DRUGI ROK NAUCZANIA IV. OBLICZENIA W ARKUSZU KALKULACYJNYM Lp. Temat lekcji podstawowe Wiedza i umiejętności rozszerzające 1. Komórka, adres, formuła zna możliwości arkusza kalkulacyjnego i budowę dokumentu arkusza; wprowadza do komórek dane liczbowe i teksty, poprawia i usuwa dane; tworzy proste formuły, w których używa adresów komórek; zna podstawową własność arkusza; zapisuje dokument arkusza kalkulacyjnego w pliku; kopiuje formuły, korzystając z poznanych metod kopiowania, np. mechanizmu Schowka; realizuje proste przykłady, korzystając z adresowania względnego omawia przykłady zastosowania arkusza kalkulacyjnego; tworzy formuły wykonujące trudniejsze obliczenia; wyjaśnia na różnych przykładach zasadę adresowania względnego; opracowuje i realizuje w arkuszu przykład obliczeń np. z fizyki lub matematyki z wykorzystaniem adresowania względnego 2. Projektowanie tabeli w arkuszu kalkulacyjnym i stosowanie funkcji prawidłowo projektuje tabelę arkusza kalkulacyjnego (m.in.: wprowadza opisy do tabeli, formatuje komórki arkusza; ustala format danych, dostosowując go do wprowadzanych informacji); stosuje proste funkcje arkusza (SUMA, ŚREDNIA, JEŻELI); wstawia i usuwa wiersze (kolumny) zna i stosuje różne typy danych: tekstowe, liczbowe, walutowe, procentowe, daty i potrafi podać przykłady ich zastosowania; stosuje zaawansowane sposoby formatowania komórek, np. wyrównywanie w pionie; zna działanie i zastosowanie wielu funkcji dostępnych w arkuszu kalkulacyjnym 1
3. Zastosowanie arkusza do kalkulacji wydatków wykonuje prostą kalkulację wydatków, projektując tabelę i tworząc formuły z wykorzystaniem adresowania bezwzględnego; potrafi zmienić szerokość kolumn i wysokość wierszy; rozumie zasadę wprowadzania długiego tekstu i dużych liczb do komórek potrafi samodzielnie zastosować adres bezwzględny, gdy jest to konieczne w danej formule; zna wykładniczy sposób zapisu liczb i ich odwzorowania w arkuszu 4. Zastosowanie adresowania mieszanego potrafi zastosować w formule adresowanie mieszane; rozróżnia linie siatki od obramowania; drukuje tabelę przygotowaną w arkuszu kalkulacyjnym rozróżnia i rozumie różne zasady adresowania oraz potrafi je zastosować odpowiednio w obliczeniach; projektuje samodzielnie tabelę z zachowaniem poznanych zasad wykonywania obliczeń w arkuszu kalkulacyjnym 5. Prezentacja danych w postaci wykresu zna ogólne zasady przygotowania wykresu w arkuszu kalkulacyjnym; przygotowuje wykres dla jednej (lub dwóch) serii danych; dodaje do wykresu tytuł, legendę, etykiety danych; podaje przykłady różnych typów wykresów; potrafi właściwie dobrać odpowiedni typ wykresu do danych i wyników; zna i stosuje zasady konstrukcji wykresu ilustrującego kilka serii danych zna zasady doboru typu wykresu do danych i wyników 6. Wstawianie tabel i wykresów do dokumentów tekstowych wstawia tabelę arkusza kalkulacyjnego do dokumentu tekstowego jako obiekt osadzony i jako obiekt połączony; wstawia tabelę arkusza kalkulacyjnego do dokumentu tekstowego z pliku wyjaśnia różnicę między tabelą osadzoną a połączoną; stosuje różne mechanizmy połączenia i osadzania obiektów w arkuszu kalkulacyjnym; świadomie dobiera wybraną metodę wstawiania tabeli i wykresu do tekstu 7. Projekt grupowy współpracuje w grupie, wykonując samodzielnie zadania szczegółowe potrafi pełnić funkcję koordynatora grupy; opisuje zasady pracy grupowej przy tworzeniu dokumentów złożonych i ilustrowanych wykresami 2
8. Zastosowanie arkusza kalkulacyjnego w szkole wykonuje w arkuszu kalkulacyjnym proste obliczenia z dziedziny fizyki, matematyki, geografii, np. tworzy tabelę do obliczania wartości funkcji liniowej i tworzy odpowiedni wykres; tworzy, zależnie od danych, różne typy wykresów: XY (punktowy), liniowy i kołowy potrafi samodzielnie opracować tabelę realizującą obliczenia z zakresu fizyki, matematyki czy geografii; ilustruje dane i wyniki odpowiednio dobranymi wykresami 9. Sprawdzian 3
V. BAZY DANYCH Lp. Temat lekcji podstawowe Wiedza i umiejętności rozszerzające wyjaśnia, co to jest baza danych i na czym polega przetwarzanie danych w bazach danych; omawia możliwości programów do projektowania baz danych, podając przykłady wymienia obiekty, jakie może zawierać plik bazy danych; 10. Podstawowe operacje wykonywane na bazie danych na przykładzie gotowego pliku bazy danych potrafi omówić jej strukturę określić, jakie informacje są w niej pamiętane i wyjaśnić pojęcia: tabela, rekord, pole, klucz; zna zastosowanie formularzy; wykonuje podstawowe operacje w przykładowej bazie danych (porządkuje rekordy, modyfikuje dane) tworzy kwerendy w widoku projektu; w zapytaniach stosuje proste kryterium wyboru (dotyczące jednego lub dwóch pól); wyszukuje informacje w bazach danych, dobierając dowolne złożone kryterium; 11. Wyszukiwanie danych w bazie danych i ich prezentowanie przygotowuje raporty na podstawie tabeli lub kwerendy; drukuje raporty rozumie różnicę między wynikiem wyszukiwania dowolnego ciągu znaków z wykorzystaniem opcji Znajdź i z użyciem zapytania; projektuje samodzielnie raport i potrafi skorzystać z tego samego raportu do wydrukowania danych na podstawie różnych zapytań 4
12. Tworzenie bazy danych zna zasady przygotowania prostej bazy danych; tworzy prostą bazę danych składającą się z jednej tabeli (zgodnie z poleceniami w ćwiczeniu); projektuje formularz, wprowadza dane, tworzy zapytania i raporty; wyszukuje informacje w encyklopedii internetowej potrafi samodzielnie zaprojektować poprawną strukturę bazy danych na wybrany przez siebie temat, w tym ustalić pola, zaprojektować formularz, zaplanować odpowiednie zapytania i raporty oraz je utworzyć (baza może składać się z dwóch tabel połączonych relacją) 13. Na czym polega projektowanie systemów informatycznych projekt zna ogólne zasady projektowania systemów informatycznych; zna zasady pracy grupowej i współpracuje w grupie, wykonując samodzielnie zadania szczegółowe podaje przykłady systemów informatycznych z otoczenia i wyjaśnia ich zastosowanie; potrafi pełnić funkcję koordynatora grupy 14. Sprawdzian 5
VI. ALGORYTMIKA Lp. Temat lekcji podstawowe Wiedza i umiejętności rozszerzające zna etapy rozwiązywania problemu (zadania); potrafi napisać specyfikację zadania; 15. Opis problemu i przedstawienie sposobu jego rozwiązania w postaci graficznej zna pojęcie algorytmu; określa dane do zadania oraz wyniki i zapisuje prosty algorytm liniowy w postaci listy kroków; zna zasady budowania prostego schematu blokowego; korzysta z podstawowych bloków (klocków); potrafi samodzielnie zapoznać się z programem edukacyjnym przeznaczonym do konstrukcji schematów blokowych; zapisuje prosty algorytm liniowy (np. suma dwóch liczb) w postaci programu komputerowego (np. w języku Logo lub Pascal) buduje prosty (liniowy) schemat blokowy, korzystając z programu edukacyjnego 16. Jak realizować sytuacje warunkowe? określa sytuacje warunkowe, tj. takie, które wyprowadzają wyniki zależnie od spełnienia narzuconych warunków; analizuje schemat blokowy algorytmu z rozgałęzieniami; buduje schemat blokowy algorytmu z warunkiem prostym, korzystając z programu edukacyjnego; realizuje algorytm liniowy i z warunkami w arkuszu kalkulacyjnym buduje schemat blokowy algorytmu, w którym występują złożone sytuacje warunkowe, korzystając z programu edukacyjnego i arkusza kalkulacyjnego; zapisuje algorytm z warunkiem prostym w postaci programu komputerowego (np. w języku Logo lub Pascal) 17. Na czym polega iteracja? wie, na czym polega iteracja; analizuje algorytmy, w których występują powtórzenia i określa, od czego zależy liczba powtórzeń; buduje schemat blokowy algorytmu iteracyjnego, korzystając z programu edukacyjnego rozróżnia pojęcia iteracja i pętla; określa, kiedy może nastąpić zapętlenie w algorytmie iteracyjnym i potrafi temu zapobiec; buduje schemat blokowy trudniejszego algorytmu iteracyjnego, np. algorytmu Euklidesa, korzystając z programu edukacyjnego 6
18. Na czym polega programowanie i modelowanie? zna pojęcia: translacja, kompilacja, interpretacja; wyjaśnia, na czym polega modelowanie rzeczywistości; omawia, korzystając z gotowego przykładu, np. modelu rzutu kostką sześcienną do gry, na czym polega modelowanie; wykonuje prosty model, np. rzutu monetą, korzystając z arkusza kalkulacyjnego; analizuje i omawia gotowe modele różnych zjawisk, np. przyrodniczych wyjaśnia zasady programowania i kompilowania oraz wie, jak są pamiętane wartości zmiennych; rozróżnia kompilację od interpretacji; wykonuje trudniejszy model, korzystając z arkusza kalkulacyjnego, języka programu lub odpowiedniego programu edukacyjnego; obserwuje zachowanie modelu i wyciąga odpowiednie wnioski; korzystając z dodatkowych źródeł, np. Internetu, wyszukuje informacje na temat modelowania pisze proste programy w Logo, używając podstawowych poleceń, wyjaśnia, na czym polega programowanie strukturalne oraz znaczenie stosowania procedur; 19. Zapisywanie algorytmów w postaci procedur w Logo definiuje procedury w Logo z parametrami i bez parametrów oraz wywołuje je; rozróżnia parametry formalne i aktualne; tworzy złożone projekty w Logo, samodzielnie zapoznając się z dodatkowymi możliwościami tego programu realizuje prostą sytuację warunkową i iterację w języku Logo 20. Wybrane algorytmy 21. Programujemy w Baltie opisuje algorytm znajdowania wybranego elementu w zbiorze nieuporządkowanym i uporządkowanym na konkretnych przykładach; omawia algorytmy porządkowania, sortowania przez wybór i sortowania bąbelkowego analizuje gotowe listy kroków tych algorytmów; analizuje gotowy schemat blokowy algorytmu sortowania bąbelkowego, korzystając z programu ELI posługuje się programem Baltie w podstawowym zakresie; realizuje algorytmy iteracyjne w programie Baltie tworzy programy, stosując pętle proste i zagnieżdżone; tworzy proste animacje w programie Baltie tworzy schematy blokowe wybranych algorytmów, korzystając z programu edukacyjnego samodzielnie posługuje się programem Baltie, tworząc zaawansowane programy 7
I. CELE OCENIANIA PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z INFORMATYKI 1. Rozpoznanie poziomu i postępów w opanowaniu przez uczniów wiadomości i umiejętności wynikających z programu nauczania. 2. Informuje ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym zakresie w stosunku do wymagań programowych. 3. Pomaga uczniowi w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju. 4. Motywuje ucznia do dalszej pracy. 5. Informuje o skuteczności wybranych metod uczenia się. 6. Informuje o jakości pracy związanej ze zdobywaniem wiedzy i umiejętności. 7. Dostarcza rodzicom (prawnym opiekunom) informacji o postępach, trudnościach i specjalnych uzdolnieniach ucznia, efektywności procesu nauczania i uczenia się, wkładzie uczniów w pracę nad własnym rozwojem. 8. Pomaga w wystawianiu ocen. 9. Umożliwia doskonalenie nauczycielowi organizacji i metod pracy dydaktyczno wychowawczej. 10. Kształcenie umiejętności korzystania z różnych źródeł informacji. 11. Sprawdzenie umiejętności posługiwania się wiedzą informatyczną w sytuacjach typowych i problemowych. II. OBSZARY AKTYWNOŚCI UCZNIA PODLEGAJĄCE OCENIE Na lekcjach informatyki nauczyciel oceniając ucznia uwzględnia: - osiągnięcia dydaktyczne ucznia, - poczynione postępy w wiadomościach i umiejętnościach, - aktywność w czasie lekcji, - ćwiczenia praktyczne, - aktywność twórczą rozwiązywanie stawianych problemów, stosowanie wiedzy informatycznej do formułowania wniosków, - staranność, dokładność i estetykę wykonywanych zadań, - prawidłowość stosowanych metod informatycznych. Kryteria oceny uczniów uwzględniają: przestrzeganie przepisów BHP, organizację miejsca pracy, dbałość o sprzęt, samodzielność w rozwiązywaniu zadań i stawianych problemów, 8
dobór i wybór zadań na miarę możliwości ucznia, współdziałanie w zespole uczniowskim, umiejętność wyszukiwania i korzystania z informacji informatycznej, literatury technicznej, encyklopedii i innych zasobów wiedzy, poczucie odpowiedzialności za wykonaną pracę. III. PODSTAWOWE ZASADY OCENIANIA 1. Oceny są jawne dla ucznia i jego rodziców. 2. Ocena semestralna nie jest średnią arytmetyczną uzyskanych przez ucznia ocen w ciągu semestru. 3. Przy ocenianiu końcoworocznym pod uwagę bierze się stopnie cząstkowe z drugiego półrocza i ocenę z pierwszego semestru. 4. Uczniowie, którzy unikają pisania zapowiedzianych prac otrzymują oceny niedostateczne. 5. Sposób oceniania prac pisemnych jest następujący: 6. Uczniowie posiadają: - zeszyt przedmiotowy, podręcznik - przybory do pisania, Propozycje ocen: Ocena niedostateczna otrzymuje ją uczeń, który: nie potrafi wykonać na komputerze prostych zadań, nie rozumie problemów, które przed nim postawiono, 96% - 100% cel 86% - 95% bdb 71% - 85% db 51% - 70% dst 40% - 50% dop 0% - 39% ndst. 9
nie opanował podstawowych umiejętności zawartych w podstawie programowej, nie potrafi rozwiązać postawionego przed nim problemu, nawet z pomocą nauczyciela, nie potrafi nawet w minimalnym stopniu radzić sobie z problemem, nie posiada minimalnej wiedzy dotyczącej wymaganych umiejętności, lekceważy przedmiot i nie wykazuje chęci współpracy. Ocena dopuszczająca otrzymuje ją uczeń, który: czasami potrafi wykonać na komputerze proste zadania, nie rozumie do końca problemów, które przed nim postawiono, nie potrafi rozwiązać postawionego przed nim problemu, jednak z pomocą nauczyciela potrafi wykonać i rozwiązać proste zadania, opanował część umiejętności zawartych w podstawie programowej, wykazuje chęci do pracy. Ocena dostateczna otrzymuje ją uczeń, który: widoczne braki w wiedzy i umiejętnościach nadrabia chęcią wykonania zadania, nie rozumie problemów, które przed nim postawiono, stara się pracować samodzielnie i zgodnie z poleceniami, wykorzystuje przy tym w sposób poprawny podstawowe funkcje programu, w pracy popełnia często błędy, nie przywiązuje wagi do estetycznego wyglądu swojej pracy. Ocena dobra otrzymuje ją uczeń, który: wykazuje średni poziom wiedzy o programie i jego funkcjach, samodzielnie wykonuje zadania, popełnia tylko nieliczne błędy, wykonuje prace estetyczne, do rozwiązania problemu stosuje szablonowe rozwiązania. Ocena bardzo dobra otrzymuje ją uczeń, który: 10
wykazuje i potrafi wykorzystać wiedzę o funkcjach programu, biegle wykorzystuje urządzenie peryferyjne, właściwie i samodzielnie dobiera materiały potrzebne do realizacji zadań, do rozwiązania problemu potrafi zastosować różne metody, wykonuje prace estetyczne i przemyślane, nie popełniając żadnych błędów. Ocena celująca otrzymuje ją uczeń, który: stosuje i wykorzystuje zaawansowane funkcje programu nieomawiane na zajęciach, dysponuje wiedzą wykraczającą poza wymagania programowe, proponuje i wykonuje wyjątkowo przemyślane, funkcjonalne i estetyczne projekty, uczestniczy w konkursach i zajmuje w nich punktowane miejsca, z własnej inicjatywy pomaga innym. Skala ocen 1. Uczniowie na lekcjach informatyki mogą otrzymywać następujące oceny: celującą (6), bardzo dobrą (5), dobrą (4), dostateczną (3), dopuszczającą (2), niedostateczną(1). 2. Do wymienionych ocen (poza celującą) mogą być dopisane znaki + lub -. V. FORMY SPRAWDZANIA WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI PRZEZ UCZNIÓW 1. Kartkówki prace pisemne niekoniecznie zapowiedziane, sprawdzające wiedzę z trzech ostatnich lekcji, 2. Odpowiedzi ustne sprawdzające wiedzę z trzech ostatnich lekcji; mogą być połączone z posługiwaniem się programami, rozpoznawaniem elementów elektronicznych. 3. Praca na lekcji (indywidualna lub w grupie) polegająca na wykonaniu zadań dotyczących omawianych kwestii na zajęciach. 4. Zadania domowe przy ich ocenianiu nauczyciel bierze pod uwagę poprawność wykonania i estetykę pracy. VI. OBOWIĄZKI I PRAWA UCZNIA 11
1. Uczeń ma prawo do wszechstronnej pomocy nauczyciela w celu pogłębienia swojej wiedzy i umiejętności. 2. Uczeń ma obowiązek przestrzegać zasad określonych w Statucie Szkoły oraz Przedmiotowym Systemie Oceniania. 3. Uczeń systematycznie i estetycznie prowadzi zeszyt przedmiotowy zgodnie z normami, ustalonymi przez nauczyciela. 4. Jeżeli z przyczyn losowych uczeń nie może napisać pracy pisemnej z całą klasą, powinien to uczynić w terminie wyznaczonym przez nauczyciela (w ciągu jednego tygodnia). 5. Uczeń znajdujący się w trudnej sytuacji życiowej może być zwolniony czasowo z przygotowania się do lekcji. 6. Nieobecność ucznia na lekcji nie zwalnia go z przygotowania się do zajęć oraz uzupełnienia zeszytu przedmiotowego, jak również ze znajomości omawianego materiału. 7. Za brak pracy domowej uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. 8. W wyniku dużej (50%) nieusprawiedliwionej nieobecności, która uniemożliwia uzyskanie przez ucznia oceny semestralnej lub końcowej stosuje się procedury przewidziane w szkole dla egzaminów klasyfikacyjnych. VII. OBOWIĄZKI NAUCZYCIELA 1. Na pierwszej lekcji informatyki w danym roku szkolnym nauczyciel zaznajamia uczniów z: materiałem nauczania, wymaganiami, zasadami prowadzenia zeszytu, przedmiotowym systemem oceniania. 2. Ocenia i udostępnia uczniom prace pisemne w ciągu 2-ch tygodni od ich napisania. 3. Wszystkie oceny wystawia jawnie i stara się je uzasadnić. 4. Prace pisemne (kartkówki) przechowuje i udostępnia uczniom oraz ich rodzicom w ciągu danego roku szkolnego. 5. Udziela dodatkowych wskazówek uczniom zainteresowanym informatyką. 6. Informuje rodziców ucznia o grożącej ocenie niedostatecznej na miesiąc przed końcem semestru wg zasad obowiązujących w gimnazjum. 7. Obniża wymagania w stosunku do uczniów mających orzeczenie PPP o obniżonych wymaganiach lub dostosowaniu wymagań do możliwości intelektualnych ucznia. 12