Podziemne magazyny gazu istotnym elementem gwarantującym bezpieczeństwo energetyczne Polski Marzec 2011
Plan prezentacji I. PMG w krajowym systemie gazowniczym II. Współfinansowanie Projektów PMG z funduszy UE III. Rozbudowa PMG Wierzchowice IV. Rozbudowa PMG Strachocina V. Rozbudowa KPMG Mogilno VI. Budowa KPMG Kosakowo VII. Podsumowanie 2
I. PMG w krajowym systemie gazowniczym I.1. Funkcje PMG w krajowym systemie gazowniczym optymalizacja pracy systemu gazowniczego - magazyny gazu pozwalają na lepsze wykorzystanie gazociągów przesyłowych zaspokojenie skokowego wzrostu zapotrzebowania na gaz w sezonie jesiennozimowym wsparcie eksploatacji krajowych złóŝ gazu ziemnego nieprzerwany odbiór gazu wydobywanego z kopalń, niezaleŝnie od sezonowych wahań popytu utrzymywanie rezerw strategicznych gazu ziemnego ustawa o zapasach obowiązkowych zapewnienie lepszej pozycji negocjacyjnej odnośnie dostaw gazu importowanego. 3
I. PMG w krajowym systemie gazowniczym I.2. Lokalizacja istniejących i planowanych PMG Lokalizacja PMG w Polsce na tle krajowego układu przesyłowego, stwarza dogodne warunki do pokrywania nierównomierności poboru gazu i zapewnienia pełnego bezpieczeństwa dostaw gazu do odbiorców. - PMG istniejące - PMG w budowie - PMG dla gazu grupy L - PMG w rozbudowie PMG Daszewo 30 PMG Bonikowo 200 Poznań Wrocław KPMG Kosakowo 250 Gdańsk KPMG Mogilno 378/800 Gustorzyn PMG Wierzchowice 575/1200 Piotrków Trybunalski Katowice Kraków Olsztyn Warszawa PMG Swarzów 90 PMG Brzeźnica 65/100 PMG Husów Jarosław 350/500 PMG Strachocina 150/330 380/800 - Pojemność czynna aktualna/po rozbudowie w mln m 3 4
I. PMG w krajowym systemie gazowniczym I.3. Rodzaje podziemnych magazynów gazu (PMG) PMG w sczerpanych złoŝach gazu PMG w kawernach solnych PMG w strukturach zawodnionych (aquifery) PMG w likwidowanych kopalniach 5
I. PMG w krajowym systemie gazowniczym I.4. Charakterystyka złoŝowych i kawernowych PMG Typ struktur Struktury złoŝowe Kawerny solne Objętość gazu roboczego duŝa mała Objętość gazu buforowego Moc zatłaczania/odbioru duŝa/średnia ( zwykle ok. 50% gazu całkowitego) średnia/duŝa (przy duŝej objętości gazu roboczego) mała ( zwykle ok. 25% gazu całkowitego) duŝa Elastyczność pracy średnia duŝa Główne przeznaczenie równowaŝenie zmienności sezonowej równowaŝenie zmienności krótkookresowej Koszty inwestycyjne średnie wysokie Czas budowy (lata) 2-7 4-5 (pojedyncza komora) Ryzyko ucieczki gazu niskie niskie 6
I. PMG w krajowym systemie gazowniczym I.5. PMG złoŝowe i kawernowe w Europie Referen ce Year Region Nation Company for Contact Type of Storage Actuality of Data Installed max Working Gas Volume of UGS Facility (10^6 m³(vn)) Cushion Gas Volume incl. inj. + indig. of UGS Facility (10^6 m³(vn)) % Denmark DONG Dansk Olie & Naturgas A/S Salt Cavern 2004 420 300 71% France Gaz de France Salt Cavern 2004 212 181 85% Germany EWE AG Salt Cavern 2004 17 16 94% Germany EEG-Erdgas Erdöl GmbH Salt Cavern 2004/2005 60 45 75% United Kingdom Scottish and Southern Energy (SSE) Salt Cavern 2003 317 225 71% Germany E.ON Oil/Gasfield 2005 52 331 637% Germany Gaz de France Oil/Gasfield 2004 39 104 267% Germany AVACON AG Oil/Gasfield 2001/2005 40 80 200% Italy Edison Oil/Gasfield 2001 1000 1300 130% Italy STOGIT Oil/Gasfield 2004 1030 1754 170% Netherlands AMOCO Oil/Gasfield 2004 500 3126 625% Netherlands NAM Oil/Gasfield 2004 1500 12400 827% Netherlands NAM Oil/Gasfield 2004 3000 23609 787% United Kingdom Dynegy Oil/Gasfield 2004 2755 6945 252% 7
II. Współfinansowanie Projektów PMG z funduszy UE II.1. Fundusze unijne na polskie projekty magazynowe Projekty PGNiG ubiegające się o dofinansowanie unijne rozbudowa: PMG Wierzchowice, PMG Strachocina, KPMG Mogilno. budowa: KPMG Kosakowo, Gdańsk KPMG Kosakowo 100 mln m 3 Olsztyn Źródło dofinansowania Fundusze unijne przyznane Polsce na lata 2007-2013, Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, Priorytet X Bezpieczeństwo Energetyczne, Działanie 10.1 Rozwój systemów przesyłowych energii elektrycznej, gazu ziemnego i ropy naftowej oraz budowa i przebudowa magazynów gazu ziemnego. Wskaźnik dofinansowania Poznań Wrocław KPMG Mogilno Gustorzyn Piotrków Trybunalski 370/492 mln m 3 *) Warszawa PMG Wierzchowice 575/1200 mln m 3*) Katowice Kraków Jarosław PMG Strachocina 150/330 mln m 3 *) PMG Wierzchowice - 31,41% kosztów kwalifikowalnych PMG Strachocina 32,06% kosztów kwalifikowalnych KPMG Mogilno 38,17% kosztów kwalifikowalnych KPMG Kosakowo 25,31% kosztów kwalifikowalnych Nowy magazyn Rozbudowywany magazyn * Obecna pojemność magazynu / pojemność magazynu w 2014 r. po rozbudowie 8
II. Współfinansowanie Projektów PMG z funduszy UE II.2. Rozbudowa Podziemnych Magazynów Gazu Organ odpowiedzialny za realizację projektów (beneficjent) Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo Spółka Akcyjna Centrala Spółki ul. Marcina Kasprzaka 25 01-224 Warszawa Tel. +49-22-589-45-24 Teleks/Faks: +49-22-589-40-46 Więcej informacji na stronie: www.pgnig.pl Instytucje zaangaŝowane w realizację projektu: Instytucja Zarządzająca POIŚ odpowiada za zarządzanie Programem i jego realizacją zgodnie z zasadą naleŝytego zarządzania finansami Ministerstwo Rozwoju Regionalnego - www.mrr.gov.pl Instytucja Pośrednicząca wspomaga oraz wypełnia część obowiązków Instytucji Zarządzającej Ministerstwo Gospodarki www.mg.gov.pl Instytucja Pośrednicząca II stopnia Instytut Nafty i Gazu www.inig.pl 9 Dla rozwoju infrastruktury i środowiska
II. Współfinansowanie Projektów PMG z funduszy UE II.3. Stan aktualny (kalendarium) Podpisane umowy PMG Wierzchowice 03 września 2010 r. PMG Strachocina 06 grudnia 2010 r. KPMG Mogilno 22 grudnia 2010 r. KPMG Kosakowo 22 grudnia 2010 r. Przyznane dofinansowanie PMG Wierzchowice 503 631 338 PLN PMG Strachocina 53 207 559 PLN KPMG Mogilno 23 125 370 PLN KPMG Kosakowo 93 525 732 PLN Okres kwalifikowania wydatków PMG Wierzchowice 16.05.2007 31.12.2011 PMG Strachocina 16.05.2007 31.12.2011 KPMG Mogilno 14.05.2008 31.03.2015 KPMG Kosakowo 26.06.2007 31.03.2015 10
III. Rozbudowa PMG Wierzchowice III.1. Parametry pracy PMG Wierzchowice Podstawowy zakres prac w ramach realizacji etapu 1 200 mln m 3 Wybudowanie nowego ośrodka napowierzchniowego obejmującego blok energetyczny, stację kompresorów, instalację osuszania, stację rozdziału gazu, stację pomiarową, instalację sterowania, budynek administracyjny i towarzyszące budynki i instalacje oraz drogi dojazdowe. Odwiercenie 3 otworów eksploatacyjnych, rekonstrukcja 1 otworu. Wykonanie koniecznych połączeń do systemu energetycznego. Warunki geologiczno złoŝowe umoŝliwiają rozbudowę magazynu do pojemności czynnej 3500 mln m 3 PARAMETRY PRACY PMG WIERZCHOWICE Pojemność czynna [mln m 3 ] Max moc odbioru [mln m 3 /d] Max moc zatłaczania [mln m 3 /d] Ilość odwiertów [szt.] Przed rozbudową 575 4,8 3,6 21 w tym 4 horyzontalne Po realizacji I etapu 1200 14,40 9,60 22 w tym 12 horyzontalnych 11
III. Rozbudowa PMG Wierzchowice III.2. PMG Wierzchowice obiekty napowierzchniowe z przekrojem struktury geologicznej ośrodek grupowy ośrodek centralny ośrodek grupowy gazociągi złoŝowe kolektor magazynowy odwiert poziomy 12
IV. Rozbudowa PMG Strachocina IV.1. Parametry pracy PMG Strachocina Podstawowy zakres prac w ramach rozbudowy do 330 mln m 3 : Wybudowanie nowego ośrodka napowierzchniowego obejmującego m.in. stację kompresorów, instalację osuszania, stację rozdziału gazu, stację pomiarową Odwiercenie 8 odwiertów kierunkowych z dwóch ośrodków grupowych PARAMETRY PRACY PMG STRACHOCINA Pojemność czynna [mln m 3 ] Max moc odbioru [mln m 3 /d] Max moc zatłaczania [mln m 3 /d] Przed rozbudową 150 1,24 1,55 Po rozbudowie 330 3,86 2,30 13
IV. Rozbudowa PMG Strachocina IV.2. PMG Strachocina przekrój struktury geologicznej, odwierty horyzontalne SH- 7 14
V. Rozbudowa KPMG Mogilno V.1. Parametry pracy KPMG Mogilno Podstawowy zakres prac w ramach realizacji rozbudowy do 800 mln m 3 : Wyługowanie dodatkowych 9 kawern Wybudowanie gazociągów i węzłów na terenie PMG Do 2014 planowane jest oddanie 2 kawern eksploatacyjnych o pojemności czynnej o ok. 122 mln m 3 PARAMETRY PRACY KPMG MOGILNO Pojemność czynna [mln m 3 ] Max moc odbioru [mln m 3 /d] Max moc zatłaczania [mln m 3 /d] Ilość kawern [szt.] Przed rozbudową 378 20,64 9,6 10 Po rozbudowie 800 20,64 9,6 19 15
V. Rozbudowa KPMG Mogilno V.2. Schematy kawerny Z-15 w procesie ługowania 16
VI. Budowa KPMG Kosakowo VI.1. Parametry pracy KPMG Kosakowo Podstawowy zakres prac w ramach budowy do pojemności 250 mln m 3 Budowa ośrodka ługowniczego. Wybudowanie nowego ośrodka napowierzchniowego obejmującego stację kompresorów, instalację osuszania, stację rozdziału gazu, stację pomiarową, instalację sterowania, budynek administracyjny i towarzyszące budynki i instalacje oraz drogi dojazdowe. Wykonanie 10 komór magazynowych (odwierty kierunkowe w dwóch ośrodkach grupowych). Do 2014 planowane jest oddanie 4 kawern (ok. 100 mln m 3 ) PARAMETRY PRACY KPMG KOSAKOWO Pojemność czynna [mln m 3 ] Max moc odbioru [mln m 3 /d] Max moc zatłaczania [mln m 3 /d] Ilość kawern [szt.] 250 9,6 2,4 10 17
VI. Budowa KPMG Kosakowo VI.2. Schematy kawerny K-4 w procesie ługowania 18
VII. Podsumowanie PMG są waŝnym elementem systemu gazowniczego w Polsce Rozbudowa PMG poprawia bezpieczeństwo energetyczne Polski Inwestycje w zakresie PMG są koordynowane z rozbudową systemu przesyłowego MoŜliwość współfinansowania z funduszy UE istotnie wpływa na zakres i tempo inwestycji w sektorze PMG Właścicielem PMG jest PGNiG S.A. Powołanie Oddziału OSM w PGNIG S.A. z dniem 01.11.2008 r. zgodnie z Dyrektywą 2003/55/WE Operator magazynu (Operator Systemu Magazynowania) tylko administruje pojemnością czynną PMG Wydzielenie OSM jako spółki kapitałowej nastąpiło z dniem 29.12.2010 r. zgodnie z regulacjami III pakietu liberalizacyjnego 19
20 Dziękuję za uwagę