Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie Wydział Polityki Społecznej PS.IV.0933-2-09 Protokół z kontroli sprawdzającej przeprowadzonej w Wielofunkcyjnej Placówce Opiekuńczo- Wychowawczej (WPO-W) Razem w Gorlicach, ul. Skrzyńskich 21, w tym w Rodzinnym Domu Dziecka w Strzeszynie 370, 38-340 Biecz, który funkcjonuje w ramach WPO-W, przez pracowników Wydziału Polityki Społecznej MUW w Krakowie starszego inspektora Teresę Marynowicz i starszego operatora urządzeń przygotowania danych Annę Jędrzejczyk na podstawie art. 22 pkt 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t. j. Dz. U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728 z późn. zm.) oraz Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.) i upoważnień do kontroli z dnia 3 i 16 czerwca 2009 r. (znak: PS.IV.0939-28-09), wydanych z up. Wojewody przez Zastępcę Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej MUW w Krakowie. Czynności kontrolne w jednostce przeprowadzono w dniach 29 i 30 czerwca 2009 r. Funkcję Dyrektora Jednostki w okresie objętym kontrolą pełnił Pan Jan Kuk, natomiast Kierownikiem Rodzinnego Domu Dziecka była Pani Maria Trzaskoś. Przed rozpoczęciem czynności kontrolnych zespół inspektorów, zgodnie z art. 127 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej wylegitymował się oraz przedstawił imienne upoważnienie do przeprowadzenia kontroli. Kontrolę przeprowadzono w oparciu o analizę zastanej dokumentacji oraz wyjaśnienia Dyrektora WPO-W w Gorlicach Pana Jana Kuka, Kierownika Rodzinnego Domu Dziecka Pani Marii Trzaskoś oraz pracowników WPO-W. Do protokołu załącza się: 1. Kserokopię Regulaminu Organizacyjnego Wielofunkcyjnej Placówki Opiekuńczo- Wychowawczej <<Razem>> w Gorlicach, 2. Kserokopię Statutu Wielofunkcyjnej Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej <<Razem>> w Gorlicach, 3. Kserokopie przykładowych Kart udziału w zajęciach specjalistycznych z opisem ich przebiegu, 4. Kserokopię Planu Pracy wychowawczo-dydaktycznej oraz opiekuńczo-socjalnej WPW-O <<Razem>> w Gorlicach na I semestr roku szkolnego 2008/2009, 5. Kserokopię wzoru Karty pobytu dziecka, 6. Kserokopię Indywidualnego planu pracy z wychowankiem 3 egz., 7. Kserokopię Arkusza badań i obserwacji psychologicznych oraz pedagogicznych, 8. Kserokopię Karty udziału w zajęciach specjalistycznych z opisem ich przebiegu,
9. Kserokopię Regulaminu wychowanków Zadania Gospodarza Pokoju obowiązki oraz prawa mieszkańców Grupy Mieszkaniowej, 10. Kserokopię Rozkładu godzin pracy w Grupie Usamodzielnienia, 11. Kserokopię Harmonogramu dyżurów na rok szkolny 2008/2009 Grup Mieszkaniowych A. i B., 12. Kserokopię z posiedzenia Stałego Zespołu do Spraw Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka z dnia 18.06.2009 r., 13. Kserokopię Protokołu z posiedzenia Stałego Zespołu ds. Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka z dnia 22 czerwca 2009 r. w Rodzinnym Domu Dziecka w Strzeszynie, 14. Kserokopię Podstawowych założeń nadzoru pedagogicznego w WPO-W <<Razem>> w Gorlicach, 15. Kserokopię Kontraktu zawieranego z wychowankami Grupy Usamodzielnienia, 16. Kserokopię Zadań do realizacji przez wychowanków Grupy Usamodzielnienia, 17. Kserokopię Zakresu czynności specjalisty pracy z rodziną w Domu Dziecka w Gorlicach, 18. Kserokopię Aneksu do zakresu czynności terapeuty Domu Dziecka w Gorlicach, 19. Kserokopię Zakresu czynności pracownika socjalnego w Domu Dziecka w Gorlicach, 20. Kserokopię Dyplomu uzyskania tytułu zawodowego przez pracownika socjalnego, 21. Kserokopię Działań podejmowanych przez pracownika socjalnego w okresie drugiego półrocza roku szkolnego 2007/2008, 22. Kserokopię Zakresu obowiązków Pani G.S. zatrudnionej obecnie jako opiekunka nocna, 23. Ankietę wypełnioną i podpisaną przez Dyrektora Wielofunkcyjnej Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej <<Razem>> w Gorlicach, 24. Ankietę wypełnioną i podpisaną przez Kierownika Rodzinnego Domu Dziecka w Strzeszynie, 25. Wyjaśnienia Dyrektora WPO-W Razem do zastrzeżeń kontrolnych z dnia 30 czerwca 2009 r., 26. Kserokopię faktur dot. rozliczenia środków z rezerwy celowej budżetu państwa na kwotę 8 500,00 zł, 27. Kserokopię faktur dot. rozliczenia środków z rezerwy celowej budżetu państwa na kwotę 35 070,44 zł, 28. Zestawienie wydatkowanych środków własnych na dochodzenie do standardów w latach 2004 2008. Zakres kontroli: Zakres kontroli obejmował ocenę sposobu wykonania zaleceń pokontrolnych wydanych przez Wojewodę Małopolskiego w piśmie z dnia 13 sierpnia 2007 r. (znak: KA.V.0931-4-07) oraz ocenę prawidłowego wykorzystania dotacji z rezerwy celowej budżetu państwa przekazanej w 2008 roku na realizację zadań w zakresie osiągania standardów w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, w dziale 852 Pomoc społeczna, rozdział 85201 Placówki opiekuńczo-wychowawcze, 2130. Ustalenia kontroli: W związku z kontrolą kompleksową przeprowadzoną w dniach 12 i 13 czerwca 2007 r. w Wielofunkcyjnej Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej Razem (w tym w Rodzinnym Domu Dziecka), Wojewoda Małopolski wydał następujące zalecenia pokontrolne: 2
w Wielofunkcyjnej Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej Razem w Gorlicach: 1) Dostosowanie zapisów Regulaminu Placówki do zapisów obowiązującej ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. z 2004 r. nr 64, poz. 593 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 14 lutego 2005 roku w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 37, poz. 331) jak również do aktualnej sytuacji panującej w Placówce. 2) Zapewnienie opieki gwarantującej wychowankom Placówki w dostatecznym stopniu bezpieczeństwo zgodnie z 22 ust. 1, 2 oraz ust. 5 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. 3) Prowadzenie indywidualnych planów pracy z dzieckiem zgodnie z wymogami zawartymi w 11 ust. 5 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz metodologicznymi założeniami pracy wychowawczej. 4) Realizowanie zadania wynikającego z 23 ust. 2 pkt 3 ww. rozporządzenia, tj. prowadzenie dla każdego dziecka karty udziału w zajęciach specjalistycznych z opisem ich przebiegu. w Rodzinnym Domu Dziecka w Strzeszynie funkcjonującym w ramach Wielofunkcyjnej Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej Razem w Gorlicach: 1) Realizowanie zapisu 9 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 14 lutego 2005 r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, tj. dokonywanie okresowej oceny sytuacji dziecka w miarę potrzeb, nie rzadziej niż co pół roku. 2) Prowadzenie indywidualnych planów pracy z dzieckiem zgodnie z wymogami zawartymi w 11 ust. 5 i 6 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz metodologicznymi założeniami pracy wychowawczej. 3) Podejmowanie stałej pracy z rodzinami wychowanków, zgodnie z 7 ust. 2 oraz 5 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Po przeanalizowaniu dokumentacji i przeprowadzeniu czynności kontrolnych stwierdzono, co następuje: Realizacja zaleceń w Wielofunkcyjnej Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej Razem w Gorlicach Realizacja zalecenia nr 1 Kontrolowana Placówka funkcjonuje w oparciu o Regulamin Organizacyjny Wielofunkcyjnej Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej Razem w Gorlicach stanowiący załącznik do uchwały nr 136/57/07 Zarządu Powiatu z dnia 21 listopada 2007 r. Dokument został zaktualizowany i dostosowany do ówcześnie obowiązujących przepisów prawa. Szczegółowa analiza dokumentu wykazała jednak, iż Regulamin nie został w pełni dostosowany do aktualnie obowiązujących przepisów prawa (ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728 z późn. zm. oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 roku w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz. 1455) oraz sytuacji panującej w Placówce, o czym Pan Dyrektor został poinformowany podczas przeprowadzania czynności kontrolnych. 3
W trakcie kontroli ustalono również, że Placówka działa w oparciu o Statut Wielofunkcyjnej Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej Razem w Gorlicach, który stanowi Załącznik do uchwały Nr XLI/340/06 rady Powiatu Gorlickiego z dnia 29 czerwca 2006 r. Ww. dokument również wymaga dostosowania do obowiązujących aktów prawnych. Realizacja zalecenia nr 2 Zgodnie z zapisami 22 ust. 1, 2 oraz ust. 5 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych z 14 lutego 2005 roku, Placówka była zobowiązana do zapewnienia opieki gwarantującej wychowankom Placówki w dostatecznym stopniu bezpieczeństwo. W obecnie obowiązujących przepisach prawa kwestię tą reguluje 25 ust.1, 2 oraz ust. 5, 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 roku w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. z 2007 r. Nr 201, poz. 1455). Z przedstawionego kontrolującym Rozkładu godzin pracy w Grupie Usamodzielnienia wynika, iż w grupie tej pracuje pięciu wychowawców zapewniając opiekę zarówno dzienną, jak i nocną wychowankom grupy. W poniedziałki dyżur w Grupie Usamodzielnienia pełni psycholog WPO-W. Natomiast z analizy harmonogramu dyżurów na rok szkolny 2008/2009 sporządzonego dla pracowników Wielofunkcyjnej Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej wynika, iż w godzinach dopołudniowych (od 6.00 do 8.00) wychowankowie nie mają zapewnionej opieki w dostatecznym stopniu gwarantującej im bezpieczeństwo, gdyż dyżur w tych godzinach pełni tylko jeden wychowawca. Również w soboty i niedziele dyżur pełni jeden wychowawca. Od poniedziałku do soboty w godzinach dopołudniowych wychowawcy wspomagani są przez zatrudnione w Placówce opiekunki. Zgodnie z przedstawionym harmonogramem w czwartki i piątki w godzinach od 10.00 do 12.00 opiekę dzieciom zapewnia tylko opiekunka, natomiast w soboty i niedziele dzieci pozostają bez opieki osób dorosłych w godzinach od 6.00 do 8.00. W wypełnionej przez Pana Dyrektora Ankiecie widnieje informacja, iż opiekunki nocne pracują w godzinach od 22 do 6.00, a wychowawcy rozpoczynają pracę w soboty i niedziele od godziny 8.00. Opiekę nocną w Placówce zapewniają opiekunki nocne. Przeprowadzone czynności kontrolne wykazały, iż w Placówce zatrudnione są 4 osoby (2 opiekunki i 2 opiekunki nocne), co jest niezgodne z obowiązującymi przepisami. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 roku w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych reguluje sprawy dotyczące stanowisk pracy w placówkach - 8 ust. 1-7 oraz kwalifikacji na poszczególnych stanowiskach - 38 ust.1 pkt 1-7. Jak ustalono podczas kontroli Wielofunkcyjna Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza zrealizowała zalecenie dotyczące zapewnienia opieki gwarantującej wychowankom Placówki w dostatecznym stopniu bezpieczeństwo w Grupie Usamodzielnienia, natomiast uregulowania wymaga nadal zapewnienie właściwej całodobowej opieki w WPO-W poprzez zatrudnienie w miejsce opiekunek i opiekunek nocnych, osób posiadających wymagane kwalifikacje zgodnie z 38 ust.1 pkt 1-7 ww. rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo wychowawczych. Realizacja zalecenia nr 3 Placówka została zobligowana do prowadzenia indywidualnych planów pracy z dzieckiem zgodnie z wymogami zawartymi w 11 ust. 5 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych z dnia 14 lutego 2005 roku oraz metodologicznymi założeniami pracy wychowawczej. 4
Zgodnie z aktualnie obowiązującymi wymogami zawartymi w 12 ust. 1-6 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych w kontrolowanej Placówce prowadzone są Indywidualne plany pracy z dzieckiem dla każdego wychowanka. Forma prowadzonych w Placówce Indywidualnych planów pracy z dzieckiem jest różna, co jest uzależnione od wychowawcy sporządzającego IPP dla danego wychowanka. Indywidualne plany pracy sporządzone dla wychowanków Grup Mieszkaniowych A i B zawierają podstawowe dane osobowe, informacje o sytuacji prawnej wychowanka, informacje o sytuacji dziecka przed przybyciem do Placówki. IPP sporządzone przez wychowawcę P.K. zawierają ponadto: cele długoterminowe, cele krótkoterminowe oraz opracowane w układzie tabelarycznym dane dot. działań do realizacji, osób odpowiedzialnych, osób i instytucji współpracujących, terminów realizacji. W skład IPP wchodzą również: Karty pracy z rodziną wychowanka, Arkusze badań i obserwacji psychologicznych i pedagogicznych, Karta pobytu dziecka, Karta z decyzjami i wnioskami Stałego Zespołu ds. okresowej oceny sytuacji dziecka oraz Arkusze bieżącej obserwacji wychowanka wypełniane na każdy miesiąc. IPP opracowane przez wychowawcę A.K.-P. zawierają oprócz podstawowych danych: założenia do Indywidualnego planu pracy w czterech sferach (rozwój umysłowy i edukacja przedszkolna/szkolna, rozwój fizyczny i stan zdrowia, rozwój emocjonalny w aspekcie sytuacji rodzinnej, rozwój społeczno-moralny). Do każdej ze sfer sformułowany został cel długoterminowy oraz określono spodziewane efekty a także działania planowane do podjęcia i przewidywane efekty. W skład IPP wchodzą również: Arkusze bieżącej obserwacji wychowanka, Karta pobytu dziecka, Karty z decyzjami i wnioskami Stałego Zespołu ds. okresowej oceny sytuacji dziecka, Notatki służbowe sporządzone przez psychologa oraz wychowawcę, Opinie o dziecku sporządzone przez wychowawcę, Karty pracy z rodziną, Karta realizacji założeń do IPP za I półrocze roku szkolnego 2008/2009. Prowadzone przez wychowawców grupy usamodzielnienia Indywidualne plany pracy z dzieckiem zawierają: Kartę informacyjną, Założenia programowe służące przygotowaniu wychowanka do samodzielnego życia w społeczeństwie, Kontrakt zawarty pomiędzy wychowankiem Grupy Usamodzielnienia a opiekunami Grupy, Założenia do Indywidualnego planu pracy w czterech sferach (w zakresie kształtowania wiedzy i umiejętności samoobsługowych, w zakresie rozwoju umysłowego, w zakresie życia rodzinnego, w zakresie życia społecznego) - założenia do IPP zawierają cel długoterminowy oraz cele krótkoterminowe do każdej ze sfer, Kartę pobytu dziecka, Arkusze bieżącej obserwacji, Kartę Efekty osiągnięte na skutek realizacji celów krótkoterminowych w roku szkolnym 2008/2009. W indywidualnych planach pracy prowadzonych w Placówce stwierdzono brak aktualnej diagnozy psychologiczno - pedagogicznej oraz rodzinnej dziecka, która stanowi podstawę do sporządzenia IPP. Część sporządzonych dokumentów nie zawiera celów krótkoterminowych. Znaczna część kontrolowanych IPP nie zawiera informacji o modyfikacji celów i metod realizacji, bądź zawiera wpisy, jednak bez zachowania terminu sześciomiesięcznego, o czym stanowi zapis 12 ust. 6 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Karty pobytu dziecka dołączone do IPP prowadzone są w oparciu o wzór stanowiący załącznik do nieobowiązującego już Rozporządzenia MPiPS z dnia 1 września 2000 r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. z 2000 r. Nr 80 poz. 900). Oceny w skali 0-5 dokonywane są w 10 obszarach: stosunek rodziców (rodziny) do dziecka, relacje dziecka z rodzicami (rodziną), funkcjonowanie społeczne dziecka w placówce, nauka szkolna dziecka, funkcjonowanie społeczne dziecka poza placówką, samodzielność umiejętności samoobsługi, funkcjonowanie emocjonalne, stan zdrowia, szczególne potrzeby dziecka i znaczące wydarzenia. W Kartach pobytu zamieszczane są również komentarze oraz inne 5
uwagi i informacje. Wpisy w poszczególnych obszarach są dokonywane na bieżąco dla wszystkich wychowanków. Poinformowano Pana Dyrektora, że zgodnie z aktualnie obowiązującym rozporządzeniem w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych istnieje możliwość dokonywania wpisów w 4 obszarach: aktualna sytuacja dziecka, stan zdrowia dziecka, nauka szkolna dziecka oraz znaczące dla wychowanka wydarzenia. Ponadto ww. rozporządzenie nie wprowadza wymogu dokonywania ocen, a jedynie konieczność uzupełniania co miesiąc informacji. Realizacja zalecenia nr 4 Zgodnie z zapisami 23 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych z 14 lutego 2005 roku, Placówka była zobowiązana do prowadzenia dla każdego dziecka karty udziału w zajęciach specjalistycznych z opisem ich przebiegu. W obecnie obowiązujących przepisach prawa, 26 ust.1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 19 października 2007 roku w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych stanowi o obowiązku prowadzenia ww. dokumentu. Przeprowadzone czynności kontrolne wykazały, iż Placówka nie zrealizowała w pełni zalecenia dotyczącego prowadzenia dla każdego z wychowanków karty udziału w zajęciach specjalistycznych z opisem ich przebiegu. W toku kontroli stwierdzono, iż karty udziału w zajęciach specjalistycznych (socjoterapia, zajęcia grafomotoryczne, dogoterapia, zajęcia relaksacyjne, zajęcia wspomagające rozwój edukacyjny, terapia zajęciowa) wypełnianie są przez psychologa, przy czym dogoterapia odbywa się poza Placówką i prowadzona jest przez specjalistów do tego uprawnionych. Uwzględnić należy fakt, iż psycholog zatrudniony w Placówce i realizujący zadania przypisane tej funkcji de facto wykonuje obowiązki na podstawie zakresu czynności specjalisty pracy z rodziną oraz aneksu do zakresu czynności terapeuty z 8 lutego 2005 roku (zał. nr 17 i 18 do protokołu). W toku kontroli ustalono, że dla siedmiorga wychowanków nie były prowadzone karty udziału w zajęciach specjalistycznych z opisem ich przebiegu, a dla pozostałych wychowanków zajęcia nie były realizowane od lutego 2009 roku. Z pisemnych wyjaśnień przedstawionych na prośbę osoby kontrolującej przez Dyrektora Placówki wynika, że, cyt. zważywszy na fakt bardzo dużej rotacji wychowanków brak dokumentacji <<karty udziału w zajęciach specjalistycznych>> spowodowany był długotrwałą nieobecnością psychologa w pracy (...). Należy dodać, iż również w przypadku wychowanka przebywającego w Placówce od 2005 roku nie została założona stosowna karta udziału w zajęciach specjalistycznych z opisem ich przebiegu, a informacje dotyczące działań podejmowanych wobec wychowanka i jego rodziny odnotowywano w Indywidualnej Karcie Rodziny. Podczas przeprowadzania czynności kontrolnych poinformowano również Pana Dyrektora, iż zgodnie z interpretacją Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej zawartą w piśmie z dnia 25 maja 2006 roku (znak: DPS-II-4123-47-2272-TU/06) pod pojęciem << zajęcia specjalistyczne rozumie się wszystkie zajęcia, które mogą pomóc dziecku w lepszym rozwoju zarówno w sferze psychofizycznej, jak i rozwoju intelektualnym i społecznym. W szerokim rozumieniu tego pojęcia mogą mieścić się tu zajęcia reedukacyjne, logopedyczne, socjoterapeutyczne, ale również rozwijające pewne umiejętności np. muzyczne, teatralne, sportowe (...). Mając na uwadze przytoczoną interpretację, Dyrektor Placówki postał poinformowany, że karty udziału w zajęciach specjalistycznych z opisem ich przebiegu mogą uzupełniać także wychowawcy zatrudnieni w Placówce, którzy w ramach swoich zajęć realizują ww. zadania. 6
Realizacja zaleceń w Rodzinnym Domu Dziecka w Strzeszynie funkcjonującym w ramach Wielofunkcyjnej Placówki Opiekuńczo Wychowawczej Razem w Gorlicach Realizacja zalecenia nr 1 Rodzinny Dom Dziecka realizuje zapisy 10 ust. 3 Rozporządzenia z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Stały Zespół ds. Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka dokonuje okresowej oceny sytuacji dziecka nie rzadziej niż co pół roku. W roku 2007 miały miejsca dwa posiedzenia Stałego Zespołu (w lipcu i grudniu), podczas których dokonano okresowej oceny sytuacji wszystkich wychowanków RDD). W 2008 roku odbyły się również dwa posiedzenia Stałego Zespołu: 16 czerwca (omówiona została sytuacja wszystkich wychowanków) i 17 października (omówiona została sytuacja jednej z wychowanek, która sprawiała trudności wychowawcze. Kolejne posiedzenie Stałego Zespołu miało miejsce dopiero 28 stycznia 2009 roku, gdyż jak wynika z informacji przekazanych przez Panią Kierownik termin został celowo przesunięty o miesiąc z uwagi na półroczną klasyfikację ocen wychowanków, tak więc nie był dotrzymywany okres dokonywania okresowej oceny sytuacji, w miarę potrzeb, nie rzadziej niż co pół roku, określony w 10 ust. 3 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Natomiast ostatni Stały Zespół zebrał się 22 czerwca 2009 roku celem omówienia sytuacji wszystkich wychowanków Rodzinnego Domu Dziecka. W trakcie czynności kontrolnych poinformowano Panią Kierownik Rodzinnego Domu Dziecka o konieczności formułowania na piśmie opinii dotyczącej zasadności dalszego pobytu dziecka w placówce zgodnie z 10 ust. 7 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz obowiązku zapraszania na posiedzenia Zespołu przedstawiciela ośrodka adopcyjno-opiekuńczego, wynikającego z zapisów 10 ust. 4 pkt 4 ww. rozporządzenia. Realizacja zalecenia nr 2 Zgodnie z aktualnie obowiązującymi wymogami zawartymi w 26 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia z dnia 19 października 2007 roku w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych w kontrolowanej Placówce prowadzone są Indywidualne plany pracy z dzieckiem dla każdego wychowanka. Każdy wzór IPP zawiera kartę informacyjną, która obejmuje podstawowe dane o dziecku tj. imię i nazwisko, datę i miejsce urodzenia, informacje o sytuacji prawnej wychowanka, informacje o sytuacji dziecka przed przybyciem do RDD. Kolejne części Planu to: Historia życia dziecka, Sytuacja rodzinna, Sytuacja zdrowotna i rozwój fizyczny. IPP zawiera cele długoterminowe, cele krótkoterminowe oraz opracowane w układzie tabelarycznym dane dot. działań do realizacji, osób odpowiedzialnych, osób i instytucji współpracujących, terminów realizacji. W skład IPP wchodzą również: opinie o dziecku, wyniki badań psychologiczno pedagogicznych, arkusze bieżącej obserwacji wychowanka wypełniane na każdy miesiąc oraz Karta pobytu dziecka. Z ustaleń kontroli wynika, iż znaczna część kontrolowanych IPP nie zawiera informacji o modyfikacji celów i metod realizacji, o czym stanowi zapis 12 ust. 6 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Ponadto Indywidualny Plan Pracy winien składać się ze szczegółowo opracowanej części diagnostycznej, która stanowiłaby podstawę do nakreślenia konkretnych działań, natomiast omawiany dokument nie zawiera ww. części. Opisany powyżej wzór IPP wymaga przeformułowania zgodnie z zapisami rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz metodologicznymi 7
założeniami pracy wychowawczej. W związku z powyższym, podczas czynności kontrolnych poinstruowano panią Kierownik, w jaki sposób prowadzić wspomniany dokument. W kontrolowanym Rodzinnym Domu Dziecka jako część IPP prowadzi się także Karty pobytu dziecka korzystając nadal ze wzoru stanowiącego załącznik do nieobowiązującego już Rozporządzenia MPiPS z dnia 1 września 2000 r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. Nr 80, poz. 900). Oceny w skali 0-5 dokonywane są w 10 obszarach: stosunek rodziców (rodziny) do dziecka, relacje dziecka z rodzicami (rodziną), funkcjonowanie społeczne dziecka w placówce, nauka szkolna, funkcjonowanie społeczne dziecka poza placówką, samodzielność umiejętności samoobsługi, funkcjonowanie emocjonalne, stan zdrowia, szczególne potrzeby dziecka i znaczące wydarzenia. Wpisy w poszczególnych obszarach nie są dokonywane na bieżąco. Poinformowano panią Kierownik, że zgodnie z aktualnie obowiązującym rozporządzeniem w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych istnieje możliwość dokonywania oceny opisowej dotyczącej 4 obszarów: aktualna sytuacja dziecka, stan zdrowia dziecka, nauka szkolna dziecka oraz znaczące dla wychowanka wydarzenia. Ponadto ww. rozporządzenie nie wprowadza wymogu dokonywania ocen, a jedynie konieczność uzupełniania co miesiąc informacji ( 26 ust. 3 pkt 2 cyt. rozporządzenia). Realizacja zalecenia nr 3 Z ustaleń poczynionych podczas kontroli wynika, że Kierownik Rodzinnego Domu Dziecka dąży do podtrzymywania kontaktów dzieci przebywających w Placówce z ich rodzinami, zgodnie z zapisami aktualnie obowiązujących przepisów prawa ( 5 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych z dnia 19 października 2007 roku). W kontrolowanej Placówce rodzinnej przebywa jedna sierota naturalna, w przypadku jednego wychowanka rodzice pozbawieni są praw rodzicielskich. Z trojgiem dzieci rodzice naturalni utrzymują systematyczne kontakty. Pani Trzaskoś poinformowała również osoby kontrolujące o kontaktach siostry z jednym z wychowanków oraz urlopowaniu trójki innych dzieci do babci. Dane o kontaktach wychowanków z rodzinami odnotowywane są w Arkuszach bieżącej obserwacji, jak również w Indywidualnych Planach Pracy (sfera dotycząca pracy z dzieckiem w zakresie życia rodzinnego i społecznego). Ponadto, należy podkreślić, iż w toku czynności kontrolnych ustalono, że Placówka rodzinna nie realizuje zadania określonego w 5 ust. 2 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych z dnia 19 października 2007 roku, bowiem nie współpracuje z ośrodkiem adopcyjno-opiekuńczym w celu zapewnienia wysokiej jakości i skuteczności oddziaływań wychowawczych oraz sprawowania opieki nad dzieckiem. Wizja lokalna Wielofunkcyjnej Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej RAZEM w Gorlicach ul. Skrzyńskich 21 Na parterze znajdują się: szatnia przy wejściu głównym do Placówki, gabinet Dyrektora, księgowość, sala terapeutyczna, pokój wychowawców, pokój 3 osobowy (obecnie malowany), łazienka chłopców (prysznic, toaleta, umywalka), toaleta personelu, kuchnia, zmywalnia, jadalnia, pomieszczenie do wypoczynku - tzw. świetlica. Pomieszczenie wyznaczone na jadalnię pełni także funkcję miejsca do cichej nauki. Z wyjaśnień Pana Dyrektora wynika, iż jadalnię, w której zawieszona jest tablica szkolna wykorzystują do nauki dzieci młodsze, natomiast starsi wychowankowie uczą się w pokojach. 8
Na pierwszym piętrze znajdują się: pięć pokoi 2 osobowych (w tym jeden przechodni), jeden pokój 3 osobowy, jeden pokój 4 osobowy, aneks kuchenny oraz dwie łazienki - w jednej znajduje się prysznic, toaleta i umywalka, w drugiej prysznic i toaleta). W budynku zagospodarowane są także pomieszczenia dolnej kondygnacji, w których mieszczą się: pralnia z suszarnią, kotłownia, podręczny magazyn spożywczy, sala komputerowa. Do suteryny prowadzi nowe wejście sfinansowane ze środków dotacji celowej. W czasie przeprowadzania czynności kontrolnych stwierdzono, iż większość pomieszczeń była uporządkowana. Z wyjaśnień Pana Dyrektora wynika, iż część pokoi jest remontowana lub przygotowywana do remontu i z tego też może wynikać nieład w pomieszczeniach. Kontrolujący zwrócili uwagę Dyrektorowi na konieczność zabezpieczenia wyrwanego ze ściany w jednym z pokoi wyłącznika prądu. Część pokoi dziecięcych została wyposażona w nowe meble oraz firany. Pokoje nie były jednak dostatecznie wyposażone, co jest niezgodne z zapisami 27 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo wychowawczych z dnia 19 października 2007 roku. Z uwagi na ograniczenia lokalowe Placówka dysponuje jednym pomieszczeniem do wypoczynku (na 20 wychowanków), jadalnia jest miejscem do cichej nauki, brak w budynku pokoju gościnnego, co jest niezgodne z 27 ust. 3 pkt 3, 4, 9 ww. rozporządzenia. Dodatkowo w osobnym budynku stanowiącym tzw. pomieszczenie gospodarcze obok regałów z książkami i innym sprzętem znajduje się pracownia stolarska wyposażona w stół stolarski oraz narzędzia. Wizja lokalna Wielofunkcyjnej Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej RAZEM Grupa Usamodzielnienia w Gorlicach ul. Broniewskiego 11/20 Grupa Usamodzielnienia zajmuje pomieszczenia dwupoziomowego mieszkania usytuowanego na 4 piętrze w bloku mieszkalnym. Na dolnym poziomie znajduje się kuchnia, łazienka z toaletą, pokój 2 osobowy oraz pomieszczenie do wypoczynku, które wykorzystywane jest również jako pokój gościnny. Na górnym poziomie znajduje się łazienka z toaletą oraz trzy pokoje (1 osobowy, 2 osobowy i 3 osobowy). W skład mieszkania wchodzi również duży balkon wykorzystywany również jako miejsce do suszenia prania. Pomieszczenia Grupy były zadbane, estetyczne, uporządkowane. W czasie przeprowadzania czynności kontrolnych wychowankowie Grupy Usamodzielnienia znajdowali się poza mieszkaniem (wyjechali na wakacje). Wizja lokalna Wielofunkcyjnej Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej RAZEM Rodzinny Dom Dziecka w Strzeszynie 370 Na parterze znajdują się: pokój do wypoczynku, który wykorzystywany jest jako pokój gościnny, pokój stołowy, pokój do cichej nauki wyposażony w komputer, kuchnia, jadalnia, łazienka praz pokój PP. Trzaskoś. Na piętrze znajdują się dwa pokoje dla chłopców, dwa pokoje dla dziewcząt, pokój syna PP. Trzaskoś, łazienka. Na piętrze w przestronnym, jasnym korytarzu usytuowane są dwa biurka, które mogą być wykorzystywane do cichej nauki. Ocena zakresu prawidłowego wykorzystywania dotacji z rezerwy celowej budżetu państwa przekazanej w 2008 roku na realizację zadań w zakresie osiągania standardów w placówkach opiekuńczo wychowawczych, w dziale 852 - Pomoc Społeczna, rozdział 85201 - Placówki opiekuńczo wychowawcze, 2130 9
Na podstawie umowy z 2 października 2008 roku przyznano Starostwu Powiatowemu w Gorlicach środki finansowe z rezerwy celowej budżetu państwa w wysokości 35 070,00 zł na dofinansowanie realizacji zadań w zakresie osiągania standardów w placówkach opiekuńczo-wychowawczych (dział 852 - Pomoc Społeczna, rozdział 85201-Placówki opiekuńczo-wychowawcze, 2130). Zgodnie z umową przekazane środki finansowe wykorzystane zostały na wykonanie osobnego wejścia do dolnej kondygnacji budynku, zakup mebli oraz wykładzin podłogowych. Przedłożono kontrolującym faktury na łączną kwotę 35 070,44 zł. Dodatkowo Placówka przedłożyła zestawienie wydatkowanych środków własnych na dochodzenie do standardów w latach 2004 2008 na łączną kwotę przekraczającą 35 070,00 zł. Z kolei, na podstawie umowy z 20 listopada 2008 roku, przyznano ponownie Starostwu Powiatowemu w Gorlicach środki finansowe z rezerwy celowej budżetu państwa w wysokości 4 250,00 zł na dofinansowanie realizacji zadań w zakresie osiągania standardów w placówkach opiekuńczo-wychowawczych (dział 852 - Pomoc Społeczna, rozdział 85201- Placówki opiekuńczo-wychowawcze, 2130). Zgodnie z umową z przekazanych środków finansowych zakupiono sprzęt AGD: lodówkę, zamrażarkę, zmywarkę, 2 pralki, 2 piekarniki, odkurzacz, robot kuchenny, czajnik elektryczny, okap oraz termowentylator. Przedłożono kontrolującym faktury na łączną kwotę 8 500,00 zł. Podsumowując należy stwierdzić, że kontrolowana Placówka nie w pełni zrealizowała zalecenia pokontrolne wystosowane po kontroli kompleksowej dnia 13 sierpnia 2007 roku. Na tym protokół zakończono Inspektorzy kontrolujący dokonali wpisu w książce kontroli na temat zakresu i terminu przeprowadzonej kontroli. Pouczenie Zgodnie z 15 ust. 2 pkt 7 w związku z 16 ust. 3 i 4 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej, (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.) Kierownikowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo zgłoszenia przed podpisaniem protokołu kontroli, umotywowanych zastrzeżeń dotyczących ustaleń zawartych w protokole w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu do Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Ponadto zgodnie z 16 ust. 1 ww. rozporządzenia kierownikowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo do odmowy podpisania protokołu z podaniem w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania pisemnych wyjaśnień przyczyn tej odmowy. Do protokołu nie wniesiono (wniesiono) zastrzeżenia. Po przeczytaniu, niniejszy protokół podpisano na każdej stronie. Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, jeden egzemplarz otrzymuje Kierownik jednostki podlegającej kontroli, drugi włącza się do akt kontroli. 10
Data otrzymania protokołu: 31.07.2009 Data i miejsce podpisania protokołu: DYREKTOR (-) mgr Jan Kuk Starszy Inspektor (-) mgr Teresa Marynowicz... (-) Anna Jędrzejczyk st. operator urządzeń przygotowania danych....... /podpis Dyrektora jednostki /podpisy osób kontrolujących/ kontrolowanej/ 11