DECYZJA Nr DDRT-WUD /11 ( )

Transkrypt

1 PROJEKT DO KONSULTACJI PREZES URZĘDU KOMUNIKACJI ELEKTRONICZNEJ Anna StreŜyńska Warszawa, dnia 2011 r. DDRT-WUD /11 ( ) Gmina Krosno ul. Lwowska 28a Krosno DECYZJA Nr DDRT-WUD /11 ( ) Na podstawie art. 7 ust. 1, 3 i 4 ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usługi sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. Nr 106, poz zwanej dalej Ustawą ), w związku art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.- zwanej dalej Kpa ) oraz w związku z art. 206 ust. 1 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. Nr 171, poz z późn. zm. zwanej dalej,,pt ), po rozpatrzeniu wniosku Gminy Krosno, zwanej dalej Gminą, z dnia 27 stycznia 2011 r. o uzyskanie zgody Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej, zwanego dalej Prezesem UKE, na świadczenie usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą otwartych i dostępnych publicznie punktów dostępu do Internetu, zwanych dalej hotspotami, I. wyraŝam zgodę na świadczenie przez Gminę usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą hotspotów; II. określam zakres i warunki świadczenia przez Gminę usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą hotspotów w następujący sposób: 1. obszar, na którym będzie świadczona usługa dostępu do Internetu bez pobierania opłat będzie obejmował teren Gminy Krosno;

2 2. funkcjonowanie poszczególnych hotspotów będzie zgodne z warunkami określonymi w Rozporządzeniu Ministra Transportu z dnia 3 lipca 2007 r. w sprawie urządzeń radiowych nadawczych lub nadawczo-odbiorczych, które mogą być uŝywane bez pozwolenia radiowego (Dz. U. z 2007 r., Nr 138, poz. 972 z późn. zm., zwanego dalej Rozporządzeniem ); 3. maksymalna przepływność łączy dla wysyłania jak i odbierania danych nie moŝe być wyŝsza niŝ 256 kbit/s; 4. czas jednorazowej sesji w ramach dostępu nieodpłatnego nie będzie dłuŝszy niŝ 60 minut, przy czym ograniczenie połączenia dotyczyć będzie: a) urządzenia końcowego lub b) uŝytkownika, jeŝeli będzie on rejestrowany. UZASADNIENIE I. Przebieg postępowania administracyjnego Wnioskiem z dnia 27 stycznia 2011 r., (data wpływu do UKE: 31 stycznia 2011 r., poz. rej. 4481), Gmina wniosła o uzyskanie zgody Prezesa UKE na świadczenie usługi dostępu do Internetu za pomocą hotspotów bez pobierania opłat. Prezes UKE, wypełniając dyspozycję art Kpa, pismem z dnia 2 lutego2011 r., znak: DDRT-WUD /10(2), zawiadomił Gminę o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie uzyskania zgody Prezesa UKE na świadczenie przez Gminę usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą hotspotów. Pismem z dnia 14 lutego 2011 r., znak: DDRT-WUD /11(3), Prezes UKE wezwał Gminę do przedstawienia szczegółowych informacji na temat konsultacji prowadzonych z przedsiębiorcami telekomunikacyjnymi. W odpowiedzi na wezwanie Prezesa UKE z dnia 14 lutego 2011 r., pismem z dnia 2 marca 2011 r., znak:ok c (data wpływu do UKE: 14 marca 2011 r., poz. rej ), Gmina przedstawiła informacje na temat konsultacji prowadzonych z przedsiębiorcami telekomunikacyjnymi. Postanowieniem z dnia 6 kwietnia 2011 r., znak: DDRT-WUD /11(7), Prezes UKE przedłuŝył termin załatwienia sprawy wszczętej z wniosku Gminy z dnia 27 stycznia 2011 r., do dnia 31 maja 2011 r., ze względu na szczególnie skomplikowany charakter sprawy i konieczność przeprowadzenia postępowania konsultacyjnego, o którym mowa w art. 15 Pt. II. Informacje przedstawione przez Gminę w toku postępowania Wnioskiem z dnia 27 stycznia 2011 r. Gmina zwróciła się do Prezesa UKE o uzyskanie zgody na świadczenie usługi dostępu do Internetu za pomocą hotspotów bez pobierania opłat w określonych przez Gminę lokalizacjach, tj: 1. Przedszkole Miejskie nr 4 ul. Wyzwolenia 6B 2. MPGK ul. Fredry 2

3 3. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 4 im. Ignacego Łukaszewicza ul. Bohaterów Westerplatte Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 14 w Miejskim Zespole Szkół z Oddziałami Integracyjnymi ul. Wojska Polskiego Miejski Zespół Szkół nr 4 ul. Stefana Kisielewskiego Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3 im. Stanisława Staszica w Krośnie ul. Tysiąclecia 5 7. Dworzec PKP i PKS 8. Urząd Miasta Krosna ul. Staszica 2 9. Szkoła Podstawowa nr 3 ul. Konopnickiej Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 6 ul. Lewakowskiego Kółko Rolnicze w Polance 12. Miejski Zespół Szkół nr 2 ul. Stanisława Wyspiańskiego Przedszkole Miejskie nr 3 z Oddziałem śłobkowym ul. Prochownia 4A 14. Plac Monte Cassino 15. Specjalny Ośrodek Szkolno Wychowawczy im. Marii Grzegorzewskiej ul. Generała Józefa Bema Szkoła Podstawowa nr 4 im. Eugeniusza Kolanki ul. Powstańców Śląskich 17. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 im. Ks. Stanisława Szpetnara ul. Księdza Stanisława Szpetnara Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. J. Szczepanika ul. Podkarpacka Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 5 ul. Rzeszowska SkrzyŜowanie ul. Czajkowskiego i ul. Podkarpackiej 21. Rynek Krosno 22. Miejski Zespół Szkół nr 1 w Krośnie ul. Jana i Stanisława Magurów Szkoła Podstawowa nr 5 im. Jana Pawła II ul. Grunwaldzka Szkoła Policealna Zawodowa w Centrum Kształcenia Ustawicznego ul. Feliksa Czajkowskiego Szkoła Podstawowa nr 6 ul. Klejówki Regionalne Centrum Kultur Pogranicza ul. Kolejowa 1 Gmina poinformowała, iŝ nie posiada precyzyjnych danych dotyczących pokrycia zasięgiem sieci telekomunikacyjnych i nasycenia infrastrukturą techniczną operatorów telekomunikacyjnych ze względu na fakt, iŝ stanowią one tajemnicę handlową przedsiębiorców telekomunikacyjnych i są trudne do pozyskania. Na podstawie wywiadów, konsultacji oraz spotkań z mieszkańcami, a takŝe opierając się o powszechnie dostępne informacje i ofertę handlową operatorów, Gmina wskazała, Ŝe na jej terenie działają następujący przedsiębiorcy telekomunikacyjni świadczący usługi dostępu do Internetu: 3

4 1) Telekomunikacja Polska S.A. (świadcząca usługę dostępu do Internetu na terenie miasta Krosno w technologii xdsl, prędkość kbit/s); 2) Netia S.A. (świadcząca usługę dostępu do Internetu na terenie miasta Krosno w technologii xdsl, prędkość kbit/s); 3) Multimedia Polska S.A. (świadcząca usługę dostępu do Internetu na terenie miasta Krosno w technologii xdsl, prędkość kbit/s); 4) 4 ogólnopolscy operatorzy GSM tj. Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o., PTK Centertel Sp. z o.o., Polkomtel S.A., P4 Sp. z o.o. (w oparciu o technologię EDGE oraz UMTS o przepływności od 360 Kb/s do 4 Mb/s); 5) kilku lokalnych alternatywnych przedsiębiorców telekomunikacyjnych (dostęp w technologii radiowej o przepływności od 512 kb/s do nawet 6Mb/s). Dostęp do Internetu oferowany przez te podmioty jest ograniczony ze względu na wykorzystywaną technologię oraz zbyt małą ilość zainstalowanych bezprzewodowych punktów dostępu do Internetu. Jednocześnie z uwagi na ukształtowanie terenu utrudniony jest rozwój tego typu usług. Jednocześnie Gmina poinformowała, Ŝe nie posiada Ŝadnych informacji o planowanym wejściu na lokalny rynek telekomunikacyjny innych operatorów telekomunikacyjnych. Gmina oświadczyła ponadto, Ŝe bezpłatna usługa dostępu do Internetu będzie świadczona z wykorzystaniem urządzeń tzw. AP (ang. Access Point) pracujących w technologii WiFi(WLAN) w oparciu o częstotliwości radiowe niewymagające pozwolenia radiowego. Jak wskazała Gmina, urządzenia tego typu posiadają zbyt wiele ograniczeń, zarówno funkcjonalnych jak i wydajnościowych, co w praktyce uniemoŝliwia wykorzystanie ich jako urządzeń (platform) do wykorzystania przez innych przedsiębiorców telekomunikacyjnych. W opinii Gminy, uwzględniając powyŝszy, techniczny aspekt świadczenia bezpłatnej usługi dostępu do Internetu zasady dotyczące kompatybilności czy teŝ połączalności z innymi sieciami telekomunikacyjnymi (art. 3 ust. 2 pkt. 1 Ustawy) nie będą miały zastosowania w niniejszej sprawie. Gmina podkreśliła równieŝ, Ŝe działalność telekomunikacyjna polegająca na świadczeniu bezpłatnej usługi dostępu do Internetu za pomocą hotspotów nie będzie zakłócać rozwoju konkurencji, a takŝe nie będzie wpływać negatywnie na rozwój lokalnego rynku telekomunikacyjnego, poniewaŝ: 1) maksymalna przepływność łączy będzie wynosić do 512 Kb/s z rozłączeniem sesji co 30 min.; 2) uŝytkownikom końcowym będą udostępnione wyłącznie protokoły http (Port 80), https (port 443), porty wykorzystywane przez serwisy (Port 25, Port 110, Port 143, Port 465, Port 993, Port 995) oraz porty komunikatorów internetowych (standardowe porty, z których korzystają komunikatory internetowe); 3) zasięg usługi będzie moŝliwy w promieniu maksymalnie m. od lokalizacji punktu dostępowego (zgodnie z mapą zasięgu załączoną do wniosku z dnia 27 stycznia 2011 r.). 4

5 W opinii Gminy bezpłatna usługa dostępu do Internetu będzie dopełnieniem usług świadczonych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych na terenie Gminy oferujących usługi na znacznie lepszych warunkach i w pełnym zakresie. Jednocześnie Gmina we wniosku z dnia 27 stycznia 2011 r. oświadczyła, Ŝe kaŝdy potencjalny uŝytkownik przed uzyskaniem połączenia do sieci Internet jest kierowany na stronę internetową: krosman.pl i informowany o warunkach świadczenia bezpłatnej usługi dostępu do Internetu i parametrach oferowanej przez Gminę usługi w sposób jasny, przejrzysty i czytelny. Jednocześnie Gmina planuje, aby przed rozpoczęciem korzystania z bezpłatnej usługi dostępu do Internetu, uŝytkownik był zobowiązany do zaakceptowania regulaminu świadczenia tej usługi, w którym uŝytkownik zostanie poinformowany o wszelkich prawach i obowiązkach oraz adresatach tej usługi. Z przedłoŝonych informacji wynika równieŝ, iŝ bezpłatna usługa dostępu do Internetu będzie świadczona na rzecz osób, które ze względu na sytuację społeczno ekonomiczną nie mogą korzystać z oferty przedsiębiorców telekomunikacyjnych działających na terenie Gminy oraz osób, które znajdą się w zasięgu sieci. Gmina podkreśliła, Ŝe znaczna część mieszkańców Gminy nie ma moŝliwości skorzystania z ofert firm komercyjnych ze względu na brak lub niewystarczającą infrastrukturę techniczną (dostępową) w ich miejscu zamieszkania. Z bezpłatnej usługi dostępu do Internetu będzie mogła równieŝ korzystać młodzieŝ szkolna przy wykorzystaniu urządzeń mobilnych. Ponadto będzie ona świadczona na rzecz organów administracji publicznej, państwowych i samorządowych jednostek organizacyjnych, a takŝe w miejscach publicznych dla osób niebędących mieszkańcami Gminy. W piśmie z dnia 2 marca 2011 r. Gmina oświadczyła, iŝ inwestycja jest realizowana w wyniku zakwalifikowania jej do Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego działanie 1.5. W wyniku realizacji projektu zapewniony został stały dostęp do Internetu drogą radiową o przepływności 512 kb/s, 1MB/s, 2 MB/s lub więcej. Głównym celem projektu było wspieranie rozwoju województwa podkarpackiego poprzez budowę regionalnej infrastruktury społeczeństwa informacyjnego, przy jednoczesnym wyrównaniu dysproporcji w zakresie dostępu i wykorzystania Internetu. W wyniku realizacji projektu mieszkańcy mogą kontaktować się online z jednostkami administracji samorządowej (w tym edukacyjnymi) przy wykorzystaniu wdroŝonych portali internetowych oraz wybudowanych bezprzewodowych punktów WiFi. W trakcie realizacji tej inwestycji prowadzone były konsultacje z operatorami telekomunikacyjnymi (m.in. z Crowley, Multimedia Polska, BitBank Exatel), w zakresie planowanego świadczenia bezpłatnej usługi dostępu do Internetu, w wyniku których podpisane zostały listy intencyjne. Jednocześnie jak poinformowała Gmina, usługa realizowana jest przez Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej w Krośnie Sp. z o.o., zwane dalej MPGK, które pełni rolę przedsiębiorcy telekomunikacyjnego. MPGK świadczy usługi administracyjne sieci szerokopasmowej, zapewnia dostęp do Internetu dla bezprzewodowych punktów Wifi. Ponadto zasoby wybudowanej sieci szerokopasmowej udostępniane są innym operatorom. Jednocześnie Gmina wskazała, Ŝe większość hotpostów jest zlokalizowana na obiektach jednostek Gminy, w tym szkół oraz jednostek kulturalnych. 5

6 III. Stan prawny Stosownie do art. 206 ust. 1 Pt postępowanie przed Prezesem UKE toczy się na podstawie przepisów Kpa ze zmianami wynikającymi z Pt oraz Ustawy. W art. 3 ust. 1 Ustawy określone zostały podstawowe rodzaje dopuszczalnej działalności samorządów w sektorze telekomunikacyjnym. Zgodnie z tym przepisem jednostki samorządu terytorialnego mogą: 1) budować lub eksploatować infrastrukturę telekomunikacyjną i sieci telekomunikacyjne oraz nabywać prawa do infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych, 2) dostarczać sieci telekomunikacyjne lub zapewniać dostęp do infrastruktury telekomunikacyjnej. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 3 Ustawy jednostki samorządu terytorialnego w zakresie telekomunikacji mogą świadczyć, z wykorzystaniem posiadanej infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych, usługi na rzecz: a) przedsiębiorców telekomunikacyjnych, b) podmiotów, o których mowa w art. 4 pkt 1, 2, 4, 5 i 8 Pt, c) uŝytkowników końcowych - w zakresie i na warunkach określonych w art. 6 i 7. W art. 7 ust. 1 Ustawy ustawodawca wskazał, jako szczególny rodzaj działalności jednostek samorządu terytorialnego w zakresie telekomunikacji świadczenie usługi dostępu do Internetu, bez pobierania opłat. Podjęcie działalności w zakresie wskazanym w art. 7 ust. 1 Ustawy uzaleŝnione zostało od kilku warunków: 1) spełnienia wymagań, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 5 oraz art. 6 ust. 1 Ustawy oraz 2) uzyskaniu zgody Prezesa UKE, która jest udzielana, jeŝeli zostały spełnione wymagania określone w art. 3 ust. 2 i 5 lub art. 6 ust. 1 Ustawy. IV. Ocena spełnienia przez Gminę wymagań określonych w art. 3 ust. 2 i 5 oraz art. 6 ust. 1 Ustawy W sytuacji kiedy do Prezesa UKE wpłynie wniosek jednostki samorządu terytorialnego o udzielenie zgody na świadczenie usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat, Prezes UKE musi dokonać oceny, czy: 1) jednostka samorządu terytorialnego podjęła uchwałę organu stanowiącego (art. 3 ust. 5 Ustawy), 2) działalność, którą ma zamiar rozpocząć jednostka samorządu terytorialnego, będzie wykonywana: a) przy zachowaniu kompatybilności i połączalności z innymi sieciami telekomunikacyjnymi tworzonymi przez podmioty publiczne lub finansowanymi ze środków publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz oraz z 2010 r. Nr 28, poz. 146 i Nr 96, poz. 620) oraz przy zagwarantowaniu przedsiębiorcom telekomunikacyjnym, na zasadach równego traktowania, współkorzystania z infrastruktury 6

7 telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych oraz dostępu do nich (art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy); b) w sposób przejrzysty i niezakłócający rozwoju równoprawnej i skutecznej konkurencji na rynkach telekomunikacyjnych (art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy), 3) na lokalnym rynku telekomunikacyjnym nie jest zaspokojone zapotrzebowania uŝytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych, 4) działalność jednostki samorządu terytorialnego w zakresie świadczenie usługi telekomunikacyjnych bez pobierania opłat lub w zamian za opłatę niŝszą niŝ cena rynkowa: a. nie dyskryminuje uŝytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych oraz b. jest proporcjonalna do sytuacji panującej na lokalnym rynku telekomunikacyjnym (art. 6 ust. 1 Ustawy). 1. Podjęcie przez Gminę uchwały w zakresie wykonywania działalności telekomunikacyjnej (art. 3 ust. 5 Ustawy) Rada Miasta Krosna, realizując obowiązek wynikający z art. 3 ust. 5 Ustawy, w dniu 29 października 2010 r. podjęła uchwałę Nr LXXI/1215/2010 w sprawie świadczenie przez Gminę Krosno działalności w zakresie telekomunikacji. Uchwała ta została złoŝona do Prezesa UKE wraz z wnioskiem Gminy z dnia 27 stycznia 2011 r. Podejmując zatem przywołaną wyŝej uchwałę Gmina wypełniła ustawową przesłankę warunkującą wydanie przez Prezesa UKE decyzji, o której mowa w art. 7 ust. 2 Ustawy. 2. Spełnienie przez Gminę przesłanki z art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy (kompatybilność, połączalność, dostęp do sieci oraz infrastruktury) Przechodząc do analizy oceny spełniania przez Gminę wymagań, o których mowa w art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy w pierwszej kolejności naleŝy wyjaśnić na czym polega świadczenie usługi dostępu do Internetu za pomocą hotspotów. Ma to kluczowe znaczenie dla stwierdzenia, czy w niniejszej sprawie w ogóle moŝliwym jest mówienie o kompatybilności, połączalności, dostępie do sieci oraz infrastruktury. Hotspot bowiem to otwarty publiczny punkt dostępu do Internetu. Jednocześnie najczęściej wykorzystywana jest w tym przypadku sieć bezprzewodowa. Podstawowym elementem hotspotu jest AP (ang. Access Point) punkt dostępu. Jest to urządzenie, najczęściej router, który świadczy usługi dostępowe do innej przewodowej sieci komputerowej, umoŝliwiając poprzez nią świadczenie określonych przez administratora usług np. dostęp do zasobów sieci, udostępnianie połączenia internetowego, lub usług opartych na technologii Wi-Fi. W przypadku hotspotów wymogi dotyczące sieci (kompatybilności, połączalności, dostępu do sieci oraz infrastruktury) nie będą miały zatem zastosowania. Dlatego teŝ, w ocenie Prezesa UKE, do działalności, o której mowa we wniosku Gminy z dnia 27 stycznia 2011 r. nie będzie miała zastosowania przesłanka wynikająca z art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy. 7

8 3. Spełnienie przez Gminę warunku niezakłócania równoprawnej i skutecznej konkurencji w sektorze telekomunikacyjnym (art. 7 ust. 1 i 2 w związku z art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy) Kolejnym warunkiem, od spełnienia którego uzaleŝnione jest wydanie zgody przez Prezesa UKE na świadczenie usługi dostępu do Internetu przez Gminę za pomocą hotspotów jest zagwarantowanie, by nie została zakłócona równoprawna i skuteczna konkurencja w sektorze telekomunikacyjnym. (art. 7 ust. 1 i 2 w związku z art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy). Odnosząc się do przesłanki niezakłócania równoprawnej i skutecznej konkurencji w sektorze telekomunikacyjnym, naleŝy zauwaŝyć, Ŝe dzięki działaniom jednostek samorządu terytorialnego w sektorze telekomunikacyjnym moŝe zostać osiągnięta większa penetracja usług szerokopasmowych. Niemniej, pozytywne działania podejmowane w tym zakresie powinny przewaŝać nad negatywnymi tj. zakłóceniem konkurencji. Pomoc jednostek samorządu terytorialnego dla swoich mieszkańców w zakresie dostępu do usług szerokopasmowych nie moŝe wypierać inicjatyw prywatnych, zarówno tych juŝ realizowanych jak i planowych. Jak oświadczyła Gmina w piśmie z dnia 2 marca 2011 r., w trakcie realizacji ww. budowy szerokopasmowej regionalnej sieci internetowej w 2006 r. Gmina prowadziła konsultacje z operatorami telekomunikacyjnymi w zakresie planowanego świadczenia bezpłatnej usługi dostępu do Internetu, w wyniku których operatorom udostępnione zostały zasoby wybudowanej sieci. W tym miejscu naleŝy podkreślić, iŝ w chwili rozpoczęcia wskazanej inwestycji, jednostki samorządu terytorialnego nie były zobowiązane do przeprowadzenia takich konsultacji. W związku z faktem, iŝ regionalna sieć telekomunikacyjna była budowana w 2006 r. oraz konsultacjami, w trakcie których Gmina zobowiązała się do udostępniania przedsiębiorcom telekomunikacyjnym wybudowanej infrastruktury telekomunikacyjnej, nie jest koniecznym ponowne przeprowadzanie konsultacji z podmiotami działającymi na lokalnym rynku telekomunikacyjnym. W związku z powyŝszym, naleŝy stwierdzić, iŝ Gmina wypełniła nałoŝony na nią obowiązek, który będzie miał wpływ na ocenę przesłanki z art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy tj. ewentualne zakłócenie przez Gminę równoprawnej i skutecznej konkurencji na sektorze telekomunikacyjnym. W Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego : Regiony, Miasta, Obszary Wiejskie przyjętej przez Radę Ministrów w dniu 13 lipca 2010 r. zwrócono uwagę na korelację pomiędzy poziomem rozwoju społeczeństwa informacyjnego, a aktywnością społeczną. Korzystanie z Internetu pobudza aktywność i zaangaŝowanie w Ŝyciu publicznym. Podkreślono równieŝ, Ŝe wyzwaniem rozwojowym jest zwiększenie dostępu do technologii teleinformatycznych oraz implementacja działań podnoszących efektywność i sprawność korzystania z nowoczesnych technologii przez społeczeństwo, a takŝe zwiększających zasoby cyfrowe i rozwijających systemy usług publicznych w pełni dostępnych za pośrednictwem Internetu. Rolą polityki regionalnej powinno być w tym zakresie dbanie o równomierny przestrzennie rozwój technologii teleinformatycznych pozwalający na pokonywanie ograniczeń związanych z oddaleniem od centrów rozwoju, a w efekcie na zmniejszanie barier rozwojowych, w szczególności w regionach najbardziej peryferyjnych. 8

9 Przechodząc do szczegółowej analizy spełnienia przez Gminę przesłanki, o której mowa w art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy tj. wykonywania działalności w sposób niezakłócający rozwoju równoprawnej i skutecznej konkurencji na rynkach telekomunikacyjnych konieczne jest ustalenie rynku, na którym ta przesłanka ma być zachowana oraz wskazanie przedsiębiorców telekomunikacyjnych działających na tym rynku. Biorąc pod uwagę powyŝsze, Prezes UKE pragnie podkreślić, iŝ z uwagi na przedmiot przedstawionego projektu w postaci świadczenia bezpłatnego dostępu do Internetu (w oparciu o technologię WiFi), jego bezpośredni i istotny wpływ moŝe dotyczyć jedynie rynku świadczenia usług dostępu do Internetu uŝytkownikom końcowym na terenie Gminy Krosno. Pośredni wpływ analizowanego projektu moŝe dotyczyć powiązanych z tym rynkiem regulowanych rynków hurtowych, w szczególności rynku świadczenia hurtowych usług dostępu szerokopasmowego oraz rynku świadczenia usług hurtowego (fizycznego) dostępu do infrastruktury sieciowej (w tym dostępu dzielonego lub w pełni uwolnionego) w stałej lokalizacji. Jednocześnie projekt ten nie moŝe zakłócać rozwoju równoprawnej i skutecznej konkurencji na innych rynkach telekomunikacyjnych na obszarze Gminy Krosno. W celu dokonania właściwej oceny stanu lokalnego rynku usług dostępu do Internetu na obszarze Gminy, Prezes UKE wziął pod uwagę nie tylko dane przedstawione przez Gminę we wniosku z dnia 27 stycznia 2011 r., ale równieŝ dane będące w jego posiadaniu. Z danych Prezesa UKE wynika, Ŝe na terenie Gminy działają następujący przedsiębiorcy telekomunikacyjni: 1) Telekomunikacja Polska S.A. (dostęp w technologii xdsl, prędkość kbit/s); 2) NETIA (dostęp w technologii xdsl na infrastrukturze TP, prędkość kbit/s); 3) PTK Centertel (dostęp w technologii xdsl na infrastrukturze TP, prędkość kbit/s, dostęp CDMA, prędkość do 1024 kbit/s, dostęp komórkowy 2G/3G); 4) Telefonia Dialog S.A. (dostęp w technologii xdsl na infrastrukturze TP, prędkość 1024 kbit/s); 5) VECTRA S.A. (dostęp TVK, prędkość kbit/s); 6) Multimedia Polska S.A. (dostęp w technologii xdsl, prędkość kbit/s); 7) Multimedia Polska Południe S.A. (dostęp w technologii xdsl, prędkość 2048 kbit/s); 8) ADNEX Jan Koś (prędkość 1024 kbit/s); 9) Agencja Usług Informacyjnych INFOX Leszek Szymański ( kbit/s); 10) COMARCH S.A. (dostęp xdsl, prędkość 256 kbit/s); 11) CROWLEY DATA POLAND sp. z o.o. (stacjonarny dostęp bezprzewodowy, prędkość kbit/s); 9

10 12) EXATEL S.A. (łącze dzierŝawione, prędkość 2048 kbit/s); 13) F.H.U. COMP-SERWIS Radosław Bilski (dostęp radiowy, prędkość kbit/s); 14) F.H.U. SEBIKE Sebastian Orzechowski (dostęp radiowy, prędkość kbit/s); 15) FHU KOMNET Grzegorz Półtorak (dostęp radiowy, prędkość kbit/s); 16) FHU Geo-Komp Cezary Szczepanik (dostęp radiowy, prędkość kbit/s); 17) FHU Lupus.net Zygmunt Wilk (dostęp radiowy, prędkość 1024 kbit/s); 18) FHU SoftraNet Witold Jamrozik (dostęp Ethernet, prędkość 1024 kbit/s); 19) GTS Energis sp. z o.o. (dostęp w technologii xdsl na infrastrukturze TP, prędkość 6144 kbit/s, stacjonarny dostęp bezprzewodowy, prędkość kbit/s); 20) GTS Polska sp. z o.o. (dostęp w technologii xdsl na infrastrukturze TP, prędkość 6144 kbit/s, stacjonarny dostęp bezprzewodowy, prędkość kbit/s); 21) Krośnieńskie Centrum Informatyczne KROSOFT Dariusz Jastrząb (dostęp radiowy, prędkość kbit/s); 22) Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej w Krośnie sp. z o.o. (dostep Ethernet, prędkość kbit/s, dostęp FTTH, prędkość kbit/s, dostęp WiMax, prędkość kbit/s, dostęp radiowy, prędkość 8192 kbit/s); 23) MT-Net G. Wójcik, K. Kuśnierz s.c. (dostęp Ethernet, prędkość kbit/s); 24) Stimo Filip Niedzielski (dostęp radiowy, prędkość kbit/s); 25) W-Elektronik Wiesław Wilczkiewicz (dostęp radiowy, prędkość 512 kbit/s); 26) WIDGET NET Łukasz Nycz (dostęp Ethernet, prędkość 1024 kbit/s, dostęp radiowy, prędkość 1024 kbit/s); 27) P4 Sp z o.o. (dostęp komórkowy 2G/3G prędkość do 1024 kbit/s), 28) POLKOMTEL S.A. (dostęp komórkowy 2G/3G). W związku z faktem, Ŝe sieć umoŝliwi dostęp do Internetu dla wszystkich mieszkańców będących w jej zasięgu i dostęp ten nie będzie w Ŝaden sposób reglamentowany (np.: stosując kryteria dochodowe), a nadto zdając sobie jednocześnie sprawę z niewystarczalności infrastruktury telekomunikacyjnej na obszarze Gminy, konieczne jest odpowiednie określenie warunków świadczenia bezpłatnej usługi dostępu do Internetu, aby nie miała ona negatywnego wpływu na rozwój równoprawnej i skutecznej konkurencji na rynkach telekomunikacyjnych na tym terenie. NaleŜy przy tym wskazać, Ŝe świadczona przez jednostki samorządu terytorialnego usługa dostępu do Internetu nie moŝe być konkurencyjna wobec ofert komercyjnych, 10

11 a tym samym prowadzić do wypierania przedsiębiorców telekomunikacyjnych z rynku. Osiągnięcie tego celu będzie moŝliwe poprzez ograniczenie funkcjonalności tejŝe usługi. Usługa dostępu do Internetu powinna stanowić czynnik stymulujący popyt na pełnowartościowy dostęp, a nie ograniczać konkurencję na rynku. Odnosząc się do przedstawionego projektu w postaci świadczenia przez Gminę bezpłatnego dostępu do Internetu naleŝy zwrócić uwagę, iŝ niewątpliwie działanie Gminy ma na celu zwiększenie penetracji usług szerokopasmowych na jej terenie. Niemniej, Prezes UKE stwierdza, Ŝe bezpłatna usługa dostępu do Internetu, świadczona na zasadach przedstawionych przez Gminę we wniosku z dnia 27 stycznia 2011 r., tj. przy przepływności do 512 kbit/s oraz limicie czasu połączenia tj. do 30 min. w ramach pojedynczej sesji mogłaby zakłócać rozwój równoprawnej i skutecznej konkurencji na lokalnym rynku telekomunikacyjnym. Istotnym jest więc ustanowienie takich ograniczeń, które zagwarantują, iŝ konkurencja na lokalnym rynku telekomunikacyjnym nie zostanie zakłócona poprzez odpowiednie określenie przepływności łączy, limitu czasu połączenia oraz transferu danych. Świadczenie bezpłatnej usługi dostępu do Internetu przez Gminę o maksymalnej przepływności do 512 kbit/s wszystkim mieszkańcom Gminy nawet przy ustanowieniu dodatkowych ograniczeń zaproponowanych przez Gminę (tj. blokowania dostępu do połączeń telefonii VoIP, wymiany danych w ramach aplikacji P2P oraz do stron internetowych zawierających treści zabronione, pornograficzne oraz typowo rozrywkowe) mogłoby zaspokajać w pełni zapotrzebowanie uŝytkowników końcowych na usługi dostępu do Internetu i w konsekwencji przedsiębiorcy telekomunikacyjni nie mogliby rozwijać prowadzonej działalności gospodarczej. Jednocześnie nie jest wystarczającym ograniczenie trwania pojedynczej sesji do 30 min. w celu wyeliminowania ryzyka związanego z zakłóceniem rozwoju równoprawnej konkurencji na lokalnym rynku telekomunikacyjnym. NaleŜy zwrócić uwagę, iŝ uŝytkownik mógłby wielokrotnie nawiązać połączenie z Internetem w ciągu doby, a przepływność 512 kbit/s będzie gwarantowała mu swobodę w korzystaniu z większości aplikacji internetowych. Biorąc pod uwagę liczbę wymienionych powyŝej przedsiębiorców telekomunikacyjnych (28) świadczących publicznie dostępne usługi dostępu do Internetu, naleŝy ustanowić dodatkowe ograniczenia, które zagwarantują rozwój równoprawnej i skutecznej konkurencji na lokalnym rynku telekomunikacyjnym. Przedstawione przez Gminę we wniosku z dnia 27 stycznia 2011 r. zasady świadczenia bezpłatnej usługi dostępu do Internetu nie spełniają zatem warunku, o którym mowa w art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy, tj. niezakłócania rozwoju równoprawnej i skutecznej konkurencji na rynkach telekomunikacyjnych. W związku z powyŝszym Prezes UKE postanowił określić w sentencji Decyzji zasady świadczenia przez Gminę bezpłatnej usługi dostępu do Internetu - z której mogą korzystać wszyscy mieszkańcy Gminy - w sposób odmienny niŝ wskazała to Gmina we wniosku z dnia 27 stycznia 2011 r. Prezes UKE postanowił określić w sentencji maksymalną przepływność, która została ograniczona do 256 kb/s. Jednocześnie łączny czas trwania połączenia w ramach świadczonej przez Gminę bezpłatnej usługi dostępu do Internetu został ograniczony do 60 minut dziennie. Szczegółowe uzasadnienie dla wprowadzenia powyŝszych warunków zostało wskazane w pkt VI niniejszej Decyzji. 11

12 4. Spełnienie przez Gminę kryterium przejrzystości prowadzonej działalności telekomunikacyjnej (art. 7 ust. 1 i 2 w zw. z art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy) Odnosząc się do przesłanki przejrzystości jako przesłanki z art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy naleŝy zauwaŝyć, Ŝe jest to pojęcie nieostre, niezdefiniowane ustawowo. Oznacza to, iŝ treść temu pojęciu nadaje organ orzekający (M. Wyrzykowski, Pojęcie interesu społecznego w prawie administracyjnym, Warszawa 1986). Prezes UKE dokonując ustalenia prawidłowego znaczenia ww. przesłanki, posłuŝył się wykładnią językową. Do tego typu wykładni zaliczamy wszystkie dyrektywy (argumenty), które charakteryzują znaczenie normy ze względu na jej właściwości językowe. W doktrynie podnoszone jest, iŝ danej normie naleŝy przypisać takie znaczenie, jakie ma ona w języku potocznym, chyba, Ŝe waŝne względy przemawiają za odstąpieniem od tego znaczenia (domniemanie języka potocznego). Pewną konkretyzacją reguły domniemania języka potocznego jest reguła, która stanowi, Ŝe jeŝeli na gruncie języka potocznego moŝna przypisać normie kilka róŝnych znaczeń, to naleŝy wybrać to z nich, które jest najbardziej oczywiste (Wstęp do Prawoznawstwa, Lech Morawski, TNOIK, Toruń 2002, str. 170). W ocenie Prezesa UKE pod pojęciem przejrzystości naleŝy rozumieć, iŝ potencjalny uŝytkownik będzie mógł przy całkowitym zrozumieniu warunków świadczenia usługi dostępu do Internetu dokonywać świadomego wyboru korzystania z tej usługi, w tym takŝe w zakresie instalacji odpowiedniego, wymaganego sprzętu. UŜytkownik usługi dostępu do Internetu ma prawo do pełnej, rzetelnej i prawdziwej informacji na temat warunków na jakich jest ona świadczona. Przepisy regulaminu świadczenia usługi dostępu do Internetu muszą być równieŝ zgodne z Pt. Jednocześnie określone prawa i obowiązki stron, jak równieŝ dane dotyczące jakości omawianej usługi, nie mogą wprowadzać w błąd potencjalnego uŝytkownika. NaleŜy przyjąć Ŝe Gmina spełniła przesłankę przejrzystości, o której mowa w art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy albowiem kaŝdy potencjalnie zainteresowany dostępem do Internetu mieszkaniec Gminy będzie mógł w sposób ogólnie dostępny zapoznać się z warunkami świadczenia tej usługi przez Gminę. Nadto świadczenie tej usługi nastąpi na rzecz tylko tych mieszkańców, którzy zaakceptują regulamin świadczenia tej usługi, który precyzuje zakres i warunki korzystania z dostępu do Internetu. Jak wskazała Gmina we wniosku z dnia 27 stycznia 2011 r. przed rozpoczęciem korzystania z usługi uŝytkownik zostanie poinformowany o warunkach świadczenia usługi dostępu do Internetu i aby móc korzystać z tej usługi będzie zobowiązany zaakceptować regulamin jej świadczenia. 5. Spełnienie przez Gminę warunku braku zaspokojenia przez lokalny rynek telekomunikacyjny zapotrzebowania uŝytkowników końcowych na usługi dostępu do Internetu, niedyskryminowania uŝytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych oraz prowadzenia działalności telekomunikacyjnej w sposób proporcjonalny do sytuacji panującej na lokalnym rynku telekomunikacyjnym (art. 7 ust. 1 i 2 w zw. z art. 6 ust. 1 Ustawy) Prezes UKE zgodnie z art. 7 ust. 1 i 2 Ustawy zbadał równieŝ, czy w niniejszej sprawie spełniona została przesłanka, o której mowa w art. 6 ust. 1 Ustawy. 12

13 Zgodnie z art. 6 ust.1 Ustawy świadczenie na rzecz uŝytkowników końcowych przez jednostki samorządu terytorialnego bezpłatnej usługi dostępu do Internetu, moŝe mieć miejsce, jeŝeli nie jest zaspokojone zapotrzebowanie uŝytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych. Działalność taka musi być proporcjonalna co oznacza, Ŝe musi być odpowiednia do zidentyfikowanych lokalnych potrzeb oraz działań podejmowanych przez rynek w zakresie rozwoju lokalnego rynku usług szerokopasmowych. Jednocześnie kaŝde zróŝnicowanie odbiorców w zakresie świadczonych usług musi być uzasadnione. Jak stanowi art. 6 ust. 2 Ustawy powyŝszych wymagań nie stosuje się w przypadku świadczenia usług telekomunikacyjnych na potrzeby organów administracji publicznej, państwowych lub samorządowych jednostek organizacyjnych oraz innych podmiotów publicznych, a takŝe w przypadku usług telekomunikacyjnych świadczonych wyłącznie w miejscach publicznych przez publicznie dostępne punkty dostępu do Internetu. Prezes UKE wskazuje, Ŝe w niniejszej sprawie istnieje konieczność dokonania oceny spełnienia przesłanek określonych w art. 6 ust. 1 Ustawy z uwagi na fakt, Ŝe uŝytkownicy końcowi będą mogli korzystać z bezpłatnej usługi dostępu do Internetu równieŝ w miejscu zamieszkania. Tym samym podejmowana przez Gminę działalność telekomunikacyjna dotyczy nie tylko miejsc publicznych, ale równieŝ lokali mieszkalnych. Równocześnie z uwagi na skalę projektu polegającą na zainstalowaniu przez Gminę duŝej liczby hotspotów, co mogłoby prowadzić do negatywnych skutków dla lokalnego rynku telekomunikacyjnego, istotnym jest spełnienie przez Gminę przesłanek, o których mowa powyŝej. Zgodnie z posiadanymi przez Prezesa UKE informacjami (stan na r.), liczba stacjonarnych łączy z aktywną usługą szerokopasmowej transmisji danych na terenie gminy Krosno wynosi: stacjonarnych łączy z aktywną usługą szerokopasmowej transmisji danych. Przyjmując, Ŝe średnia wielkość gospodarstwa domowego w Polsce wynosi 2,84 osoby (dane z 2002 r. 1 ) a w Gminie zamieszkuje ok osoby 2 daje to liczbę gospodarstw domowych w Gminie. Tak więc dostęp do stacjonarnego szerokopasmowego Internetu posiada (przyjmując jeden dostęp na jedno gospodarstwo domowe) 50,5 % gospodarstw domowych w Gminie Krosno. Stosunek liczby stacjonarnych łączy z aktywną usługą szerokopasmowej transmisji danych do liczby mieszkańców wynosi zatem 17,8%. NaleŜy zatem stwierdzić, Ŝe wskaźnik dostępu do Interentu na terenie Gminy znajduje się na dość wysokim poziomie, jednakŝe nadal blisko połowa gospodarstw domowych pozbawiona jest dostepu do Internetu. Stwierdzić naleŝy takŝe, Ŝe w 2009 roku dostęp do Internetu posiadało blisko 55% gospodarstw domowych w Polsce 3. Czyli penetracja usług szerokopasmowych w Gminie jest nadal poniŝej średniej krajowej. 1 GUS Narodowy Spis Powszechny 2002 r. 2 GUS, Bank Danych Lokalnych, stan na 31 grudnia 2009 r. 3 df 13

14 Badanie dostępności usług szerokopasmowych dokonane przez Prezesa UKE pozwoliło stwierdzić, Ŝe mieszkańcy Gminy są zagroŝeni wykluczeniem cyfrowym. Podsumowując, naleŝy stwierdzić, Ŝe na obszarze Gminy nie jest zaspokojone zapotrzebowanie uŝytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych. Ponadto, jak wynika z informacji przekazanych przez Gminę we wniosku z dnia 27 stycznia 2011 r., mieszkańcy są zainteresowani moŝliwością korzystania z usługi dostępu do Internetu, gdyŝ ze względów społeczno ekonomicznych nie wszyscy mają moŝliwość korzystania z komercyjnych ofert. Ponadto na spotkaniach Prezydenta Miasta z mieszkańcami często podnoszony jest temat zapewnienia usługi dostępu do Internetu mieszkańcom zagroŝonym wykluczeniem cyfrowym. Z bezpłatnej usługi dostępu do Internetu będzie mogła równieŝ korzystać młodzieŝ szkolna przy wykorzystaniu urządzeń mobilnych. Dokonując oceny spełnienia przez Gminę przesłanek, o których mowa w art. 6 ust. 1 Ustawy, Prezes UKE wskazuje równieŝ, Ŝe zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001 r., Nr 142, poz z późn. zm.) do zadań własnych gminy naleŝy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne gminy obejmują sprawy z zakresu działalności telekomunikacyjnej. W ramach zatem swoich zadań własnych Gmina zobowiązania jest do zaspokajania zbiorowych potrzeb ludności, w tym między innymi w zakresie telekomunikacji. Na szczególną uwagę w tym zakresie zasługuje spoczywający na Gminie obowiązek przeciwdziałania zjawisku tak zwanego cyfrowego wykluczenia albowiem jego istnienie jest jednym z przejawów istnienia niezaspokojonych potrzeb wspólnoty. NaleŜy bowiem mieć na uwadze, Ŝe wykluczenie cyfrowe oznacza systemowe róŝnice w dostępie i korzystaniu z komputerów i Internetu pomiędzy osobami o róŝnym statusie społeczno-ekonomicznym (wykształceniu, dochodach, zawodzie), na róŝnych etapach Ŝycia, między męŝczyznami i kobietami, mieszkańcami obszarów miejskich i wiejskich, a takŝe róŝnych regionów. Wymaga nadto podkreślenia, Ŝe indywidualne i zbiorowe potrzeby wspólnoty samorządowej pojawiają się i są zaspokajane przede wszystkim przez władzę lokalną. Wspólnota samorządowa powinna podejmować działania zmierzające do niwelowania róŝnic w procesie zaspokajania podstawowych potrzeb, gdy są one wywołane czynnikami niezaleŝnymi od jednostki czy rodziny. Zadania z zakresu działalności telekomunikacyjnej powinny być skierowane do osób najbardziej potrzebujących. Gminna administracja publiczna jest usytuowana najbliŝej obywatela i ma moŝliwość zidentyfikować na takim poziomie osoby potrzebujące wsparcia. W ocenie Prezesa UKE obecne moŝliwości korzystania przez mieszkańców Gminy z bezpłatnej publicznej usługi dostępu do Internetu są w duŝym stopniu ograniczone. Prezes UKE zwraca uwagę, Ŝe na ocenę istnienia zjawiska braku zaspokojonych potrzeb w zakresie dostępu do Internetu ma znaczenie to czy mieszkańcy Gminy mają moŝliwość uzyskania rzeczywistego dostępu do tych usług, w tym uzyskania takiego dostępu takŝe na skutek dotychczasowej działalności Gminy w sferze jej zadań własnych. 14

15 W tym zakresie naleŝy wskazać, Ŝe zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego (zwanego dalej GUS ) z 2009 roku w Gminie było 14 bibliotek wraz filiami (w tym 6 naukowych/fachowych).w placówkach tych było dostępnych dla czytelników 38 komputerów podłączonych do Internetu. Jednocześnie według danych GUS do uŝytku uczniów (w szkołach podstawowych i gimnazjach) były dostępne 403 komputery z dostępem do Internetu, z czego 370 z dostępem szerokopasmowym. Ogółem było dostępnych 24 pracowni komputerowych: - 14 w szkołach podstawowych dla dzieci i młodzieŝy, - 1 w szkole podstawowej dla dzieci i młodzieŝy specjalnej, - 8 w gimnazjach dla dzieci i młodzieŝy, - 1 w gimnazjum dla dzieci i młodzieŝy specjalnej. W 2009 roku wskaźnik komputeryzacji (rozumiany jako udział procentowy szkół wyposaŝonych w komputery przeznaczone do uŝytku uczniów z dostępem do Internetu) w szkołach podstawowych oraz gimnazjach (z wyłączeniem placówek dla dzieci i młodzieŝy specjalnej) wynosił 100%. Niemniej wymaga podkreślenia, Ŝe w szkołach podstawowych na jeden komputer przeznaczony do uŝytku uczniów z dostępem do Internetu przypadało 11 uczniów (średnia: 11,28), natomiast w gimnazjach 12 (średnia: 12,30). Jednocześnie wskaźnik komputeryzacji wśród szkół ponadgimnazjalnych dla młodzieŝy (bez specjalnych) wynosił 66,7%. W tych placówkach oświatowych średnio przypadało 10 uczniów (średnia: 10,22) na 1 komputer zapewniający dostęp do Internetu. Dokonując oceny tych danych Prezes UKE zwraca uwagę, Ŝe osoby młode, dla których Internet moŝe stanowić dodatkowe źródło informacji, mają utrudniony dostęp do technologii informacyjno komunikacyjnych. W szkołach podstawowych prawie 11 uczniów, w gimnazjach około 12 uczniów, natomiast w szkołach ponadgimnazjalnych 10 uczniów przypadało na 1 komputer z dostępem do Internetu. W takich warunkach utrudnione jest efektywne promowanie nowoczesnych technologii oraz nauka w zakresie wykorzystywania aplikacji i usług internetowych. Istotnym jest równieŝ fakt, Ŝe z usługi dostępu do Internetu będą mogli korzystać nie tylko mieszkańcy Gminy, ale równieŝ inni uŝytkownicy końcowi będący w zasięgu sieci bezprzewodowej (np. turyści). Tym samym usługa będzie świadczona na zasadach, które nie dyskryminują określonej grupy odbiorców. PowyŜsza analiza dowodzi, iŝ Gmina przedstawiając warunki świadczenia bezpłatnej usługi dostępu do Internetu za pomocą hotpostów spełniła następujące przesłanki wskazane w art. 6 ust. 1 Ustawy: a) brak zaspokojenia przez lokalny rynek telekomunikacyjny zapotrzebowania uŝytkowników końcowych na usługi dostępu do Internetu, b) niedyskryminowania określonej grupy uŝytkowników końcowych. Odnosząc się natomiast do przesłanki proporcjonalności prowadzonej przez Gminę działalności telekomunikacyjnej naleŝy zauwaŝyć, Ŝe zaproponowane przez Gminę zasady świadczenia bezpłatnej usługi dostępu do Internetu powinny uwzględniać 15

16 sytuację panującą na lokalnym rynku telekomunikacyjnym. Prezes UKE stwierdza, Ŝe usługa, która byłaby świadczona na proponowanych przez Gminę zasadach byłaby nieproporcjonalna do sytuacji panującej na lokalnym rynku telekomunikacyjnym albowiem jest nieodpowiednia do zidentyfikowanych lokalnych potrzeb oraz nie będzie sprzyjać efektywnemu inwestowaniu przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych w infrastrukturę telekomunikacyjną. NaleŜy mieć na uwadze, Ŝe na terenie Gminy działają przedsiębiorcy telekomunikacyjni, którzy świadczą zarówno stacjonarne jak i mobilne usługi dostępu do Internetu. Świadczenie usługi dostępu do Internetu na warunkach wskazanych przez Gminę (tj. m.in. ustanowienie czasu połączenia na 30 min. w trakcie pojedynczej sesji, maksymalnej przepływności na poziomie 512 kb/s) mogłoby doprowadzić do sytuacji, w której oferta przedsiębiorców telekomunikacyjnych nie byłaby konkurencyjna wobec oferty Gminy. Jednocześnie Prezes UKE wskazuje, Ŝe z bezpłatnej usługi dostępu do Internetu świadczonej przez Gminę będą korzystać nie tylko osoby zagroŝone wykluczeniem cyfrowym, ale wszyscy mieszkańcy będący w zasięgu tej sieci. Tym samym dotychczasowi abonenci przedsiębiorców telekomunikacyjnych mogliby rezygnować z ich usług na rzecz bezpłatnej publicznie dostępnej usługi dostępu do Internetu świadczonej przez Gminę. Gmina realizuje ten projekt ze środków publicznych i w związku z tym nie moŝe, świadcząc ww. usługę, zniekształcać lub ograniczać konkurencji pomiędzy przedsiębiorcami telekomunikacyjnym. Podmioty prywatne nie mogą być zmuszane do rywalizowania o klientów z jednostkami samorządu terytorialnego, które finansują usługę ze środków publicznych. W związku z powyŝszym Prezes UKE postanowił określić w sentencji Decyzji zasady świadczenia przez Gminę bezpłatnej usługi dostępu do Internetu - z której mogą korzystać wszyscy mieszkańcy Gminy - w sposób odmienny niŝ wskazała to Gmina we wniosku z dnia 27 stycznia 2011 r. W sentencji Decyzji zostały określone warunki w zakresie świadczenia przez Gminę bezpłatnej usługi dostępu do Internetu - z której mogą korzystać wszyscy mieszkańcy Gminy tj. maksymalna przepływność łączy dla wysyłania jak i odbierania danych nie moŝe być wyŝsza niŝ 256 kbit/s. Jednocześnie łączny czas trwania połączenia w ramach świadczonej przez Gminę bezpłatnej usługi dostępu do Internetu został ograniczony do 60 minut dziennie, a nie jak wskazała Gmina do 30 minut w trakcie pojedynczej sesji. V. Analiza przesłanek mających wpływ na zakres i warunki świadczenia przez Gminę bezpłatnej usługi dostępu do Internetu za pomocą hotspotów (art. 7 ust. 3 Ustawy) Przepis art. 7 ust. 3 Ustawy zobowiązuje Prezesa UKE do wzięcia pod uwagę przy określaniu zakresu i warunków świadczenia przez jednostkę samorządu terytorialnego usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat lub w zamian za opłatę niŝszą niŝ cena rynkowa, następujących przesłanek: 1) interesu uŝytkowników końcowych, w szczególności konieczności przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu i zapewnienia maksymalnych korzyści w zakresie róŝnorodności usług telekomunikacyjnych, ich ceny i jakości; 2) sytuacji na lokalnym rynku usług, które mają być świadczone; 16

17 3) tworzenia warunków efektywnego inwestowania w infrastrukturę telekomunikacyjną przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych; 4) wymagań, o których mowa w art. 3 ust. 2 Ustawy oraz art. 6 ust. 1 Ustawy. 1. Ocena kryterium interesu uŝytkowników końcowych (art. 7 ust. 3 pkt 1 Ustawy) oraz analiza sytuacji na lokalnym rynku telekomunikacyjnym (art. 7 ust. 3 pkt 2 Ustawy) Przechodząc do oceny kryterium interesu uŝytkowników końcowych (art. 7 ust. 3 pkt 1 Ustawy) oraz analizując sytuację na lokalnym rynku usług (art. 7 ust. 3 pkt 2 Ustawy) Prezes UKE wskazuje na istnienie zjawiska wykluczenia cyfrowego na terenie Gminy. Działanie w interesie uŝytkowników końcowych w niniejszej sprawie przejawia się w zapewnieniu mieszkańcom Gminy dostępu do usług internetowych. NaleŜy zwrócić uwagę, iŝ dostęp do szerokopasmowego Internetu posiada (przyjmując jeden dostęp na jedno gospodarstwo domowe) 50,5% gospodarstw domowych. Penetracja Internetu w stosunku do liczby mieszkańców wynosi natomiast 17,8%. Pomimo, iŝ wskaźnik dostępu do Interentu na terenie Gminy znajduje się na dość wysokim poziomie, nadal blisko połowa gospodarstw domowych pozbawiona jest dostepu do Internetu. Penetracja usług szerokopasmowych w Gminie jest nadal poniŝej średniej krajowej. Niewątpliwie dostęp do Internetu na warunkach odbiegających od zasad świadczenia tej usługi, jaką oferuje rynek telekomunikacyjny pozwoli takŝe osobom w trudnej sytuacji materialnej, dla których korzystanie z płatnego dostępu do Internetu świadczonego przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych jest w znacznym stopniu utrudnione ze względów finansowych, skorzystać z tej usługi. Nie ulega przy tym wątpliwości, Ŝe osoby te nie stanowią (i najprawdopodobniej nie będą stanowiły równieŝ w najbliŝszej przyszłości) potencjalnych klientów dla tych przedsiębiorców. Świadczenie przez Gminę usługi dostępu do Internetu na warunkach określonych w niniejszej Decyzji umoŝliwi mieszkańcom o niskich dochodach korzystanie z Internetu, a to powinno przyczynić się do polepszenia ich sytuacji Ŝyciowej. Dla osób bezrobotnych dostęp do technologii informacyjno komunikacyjnych stwarza zaś nowe moŝliwości poszukiwania zatrudnienia. Dostęp do szerokopasmowego Internetu dla tej grupy uŝytkowników końcowych jest takŝe narzędziem ułatwiającym zdobycie nowych, dodatkowych kwalifikacji zawodowych, co wpływa na zwiększenie ich szans na rynku pracy i w konsekwencji polepszenia ich sytuacji Ŝyciowej. Prezes UKE określając zakres i warunki świadczenia uŝytkownikom końcowym usługi bezpłatnego dostępu do Internetu zobowiązany jest do wzięcia pod uwagę takŝe konieczności zapewnienia maksymalnych korzyści w zakresie róŝnorodności usług telekomunikacyjnych, ich ceny i jakości. Istotne jest w tym zakresie podejmowanie działań, które stymulują rozwój lokalnego rynku telekomunikacyjnego tak, aby konsumenci mieli moŝliwość wyboru pośród dostępnych ofert przedsiębiorców telekomunikacyjnych takiej, która będzie spełniała ich oczekiwania. W celu zapewnienia róŝnorodności i jakości usług dostępu do Internetu na terenie Gminy Prezes UKE w treści niniejszej Decyzji postanowił, Ŝe: 17

18 1) funkcjonowanie poszczególnych hotspotów powinno być zgodne z warunkami określonymi w Rozporządzeniu (punkt II.2. sentencji Decyzji); 2) maksymalna przepływność łączy nie moŝe być wyŝsza niŝ 256 kbit/s dla uŝytkownika końcowego (punkt II.3. sentencji Decyzji); 3) łączny czas trwania połączenia będzie nie większy niŝ 60 minut w trakcie pojedynczej sesji, przy czym ograniczenie połączenia będzie dotyczyć: a. urządzenia końcowego lub b. uŝytkownika końcowego, jeŝeli będzie on zarejestrowany (punkt II.4. sentencji Decyzji) NaleŜy zwrócić uwagę, iŝ na terenie Gminy działają liczni przedsiębiorcy telekomunikacyjni (28), którzy wykorzystują określone technologie w celu świadczenia publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych. Ustanowione ograniczenia w zakresie moŝliwości korzystania z usługi dostępu do Internetu gwarantują, iŝ nie zostanie zakłócona konkurencja na lokalnym rynku telekomunikacyjnym. Usługa dostępu do Internetu, która będzie świadczona na opisanych powyŝej zasadach nie będzie stanowić oferty konkurencyjnej do ofert dostępu do Internetu proponowanych przez działających na terenie Gminy przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Wynika to z tego, Ŝe dostęp do bezpłatnego Internetu świadczony przez Gminę na warunkach określonych w niniejszej Decyzji, z uwagi na ograniczenie maksymalnej przepływności łącza oraz czasu trwania połączenia będzie dostępem ograniczonym. Podkreślenia wymaga takŝe to, Ŝe technologie wykorzystywane przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych umoŝliwiają świadczenie tej usługi uŝytkownikom końcowym o jakości lepszej niŝ ta, jaką zapewni Gmina w ramach świadczonej przez siebie usługi dostępu do Internetu. Porównanie technologii wykorzystywanej przez Gminę oraz przedsiębiorców telekomunikacyjnych prowadzi do wniosku, Ŝe świadczenie usługi dostępu do Internetu za pomocą hotspotów nie moŝe się równać z moŝliwościami, jakie dają łącza stacjonarne, czy teŝ rozwiązania operatorów mobilnych. Dostęp mobilny do Internetu zapewniany przez operatorów sieci mobilnych zapewnia moŝliwość korzystania z Internetu niezaleŝnie od miejsca pobytu, natomiast hotspot ma ograniczony zasięg działania. UŜytkownik moŝe korzystać z omawianej usługi tylko w wyznaczonym miejscu. Istnieją zatem istotne róŝnice w zakresie jakości świadczonej usługi przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych oraz przez Gminę. W tym stanie rzeczy, uŝytkownicy końcowi zainteresowani pełnym dostępem do Internetu, oraz dostępem o lepszej jakości będą stanowić potencjalną grupę odbiorców, którzy będą chcieli korzystać z usług świadczonych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Prezes UKE wskazuje, Ŝe kształtowany w ten sposób wzrost świadomości mieszkańców Gminy na temat technologii informacyjno komunikacyjnych oraz umoŝliwienie im poznania korzyści, jakie daje dostęp do Internetu będzie stymulować działania uŝytkowników końcowych związane z poszukiwaniem ofert przedsiębiorców telekomunikacyjnych, które zapewnią im nieskrępowany dostęp do Internetu. Tym samym, na lokalnym rynku telekomunikacyjnym będą dostępne zarówno oferty komercyjne zapewniane przez przedsiębiorców 18

19 telekomunikacyjnych, jak równieŝ oferta Gminy skierowana do osób, którym wystarcza ograniczony dostęp do Internetu. Bezpłatna usługa dostępu do Internetu stanowić będzie uzupełnienie dotychczasowych rozwiązań w zakresie dostępu do Internetu. 2. Ocena kryterium efektywnego inwestowania w infrastrukturę telekomunikacyjną przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych (art. 7 ust. 3 pkt 3 Ustawy) Prezes UKE, mając na uwadze ograniczenia określone w niniejszej Decyzji w zakresie moŝliwości korzystania z usługi dostępu do Internetu świadczonej przez Gminę bez pobierania opłaty uznał równieŝ, Ŝe nie będzie ona zagraŝać efektywnemu inwestowaniu w infrastrukturę telekomunikacyjną przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych (art. 7 ust. 3 pkt 3 Ustawy). Bezpłatna usługa dostępu do Internetu świadczona przez Gminę na warunkach określonych w niniejszej Decyzji nie będzie powodowała powstawania barier dla przedsiębiorców telekomunikacyjnych w zakresie budowania nowej infrastruktury telekomunikacyjnej, czy teŝ modernizacji dotychczasowej infrastruktury. UŜytkownicy końcowi zainteresowani pełnym dostępem do Internetu o lepszej jakości, a w szczególności przepływności, będą stanowić potencjalną grupę odbiorców, którzy mogą zostać przyłączeni przez komercyjnych dostawców usług. 3. Ocena wymagań, o których mowa w art. 3 ust. 2 Ustawy oraz art. 6 ust. 1 Ustawy Przy określaniu zakresu i warunków świadczenia przez Gminę usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat Prezes UKE wziął równieŝ pod uwagę wymagania, o których mowa w art. 3 ust. 2 Ustawy oraz art. 6 ust. 1 Ustawy. W wyniku przeprowadzonej analizy sytuacji na lokalnym rynku telekomunikacyjnym (punkt IV.3. uzasadnienia niniejszej Decyzji) Prezes UKE stwierdził, Ŝe bezpłatna usługa dostępu do Internetu świadczona na zasadach przedstawionych przez Gminę we wniosku z dnia 27 stycznia 2011 r. tj. przy przepływności do 512 kbit/s oraz limicie czasu połączenia tj. do 30 min. w ramach pojedynczej sesji mogłaby zakłócać rozwój równoprawnej i skutecznej konkurencji na lokalnym rynku telekomunikacyjnym. Z tego teŝ względu, zamierzając zapewnić przejrzysty i niezakłócony rozwój równoprawnej i skutecznej konkurencji, Prezes UKE zmodyfikował warunki świadczenia usługi dostępu do Internetu wskazane przez Gminę wprowadzając inne ograniczenia. Podkreślenia wymaga, iŝ wprowadzone w niniejszej Decyzji określenie maksymalnej przepływności na poziomie 256 kbit/s oraz limitu czasu połączenia tj. do 60 min. w ramach pojedynczej sesji, sprawi, Ŝe uŝytkownik końcowy nie będzie mógł w sposób nieskrępowany korzystać z Internetu, tak jak to jest w przypadku korzystania z usługi dostępu do Internetu świadczonej przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych na zasadach komercyjnych. Przy określaniu zakresu i warunków świadczenia przez Gminę usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat Prezes UKE wziął równieŝ pod uwagę wymagania, o których mowa w art. 3 ust. 2 Ustawy oraz art. 6 ust. 1 Ustawy. Usługa dostępu do Internetu świadczona przez Gminę bez pobierania opłat za pomocą hotspotów na warunkach określonych w niniejszej Decyzji nie będzie zakłócać równoprawnej i skutecznej konkurencji na lokalnym rynku telekomunikacyjnym. 19

20 Ograniczenie maksymalnej przepływności łączy do 256 kb/s dla uŝytkownika końcowego samo w sobie będzie stanowić istotne utrudnienie w moŝliwości korzystania z usług i aplikacji dostawców kontentu. PowyŜsza przepływność łączy będzie pozwalała bowiem na korzystanie jedynie z podstawowych aplikacji, takich jak czy strony internetowe. Prezes UKE uznał, Ŝe przedstawione przez Gminę warunki świadczenia bezpłatnej usługi dostępu do Internetu są nieproporcjonalne do sytuacji panującej na lokalnym rynku telekomunikacyjnym, w szczególności z uwagi na duŝą liczbą przedsiębiorców telekomunikacyjnych działających na terenie Gminy (szczegółowa analiza w tym zakresie została przeprowadzona w pkt IV. 5. uzasadnienia niniejszej Decyzji). Gmina udostępniając bezpłatną usługę dostępu do Internetu jest zobowiązana dostosować warunki jej świadczenia do sytuacji panującej na rynku. W przypadku, gdy na danym terenie występuje duŝa liczba przedsiębiorców telekomunikacyjnych istotnym jest takie określenie zasad świadczenia tej usługi, aby nie zagraŝała ona rozwojowi konkurencji na lokalnym rynku telekomunikacyjnym. Określając warunki świadczenia przez Gminę usługi dostępu do Internetu Prezes UKE wziął takŝe pod uwagę wyniki dokonanej analizy w zakresie istnienia niezaspokojonych potrzeb uŝytkowników końcowych na usługę dostępu do Internetu jak i niedyskryminowania określonej grupy uŝytkowników końcowych (punkt IV.5. uzasadnienia niniejszej Decyzji). Analiza ta dowiodła, Ŝe zostały spełnione przesłanki wskazane w art. 6 ust. 1 Ustawy. Określone w Decyzji warunki świadczenia usługi przez Gminę nie dyskryminują Ŝadnej z grup odbiorców, gdyŝ z usługi tej będą mogły korzystać wszystkie osoby będące w zasięgu funkcjonowania hotspotów. Jednocześnie warunki świadczenia tej usługi przyjęte w Decyzji pozwalają na zaspokojenie w określonym zakresie zapotrzebowania na usługę dostępu do Internetu wśród uŝytkowników końcowych dostosowując zasady świadczenia tej usługi przez Gminę do warunków panujących na lokalnym rynku telekomunikacyjnym. Ustalając te warunki Prezes UKE wziął pod uwagę wynik analizy spełnienia przesłanek określonych w art. 3 ust. 2 oraz art. 6 ust. 1 Ustawy. W konsekwencji ustanowione w niniejszej Decyzji warunki świadczenia przez Gminę bezpłatnej usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą hotspotów nie będą powodowały, iŝ zostanie zakłócona równoprawna i skuteczna konkurencji na lokalnym rynku telekomunikacyjnym i są one proporcjonalne do sytuacji panującej na tym rynku. VI. Określenie przez Prezesa UKE warunków oraz obszaru świadczenia bezpłatnej usługi dostępu do Internetu Zgodnie z art. 7 ust. 4 Ustawy decyzja Prezesa UKE na świadczenie bez pobierania opłat lub w zamian za opłatę niŝszą niŝ cena rynkowa usługi określa: 1) obszar, którego dotyczy działalność, 2) maksymalną przepływność łącza, 3) warunki świadczenia usługi dostępu do Internetu, w tym maksymalny czas, po upływie którego następuje zakończenie połączenia. 20