Kora mózgowa
Platy kory mózgowej Szczelina podłużna http://www.daviddarling.info/encyclopedia/b/brain.html
powierzchnia boczna: 1- część oczodołowa, 2- część trójkątna, 3- część wieczkowa zakrętu czołowego dolnego, 4 - zakręt nadbrzeżny, 5- zakręt kątowy
KORA MÓZGOWA filogeneza - paleocortex (kora dawna) obejmuje korę węchową - archicortex (kora stara) obejmuje hipokamp i zakręt zębaty - neocortex (kora nowa) -allocortex kora 3 warstwowa - mezocortex (juxtallocortex) kora 4-5-warstwowa - izocortex kora 6-warstwowa allocortex i mezocortex odpowiadają korze dawnej i starej i stanowią u człowieka około 1/12 (~10%) powierzchni kory, natomiast izocortex odpowiada korze nowej i stanowi 11/12 (~90%) powierzchni kory
Podział kory ze względu na rozwój filogenetyczny (formacja hipokampa) (węchowa) Wyróżnia się również korę pośrednią mesocortex (juxtallocortex) kora kilkuwarstwowa, np. kora zakrętu obręczy, kora wyspy W rozwoju filogenetycznym paleocortex i archicortex są najstarsze, rozwój neocortex wiąże się z rozwojem narządu wzroku, zaczątki neocortex występują u gadów, u ptaków jest stosunkowo prymitywna, ale silnie rozwinięte prążkowie (striatum). Najsilniejszy rozwój u naczelnych, zwłaszcza u człowieka
- drobinowa - ziarnista zewnętrzna - piramidowa zewnętrzna KORA MÓZGOWA - ziarnista wewnętrzna zbudowana z komórek gwiaździstych - piramidowa wewnętrzna zbudowana z komórek piamidowych (wielkich komórek Betz a) - komórek różnokształtnych (wrzecionowatych) warstwy izocortex
Ze względu na rozwój warstw isocortex (kory 6- warstwowej) wyróżniamy: kora homotypowa (asocjacyjna) - wszystkie warstwy rozwinięte równomiernie; występuje w okolicach kojarzeniowych (występuje we wszystkich płatach) kora heterotypowa: ziarnista (czuciowa) - przewaga warstw ziarnistych; występuje w polach czuciowych bezziarnista (ruchowa) - przewaga warstw piramidowych, występuje w polach ruchowych Zróżnicowanie budowy kory stało się podstawą do wyodrębnienia szeregu pól cytoarchitektonicznych. Najbardziej znany jest podział kory według Brodmanna (na 52 pola, w tym kora wyspy). Pokrywa się z podziałem czynnościowym kory
KORA MÓZGOWA pola czynnościowe kory wg klasyfikacji Brodmann a wyróżniamy 52 pól cytoarchitektonicznych analogicznie do budowy rdzenia kręgowego, pola czuciowe umiejscowione są w tylnej części kory za bruzdą poprzeczną, natomiast pola ruchowe w przedniej części kory przed bruzdą poprzeczną Pola korowe związane z układem limbicznym to stary płaszcz, kora czołowo-skroniowa biegun skroniowy i okolica przedczołowa i wyspa
KORA MÓZGOWA pola czynnościowe kory
KORA MÓZGOWA pola czuciowe pierwszorzędowa kora czuciowa - czucie somestetyczne (skórne) (pola 3, 1, 2) zakręt zaśrodkowy płata ciemieniowego pierwszorzędowa kora wzrokowa (pole 17) bruzda ostrogowa płata potylicznego oraz drugo- i trzeciorzędowa kora wzrokowa (pola 18 i 19) pierwszorzędowa kora słuchowa (pole 41 i 42) zakręt skroniowy górny
KORA MÓZGOWA pola ruchowe pierwszorzędowa kora ruchowa (pole 4) zakręt przedśrodkowy płata czołowego; odpowiada za ruchy dowolne, zawiaduje ruchem poszczególnych mięśni kora przedruchowa (dodatkowa kora ruchowa) (pole 6) związana z układem pozapiramidowym, odpowiada za ruchy mimowolne, zawiaduje ruchem grup mięśni; przygotowuje korę ruchową do wykonania złożonych ruchów, odgrywa rolę w planowaniu sekwencji ruchów
korowe ośrodki mowy
KORA MÓZGOWA uszkodzenia kory agnozje uszkodzenia ośrodków czuciowych astereognozja brak czucia przestrzennego afazja sensoryczna uszkodzenie ośrodka czuciowego mowy autotopagnozja niemożność rozpoznawania własnych części ciała
KORA MÓZGOWA uszkodzenia kory apraksje uszkodzenia ośrodków ruchowych afazja motoryczna uszkodzenie ruchowego ośrodka mowy apraksja twarzowa niemożność wykonywania ruchów twarzy i ust na polecenie
KORA MÓZGOWA uszkodzenia kory uszkodzenia ośrodków asocjacyjnych afazja amnestyczna uszkodzenie nadrzędnego ośrodka mowy aleksja niemożność czytania agrafia niemożność pisania akalkulia niemożność liczenia amuzja utrata zdolności gry na instrumentach (apraksja) lub utrata słuchu muzycznego (agnozja)
KORA MÓZGOWA uszkodzenia kory zespół płata czołowego po zabiegu lobotomii brak umiaru brak krytycyzmu gonitwa myśli niemożność skupienia się dowcipkowanie zaburzenie empatii trudność w planowaniu
KORA MÓZGOWA dominacja półkulowa półkula dominująca (zwykle lewa) - mowa i jej rozumienie (zawiera ośrodki mowy), obliczenia matematyczne, informacje dostępne analizie słownej (u 95% ludzi praworęcznych i 70% leworęcznych w lewej półkuli, u ok. 15 % leworęcznych w półkuli prawej i u kilku % ludzi ośrodki ruchowe mowy są w obu półkulach, np. leworęczni łatwiej odzyskują mowę po uszkodzeniu mózgu, niezależnie od strony uszkodzenia) półkula niedominująca - związana z wyobraźnią przestrzenną, postrzeganiem trójwymiarowym wyobraźnią niewerbalną (obrazy, muzyka) postrzeganie emocjonalne i czynności emocjonalne np. śmiech spontaniczny obserwowany jest najpierw (lub tylko) w lewej połowie twarzy spoidło wielkie - po jego przecięciu (komisurotomia) występuje zespół rozdwojenia mózgu, ujawniający się po jednostronnym wyłączeniu widzenia. Pacjent nie może nazwać wskazanego przedmiotu chociaż go rozpoznaje. W lewym polu widzenia występuje aleksja
czynność bioelektryczna mózgu elektroencefalografia (EEG) Czynność bioelektryczną mózgu wykrył po raz pierwszy w 1875 roku Richard Caton. W kilkanaście lat później, nie znając obserwacji Caton a, Beck i Cybulski dokonali ponownego odkrycia tego zjawiska Po raz pierwszy potencjały elektryczne mózgu człowieka zarejestrował w 1929 roku Hans Berger, jednak uznanie zyskały dopiero prace Adrian a z 1934 roku polegające na rejestracji potencjałów z elektrod umieszczonych na skórze głowy Zapisu EEG dokonuje się z elektrod umieszczonych na czaszce (układ 10-20), przedstawia on zsumowaną aktywność milionów neuronów znajdujących się pod elektrodą, zarówno zmian EPSP, jak i IPSP
Synchronizacja- pojawienie się w zapisie EEG fal o niskiej częstotliwości i wysokiej amplitudzie) desynchronizacja (fale o wysokiej częstotliwości i niskiej amplitudzie) = aktywacja czynności kory
Rodzaje fal EEG