SKM t 6 INSTRUKCJA OGRZEWANIA I SCHŁADZANIA POCIAGÓW ZŁOŻONYCH Z ELEKTRYCZNYCH ZESPOŁÓW TRAKCYJNYCH ORAZ SPALINOWYCH ZESPOŁÓW TRAKCYJNYCH Gdynia 2016 1
Uchwała nr 151/2016 Zarządu PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Sp. z.o.o. z dnia 11 sierpnia 2016 r. w sprawie przyjęcia regulacji wewnętrznej pod nazwą SKM t-6 Instrukcja ogrzewania i schładzania pociągów złożonych z elektrycznych zespołów trakcyjnych oraz spalinowych zespołów trakcyjnych Na podstawie 11 ust. 1 i 2 Umowy Spółki oraz 5 ust. 3 i 4 pkt 8 Regulaminu Zarządu Spółki PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Gdyni, Zarząd postanawia co następuje: 1 1. Zatwierdza i przyjmuje do stosowania w PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Sp. z o.o. regulację wewnętrzną pod nazwą SKM t-6 Instrukcja ogrzewania i schładzania pociągów złożonych z elektrycznych zespołów trakcyjnych oraz spalinowych zespołów trakcyjnych. 2. Niniejsza regulacja wewnętrzna została opracowana w oparciu o postanowienia Ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (jednolity tekst Dz. U. z 2015 r. poz. 1297 z późn. Zm.. 3. Treść regulacji wewnętrznej pod nazwą SKM t-6 Instrukcja ogrzewania i schładzania pociągów złożonych z elektrycznych zespołów trakcyjnych oraz spalinowych zespołów trakcyjnych stanowi załącznik do niniejszej uchwały. 2 Z dniem wejścia w życie niniejszej Uchwały traci moc Uchwała nr 45/2009 Zarządu PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Sp. z o.o. z dnia 7 kwietnia 2009 r. Uchwałę podjęto jednogłośnie. 3 Uchwała obowiązuje od dnia powzięcia. 4 CZŁONEK ZARZĄDU PREZES ZARZĄDU DYREKTOR ds. PRZEWOZÓW (-) podpis nieczytelny (-) podpis nieczytelny mgr Bartłomiej Buczek 2 mgr Maciej Lignowski
ROZDZIAŁ 1 POSTANOWIENIA OGÓLNE 1 Cel i zakres instrukcji 1. Instrukcja określa postępowanie pracowników PKP Szybka Kolej Miejska przy utrzymaniu, naprawie i obsłudze urządzeń i instalacji ogrzewczych oraz urządzeń klimatyzacji w elektrycznych i spalinowych zespołach trakcyjnych. 2. Używane w treści instrukcji pojęcia oznaczają: 1. drużyna trakcyjna maszynistę w obsłudze, 2. dyspozytor drużyn pociągowych dyspozytor sekcji eksploatacji PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Sp. z o. o, ds. drużyn konduktorskich i trakcyjnych Sekcji Eksploatacji, 3. dyspozytor trakcji dyspozytor z dyspozytury przedsiębiorstwa PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Sp. z o. o, ds. taboru 4. ezt elektryczny zespół trakcyjny, 5. szt spalinowy zespół trakcyjny. 6. maszynista pracownik sekcji eksploatacji PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Sp. z o.o. zatrudnionego na stanowisku maszynisty, starszego maszynisty pojazdu trakcyjnego lub starszego maszynisty pojazdu trakcyjnego, 7. kierownik pociągu pracownik Sekcji Eksploatacji w PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście Sp. z o. o, zatrudnionego na stanowisku kierownika pociągu lub starszego kierownika pociągu. 2 Okres ogrzewania 1. Urządzenia ogrzewania i klimatyzacji w wagonach ezt i szt włączonych do obsługi pociągów pasażerskich muszą być sprawne przez cały rok. 2. Maszynista ma obowiązek włączać ogrzewanie w pociągach złożonych z ezt i szt na każde polecenie kierownika pociągu lub wynikające z plany pracy. Podczas jazdy pociągu należy racjonalnie gospodarować energią elektryczną oraz paliwami płynnymi zużywanymi do ogrzewania. 3
3 Systemy ogrzewania i klimatyzacji na pojazdach trakcyjnych System ogrzewania stosowany w ezt i źródła jego zasilania 1. Zasilanie energią elektryczną obwodów ogrzewania konwekcyjnego w pociągu złożonym z ezt odbywa się indywidualnie dla każdego zespołu ezt w składzie pociągu poprzez podniesiony odbierak prądu na każdym czynnym zespole ezt z sieci trakcyjnej napięciem 3000 V prądu stałego. Sterowanie załączeniem i wyłączeniem ogrzewania w całym składzie pociągu złożonym z ezt odbywa się centralnie przy pomocy przełącznika lub terminalu operatorskiego znajdującego się na pulpicie sterowniczym w czynnej kabinie maszynisty. 2. Obwody ogrzewania nawiewnego zasilane są indywidualnie dla każdego zespołu ezt w maszynisty. 3. Obwody klimatyzacji zasilane są indywidualnie dla każdego zespołu ezt w składzie pociągu poprzez podniesiony odbierak prądu na każdym czynnym zespole z sieci trakcyjnej napięciem 3000 V prądu stałego, a następnie z przetwornicy 3 x 400 V. Sterowanie załączeniem i wyłączeniem ogrzewania w całym składzie pociągu złożonym z ezt odbywa się centralnie przy pomocy przełącznika lub terminalu operatorskiego znajdującego się na pulpicie sterowniczym w czynnej kabinie maszynisty. 4. Rolę przewodu powrotnego, zamkniętego obwodu elektrycznego ogrzewania WN spełniają przewody powrotne (uziemienia robocze), konstrukcje metalowe wagonów oraz szyny kolejowe. System ogrzewania stosowany w szt i źródła jego zasilania 1. W szt stosowane są następujące systemy ogrzewania: 1. z układu chłodzenia silnika spalinowego, 2. webasto, 3. klimatyzatory. 2. Pojazd posiada indywidualne ogrzewanie części pasażerskiej i kabiny maszynisty. Ogrzewanie pojazdu, sterowane z kabiny maszynisty, realizowane jest za pomocą agregatu grzewczego oraz ciepła odpadowego uzyskiwanego z układu chodzącego silnik. W części pasażerskiej, grzejniki konwekcyjne zabudowane 4
są wzdłuż pojazdu, poniżej linii okien. Pojazdy posiadają agregaty grzewcze firmy WEBASTO. Agregat grzewczy połączony z ogrzewaniem własnym pojazdu służy do: 1. ogrzewania kabiny pasażerskiej, 2. ogrzewania kabiny maszynisty, 3. odmrażania szyb, 4. podgrzewania wstępnego czynnika chłodzącego silnik. Agregat grzewczy pracuje niezależnie od silnika szt i poprzez wymiennik ciepła współpracuje z układem chłodzenia silnika. 3. Przy każdych drzwiach wejściowych zamontowana jest jedna nagrzewnica wentylatorowa. Ciepło do ogrzania powietrza pobierane jest z ogólnego układu ogrzewania wodnego pojazdu. Powietrze zasysane jest również z wnętrza pojazdu. 4 Zestawienie składu Zestawienie składu pociągu złożonego z ezt i szt 1. Do składu pociągu pasażerskiego złożonego z ezt i szt mogą być włączone zespoły, które posiadają sprawne urządzenia ogrzewania zapewniające spełnienie wymogów dla danego rodzaju pociągu na całej trasie jego przebiegu (wg właściwego dodatku do wewnętrznego rozkładu jazdy), 2. Każdy ezt i szt wyposażony w urządzenia ogrzewania wchodzące w skład układu ogrzewania pojazdu przed włączeniem do składu pociągu powinien być przygotowany przez uprawnionych pracowników w sposób zapewniający bezawaryjną pracę tych urządzeń na trasie przebiegu pociągu a fakt dopuszczenia i sprawności układów ogrzewania musi być odnotowany w książce napraw. 5
Rozdział 2 OGRZEWANIE POCIAGÓW PASAŻERSKICH ZŁOŻONYCH Z EZT I SZT NA POSTOJU I W RUCHU 5 Normy zakładowe i warunki podgrzewania składów pociągów złożonych z ezt i szt na postoju 1. Podgrzewanie składu pociągu złożonego z ezt na stacji postojowej lub stacji początkowej należy rozpocząć z takim wyprzedzeniem, aby w chwili podstawienia składu na tor odjazdowy przy peronie temperatura wewnątrz wagonów wynosiła minimum +14 C. 2. W ezt z ogrzewaniem konwekcyjnym, w zależności od temperatury zewnętrznej czas podgrzewania składu pociągu powinien wynosić: 1. przy temperaturze od +12 C do +5 C około 15 minut, 2. przy temperaturze od +4 C do 0 C około 35 minut, 3. przy temperaturze od -1 C do -9 C około 50 minut, 4. przy temperaturze od -10 C do -15 C około 90 minut, 5. przy temperaturze niższej od -16 C około 105 minut, 3. W szt z ogrzewaniem nawiewnym i klimatyzacją czas podgrzewania składu powinien wynosić: 1. przy temperaturze od +12 C do +2 C około 10 minut, 2. przy temperaturze od +2 C do -10 C około 30 minut, 3. przy temperaturze niższej od -10 C około 90 minut.. 4. Zabrania się dokonywania podczas ogrzewania składu pociągu złożonego z ezt: wodowania i sprzątania. 5. Podczas wykonywania właściwej dla danego pociągu próby hamulca lub oględzin technicznych zabrania się włączania ogrzewania oraz wchodzenia pod ezt i dotykania przewodów powrotnych ogrzewania. 6
6 Ogrzewanie składu pociągu Ogrzewanie składu pociągu złożonego z ezt 1. Ogrzewanie składu pociągu złożonego z ezt należy rozpocząć po jego przyjęciu i uruchomieniu przez drużynę trakcyjną oraz zamknięciu wszystkich otwartych drzwi, okien i wywietrzników. 2. Ogrzewania pociągu dokonuje zasadniczo drużyna trakcyjna, która będzie obsługiwała dany pociąg zgodnie z planem pracy drużyn trakcyjnych. Ogrzewania pociągu może dokonywać inny przeszkolony pracownik. 3. W czasie przyjęcia przez drużynę trakcyjną należy w szafach NN poszczególnych ezt lub na terminalu operatorskim: 1. sprawdzić w szafie NN czy ustawione jest wybór ogrzewania przez termostaty, 2. sprawdzić czy na terminalu operatorskim wybrana jest opcja ogrzewania przez termostaty, 3. sprawdzić czy odblokowane są przekaźniki nadmiarowe ogrzewania w szafie NN, 4. sprawdzić na terminalu operatorskim w zakładce ogrzewania czy są jakieś błędy odblokować, 5. ustawić przełącznik ogrzewania zespołu w szafie NN na 1/3+2/3 ilości grzejników, 6. ustawić na terminalu operatorskim najwyższą możliwą temperaturę, 7. sprawdzić czy w zbiornikach głównych ciśnienie powietrza jest powyżej 0,5MPa. 4. Po wykonaniu tych czynności i sprawdzeniu, czy są podniesione wszystkie odbieraki prądu, załączyć ogrzewanie składu pociągu przełącznikiem ogrzewania na pulpicie w kabinie maszynisty czołowej ezt, z której będzie prowadzony pociąg. Następnie pracownik drużyny trakcyjnej powinien przejść wzdłuż całego wnętrza składu pociągu i sprawdzić ze szczególnym zwróceniem uwagi na stan grzejników, czy nie ma żadnych nieprawidłowości w działaniu ogrzewania. 5. Po upływie około połowy czasu ogrzewania należy ponownie sprawdzić czy ogrzewanie w składzie pociągu działa prawidłowo. 6. Czynności sprawdzenia ogrzewania dokonuje również drużyna konduktorska w czasie objęcia składu a informacja o nieprawidłowościach przekazuje maszyniście. 7
7. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w ogrzewaniu pociągu należy uszkodzony obwód wyłączyć, powiadamiając dyspozytora trakcji o konieczności dokonania naprawy obwodu ogrzewania bądź wymiany ezt na sprawny. Ogrzewanie składu pociągu złożonego z szt 1. Ogrzewanie składu pociągu złożonego z szt należy rozpocząć po jego przyjęciu i uruchomieniu przez drużynę trakcyjną oraz zamknięciu wszystkich otwartych drzwi, okien i wywietrzników. 2. Ogrzewania pociągu dokonuje zasadniczo drużyna trakcyjna, która będzie obsługiwała dany pociąg zgodnie z planem pracy drużyn trakcyjnych. Ogrzewania pociągu może dokonywać inny przeszkolony pracownik, 3. W czasie przyjęcia przez drużynę trakcyjną należy: 1. sprawdzić poziom paliwa we wszystkich zbiornikach,, 2. sprawdzić na terminalu operatorskim błędy oraz poziom wszystkich parametrów eksploatacyjnych, 3. sprawdzić na terminalu operatorskim w zakładce ogrzewania czy są jakieś błędy odblokować, 4. ustawić na terminalu operatorskim najwyższą możliwą temperaturę, 5. przełącznikiem znajdującym się w kabinie maszynisty ustawić wartość ogrzewania eko parking normal. 4. Po wykonaniu tych czynności i uruchomieniu dwóch silników spalinowych załączyć ogrzewanie składu pociągu przełącznikiem ogrzewania w kabinie maszynisty czołowego szt, z której będzie prowadzony pociąg. Następnie pracownik drużyny trakcyjnej powinien przejść wzdłuż całego wnętrza składu pociągu i sprawdzić ze szczególnym zwróceniem uwagi na stan ogrzewania, czy nie ma żadnych nieprawidłowości w działaniu. 5. Załączenie i regulacja ogrzewania pociągu odbywa się z pulpitu (terminalu operatorskiego) znajdującego się w kabinie maszynisty, z której będzie prowadzony pociąg. Następnie maszynista powinien przejść wzdłuż wnętrza pociągu i sprawdzić stan grzejników, czy nie ma żadnych nieprawidłowości w działaniu ogrzewania. 6. Czynność sprawdzenia, czy ogrzewanie działa prawidłowo należy powtórzyć po upływie około połowy czasu przeznaczonego na ogrzewanie. 8
7. Czynności sprawdzenia ogrzewania dokonuje również drużyna konduktorska w czasie objęcia składu, a informacja o nieprawidłowościach przekazuje maszyniście. 8. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w ogrzewaniu pociągu należy uszkodzony obwód wyłączyć, powiadamiając dyspozytora trakcji o konieczności dokonania naprawy obwodu ogrzewania bądź wymiany szt na sprawny. 7 Ogrzewania pociągu w czasie jazdy Ogrzewanie pociągu złożonego z ezt w czasie jazdy 1. W czasie ogrzewania przez termostaty w pociągu złożonym z ezt, układ ogrzewania będzie się włączał i wyłączał automatycznie po osiągnięciu temperatury ustalonej na przełączniku termostatów. 2. Przełącznik ogrzewania powinien być załączony cały czas podczas prowadzenia pociągu. 3. Drużyna konduktorska jest zobowiązana do sprawdzania stanu ogrzewania w pociągu i zgłaszania maszyniście wszelkich nieprawidłowości, 4. W przypadkach awaryjnych ogrzewania z pominięciem termostatów pociągów złożonych z ezt, maszynista na polecenie kierownika pociągu włącza i wyłącza przełącznik ogrzewania na pulpicie. 5. Podczas postoju pociągu złożonego z ezt powyżej 5 minut należy przy załączonym ogrzewaniu podnieść wszystkie odbieraki prądu. 6. W przypadku działania urządzeń zabezpieczających obwód ogrzewania konwekcyjnego należy poprzez odpowiednie przełączenie wyeliminować uszkodzony obwód (1/3 lub2/3), wymienić przepalony bezpiecznik WN ogrzewania. Bezpiecznik należy wymienić przy udziale drugiej przeszkolonej osoby. W przypadku działań urządzeń zabezpieczających obwodów ogrzewania nawiewnego i klimatyzacji odłączyć uszkodzony obwód. Fakt odłączenia obwodu ogrzewania lub działania urządzeń zabezpieczających zgłosić dyspozytorowi trakcji żądając wymiany na sprawny skład pociągu lub naprawy. 7. Drużyna konduktorska zobowiązana jest do sprawdzania stanu ogrzewania w pociągu i zgłaszania maszyniście zbyt niskiej lub zbyt wysokiej temperatury w pociągu. 9
Ogrzewanie pociągu złożonego z szt w czasie jazdy 1. W przypadku załączenia ogrzewania pociągu układ ogrzewania będzie się włączał i wyłączał automatycznie po osiągnięciu temperatury ustawionej przez maszynistę na terminalu operatorskim w kabinie maszynisty. 2. Przełącznik ogrzewania powinien być załączony cały czas podczas prowadzenia pociągu. 3. Drużyna konduktorska jest zobowiązana do sprawdzania stanu ogrzewania w pociągu i zgłaszania maszyniście wszelkich nieprawidłowości. 4. Podczas prowadzenia pociągu, który kończy bieg na stacji końcowej lub zjeżdża na stację postojową lub PPK na postój dłuższy niż 30 minut należy wyłączyć ogrzewanie na 15 minut przed przybyciem do stacji końcowej. 8 Schładzanie składu wyposażonego w klimatyzację 1. Układ klimatyzacji składa się z agregatów klimatyzacyjnych zasilanych indywidualnie dla każdego zespołu w składzie pociągu ezt i szt. 2. Układ klimatyzacji składa się z agregatów klimatyzacyjnych grzewczo -schładzających po jednym na każdy wagon dla przedziału pasażerskiego oraz po jednym na kabinę maszynisty. Klimatyzatory wytwarzają schłodzone/ogrzane powietrze dla części pasażerskiej i schłodzone/grzane dla kabiny maszynisty. Obrobione powietrze rozprowadzone jest kanałami pod sufitem na przedziały pasażerskie i kabinę maszynisty. 3. Sterowanie układem uzdatniania powietrza jest regulowane automatycznie z wykorzystaniem czujników temperatury rozmieszczonych w pojeździe. Sterowanie z kabiny maszynisty jest indywidualne dla pomieszczeń pasażerskich i kabin maszynisty. Dodatkowo niezależnie od układu ogrzewania i klimatyzacji pracują wentylatory wyciągowe w szafach elektrycznych oraz w pomieszczeniu WC. 4. Za pomocą urządzeń klimatyzacyjnych należy schłodzić pomieszczenia pasażerskie pojazdu według wzoru: t w = 22 + 0,25 x ( tz 19 ) [ C] t w temperatura wewnątrz pojazdu C 10
t z temperatura zewnętrzna C Dla zakresu temperatur zewnętrznych t z od -20 C do +19 C, zaś powyżej temperatury t z +19 C powinna wymościć zgodnie z t w =22 + 0,25 x (t z - 19) [ C] 9 Postanowienia Końcowe 1. W sprawach nie uregulowanych w niniejszej instrukcji stosuje się postanowienia obowiązujące dla danego zagadnienia instrukcji. 2. Z dniem przyjęcia niniejszej instrukcji traci moc obowiązująca Instrukcja SKM t-6 z dnia 07 kwietnia 2009 r. 11