Alicja Grześkowiak RAPORT Z BADAŃ ILOŚCIOWYCH ZREALIZOWANYCH W RAMACH PROJEKTU KUŹNIA KADR 7

Alicja Grześkowiak RAPORT Z BADAŃ ILOŚCIOWYCH ZREALIZOWANYCH W RAMACH PROJEKTU KUŹNIA KADR 7

Spis treści Wprowadzenie... 3 CZĘŚĆ 1 PRÓBA GŁÓWNA (n=400)... 4 1.1. Charakterystyka próby... 4 1.2.Charakterystyka absolwentów... 6 1.3. Relacje absolwentów z uczelnią... 13 1.4. Program dla absolwentów... 18 1.5. Portal internetowy... 33 1.6. Aspekty finansowe programu dla absolwentów... 39 CZĘŚĆ II PRÓBA DODATKOWA (n=200)... 44 2.1. Charakterystyka próby... 44 2.2.Charakterystyka absolwentów biorących udział w szkoleniach otwartych organizowanych przez Dział Obsługi Projektów Rozwojowych Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu... 45 2.3. Relacje absolwentów z uczelnią... 50 2.4. Program dla absolwentów... 53 2.5. Portal internetowy... 57 Podsumowanie... 60 Załącznik A tabele krzyżowe (próba główna)... 66 Załącznik B tabele krzyżowe (próba dodatkowa)... 85 2

Wprowadzenie W ramach projektu Kuźnia Kadr 7 realizowanego przez Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu wykonano badanie ankietowe absolwentów. Badanie zrealizowano w dwóch częściach. W przypadku pierwszej z nich wylosowana próba liczyła 400 osób i składała się z absolwentów uczelni wyższych z całej Polski. Badanie przeprowadzono metodą CATI w dniach 23 kwietnia 15 maja 2013 r., a w jego realizację było zaangażowanych dziesięciu ankieterów. Bazę respondentów otrzymano wykorzystując numery telefonów komórkowych generowane losowo ( 3 pierwsze cyfry prefiks operatora + 6 losowych cyfr). Druga część badania polegała na zbieraniu opinii osób, które uprzednio brały udział w szkoleniach otwartych organizowanych przez Dział Obsługi Projektów Rozwojowych w ramach innych projektów. Wielkość próby liczyła 201 osób, a respondenci zostali wybrani z bazy kontaktów z uczestnikami szkoleń. Ankietowanie wykonano metodą CATI w dniach 16 maja - 20 maja 2013. Pracowało przy nim 10 ankieterów. Wszyscy respondenci były to osoby z wyższym wykształceniem, które po ukończeniu zasadniczych studiów skorzystały z oferty edukacyjnej proponowanej przez Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu. Informacje zbierane w trakcie wywiadów mają wspomóc opracowanie innowacyjnego produktu oferty uczelni zorientowanej na absolwentów, stąd kluczowymi obszarami diagnostycznymi były: charakterystyka absolwentów, ich dotychczasowe relacje z uczelnią oraz oczekiwania względem ukończonej szkoły wyższej oraz opinie respondentów na temat proponowanego programu dla absolwentów. Niniejszy raport przedstawia opracowanie wyników badań ilościowych. Opracowanie składa się z dwóch części. W pierwszej z nich zaprezentowano rezultaty dotyczące próby głównej (n=400), a w drugiej wyniki odnoszące się do próby dodatkowej (n=200). Każda z części zawiera charakterystykę analizowanej próby, charakterystykę absolwentów i ich doświadczenia w kontaktach z uczelnią po ukończeniu studiów oraz ocenę różnych aspektów programu dla absolwentów. Całość zamyka podsumowanie przeprowadzonych badań wraz ze sformułowaniem wskazówek i rekomendacji. Dodatkowo, w załącznikach ujęto tabele krzyżowe odzwierciedlające rozkłady odpowiedzi na poszczególne pytania, w tym z uwzględnieniem zróżnicowania według płci i wieku. 3

CZĘŚĆ 1 PRÓBA GŁÓWNA (n=400) 1.1. Charakterystyka próby Strukturę próby według wieku przedstawia rys.1. Osoby najmłodsze do 30 roku życia stanowiły 27,5% badanych, kolejna grupa wieku 31-40 lat konstytuowała 31,5% ogółu, najmniej liczna była grupa absolwentów w wieku 41-50 lat (15,3% ogółu), a osoby 51+ stanowiły 25,8% respondentów. W badaniu uwzględniono także podział najstarszej grupy wieku na dwa przedziały: 51-65 lat (21,3% ogółu) oraz 66+ (4,5% ogółu). Ze względu na niewielką liczność ostatniej z grup w dalszych analizach zdecydowano rozpatrywać osoby 51+ łącznie w jednej kategorii wieku 51+ 25,8% do 30 lat 27,5% 41-50 lat 15,3% 31-40 lat 31,5% Rys.1. Struktura próby według wieku. W próbie większość stanowiły kobiety (rys.2). mężczyźni 41,0% kobiety 59,0% Rys.2. Struktura próby według płci 4

¾ ankietowanych stwierdziło, że żyje w związku. Jako single (niemieszkający z rodziną lub partnerem) zadeklarowało się 12,5%, tyle samo, co osoby żyjące bez partnera, ale z rodziną (np. dziećmi, rodzicami). Strukturę próby według klasy miejscowości zamieszkania ilustruje rys. 3. miasto pow. 500 tys. 26,0% miasto 201-500 tys. 16,3% miasto 51-200 tys. 16,8% wieś 17,8% miasto poniżej 50 tys. 23,3% Rys.3. Struktura próby według miejsca zamieszkania (wieś oraz miasta o różnej liczbie mieszkańców) Respondenci to przede wszystkim mieszkańcy miast (82,2%). Ponad ¼ zamieszkiwała duże miasta (powyżej 500 tys. mieszkańców). Liczna była też grupa z najmniejszych miast, tj. poniżej 50 tys. mieszkańców stanowiła 23,3% ogółu ankietowanych. Większość absolwentów mieszka stosunkowo blisko ośrodka, w którym ukończyli studia - ponad 1/3 absolwentów pozostała w mieście, gdzie zlokalizowana jest ich uczelnia, a 39,3% nie mieszka dalej niż 100 km. (rys.4). powyżej 100 km 24,8% miasto studiów 36,0% do 100 km 39,3% Rys.4. Struktura próby według odległości miejsca zamieszkania od macierzystej uczelni 5

1.2.Charakterystyka absolwentów Respondenci kończyli przede wszystkim studia stacjonarne/dzienne 59% wskazań oraz zaoczne 43,3% wskazań (rys.5). Wskazanie studiów wieczorowych nastąpiło jedynie w 4% przypadków. % 70 60 50 40 30 20 10 0 59 43,3 4 dziennie zaocznie wieczorowo Rys.5. Odsetek osób kończących studia w określonych trybach W próbie dominowali respondenci, którzy ukończyli studia w latach 1990-2008 (50,5% ogółu), a najmniej liczną grupę konstytuowali absolwenci sprzed 1990 r. (19,3%). Najmłodsi absolwenci kończący studia po 2008 r. stanowili 30,3% ogółu (rys.6) 60 50 50,5 40 % 30 20 10 19,3 30,3 0 przed 1990 1990-2008 po 2008 Rys.6.Absolwenci według lat ukończenia studiów 65% respondentów jest absolwentami tylko jednej uczelni (z uwzględnieniem wszystkich rodzajów studiów, w tym podyplomowych, drugiego kierunku itp.), 26,5% dwóch uczelni, a 8,5% trzech lub więcej. Ankietowane osoby to przede wszystkim absolwenci trzech kierunków studiów (rys. 7): ekonomiczno-administracyjnego (31,8% wskazań), humanistycznego (27,5% wskazań) oraz ścisłego-technicznego (26,5% wskazań). W dalszej kolejności znaleźli się absolwenci kierunków przyrodniczych (11% wskazań). Odsetek każdego z pozostałych nie przekroczył 3%. 6

ekonomiczno-administracyjny 31,8 humanistyczny ścisły-techniczny 27,5 26,5 przyrodniczy 11 medyczny sportowy turystyka i rekreacja inny 3 2,3 1,5 0,5 0 5 10 15 20 25 30 35 % Rys. 7. Absolwenci według ukończonego kierunku studiów Większość respondentów (76,8%) posiadała stopień magistra lub równoważny (rys.8), a znacznie ponad połowa (60,3%) legitymowała się wykształceniem licencjackim lub inżynierskim. Zwraca uwagę duży odsetek osób, które ukończyły studia podyplomowe (27%). Niewiele osób uzyskało stopień doktora lub tytuł naukowy. magisterskie i odpowiedniki 76,8 licencjat/inżynierskie 60,3 podyplomowe 27 dokotrat 2,8 tytuł naukowy 0,5 0 20 40 60 80 % Rys.8. Absolwenci według wykształcenia Prawie połowa osób (49,1%), które zakończyły studia główne (licencjackie lub magisterskie) podejmowała studia bądź szkolenia zawodowe lub doszkalające. Absolwenci raczej pozytywnie oceniają z perspektywy czasu uczelnię, na której studiowali (rys. 9). Aż 90,3% ankietowanych wzięłoby ponownie pod uwagę uczelnię przy wyborze studiów. 27,5% rozpatrywałoby wyłącznie swoją szkołę wyższą. Tylko 8% osób nie wybrałoby tej samej uczelni, a znikomy odsetek (1,8%) odradzałby komukolwiek podjęcia studiów na swojej Alma Mater. 7

byłaby jedną z kilku uczelni, które brał(a)bym pod uwagę 56,5 byłaby jedyną uczelnią, którą brał(a)bym pod uwagę 27,5 nie brał(a)bym jej pod uwagę 8 wziął(a)bym ją pod uwagę, ale w dalszej kolejności 6,3 odradzał(a)bym komukolwiek studiowanie tam 1,8 0 20 40 60 % Rys.9. Myśląc o swojej uczelni na której ukończył(a) Pan(i) studia licencjackie/ magisterskie. Patrząc z perspektywy czasu, czy wybrał(a)by Pan(i) jeszcze raz tę samą uczelnię? Zdecydowana większość ankietowanych (83,8%) absolwentów to osoby pracujące (rys.10). Nie pracowało 9,3% ogółu badanych, a pobierało rentę bądź emeryturę 12,5%. Wśród osób niepracujących przeważały osoby nieposzukujące pracy (5,3% wskazań) nad osobami jej poszukujących (4%). W ogóle badanych aż 70,5% osób zadeklarowało, że nie chciałoby zmienić pracy (ani jej nie szuka). pracujący 83,8 emerytura/renta 12,5 niepracujący 9,3 0 20 40 60 80 100 % Rys.10. Absolwenci według statusu na rynku pracy Respondenci, którzy pracują zawodowo, wypowiedzieli się na temat zgodności obecnej pracy z uzyskanym wykształceniem (rys.11). Większość (46,3%) pracuje zgodnie z wyuczonym zawodem bądź w branży związanej z kierunkiem ukończonych studiów. Co czwarta osoba musiała w międzyczasie się dokształcić, ale uważa, że studia były pomocne w rozwoju kariery zawodowej. Natomiast 28,4% osób ma obecny zawód całkowicie odmienny od wyuczonego. 8

pracuję w wyuczonym zawodzie/ branży 46,3 obecny zawód jest zupełnie odmienny od wyuczonego częściowo, musiałe(a)m się dokształcić, ale studia mi w tym pomogły 25,4 28,4 0 10 20 30 40 50 % Rys. 11.Zgodność obecnej pracy z wykształceniem uzyskanym na studiach Respondenci określili także swoją obecną sytuację materialną (rys.12). Absolwenci w zdecydowanej większości (70,8%) uważają, że stać ich na większość potrzebnych wydatków, ale nie są osobami rozrzutnymi, mającymi środki na szaleństwa. Prawie co dziesiąta osoba dysponuje takimi zasobami finansowymi, że nie musi odmawiać sobie niczego. Do dużych oszczędności zmuszonych jest 18,8% respondentów, przy czym deklarują oni, że radzą sobie finansowo, choć wymaga to wyrzeczeń. Bardzo słabą kondycję finansową powodującą brak spełnienia podstawowych potrzeb wskazały tylko dwie osoby (0,5% ogółu). stać mnie na większość tego co potrzebuje, ale bez szaleństw 70,8 radzę sobie, ale muszę bardzo oszczędzać. 18,8 nie muszę sobie odmawiać niczego 9,8 nie stać mnie na podstawowe potrzeby,5 odmowa,3 0 20 40 60 80 % Rys. 12. Samoocena sytuacji materialnej absolwentów Charakterystykę respondentów dopełnia wartościowanie różnych aspektów życia (rys. 13). Najważniejsza jest rodzina (91,3%). Na drugim miejscu znalazła się stabilizacja (81,5%). Kolejne ważne elementy postaw to wiedza (70%) i rozwój (68,8%). Obowiązek był częściej wskazywany niż kariera. Najmniejszy oddźwięk wystąpił przy kategorii posiadanie (28,3%). 9

rodzina 91,3 stabilizacja 81,5 wiedza rozwój 70 68,8 obowiązek 57,5 kariera 42,3 zabawa 34,3 posiadanie 28,3 0 20 40 60 80 100 % Rys. 13. Które ze słów najlepiej określa to, co obecnie najważniejsze dla Pana(i)? W obecnych czasach niezmiernie ważne miejsce w procesach komunikacyjnych zajmują nowoczesne technologie informacyjne. Ponieważ mogą one odgrywać znaczącą rolę w kontaktach uczelni z absolwentami konieczne jest przyjrzenie się w jakim stopniu i w jaki sposób wykorzystują oni różne metody komunikacji. Badanie wykazało, że absolwenci uczelni wyższych w dużym stopniu korzystają z Internetu (rys.14). kilka razy dziennie i częściej 84,8 kilka razy w tygodniu 12,0 wcale rzadziej kilka razy w miesiącu 1,3 1,0 1,0 0 20 40 60 80 100 % Rys. 14. Jak często korzysta Pan(i) z Internetu? 96,8% korzysta z Internetu przynajmniej kilka razy w tygodniu, z czego większość (84,8% ogółu) kilka razy dziennie i częściej. Zwraca uwagę fakt, że odpowiedzi kilka razy w miesiącu, rzadziej wcale pojawiły się sporadycznie. Należy podkreślić, że fakt korzystania z Internetu nie różnicuje badanej grupy. Wśród absolwentów prawie nie pojawia się zjawisko wykluczenia cyfrowego. Ten rezultat jest także wskazówką co do metod komunikacji z absolwentami, nawet tymi z najstarszej grupy wieku. 10

Zastosowania Internetu mogą mieć różnorodny charakter. Częstość wykorzystywania określonych funkcjonalności przedstawiono na rys.15. serwisy informacyjne bankowość internetowa sklepy internetowe serwisy społecznościowe serwisy rezerwacyjne komunikatory internetowe fora internetowe radio internetowe/słuchanie muzyki telewizja internetowa wirtualny dysk blogi/mikroblogi żadne z powyższych 0,3 16,3 31 30 60 57,5 57 51,8 49,5 81,5 80,3 94 0 20 40 60 80 100 % Rys. 15. Z czego korzysta Pan(i) w Internecie? Najpowszechniej wykorzystywane są serwisy informacyjne (94%), w dalszej kolejności bankowość internetowa (81,5%) oraz zakupy w sklepach internetowych (80,3%). Czwarte miejsce zajmują serwisy społecznościowe (60%), o podobnej popularności jak serwisy rezerwacyjne (57,5%) oraz komunikatory internetowe (57%). Co druga osoba wykazuje zainteresowanie forami internetowymi oraz słucha radia lub muzyki. Mniejszą popularność ma telewizja internetowa (31%) oraz używanie wirtualnego dysku (30%). Blogi lub mikroblogi (np. Twitter) zostały wskazane przez 16,3% ankietowanych. Znacząca część ankietowanych (60%) zadeklarowała, że korzysta z serwisów społecznościowych. Z punktu widzenia kształtowania strategii kontaktowania się poprzez tego rodzaju media ważne jest szczegółowe sprawdzenie, które portale cieszą się uznaniem wśród absolwentów. Odsetek osób posiadających profil/konto na poszczególnych portalach społecznościowych przedstawiono w tabeli 1. 11

Tabela 1. Odsetek osób posiadających konto/profil na różnych portalach ogółem i w grupach wieku Nazwa portalu Ogółem (n=400) Odsetek osób posiadających konto/profil do 30 lat (n=110) w grupach wieku 31-40 lat (n=126) 41-50 lat (n=61) 51+ (n=103) Facebook 47,5 71,8 48,4 41 24,3 Nasza klasa 42,8 46,4 50 39,3 32 Goldenline 12,3 16,4 19 11,5 0 Linkedln 8,5 10,9 10,3 8,2 3,9 Google+ 11,5 18,2 6,3 9,8 11,7 Twitter 5,5 7,3 3,2 8,2 4,9 Blip 0,5 0,9 0 0 1 Inne 7,3 8,2 6,3 8,2 6,8 Wyraźnie zarysowuje się dominacja dwóch portali: Facebooka (47,5% wskazań) oraz Naszej Klasy (42,8% wskazań). Pozostałe portale odgrywają zdecydowanie mniej znaczącą rolę. Charakterystyczna jest zależność użytkowania od wieku. Z Facebooka korzysta aż 71,8% osób w wieku do 30 lat, podczas gdy w grupie 51+ tylko 24,3%. Warto podkreślić przewagę Facebooka nad Naszą Klasą wśród najmłodszych absolwentów (różnica aż 25,4 punktu procentowego). Mniejsze zainteresowanie portalami społecznościowymi występuje już w grupie 41-50 lat i pogłębia się jeszcze bardziej wśród osób najstarszych. Z punktu widzenia opracowania strategii programu dla absolwentów warto posiadać wiedzę o zaangażowaniu ankietowanych w programy lojalnościowe marek lub firm. Okazuje się, że tego rodzaju udział deklaruje 35,5% ogółu ankietowanych. Najwyższy odsetek wystąpił w grupie wieku 31-40 lat (46%), najniższy wśród osób 51+ (22,3%), a w pozostałych przedziałach był bliski wynikowi ogólnemu, tj. 35,5% dla osób do 30 roku życia oraz 36,1% dla respondentów w wieku 41-50 lat. Uczestnicy programów lojalnościowych podkreślają w pierwszej kolejności korzyści płynące z partycypacji (zniżki, prezenty, dodatkowe oferty) zob. rys.16. Inną ważną funkcjonalnością jest prostota obsługi i łatwość korzystania w trakcie robienia zakupów. Na fakt większego związania z ulubionymi markami zwróciło uwagę 8,5% uczestniczących. Jeszcze mniej osób (5,6%) podkreśliło prestiż i poczucie wyjątkowości. 12

są korzystne - dają zniżki, prezenty, dodatkowe oferty 60,6 proste w obsłudze/ korzysta się z nich przy okazji zakupów 24,6 czuję się bardziej związany z tymi markami, które lubię niektóre fajnie mieć, człowiek czuje się wyjątkowy, podkreślają prestiż klienta 5,6 8,5 brak odp 0,7 0 10 20 30 40 50 60 70 % Rys. 16. Co głównie przyciąga Pana(ią) do programów lojalnościowych? 1.3. Relacje absolwentów z uczelnią Przeważająca część respondentów (65,3%) deklarowała, że po skończeniu studiów lub odebraniu dyplomu uczelnia nigdy się z nimi nie kontaktowała (rys.17). Kontakty miały miejsce w 23,6% przypadków, z czego większość stanowiły kontakty sporadyczne, których doświadczył co piąty ankietowany. Niezmiernie rzadko (3,3% odpowiedzi) relacje miały charakter częsty i powtarzalny. 70 65,3 60 50 40 % 30 20 10 3,3 20,3 11,3 0 tak, wiele razy tak, ale sporadycznie nie, nigdy brak odpowiedzi Rys. 17. Czy Pana(i) uczelnia/ uczelnie - kontaktowała(y) się z Panem/ Panią po ukończeniu studiów czy odebraniu dyplomu Z absolwentami niektórych kierunków uczelnie kontaktowały się częściej niż z absolwentami innych (rys.18). 13

ścisły-techniczny 33,0 ekonomiczno-administracyjny 28,3 przyrodniczy 26,2 humanistyczny 16,3 0 5 10 15 20 25 30 35 % Rys. 18.Kontakty uczelni z absolwentami według poszczególnych kierunków Najczęściej doświadczali kontaktu absolwenci kierunków ścisłych i technicznych (fizyka, matematyka, informatyka, inżynieria, produkcja i przetwórstwo, architektura i budownictwo) co trzeci ankietowany miał do czynienia z inicjatywą ze strony uczelni. W przypadku kierunków ekonomiczno-administracyjnych odsetek ten wyniósł 28,3%, kierunków przyrodniczych 26,2%, natomiast zdecydowanie rzadziej uczelnie zwracały się do absolwentów kierunków humanistycznych (16,3%). Najstarsi absolwenci najczęściej deklarowali, że doświadczyli kontaktu ze strony uczelni (rys.19). 40 37,7 30 28,4 % 20 21,5 10 0 przed 1990 1990-2008 po 2008 Rok ukończenia studiów (rok dyplomu) Rys. 19. Kontakty uczelni z absolwentami według lat ukończenia studiów Wśród osób, które otrzymały dyplom przed 1990 r., aż 37,7% miało do czynienia z inicjatywą wychodzącą z ich Alma mater. Był to poziom o 9,3 punktu procentowego wyższy niż wśród najmłodszych absolwentów, którzy ukończyli studia po 2008 r. Wyniki wskazują, że uczelnie najmniej uwagi poświęciły osobom, które opuściły ich mury w latach 1990-2008. 14

Warto przyjrzeć się, w jakich celach kontaktowały się uczelnie wyższe ze swoimi absolwentami (rys.20). oferta innych studiów/kontynuacji nauki 24,5 dopełnienie formalności 19,1 sprawy zawodowe 17 zjazdy 13,8 badanie losów absolwentów szkolenia konfrencje 7,4 8,5 9,6 inne 5,3 0 5 10 15 20 25 % Rys. 20. W jakich celach kontaktowała się uczelnia/ kontaktowały się uczelnie? Najczęstszym powodem kontaktu inicjowanego przez uczelnie było zaprezentowanie oferty edukacyjnej, tj. innych studiów lub kontynuacji nauki (24,5%), rzadziej szkoleń (8,5%) i konferencji (7,4%). Wielu respondentów było proszonych o dopełnienie formalności (19,1%). Szkoły wyższe stosunkowo często zwracały się do swoich absolwentów w sprawach zawodowych (17%) oraz w kwestii zjazdów (13,8%). Nieco więcej niż co dziesiąty ankietowany doświadczający kontaktu zetknął się ze swoją Alma mater w związku z badaniem losów absolwentów. Utrzymywanie kontaktów wymaga określenia sposobu komunikowania się. W tym celu zadawano respondentom następujące pytanie: Myśląc o sposobach w jaki uczelnia mogłaby kontaktować się z Panem(-ią), jaki bezpośredni kanał kontaktu preferował(a)by Pan(i)? Rozkład odpowiedzi zaprezentowano na rys. 21. 15

e-mail 70,8 telefonicznie 16,3 poczta tradycyjna 9,3 portale społecznościowe 1,8 inny 1,5 komunikatory,5 0 20 40 60 80 % Rys.21. Preferowany sposób kontaktu deklarowany przez absolwentów Zwraca uwagę, że respondenci wyraźnie preferują jeden ze sposobów komunikacji pocztę elektroniczną (70,8%). Innymi wymienianymi możliwymi metodami są telefon (16,3%) oraz poczta tradycyjna (9,3%). Takie formy jak portale społecznościowe czy komunikatory internetowe nie znalazły uznania wśród ankietowanych. Najlepsze techniki docierania do absolwentów pozostają w pewnym związku z wiekiem (rys.22). 51+ 56% 16% 20% 8% 41-50 lat 82% 8% 5% 5% 31-40 lat 71% 10% 16% 3% do 30 lat 77% 4% 19% 0% 0% 20% 40% 60% 80% 100% e-mail poczta tradycyjna telefon pozostałe Rys.22. Preferowany sposób kontaktu deklarowany przez absolwentów w poszczególnych grupach wieku Na szczególną uwagę zasługuje najstarsza grupa wieku (51+). Wprawdzie w tej grupie dominującą preferowaną formą kontaktu był e-mail (56,3%), ale spora część osób wskazała telefon (20,4%) oraz pocztę tradycyjną (15,5%). Kontakt telefoniczny jest również ważny dla osób do 40 roku życia. Osoby najmłodsze (do 30 lat) nie są z kolei nastawione na korzystanie 16

z poczty tradycyjnej, co być może wynika z częstszych zmian miejsca zamieszkania i konieczności aktualizowania danych. Podtrzymywanie więzi nawiązanych w trakcie studiów niekoniecznie musi być inicjowane przez uczelnię. W tabeli 2 zestawiono odsetek osób wskazujących różne formy kontaktów z uczelnią, wykładowcami lub kolegami ze studiów. Tabela 2. Odsetek osób deklarujących poszczególne formy kontaktu z uczelnią/wykładowcami/kolegami ze studiów ogółem i w podziale na grupy wieku Odsetek osób deklarujących poszczególne formy kontaktu Formy kontaktu z uczelnią/wykładowcami/kolegami ze w grupach wieku Ogółem studiów (n=400) do 30 lat 31-40 lat 41-50 lat 51+ (n=110) (n=126) (n=61) (n=103) odwiedzam stronę www uczelni 36,5 48,2 24,6 45,9 33,0 uczestniczę w grupach/ klasach uczelnianych na Facebook czy Nk 31,8 51,8 30,2 23,0 17,5 żadne z powyższych 26,8 16,4 34,1 36,1 23,3 korzystam z biblioteki uczelni 22,3 40,0 14,3 18,0 15,5 uczestniczę w organizowanych zjazdach/ balach absolwentów 19,3 15,5 9,5 11,5 39,8 kontakty prywatne/ towarzyskie 19,3 20,0 16,7 18,0 22,3 uczestniczę w konferencjach / szkoleniach jako uczestnik 18,8 20,0 10,3 31,1 20,4 korzystam z infrastruktury uczelni 15,5 25,5 11,9 6,6 14,6 dzieci/ wnuki studiują lub pracują na tej uczelni (tylko grupa 41+) 13,4 4,9 18,4 znowu studiuję na swojej uczelni 7,8 19,1 4,8 6,6 0,0 należę do stowarzyszenia absolwentów 7,3 6,4 4,0 4,9 13,6 Uniwersytet Trzeciego Wieku (tylko grupa 51+) 6,8 6,8 uczestniczę w konferencjach/ szkoleniach/ wykładach jako występujący 6,5 6,4 7,9 4,9 5,8 mam kartę absolwenta 4,0 2,7 2,4 6,6 5,8 pracuję na swojej uczelni 2,0 2,7 2,4 1,6 1,0 kontakty na gruncie zawodowym 1,8 0,9 0,8 1,6 3,9 inne 0,3 0,0 0,8 0,0 0,0 Prawie ¾ absolwentów wskazało, że w utrzymują kontakty w któryś z wymienionych sposobów. Odpowiedź żadne z powyższych padała najrzadziej wśród osób najmłodszych (16,4%), a najczęściej w grupach wieku 31-40 lat (34,1%) oraz 41-50 lat (36,1%). Dwie najpopularniejsze formy podtrzymywania więzi to odwiedzanie strony internetowej uczelni (36,5%) oraz uczestnictwo w grupach/ klasach uczelnianych na Facebooku lub Naszej klasie (31,8%). Stronę internetową odwiedzają przede wszystkim osoby do 30 roku życia (48,2%) oraz w wieku 41-50 lat (45,9%), natomiast rzadziej korzystają z niej osoby liczące 31-40 lat (24,6%) oraz 51 lat i więcej (33%). Portale społecznościowe jako forma kontaktu to 17

zdecydowanie domena najmłodszych absolwentów zadeklarowała ją ponad połowa (51,8%) osób do 30 roku życia oraz 30,2% respondentów w wieku 31-40 lat, podczas gdy w grupie 51+ odsetek wyniósł jedynie 17,5%, a w grupie 41-50 lat 23%. Na tle wszystkich badanych osoby najmłodsze najczęściej korzystają z biblioteki (40%) i pozostałej uczelnianej infrastruktury (25,5%) oraz podejmują ponownie naukę na swojej uczelni (19,1%). Z kolei osoby najstarsze (51+) zdecydowanie częściej niż pozostałe uczestniczą w zjazdach i balach absolwentów (39,8%) oraz należą do stowarzyszenia absolwentów (13,6%). 18,4% osób z tej grupy wskazało, że ich dzieci lub wnuki studiują lub pracują na tej samej uczelni. Absolwenci w wieku 41-50 lat najczęściej biorą udział jako uczestnicy w konferencjach i szkoleniach (31,1%). Co ciekawe, rezultat dla tej grupy w tym obszarze jest o 20,8 punktu procentowego wyższy niż dla dziesięcioletniej grupy wieku ją poprzedzającej (tj. 31-40 lat) i o ponad dziesięć punktów procentowych wyższy od pozostałych grup. Do najrzadziej wymienianych form kontaktu należy występowanie na konferencjach szkoleniach lub wykładach, posiadanie karty absolwenta, pracowanie na swojej uczelni oraz utrzymywanie relacji na gruncie zawodowym. Szczególną postacią więzi z przedstawicielami najstarszej grupy wieku jest działalność Uniwersytetów Trzeciego Wieku, w których uczestnictwo deklarowało 6,8% respondentów powyżej 50 roku życia. 1.4. Program dla absolwentów W trakcie badania sondażowego przedstawiono ideę specjalnego programu dla absolwentów mającego wiele celów takich, jak: utrzymywanie kontaktu z uczelnią, podtrzymywanie relacji personalnych, wspieranie na rynku pracy czy oferowanie aktywności w ramach kształcenia ustawicznego. Respondenci pozytywnie odnieśli się do koncepcji stworzenia takiego programu (rys.23). 18

60 50 53,8 40 38,3 30 20 10 0 bardzo ciekawa raczej ciekawa raczej nieciekawa zupełnie nieciekawa 6,0 1,5 Rys. 23. Wstępna ocena idei programu dla absolwentów 92,1% ankietowanych oceniło ideę kreacji programu dla absolwentów jako ciekawą. Dominującą opinią było stwierdzenie raczej ciekawa (ponad połowa, tj. 53,8% ogółu odpowiedzi). Warto podkreślić, że aż 38,3% osób wyraziło się o tego typu programie entuzjastycznie ( bardzo ciekawa koncepcja). Jednocześnie program jest oceniany jako innowacyjny (81,3% odpowiedzi). Tylko 11% ankietowanych zna podobne programy dla absolwentów. Implementacja specjalnego programu dla absolwentów mogłaby mieć wpływ na wizerunek szkoły wyższej. Respondenci uważali, że postrzeganie uczelni przez pryzmat istnienia takiej opcji byłoby bardzo pozytywne (rys.24). Uczelnia, która wprowadziłaby taki program, byłaby oceniona przede wszystkim jako jednostka rozwojowa (94,8% wskazań), aktywna (94,5% wskazań), przyjazna absolwentom (93,5% wskazań), idąca z duchem czasu (93% wskazań), nowoczesna (91% wskazań) oraz przedsiębiorcza (90,3% wskazań). Najrzadziej wskazywano wpływ tego rodzaju oferty na prestiż. 19

rozwojowa aktywna przyjazna absolwentom idzie z duchem czasu nowoczesna przedsiębiorcza fajna utrzyma się na rynku 94,8 94,5 93,5 93,0 91,0 90,3 84,3 82,5 studia są przemyślane i zaplanowane prestiżowa zaszczyt na niej studiować 68,5 67,8 73,5 0 20 40 60 80 100 % Rys. 24. Gdyby to Pana(i) uczelnia wprowadziła taki program, co pomyślał(a)by Pan(i) o tej uczelni? Które z tych cech pasowałyby do niej? Program dla absolwentów może być zorientowany na rożne aspekty działań, a stopień zainteresowania poszczególnymi z nich w skali 1-5 (1- zupełnie niezainteresowany, 5- bardzo zainteresowany) zilustrowano na rys.25. Z punktu widzenia absolwentów najważniejsze wydaje się wsparcie w zakresie pomocy w szukaniu pracy i w kontaktach pomiędzy pracownikami i pracodawcami. Bardzo zainteresowana tego typu działaniami była ponad połowa ankietowanych (52,8%), a zainteresowanych (odpowiedź 4) następne 24,8%. W dalszej kolejności względami absolwentów cieszą się program lojalnościowo-promocyjny (34% osób bardzo zainteresowanych i 28% zainteresowanych) oraz działania zorientowane na wiedzę i kształcenie (21,8% bardzo zainteresowanych oraz 35,5% zainteresowanych). Dla ankietowanych najmniejsze znaczenie ma sfera kontaktów społecznych pomiędzy osobami, które ukończyły tę samą uczelnię (16,8% bardzo zainteresowanych, co stanowi bardzo zbliżony odsetek dla bardzo niezainteresowanych 14%), a co więcej dominowała odpowiedź 3 (obojętność). Program zrównoważony, łączący cztery wymienione aspekty wzbudził zainteresowanie zdecydowanej większości osób (72,8% odpowiedzi, przy czym w połowa z nich była bardzo zainteresowana). Zwraca uwagę niski odsetek zupełnie niezainteresowanych (6,5%) oraz niezainteresowanych (3,8%). 20

pomoc w zakresie poszukiwnia pracy 6,53,8 12,3 24,8 52,8 oferty i promocje dla absolwentów 8,3 7,5 22,3 28,0 34,0 wiedza i kształcenie 8,0 6,3 28,5 35,5 21,8 kontakty między absolwentami 14,0 17,5 27,5 24,3 16,8 zrównoważony 2,8 4,0 20,5 36,8 36,0 0% 20% 40% 60% 80% 100% 1 - zupełnie niezainteresowany 2 3 4 5 - bardzo zainteresowany Rys. 25. Ocena w skali 1-5 programu dla absolwentów, który byłby nastawiony jedynie na określone, wymienione obszary oraz programu zrównoważonego Stopień zainteresowania wymienionymi elementami programu dla absolwentów różni się w grupach wieku (tab.3). Pomocą w zakresie poszukiwania pracy są bardzo zainteresowane przede wszystkim osoby najmłodsze (64,5%). Łączne ujęcie kategorii 4 i 5 pozwala stwierdzić, że ten aspekt jest najważniejszy dla osób do 40 roku życia (odsetek 90% dla kategorii wieku do 30 lat, oraz 83,3% dla kategorii 31-40 lat). W grupie 51+ należy podkreślić 18,4% wynik w kategorii zupełnego braku zainteresowania wsparciem związanym z rynkiem pracy. Zapewne można to tłumaczyć faktem braku aktywności zawodowej (renta/emerytura) części osób z tego przedziału wieku. Oferty i promocje dla absolwentów trafiają przede wszystkim w gust osób najmłodszych (73,7% zainteresowanych), ale w pozostałych grupach wieku też znajdują sporo zwolenników. Najmniej zainteresowane takimi ofertami są osoby 51+. Wiedza i kształcenie to kierunek działań preferowany przez respondentów do 50 roku życia. Atrakcyjność programu w zakresie kreowania i utrzymywania relacji między absolwentami została oceniona znacznie gorzej niż pozostałe aspekty we wszystkich grupach wieku. Należy zaakcentować wysoki odsetek odpowiedzi 1 i 2, oscylujących (łącznie) w granicach 28,2-34,9%, świadczących o nikłym zainteresowaniu rozwijaniem kontaktów społecznych z osobami kończącymi tę samą uczelnię. W wyróżnionych grupach wieku najbardziej zainteresowane tym aspektem programu dla absolwentów były osoby do 30 roku życia (49,1%) oraz 51+ (43,8%). 21

Tabela 3. Zainteresowanie różnymi obszarami programu dla absolwentów według grup wieku Wiek 1 - zupełnie nie interesowałby mnie Odsetek osób zainteresowanych poszczególnymi obszarami programu dla absolwentów 2 3 4 pomoc w zakresie poszukiwania pracy 5 - bardzo zainteresowałby mnie do 30 (n=110) 0,0 2,7 7,3 25,5 64,5 31-40 (n=126) 2,4 2,4 11,9 34,1 49,2 41-50 (n=61) 6,6 8,2 18,0 23,0 44,3 51+ (n=163) 18,4 3,9 14,6 13,6 49,5 oferty i promocje dla absolwentów do 30 (n=110) 3,6 6,4 16,4 28,2 45,5 31-40 (n=126) 5,6 5,6 25,4 31,7 31,7 41-50 (n=61) 9,8 9,8 21,3 24,6 34,4 51+ (n=163) 15,5 9,7 25,2 25,2 24,3 wiedza i kształcenie do 30 (n=110) 3,6 5,5 28,2 37,3 25,5 31-40 (n=126) 5,6 4,0 32,5 38,9 19,0 41-50 (n=61) 11,5 6,6 19,7 37,7 24,6 51+ (n=163) 13,6 9,7 29,1 28,2 19,4 kontakty między absolwentami do 30 (n=110) 10,0 18,2 22,7 29,1 20,0 31-40 (n=126) 14,3 20,6 26,2 22,2 16,7 41-50 (n=61) 18,0 13,1 42,6 14,8 11,5 51+ (n=163) 15,5 15,5 25,2 27,2 16,5 Zaobserwowana prawidłowość większego zainteresowania różnymi aspektami prezentowanej koncepcji przez osoby młodsze wystąpiła także w przypadku programu zawierającego wszystkie elementy, czyli tzw. programu zrównoważonego (tab. 4) Tabela 4. Zainteresowanie zrównoważonym programem dla absolwentów według grup wieku Odsetek osób zainteresowanych Wiek 1 - zupełnie nie 5 - bardzo interesowałby 2 3 4 zainteresowałby mnie mnie do 30 (n=110) 0,0 0,9 9,1 31,8 58,2 31-40 (n=126) 2,4 3,2 20,6 43,7 30,2 41-50 (n=61) 4,9 6,6 26,2 36,1 26,2 51+ (n=163) 4,9 6,8 29,1 34,0 25,2 Wprawdzie we wszystkich grupach wieku odnotowano zdecydowanie pozytywne podejście do idei programu łączącego różne wymiary aktywności, ale najwyższy stopień zainteresowania wystąpił wśród osób do 30 roku życia (aż 58,2% bardzo zainteresowanych 22