Spis treści Spis treści... 2 Lokalizacja... 4 Wymagania ogólne... 4 Model ruchu turystycznego dla Komór Kazanów i Lill Górna... 4 Scenografia ogólna... 5 Funkcjonalność... 6 Elementy multimedialne i interaktywne, które należy zrealizować w projekcie... 6 Scenariusze... 8 Koncepcja Komora Kazanów i Lill Górna... 8 Koncepcja Komora Lill Górna = Prapoczątek, sól życia... 9 Komora Lill Górna zarys scenariusza zwiedzania z historią do opowiedzenia... 12 Komora Kazanów - koncepcja aranżacji i iluminacji... 20 Komora Kazanów - scenariusz... 23 Wybór scenariusza... 24 System sterowania... 24 System informatyczny do sterowania i kontroli... 26 Zmiana kontentu / treści multimedialnych... 27 Żywotność urządzeń... 28 Koszty eksploatacyjne, serwis, konserwacja, wymiana sprzętu... 29 Oświetlenie efektowe... 30 Oświetlenie podstawowe i ewakuacyjne... 30 str. 2
System video... 30 System nagłaśniający... 31 Instalacje elektryczne... 31 Monitoring... 33 Osoby niepełnosprawne... 33 Wyposażenie komór scenografia i urządzenia techniczne... 34 Komora Lill Górna... 34 Eksponaty... 38 Wyposażenie techniczne... 58 Wyposażenie pozostałe... 63 Komora Kazanów... 64 Eksponaty... 66 Wyposażenie techniczne... 67 Wyposażenie pozostałe... 70 Uwagi końcowe... 72 str. 3
Lokalizacja Miejscem realizacji projektu są komory Lill Górna i Kazanów w Kopalni Soli Wieliczka, znajdujące się na międzypoziomie Kazanów w bezpośredniej bliskości trasy turystycznej. Komory te włączone zostaną do obecnej trasy turystycznej po wykonaniu w nich zabezpieczeń górniczych i zaaranżowaniu wnętrz z wykorzystaniem nowoczesnych technologii wystawienniczych i multimedialnych. Zwiedzanie trasy turystycznej, które obecnie trwa ok. 1,5-2 godziny wydłuży się zatem o czas dojścia/wyjścia i pobytu w tych komorach. Wymagania ogólne Przy opracowywaniu i realizacji projektu należy wziąć pod uwagę, że Kopalnia Soli Wieliczka jest zabytkiem wpisanym na listę UNESCO i projekt musi być realizowany zgodnie z wszystkimi wytycznymi w tym zakresie. Przy realizacji koncepcji należy zachować spójność koncepcji produktu z koncepcją aranżacji i iluminacji, jak również zachować czytelność przekazu merytorycznego. Każda z komór zaaranżowana ma zostać osobno, tworząc swoisty mini produkt, będący uzupełnieniem ekspozycji i treści przekazywanych na obecnej trasie turystycznej. Przy opracowywaniu i realizacji projektu należy również uwzględnić warunki mikroklimatyczne panujące w kopalni. Model ruchu turystycznego dla Komór Kazanów i Lill Górna Szczegółowy opis modelu ruchu turystycznego w komorach Kazanów i Lill Górna wraz z mapą znajduje się w załączniku nr 1 do niniejszego opracowania. str. 4
Scenografia ogólna Zastosowane rozwiązania techniczne i multimedia nie mogą zaburzać zabytkowego charakteru wyrobisk, a jedynie wydobywać je i podkreślać. Należy maksymalnie zamaskować wszelkie elementy techniczne przed oczami widzów, tak, aby elementy wyposażenia technicznego nie zakłócały zwiedzającym wrażeń artystycznych. Uwaga zwiedzających powinna być skupiona przede wszystkim na eksponatach i wyświetlanych treściach. Dla realizacji tego wymogu należy urządzenia umieścić w obudowach kształtem i kolorem upodobnionych do otoczenia, na zewnątrz pozostawić tylko małe otwory na obiektywy i zamaskowane otwory wentylacyjne. Obudowy powinny zawierać klapki rewizyjne zapewniające szybki dostęp do wnętrza. Obudowy powinny być tak wykonane, aby były zgodne z wytycznymi Systemu Bezpieczeństwa ( ). Takie rozwiązanie zapewni schowanie nowoczesnych urządzeń technicznych i kabli przed bezpośrednim widokiem dla widza jak również ograniczy odgłosy pracy wentylatorów. Widzowi trudno będzie zlokalizować skąd wydobywa się dźwięk i obraz, będzie to potęgować doznania artystyczne. System nagłośnienia należy zrealizować na małych, a tam gdzie to będzie możliwe na miniaturowych zespołach głośnikowych kolorystycznie dobranych do otoczenia. Zakłada się, że będą one umieszone w zagłębieniach skalnych i zamaskowane w taki sposób, aby były jak najmniej widoczne dla zwiedzających. System sterowania lokalnego, wzmacniacze, kontrolery itp. umieścić należy w szafach technicznych typu Rack 19 o wysokości maksymalnie 42U. Szafy muszą być obudowane i zamaskowane tak, aby zlewały się z otoczeniem, bardziej stanowiły element dekoracji niż elementy techniczne. Jednocześnie należy zwrócić uwagę na konieczność zapewnienia odpowiedniego chłodzenia i wentylacji zainstalowanych urządzeń tak, by zapewnić ich sprawne funkcjonowanie przez minimum 12 godzin przez 7 dni w tygodniu. Dla komory Lill Górna należy przewidzieć możliwość alternatywnego ustawienia urządzeń (stołu owalnego, rzeźby, ekspozytorów) np. w sezonie letnim (patrz rysunek na stronie 37) i wykonania wszelkich niezbędnych do tego celu instalacji. str. 5
Funkcjonalność Należy wziąć pod uwagę fakt, że komory mają pełnić różne funkcje (komora Lill Górna oprócz funkcji ekspozycyjnej, także funkcję eventową, komora Kazanów dodatkowo funkcję rekreacyjną). Wykonanie elementów ekspozycyjnych i scenograficznych musi zapewnić ich szybki i łatwy montaż/ demontaż. Założono, że elementy ekspozycyjne będą mocowane do podłogi za pomocą szybkozłączy i zatrzasków. Należy przeanalizować projekty opisujące docelowy wygląd komór po wykonaniu wszystkich wzmocnień i zabezpieczeń. Nie należy ingerować w te elementy, aby nie zmienić ich parametrów technicznych i nie ograniczyć ich wytrzymałości. Elementy multimedialne i interaktywne, które należy zrealizować w projekcie Projekt należy zrealizować z założeniem, że wystawa ma być jak najbardziej interaktywna, czyli widz swoją osobą, gestami i dotykiem ma mieć duży wpływ na to, co się dookoła niego dzieje. Dodatkowo, aby zintensyfikować przekaz treści należy użyć nowoczesnych efektów oddziaływujących bezpośrednio na zmysły np.: Wzrok - efekty mappingu 3D, oświetlenie inteligentne i efektowe LED Dotyk - ekrany dotykowe, interaktywne systemy prezentacji, eksponaty dotykowe, generator wiatru, podesty wibrujące Zapach - emitery zapachów Słuch - efektowy dźwięk przestrzenny W komorze Lill Górna zastosowane będą wszystkie powyższe efekty. Będą one dokładnie zsynchronizowane z scenariuszami i wyświetlanymi prezentacjami multimedialnymi. Należy je zaprogramować tak, aby były uruchamiane w ważnych punktach scenariuszy celem zintensyfikowania przekazu treści. W komorze Kazanów ze względu na jej wielofunkcyjność zastosowane będą efekty dźwięku przestrzennego, mappingu 3D i oświetlenia efektowego. Efekty wplecione będą w wyświetlany obraz video (mapping). str. 6
Do realizacji powyższych celów należy użyć między innymi poniższych technik: rzeczywistość rozszerzona (ang. AR) - to najnowsza forma przekazu. Technologia ta polega na tym, że na obraz rzeczywisty z kamery nakładany jest w czasie rzeczywistym obraz generowany komputerowo. Widz widzi te dwa obrazy jako jeden (można to porównać do tego, co widzielibyśmy przez lornetki gdybyśmy na ich wylocie zamontowali przezrocza). Dla przykładu w pustym wyrobisku górniczym możemy widzieć zamiast pustych ociosów pracę górników i wszystko to może się zmieniać na żywo. interakcja - wybór/zmiana eksponowanej treści za pomocą gestów video mapping 3D - przekazywanie treści multimedialnych (video mapping to technika wyświetlania specjalnie przygotowanych animacji, idealnie dopasowanych kształtem do podłoża. Mapping tworzy realistyczne efekty np. wypływania wody, pękania ścian, zmiany barwy itp. nie ingerując w żaden sposób w podłoże) projekcje i efekty laserowe - wyświetlanie tekstów, grafik, efektów promieniem lasera ekrany dotykowe interaktywne przekazywanie treści oświetlenie video eksponowanie ciekawych elementów komór, wyrobisk i eksponatów oświetlenie inteligentne - oświetlanie eksponatów i trasy zwiedzania dźwięk wielostrefowy - zastosowanie efektów dźwięku przestrzennego Charakter, intensywność wszystkich efektów należy dopasować do prezentowanej treści scenariuszy tak, aby były uzupełnieniem przekazu, czyniąc go bardziej przejrzystym, merytorycznym i emocjonalnym. Urządzenia kontrolowane w sposób interaktywny muszą posiadać wyświetlaną multimedialnie, dobrze czytelną instrukcję użytkowania w językach polskim i angielskim (a także możliwość uzupełnienia o inne wersje językowe). Należy wziąć pod uwagę, że sterowanie ma być rodzajem łatwej, odkrywczej zabawy, a nie trudnością. str. 7
Scenariusze Koncepcja Komora Kazanów i Lill Górna Początkiem rozmyślań nad stworzeniem koncepcji dla komór Lill Górna oraz Kazanów był cytat pisarza, poety i malarza, pochodzącego z Syrii Khalil Gibrana, który powiedział W soli musi być coś osobliwie świętego: jest w naszych łzach i w oceanie. To poetyckie nawiązanie do łez i oceanu jako miejsca szczególnego, nakłoniło nas do poszukania w koncepcji kreatywnej takich symboli i opowiedzenia takiej historii, by widz/odbiorca wyszedł z kopalni z przeświadczeniem, że całość historii mimo milionów lat od jej początku, jest jednym wielkim ciągiem logicznych wydarzeń, a on sam jest szczególnie uprzywilejowaną osobą w całej machinie dziejów. Wszakże nie inaczej jak z wody powstał świat, a w epoce mioceńskiej złoża soli w Wieliczce - na dnie morza. Przyjąć można bardzo czytelny podział na dwa sposoby odbierania wszelkich bodźców zewnętrznych i wewnętrznych. Symbolicznie oko i łzy to emocje związane z człowiekiem, zaś ocean czyli woda to cykliczność, rytm, niezgłębiona moc, siła natury. Idąc dalej tym tropem możemy określić dwa typy zachowań ludzi jakie będą towarzyszyły zwiedzaniu, łzy - to TYP emocjonalny, zaś ocean to TYP poznawczy. Te dwa wątki emocjonalny i poznawczy są kluczem do budowania koncepcji aranżacji wnętrz i opowiadania historii. Niniejsze opracowanie łączy możliwości wykorzystania najnowszych technologii i fascynujących historii z emocjami oraz losem człowieka. Tak zaaranżowana przestrzeń jest w stanie poruszyć współczesnego widza i dostarczyć mu maksymalnej ilości przeżyć estetycznych i kulturalnych, które będą zachęta dla kolejnych wizyt w kopalni i poszerzania swojej wiedzy. OKO - ŁZY emocje człowiek TYP emocjonalny WODA cykliczność, rytm siła natury, moc niezgłębiona TYP poznawczy str. 8
Koncepcja Komora Lill Górna = Prapoczątek, sól życia Lill Górna to piękna w swojej formie komora, która poprzez dwupoziomowe sklepienie z mocno wydrążoną pierwszą częścią zainspirowała nas do potraktowania tej części jako groty lub jaskini platońskiej gdzie rzeczy i historie zostają nazwane, gdzie cienie historii z pojawiąjącymi się rozbłyskami, datami i informacjami nawiązują do pierwotnych przekazów ustnych. W jej wnętrzu zainstalowany zostaje specjalnie zaprojektowany kryształ solny. Ogromna forma kryształu nawiązuje do nazwy etymologicznej Wieliczka (Magnum Sal), czyli wielka sól. Jest też mocno skonotowana w świadomości symbolicznej z formą obelisku, góry tajemnic, miejsca spotkania na pograniczu światów. Od najdawniejszych lat tego typu miejsca były wyznaczane na spotkania ludzi pierwotnych, znachorów, w religii np. Mojżesza czy Eliasza z siłami wyższymi. To w takich miejscach wzniesionych wysoko z bliskim dostępem do nieba można było nawiązać kontakt z odwiecznymi siłami rządzącymi naturą, z duchami przodków czy samym stwórcą. Wejście do komory ma na celu wzbudzić wśród zwiedzających właśnie takie skojarzenia. Prapoczątek - czyli miejsce gdzie wszystko się zaczęło, rdzeń historii związanej z powstaniem soli - jednego z najważniejszych związków dla życia człowieka. Swoista metafizyka odczuć. Kryształ soli będzie zatem pełnił funkcję narratora i skanera, który przenosi ludzi w inny wymiar, ekranu dotykowego oraz głównej konsoli sterującej narracją w tej części sali. Na samym szczycie, który jest niewidoczny dla oczu zwiedzających należy umieścić projektory, światła oraz laser do prezentacji treści na ścianach pierwszej części pomieszczenia oraz podświetlania i aranżacji pięknych form sklepienia. Wszystkie sprzęty powinny być tak ustawione, by nie przeszkadzały w odbiorze historii i nie zakłócały wnętrza. Komora Lill Górna została podzielona na trzy części, trzy strefy, które angażują widza na różnym poziomie doznań. Chodzi o stopniowanie napięcia i przemyślane wciąganie widza kolejnymi etapami w opowiadane, doświadczane i wyświetlane historie. Celem jest stworzenie takiego spektaklu multimedialnego, by multisensorycznie oddziaływać na jego wyobraźnię. str. 9
Część I - widz pozna ogólny zarys powstawania złoża soli w Wieliczce, zobaczy podział na ery i epoki, zrozumie struktury budowy i różne odmiany form solnych. Poczuje zapach soli w powietrzu. Część II - to miejsce zdobywania wiedzy przez doświadczenia, stąd wiele informacji będzie wyświetlanych na hologramach, ekranach dotykowych, cała narracja i interakcja będzie rozłożona wielopoziomowo w zależności od potrzeby i możliwości zdobywania wiedzy, wieku oraz specyfiki oczekiwań grup zwiedzających. Tematy planowane na interaktywnych ekranach i hologramach to m.in.: rola soli w życiu i funkcjonowaniu organizmu człowieka; szlaki handlowe; wartość soli na przestrzeni wieków; symbolika soli w kulturze, religii i sztuce; historia kopalni; poznawanie rodzajów soli i interakcja. Część III - to film w technologii 3D z możliwością oddziaływania na wszystkie zmysły poprzez obraz stereoskopowy, dźwięk 360 stopni, zapach oraz efekt wiatru. Film, który za pomocą symbolicznych i odrealnionych obrazów przekaże pasjonującą historię soli od prehistorii do czasów współczesnych, ukazując ją jako materię symboliczną. Film ma za zadanie dzięki emocjom, niecodziennym skojarzeniom i wizjonerskim przestrzeniom utrwalić i podsumować zdobytą wcześniej wiedzę. Całość wnętrza komory została podzielona i zaprojektowana tak, by w jak najmniejszym stopniu ingerować w strukturę wyrobiska, a obiekty interaktywne dopełniały swoją formą charakter wnętrza. Interaktywne prezentatory mają możliwość szybkiego demontażu tak, by powiększyć maksymalnie powierzchnię użytkową komory w przypadku wykorzystania jej do organizacji różnego rodzaju eventów. Ekran 3D może z powodzeniem zostać wykorzystany jako dodatkowa atrakcja takich eventów, bądź też niezbędny element wyposażenia do wszelkiego rodzaju prezentacji multimedialnych. Podział komory Lill Górna na strefy zaznaczono na rysunku na str. 35. Dla lepszego efektu podczas projekcji i stworzenia niecodziennej atmosfery w komorze Lill Górna należy pomalować surowe drewno str. 10
obudowy ociosów bejcą ciemnobrązową lub ciemnoszarą (patrz rysunek na stronie 11, linie pomarańczowe). Naturalny kolor drewna bardzo mocno odbija światło, co będzie powodować rozproszenie uwagi widzów przy przekazie treści. Podłoga w komorze Lill Górna powinna mieć kolor zbliżony do koloru obudowy drewnianej. Materiałem użytym do wykonania podłogi powinno być drewno zapewniające wysoką trwałość i funkcjonalność. str. 11
Historie oraz informacje przekazywane na etapie każdej z części zostały opracowane tak, że wzajemnie się uzupełniają, jednak istnieje możliwość pokazywania tylko jednej z nich bądź dwóch np. w okresie natężonego ruchu turystycznego. Komora Lill Górna zarys scenariusza zwiedzania z historią do opowiedzenia Wchodzimy do wnętrza komory Lill Górna Część I Jest mrok, delikatnie tli się snop światła. Z ciemności wyłania się ogromny kryształ solny. Słyszymy szepty, odgłosy natury, dźwięk spadających kropli, a po chwili zaczyna się odliczanie. Głos rozchodzi się po komorze i wibruje wokół ludzi (w zależności od grupy językowej słyszymy odpowiedni język). Osoba odpowiedzialna za nadzór techniczny naciska klawisz na panelu sterującym Na ścianach pierwszej części komory dookoła kryształu pojawiają się drobne światła, które zaczynają migotać przypominając gwiazdy i ciała astralne. Mamy wrażenie, że znajdujemy się w otwartej przestrzeni, a dookoła nas rozpościera się gwieździste nocne niebo. Z punków na niebie tworzą się nieśmiało blade linie, które nabierają kształtów gwiazdozbiorów, by po chwili zacząć wirować. Wokół pojawiają się animujące się liczby i cyfry, nazwy epok i okresów historycznych. Po kilku chwilach kryształ zaczyna się powoli rozświetlać. W tym samym czasie słyszymy daty i nazwy epok oraz wprowadzający tekst lektora, który mówi: Znajdujemy się w, miejscu, gdzie przed wiekami wszystko się zaczęło. Ogromna forma kryształu nawiązuje do nazwy etymologicznej Wieliczka (Magnum Sal) czyli wielka sól. Jest to miejsce spotkania na pograniczu światów, miejsce rozpoznania tajemnicy. Dzięki niej możemy podziwiać to, co wydarzyło się przed wiekami. Prapoczątek - czyli miejsce gdzie wszystko się zaczęło, rdzeń historii związanej z powstaniem soli - jednego z najważniejszych związków dla życia człowieka. Zanurzmy się w tej historii (tu informacje o tym, dlaczego widzimy solny kryształ, co to jest za forma, co symbolizuje itp.). str. 12
Linie, które widzieliśmy wcześniej, łączą się tworząc gruby pas, który się powiększa i niczym jasna smuga skanuje od dołu do góry całą przestrzeń tej części komory. Skanuje również widzów stojących dookoła słupa soli sprawiając, że wszyscy mają wrażenie jakby przenieśli się do innego czasu i wymiaru. W początkowej fazie nie widzimy wnęki sklepienia w stropie wyrobiska, dopiero po rozświetleniu jej skanującą linią laserów. Bryła rozświetla się jeszcze jaśniej, tak, że widzimy na niej w dolnej części ekran i wzory chemiczne i budujące się formy kryształów soli. Automatycznie podświetlają się na konsoli klawisze, które może przez dotyk uruchamiać zwiedzający. Zaczyna się opowieść o strukturze skał oraz rysunkach solnych na ścianach, pokazując najciekawsze przykłady wielickiego złoża. Obok oświetlonego punktowo miejsca, o którym opowiada narrator, pojawiają się wyświetlane informacje na temat czasu powstawania takiej struktury (w języku polskim i angielskim, należy przewidzieć możliwość rozbudowy animacji o inne wersje językowe). Po opowieści, która trwa ok. 5 min. zapalają się świetlne punkty nad stanowiskami części II. Część II Gaśnie wielki kryształ soli, a z niego po podłodze rozpościerają się geometryczne świetliste linie, które prowadzą turystów do obiektów rozproszonych w tej części komory. W części II przewidziane są nowe doznania dla zwiedzających - interakcja połączona z aktywnym poznawaniem. Podchodząc do stanowisk interaktywnych słyszymy opcjonalny wybór menu i zakresu tematów, jakie nas interesują (w języku polskim i angielskim). Dla interakcji na stanowiskach interaktywnych należy przewidzieć możliwość uruchomienia ograniczenia czasowego korzystania z urządzeń (np. w sezonie turystycznym). Stanowisko okulary AR W przestrzeni należy rozstawić trzy pary stanowisk z okularami, do których będzie można podejść i dzięki nim wejść w reakcje z sytuacjami historycznymi, które przedstawiają, obejrzeć miejsca z niedostępnej części kopalni, które prezentują. Jest to również doskonały i nośny str. 13
marketingowo element promocji kopalni. Należy przewidzieć wybór tematyczny wg zakresu dat, grup wiekowych oraz stopnia skomplikowania obrazów do zaobserwowania. To połączenie pomiędzy realnym miejscem, które widzimy przez okulary oraz nałożeniem obrazu dzięki technologii Augmented Reality pozwoli zwiedzającym zachwycić się, poczuć podekscytowanie, ponieważ zostało się dopuszczonym do tajemnicy, odkrycia czegoś nowego, interesującego. Stanowisko stół do holografii Wizualizacja procesu powstawania pokładów soli w Wieliczce. Stanowisko ukazuje na ściankach bocznych przekrój przez złoża soli w Wieliczce, z góry widzimy zaś widok górotworu i obserwujemy zmiany jakie zachodzą od momentu formowania się Karpat. W zależności od wyboru epoki widzimy zakres zmian w strukturze warstw soli i skał wraz z opisami w języku polskim i angielskim. Stanowisko rzeźba komór kopalni Podczas, gdy część grupy zwiedzających używa interaktywnych stanowisk, reszta może w tym samym czasie podchodząc do rzeźby przedstawiającej układ komór, oglądać ich wnętrza oraz uzyskiwać informacje i dane historyczne o ich rozwoju. System czujników odczytywał będzie ruch, i w zależności od tego, który czujnik zostanie uruchomiony, projektor video wyświetli odpowiedni obraz z informacjami dookoła rzeźby. Wszystkie czujki będą miały zwłoczność zapobiegającą zbyt szybkim reakcją na odbierane sygnały, a co za tym idzie chaotyczną zmianą wyświetlanej treści. Rzeźba przestrzenna komór ma dostarczać różnych bodźców zwiedzającym. Rzeźba będzie ściśle sprzężona z technologią i projekcją dookoła niej jak i na niej, zwiedzający przystawiając rękę do rzeźby będą mogli m.in. zdobyć dodatkowe informacje o komorach, wirtualnie obejrzeć historie związane z miejscami, które znajdują się w pobliżu trasy, bądź w zupełnie innym rejonie kopalni. Stanowisko stół interaktywny Y Tematyka: symbolika soli w kulturze, religii i sztuce. str. 14
Przykładowo: poprzez dotyk odsłaniają się nam różne znaki, symbole i obrazy, po dłuższym etapie interakcji pojawiają się opisy skąd zaczerpnięty był motyw, jak symbol soli zmieniał się w sztuce czy religii, jakie przypowieści są związane z solą i co oznaczają. Dotykając ekranu widzimy jak obrazy i napisy przesypują się przez ręce. Stanowisko stół owalny Stół, który angażuje zwiedzających na różnym poziomie. Zwiedzający poznają za pomocą różnych zmysłów m.in. różne formy występowania soli. Zwiedzający poznaje różne rodzaje soli: złoże bryłowe (sole witrażowe, sole zielone i zubry) oraz złoże pokładowe (sól spizowa, sól szybikowa, pokładowe sole zielone, piaskowiec podsolny, sole najstarsze). W stole znajdują się ekrany dotykowe, przeznaczone dla większej liczby zwiedzających równocześnie. Stół zaprasza zwiedzających do poznania różnorodności produktów z soli oraz możliwości nowego zastosowania poprzez interakcję. Planowane są następujące przemiany: 1. Stół rozpoznaje symbole chemiczne, w których występuje sól, dzięki czemu skład soli i takie parametry jak wielkość, czas, temperatura i ciśnienie wchodzą w zależność. Łącząc bardzo różne symbole wyświetlane na stole oraz dysponując możliwością manipulacji w osi czasu oraz temperaturą i ciśnieniem możemy dokładnie śledzić moment tworzenia soli. (Obumarłe szyszki + czas + ciśnienie + woda = mioceńska szyszka odnaleziona w złożu solnym + upływający czas + ciśnienie:>> sole bryłowe>>> sól szybikowa, etc.). Stół obrazuje poprzez interakcję możliwość łączenia się soli na przestrzeni wieków i warunków atmosferycznych w różne związki chemiczne i skamieliny, które występują w Wieliczce. Powstałe wizualizacje posiadają opisy w jakich pokładach i gdzie występuje dane złoże solne. 2. Stół rozpoznaje elementy pochodzenia solnego (które czasami mają niepozorną i mało wyrazistą formę) i dostarcza grafikę, z której można się dowiedzieć, gdzie i jak te elementy wiążą się w jeden produkt (to czego się zwykle nie dostrzega będąc w Wieliczce). str. 15
Możemy zobaczyć fragmenty flory mioceńskiej. 3. Elementy soli dowolnie ustawione, bywają różnie łączone i mogą połączyć się w sposób, którego nikt nie oczekiwał. W ten sposób na przykład wysokie ciśnienie, które oddziaływane na delikatny element soli, może na przykład doprowadzić do jego zniszczenia. Zabawa w interaktywne łączenie soli ma zobrazować skomplikowane i delikatne zależności między łączeniem się poszczególnych elementów w kryształ soli. Ma wyraźnie ukazać wyjątkowość wielickiego złoża, które było misternie tworzone przez miliony lat. Ważnym elementem edukacyjnym będzie również zdobycie wiedzy z zakresu chemicznej budowy soli. Istotne jest, aby komponenty zabawy stały na pierwszym planie, a bodziec był wysoki, aby poprzez eksperymentowanie znaleźć zależności. Stanowisko interaktywne 1 i 2 Rola soli w życiu i funkcjonowaniu organizmu człowieka. Sól pełni znaczącą rolę w życiu, gdyż chroni przed zepsuciem. W krystalicznej formie jest stabilizatorem energetycznym każdej komórki. Słona woda to nasze naturalne środowisko. Od dawna ludzie wyjeżdżali nad morze, aby wdychać jod, poprawić samopoczucie i urodę, wzmocnić odporność na infekcję. W wielickiej kopalni funkcjonuje uzdrowisko m.in. dla cierpiących na schorzenia dróg oddechowych. Stanowisko należy wykorzystać również promocyjnie podkreślając wpływ solnego mikroklimatu na zdrowie człowieka. Tematy należy zaprezentować w formie animacji, filmów lub zdjęć z narracją lektora lub opisami. Całość opowieści posiada rozbudowane menu z ikonami w formie dużego diagramu, który pozwala na interaktywne nawigowanie. Zastosowania soli w życiu człowieka np. węglan wapnia - kreda do tablicy (służy do jej wyrobu), przemysł papierniczy (bierze udział w jego produkcji), otrzymywania żelaza, cementu i szkła niezbędny do węglan sodu stosujemy do produkcji szkła, proszków do prania, zmiękczania wody str. 16
fluorek cyny - składnik past do zębów siarczek sodu - środek owadobójczy Stanowisko interaktywne 3, 4, 5 Wartość soli na przestrzeni wieków. Wyświetlany obraz przedstawia w formie diagramów i opisów historycznych wartości soli w danej epoce. Dawniej uznawana za białe złoto, była jednym z 3 głównych źródeł dochodu w królestwie polskim dziś jest popularna i tania, choć ciągle pożądana. Porównanie wartości bryłki soli ma również pokazać ile można było kupić w danym czasie (10 wiosek = 1kg soli w XIII w., 15 wołów = 1kg soli w XVI w. itp.). Solne szlaki handlowe w Europie. Dzięki interakcji i dotykaniu konkretnych punktów na ekranie, możemy łączyć ze sobą linie i oglądać w konkretnym wieku jak rozwijały się szlaki solne, gdzie towar był transportowany. Na linii czasowej widzimy w którym okresie najlepiej prosperowała kopalnia. Techniki eksploatacji soli z wykorzystaniem różnorodnych narzędzi górniczych. Stanowiska interaktywne 1-5 wyposażone będą w min. 32-calowe monitory dotykowe. Część III Podchodzimy do półokrągłego panoramicznego ekranu. Wszystkie światła w sali gasną, uwaga widzów skupiona jest na trójwymiarowym obrazie. Z mroku wyłania się intrygujący głos Myślicie, że znacie tę opowieść, a wiecie jedynie jaki jest jej koniec. Trzeba abyście poznali początek. Przemierzamy wraz z kamerą toń oceanu. Pomiędzy widzami unosi się świetlisty pył/drobinki soli. Jeden drobny kryształ prowadzi nas za sobą. Widać pływające w wodzie prehistoryczne stwory, złudzenie przestrzeni trójwymiarowej pozwala poczuć widzom jakby byli zanurzeni w wodzie str. 17
wraz z nimi. Rozpoznajemy rośliny/zwierzęta, których ślady/pozostałości/skamieliny oglądaliśmy wcześniej. Przestrzeń historii/biologii miesza się z przestrzenią znaczeń symbolicznych, budząc w widzach skojarzenia z mitami o początkach świata. Kamera sunie do góry omiatając kolejne warstwy głębin oceanu, wreszcie wynurza się ukazując oczom widzów bajeczny świat niczym z Parku Jurajskiego (włączają się zapachy i wiatr). Widząc takie bogactwo barw i form rozumiemy skąd wzięło swój początek bogactwo pokładów soli. Nagle coś zaczyna się zmieniać. Wracamy do widoku oceanu, jesteśmy w epoce mioceńskiej. Pojawiają się obrazy zmian, ruchów tektonicznych... (tu czujemy ruch podłogi). Skarb, który powstał z niezgłębionych wód oceanu zostaje ukryty głęboko pod ziemią. Miną wieki zanim pod wpływem kolejnych ruchów płyt tektonicznych pokłady soli zostaną wypiętrzone i zanim zostaną odkryte dając Polsce źródło bogactwa. Obrazy odrealnione i symboliczne ukazują te zawiłości geologiczne. Widzowie obserwują abstrakcyjne obrazy form kryształów soli i dowiadują się o historii powstania kopalni i sposobach wydobywania surowca. Kryształ, który widzą zwiedzający w sali to jeden z największych skarbów. Film będzie stworzony w stereoskopowej technologii 3D. Czas trwania 5 min. w wersji standardowej, w wersji rozszerzonej 10 min. Należy zapewnić możliwość rozbudowy kontentu filmu w przyszłości w zależności od zapotrzebowania. Film będzie możliwy do oglądania w okularach do projekcji stereoskopowej przymocowanych na stałe linką do siedzisk podświetlanych, tak by nikt ze zwiedzających nie mógł zabrać ich z komory. Zakłada się użycie okularów pracujących systemie filtracji polaryzacyjnej lub w technologii Infitek. Zakłada się że platformy wibracyjne będą umieszczone w strefie projekcji 3D. Na platformach należy ustawić siedziska podświetlane. Rysunek na str. 35 pokazuje rozmieszczenie elementów w komorze. W komorze Lill Górna uruchamianiem prezentacji w części I i filmu w części III zajmie się przeszkolony pracownik, który będzie obecny w komorze. Pracownik będzie również sprawował nadzór nad zwiedzającymi, tak, aby nie został zniszczony sprzęt lub eksponaty. KORZYŚCI KONSUMENCKIE emocjonalne: str. 18
poczucie odkrywania tajemnicy, przeniesienia się w czasie i przestrzeni udział w odrealnionym spektaklu, bycie świadkiem formowania się świata, jaki znamy doświadczenie niezwykłej magicznej atmosfery, niezapomnianych wrażeń, do których chce się wracać, zachwyt, zaintrygowanie, zaskoczenie duma z polskiego zabytku, w przeszłości źródła bogactwa, później obiektu zachwytu i wycieczek największych osobistości tego świata racjonalne/poznawcze: multisensoryczne poznawanie przedstawianych treści ( film 3D, interaktywne ekrany dotykowe, spektakl światła i dźwięku wokół kryształu soli, możliwość dotykowego poznania kryształów soli) wiedza geologiczno-historyczna nt. dziejów powstawania pokładów soli, sposobów jej wydobywania wiedza nt. właściwości chemicznych związków soli, rodzaje tych związków, możliwość zobaczenia realnych przykładowych kryształków soli o różnym zabarwieniu wiedza nt. szlaków handlowych, wartości rynkowej soli na przestrzeni wieków wiedza nt. roli soli w funkcjonowaniu organizmu człowieka poznanie historii wielickiej kopalni soli wiedza nt. soli w ujęciu symbolicznym, jak jest traktowana w kulturze, sztuce, literaturze, religii poznanie przestrzennego rozkładu komór kopalni, możliwość wirtualnego zwiedzenia wnętrz komór niedostępnych turystom str. 19
Komora Kazanów - koncepcja aranżacji i iluminacji Kazanów = niecodzienne doświadczenie historii Wejście do komory Kazanów poprzedza długie przejście korytarzem, który będzie oświetlony standardowym oświetleniem. Zakłada się, że podłoga w komorze Kazanów powinna być wykonana z drewna zapewniającego wysoką trwałość i funkcjonalność. Komora Kazanów spełnia idealne warunki do przedstawienia w niej jednej z najważniejszych rzeczy w budowaniu marki kopalni - pozycjonowania wartości ukryty wymiar. Założenie organizacyjne 5-minutowego pobytu w komorze (wersja podstawowa) stawia wyzwanie stworzenia przestrzeni tajemnicy, poszukiwania innego wymiaru oraz emocjonalnego powiązania osób zwiedzających z faktami i sytuacjami historycznymi zastanymi w tym miejscu. Dziś społeczeństwo myśli obrazem, który jest wszechobecny, jednak nie wystarcza już tylko sam obraz, musimy dodać do niego ruch i interakcję. Logicznym krokiem dla opowiadania historii w XXI wieku jest zatem użycie współczesnych człowiekowi narzędzi, zastosowanie multimediów i technologii mappingu 3D. Pozwala również podziwiać piękno wyrobiska, którego najciekawsze struktury i zabezpieczenia należy podkreślić punktowym światłem. Na najdłuższej linii ściany planowane jest wyświetlanie animacji wg grafiki historycznej przekroju złóż kopalni z XVIII w. wykonanej przez J.G. Borlacha oraz wg sztychu Wilhelma Hondiusa z 1645r. Ta grafika w mistrzowski sposób ukazuje różne wymiary kopalni i historii i jest doskonałym narzędziem do przekazania najważniejszych wrażeń. str. 20
str. 21
str. 22
Komora Kazanów - scenariusz Przewodnik prowadząc turystów z komory J. Piłsudskiego opowieściami i anegdotami z konkretnych lat, cytując daty i opowiadając o zamierzchłych czasach, o tym, w jaki sposób dawniej wydobywano sól i jak wyglądało życie górników, delikatnie przygotowuje zwiedzających do zrozumienia oglądanych za chwilę historii. Buduje atmosferę tajemnicy i zaklęcia w tych przestrzeniach, które są świadkami ogromnego dziedzictwa i mozolnej, codziennej pracy. Wchodząc do wnętrza komory Kazanów słyszymy tupoty i szepty przechodzących górników, stukot kilofa. Przewodnik prowadzi ludzi w okolice środka sali. Na ścianie po prawej stronie (najdłuższa ściana, rysunek na str. 64) widzimy cienie górników, którzy pracują. Jednak nagle, reagując jakby na wejście zwiedzających, rozchodzą się w różnych kierunkach i chowają. Gwar i odgłosy górników cichną. Zwiedzający mają wrażenie jakby weszli w inny świat, inny czas i przerwali górnikom pracę. W tym czasie zmienia się oświetlenie i nastrój. W całej sali stopniowo włącza się oświetlenie wyrobisk solnych, które odsłaniają przed widzem piękno form komory. Na ścianie zaczynają się rysować pojedyncze linie (z wykorzystaniem mappingu 3D). Linie się zagęszczają, kształty stają się coraz bardziej rozpoznawalne i oto oczom widzów ukazuje się plan Wieliczki wyrysowany wg miedziorytu W. Hondiusa z 1645r. Na naszych oczach historyczna rycina staje się czymś żywym, wibrującym, możemy doświadczyć przeszłości. Oglądamy idących do pracy górników, niosących pochodnie, kaganki, kilofy, potrzebne narzędzia. Część zajmuje się swoimi zajęciami na górze, reszta zjeżdża w dół szybem do pracy. Przenosimy się pod ziemię. Przestrzenie wyrobisk zaczynają się zapełniać, górnicy szybko i chętnie biorą się do pracy, oglądamy systemy wydobywania soli. Część z nich bierze swoje narzędzia i zjeżdża do niższego poziomu. Wraz z nimi kamera zsuwa się pokazując nam wnętrza tego poziomu. A tam praca wre, górnicy ładują sól do wózków i wysyłają do góry. Nagle obraz zaczyna drżeć, całość sceny się obraca, a my wnikamy wraz z kamerą do tajemniczej groty, która powoli się rozświetla. Oczom widzów ukazuje się Kryształowa Grota, niedostępna do zwiedzania, kryształy odbijające światło. Grota się obraca dając możliwość zajrzenia w każdy jej kąt. Nagle obraz zaczyna się załamywać, formy kryształów solnych przekształcają się dopasowując się do architektury ściany komory Kazanów. Powracamy do rzeczywistości... str. 23
Grupa zwiedzających może kontynuować zwiedzanie. Wychodząc może również zachwycić się pokazem laserowo wyświetlanych rysunków na ścianie komory, podziwiając jednocześnie urok naturalnych wyrobisk. KORZYŚCI KONSUMENCKIE emocjonalne: nawiązanie więzi emocjonalnej ze zwiedzanym miejscem poprzez zetknięcie się z historycznymi postaciami górników doświadczenie historii w ukrytym wymiarze, wejście w inny świat, ucieczka od szarej rzeczywistości, niecodzienne przeżycie, historyczna rycina na naszych oczach ożywa poczucie bycia wyróżnionym z powodu dopuszczenia do tajemnicy racjonalne/poznawcze: multisensoryczne doświadczanie przekazywanych treści (spektakl cieni górników) Wybór scenariusza Aktualne scenariusze (język polski i angielski) będą zaprogramowane w pamięciach urządzeń na stałe. Do uruchomiania sekwencji pokazów należy użyć programowalnego prostego kontrolera wyposażonego w niezbędne przyciski do wyboru zaprogramowanych wcześniej scenariuszy. Zmiana lub wybór scenariusza powinna się odbywać za pomocą jednego naciśnięcia przez przewodnika/pracownika obsługi. Należy zapewnić możliwość rozbudowy kontentu o kolejne wersje językowe i inne scenariusze. System sterowania System sterowania powinien zapewnić łatwą konfigurowalność systemu i dopasowywanie go do bieżących potrzeb. Należy przewidzieć możliwość wyzwalania scenariuszy, scen i efektów na trzy sposoby: str. 24
Sterowanie oświetleniem i efektami za pomocą czujek ruchu. Zamontowane czujki będą uruchamiały system zintegrowanych sekwencji świetlnych i AV, które będą sekwencyjnie odkrywały światłem eksponaty, wyrobiska górnicze i zjawiska geologiczne. Towarzyszyć temu będą zintensyfikowane odgłosy kopalni i górotworu. Sterowanie elementami interaktywnymi za pomocą kamer 3D i gestów. Zwiedzający wykonując gesty rękoma będzie mógł zmienić wyświetlane treści multimedialne, będzie miał wpływ na to, co widzi i co się dookoła niego dzieje. Przykładem może być zmiana kart wirtualnej książki lub przewodnika gestem, wyzwolenie wizualizacji lub efektów dźwiękowych. Ma to zapewnić czynne i prawdziwie interaktywne oddziaływania widza na wystawę. Uruchamianie scenariuszy i scen multimedialnych przez przewodnika. Dla tego rozwiązania należy zastosować system sterowania i kontroli umożliwiający programowanie i synchronizowanie wszystkich efektów, iluminacji i multimediów ze sobą tak, aby było to jedno narzędzie do nowoczesnego przekazywania treści scenariuszy i scen multimedialnych. Zgodnie z wcześniej przygotowanymi scenariuszami w kontrolerach zapisane zostaną sekwencje zawierające informacje o wszelkich potrzebnych zdarzeniach takich jak zmiana wyświetlanej treści, natężenie światła, efekty dźwiękowe i laserowe. Kontrolery powinny umożliwiać zapamiętywanie skomplikowanych sekwencji zapewniając przy tym bardzo prosty sposób ich programowania i wyzwalania. Uruchamianie pokazu odbywać się powinno za pomocą dedykowanego przycisków typu start stop. Obsługa będzie mogła w prosty sposób wybrać żądany pokaz odpowiedni dla danej grupy zwiedzających (dłuższy krótszy, wersja językowa, inna treść lub efekty). str. 25
System informatyczny do sterowania i kontroli Należy zastosować rozwiązanie, w którym główny serwer multimedialny jest zamontowany na powierzchni a lokalne odtwarzacze/ playery zamontowane są w komorach Kazanów i Lill Górna wykorzystując połączenia światłowodowe do pobierania aktualnych plików z treściami multimedialnymi. Treści multimedialne odtwarzane w komorach winny znajdować się na media serwerach zamontowanych w szafach w komorach w formie plików lub zespołu plików wykonywalnych bądź również na urządzeniach odtwarzających (playerach) znajdujących się bezpośrednio przy urządzeniach. Dodatkowo treści multimedialne winny znajdować się na serwerze multimedialnym zlokalizowanym w głównej serwerowni kopalni. Instalacja winna umożliwiać aktualizację treści multimedialnych pomiędzy serwerem multimedialnym a media serwerami w komorach. Oprogramowanie sterujące aktualizacją treści winno umożliwiać tworzenie harmonogramu aktualizacji (kalendarz) bądź przy wyłączeniu opcji harmonogramu aktualizacja winna być możliwa do przeprowadzenia na żądanie operatora. Wgranie treści multimedialnych do media serwerów w komorach winno być możliwe również w sposób manualny przez operatora bezpośrednio do media serwera. Bardzo istotne jest, aby wyeliminować do minimum wszelkie urządzenia techniczne mające wpływ na transmisję sygnałów. Należy zastosować urządzenia i rozwiązania takie, aby zachować niezawodność systemu, niskie koszty eksploatacji, konserwacji i przeglądów. Instalacja sieci Ethernet powinna być zgodna z już istniejącą na obiekcie APM, CAT6. System sterowania i kontroli powinien korzystać ze standardowych protokołów transmisji danych TCP-IP, DMX i RS 232. Elementy sterowania należy zamontować w szafie teletechnicznej zamontowanej dla każdej z komór osobno. str. 26
Serwer główny systemu multimedialnego powinien być podłączony z obiema komorami za pomocą światłowodu zakończonego w szafach teletechnicznych. Należy uwzględnić możliwość pracy zdalnej, czyli możliwość podłączenia się do systemu poprzez sieć Internet za zgodą administratora sieci. Serwer główny należy wyposażyć w system do tworzenia kopii zapasowej. Wykonanie łącza światłowodowego pomiędzy serwerownią główną na powierzchni a komorami Lill Górna i Kazanów leży w gestii Zamawiającego, który zapewni doprowadzanie światłowodu do szaf teletechnicznych w komorach Lill Górna i Kazanów. Zmiana kontentu / treści multimedialnych Należy zapewnić niezawodność i funkcjonalność systemu dostarczania/wgrywanie treści multimedialnych, dlatego wymiana tej treści powinna odbywać się minimum na dwa sposoby. Należy przyjąć rozwiązanie, że na powierzchni (w serwerowni) będzie się znajdował główny serwer zawierający wszystkie treści multimedialne. Będzie do niego łatwy dostęp bezpośrednio z konsoli serwera i za zezwoleniem administratora będzie możliwy dostęp również z sieci Internet (nawet z telefonu komórkowego) zapewniając tym samym szybkie i łatwe wgranie treści multimedialnych. Wszędzie gdzie to możliwe należy zastosować rozwiązanie, aby ekrany LCD / projektory video odtwarzały treści ze sterowalnych playerów HD umieszczonych blisko przy ekranach/projektorach. W normalnych warunkach pracy player samoczynnie będzie pobierał treść z przydzielonych mu katalogów na serwerze głównym, zapisywał ją na swoim lokalnym nośniku danych i odtwarzał z lokalnego nośnika danych zgodnie z zaprogramowanymi sekwencjami i scenariuszami. str. 27
Należy zapewnić bezpieczeństwo danych. Dane znajdować się powinny w minimum dwóch miejscach. Oryginał danych na serwerze i lustrzana kopia na nośniku playera, z której będzie korzystał na bieżąco. Należy zapewnić łatwy bezpośredni dostęp do playerów tak, aby można było wgrać dane bezpośrednio do nich bez udziału serwera głównego. Należy zapewnić, że w przypadku jakiejkolwiek awarii lub braku komunikacji z serwerem głównym player nadal będzie pracował, nie będzie od niego zależny! Należy zapewnić, aby trzecim miejscem przechowywania danych multimedialnych była kopia zapasowa całego serwera. Żywotność urządzeń Zastosowane urządzenia muszą być przystosowane do pracy minimum 12 godzin na dobę/ 7 dni w tygodniu. Trwałość urządzeń musi być dłuższa niż 3 lata. Wszędzie gdzie to możliwe należy użyć urządzenia pozbawione wymuszonego chłodzenia powietrzem. Urządzenia delikatne takie jak projektory multimedialne i lasery powinny być zamontowane w dodatkowych osłonach, aby zapewnić im dodatkową ochronę przed kurzem solnym, wilgocią itd. Należy zastosować markowe urządzenia odporne na trudne warunki, aby dodatkowo podnieść, jakość i niezawodność systemu. Przykładem mogą być rozwiązania firm Yamaha, Work, Bose, Panasonic. Ze względu na charakter ciągłej i wielogodzinnej pracy w ramach ekspozycji urządzenia użyte do stworzenia systemów multimedialnych i interaktywnych powinny być urządzeniami profesjonalnymi, cechującymi się wysoką niezawodnością i stabilnością działania, a także wysoką jakością obrazu i dźwięku opisaną wysokimi i niezmiennymi w czasie parametrami technicznymi. Jednocześnie urządzenia te ze względu na lokalną zabudowę w elementach aranżacji, powinny charakteryzować się niskim poborem mocy elektrycznej i małą emisją energii cieplnej. Dodatkowo wybór odpowiedniej technologii powinien zapewniać optymalny stosunek jakości urządzeń będących składowymi instalacji str. 28
multimedialnych do ich ceny, cechować się długim okresem gwarancji oraz dogodnymi warunkami serwisowymi. Istotne znaczenie będzie miał również wygląd zewnętrzny i estetyka urządzeń, które powinny harmonizować z otoczeniem nie degradując go. Koszty eksploatacyjne, serwis, konserwacja, wymiana sprzętu W celu zminimalizowania kosztów eksploatacyjnych, wszędzie tam gdzie to jest możliwe należy zastosować urządzenia wykorzystujące źródła światła LED. Należy zastosować urządzenia charakteryzujące się małym poborem mocy, długą żywotnością, niską emisją ciepła i małymi gabarytami. Należy zastosować reflektory z diodami LED RGB umożliwiające płynną zmianę kolorów i uzyskanie dowolnej barwy światła bez konieczności stosowania kolorowych filtrów szklanych lub foliowych a co za tym idzie okresowej ich wymiany i dodatkowych kosztów. Należy zastosować innowacyjne i inteligentne oświetlenia LED, aby ograniczyć ilość zamontowanych urządzeń oświetleniowych w komorach. Należy użyć powtarzalne urządzenia we wszystkich punktach ekspozycyjnych. Oznacza to, że powinny zostać użyte reflektory i projektory tego samego typu, z takim samym systemem mocowań. Dotyczy to również playerów, driverów i systemu nagłaśniającego. Urządzenia powinny być zamontowane na uchwytach zapewniających ich szybką wymianę w razie awarii lub na potrzeby konserwacji. Należy zwrócić uwagę na fakt, że projektory video będą głównym medium przekazującym treść i czas potrzebny na ich konserwację musi być skrócony do minimum. Dla miejsc newralgicznych należy zapewnić urządzenia zastępcze na czas naprawy/konserwacji. Należy przeszkolić obsługę/konserwatora w zakresie jak je sprawnie i szybko wymienić, aby ograniczyć czas przestoju systemu do absolutnego minimum. Należy określić zasady opieki serwisowej (maintenance) dla całości rozwiązania uwzględniające zakres świadczeń, czasy reakcji na zgłoszenia awarii, czasy usunięcia awarii, czasy dostarczenia i zamontowania urządzeń zastępczych. Zakres świadczeń należy określić zarówno dla zastosowanych urządzeń jak i oprogramowania sterującego i multimedialnego. str. 29
Oświetlenie efektowe Do celów oświetlenia efektowego należy przewidzieć trzy typy reflektorów z możliwością regulacji ich parametrów za pomocą protokołu DMX lub ARTNET. Reflektory punktowe LED RGB stałe - do oświetlania punktowego. Tam gdzie to będzie wymagane należy je zaopatrzyć w osłony regulujące kształt snopu światła. Oświetlacze LED RGB - do oświetlania dużych płaszczyzn ekspozycyjnych. Reflektory inteligentne - umożliwiające płynną zmianę natężenia światła, regulację kąta i kierunku świecenia. Urządzenia można zdalnie programować gdzie i jak mają emitować światło, bez konieczności ich mechanicznego przemieszczania. Oświetlenie podstawowe i ewakuacyjne Wykonawca musi uwzględnić wymagania odnośnie oświetlenia ewakuacyjnego. Oprawy należy zamontować tak, aby min. wartość natężenia oświetlenia ewakuacyjnego wynosiła 0,5 Lux. Dopuszcza się możliwość wykorzystania komór również w celach eventowych (komora Lill Górna) i rekreacyjnych (komora Kazanów), w związku z tym należy zaprojektować i wykonać oświetlenie do tego typu celów. System video Należy użyć projektory video o odpowiedniej jasności, aby zapewnić czytelność przekazywanych treści. Wszędzie gdzie to będzie możliwe należy zastosować projektory multimedialne wykorzystujące, jako źródło światła diody laserowe lub LED. Należy zastosować projektory o żywotności lamp minimum 10 000 godzin pracy i łatwej ich wymianie. Należy zastosować projektory o łatwej obsłudze i bieżącej konserwacji (np. wymiana filtrów przeciwpyłowych). str. 30
Należy zastosować playery z funkcją automatycznego poboru treści z serwera głównego. Playery będą wyposażone w łatwo wymienialny nośnik danych, kartę lub dysk półprzewodnikowy. Playery nie powinny zawierać żadnych ruchomych elementów mechanicznych ani wentylatorów. Należy eliminować konieczność stosowania dekoderów do transmisji sygnałów video o rozdzielczości HD na duże odległości, jak również ograniczać ilość dodatkowych urządzeń w torze wizji i fonii. Elementy sterowania należy zamontować w szafie teletechnicznej. System nagłaśniający System należy zrealizować, jako wielostrefowy. Należy zapewnić możliwość indywidualnej regulacji poziomów głośności w kluczowych strefach. System powinien zapewnić równomierną i dopasowaną emisję dźwięku we wszystkich miejscach bez efektu zagłuszania punktowego. System powinien być wielokanałowy, aby zapewnić wykorzystanie w pełni przestrzennych efektów dźwiękowych. System nagłośnienia strefowego należy zrealizować na małych, a tam gdzie to będzie możliwe na miniaturowych zespołach głośnikowych pracujących w systemie 100V. W punktach ważnych należy zastosować parę głośników, co zapewni przekaz dźwięku nawet w przypadku uszkodzenia jednego z nich tak, aby nie było konieczności natychmiastowej naprawy systemu ze względu na brak dźwięku lub efektów. Elementy kontroli systemu nagłaśniającego należy zamontować w szafie teletechnicznej. Instalacje elektryczne Trasy kablowe należy zaprojektować w kanałach w podłodze, to samo dotyczy skrzynek rewizyjnych i podłączeniowych. Instalacje zasilającą i sterującą należy prowadzić osobno. str. 31
W obu komorach dla celów ekspozycyjnych należy rozmieścić tego samego typu, hermetyczne skrzynki podłączeniowe. W skrzynkach powinny znajdować się podwójne złącze zasilania, złącza DMX i Ethernet. Skrzynki powinny być zamaskowane i rozmieszone w rastrze na sali tak, aby bez problemu można było je wykorzystać do podłączenia dodatkowych urządzeń takich jak kioski multimedialne, prezentery interaktywne i nowoczesne ekspozytory holograficzne itp. Dla celów organizowanych imprez i wydarzeń należy przewidzieć w każdej komorze granice przyłącza elektrycznego dla podmiotów zewnętrznych. Systemy multimedialne należy zasilać z indywidualnych obwodów elektrycznych. Należy uwzględnić, że główne zasilanie elektryczne w porze nocnej jest wyłączane. Dla ważnych elementów systemu należy przewidzieć zasilanie UPS. Należy doprowadzić zasilania do szaf teletechnicznych umiejscowionych w komorach. Należy założyć, że w komorze Lill Górny szafa zlokalizowana będzie za ekranem prezentacyjnym video, a w komorze Kazanów szafa teletechniczna umieszczona będzie w narożniku przy korytarzu wschodnim. Urządzenia i szafy teletechniczne muszą spełnić normy IP54. Instalacje należy przewidzieć zgodnie z wytycznymi Systemu Bezpieczeństwa ( ) Przydział mocy dla komory Lill Górna wynosi P=140 kw, dla komory Kazanów: P=15 kw Przy doborze szaf teletechnicznych i ich zabudowy należy wziąć pod uwagę ilość wydzielanego ciepła. str. 32
Monitoring Wykonawca powinien przewidzieć instalację monitoringu z możliwością podłączenia do sieci Ethernet. Monitoring powinien zapewnić, co najmniej podgląd komór i wyświetlanych filmów i prezentacji. Osoby niepełnosprawne Koncepcja zakłada odziaływanie prezentacji na wiele zmysłów tak, aby osoby niepełnosprawne ograniczone ruchowo, niedosłyszące i niedowidzące mogły też cieszyć się obecnością w kopalni, aby mogły odbierać doznania swoimi zmysłami. Opcjonalnie można przewidzieć użycie eksponatów, które będą opisane pismem Braille a. Zakłada się też możliwość poznawania przez dotyk rzeźby prezentującej układ komór i chodników kopalni. str. 33
Wyposażenie komór scenografia i urządzenia techniczne Komora Lill Górna str. 34
str. 35
str. 36
str. 37
Eksponaty Kryształ soli, 1 szt., szacowane wymiary 5,5 m wys., 3,5 m szerokości. Kryształ ma być wykonany z żywic syntetycznych, PMA (polimetakrylanu), szkła oraz blachy malowanej proszkowo. Element ma być wykonany, jako interaktywny, multimedialny reagujący na dotyk lub gesty. Kryształ należy wykonać tak, aby na jego ścianach od wewnątrz i dookoła można było wyświetlać treści multimedialne, filmy i obrazy video. Wewnątrz kryształu należy umieścić oświetlenie LED emitujące mocne światło boczne. Natężenie światła i jego barwa musi być sterowana za pomocą DMX. Kryształ ma być podświetlany od spodu. W górnej części kryształu należy zamontować reflektory, lasery i projektory do oświetlenia komory. Kryształ należy tak wykonać, aby elementy te nie były widoczne dla widza. Kryształ powinien składać się z mniejszych elementów tak, aby łatwo można go było demontować, konserwować i ewentualnie przemieścić. Konstrukcja nośna kryształu powinna być powiązana z czterema elementami stojącymi wokół kryształu, aby zwiększyć jego stabilność. Elementy stojące wokół kryształu, 4 szt. Mają być wyposażone w ekrany dotykowe i być podświetlane od dołu światłem LED. Natężenie światła i jego barwa musi być sterowana za pomocą DMX. Elementy mają być wykonane z drewna i metalu, w kolorze czarnym lub ciemny brąz. Konstrukcje nośne elementów mają być połączone z konstrukcją kryształu soli aby zapewnić odpowiednią stabilność. str. 38
str. 39
str. 40
str. 41
str. 42
str. 43
str. 44
str. 45
str. 46
Ekran video 3D do projekcji przedniej 3D str. 47
Interaktywne stoisko OKRĄG 1 szt., zawierające 1 centralny min. 40-calowy monitor dotykowy oraz cztery mniejsze ekrany min 32- calowe. Średnica stoiska powinna wynosić ok. 5 m i wysokość w najwyższym miejscu ok. 1m. Stoisko należy wykonać z elementów drewniano - metalowych w kolorze czarnym lub ciemny brąz. Stoisko ma być podświetlane od dołu światłem LED. Natężenie światła i jego barwa musi być sterowana za pomocą DMX. str. 48
Interaktywne stoisko Y, 1 szt. Szerokość stoiska powinna wynosić ok. 2,50 m i wysokość w najwyższym miejscu ok. 2,50 m. Stoisko należy wykonać z elementów drewniano-metalowych w kolorze czarnym lub ciemny brąz. Stoisko ma być wykonane jako wolnostojące. Stoisko ma być podświetlane od dołu światłem LED. Natężenie światła i jego barwa musi być sterowana za pomocą DMX. Zmiana treści ma się odbywać za pomocą gestów. str. 49
Ekspozytory 5 szt. Ekspozytory mają być podświetlane od dołu światłem LED. Natężenie światła i jego barwa musi być sterowana za pomocą DMX. Szerokość i głębokość ekspozytora powinna zapewnić zamontowanie ekranów LCD o przekątnej min. 32. Wysokość ekspozytorów to 1,20 m 1 szt.; 1,10 m - 2 szt.; 0,80 m 2 szt. Ekspozytory należy wykonać z elementów drewniano - metalowych w kolorze czarnym lub ciemny brąz. Imitacje kryształów na 5 ekspozytorach mają być wykonane z PMA (polimetakrylanu) szkła artystycznego i żywic. Ekspozytory powinny być wykonane jako wolnostojące. str. 50
str. 51
Stanowisko AR 3 szt. Stanowiska mają mieć kształt wizjera, przez który zwiedzający będą patrzeć na otoczenie. Wewnątrz ma być zamontowany ekran LCD wyświetlający obrazy AR. Stanowisko ma być zainstalowane do podłogi poprzez tuleję zamontowaną w podłożu (np. wsuwaną do rury o większej średnicy). str. 52
str. 53
Siedziska, 40 szt. umieszczone przed ekranem 3D. Wykonane powinny być z przeźroczystego materiału (polimetakrylan lub inny) kształtem nawiązujące do kryształów soli i wyposażone w oświetlenie LED. Ich podświetlanie ma być sterowane cyfrowo tak, aby łatwo można było kontrolować nasilenie i barwę światła lub całkowicie je wyłączyć. Powinny być niewielkich rozmiarów i lekkie. Do każdego siedziska mają być zamontowane za pomocą linki okulary 3D. Standardowo przewiduje się 40 siedzisk o wymiarach min. 50x40 cm umiejscowionych na platformie drgającej, tak by przenosiły na widzów doznania w czasie seansu filmowego. str. 54