Opracowanie Karolina Prymas-Jóźwiak
Rewolucja przemysłowa a sztuka XIX wieku wszystkie dziedziny życia objęte rewolucją przemysłową wprowadzenie maszyny parowej do fabryk - maszyna zastępuje ręczne wytwarzanie przedmiotów skraca się dystans miedzy ośrodkami - sieć dróg żelaznych, czyli kolei, rozwój nowoczesnych środków przesyłania informacji tj. telegraf nurt inżynieryjny w architekturze i nowe materiały konstrukcyjne takie jak żelazo, stal czy żelazobeton nowoczesna produkcja oznacza szeroką dostępność niektórych produktów, dawniej zarezerwowanych jedynie dla bogatych przemysłowa produkcja obniża jakość wykonania towarów, tj. przedmioty codziennego użytku
Geneza secesji Obniżenie jakości i estetyki przedmiotów codziennego użytku potępienie bezstylowości epoki przeciw historyzmowi i eklektyzmowi John Ruskin i jego religia piękna piękno winno rządzić życiem człowieka, piękno daje szczęście przemysł niszczy piękno i artyzm William Morris znany przyjaciel Prerafaelitów 1861: firma Morris, Marshall, Faulkner & Co. ku korespondencji sztuk + idea gesamtkunstwerk
1888: ruch Arts and Crafts Exhibition Society prekursor stowarzyszeń i szkół artystycznych propagujących odnowę rzemiosła artystycznego (średniowiecze) głosił potrzebę humanizacji otoczenia człowieka piękno powinno być dostępne dla każdego (socjalistyczna utopia) estetyzacja formy
Secessio (łac.) = oddzielenie się styl w sztuce rozkwitający w Europie w latach 1890-1910 powołany do życia przez artystów zwalczających bezstylowość eklektyzmu zasięg międzynarodowy stylu: Francja i Belgia (Art Nouveau), Niemcy (Jugendstil), Hiszpania (Modernismo), Anglia (The New Art., Modern Style), Austria (Secezzion), Rosja (Nowyj Stil), Polska (secesja, Młoda Polska) = narodowe odmiany stylu secesja jest gloryfikacją sztuki stosowanej, która jest postawiona na równi ze sztuką czystą (Tschudi Madsen, Art Nouveau).
Idea gesamtkunstwerk i korespondencji sztuk urbanistyka, architektura, inżynieria i konstrukcja malarstwo, witraż, pastel, tapety teoria + praktyka rzeźba, snycerstwo, kowalstwo, meblarstwo, tkactwo, ceramika, szkło, plakat, typografia, grafika książkowa
Teoria sztuki jako fundament stylu J. M. Whistler, Pawia Sala, Londyn, 1877 dążenie do jedności wszystkich sztuk (gesamtkunstwerk), do zacierania granic międzydyscyplinarnych, np. architektura budynku winna tworzyć harmonijną jedność z urbanistycznym czy ogrodowym otoczeniem oraz z rozwiązaniem wnętrz w architekturze musiały też współgrać kształty i barwy mebli, lamp, wazonów, tkanin, zastawy stołowej a nawet stroje ludzi w tych wnętrzach żyjących;
Teoria sztuki jako fundament stylu rękodzieło przeciw maszynie; maszyna i przemysł stanowiły zagrożenie, bo zabierały radość płynącą z wykonywanej pracy. pytanie: jak pogodzić i czy w ogóle jest to możliwe przemysł z rzemiosłem? Morris odpowiadał: nie godzić (ale to utopia), natomiast Joseph Olbrich i niektórzy Niemcy: godzić, bo do przemysłu należy przyszłość sztuki. Brytyjczyk Charles Robert Ashbee: nowoczesna cywilizacja opiera się na maszynach i żaden mecenat, żadna zachęta, żadne nauczanie sztuki nie będzie sensowne, jeśli się tego nie uzna.
Teoria sztuki jako fundament stylu reforma społeczeństwa René Lalique, biżuteria, ok. 1900 przez sztukę; potępiono sztukę eklektyczną nowy człowiek chce nowej sztuki. Piękno wokół człowieka czyni go lepszym i każdy ma obowiązek otaczać się pięknymi przedmiotami w życiu codziennym. demokratyczny charakter secesyjnej koncepcji sztuki Morrisa, duchowego ojca stylu: Nie chcę sztuki dla niewielu tak jak nie chcę wychowania dla niewielu lub wolności dla niewielu ( ). Co nam po sztuce, w której nie możemy wszyscy brać udziału? uniwersalizm i swego rodzaju powszechność stylu w krótkim czasie doprowadziły do zmęczenia secesją.
Victor Horta, Dom doktora Tassela, Bruksela fasada i klatka schodowa,
August Endell, nieistniejące atelier fotograficzne Elwira, Monachium
Hector Guimard, wejścia do metra, Paryż
Secesja Wiedeńska, Vereinigung Bildender Künstler Österreichs, stowarzyszenie założone w 1897 przez artystów austriackich, przeciwstawiające się tamtejszemu akademizmowi Secesja we Wiedniu organem Secesji Wiedeńskiej było czasopismo Ver Sacrum. Główni przedstawiciele Gustaw Klimt, Josef Maria Olbrich, Otto Wagner. Secesję Wiedeńską rozwiązano w 1939, ale okres największej jej aktywności trwała tylko do 1902. Reaktywowana po 1945. Ver Sacrum, napis na budynku wiedeńskiej secesji i jej organ [ver sacrum [wer sacrum] (łc.) poświęcone (płody) wiosny; w starożytnej Italii w okresie niedostatku, klęski lub niebezpieczeństwa płody ludzkie i zwierzęce danej wiosny poświęcano jakiemuś bogu, przeważnie Jowiszowi; zwierzęta składano w ofierze na ołtarzu boga, ludzi zaś zmuszano do opuszczenia rodzinnych stron po osiągnięciu 20. roku życia] Warsztaty Wiedeńskie, Wiener Werkstätte, pracownie służące projektowaniu i produkcji wyrobów sztuki użytkowej, założone w 1903 w Wiedniu przez Josefa Hoffmana i in. Ich realizacje odznaczały się funkcjonalnością i powściągliwą ornamentyką w stylu secesji wiedeńskiej Warsztaty Wiedeńskie wywarły znaczący wpływ na rozwój europejskiej sztuki dekoracyjnej początku XX w.
Otto Wagner, Majolikahaus, Wiedeń
Josef Maria Olbrich, Pawilon Wiedeńskiej Secesji, Wiedeń
Antonio Gaudi, Casa Battló, Barcelona
Antonio Gaudi, Casa Mila, Barcelona
Antonio Gaudi, kościół Sagrada Familia, Barcelona
Eugène Vallin, Jadalnia, École de Nancy
Ceramika i szkło artystyczne Réné Lalique Émil Gallé Louis C. Tiffany
Eugène Grasset, Wiosna, witraż
Stanisław Wyspiański Bóg Ojciec. Stań się! Apollo
Stanisław Wyspiański, Apollo, witraż Klatka schodowa Towarzystwa Lekarskiego, Kraków
Alfons Mucha Bibułki Job, plakat reklamowy Plakat Sary Bernhard jako Medeii
Alfons Mucha, panneaux dekoracyjne: 4 pory roku
Liczy się tylko postać. Pejzaż zaledwie istnieje i nie może być niczym więcej niż dodatkiem: pejzażysta jest barbarzyńcą. Krajobraz powinien tylko służyć lepszemu zrozumieniu charakteru postaci. Henri de Toulouse-Lautrec 1864-1901 Ojciec nowoczesnego plakatu. Temperament ekspresjonistyczny.
Henri de Toulouse-Lautrec i jego plakaty, Ambassadeurs Aristide Bruant, litografia barwna, 1892 Divan Japonais, litografia barwna, ok. 1893 Jane Avril w Jardin de Paris, litografia barwna, 1893
Henri de Toulouse-Lautrec, L: W Moulin Rouge, 1892 P: Salon przy Rue des Moulins (W salonie), 1894
Henri de Toulouse-Lautrec, L: Yvette Guilbert wywoływana przed kurtynę, gwasz na kartonie, 1894 P: Cyrk Fernando (Woltyżerka), olej na płótnie, 1888
Henri de Toulouse-Lautrec, Chocolat tańczący w Irish and American Bar, tusz, kredka, tempera na papierze, 1896 bonus: Lautrec w kinie Gene Kelly, Amerykanin w Paryżu, reż. Vincent Minelli, 1951
Aubrey Beardsley, ilustracje do poematu Salome Oscara Wilde`a
Gustaw Klimt Pocałunek Trzy etapy w życiu kobiety
Zadanie domowe Cechy charakterystyczne stylu secesji w punktach (wyczerpująco!) [pytanie - na podstawie jakich cech rozpoznam dzieło secesyjne?]