3 Łańcuch dostaw w aspekcie integracyjnym Wykład 5 Opakowania w łańcuchach dostaw 1
Plan wykładu: 1. Opakowania w logistyce, a łańcuch dostaw. 2. Logistyczny łańcuch wymiarowy, a łańcuch dostaw. 3. Systemowy obrót zbiorczymi opakowaniami zwrotnymi. 4. Opakowania gotowe na półkę. 5. Palety. 2
1. Opakowania w logistyce, a łańcuch dostaw 3
Rozwiązania indywidualne problem pakowania: Fot. I. Fechner Magazyn dystrybucyjny w centrum logistycznym w Bremie 2004 r. 4
Rozwiązania indywidualne problem pakowania: Fot. I. Fechner Magazyn dystrybucyjny w centrum logistycznym w Bremie 2004 r. 5
Rozwiązania indywidualne problem pakowania: Fot. I. Fechner Magazyn dystrybucyjny w centrum logistycznym w Bremie 2004 r. 6
Rozwiązania indywidualne problem pakowania: Fot. I. Fechner Magazyn dystrybucyjny w centrum logistycznym w Bremie 2004 r. 7
Rozwiązania indywidualne problem transportu: Fot. I. Fechner Magazyn dystrybucyjny w centrum logistycznym w Bremie 2004 r. 8
Rozwiązania indywidualne problem transportu: Zdjęcie: T. Janiak 9
Opakowania wielokrotnego użytku? Koszty Zakup opakowań. Naprawa opakowań. Utylizacja opakowań. Śledzenie przepływu. Zwrot opakowań. Rozliczanie sald opakowań. Czynności administracyjne. Korzyści Niższe koszty pakowania. Wydajna kompletacja i pakowanie. Wydajne manipulacje w magazynowaniu, wydawaniu i przeładunku towarów. Mniej uszkodzeń produktów. Niższe koszty utylizacji odpadów opakowaniowych. Zmniejszenie opłaty produktowej. 10
Rozwiązania indywidualne problem odpadów opakowaniowych: Fot. I. Fechner Magazyn dystrybucyjny w centrum logistycznym w Bremie 2004 r. 11
Rozwiązania indywidualne problem odpadów opakowaniowych: Zdjęcie: T. Janiak 12
Rozwiązania indywidualne problem odpadów opakowaniowych: Zdjęcie: T. Janiak 13
Rozwiązania indywidualne problem odpadów opakowaniowych: Zdjęcie: I. Fechner 14
Definicja opakowania: Opakowanie - gotowy wytwór, zazwyczaj posiadający odpowiednią konstrukcję, mający za zadanie ochronę opakowanego wyrobu przed szkodliwym oddziaływaniem czynników zewnętrznych, lub otoczenia przed szkodliwym oddziaływaniem wyrobu, umożliwiający przemieszczanie wyrobów podczas magazynowania, transportu, sprzedaży i użytkowania, informujący o zawartości, dzięki swej estetyce oddziaływujący na kupującego oraz posiadający walory ekonomiczne. 16
2. Logistyczny łańcuch wymiarowy, a łańcuch dostaw 17
400 400 Opakowania w łańcuchach dostaw 800 900 n x 800 Zasady tworzenia łańcucha wymiarowego opakowań: Jednostki mniejsze M/n (opakowania, pojemniki) Jednostka modularna M moduł ( jednostka paletowa) Jednostki większe M x n (pakiety, kontenery) 300 600 1200 n x 1200 Wszystkie wymiary w milimetrach, Moduł operacyjny 1300 x 900 ( środki transportu, pomieszczenia magazynowe) 1300 18
Paleta jak element logistycznego łańcucha opakowań 800 1200 144 Wszystkie wymiary w milimetrach, 144 Podstawą ciągu wymiarowego współzależności opakowań jednostkowych, jednostek ładunkowych UTI, jednostek przewozowych oraz jednostek magazynowych są wymiary palety 800 mm x 1200 mm, pomniejszone o 5%, tj. o grubość ścianek opakowań jednostkowych, a więc wymiary 760 mm x 1140 mm. Dla palet z ładunkiem ustalono tzw. wymiary styczne, stanowiące przy wielokrotności palet, moduł operacyjny o wymiarach 900 x 1300 mm przewidziany dla środków transportowych i pomieszczeń magazynowych. 19
Paleta jak element logistycznego łańcucha opakowań 20
Paleta jak element logistycznego łańcucha opakowań 21
Paleta jak element logistycznego łańcucha opakowań 22
Logistyczny łańcuch opakowań - zależności wymiarowe: 7 1 2 3 4 5 8 10 6 9 11 Schemat wzajemnego powiązania zależności wymiarowych w łańcuchu opakowań: 1. produkt, 2. opakowanie jednostkowe, 3. opakowanie zbiorcze, 4. opakowanie transportowe, 5. paleta ładunkowa, 6. kontener 7. magazyn, 8. samochód, 9. wagon kolejowy, 10. statek, 11. samolot, Źródło: A. Korzeniowski, M. Skrzypek, G. Szyszka - Opakowania w systemach logistycznych Biblioteka Logistyka Poznań 1996 23
3. Systemowy obrót opakowaniami transportowymi wielokrotnego użytku 24
Źródła inspiracji dla systemowego obrotu opakowaniami transportowymi wielokrotnego użytku: Problemy logistyczne: duża różnorodność opakowań, wysokie koszty opakowań, duża liczba strat i pogorszenie jakości produktów, niekompatybilność wymiarowa, zróżnicowana podatność na piętrzenie, problemy z kompletacją. Problemy ekologiczne: duża ilość odpadów opakowaniowych, problemy z zapewnieniem bezpieczeństwa i higieny żywności, obowiązki prawne wynikające z gospodarki opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. 25
Przykład: Redukcja opakowań w łańcuchu dostaw System skrzynek do dostaw świeżych produktów spożywczych: Problem: 12.5 miliona skrzynek w obrocie. 150 różnych rodzajów skrzynek (rozmiary, kolor, nadruk logo). koszty sortowania na 1 obrót = 0,045 EUR. Źródło: Schoeller Wavin Systems 27
System skrzynek do dostaw świeżych produktów spożywczych: Cele projektu: Opracowanie nowego standardu opakowań do transportu i dystrybucji produktów świeżych od producenta do detalisty. Zapewnienie optymalnych warunków transportu warzyw i owoców, mięsa, nabiału oraz produktów wolnorotujących. Wprowadzenie mechanizacji przy zastosowaniu robotów. Źródło: Schoeller Wavin Systems 28
Efekt końcowy: System 5 pojemników wzajemnie sztaplowalnych. Wymiary dostosowane do najbardziej typowych zamówień. Wyeliminowanie sortowania różnych skrzynek w centrum dystrybucji. Optymalna ochrona produktu. Opakowania opracowane z myślą o mechanicznej i ręcznej obsłudze. Miejsca do umieszczania kodów kreskowych lub informacji oprodukcie. Spełnienie wymagań HACCP. Źródło: Schoeller Wavin Systems 29
Efekt końcowy: Przed standaryzacją: 12.5 miliona skrzynek w obrocie. 150 różnych rodzajów skrzynek (rozmiary, kolor, nadruk logo). Koszty sortowania na 1 obrót = Euro 0,045 EUR. Po standaryzacji: 10 milionów skrzynek w obrocie. 5 rodzajów skrzynek. Automatyzacja sortowania. Średnia rotacja roczna - 30 obrotów. Oszczędność na sortowaniu. Źródło: Schoeller Wavin Systems 30
Kalkulacja oszczędności w łańcuchu dostaw: Mniejsze nakłady inwestycyjne na funkcjonowanie obrotu pojemnikami: 20% mniej skrzynek w obrocie: 2,5 mln szt. x 2,60 EUR = 6 500 000 EUR. Oszczędności na sortowaniu: 2 500 000 skrzynek x 30 obrotów: 2,5 mln szt. X 30 obrotów/rok x 0,045 EUR= 3 375 000 EUR/ rok. Źródło: Schoeller Wavin Systems 31
Zasady obrotu opakowaniami transportowymi wielokrotnego użytku Myjnia skrzynek Czyste, puste skrzynki Puste, brudne skrzynki Puste, brudne skrzynki Sklepy DOSTAWCY Pełne skrzynki na paletach Puste, brudne skrzynki Pełne skrzynki CD 32
System obrotu opakowaniami transportowymi wielokrotnego użytku: Centrum dystrybucji SKLEP Food Mart Convenience Store Faktura Zamówienie Operator Systemu Pojemnik Kaucja Opłata za wypożyczenie opakowania Źródło: Opracowanie własne 33
System obrotu opakowaniami transportowymi wielokrotnego użytku Warehouse Warehouse Warehouse Źródło: Opracowanie własne 34
Opakowania transportowe wielokrotnego użytku dostarczone przez operatora systemu: Fot. I. Fechner Magazyn dystrybucyjny w centrum logistycznym w Bremie 2004 r. 35
Produkty spożywcze Główne obszary zastosowań: warzywa i owoce/ mięso, drób, wędliny, produkty wymagające chłodzenia, napoje. Przemysł samochodowy części do montażu, akcesoria samochodowe. Tekstylia 36
Główne korzyści: Modułowość. Optymalizacja przestrzeni. Możliwość ponownego przetwarzania. Merchandising. Wydajna manipulacja. Ochrona produktu. Wydajność kosztowa. 37
Ryzyko uszkodzeń Dodatkowa praca Dodatkowe miejsce Ryzyko uszkodzeń Dodatkowa praca Dodatkowe miejsce Konsekwencje dla łańcucha dostaw: większe zaangażowanie i zużycie zasobów, większe koszty w końcowej cenie produktu. Konsekwencje dla końcowego odbiorcy: niższa jakość, krótsza trwałość. Konsekwencje dla łańcucha dostaw: mniejsze zaangażowanie i zużycie zasobów, szybszy przepływ produktów, niższe koszty w końcowej cenie produktu, większa elastyczność w ustalaniu ceny i zysku. Źródło: Opracowanie własne WARTOŚĆ Konsekwencje dla końcowego odbiorcy: wyższa jakość, dłuższa trwałość, niższa cena (możliwa) 38
Korzyści dla producenta: Mniej uszkodzeń produktów. Zmniejszenie kosztów opakowań. Wydajniejsza logistyka. 39
Korzyści dla sprzedawcy: Dostępność produktu dla konsumenta. Mniej manipulacji dla personelu. Łatwość tworzenia ekspozycji. Zmniejszenie kosztów opakowań. 40
Operatorzy systemów obrotu opakowaniami transportowymi wielokrotnego użytku: Container Centralen EuroPoolSystems CHEP IFCO 41
3.1. Systemowy obrót opakowaniami transportowymi wielokrotnego użytku Rozwiązania dedykowane 42
Tchibo Logistic GmbH Gallin Zdjęcie: T. Janiak 43
Przykład: efektywne rozwiązanie do transportu napojów: Zadanie: Zwiększenie poziomu akceptowalności przez klienta poprzez uproszczenie opakowania. Efektywne zarządzanie kategorią. Efektywna promocja. Efektywne uzupełnianie. Efektywne jednostki ładunkowe. Wygenerowanie oszczędności w łańcuchu dostaw. Źródło: Schoeller Wavin Systems 44
Wynik: Specjalnie opracowane tacki. Standardowy wózek. 24 butelki na tackę. 96 butelek w opakowaniu zbiorczym. Modułowe wymiary. Gotowe do ekspozycji. Na kółkach przez cały łańcuch dostaw. Źródło: Schoeller Wavin Systems 45
Łatwy dostęp do napoju: Źródło: Schoeller Wavin Systems 46
Dobra prezentacja w punkcie sprzedaży: Źródło: Schoeller Wavin Systems 47
Efektywne uzupełnianie: Źródło: Schoeller Wavin Systems 48
Optymalne wykorzystanie powierzchni magazynowej: Źródło: Schoeller Wavin Systems 49
Wygodny transport: Źródło: Schoeller Wavin Systems 50
Możliwość tworzenia ekspozycji: Źródło: Schoeller Wavin Systems 51
Uwarunkowania logistyczne: Detalista Linia pakowania 1 Linia pakowania 2 Magazyn wyrobów gotowych Pozycja 1 Dystrybutor 1 Pozycja 2 Dystrybutor 2 Dwie pozycje asortymentowe zamiast jednej! 53
Uwarunkowania logistyczne: Pozycja 1 Detalista Pozycja 1 Dystrybutor 1 Linia pakowania Magazyn wyrobów gotowych Pozycja 1 Dystrybutor 2 Przepakowanie Pozycja 2 Pozycja 1 Operator logistyczny Przepakowanie Zamknięty system obrotu zwrotnymi opakowaniami transportowymi 54
4. Opakowania gotowe na półkę 55
Opakowania gotowe na półkę - definicja SRP/ ECR Europe Shelf Ready Packaging (SRP opakowanie gotowe na półkę) - odnosi się do opakowania produktu w postaci gotowej jednostki ekspozycyjnej umożliwiającej: łatwą identyfikację, łatwe otwieranie, łatwe umieszczenie na półce, łatwe usuwanie, z możliwością optymalizacji uzupełniania półek i zwiększenia widoczności produktu. Synonimy SRP: RRP (Retail Ready Packaging ang. gotowe opakowanie detaliczne), RTS (Ready to Sell (ang. gotowe do sprzedaży) lub PAV (pret-a-vendre franc. gotowe do sprzedaży). SRP obejmuje wszystkie rodzaje opakowań gotowych na półkę, łącznie z ekspozycjami promocyjnymi, paletami, tacami, skrzynkami, itp. 56
Opakowanie gotowe na półkę Fot: I. Fechner 57
Opakowanie gotowe na półkę Fot. L. Lewandowska 58
Opakowanie gotowe na półkę Fot. L. Lewandowska 59
Opakowanie gotowe na półkę Fot. L. Lewandowska 60
Opakowanie gotowe na półkę Fot. L. Lewandowska 61
Opakowania gotowe na półkę (SRP) - wymagania funkcjonalne Zestawić i chronić Łatwa identyfikacja Łatwe otwieranie Łatwe usuwanie dogodna ekspozycja na półce Łatwe zakupy Odbiór, pakowanie i transport. Operacje w magazynie Uzupełnianie Sprzedaż Źródło: ECR Polska 62
Opakowanie gotowe na półkę Fot. L. Lewandowska 63
Opakowania gotowe na półkę (SRP) Punkt widzenia odbiorców Różne wymagania odbiorców (sieci handlowych) wobec tych samych produktów (np. tylko opakowania z wiekiem, bez folii, perforacji, głębokie na 40 cm itp.). Różne opinie co do przydatności opakowań SRP dla określonych kategorii produktów (względy marketingowe wizerunek produktu na półce). Punkt widzenia dostawców Wysokie koszty wdrożenia opakowań SRP i brak woli ich współdzielenia przez odbiorców. Konieczność rezygnacji z dotychczasowych automatycznych linii pakowania. Konieczność inwestycji w urządzenia pakujące. Wzrost pracochłonności i zatrudnienia w związku z pakowaniem wzrost kosztów pracy. Brak standardów obawa o zmienne wymagania odbiorców wobec opakowań SRP. Brak bezpośrednich korzyści dla producenta. Konflikt interesów! Źródło: ECR Polska 64
Opakowania gotowe na półkę (SRP) Warunek: integracja łańcucha dostaw w zakresie opakowań! Koszty Korzyści Redystrybucja korzyści w proporcji do poniesionych kosztów Źródło: ECR Polska 65
5. Palety 66
Na czym polegają problemy z użytkowaniem palet płaskich drewnianych typu EUR? Paletowa jednostka ładunkowa jest najczęściej używanym opakowaniem transportowym: (Polska) Ponad 100 mln palet w obrocie, Makro 2,5 mln palet rocznie, Auchan 7,5 mln palet rocznie. Paleta staje się barierą hamującą przepływ produktów w łańcuchach dostaw. 67
Paleta jak element logistycznego łańcucha opakowań 800 1200 144 Wszystkie wymiary w milimetrach 144 Podstawą ciągu wymiarowego współzależności opakowań jednostkowych, jednostek ładunkowych UTI, jednostek przewozowych oraz jednostek magazynowych są wymiary palety 800 mm x 1200 mm, pomniejszone o 5%, tj. o grubość ścianek opakowań jednostkowych, a więc wymiary 760 mm x 1140 mm. Dla palet z ładunkiem ustalono tzw. wymiary styczne, stanowiące przy wielokrotności palet, moduł operacyjny o wymiarach 900 x 1300 mm przewidziany dla środków transportowych i pomieszczeń magazynowych. 68
Inne podstawy wymiarowe palet Europa 600 x 800 mm 800 x 1000 mm 1000 x 1200 mm Ameryka Północna 48 x 40 (1219 x 1116 mm) Azja 1100 x 1100 mm Wszystkie standardy wymiarowe mają charakter umowny! 69
Paleta płaska drewniana EUR Źródło: http://www.prometal-palety.pl/oferta/pd1.gif.2010-11-30. Cechy prawidłowej NSB palety Norwegia EUR: Znak EUR Frezowane deski dolne. Brak oblin. ÖBB CFL NS DSB SJ na prawym wsporniku. MAV VR Specjalny układ gwoździ. HZ CD Austria Luxemburg Holandia Dania Szwecja Węgry Finlandia Chorwacja Czechy DB SBB PS SNCB SNCF SZ ZSR BRD BRD RENFE Niemcy Szwajcaria Włochy Belgia Francja Słowenia Słowacja Wieka Brytania Irlandia Hiszpania 70
Palety płaskie drewniane typu EUR odmiany wg EPAL Paleta EUR 800 x 1200 mm Paleta EUR 2 1200 x 1000 mm Paleta EUR 3 1000 x 1200 mm Paleta EUR 6 800 x 600 mm Źródło: http://www.epal-pallets.de/uk/produkte/paletten.php#. 2008-01-30. 71
Palety EUR indywidualne: Fot. I. Fechner Magazyn dystrybucyjny w centrum logistycznym w Bremie 2004 r. 74
Palety EUR systemu paletowego firmy CHEP: Fot. I. Fechner Magazyn dystrybucyjny w centrum logistycznym w Bremie 2004 r. 75
Palety EUR systemu paletowego firmy CHEP: Fot. I. Fechner Magazyn dystrybucyjny w centrum logistycznym w Bremie 2004 r. 76
UŻYTKOWANIE PRODUKCJA ORGANIZACJA Opakowania w łańcuchach dostaw Europejski Pool Paletowy Sytuacja przed 1 maja 2004 r. UIC 1 maja 2004 UIC fr. UNION INTERANTIONALE DES CHEMINS DE FER Międzynarodowe Stowarzyszenie Przewoźników Transportu Kolejowego Prawo do nadawania Licencji na produkcję palet DB CARGO PKP CARGO ÖBB N Niemiecki Komitet Narodowy EPAL Polski Komitet Narodowy EPAL Licencja na produkcję palet Odbiór jakościowy palet SGS Producent palet POLCARGO Niekontrolowana produkcja palet (Societe` Generale de Surveillance) z siedzibą w Szwajcarii Użytkowanie palet Europejskie Porozumienie Paletowe Usługowy Pool Paletowy Zakup indywidualny Użytkowanie palet W transporcie kolejowym Źródło: Opracowanie własne Użytkowanie palet w pozostałych gałęziach transportu i w obrocie własnym Naprawa palet - Karta UIC 435-4 77
Źródłem patologii jest cena legalnej palety i dostępność podróbek! Cena legalnej palety = 27-35 zł/szt. Cena palety podrabianej = ok. 16 zł/szt. 85% ceny palety legalnej to cena surowca + koszt jego suszenia. Koszty związane z licencją na produkcję palet*: Gwoździe: 2,50 zł/paletę. Klamra kontrolna: 0,52 zł/paletę. Odbiór jakościowy palet (SGS): 0,52 zł/paletę. Jednostkowy koszt licencji: 0,16 zł/paletę. Razem: 3,70 zł/paletę. *Koszty w 2005 r. Źródło: CMC ECR Polska grudzień 2007. 78
Źródłem patologii jest cena legalnej palety i dostępność podróbek! Cena legalnej palety = 23-26 zł/szt. Cena palety podrabianej = 12-16 zł/szt. 85% ceny palety legalnej to cena surowca + koszt jego suszenia. Koszty związane z licencją na produkcję palet*: Gwoździe: 2,50 zł/paletę. Klamra kontrolna: 0,52 zł/paletę. Odbiór jakościowy palet (SGS): 0,52 zł/paletę. Jednostkowy koszt licencji: 0,16 zł/paletę. Razem: 3,70 zł/paletę. 85% = 19,55 zł 23,0 19,55 = 3,45 zł 3,45 3,70 = -0,25 zł *Koszty w 2005 r. Źródło: CMC ECR Polska grudzień 2007. 79
Palety wyniki badań ECR Polska maj czerwiec 2009. Najczęściej deklarowana cena nowej palety: 23 zł/szt. Średnik koszt własny użytkowania palet: 7,83 zł/obrót. Średnia długość cyklu życia palety: 7,5 cykli obrotu. Zwrot palet w stosunku do dostarczonych: średnio 83%. Udział w obrocie palet błędnie kwalifikowanych jako palety typu EUR: 2007 r. ok 70%. 2009 r. ok. 30%. Źródło: ECR Polska listopad 2009. 80
Użytkowanie palet - rozwiązanie indywidualne: Producent Przewoźnik Hurtownik Detalista Zakup aplet nowych lub używanych Utylizacja palet Puste palety Paletowe jednostki ładunkowe Wycofanie palet z użytkowania Przewoźnik Tymczasowe składowanie i uzupełnianie stanu palet Skup palet Przewoźnik Producent palet Gorące miejsca Źródło: Opracowanie własne 81
Użytkowanie palet - rozwiązanie systemowe: Producent Przewoźnik Odbiorca Przewoźnik Usługowy pool paletowy Przewoźnik Utylizacja palet Skup palet Producent palet Puste palety Paletowe jednostki ładunkowe Wycofanie palet z użytkowania Źródło: Opracowanie własne 82
Co się zmieniło w sprawie palet płaskich drewnianych? Ustawa z dnia 29 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy Prawo własności przemysłowej (Dz.U. 2007 nr 136 poz. 958). Art. 305 ust.1 Kto w celu wprowadzeniu do obrotu oznacza towary podrobionym znakiem towarowym, zarejestrowanym znakiem towarowym, którego nie ma prawa używać lub dokonuje obrotu towarami oznakowanymi takimi znakami podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. 83
Symbolika palet typu EUR wg EPAL: Palety typu EUR mogą posiadać również inne symbole na lewym wsporniku! Lewy wspornik Centralny wspornik Prawy wspornik Źródło: str. www.epal-pallets.org Zdjęcia I. Fechner 84
Symbolika palet typu EUR wg EPAL: Palety typu EUR mogą posiadać również inne symbole, nie tylko symbol EPAL! Lewy wspornik Centralny wspornik Prawy wspornik Zszywka EPAL kontroli jakości palety Główka gwoździa używanego do zbijania palet Źródło: str. www.epal-pallets.org gwóźdź EPAL poświadczający prawidłową naprawę palety 85
Symbolika palet typu EUR: 1 - oznaczenie Europejskiego Stowarzyszenia Paletowego EPAL 2 - oznaczenie przewoźnika kolejowego 3 - oznaczenie Europejskiego Poolu Paletowego EUR 4 - wzorcowy rozstaw gwoździ 5 - właściwa dla systemu deska dolna 6 - brak pleśni Źródło: http://www.epal-pallets.de/uk/system/kennzeichnung.php 7 - kod państwa 8 - zszywka EPAL kontroli jakości palety 9 - gwóźdź EPAL poświadczający prawidłową naprawę palety 10 - numer licencji miesiąc rok produkcji 7+10 = identyfikacja producenta palety 86
Symbolika palet typu EUR wg EPAL i ISPM - centralny wspornik: Źródło: http://www.epal-pallets.org/uk/produkte/ispm15.php Symbol i skrót IPPC. Dwuliterowy kod ISO państwa, po którym następuje symbol producenta opakowania nadany przez Krajową Organizację Ochrony Roślin (NPPO). Identyfikacja partii produkcyjnej wg klasyfikacji (NPPO). Znak, że drewno wymaga okorowania. Obróbka termiczna HT Suszenie komorowe drewna KD Chemiczna impregnacja ciśnieniowa CPI Fumigacja bromkiem metylu MB Fumigacja jest to stosowanie czynnika chemicznego, który w odpowiedniej temperaturze i zastosowaniu jest zabójczy dla szkodników. Symbol licencjodawcy. Kod państwa. Numer licencji producenta miesiąc rok produkcji. Źródło: str. www.epal-pallets.org 88
Sposoby podrabiania palet typu EUR 1. Produkcja palet przez nielicencjonowanych producentów z podrabianiem znaków towarowych i symboli. 2. Produkcja palet przez licencjonowanych producentów ponad zgłoszoną do odbioru liczbę palet. Źródło: http://www.chep.com/products.aspx. 2008-02-06 91
Mechanizm podrabiania palet typu EUR przez licencjonowanych producentów D DB 0XX-2-08 Wykaz odebranych licencji na stronie www EPAL Produkcja w lutym 2008 SGS Zgłoszenie do odbioru + 5 000 8 000 Odebranie licencji. Eliminacja nieuczciwego producenta Ryzyko gorszej jakości! EPAL Informacja dla EPAL EPAL Bilans produkcji producenta lic. 0XX w lutym 2008 Sprzedaż legalna Sprzedaż nielegalna Nabywca w dobrej wierze Źródło: http://www.chep.com/products.aspx. 2008-02-06 92
Art. 305 ust.1 - dwa scenariusze: Scenariusz 1 Scenariusz 2 POLICJA PKN EPAL Polska Cel Kontrola u użytkownika palet Szkolenie i przegląd palet /bezpłatne/ Wykrycie podróbek Informacja o źródłach zaopatrzenia w palety, liczbie kupowanych palet itp. Nałożenie kary na przedsiębiorstwo W zamian wstrzymanie kontroli na okres potrzebny do wymiany palet Źródło: Opracowanie własne Eliminacja nieuczciwych producentów i naprawiaczy palet 93
Źródło: ECR Polska 2008 94
Źródło: ECR Polska 2008 95
Źródło: ECR Polska 2008 96
Źródło: ECR Polska 2009 97
Koszty użytkowania palet typu EUR Algorytm do obliczania kosztów palet: www.ecr.pl Łączny koszt obiegu (cyklu zwrotu) 1 palety w tym: Koszty transportu palet Koszty przyjęcia palet - w tym rozładunku i segregacji CD Koszty działu obsługi zamówień CD Koszty wydania palet D Koszt działu obsługi zamówień D Koszty naprawy uszkodzonych palet Koszty dokupienia palet Koszt składowania pustych palet Koszt zamrożonego kapitału w pustych paletach Koszty na 1 paletę /PLN/ Źródło: ECR Polska Ireneusz Fechner Zarządzanie łańcuchem dostaw WYŻSZA SZKOŁA L O L G O I G S I T S Y T K Y I K I 98
Algorytm do obliczania kosztów palet: www.ecr.pl (2007 r.) Oferta operatorów: średnio ok. 5 PLN/obrót Oferta operatorów umożliwia wygenerowanie oszczędności na poziomie 2-3 PLN/obrót Koszty na 1 paletę /PLN/ Łączny koszt obiegu (cyklu zwrotu) 1 palety 8,9 w tym: Koszty transportu palet Koszty przyjęcia palet - w tym rozładunku i segregacji CD Koszty działu obsługi zamówień CD Koszty wydania palet D Koszt działu obsługi zamówień D Koszty naprawy uszkodzonych palet Koszty dokupienia palet Koszt składowania pustych palet Koszt zamrożonego kapitału w pustych paletach Źródło: ECR Polska 99
Przykład Makro: Makro używa rocznie ok. 2,5 mln palet. Palety nieoryginalne wg własnej oceny: 2006-10% 2007-14% 2008 48% (wprowadzenie przez ECR Polska Kart oceny palet). Porządkowanie obrotu paletami: Styczeń 2008-48% Sierpień 2008-24% Źródło: Skubalski A. Dobre praktyki paletowe gwarantem sukcesu w budowaniu standardów. Jak w istniejących realiach nie narazić się na konsekwencje prawne. Makro Cash nad Carry, Konferencja Palety - najsłabsze ogniwo w łańcuchu dostaw. Org. EUROPAL 6.10.2008 100
Przykład Makro: Przyjęcie dostawy: Deklaracja kierowcy liczba przekazywanych palet. Kontrola dostawy ocena jakości palet wg Kart oceny palet ECR Polska. Klasyfikacja palet. Ewidencja palet oryginalnych i nieoryginalnych. Oddzielenie palet nieoryginalnych i wyłączenie z dalszego obrotu. Wydanie (zwrot) palet Kontrola wewnętrzna. Klasyfikacja palet. Ewidencja wydanych palet. Nie zwraca się palet nieoryginalnych (art. 305 Ustawy Prawo własności przemysłowej) Źródło: Skubalski A. Dobre praktyki paletowe gwarantem sukcesu w budowaniu standardów. Jak w istniejących realiach nie narazić się na konsekwencje prawne. Makro Cash nad Carry, Konferencja Palety - najsłabsze ogniwo w łańcuchu dostaw. Org. EUROPAL 6.10.2008 101
Przykład Makro: Postępowanie z paletami nieoryginalnymi: Zamalowanie znaków (koszty!). Wycofanie palet z obrotu. Przekazanie wycofanych palet firmie utylizacyjnej. Styczeń wrzesień 2008 r. Do utylizacji przekazano 450 tys. palet - 7 125 000 kg drewna. Źródło: Skubalski A. Dobre praktyki paletowe gwarantem sukcesu w budowaniu standardów. Jak w istniejących realiach nie narazić się na konsekwencje prawne. Makro Cash nad Carry, Konferencja Palety - najsłabsze ogniwo w łańcuchu dostaw. Org. EUROPAL 6.10.2008 102
Koszty w magazynie związane z ujawnieniem w trakcie przyjęcia dostawy palety typu EUR nie spełniającej wymagań kryteriów jakości. Zamiana palety na paletę EUR = 3 min. (Trzeba iść po paletę EUR do miejsca, w której są one składowane i odnotować pobranie w ewidencji palet). Przełożenie towaru z palety niewłaściwej na paletę EUR = 10 min. Źródło: P. Pietraszko (Auchan Polska) Zarządzanie łańcuchem dostaw. Milionowe oszczędności w gospodarce paletowej dzięki wspólnemu wypracowaniu standardów w ramach ECR. Case Study. FORUM WSPÓŁPRACY Konferencja ECR Polska 6.10.2011. Warszawa. 103
Usługowy obrót paletami - CHEP Źródło: http://www.chep.com/products.aspx. 2008-02-06 104
Usługowy obrót paletami - LOGIPAL Źródło: http://www.ipplogipal.fr/gb/produits.php. 2008-02-06
Usługowy obrót paletami - PAKI Źródło: http://www.paki.eu/. 2008-02-06 106
Patrz co kupujesz. Wiedz co używasz. Myśl o konsekwencjach! Źródło: http://www.palety.info.pl/index.php?go=gielda&&numer_oferty=2880 107
Literatura: 1. Fechner I. Zarządzanie łańcuchem dostaw. WSL Poznań 2007. 2. Korzeniowski A., Skrzypek M., Szyszka G. - Opakowania w systemach logistycznych. ILiM seria Biblioteka Logistyka, Poznań 1996. 108