PREZES URZĘDU KOMUNIKACJI ELEKTRONICZNEJ Marcin Cichy Warszawa, dnia 16 grudnia 2016 r. Gmina Miasto Chorzów ul. Rynek 1 41-500 Chorzów DECYZJA DDRT.WWS.6003.142.2016.17 (dotychczasowa sygn. sprawy: DDRT.WWS.6003.22.2016) 0 0 0 0 0 0 6 8 0 6 3 3 Na podstawie art. 7 ust. 1 4 ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 1537, dalej Ustawa ), w związku z art. 104 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 23 z późn. zm., dalej Kpa ) oraz w związku z art. 206 ust. 1 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 1489 z późn. zm., dalej,,pt ), po rozpatrzeniu wniosku gminy miasta Chorzów o uzyskanie zgody Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej (dalej Prezes UKE ), na świadczenie usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat: I.A. I.B. wyrażam zgodę na świadczenie przez gminę miasto Chorzów usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą 10 urządzeń dostępowych umożliwiających dostęp do sieci Internet (dalej hotspoty ), które swoim zasięgiem obejmą wyłącznie miejsce publiczne na terenie gminy miasta Chorzów, w miejscu ich zamieszkania; określam zakres i warunki świadczenia przez gminę miasto Chorzów usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą hotspotów, o których mowa w punkcie I.A., w następujący sposób: 1. obszar, na którym będzie świadczona usługa dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą 10 hotspotów, obejmie teren gminy miasta Chorzów w promieniu do 200 metrów od lokalizacji wskazanych w Załączniku Nr 1 do niniejszej decyzji; 2. maksymalna przepływność łączy, dla wysyłania jak i odbierania danych, nie może być wyższa niż 1 Mbit/s; 3. łączny czas trwania połączenia nie może być dłuższy niż 45 minut w trakcie pojedynczej sesji, przy czym przerwa pomiędzy poszczególnymi sesjami nie może być krótsza niż 15 minut, ograniczenie połączenia dotyczy:
a. urządzenia końcowego lub b. użytkownika, jeżeli będzie on rejestrowany; 4. poszczególne hotspoty, pracujące w sieci bezprzewodowej, w zakresie częstotliwości 2 400 2 483,5 Mhz są urządzeniami klasy 1 i na podstawie art. 144 ust. 2 pkt 5 w związku z art. 154 ust. 3 Pt nie wymagają pozwolenia; II.A wyrażam zgodę na świadczenie przez gminę miasto Chorzów, w zakresie projektu pn. Budowa sieci szerokopasmowej dla społeczeństwa informacyjnego na terenie gmin Górnego Śląska wraz z punktami dostępu Hotspot nr UDA-RPSL.02.01.00-00-023/11-00 współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego realizowanego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013 Priorytet II Społeczeństwo Informacyjne, działanie 2.1 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego (dalej Projekt ), dostępu do Internetu bez pobierania opłat, za pomocą sieci bezprzewodowej, 79 jednostkom organizacyjnym podległym gminie miasto Chorzów, wskazanym w Załączniku Nr 2 do niniejszej decyzji; II.B określam zakres i warunki świadczenia przez gminę miasto Chorzów usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą sieci bezprzewodowej, o której mowa w punkcie II.A., w następujący sposób: 1. obszar, na którym będzie świadczona usługa dostępu do Internetu bez pobierania opłat, będzie obejmował teren gminy miasta Chorzów; 2. warunki świadczenia usługi będą zgodne z warunkami Projektu. Na podstawie art. 206 ust. 2aa w związku z art. 206 ust. 2 pkt 6 Pt, niniejsza Decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu. UZASADNIENIE I. Przebieg postępowania administracyjnego Gmina Miasto Chorzów, (dalej Gmina ), wystąpiła z wnioskiem (data wpływu do Urzędu Komunikacji Elektronicznej, dalej UKE, 1 marca 2016 r.) o uzyskanie zgody Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej, na świadczenie usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat (dalej Wniosek ). Z uwagi na brak formalny Wniosku, Prezes UKE pismem z dnia 2 marca 2016 r., wezwał Gminę do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisma. Pismem z dnia 8 marca 2016 r. Gmina uzupełniła brak formalny Wniosku. Prezes UKE, wypełniając dyspozycję art. 61 4 Kpa, pismem z dnia 16 marca 2016 r., zawiadomił Gminę o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie uzyskania zgody Prezesa UKE na świadczenie przez nią usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat. Pismem z dnia 28 kwietnia 2016 r., Prezes UKE wezwał Gminę do przedłożenia szczegółowych informacji w zakresie planowanej działalności. Pismem z dnia 18 maja 2016 r., Gmina przekazała żądane informacje i dokumenty w przedmiotowej sprawie. Pismem z dnia 28 września 2016 r., Prezes UKE, wypełniając dyspozycję art. 77 4 Kpa, zawiadomił Gminę, że na podstawie posiadanych informacji i dokumentów zebranych 2
w trakcie postępowania administracyjnego, ustalił fakty w zakresie liczby przedsiębiorców telekomunikacyjnych działających na terenie Gminy na dzień 31 grudnia 2015 r., liczby aktywnych usług szerokopasmowej transmisji danych stacjonarnych i mobilnych oraz liczby mieszkańców zamieszkujących Gminę i liczby gospodarstw domowych na terenie Gminy. W dniach 20 października 19 listopada 2016 r. Prezes UKE przeprowadził postępowanie konsultacyjne dotyczące projektu decyzji wyrażającej zgodę na świadczenie przez Gminę usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą 10 urządzeń dostępowych umożliwiających dostęp do sieci Internet i wyrażającej zgodę na świadczenie przez Gminę Miasto Chorzów usługi dostępu do Internetu, za pomocą sieci bezprzewodowej, 79 jednostkom organizacyjnym podległym Gminie Miasto Chorzów, wyłonionym w ramach projektu pn. Budowa sieci szerokopasmowej dla społeczeństwa informacyjnego na terenie gmin Górnego Śląska wraz z punktami dostępu Hot-spot oraz określającej zakres i warunki świadczenia przez Gminę usługi dostępu do Internetu. Pismem z dnia 21 października 2016 r., Prezes UKE poinformował Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej Prezes UOKiK ), o rozpoczętym w dniu 20 października 2016 r. postępowaniu konsultacyjnym. W ramach przeprowadzonego postępowania konsultacyjnego, pismem z dnia 16 listopada 2016 r., stanowisko do projektu podejmowanego rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie przedłożył Prezes UOKiK. Pismem z dnia 22 listopada 2016 r., Prezes UKE, stosownie do treści art. 10 1 Kpa, zawiadomił Gminę o prawie wypowiedzenia się co do zebranych materiałów i zgłoszonych żądań w niniejszej sprawie w terminie do dnia 2 grudnia 2016 r. Gmina nie skorzystała z przysługującego jej uprawnienia. II. Informacje przedstawione przez Gminę w toku postępowania Wnioskiem Gmina zwróciła się do Prezesa UKE o uzyskanie zgody na świadczenie usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą 10 hotspotów, zlokalizowanych na terenie Gminy oraz o uzyskanie zgody na świadczenie bezpłatnej usługi dostępu 79 gminnym jednostkom organizacyjnym. We Wniosku Gmina wskazała, że w związku z realizacją projektu pn Budowa sieci szerokopasmowej dla społeczeństwa informacyjnego na terenie gmin Górnego Śląska wraz z punktami dostępu Hot-spot w ramach działania 2.1 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego, współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007 2013, wybudowała infrastrukturę i sieć telekomunikacyjną służącą do świadczenia usługi dostępu do Internetu. Wybudowana infrastruktura, stanowiąca własność Gminy, jest kompatybilna i połączalna z innymi sieciami telekomunikacyjnymi tworzonymi przez podmioty publiczne lub finansowanymi ze środków publicznych. Działalność telekomunikacyjna Gminy, zgodnie z informacjami zawartymi we Wniosku, ma służyć przede wszystkim mieszkańcom i innym osobom chcącym skorzystać z bezpłatnego dostępu do Internetu w miejscach publicznych oraz jednostkom samorządowym, zmniejszając koszty administracji publicznej, umożliwiając wprowadzenie monitoringu miejskiego, wdrożenie telefonii VoIP, oraz poprawie bezpieczeństwa miasta Chorzowa. Gmina planuje również uruchomienie usług dla administracji publicznej, które wspierać będą budowę społeczeństwa informacyjnego, przyspieszając oraz ułatwiając obsługę mieszkańców. 3
Usługa dostępu do Internetu świadczona za pomocą hotspotów, realizowana będzie w technologii Wi-Fi, w oparciu częstotliwości radiowe niewymagające pozwolenia. W celu zabezpieczenia dostępu do Internetu Gmina przewiduje obowiązkową rejestrację dla użytkowników sieci. Gminne otwarte punkty dostępowe zostały zlokalizowane wyłącznie w miejscach publicznych. Maksymalny zasięg każdego z hotspotów nie będzie przekraczał 200 metrów od miejsca ich lokalizacji, wskazanych w Załączniku Nr 1 do niniejszej decyzji. Zarządzenie, serwisowanie i administrowanie gminną siecią telekomunikacyjną zostało powierzone firmie Stimo Niedzielski Sp. J. z siedzibą w Krośnie. Natomiast usługa dostępu do Internetu na potrzeby jednostek samorządu terytorialnego będzie świadczona z wykorzystaniem technologii LTE. W celu zabezpieczenia dostępu do usług wykorzystano firewall oraz zaimplementowano mechanizmy w zakresie dostępu do sieci, w tym autentykację i autoryzację użytkowników, jak i transmisji danych, polegające na szyfrowaniu połączeń. Gmina przeprowadziła konsultacje z przedsiębiorstwami telekomunikacyjnymi działającymi na lokalnym rynku, dotyczące planowanej działalności telekomunikacyjnej. Gmina wystąpiła z informacją do: Polkomtel sp. z o.o., Orange Customer Service sp. z o.o., Netia S.A, AS Computers, Net-Land Aneta Tumidajewisz i Sitel sp. z o. o. Jedynym przedsiębiorcą, który negatywnie odniósł się do planów Gminy był Sitel sp. z o.o. Pozostali przedsiębiorcy nie ustosunkowali się do informacji przekazanych im przez Gminę. III. Stan prawny Stosownie do art. 206 ust. 1 Pt, postępowanie przed Prezesem UKE toczy się na podstawie przepisów Kpa ze zmianami wynikającymi z Pt oraz Ustawy. W art. 3 ust. 1 Ustawy określone zostały podstawowe rodzaje dopuszczalnej działalności samorządów w sektorze telekomunikacyjnym. Zgodnie z pkt 1 i 2 tego przepisu jednostki samorządu terytorialnego (dalej JST ), mogą m.in.: 1) budować lub eksploatować infrastrukturę telekomunikacyjną i sieci telekomunikacyjne oraz nabywać prawa do infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych, 2) dostarczać sieci telekomunikacyjne lub zapewniać dostęp do infrastruktury telekomunikacyjnej. Natomiast w myśl art. 3 ust. 1 pkt 3 Ustawy, JST w zakresie telekomunikacji mogą świadczyć, z wykorzystaniem posiadanej infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych, usługi na rzecz: a) przedsiębiorców telekomunikacyjnych, b) podmiotów, o których mowa w art. 4 pkt 1, 2, 4, 5 i 8 Pt, c) użytkowników końcowych w zakresie i na warunkach określonych w art. 6 i 7 Ustawy. W art. 7 ust. 1 Ustawy ustawodawca wskazał, jako szczególny rodzaj działalności JST w zakresie telekomunikacji, świadczenie usługi dostępu do Internetu, bez pobierania opłat. Podjęcie działalności w zakresie wskazanym w art. 7 ust. 1 Ustawy uzależnione zostało od kilku warunków: 1) spełnienia wymagań, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 5 oraz art. 6 ust. 1 Ustawy oraz 2) uzyskania zgody Prezesa UKE, która jest udzielana, jeżeli zostały spełnione wymagania określone w art. 3 ust. 2 i 5 lub art. 6 ust. 1 Ustawy. 4
IV. Stanowisko przedstawione w ramach postępowania konsultacyjnego przeprowadzonego w dniach 20 października 19 listopada 2016 r. W ramach konsultacji dotyczących projektu decyzji Prezesa UKE wyrażającej zgodę na świadczenie przez Gminę usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą 10 urządzeń dostępowych umożliwiających dostęp do sieci Internet i wyrażającej zgodę na świadczenie przez Gminę Miasto Chorzów usługi dostępu do Internetu, za pomocą sieci bezprzewodowej, 79 jednostkom organizacyjnym podległym Gminie Miasto Chorzów, wyłonionym w ramach projektu pn. Budowa sieci szerokopasmowej dla społeczeństwa informacyjnego na terenie gmin Górnego Śląska wraz z punktami dostępu Hot-spot oraz określającej zakres i warunki świadczenia przez Gminę usługi dostępu do Internetu (dalej konsultowany projekt ), stanowisko przedłożył Prezes UOKiK. Prezes UOKiK w stanowisku z dnia 16 listopada 2016 r. nie zgłosił uwag do konsultowanego projektu. W opinii Prezesa UOKiK, usługa dostępu do Internetu świadczona przez Gminę bez pobierania opłat nie będzie zakłócać równoprawnej i skutecznej konkurencji na lokalnym rynku telekomunikacyjnym. V. Ocena spełnienia przez Gminę wymagań określonych w art. 3 ust. 2 i 5 oraz art. 6 ust. 1 Ustawy Po wpłynięciu wniosku JST o udzielenie zgody na świadczenie usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat, Prezes UKE dokonuje oceny, czy: 1) JST podjęła uchwałę organu stanowiącego (art. 3 ust. 5 Ustawy); 2) działalność, którą ma zamiar rozpocząć JST, będzie wykonywana przy zachowaniu kompatybilności i połączalności z innymi sieciami telekomunikacyjnymi tworzonymi przez podmioty publiczne lub finansowanymi ze środków publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1870) oraz przy zagwarantowaniu przedsiębiorcom telekomunikacyjnym, na zasadach równego traktowania, współkorzystania z infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych oraz dostępu do nich (art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy); 3) na lokalnym rynku telekomunikacyjnym nie jest zaspokojone zapotrzebowanie użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych oraz działalność JST jest proporcjonalna do sytuacji panującej na lokalnym rynku telekomunikacyjnym i niedyskryminująca użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych (art. 6 ust. 1 Ustawy); 4) działalność, którą ma zamiar rozpocząć JST, będzie wykonywana w sposób niezakłócający rozwoju równoprawnej i skutecznej konkurencji na rynkach telekomunikacyjnych (art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy); 5) działalność, którą ma zamiar rozpocząć JST, będzie wykonywana w sposób przejrzysty (art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy). Wskazać przy tym należy, że wspomniana powyżej ocena jest prowadzona w stosunku do Gminy, której jako jedynej, przysługuje przymiot strony postępowania w rozumieniu przepisów Kpa. 5
1. Spełnienie przez Gminę przesłanki z art. 3 ust. 5 Ustawy (podjęcie przez Gminę uchwały w zakresie wykonywania działalności telekomunikacyjnej) Rada Miasta Chorzów, realizując obowiązek wynikający z art. 3 ust. 5 Ustawy, w dniu 27 czerwca 2013 r. podjęła uchwałę Nr XXXV/642/13 w sprawie wyrażenia zgody na działalność Miasta Chorzów w zakresie telekomunikacji. Kopia powyższej uchwały została złożona do Prezesa UKE wraz pismem Gminy z dnia 8 marca 2016 r. Podjęcie powołanej wyżej uchwały stanowi wypełnienie przez Gminę ustawowej przesłanki, o której mowa w art.7 ust. 2 Ustawy, warunkującej wydanie przez Prezesa UKE decyzji. 2. Spełnienie przez Gminę przesłanki z art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy (kompatybilność, połączalność, dostęp do sieci oraz infrastruktury) Hotspot to urządzenia dostępowe obejmujące swoim działaniem obszar, na którym możliwe jest podłączenie się i dostęp do sieci Internet, w technologii bezprzewodowej, przez użytkowników posiadających odpowiednie urządzenia wyposażone w kartę sieciową standardu IEEE 802.11. Za pomocą hotspotu świadczone są określone przez administratora usługi, np.: dostęp do zasobów sieci, udostępnianie połączenia internetowego lub usług opartych na technologii VoIP, czy też usług opartych na technologii WiFi. Podstawowym elementem hotspotu jest AP (ang. Access Point) punkt dostępu. Hotspot składa się co najmniej z jednego punktu dostępowego. Definicja powyższa została zawarta w Stanowisku Prezesa UKE z dnia 7 października 2015 r. w zakresie świadczenia przez jednostki samorządu terytorialnego usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat lub w zamian za opłatę niższą niż cena rynkowa, na podstawie art. 7 ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (opublikowanym na stronie internetowej UKE). Z informacji przekazanych przez Gminę wynika, że przedmiotowa usługa dostępu do sieci świadczona za pomocą 10 hotspotów będzie realizowana z wykorzystaniem technologii WiFi, w standardzie IEEE 802.11g oraz 802.11n. Sieć WiFi będzie działać w nielicencjonowanym paśmie częstotliwości 2,4 GHz. Standard ten gwarantuje, że wymogi dotyczące kompatybilności i połączalności w zakresie świadczonej przez Gminę usługi zostaną spełnione. W odniesieniu do wymagania określonego w art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy, tj. zagwarantowania przedsiębiorcom telekomunikacyjnym, na zasadach równego traktowania, współkorzystania z infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnej oraz dostępu do nich należy wskazać, że przedmiotem niniejszego postępowania jest m.in. wyrażenie zgody na świadczenie usługi dostępu do Internetu za pomocą 10 hotspotów oraz określenie warunków jej świadczenia. Należy podkreślić, że do wskazanej we Wniosku działalności Gminy, świadczonej za pomocą hotspotów, wymogów dotyczących dostępu do sieci oraz infrastruktury nie stosuje się w odniesieniu do warstwy dostępowej. Ponadto, usługa dostępu do Internetu będzie świadczona przez Gminę 79 jednostkom organizacyjnym jej podległym, wyłącznie na ich potrzeby własne. Jednostki te zostały wskazane w Załączniku Nr 2 do niniejszej decyzji. Usługa ta będzie wykonywana w technologii bezprzewodowej, w standardzie LTE, w licencjonowanym paśmie częstotliwości 3,7 GHz. Standard ten gwarantuje, że wymogi dotyczące kompatybilności i połączalności w zakresie świadczonej przez Gminę usługi również zostaną spełnione. 6
Usługa bezpłatnego dostępu do Internetu świadczona na potrzeby jednostek publicznych zostanie uruchomiona w oparciu o infrastrukturę techniczną wybudowaną w ramach Projektu. Ograniczenia w zakresie dostępu do sieci i możliwość udostępnienia wynikają z umowy o dofinansowanie Projektu. W ocenie Prezesa UKE, do działalności, o której mowa we Wniosku Gminy, zarówno dla grupy użytkowników wskazanych w punkcie I.A., a także jednostek organizacyjnych podległych Gminie, wskazanych w punkcie II.A. sentencji niniejszej decyzji, została spełniona przesłanka wynikająca z art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy w zakresie kompatybilności i połączalności, natomiast przesłanka dotycząca zapewnienia innym podmiotom dostępu do sieci telekomunikacyjnej, zarówno w przypadku usługi świadczonej za pomocą hotspotów, jak i w przypadku usługi świadczonej przez Gminę w ramach Projektu dla jednostek organizacyjnych podległych Gminie, nie będzie miała zastosowania. 3. Spełnienie przez Gminę przesłanki z art. 6 ust. 1 Ustawy (niezaspokojone zapotrzebowanie użytkowników końcowych na usługi dostępu do Internetu, działalność jest proporcjonalna i niedyskryminująca) Zgodnie z art. 6 ust. 1 Ustawy, świadczenie na rzecz użytkowników końcowych przez jednostki samorządu terytorialnego, bezpłatnej usługi dostępu do Internetu, może mieć miejsce, jeżeli nie jest zaspokojone zapotrzebowanie użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych. Działalność taka musi być proporcjonalna, co oznacza, że musi być odpowiednia do zidentyfikowanych lokalnych potrzeb oraz działań podejmowanych przez przedsiębiorców w zakresie rozwoju lokalnego rynku usług szerokopasmowych. Jednocześnie każde zróżnicowanie odbiorców w zakresie świadczonych usług powinno być uzasadnione. Ponadto, Ustawa wymaga, aby działalność ta była niedyskryminująca. Jak stanowi art. 6 ust. 2 Ustawy, powyższych wymagań nie stosuje się w przypadku świadczenia usług telekomunikacyjnych na potrzeby organów administracji publicznej, państwowych lub samorządowych jednostek organizacyjnych oraz innych podmiotów publicznych, a także w przypadku usług telekomunikacyjnych świadczonych wyłącznie w miejscach publicznych przez publicznie dostępne punkty dostępu do Internetu. Zatem zgodnie z postanowieniami art. 6 ust. 2 Ustawy, świadczenie przez JST usługi dostępu do Internetu na potrzeby organów administracji publicznej, państwowych lub samorządowych jednostek organizacyjnych oraz innych podmiotów publicznych, a także w przypadku usług telekomunikacyjnych świadczonych wyłącznie w miejscach publicznych przez publicznie dostępne punkty dostępu do Internetu nie podlega wymaganiom ustanowionym w art. 6 ust. 1 Ustawy. Oznacza to, iż powyższa działalność może być wykonywana nawet wówczas, gdy jest zaspokojone zapotrzebowanie użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych, a ponadto, w stosunku do tej działalności nie zachodzi konieczność badania przesłanki proporcjonalności, jak również przesłanki niedyskryminowania użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych. W konsekwencji, w przypadku powyższych usług świadczenia przez Gminę usługi bezpłatnego dostępu do Internetu za pomocą 10 hotspotów zlokalizowanych wyłącznie w miejscach publicznych na jej terenie oraz 79 jednostkom organizacyjnym jej podległym, wskazanym w Załączniku Nr 2 do niniejszej decyzji jednymi wymogami jakie określa Ustawa w art. 3 ust. 2, jest przejrzystość, niezakłócanie rozwoju równoprawnej i skutecznej konkurencji na rynkach telekomunikacyjnych oraz zachowanie kompatybilności i połączalności z innymi sieciami telekomunikacyjnymi tworzonymi przez podmioty publiczne lub finansowanymi ze środków publicznych oraz zagwarantowanie 7
przedsiębiorcom telekomunikacyjnym, na zasadach równego traktowania, współkorzystania z infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych oraz dostępu do nich. 4. Spełnienie przez Gminę przesłanki z art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy (niezakłócanie równoprawnej i skutecznej konkurencji na właściwym rynku telekomunikacyjnym) Kolejnym warunkiem, od spełnienia którego uzależnione jest wydanie zgody przez Prezesa UKE na świadczenie przez Gminę usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat, jest zagwarantowanie, by nie została zakłócona równoprawna i skuteczna konkurencja w sektorze telekomunikacyjnym (art. 7 ust. 1 i 2 w związku z art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy). Odnosząc się do powołanej powyżej przesłanki niezakłócania równoprawnej i skutecznej konkurencji w sektorze telekomunikacyjnym, należy zauważyć, że poprzez działania JST w sektorze telekomunikacyjnym może zostać osiągnięta większa penetracja usług szerokopasmowych. Niemniej, pozytywne działania podejmowane w tym zakresie powinny przeważać nad negatywnymi powodującymi zakłócenie konkurencji. Pomoc JST dla swoich mieszkańców w zakresie dostępu do usług szerokopasmowych nie może wypierać inicjatyw prywatnych, zarówno tych realizowanych, jak i planowanych. Prezes UKE pragnie podkreślić, że podejmowana przez Gminę usługa dostępu do Internetu powinna stanowić czynnik stymulujący popyt na pełnowartościowy dostęp, a nie ograniczać konkurencję na lokalnym rynku telekomunikacyjnym. Nie może ona stanowić substytutu wobec ofert komercyjnych, co może zostać osiągnięte poprzez ograniczenie funkcjonalności tejże usługi, pozwalające odróżnić ją od ofert komercyjnych. Zgodnie z Raportem KPMG Rynek telekomunikacyjny po 2015 roku w kontekście inwestycji publicznych zrealizowanych przez Jednostki Samorządu Terytorialnego z funduszy unijnych, w ramach budowy Regionalnych Sieci Szerokopasmowych 1 (dalej Raport ), usługi darmowego Internetu udostępniane przez JST, ze względu na cel i sposób ich świadczenia, nie prowadzą obecnie do zaburzenia konkurencji na rynku komercyjnych usług dostępu do Internetu. Istotną rolę w ograniczaniu negatywnego oddziaływania darmowych usług dostępowych na rynek mogą pełnić obowiązujące regulacje, co potwierdzają m.in. opinie podmiotów świadczących komercyjne usługi dostępu do sieci. Do regulacji tych należą administracyjne ograniczenia parametrów technicznych darmowych usług dostępu do Internetu oraz kontrola działalności JST w zakresie świadczenia tych usług ze strony Prezesa UKE. Prezes UKE wskazuje, iż usługa bezpłatnego dostępu do Internetu świadczona przez Gminę za pomocą 10 hotspotów podniesie atrakcyjność przestrzeni publicznej i miejsc szczególnie ważnych dla Gminy poprzez zapewnienie możliwości okazjonalnego dostępu do Internetu użytkownikom urządzeń mobilnych w miejscach publicznych. Usługa dostępu do Internetu będzie spełniać jedynie podstawową funkcję, służącą użytkownikom do korzystania z podstawowych możliwości, jakie niesie ze sobą dostęp do Internetu (www, email), nie zaś z zaawansowanych opcji w dostępie do Internetu. Ponadto, jak wskazała Gmina we Wniosku, podjęta działalność w zakresie telekomunikacji ma również na celu umożliwienie dostępu do Internetu 79 jednostkom jej podległym, w celu realizacji ich zadań własnych. W Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2010-2020: Regiony, Miasta, Obszary Wiejskie, przyjętej przez Radę Ministrów w dniu 13 lipca 2010 r., zwrócono uwagę 1 http://www.uke.gov.pl/files/?id_plik=17958. 8
na korelację pomiędzy poziomem rozwoju społeczeństwa informacyjnego a aktywnością społeczną. W myśl stwierdzeń zawartych w tym dokumencie, wskazać należy, że korzystanie z Internetu pobudza aktywność i zaangażowanie w życie publiczne. Podkreślono również, że wyzwaniem rozwojowym jest zwiększenie dostępu do technologii teleinformatycznych oraz implementacja działań podnoszących efektywność i sprawność korzystania z nowoczesnych technologii przez społeczeństwo, a także zwiększających zasoby cyfrowe i rozwijających systemy usług publicznych w pełni dostępnych za pośrednictwem Internetu. Rolą polityki regionalnej powinno być w tym zakresie dbanie o równomierny przestrzennie rozwój technologii teleinformatycznych, pozwalający na pokonywanie ograniczeń związanych z oddaleniem od centrów rozwoju, a w efekcie na zmniejszanie barier rozwojowych, w szczególności w regionach najbardziej peryferyjnych. Przechodząc natomiast do szczegółowej analizy spełnienia przez Gminę przesłanki, o której mowa w art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy, tj. wykonywania działalności w sposób niezakłócający rozwoju równoprawnej i skutecznej konkurencji na rynkach telekomunikacyjnych, konieczne jest ustalenie rynku, na którym ta przesłanka ma być zachowana oraz wskazanie przedsiębiorców telekomunikacyjnych na nim działających. Biorąc pod uwagę powyższe, z uwagi na przedmiot przedstawionego przedsięwzięcia w postaci świadczenia bezpłatnego dostępu do Internetu, jego bezpośredni i istotny wpływ może dotyczyć jedynie rynku świadczenia usług szerokopasmowego dostępu do Internetu dla użytkownikom końcowym na terenie Gminy. Pośredni wpływ analizowanego projektu może dotyczyć powiązanych z tym rynkiem regulowanych rynków hurtowych, w szczególności rynku świadczenia hurtowych usług dostępu szerokopasmowego oraz rynku świadczenia usług hurtowego (fizycznego) dostępu do infrastruktury sieciowej (w tym dostępu dzielonego lub w pełni uwolnionego) w stałej lokalizacji. Jednocześnie należy wykluczyć, aby planowana usługa mogła zakłócać rozwój równoprawnej i skutecznej konkurencji na innych rynkach telekomunikacyjnych na obszarze Gminy, z uwagi na fakt, iż wyłącznie na wspomnianych rynkach właściwych świadczone są usługi, które można uznać za substytucyjne do usługi, którą zamierza świadczyć Gmina. Inne rynki właściwe dotyczą połączeń głosowych (rozpoczynanie i zakańczanie połączeń w sieciach stacjonarnych i ruchomych), transmisji programów radiowych i telewizyjnych lub dzierżawy łączy. Dlatego też świadczona przez Gminę usługa dostępu do Internetu nie będzie miała na te rynki żadnego wpływu. Należy również dodać, że usługa dostępu do Internetu planowana przez Gminę nie będzie zakłócać rozwoju równoprawnej i skutecznej konkurencji na obszarze Gminy, z uwagi na fakt, iż obszar, na którym będzie świadczona ta usługa nie będzie obejmować mieszkańców w miejscu ich zamieszkania. Usługa ta nie zastąpi zatem komercyjnego dostępu do Internetu, z jakiego mieszkańcy korzystają powszechnie, a jedynie uzupełni tę usługę poprzez możliwość korzystania z niej w miejscach publicznych. W celu dokonania właściwej oceny stanu lokalnego rynku usług dostępu do Internetu na obszarze Gminy, Prezes UKE wziął pod uwagę zarówno dane przedstawione przez Gminę w trakcie niniejszego postępowania, jak również dane będące w jego posiadaniu. Zgodnie z danymi znanymi Prezesowi UKE z urzędu (według stanu na dzień 31 grudnia 2015 r.), na terenie Gminy działało 41 przedsiębiorców telekomunikacyjnych, świadczących usługę dostępu do Internetu (zarówno w technologii przewodowej jak i bezprzewodowej): Tabela 1. Przedsiębiorcy telekomunikacyjni świadczący usługi dostępu do sieci Internet na obszarze Gminy (31.12.2015 r.). Lp. Nazwa przedsiębiorcy Technologia 1 3s S.A. 1 Gigabit Ethernet 9
2 Aero 2 sp. z o.o. LTE 3 Aplitt S.A. POTS/ISDN 4 ATM S.A. 1 Gigabit Ethernet, 100 Mbit/s Fast Ethernet 5 AT&T Global Network Services Polska sp. z o.o. 10 Mbit/s Ethernet, SDH, PDH 6 Biuro Informatyczno-Wdrożeniowe "Koncept - Informatyka" sp. z o.o. 100 Mbit/s Fast Ethernet 7 Centrum Komputerowe Politechniki Śląskiej 1 Gigabit Ethernet, 100 Mbit/s Fast Ethernet 8 Jolanta Bijok prowadząca działalność WiFi - 5 GHz, 100 Mbit/s Fast gospodarczą pod firmą Dotlan Jolanta Bijok Ethernet 9 E-Call Polska sp. z o.o. ADSL, POTS/ISDN 10 Ewelina Libera prowadząca działalność pod firmą Ekotranstech Ewelina Libera 100 Mbit/s Fast Ethernet 11 Elsat sp. z o.o. (EURO)DOCSIS 3.x 12 Exatel S.A. 100 Mbit/s Fast Ethernet, 10 Mbit/s Ethernet, PDH, SDH 13 GTS Poland sp. z o.o. Radiolinia 14 IT-Com sp.j. A.Zięć D.Pradelok, E.Sadowski 100 Mbit/s Fast Ethernet, WiFi - 5 GHz 15 Jerzy Krempa "Telpol" - Przedsiębiorstwo GPON, (EURO)DOCSIS 3.x, Produkcyjno-Montażowe Urządzeń 1 Gigabit Ethernet Elektronicznych 16 MNI Centrum Usług S.A. 100 Mbit/s Fast Ethernet 17 Multimedia Polska S.A. POTS/ISDN 18 Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa FWA 19 Wiesław Żurek prowadzący działalność pod firmą WiFi - 5 GHz, 100 Mbit/s Fast NCTiR Wiesław Żurek Ethernet 20 Netcom sp. z o.o. 100 Mbit/s Fast Ethernet 21 Netia S.A. WiFi - 2,4 GHz, POTS/ISDN, WiMAX, HDSL, radiolinia, ADSL, HSPA, LMDS, VDSL, ADSL2, 100 Mbit/s Fast Ethernet, HSPA+ 22 Aneta Tumidajewicz prowadząca działalność gospodarczą pod firmą Net-Land Aneta Tumidajewicz WiFi - 2,4 GHz, 1 Gigabit Ethernet, WiFi - 5 GHz, 100 Mbit/s Fast Ethernet 23 Niezależny Operator Międzystrefowy sp. z o.o. POTS/ISDN 24 Nordisk Polska sp. z o.o. CDMA 25 Orange Polska S.A. LTE, VDSL, UMTS, ADSL2+ 26 P4 Sp. z o.o. HSPA+, LTE 27 P.H.U. "Electronics" Jadwiga Wackermann 100 Mbit/s Fast Ethernet 28 P.H.U. Rutex-Śląsk Jerzy Gacka, Ryszard 100 Mbit/s Fast Ethernet 10
Kotula sp.j. 29 Polkomtel sp. z o.o. HSPA+ 30 Poltv Multimedia S.A. WiFi - 2,4 GHz 31 P.U.H. Aniatel Anna Riedel 100 Mbit/s Fast Ethernet 32 P.W.U. INET sp. z o.o. 1 Gigabit Ethernet, GPON 33 Sileman sp. z o.o. 1 Gigabit Ethernet, (EURO)DOCSIS 3.x, GPON 34 Sitel sp. z o.o. GPON 35 SSH sp. z o.o. 100 Mbit/s Fast Ethernet, 1 Gigabit Ethernet 36 Śląskie Sieci Internetowe sp. z o.o. 1 Gigabit Ethernet 37 Tauron Obsługa Klienta sp. z o.o. 100 Gigabit Ethernet 38 TK Telekom sp. z o.o. 100 Mbit/s Fast Ethernet, ADSL2+, POTS/ISDN 39 T-Mobile Polska S.A. ADSL, LTE, HSPA, LMDS, radiolinia, SDH 40 UPC Polska sp. z o.o. (EURO)DOCSIS 3.x, ATV, POTS/ISDN 41 Voice Net sp. z o.o. POTS/ISDN Źródło: UKE na podstawie danych otrzymanych od przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Na terenie Gminy na koniec 2015 r. łącznie było aktywnych 37 652 usług szerokopasmowej transmisji danych (stacjonarnych oraz mobilnych 2 ). Zgodnie z publicznie dostępnymi danymi GUS, Gminę zamieszkuje 109 757 mieszkańców 3, tworzących 38 921 gospodarstw domowych 4. Mając powyższe na uwadze, Prezes UKE uznał, że usługa bezpłatnego dostępu do Internetu, która będzie świadczona przez Gminę w miejscach publicznych powinna zostać ograniczona funkcjonalnie, aby nie powodowała zakłócenia rozwoju równoprawnej i skutecznej konkurencji na lokalnym rynku telekomunikacyjnym. W tym miejscu należy zauważyć, że we Wniosku Gmina określiła zakres ograniczeń funkcjonalnych usługi bezpłatnego dostępu do Internetu świadczonej za pomocą hotspotów co do prędkości przesyłu danych oraz limitu czasu trwania jednorazowej sesji, wskazując, że: maksymalna przepływność łącza ma zostać ograniczona do 1 Mbit/s, łączny czas trwania pojedynczej sesji nie będzie dłuższy niż 45 minut, a przerwa pomiędzy poszczególnymi sesjami nie będzie krótsza niż 15 minut. Odnosząc się do zaproponowanych przez Gminę ograniczeń oferowanej usługi w sposób wskazany powyżej, Prezes UKE przychylił się do ustanowienia czasu trwania jednorazowej sesji oraz prędkości transferu danych zgodnie z Wnioskiem Gminy. 2 Dane przekazane przez operatorów sieci mobilnych nie uwzględniają klientów korzystających z usług przedpłaconych ze względu na brak możliwości określenia w takim przypadku miejsca świadczenia usługi dostępu do sieci Internet 3 Dane GUS: Ludność. Stan i struktura oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2015 r. Stan w dniu 31 XII. 4 Uzyskana wartość to iloraz liczby ludności oraz średniej liczebności gospodarstwa domowego (2,82) w 2011 r. według danych GUS. 11
Prezes UKE postanowił określić w niniejszej decyzji zasady świadczenia przez Gminę bezpłatnej usługi dostępu do Internetu, z której mogą korzystać zarówno wszyscy mieszkańcy Gminy jak i turyści, będący w zasięgu hotspotów. Biorąc pod uwagę rekomendowane przez organ podstawowe warunki techniczne świadczenia usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat, wskazane w Stanowisku, Prezes UKE określił dla przedmiotowej usługi przepływność na poziomie do 1 Mbit/s zarówno dla odbierania jak i wysyłania danych. Jest to podstawowa prędkość transferu danych, obecnie coraz rzadziej występująca w ofertach operatorów komercyjnych. Nie pozwala ona na korzystanie z zaawansowanych opcji dostępu do Internetu, a jedynie na wykonanie podstawowych czynności w zakresie korzystania z sieci. Ustanowienie prędkości przesyłu danych na powyższym poziomie wynika z faktu, że działający na obszarze Gminy przedsiębiorcy telekomunikacyjni świadczą usługi dostępu do Internetu na o wiele wyższym poziomie m.in. w technologiach UMTS, HSPA, HSPA+, czy też LTE gdzie maksymalna prędkość może dochodzić nawet do 100 Mbit/s. Zatem, w ocenie Prezesa UKE ustanowienie prędkości przesyłu danych na poziomie 1 Mbit/s nie stanowi podstawy do uznania, że usługa bezpłatnego dostępu do Internetu, świadczona przez Gminę, będzie ograniczać konkurencję i stanowić substytut obecnych na rynku usług komercyjnych. Jednocześnie należy podkreślić, iż aktualnie tak niskie prędkości coraz rzadziej występują w ofertach operatorów komercyjnych. Ponadto, w znacznie większej mierze, niż w przypadku sieci stacjonarnych, przepływności w sieciach telefonii ruchomej są zależne od liczby użytkowników końcowych korzystających z usług w danym miejscu i czasie, czy też od występujących warunków atmosferycznych. Może to w znaczny sposób redukować rzeczywistą prędkość połączenia z Internetem nawet poniżej ww. poziomów. Nie bez znaczenia jest okoliczność, że usługa dostępu do Internetu bez pobierania opłat świadczona za pomocą hotspotów w miejscach publicznych pozwala korzystać użytkownikom końcowym z dostępu do Internetu tylko w granicach ich zasięgu. W celu skorzystania z usług internetowych za pośrednictwem hotspotu użytkownicy muszą udać się do wybranej lokalizacji. Natomiast z usługi mobilnego dostępu do Internetu, jak sama nazwa wskazuje, użytkownik może skorzystać w każdym miejscu przebywania z przenośnym urządzeniem. Gminna usługa nie zapewnia zatem dostępu do Internetu w pełni porównywalnego do tego, jakim cieszą się abonenci przedsiębiorców telekomunikacyjnych, ani pod względem funkcjonalności, ani dostępności, czy też pod względem zasięgu terytorialnego, a w niniejszym przypadku również jakości, ponieważ wedle wiedzy Prezesa UKE, w chwili obecnej w związku z coraz większym zasięgiem technologii HSPA+, czy też LTE, osiągane prędkości łącza są znacznie wyższe od tych oferowanych przez JST. Jednocześnie należy wskazać, że mając na uwadze częstotliwość pracy hotspotów, zainstalowanych w przestrzeni miejskiej, o standardzie IEEE 802.11, wynoszącą 2,4 GHz, zasady propagacji fal radiowych, poziom tła radiowego i zakłóceń przemysłowych, warunki pogodowe oraz wysokość zabudowy w danej lokalizacji, skuteczny zasięg hotspotów w praktyce będzie ograniczał się do wolnej (na zewnątrz budynków) przestrzeni wokół nich. Prezes UKE ograniczył czas jednorazowej sesji do 45 minut z przerwą pomiędzy sesjami nie krótszą niż 15 minut, w celu zróżnicowania usługi świadczonej przez Gminę od obecnych usług dostępnych na komercyjnym rynku telekomunikacyjnym. W ocenie Prezesa UKE, przerywane co 45 minut sesje mają na celu zapewnienie, aby bezpłatny Internet był używany okazjonalnie, a nie docelowo, jak ma to miejsce w przypadku nielimitowanych ofert komercyjnych, dostępnych za określoną opłatę. Warto także wskazać, iż przerywanie sesji co 45 minut, po której przez co najmniej 15 minut nie będzie możliwe uzyskanie dostępu do sieci Internet, stanowi istotne ograniczenie w korzystaniu z usługi świadczonej przez 12
Gminę, w szczególności w przypadku pobierania dużych plików z Internetu. Powyższe ograniczenie powoduje, że usługa dostępu do Internetu świadczona przez Gminę będzie miała podstawową funkcjonalność i służyć będzie użytkownikom jedynie okazjonalnie, bez możliwości korzystania z zaawansowanych opcji Internetu, m.in. oglądania filmów z sieci, czy korzystania z telefonii VoIP, itp. Podkreślenia wymaga, że działalność Gminy w zakresie telekomunikacji nie powinna być substytucyjna w stosunku do usług dostępu do Internetu świadczonych komercyjnie. Dlatego też Prezes UKE dokonał analizy, czy usługa bezpłatnego dostępu do Internetu świadczona przez Gminę na warunkach określonych w niniejszej decyzji nie będzie konkurencyjna w stosunku do usług komercyjnych, a tym samym czy nie wpłynie negatywnie na rozwój konkurencyjności na lokalnym rynku telekomunikacyjnym. Zdaniem Prezesa UKE, limit prędkości łącza do 1 Mbit/s wraz z przerywaną co 45 minut sesją, po której przez minimum 15 minut nie będzie możliwe uzyskanie dostępu do sieci Internet, tworzą spójną całość, powodującą, że oferta Gminy znacząco różni się od ofert komercyjnych, w tym mobilnego dostępu do Internetu. Wobec powyższego, zdaniem Prezesa UKE, świadczenie przez Gminę bezpłatnej usługi dostępu do Internetu za pomocą hotspotów na określonych w niniejszej decyzji zasadach, nie będzie wpływało negatywnie na lokalny rynek telekomunikacyjny, natomiast będzie stanowiło zachętę do skorzystania z bardziej zaawansowanych usług komercyjnych, dostępnych na lokalnym rynku telekomunikacyjnym. Natomiast w przypadku usługi dostępu do Internetu świadczonej przez Gminę na potrzeby własne 79 jednostek organizacyjnych Gminy, mających siedzibę na jej terenie, Prezes UKE przychylił się do warunków świadczenia przedmiotowej usługi wskazanych przez Gminę w toku postępowania. W jednostkach podległych Gminie prędkość transferu danych wyniesie do 4 Mbit/s, zarówno dla odbierania jak i wysyłania danych. Jednocześnie Prezes UKE, z uwagi na charakter zadań jakie są realizowane przez samorządowe jednostki organizacyjne, odstąpił od określenia innych ograniczeń funkcjonalnych usługi dostępu do Internetu, uznając je za niezasadne, z uwagi na cel jej świadczenia, którym jest zaspokajanie własnych potrzeb w jednostkach organizacyjnych podległych Gminie. W jednostkach tych mieszkańcy nie będą mogli korzystać z bezpłatnego dostępu do Internetu. Podsumowując, przedstawione przez Gminę zasady świadczenia bezpłatnej usługi dostępu do Internetu spełniają, w ocenie Prezesa UKE, warunek, o którym mowa w art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy, tj. niezakłócania rozwoju równoprawnej i skutecznej konkurencji na rynkach telekomunikacyjnych. 5. Spełnienie przez Gminę przesłanki z art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy (przejrzystość prowadzonej działalności telekomunikacyjnej) Odnosząc się do przesłanki przejrzystości, jako przesłanki z art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy, należy zauważyć, że jest to pojęcie nieostre, niezdefiniowane ustawowo. Oznacza to, iż treść temu pojęciu nadaje organ orzekający (M. Wyrzykowski, Pojęcie interesu społecznego w prawie administracyjnym, Warszawa 1986). Prezes UKE, dokonując ustalenia prawidłowego znaczenia ww. przesłanki, posłużył się wykładnią językową. Do tego typu wykładni zaliczamy wszystkie dyrektywy (argumenty), które charakteryzują znaczenie normy ze względu na jej właściwości językowe. W doktrynie podnoszone jest, iż danej normie należy przypisać takie znaczenie, jakie ma ona w języku 13
potocznym, chyba że ważne względy przemawiają za odstąpieniem od tego znaczenia (domniemanie języka potocznego). Pewną konkretyzacją reguły domniemania języka potocznego jest zasada, która stanowi, że jeżeli na gruncie języka potocznego można przypisać normie kilka różnych znaczeń, to należy wybrać to z nich, które jest najbardziej oczywiste (L. Morawski, Wstęp do Prawoznawstwa, Toruń 2002, s. 170). W ocenie Prezesa UKE, przez przesłankę przejrzystości należy rozumieć stan, w którym potencjalny użytkownik będzie mógł, przy całkowitym zrozumieniu warunków świadczenia usługi dostępu do Internetu, dokonywać świadomego wyboru korzystania z tej usługi, w tym także w zakresie wyboru odpowiedniego, wymaganego sprzętu. Użytkownik usługi dostępu do Internetu ma prawo do pełnej, rzetelnej i prawdziwej informacji na temat warunków na jakich jest ona świadczona. Jednocześnie określone prawa i obowiązki stron, jak również dane dotyczące jakości omawianej usługi, nie mogą wprowadzać w błąd potencjalnego użytkownika. Należy zauważyć, że z Raportu wynika, iż powszechną praktyką JST jest odzwierciedlanie ciążących na nich obowiązków w związku ze świadczonymi usługami darmowego Internetu w regulaminach tych usług. JST podkreślają, co do zasady, ograniczenia techniczne usługi bezpłatnego dostępu wynikające z obowiązujących regulacji. Powszechny jest obowiązek logowania do sieci, mający na celu identyfikację użytkownika, m.in. w celu rozliczenia zużycia miesięcznego limitu transferu danych. Ponadto, JST adresują w regulaminach obowiązki dostawcy usługi, którym mogą być samodzielnie JST lub wynajęte przez nie podmioty komercyjne, w stosunku do użytkowników usługi darmowego Internetu. Obowiązki te dotyczą najczęściej terminów przywracania usługi w razie awarii, ograniczenia dostępności niektórych usług ze względów bezpieczeństwa oraz stosowania rozwiązań informatycznych, ograniczających możliwość dokonania ataku na użytkowników hotspotów, jak również przeprowadzenia ataku na sieci zewnętrzne przy pomocy samorządowej sieci hotspotów. Zasady korzystania z hotspotów dostarczanych przez JST na ogół przewidują również dostęp do pomocy technicznej dla użytkowników. Oceniając spełnienie tej przesłanki w niniejszej sprawie, należy mieć na uwadze, że Gmina sporządziła Regulamin korzystania z sieci punktów publiczneego dostępu do Internetu bezprzewodowego typu Hotspot. Każdy potencjalnie zainteresowany dostępem do Internetu mieszkaniec Gminy będzie mógł w sposób ogólnie dostępny zapoznać się z warunkami świadczenia tej usługi. W celu dostępu do sieci hotspot koniecznym będzie autoryzacja użytkownika za pomocą sms użytkownik otrzyma wiadomość sms na podany podczas procesu rejestracji numer telefonu z hasłem aktywującym usługę dostępu do Internetu. Ponadto, w zakresie świadczenia bezpłatnej usługi dostępu do Internetu na potrzeby własne jednostek samorządowych, Gmina przedstawiła Regulamin użytkownika systemu informatycznego oraz Internetu w Urzędzie Miasta Chorzów, w którym określone zostały szczegółowe warunki świadczenia ww. usługi oraz obowiązki użytkowników. W związku z powyższym uznać należy, iż przesłanka przejrzystości prowadzonej działalności telekomunikacyjnej została przez Gminę spełniona. V. Analiza przesłanek mających wpływ na zakres i warunki świadczenia przez Gminę bezpłatnej usługi dostępu do Internetu (art. 7 ust. 3 Ustawy) Przepis art. 7 ust. 3 Ustawy zobowiązuje Prezesa UKE do wzięcia pod uwagę przy określaniu zakresu i warunków świadczenia przez JST usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat lub w zamian za opłatę niższą niż cena rynkowa, następujących przesłanek: 14
1) interesu użytkowników końcowych, w szczególności konieczności przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu i zapewnienia maksymalnych korzyści w zakresie różnorodności usług telekomunikacyjnych, ich ceny i jakości; 2) sytuacji na lokalnym rynku usług, które mają być świadczone; 3) tworzenia warunków efektywnego inwestowania w infrastrukturę telekomunikacyjną przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych; 4) wymagań, o których mowa w art. 3 ust. 2 Ustawy oraz art. 6 ust. 1 Ustawy. 1. Ocena kryterium interesu użytkowników końcowych (art. 7 ust. 3 pkt 1 Ustawy) oraz analiza sytuacji na lokalnym rynku telekomunikacyjnym (art. 7 ust. 3 pkt 2 Ustawy) Przechodząc do oceny kryterium interesu użytkowników końcowych (art. 7 ust. 3 pkt 1 Ustawy) oraz analizując sytuację na lokalnym rynku usług (art. 7 ust. 3 pkt 2 Ustawy), Prezes UKE wskazuje na istnienie zapotrzebowanie użytkowników końcowych w zakresie okazjonalnego korzystania z dostępu do Internetu w miejscach publicznych. Grupę docelową stanowią zatem mieszkańcy i turyści przebywający w zasięgu hotspotów, posiadający urządzenia przenośne umożliwiające korzystanie z dostępu do Internetu. Prezes UKE, określając zakres i warunki świadczenia użytkownikom końcowym usługi bezpłatnego dostępu do Internetu, zobowiązany jest do wzięcia pod uwagę także konieczności zapewnienia maksymalnych korzyści w zakresie różnorodności usług telekomunikacyjnych, ich ceny i jakości. Istotnym jest podejmowanie działań, które stymulują rozwój lokalnego rynku telekomunikacyjnego, tak by konsumenci mieli możliwość wyboru pośród dostępnych ofert przedsiębiorców telekomunikacyjnych takiej, która będzie spełniała ich oczekiwania. W tym miejscu warto przywołać wyniki raportu Rynek usług telekomunikacyjnych w Polsce w 2015 r. Raport z badania klientów indywidualnych : brak dostępu do Internetu wiążę się w zdecydowanej większości przypadków z brakiem potrzeb (62 % wskazań) lub niewystarczającymi umiejętnościami korzystania z usługi (51 %). Ponad co czwarty badany nie posiadał odpowiedniego sprzętu umożliwiającego dostęp do Internetu. Brak możliwości podłączenia Internetu w miejscu zamieszkania dotyka 4% respondentów niekorzystających z Internetu, a 3% korzysta z Internetu poza domem. Osobami nieposiadającymi dostępu do sieci zdecydowanie częściej są: emeryci i renciści (73%), osoby po 60 roku życia (75%) oraz osoby z wykształceniem podstawowym (70%) i zasadniczym zawodowym (53%). Internetu nie posiadają najczęściej osoby w gospodarstwach 1-2 osobowych (56%). Badania te pokazują, że usługa bezpłatnego dostępu do Internetu świadczona przez JST nie zagraża ofertom komercyjnym dostępnym na lokalnych rynkach telekomunikacyjnych, albowiem odbiorcy usługi świadczonej przez daną JST osoby wykluczone cyfrowo nie stanowią grupy potencjalnych użytkowników usług komercyjnych. Biorąc pod uwagę wyżej wymienione przesłanki, od których spełnienia uzależnione jest wydanie decyzji o której mowa w art. 7 Ustawy, Prezes UKE postanowił, że: 1) maksymalna przepływność łączy dla wysyłania, jak i odbierania danych nie może być wyższa niż 1 Mbit/s (punkt I.B. ust. 2 sentencji niniejszej decyzji); 2) łączny czas trwania połączenia będzie nie większy niż 45 minut w trakcie pojedynczej sesji, przy czym przerwa pomiędzy poszczególnymi sesjami nie będzie krótsza niż 15 minut, a ograniczenie połączenia będzie dotyczyć: a. urządzenia końcowego lub 15
b. użytkownika końcowego, jeżeli będzie on zarejestrowany (punkt I.B. ust. 3 sentencji niniejszej decyzji). Poszczególne hotspoty, pracujące w sieci bezprzewodowej, w zakresie częstotliwości 2,4 GHz są urządzeniami klasy 1 i na podstawie art. 144 ust. 2 pkt 5 w związku z art. 154 ust. 3 Pt nie wymagają pozwolenia radiowego (punkt I.B ust. 5 sentencji niniejszej decyzji). Należy podnieść, iż dostęp mobilny do Internetu, oferowany przez operatorów sieci ruchomych, zapewnia możliwość korzystania z Internetu niezależnie od miejsca pobytu. Nadto, istnieją obecnie coraz bardziej zaawansowane technologie, które pozwalają na uzyskanie bardzo wysokich prędkości przesyłu danych, np. w technologii LTE do 100 Mbit/s. Z kolei, dostęp stacjonarny do Internetu, również oferowany jest przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych z wysokimi prędkościami przesyłu danych nawet powyżej 100 Mbit/s. Oznacza to, że dostęp stacjonarny do Internetu pozwala na korzystanie przez użytkowników Internetu z jego zaawansowanych funkcji, m.in. służyć może do oglądania filmów (VoD), ściągania dużych plików, szybszego przesyłania danych. Natomiast usługa oferowana przez Gminę za pomocą hotspotów, na warunkach określonych niniejszą Decyzją, cechować będzie się przede wszystkim ograniczonym zasięgiem działania, jak również ograniczoną funkcjonalnością w zakresie prędkości przesyłu danych, czy też czasu pojedynczej sesji. Biorąc powyższe pod uwagę, należy podkreślić, że występują istotne różnice w zakresie jakości i funkcjonalności pomiędzy usługą zapewnianą przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych na warunkach rynkowych oraz świadczoną przez Gminę. W tym stanie rzeczy użytkownicy końcowi zainteresowani pełnym dostępem do Internetu oraz dostępem do usługi o wyższej jakości będą stanowić potencjalną grupę odbiorców, chcących korzystać z usług świadczonych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Odrębną natomiast kwestią jest świadczenie przez Gminę usługi bezpłatnego dostępu do Internetu gminnym jednostkom organizacyjnym. Należy podkreślić, iż celem Gminy w tym zakresie jest zapewnienie tym jednostkom bezpłatnego dostępu do Internetu, aby umożliwić im realizację zadań własnych. 2. Ocena kryterium efektywnego inwestowania w infrastrukturę telekomunikacyjną przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych (art. 7 ust. 3 pkt 3 Ustawy) Prezes UKE, mając na uwadze ograniczenia określone w niniejszej decyzji w zakresie możliwości korzystania z usługi dostępu do Internetu świadczonej przez Gminę bez pobierania opłaty uznał, że nie będzie ona zagrażać efektywnemu inwestowaniu w infrastrukturę telekomunikacyjną przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych (art. 7 ust. 3 pkt 3 Ustawy). Bezpłatna usługa dostępu do Internetu zapewniana przez Gminę na warunkach określonych w niniejszej decyzji nie będzie powodowała powstawania barier dla przedsiębiorców telekomunikacyjnych w zakresie budowania nowej infrastruktury telekomunikacyjnej, czy też modernizacji dotychczasowej infrastruktury. Wskazać bowiem należy, że użytkownicy końcowi zainteresowani pełnym dostępem do Internetu o lepszej jakości, a w szczególności wyższej przepływności, będą stanowić potencjalną grupę abonentów usług oferowanych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Należy zatem ocenić, iż świadczona przez Gminę usługa bezpłatnego dostępu do sieci Internet za pomocą hotspotów funkcjonalnie nie stanowi konkurencji dla ofert operatorów komercyjnych. Jak zostało już podniesione, podstawowe ograniczenia stanowią: prędkość przepływu danych do 1 Mbit/s, która jest niższa niż od prędkości oferowanych przez dostawców komercyjnych 16