SYLABUS KIERUNEK STUDIÓW: prawo, studia stacjonarne STOPIEŃ EDUKACJI: jednolite studia magisterskie Opis poszczególnych przedmiotów Description of individual course units II.B. l Nazwa przedmiotu (course title) Prawo konstytucyjne II. B. 2 Typ przedmiotu (type of course) podstawowy II.B. 3 Poziom przedmiotu (level of course) Średniozaawansowany II B. 4 Rok studiów (year of study) II II. B. 5 Semestr /trymestr studiów, ilość godzin (semester/trimester) Semestr zimowy i letni (III, IV), 60 GODZIN II.B. 6 Liczba punktów ECTS (oparta na nakładzie pracy wymaganym do osiągnięcia celów lub efektach kształcenia) (number o f ECTS credits allocated, based on the student workload required to achieve the objectives or learning outcomes) ETCS7 II. B. 7 Imię i nazwisko wykładowcy (name of lecturer) Dr Grzegorz Pastuszko II. B. 9 Wymagania wstępne (prerequisites) Podstawowy zakres wiedzy z nauki o państwie i prawie
II.B.10 Forma zajęć (form class) II.B.11 wykład Treści merytoryczne przedmiotu (course contents) 1. Definicja i przedmiot prawa konstytucyjnego 2h. 2. Konstytucja zagadnienia węzłowe: - 4h - geneza konstytucji pisanej - konstytucja a ustrój polityczny państwa - konstytucja jako ustawa zasadnicza - źródła prawa konstytucyjnego - ustrojowe modele kontroli konstytucyjności prawa - szczególna treść przepisów oraz systematyka konstytucji - sposoby uchwalania konstytucji - zagadnienie zmiany konstytucji 3. Ustrój konstytucyjny w Polsce powojennej oraz w dobie PRL antecedencje historyczne: - 4h - tworzenie fundamentów ustrojowych (okres Krajowej Rady Narodowej) - system konstytucyjny w latach 1947 1952 - system konstytucyjny w latach 1952-1989 4. Reforma systemu konstytucyjnego państwa w dobie transformacji ustrojowej: - 2h - przebieg oraz ustalenia konferencji Okrągłego Stołu - wybory parlamentarne z czerwca 1989 roku i ich znaczenie dla procesu kształtowania sceny politycznej w Polsce w okresie transformacji ustrojowej - nowelizacje Konstytucji PRL po 1989 roku - założenia ustrojowe oraz zakres regulacji Małej konstytucji z 1992 r. - przebieg prac nad przygotowaniem tekstu Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. instytucje prawne oraz uwarunkowania polityczne. 5. Systemy rządów we współczesnych porządkach demokratycznych: - 2h - system parlamentarno-gabinetowy - system kanclerski - system prezydencki - system pół-prezydencki - system parlamentarno-komitetowy 6. Naczelne zasady ustroju III RP: - 4h - pojęcie zasad naczelnych - zasada republikańskiej formy rządu - zasada demokratycznego państwa prawnego - zasada suwerenności narodu - zasada reprezentacji politycznej - zasada trójpodziału władzy - zasada dwuizbowości - zasada pluralizmu politycznego - zasada parlamentarno-gabinetowego systemu rządów - zasada odrębności i niezależności sądów i trybunałów - zasada społecznej gospodarki rynkowej - zasada decentralizacji władzy publicznej oraz samorządu terytorialnego 7. Konstytucyjny system źródeł prawa: - 4h
- akty prawa powszechnie obowiązującego - akty prawa wewnętrznego 8. Ustrojowy status jednostki w państwie: - 4h - geneza ochrony praw jednostki - międzynarodowa ochrona praw człowieka - wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela założenia konstytucyjne - zakres regulacji konstytucyjnej - prawa człowieka - prawa podmiotowe - prawa obywatelskie - wolności osobiste - podstawowe obowiązki - instytucjonalne gwarancje ochrony praw jednostki 9. Prawo wyborcze: - 4h - ustawodawstwo wyborcze w Polsce po 1989 r. - prawo wyborcze, system wyborczy pojęcie - funkcje prawa wyborczego - konstytucyjne zasady prawa wyborczego: - zasada powszechności - zasada równości - zasada bezpośredniości - zasada proporcjonalności i zasada większości - zasada tajności - organizacja wyborów parlamentarnych i na urząd prezydenta - struktura oraz kompetencje organów wyborczych - tryb stwierdzania ważności wyborów 7. Sejm i Senat jako organy władzy ustawodawczej: - 4h - miejsce Sejmu i Senatu w systemie organizacji władzy państwowej w Polsce - regulaminy izb - ustrojowy status deputowanego do Sejmu i Senatu - funkcje ustrojowe oraz kompetencje Sejmu i Senatu - struktura organizacyjna oraz mechanizmy funkcjonowania izb polskiego parlamentu: - organy wewnętrzne w Sejmie i Senacie - prace Sejmu i Senatu - regulacja prawna, zwyczaje parlamentarne, zasady ustrojowe - tryb ustawodawczy: - zwykła procedura ustawodawcza - szczególne procedury ustawodawcze 8. Ustrojowy model prezydentury w Polsce: - 4h - pozycja ustrojowa Prezydenta RP - instytucja odpowiedzialności konstytucyjnej Prezydenta RP - zasady wyboru Prezydenta RP - funkcje ustrojowe Prezydenta RP - akty urzędowe Prezydenta RP - kompetencje Prezydenta RP: - w relacjach z parlamentem - w relacjach z rządem - w relacjach z władzą sądowniczą 6. Rada Ministrów i administracja rządowa: - 4h - ustrojowa rola Rady Ministrów - skład rządu - tryb powoływania i dokonywania zmian w składzie Rady Ministrów
- zagadnienie konstytucyjnej odpowiedzialności członków Rady Ministrów - prawnoustrojowe formy politycznej odpowiedzialności Rady Ministrów - kompetencje Rady Ministrów - tryb działania Rady Ministrów - administracja rządowa 7. Organy samorządu terytorialnego: - 4h - konstrukcja prawna gminy, powiatu i województwa - kompetencje gminy, powiatu i województwa - sprawowanie władzy w gminie, powiecie i województwie: - wybory organów stanowiących - wybory organów wykonawczych - referendum lokalne 8. Władza sądownicza: - 6h - ustrój i właściwość organów wymiaru sprawiedliwości: - Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sądy administracyjne Naczelny Sąd Administracyjny, sądy wojskowe - konstytucyjne zasady organizacji i postępowania sądów - Krajowa Rada Sądownictwa - Trybunał Konstytucyjny: - geneza ustrojowa kontroli konstytucyjności prawa w Polsce - status ustrojowy Trybunału Konstytucyjnego - skład Trybunału Konstytucyjnego - zakres kompetencji Trybunału Konstytucyjnego - rodzaje postępowań przed Trybunałem Konstytucyjnym - charakter prawny orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego - ustrojowy model skargi konstytucyjnej - Trybunał Stanu: - zagadnienie oraz geneza odpowiedzialności konstytucyjnej w prawie polskim - zakres podmiotowy oraz przedmiotowy odpowiedzialności konstytucyjnej w świetle ustawy zasadniczej z 1997 roku - skład Trybunału Stanu - postępowanie przed Trybunałem Stanu - sankcje prawne w ramach odpowiedzialności konstytucyjnej 9. Organy kontroli państwowej i ochrony prawa: - 8 h - Najwyższa Izba Kontroli: - pojęcie kontroli - pozycja ustrojowa Najwyższej Izby Kontroli - organy Najwyższej Izby Kontroli - przedmiotowy i podmiotowy zakres kontroli Najwyższej Izby Kontroli - Rzecznik Praw Obywatelskich: - geneza oraz status ustrojowy urzędu rzecznika Praw Obywatelskich w Polsce - warunki wyboru na urząd Rzecznika Praw Obywatelskich - powoływanie i odwoływanie Rzecznika Praw Obywatelskich - zakres kompetencji Rzecznika Praw Obywatelskich - prawne formy oraz tryb działania Rzecznika Praw Obywatelskich - Narodowy Bank Polski: - ustrojowa rola Narodowego Banku Polskiego - organizacja Narodowego Banku Polskiego - konstytucyjne regulacje dotyczące polityki finansowej państwa - Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji: - geneza i pozycja ustrojowa Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji - skład Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji - zadania i kompetencje Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji
II.B.12 Spis zalecanych lektur (recommending reading) - literatura podstawowa 1. W. Skrzydło, Polskie prawo konstytucyjne, Lublin 2008 2. S. Sagan, Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2003 - literatura uzupełniająca 1. B. Banaszak, Prawo konstytucyjne, Warszawa 2008 2. P. Sarnecki, Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, 2008 3. Z. Witkowski, Prawo konstytucyjne, Toruń 2009 4. A. Garlicki, Polskie prawo konstytucyjne, Warszawa 2010 5. W. Skrzydło, Ustrój polityczny RP w świetle Konstytucji z 1997 r., Warszawa 2010 6. D. Górecki, Prawo konstytucyjne, Warszawa 2009 II.B.13 Metody nauczania (teaching methoods) Wykład w formie prelekcji II.B.14 Metody oceny/ forma zaliczenia (assessment methods) Egzamin w formie pisemnej: 8 pytań testowych i 2 opisowe 20 minut (1 punkt za każde pytanie). Punktacja: 6 pkt dst, 7 pkt plus dst, 8 pkt db, 9 pkt plus db, 10 pkt bdb. II.B.9 Język wykładowy (language of instruction) polski Podpis prowadzącego Akceptacja kierownika Katedry/Zakładu...