OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Monitoring funkcjonalności 4 zastępczych zbiorników rozrodczych dla płazów w sąsiedztwie autostrady A2 na odc. Trzciel Nowy Tomyśl od km 92+900 do km 93+900 1. Przedmiot zamówienia Przedmiot zamówienia stanowi wykonanie monitoringu funkcjonalności 4 zastępczych zbiorników rozrodczych dla płazów w sąsiedztwie autostrady A2 na odc. Trzciel Nowy Tomyśl od km 92+900 do km 93+900. Niniejszy monitoring stanowi kontynuację monitoringu rozpoczętego w roku 2012 w pierwszym roku funkcjonowania zbiorników zastępczych. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, w Decyzji Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim znak: RDOŚ-08-WOOŚ_II-66130-002/10/mb z dnia 10.05.2010 r. o środowiskowych uwarunkowaniach w zakresie oddziaływania na obszary Natura 2000 inwestycji polegającej na budowie autostrady A2 odc. Świecko Nowy Tomyśl została zobowiązana do wykonania monitoringu płazów i gadów, który wykazał nieskuteczność zastosowanych środków minimalizujących, w związku z czym należało wdrożyć dodatkowe rozwiązania z zakresu kompensacji przyrodniczej, które polegały na budowie 4 zastępczych zbiorników rozrodczych dla płazów w miejscach, gdzie w wyniku budowy autostrady A2 zniszczono naturalne siedliska płazów. Niniejszy monitoring prowadzony jest w celu określenia funkcjonalności zbiorników rozrodczych dla płazów wykonanych na terenie podlegającym Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Poznaniu. Wyniki monitoringu są przekazywane do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Poznaniu i Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim. 2. Dokładna lokalizacja zastępczych zbiorników rozrodczych Zastępcze zbiorniki rozrodcze dla płazów są zlokalizowane na odc. Trzciel Nowy Tomyśl autostrady A2, w km od 92+900 do 93+900, na działkach ewidencyjnych: dz. nr 204/3 obręb Prądówka, gmina Miedzichowo, powiat nowotomyski, woj. Wlkp. dz. nr 209/2 obręb Prądówka, gmina Miedzichowo, powiat nowotomyski, woj. Wlkp. dz. nr 201/3 obręb Prądówka, gmina Miedzichowo, powiat nowotomyski, woj. Wlkp. dz. nr 59/3 obręb Przychodzko, gmina Zbąszyń, powiat nowotomyski, woj. Wlkp. 1
3. Metodyka i cel badań W ramach badań monitoringowych dotyczących funkcjonalności zastępczych zbiorników rozrodczych dla płazów należy określić: gatunki płazów które przystąpiły do rozrodu w poszczególnych zbiornikach, liczebność płazów dorosłych rozmnażających się w zbiornikach, skuteczność lęgów (czy rozwinęło się młode pokolenie płazów), liczebność i skład gatunkowy młodych osobników opuszczających zbiornik, skuteczność płotków ochronno-naprowadzających, w przypadku braku stwierdzenia skutecznych lęgów w zbiornikach należy określić przyczynę takiego stanu rzeczy. Liczebność płazów rozmnażających się w zbiornikach zastępczych należy zestawić z danymi dotyczącymi liczebności płazów stwierdzonych na odc. autostrady w km 92-94 w latach 2010 2011 oraz z wynikami monitoringu funkcjonalności zastępczych zbiorników rozrodczych dla płazów wykonywanego w latach 2012-2013. Badania należy prowadzić w oparciu o standardowe metody naukowe stosowane w badaniach herpetofauny, takie jak: obserwacje bezpośrednie (wzrokowe), nasłuchy, odłowy bezpośrednie (dopuszczalne ogradzanie stawów), liczenia pakietów skrzeku, stosowanie pułapek wodnych. Liczba kontroli terenowych powinna być dostosowana do celów monitoringu, jednak nie powinna być mniejsza niż 10. Kontrolę należy rozplanować w taki sposób, aby określić gatunki i szacunkową ilość osobników przystępujących do rozrodu w danym zbiorniku, ale przede wszystkim żeby określić skuteczność zbiorników, czyli ocenić, czy zbiorniki nie stanowią pułapki ekologicznej i czy w zbiornikach bez przeszkód przebiega cały cykl rozwojowy płazów. Badania terenowe powinny być prowadzone do zakończenia jesiennych migracji płazów. Zgodnie z zaleceniami zawartymi w Raporcie z monitoringu prowadzonego w roku 2013, w roku bieżącym w ramach monitoringu należy: w przypadku zbiornika zastępczego ZRP-3 w km 93+420 L w roku 2014 należy monitorować i kontrolować stan populacji ryb, gdy będzie ich za dużo (ponad 10 osobników stwierdzonych w ciągu 1 dnia, w czasie bezpośrednich obserwacji lub w czasie łowienia kijanek płazów czerpakiem) należy rozważyć wdrożenie działań interwencyjnych - przedstawić harmonogram i zakres prac po uprzednim ustaleniu sposobu rozwiązania problemu usunięcia ryb z ichtiologiem; w przypadku zbiornika nr 4 na działce nr 59/3 w km 93+850 P w roku 2014 monitoringiem herpetologicznym należy objąć także podmokłe łąki po jego południowej stronie (południowa część działki nr 59/3 w Przychodzku w bezpośrednim sąsiedztwie Rowu Przychodzkiego patrz zał. nr 3 do OPZ), w celu określenia czy część płazów rozmnaża się na nich nie podejmując wędrówek do istniejącego zbiornika zastępczego; w przypadku stwierdzenia skrzeków na łąkach 2
należy przeprowadzić ochronę czynną - przenieść je w najbliższe bezpieczne miejsce o stabilnych warunkach siedliskowych umożliwiających dalszy prawidłowy rozwój, a tym samym sukces rozrodczy; na taką czynność konieczna jest zgoda organu ochrony środowiska o której mowa w art. 56. ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. (Dz.U. 2004 Nr 92 poz. 880); w tym konkretnym przypadku zabieg z zakresu ochrony czynnej polegający na przeniesieniu zagrożonych skrzeków do siedliska umożliwiającego ich prawidłowy rozwój leży w interesie ochrony dziko występujących gatunków. 4. Wymagania stawiane Wykonawcy Wykonawca musi dysponować odpowiednią wiedzą i umiejętnościami oraz wystarczającymi środkami technicznymi do wykonania przedmiotu niniejszego zamówienia. Minimalne wymagania jakie musi spełnić Wykonawca to udokumentowane badania herpetofauny prowadzone przez cały sezon aktywności płazów, które zostały opublikowane lub przekazywane do organów ochrony środowiska, wykonywane co najmniej trzykrotnie w ciągu ostatnich 5-ciu lat. Osoba lub też osoby (jeżeli zlecenie będzie wykonywane przez zespół) wykonujące monitoring muszą: posiadać wykształcenie co najmniej wyższe kierunkowe (biologia, zoologia lub inne pokrewne) i specjalizować się w badaniach herpetofauny, wykazać uczestnictwo w przygotowaniu co najmniej trzech opracowań w zakresie: o inwentaryzacji lub monitoringu herpetofauny, o inwentaryzacji lub monitoringu przyrodniczego obszarów Natura 2000 w zakresie herpetofauny, o o tworzeniu planów ochrony obszarów chronionych w zakresie ochrony herpetofauny, inwentaryzacji przyrodniczej na potrzeby dokumentów planistycznych w zakresie dotyczącym herpetofauny (Raporty OOŚ itp.), o albo jest autorem lub współautorem co najmniej trzech publikacji naukowych * z dziedziny herpetologii. * - przez publikację naukową należy rozumieć recenzowany artykuł w czasopiśmie naukowym lub w formie książki, spełniający określone, ostre kryteria poprawności, opisujący oryginalne badania naukowe i wynikające z nich wnioski, lub zbierający w formie przeglądu wnioski z wcześniej opublikowanych prac; przez czasopismo naukowe należy rozumieć tytuły z Listy filadelfijskiej lub Listy czasopism punktowanych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego Osoby wykonujące monitoring muszą uzyskać niezbędne pozwolenia właściwych ustawowo organów na prowadzenie badań np. odłowy, płoszenie, fotografowanie. 3
5. Materiały dostarczane przez Zamawiającego Zamawiający zobowiązuje się dostarczyć Wykonawcy wszystkie posiadane materiały dot. badanego terenu wcześniejsze wyniki prowadzonych monitoringów itp. Potencjalni Wykonawcy przed złożeniem oferty mają możliwość zapoznania się z wynikami z lat poprzednich. W tym celu Zamawiający udostępni do wglądu opracowania zawierające wyniki badań prowadzonych w latach poprzednich w swojej siedzibie. 6. Warunki umowne W celu prawidłowej realizacji prac zostanie zawarta pisemna umowa. W trakcie trwania umowy Wykonawca będzie zobowiązany do udzielania informacji o przebiegu prac, a także przekazywania cząstkowych wyników badań na każde żądanie Zamawiającego. 6.1. Terminy Termin obowiązywania umowy ustala się na okres od 01.03.2014 do 25.11.2014 r. W tym terminie Wykonawca jest zobowiązany do przeprowadzenia wymaganych badań terenowych i przekazania wyników monitoringu w formie opracowania 5 egz. w wersji papierowej i 1 w wersji elektronicznej na płycie CD. Wymagane jest przekazanie Zamawiającemu wersji roboczej na 14 dni przed upływem terminu końcowego celem weryfikacji. 6.2. Rozliczenie prac Rozliczenie prac nastąpi jednorazowo po przekazaniu Zamawiającemu ostatecznej wersji opracowania. 6.3. Prawa autorskie 1. Wykonawca w ramach otrzymanego wynagrodzenia przenosi na Zamawiającego autorskie prawa majątkowe do wykonanego przedmiotu umowy na określonych w punkcie 3 poniżej polach eksploatacji. 2. Zezwala Zamawiającemu na korzystanie z opracowań utworów oraz ich przeróbek oraz na rozporządzanie tymi opracowaniami wraz z przeróbkami tj., udziela Zamawiającemu praw zależnych. 3. Zamawiający bez dodatkowej zgody Wykonawcy i bez dodatkowego wynagrodzenia na rzecz Wykonawcy ma prawo do: a. użytkowania dzieła na własny użytek i użytek jednostek podległych Zamawiającemu bez ograniczeń w czasie; b. zwielokrotnienia dzieła dowolną techniką i w dowolnej ilości; c. wprowadzenia dzieła do pamięci komputera na dowolnej liczbie stanowisk komputerowych; 4
d. samodzielnego lub z udziałem osób trzecich dokonywania dalszych opracowań oraz samodzielnego przetwarzania do innych celów wyników pomiarów zawartych w dziele; e. udostępniania dzieła osobom trzecim; f. wprowadzenia dzieła do obrotu, publicznego wystawienia, rozpowszechniania. Załączniki do Opisu przedmiotu zamówienia: 1. Orientacyjna lokalizacja zastępczych zbiorników rozrodczych dla płazów przy Autostradzie A2 odc. Trzciel Nowy Tomyśl w woj. wielkopolskim. 2. Dojazd do zbiorników z miejscowości Trzciel. 3. Podmokłe łąki na działce 59/3 w Przychodzku teren konieczny do objęcia monitoringiem i ewentualnego wdrożenia działań z zakresu ochrony czynnej w przypadku stwierdzenia rozrodu płazów. 5
Załącznik nr 1. do OPZ: Orientacyjna lokalizacja zastępczych zbiorników rozrodczych dla płazów przy Autostradzie A2 odc. Trzciel Nowy Tomyśl w woj. wielkopolskim. 6
Załącznik nr 2. do OPZ: Dojazd do zbiorników z miejscowości Trzciel. 7
Załącznik nr 3. do OPZ: Podmokłe łąki na działce 59/3 w Przychodzku teren konieczny do objęcia monitoringiem i ewentualnego wdrożenia działań z zakresu ochrony czynnej w przypadku stwierdzenia rozrodu płazów. 8