Przedmiotowe zasady oceniania:

Przedmiotowe zasady oceniania: Przedmiotowe Zasady Oceniania z biologii obowiązujący w roku szkolnym 2012/13 r. w VIII LO realizowany przez nauczycieli przedmiotu Justynę Baranowską, Mirosławę Drażniuk, Małgorzatę Włodarską. I. Założenia ogólne 1. Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami Wewnątrzszkolnych Zasad Oceniania. 2. Każdy uczeń zna kryteria oceniania. 3. Wymagania na poszczególne oceny w formie pisemnej są ogólnodostępne w bibliotece szkolnej. 4. Realizacja każdego działu jest poprzedzona poinformowaniem uczniów o wymaganiach edukacyjnych z uwzględnieniem poziomu wymagań. 5. Przedmiotem oceniania są różne formy aktywności uczniów. 6. Prace klasowe i sprawdziany muszą być zapowiadane z tygodniowym wyprzedzeniem i wpisane do dziennika, a nauczyciel jest zobowiązany do określenia formy pracy klasowej (forma opisowa, forma testu). 7. W tygodniu mogą odbyć się tylko 2 prace klasowe oraz 3 sprawdziany zapowiedziane na lekcji poprzedniej, przy czym w jednym dniu może odbyć się tylko 1 praca klasowa lub 1 sprawdzian. 8. Nauczyciel jest zobowiązany do oddania prac klasowych w ciągu 3 tygodni, w przeciwnym razie nie może wpisać do dziennika ocen niedostatecznych; czasu nieobecności nauczyciela w szkole nie wlicza się do trwania tego terminu. 9. Kartkówki nie muszą być zapowiedziane. 10. Terminy praca klasowa, sprawdzian i kartkówka rozumie się następująco: a) kartkówka - krótka forma sprawdzenia wiadomości ucznia z ostatniej lekcji, trwająca 5-20 min., b) sprawdzian - sprawdzenie bieżących wiadomości ucznia (obejmującego materiał 2 5 jednostek lekcyjnych), trwający 30-45 min., c) praca klasowa - sprawdzenie wiadomości ucznia z szerszej partii materiału (działu), trwająca 1godz. lekcyjną lub więcej, 11. W razie stwierdzenia niesamodzielnej pracy ucznia, nauczyciel przerywa mu pisanie i stawia ocenę niedostateczną za wykonywane zadanie (pracę pisemną) bez możliwości jej poprawienia, 12. Warunkiem przeprowadzenia kolejnego sprawdzianu lub kolejnej pracy klasowej jest oddanie poprzedniego, 13. Warunkiem przeprowadzenia pracy klasowej jest oddanie wszystkich zaległych kartkówek i sprawdzianów, 14. Uczeń ma prawo do poprawy pracy klasowej, o ile otrzymał z niej ocenę niedostateczną (możliwość poprawiania ocen wyższych niż niedostateczna precyzuje konkretne PSO), 15. Termin i formę poprawy wyznacza nauczyciel nie później niż na 2 tygodnie po oddaniu prac, 16. W terminie tym piszą też uczniowie nieobecni w sposób nieusprawiedliwiony i nie mają już oni możliwości poprawy tej pracy, 17. Nauczyciel przy wystawianiu oceny rocznej/semestralnej bierze pod uwagę obie oceny (z pracy klasowej i poprawy), 18. Ocenianiu towarzyszą systematycznie dokonywane formy sprawdzania wiedzy i umiejętności jako element oceniania bieżącego: odpowiedzi ustne, prace domowe, aktywność na zajęciach, 19. Pierwszy dzień po feriach i przerwach świątecznych jest dniem bez pytania, natomiast na okres przerw świątecznych i ferii nie zadaje się prac domowych zarówno pisemnych, jak i ustnych (z wyjątkiem klas maturalnych). 20. Uczniowie przystępujący do matury z biologii uczęszczają na zajęcia dodatkowe przygotowujące do rozwiązywania zadań maturalnych. 21. Obecność na zajęciach dodatkowych jest obowiązkowa i wpisywana do dziennika. 22. Warunkiem dopuszczenia do matury jest zaliczenie wszystkich prac klasowych. 1

23. Prace klasowe odbywające się na zajęciach dodatkowych oraz zewanętrzne i wewnętrzne diagnozy maturalne są wpisywane do dziennika a ich waga wynosi 3 p-ty. 24. Nieobecność na pracy klasowej z powodu choroby nie zwaln ia ucznia z zaliczenia tej pracy w innym terminie. 25. Uczniowie zobowiązani są do rzetelnego przygotowywania się do zajęć dodatkowych, co będzie kontrolowane w postaci ustnej lub pisemnej, a oceny wpisywane do dziennika. II. Skala i kryteria oceniania Oceny bieżące oraz oceny klasyfikacyjne ustala się według skali: 6 celujący 5 bardzo dobry 4 dobry 3 dostateczny 2 dopuszczający 1 niedostateczny Oceny bieżące wyrażone są pełnymi stopniami skali 1-6, a oceny klasyfikacyjne są zapisane słownie. Ogólne kryteria stopni stopień celujący, otrzymuje uczeń, który: - posiadł wiedzę i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania, będące efektem samodzielnej pracy, wynikające z indywidualnych zainteresowań, - biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami, rozwiązując problemy teoretyczne i praktyczne z zakresu programu nauczania, - proponuje rozwiązania nietypowe, - rozwiązuje zadania wykraczające poza program, - osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych, stopień bardzo dobry, otrzymuje uczeń, który: - opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określany programem nauczania, - sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami, - potrafi korzystać z różnych źródeł informacji, - łączy wiedzę z różnych przedmiotów i dziedzin oraz stosuje ją w nowych sytuacjach, stopień dobry, otrzymuje uczeń, który - opanował wiadomości i umiejętności określone programem nauczania, w tym opanował treści złożone, - samodzielnie rozwiązuje problemy typowe, użyteczne w życiu pozaszkolnym, - systematycznie pogłębia swoją wiedzę, stopień dostateczny, otrzymuje uczeń, który - opanował podstawowe wiadomości i umiejętności ujęte w programie nauczania, - posiada proste umiejętności pozwalające rozwiązywać z pomocą nauczyciela problemy typowe, - jest mało aktywny, nie zawsze systematyczny, 2

stopień dopuszczający, otrzymuje uczeń, który - ma braki w wiadomościach i umiejętnościach objętych programem nauczania, ale braki te nie uniemożliwiają dalszego kształcenia, - rozwiązuje z pomocą nauczyciela typowe zadania o niewielkim stopniu trudności, często powtarzające się w procesie nauczania, - pracuje niesystematycznie, - jest mało aktywny w zakresie samokształcenia, stopień niedostateczny, otrzymuje uczeń, który: - nie opanował koniecznych wiadomości i umiejętności objętych programem nauczania i najważniejszych w uczeniu danego przedmiotu, - nie potrafi rozwiązać zadań o elementarnym stopniu trudności i nie wykazuje chęci współpracy z nauczycielem. III. Metody sprawdzania osiągnięć ucznia W kontroli bieżącej stosuje się następujące metody i przypisuje im się wagi ocen: elementy obowiązkowe: waga oceny: - praca klasowa 3 - sprawdzian obejmujący szerszy zakres materiału, 2 - kartkówka, 1 - aktywność na zajęciach, 1 - odpowiedź ustna, 2 - zadanie domowe, 1 elementy uzupełniające - karta pracy, 1 - prezentacja, 2 - referat. 2 oraz inne metody proponowane w podstawach programowych. IV. Procedura oceniania Przedmiotem oceniania ucznia są: wiadomości i umiejętności intelektualne i praktyczne uczniów wynikające z realizowanych programów nauczania, zaangażowania ucznia w procesie samokształcenia, postawa ucznia. Przeliczenie punktów uzyskanych w większych formach pisemnych na ocenę szkolną odbywa się z zachowaniem niżej wymienionego schematu: 0 % - 49% niedostateczny 50% - 64% dopuszczający 65% - 74% dostateczny 75% - 89% dobry 3

90% - 100% bardzo dobry powyżej 100% (zad. dodatkowe) celujący I. Sposób ustalania oceny semestralnej Ocenę semestralną wystawia nauczyciel, uzasadniając ją. Uczeń otrzymuje ocenę, której kryteria są najbliższe sprawdzonym osiągnięciom. II. Sposoby informowania ucznia o przedmiotowych osiągnięciach, Propozycje ocen semestralnych (rocznych) podawane są uczniom zgodnie z harmonogramem roku szkolnego - poinformowanie uczniów przez nauczycieli przedmiotu - poinformowanie rodziców na drzwiach otwartych przez wychowawców klas Ustopniowane wymagania programowe Wymagania edukacyjne Biologia na czasie, zakres podstawowy Dział progra mu I. Od genu do cechy L p. Temat 1 Budowa i funkcje kwasów nukleino wych Poziom wymagań konieczny (K) podstawowy (P) rozszerzający (R) dopełniający (D) określa rolę DNA jako nośnika informacji genetycznej wymienia elementy budowy DNA i RNA wymienia zasady azotowe wchodzące w skład obu typów kwasów nukleinowych definiuje pojęcia: genetyka, nukleotyd wymienia rodzaje RNA definiuje pojęcia: inżynieria genetyczna, replikacja DNA wyjaśnia regułę komplementarnoś ci zasad omawia proces replikacji DNA określa rolę poszczególnych rodzajów RNA porównuje budowę i rolę DNA z budową i rolą RNA rozpoznaje na modelu lub ilustracji DNA i RNA wyjaśnia, z czego wynika komplementarność zasad przedstawia graficznie regułę komplementarności zasad wykazuje, że replikacja DNA ma charakter semikonserwatywny wykazuje związek między kwasami nukleinowymi a cechami organizmów przedstawia za pomocą schematycznego rysunku budowę nukleotydu DNA i RNA określa rolę polimerazy DNA w replikacji DNA wykazuje rolę replikacji DNA w zachowaniu niezmienionej informacji genetycznej uzasadnia konieczność zachodzenia procesu replikacji DNA przed podziałem komórki 4

2 Geny i genomy 3 Kod genetycz ny definiuje pojęcia: gen, genom, chromosom, chromatyna, kariotyp, pozagenowy DNA przedstawia budowę chromosomu wymienia organelle komórki zawierające DNA wyjaśnia pojęcia: kod genetyczny, kodon wymienia cechy kodu genetycznego definiuje pojęcia: nukleosom, chromosom homologiczny, komórka haploidalna, komórka diploidalna podaje liczbę chromosomów w komórkach somatycznych i rozrodczych człowieka oblicza liczbę chromosomów w komórce haploidalnej, znając liczbę chromosomów w komórce diploidalnej danego organizmu omawia sposób zapisania informacji genetycznej w DNA wyjaśnia znaczenie kodu genetycznego charakteryzuje cechy kodu genetycznego wyjaśnia różnicę między eksonem a intronem omawia organizację materiału genetycznego w jądrze komórkowym wskazuje i nazywa miejsca występowania DNA w komórkach prokariotycznych i eukariotycznych opisuje budowę chromatyny charakteryzuje budowę i rodzaje chromosomów w kariotypie człowieka analizuje schemat przepływu informacji genetycznej odczytuje kolejność aminokwasów kodowanych przez dany fragment mrna przy pomocy tabeli kodu genetycznego nazywa cechy kodu genetycznego na podstawie schematów uzasadnia różnice w budowie genomów bakterii i organizmów jądrowych podaje przykłady wykorzystania badań DNA w różnych dziedzinach życia człowieka oblicza liczbę nukleotydów i kodonów kodujących określoną liczbę aminokwasów oraz liczbę aminokwasów kodowaną przez określoną liczbę nukleotydów i kodonów zapisuje sekwencję nukleotydów mrna oraz sekwencję kodującej nici DNA, znając skład aminokwasowy krótkiego odcinka białka 5

4 Ekspresj a genów 5 Podstaw owe reguły dziedzicz enia genów wymienia etapy ekspresji genów określa cel transkrypcji i translacji definiuje pojęcia: genotyp, fenotyp, allel, homozygota, heterozygota, dominacja, recesywność wymienia i rozpoznaje cechy dominujące i recesywne u ludzi zapisuje genotypy: homozygoty dominującej, homozygoty recesywnej i heterozygoty omawia przebieg transkrypcji i translacji wyjaśnia rolę trna w translacji rozróżnia etapy ekspresji genów wykazuje zależność między genotypem a fenotypem omawia I i II prawo Mendla na schemacie krzyżówki genetycznej rozpoznaje genotyp oraz określa fenotyp rodziców i pokolenia potomnego wykonuje krzyżówki genetyczne dotyczące dziedziczenia jednego genu wymienia inne przykłady dziedziczenia cech wskazuje i nazywa poszczególne etapy ekspresji genów w komórce określa znaczenie struktury przestrzennej dla funkcjonalności białek opisuje budowę cząsteczki trna omawia rolę rybosomów w ekspresji genu omawia badania Mendla wyjaśnia mechanizm dziedziczenia cech zgodnie z I i II prawem Mendla wykonuje krzyżówki genetyczne dotyczące dziedziczenia dwóch genów interpretuje krzyżówki genetyczne, używając określeń homozygota, heterozygota, cecha dominująca, cecha recesywna omawia przykłady innych sposobów dziedziczenia cech uzasadnia konieczność modyfikacji białka po translacji omawia różnicę w ekspresji genów kodujących RNA i białka omawia rolę polimerazy RNA w transkrypcji ocenia znaczenie prac Mendla dla rozwoju genetyki określa prawdopodobieństw o pojawienia się określonych genotypów i fenotypów potomstwa na podstawie genotypów rodziców uzasadnia różnice w dziedziczeniu genów zgodnie z prawami Mendla i genów sprzężonych Wymagania edukacyjne klasa 2 zakres podstawowy 6

Wymagania programowe klasa 2 zakres rozszerzony 17

Wymagania programowe klasa 3 poziom rozszerzony 45