Strona dla rodziców: https://men.gov.pl/pl/ministerstwo/informacje/dla-rodzicow Strona dla uczniów: https://men.gov.pl/pl/ministerstwo/informacje/dla-uczniow Strona dla nauczycieli: https://men.gov.pl/pl/ministerstwo/informacje/dla-nauczycieli Opinie do MEN W ramach prekonsultacji zapraszamy do nadsyłania opinii do projektów podstawy programowej kształcenia ogólnego do szkół podstawowych oraz ramowych planów nauczania. Na opinie czekamy do 9 grudnia br. Opinie zgłaszać można mailem na adresy: Podstawa programowa e-mail: podstawaprogramowa@men.gov.pl Ramowe plany nauczania e-mail: ramoweplany@men.gov.pl Telefon kontaktowy: Departament Podręczników, Programów i Innowacji MEN, tel. 22 3474 792 Projekty podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych oraz ramowych planów nauczania dla wszystkich typów szkół zaczynamy prekonsultacje 1
Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz ramowe plany nauczania to dwa projekty, które przekazujemy dzisiaj (30 listopada) do opiniowania wszystkim zainteresowanym w ramach prekonsultacji. Zachęcamy ekspertów, nauczycieli, rodziców, uczniów do przesyłania opinii. Czekamy na opinie do 9 grudnia. Po zakończeniu prekonsultacji już w grudniu projekty rozporządzeń podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej ramowych planów nauczania będą skierowane do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji społecznych. Przewidujemy, że projekty rozporządzeń będą podpisane przez Ministra Eukacji w drugiej połowie lutego. Podstawa programowa kształcenia ogólnego, jak i przygotowywane podręczniki są docelowe. Eksperci pracujący nad podstawą programową uwzględnili różnice programowe w podstawie programowej do chemii, fizyki, geografii, biologii w klasach VII-VIII dla tych uczniów, którzy we wcześniejszych latach uczyli się przyrody. Podstawa programowa uwzględnia elementy gier strategicznych oraz programowania, dostosowanych do wieku uczniów. Projekt podstawy programowej Projekt ramowych planów nauczania Etapy edukacyjne w szkole podstawowej Kształcenie w szkole podstawowej będzie trwało osiem lat i będzie podzielone na dwa etapy edukacyjne: I etap edukacyjny obejmujący klasy I III szkoły podstawowej edukacja wczesnoszkolna kształcenie zintegrowane; II etap edukacyjny obejmujący klasy IV VIII szkoły podstawowej, nauczanie przedmiotowe. W II etapie będą realizowane następujące przedmioty: 1. język polski, 2. język obcy nowożytny, 3. drugi język nowożytny, 4. muzyka, 5. plastyka, 6. historia, 7. wiedza o społeczeństwie, 8. przyroda, 9. geografia, 10. biologia, 11. chemia, 2
12. fizyka, 13. matematyka, 14. informatyka, 15. technika, 16. wychowanie fizyczne, 17. edukacja dla bezpieczeństwa, 18. wychowanie do życia w rodzinie, 19. etyka 20. język mniejszości narodowej lub etnicznej, 21. język regionalny język kaszubski. W szkole podstawowej w ramach zajęć dodatkowych, tak jak jest to obecnie, uczniowie będą realizowali zajęcia z religii. Podstawy programowe do nauczania religii są opracowywane przez właściwe władze zwierzchnie lub właściwy związek wyznaniowy i przekazywane do MEN tylko do wiadomości. Od kiedy będzie obowiązywała nowa podstawa programowa? W roku szkolnym 2017/2018 nowa podstawa programowa będzie stosowana w: przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych formach wychowania przedszkolnego, w klasach I, IV szkoły podstawowej, w klasie VII szkoły podstawowej. Dotychczasowa podstawa programowa dla szkół podstawowych Dotychczasowa podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych będzie obowiązywała w klasach II, III, V i VI w roku szkolnym 2017/2018, a następnie w klasach III i VI w roku szkolnym 2018/2019. Wprowadzamy nowe przedmioty do szkoły podstawowej geografię, biologię, chemię, fizykę odpowiednio od V klasy szkoły podstawowej, doradztwo zawodowe od VII klasy szkoły podstawowej. Powtarzamy rozwiązania dotyczące podziału na grupy obowiązkowo w klasach IV- VIII szkoły podstawowej, branżowej szkole I i II stopnia, liceum ogólnokształcącym, technikum i szkole policealnej jeśli liczba uczniów jest większa niż wskazano poniżej: informatyka liczba uczniów w grupie nie może przekraczać liczby stanowisk komputerowych w pracowni komputerowej nie więcej niż 24 uczniów; języki obce (obowiązkowe) w oddziałach nie więcej niż 24 uczniów; nie więcej niż połowa godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych z podziałem na grupy w przypadku konieczności prowadzenia ćwiczeń, w tym laboratoryjnych w oddziałach liczących więcej niż 30 uczniów. Powtarzamy rozwiązania podziału na grupy także m.in.: 3
na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych z zakresu kształcenia zawodowego, dla których z treści programu nauczania dla zawodu wynika konieczność prowadzenia ćwiczeń, w tym laboratoryjnych w oddziałach liczących więcej niż 30 uczniów; w przypadku prowadzenia kształcenia zawodowego na podstawie modułowego programu nauczania dla zawodu, zgodnie z wymogami określonymi w modułowym programie nauczania dla zawodu; na obowiązkowych zajęciach wychowania fizycznego; zajęcia mogą być prowadzone w grupie oddziałowej, międzyoddziałowej lub międzyklasowej, a w przypadku zespołu szkół także w grupie międzyszkolnej, liczącej nie więcej niż 26 uczniów, z tym że: jeżeli w skład grupy oddziałowej, międzyoddziałowej, międzyklasowej lub międzyszkolnej wchodzą uczniowie niepełnosprawni uczęszczający do oddziałów integracyjnych lub uczniowie oddziałów specjalnych liczba uczniów w grupie nie może być większa niż liczba uczniów odpowiednio w oddziale integracyjnym lub specjalnym określona w przepisach w sprawie ramowych statutów szkół publicznych. Na przedmioty w zakresie rozszerzonym (dodatkowo, poza wymiarem godzin określonym dla przedmiotów w zakresie podstawowym) należy przeznaczyć na: język polski, historię muzykę, historię sztuki, język łaciński i kulturę antyczną oraz filozofię po 8 godzin tygodniowo z każdego przedmiotu, w czteroletnim okresie nauczania, język obcy nowożytny, historię, wiedzę o społeczeństwie, geografię, biologię, chemię, fizykę, matematykę oraz informatykę po 6 godzin tygodniowo z każdego przedmiotu, w czteroletnim okresie nauczania. ***** Kształcenie w szkole podstawowej jest fundamentem wykształcenia. Zadaniem szkoły jest łagodne wprowadzenie dziecka w świat wiedzy, przygotowanie do wykonywania obowiązków ucznia oraz wdrażanie do samorozwoju. Szkoła ma zapewnić bezpieczne warunki oraz przyjazną atmosferę do nauki, uwzględniając indywidualne możliwości i potrzeby edukacyjne ucznia. Najważniejszym celem kształcenia w szkole podstawowej jest dbałość o integralny rozwój biologiczny, poznawczy, emocjonalny, społeczny i moralny. Cel kształcenia ogólnego w szkole podstawowej wprowadzanie uczniów w świat wartości, w tym ofiarności, współpracy, solidarności, altruizmu, patriotyzmu, szacunku dla tradycji, wskazywanie wzorców postępowania i budowanie relacji społecznych, sprzyjających bezpiecznemu rozwojowi ucznia (rodzina, przyjaciele); wzmacnianie poczucia tożsamości indywidualnej, kulturowej, narodowej, regionalnej i etnicznej, formowanie u uczniów poczucia godności własnej osoby i szacunku dla godności innych osób; rozwijanie kompetencji takich, jak kreatywność, innowacyjność i przedsiębiorczość; 4
rozwijanie umiejętności krytycznego i logicznego myślenia, rozumowania, argumentowania i wnioskowania; ukazywanie wartości wiedzy jako podstawy do rozwoju umiejętności; rozbudzanie ciekawości poznawczej uczniów oraz motywacji do nauki; wyposażenie uczniów w taki zasób wiadomości oraz kształtowanie takich umiejętności, które pozwalają w sposób bardziej dojrzały i uporządkowany zrozumieć świat; wspieranie ucznia w rozpoznawaniu własnych predyspozycji i określaniu drogi dalszej edukacji; kształtowanie postawy otwartej wobec świata i innych ludzi, aktywności w życiu społecznym i odpowiedzialności za zbiorowość; zachęcanie do zorganizowanego i świadomego samokształcenia opartego na umiejętności przygotowania własnego warsztatu pracy. Najważniejsze umiejętności rozwijane w ramach kształcenia ogólnego w szkole podstawowej: sprawne komunikowanie się w języku polskim oraz w językach obcych, w tym występowanie przed publicznością; efektywne porozumiewanie się w różnych sytuacjach, prezentowanie własnego stanowiska, z uwzględnieniem doświadczeń i poglądów innych ludzi; poszukiwanie, porządkowanie, krytyczna analiza oraz wykorzystanie informacji z różnych źródeł; gotowość do twórczej i naukowej aktywności uczniów oraz zaciekawienie ich otaczającym światem; sprawne i odpowiedzialne posługiwanie się technologiami informacyjnokomunikacyjnymi w procesie uczenia się oraz w prezentowaniu własnych dokonań; rozwiązywanie problemów, również z wykorzystaniem technik mediacyjnych; praca w zespole i społeczna aktywność; aktywny udział w życiu kulturalnym szkoły, środowiska lokalnego oraz kraju. Nauczanie języków obcych w szkole podstawowej W procesie kształcenia ogólnego szkoła podstawowa ma kształtować kompetencje językowe uczniów. Szkoła ma również dbać o wyposażenie uczniów w wiadomości i umiejętności umożliwiające komunikowanie się w języku ojczystym w sposób poprawny i zrozumiały. W klasach I-VI szkoły podstawowej uczniowie będą się uczyli jednego języka obcego nowożytnego, natomiast w klasach VII i VIII uczniowie będą się uczyli dwóch języków obcych nowożytnych. Począwszy od klasy VII uczniowie mogą także realizować nauczanie dwujęzyczne, jeżeli szkoła zorganizuje taką formę kształcenia. Czytelnictwo Zadaniem szkoły podstawowej jest wprowadzenie uczniów w świat literatury, ugruntowanie ich zainteresowań czytelniczych oraz wyposażenie w kompetencje 5
czytelnicze potrzebne do krytycznego odbioru tekstów kultury. Zadaniem szkoły podstawowej jest rozbudzenie u uczniów zamiłowania do czytania. Szkoła podejmuje działania sprzyjające zwiększeniu aktywności czytelniczej uczniów. Kształtuje postawę dojrzałego i odpowiedzialnego czytelnika, przygotowanego do otwartego dialogu z dziełem literackim. W procesie kształcenia i wychowania wskazuje rolę biblioteki (szkolnej, publicznej, naukowej i in.). Zachęca do podejmowania indywidualnych prób twórczych. Technologie Informacyjno-Komunikacyjne Szkoła podstawowa ma przygotować uczniów do świadomego i odpowiedzialnego korzystania z technologii informacyjno-komunikacyjnych. Szkoła ma wyposażyć uczniów w kompetencje potrzebne do korzystania z różnych cyfrowych zasobów informacyjnych, wyszukiwania i krytycznej analizy informacji, bezpiecznego poruszania się w przestrzeni cyfrowej, w tym nawiązywania i utrzymywania opartych na wzajemnym szacunku relacji z innymi użytkownikami sieci. Edukacja zdrowotna Szczególnie ważną rolę w kształceniu i wychowaniu uczniów w szkole podstawowej odgrywać ma edukacja zdrowotna. Zadaniem szkoły jest kształtowanie postaw prozdrowotnych uczniów, w tym wdrożenie ich do zachowań higienicznych, bezpiecznych dla zdrowia własnego i innych osób, ponadto ugruntowanie wiedzy z zakresu prawidłowego odżywiania się, korzyści płynących z aktywności fizycznej, stosowania profilaktyki. Kształtowanie postawa obywatelskich, społecznych, patriotycznych Kształcenie i wychowanie w szkole podstawowej sprzyja rozwijaniu postaw obywatelskich, patriotycznych i społecznych uczniów. Zadaniem szkoły jest wzmacnianie poczucia tożsamości narodowej, przywiązania do historii i tradycji narodowych, przygotowanie i zachęcanie do podejmowania działań na rzecz środowiska szkolnego i lokalnego, w tym do angażowania się w wolontariat. Szkoła dba o wychowanie dzieci i młodzieży w duchu tolerancji i szacunku dla drugiego człowieka. Kształtuje postawę szacunku dla środowiska przyrodniczego, w tym upowszechnia wiedzę o zasadach zrównoważonego rozwoju, motywuje do działań na rzecz ochrony środowiska, rozwija zainteresowanie ekologią. Doradztwo zawodowe Zadaniem szkoły jest przygotowanie uczniów do wyboru kierunku kształcenia i zawodu. Szkoła prowadzi zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego. Opis wiadomości i umiejętności zdobytych przez ucznia w szkole podstawowej jest zgodny z ideą europejskich ram kwalifikacji, w języku efektów kształcenia. Działalność edukacyjna szkoły określona jest przez: szkolny zestaw programów nauczania, program wychowawczo profilaktyczny szkoły. 6
Szkolny zestaw programów nauczania oraz program wychowawczo-profilaktyczny szkoły mają tworzyć spójną całość i muszą uwzględniać wszystkie wymagania opisane w podstawie programowej. Ich przygotowanie i realizacja są zadaniem zarówno całej szkoły, jak i każdego nauczyciela. Obok zadań wychowawczych i profilaktycznych nauczyciele mają za zadanie wykonywanie działań opiekuńczych odpowiednio do istniejących potrzeb. Działalność wychowawcza szkoły Działalność wychowawcza należy do podstawowych celów polityki edukacyjnej państwa. Wychowanie młodego pokolenia jest zadaniem rodziny i szkoły, która w swojej działalności musi uwzględniać wolę rodziców, ale także i państwa, do którego obowiązków należy stwarzanie właściwych warunków wychowania. Wychowanie jest procesem, który odbywa się w każdym momencie życia dziecka. Zadaniem szkoły jest wychowywanie dzieci i młodzieży do wartości. W realizowanym procesie dydaktyczno-wychowawczym szkoła ma podejmować działania związane z miejscami ważnymi dla pamięci narodowej, formami upamiętniania postaci i wydarzeń z przeszłości, najważniejszymi świętami narodowymi i symbolami państwowymi. Szkoła ma zagwarantowaną autonomię w zakresie stworzenia własnego programu wychowawczego, który oprócz celów i zadań dydaktycznych oraz założeń zawiązanych z szerszym kontekstem społecznym, powinien także uwzględniać miejscowe priorytety wychowawcze i środki realizacji. W opracowaniu i realizacji przez szkołę programu wychowawczo profilaktycznego ważna jest stała i bezpośrednia współpraca z rodzicami oraz innymi podmiotami zaangażowanymi w edukacyjną, wychowawczą i opiekuńczą działalność szkoły. Wspomaganie rozwoju ucznia Szkoła oraz poszczególni nauczyciele mają prowadzić działania mające na celu zindywidualizowane wspomaganie rozwoju każdego ucznia, stosownie do jego potrzeb i możliwości. Uczniom z niepełnosprawnościami, w tym uczniom z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, nauczanie dostosowuje się ponadto do ich możliwości psychofizycznych oraz tempa uczenia się. Opinie do MEN W ramach prekonsultacji zapraszamy do nadsyłania opinii do projektów podstawy programowej kształcenia ogólnego do szkół podstawowych oraz ramowych planów nauczania. Na opinie czekamy do 9 grudnia br. Opinie zgłaszać można mailem na adresy: Podstawa programowa e-mail: podstawaprogramowa@men.gov.pl 7
Ramowe plany nauczania e-mail: ramoweplany@men.gov.pl Telefon kontaktowy: Departament Podręczników, Programów i Innowacji MEN, tel. 22 3474 792 Podstawa programowa i ramowe plany nauczania Data: 2016-11-30, rozmiar: 855 KB Departament Informacji i Promocji Ministerstwo Edukacji Narodowej 8