RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 186930 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 318049 (22) Data zgłoszenia: 21.01.1997 (51) IntCl7: A01C 17/00 (54) Rozsiewacz, zwłaszcza do nawozów ( 4 3 ) Zgłoszenie ogłoszono: 03.08.1998 BUP 16/98 (73) Uprawniony z patentu: Komar Waldemar, Rogów, PL (72) Twórcy wynalazku: Waldemar Komar, Repki, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 30.04.2004 WUP 04/04 (74) Pełnomocnik: Tomaszewska Grażyna, Kancelaria Patentowa PROPERTY PL 186930 B1 (57)1. Rozsiewacz, zwłaszcza do nawozów, (57) wyposażony w stożkowy zbiornik na nawóz, zamocowany na ramie przystosowanej do współpracy z ciągnikiem, łopatki wykonane w formie wygiętej litery C z poziomą podstawą, mieszadło w postaci pręta osadzonego przegubowo na wałku głównym, zakończonego ciężarkiem i na całej długości wyposażonego w rozmieszczone naprzemiennie łopatki mające formę skręconego wycinka koła, jednym wierzchołkiem skierowanego ku dołowi z krawędziami zewnętrznymi układającymi się w postaci spirali oraz połączony z mieszającą, z dwudzielnym dnem i wysypowymi otworami z zamykającymi klapkami, mieszającą komorą, znamienny tym, że w połączonej ze zbiornikiem (1) mieszającej komorze (6) wysypowe otwory (8) są wykonane po przeciwnych stronach jej osi a zamykające klapki (9) są wyposażone w ścięgna (10) połączone z ramionami dźwigni (11). Fig. 1
Rozsiewacz, zwłaszcza do nawozów Zastrzeżenia patentowe 1. Rozsiewacz, zwłaszcza do nawozów, wyposażony w stożkowy zbiornik na nawóz, zamocowany na ramie przystosowanej do współpracy z ciągnikiem, łopatki wykonane w formie wygiętej litery C z poziomą podstawą, mieszadło w postaci pręta osadzonego przegubowo na wałku głównym, zakończonego ciężarkiem i na całej długości wyposażonego w rozmieszczone naprzemiennie łopatki mające formę skręconego wycinka koła, jednym wierzchołkiem skierowanego ku dołowi z krawędziami zewnętrznymi układającymi się w postaci spirali oraz połączony z mieszającą, z dwudzielnym dnem i wysypowymi otworami z zamykającymi klapkami, mieszającą komorą, znamienny tym, że w połączonej ze zbiornikiem (1) mieszającej komorze (6) wysypowe otwory (8) są wykonane po przeciwnych stronach jej osi a zamykające klapki (9) są wyposażone w cięgna (10) połączone z ramionami dźwigni (11). 2. Rozsiewacz, według zastrz. 1, znamienny tym, że wysypowe otwory (8) usytuowane są nad rozmieszczonymi poniżej rozrzucającymi tarczami (13), osłoniętymi częściowo pokrywami (14), zaopatrzonymi po bokach w klapy (15). 3. Rozsiewacz, według zastrz. 1, znamienny tym, że powyżej i przed wysypowymi otworami (8) w ściance mieszającej komory (6) zlokalizowane są otwory (23), w których zamontowane są elastyczne przewody (22) łączące zbiornik z wodą (21), zamocowany na ramie (2) z mieszającą komorą (6), przy czym pomiędzy zbiornikiem (21) a mieszającą komorą (6) znajduje się regulacyjny zawór (24), połączony z ramieniem dźwigni (25) ipodziałką przepływu (26). 4. Rozsiewacz, według zastrz. 1, znamienny tym, że zamontowane w zbiorniku (1) mieszadło (3) jest zakończone ciężarkiem (4) osłoniętym gumą. 5. Rozsiewacz, według zastrz. 1, znamienny tym, że wysypowe otwory (8) skierowane są na usytuowane poniżej rozrzucające tarcze (13) z regulowanymi łopatkami (16), przy czym łopatki (16) przy obrzeżach (17) rozrzucających tarczy (13) mocowane są trwale, zaś od wewnątrz osadzone są w występach (19) wodzika (20) zainstalowanego w osi rozrzucających tarczy (13). 6. Rozsiewacz, według zastrz. 1, znamienny tym, że pomiędzy zbiornikiem na wodę (21) a mieszającą komorą (6) zainstalowana jest pompa (27). * * * Przedmiotem wynalazku jest rozsiewacz, zwłaszcza do nawozów, przystosowany do współpracy z ciągnikiem, umożliwiający dokładne i równomierne wysiewanie nawozów sypkich oraz zbrylonych a także innych, wymagających uprzedniego zmieszania ich z wodą. Do takich nawozów należą wszystkie rodzaje wapna. Rozsiewacz, zgodnie z wynalazkiem może znajdować zastosowanie do posypywania nawierzchni dróg mieszankami antypoślizgowymi. Z opisu polskiego patentu 170 172 znany jest rozsiewacz, zwłaszcza do nawozów. Posiada on ramę do współpracy z ciągnikiem, napędowy zespół oraz stożkowy zbiornik połączony z dwudzielną, dozującą komorą. W komorze usytuowane jest mieszadło w postaci pręta z występami. Mieszadło jest osadzone przegubowo na głównym wałku zespolonym z wygarniającymi łopatkami i rozrzutową tarczą. Mieszadło w górnej części zakończone jest ciężarkiem, zaś wewnątrz dwudzielnej, dozującej komory zmontowane są poziome przegrody rozsuwane obustronnie przy pomocy wysięgników. Z książki Cz. Kafajskiego p.t Teoria i konstrukcja maszyn rolniczych cz. III z 1977 r. str. 93, 96 i 97 oraz z niemieckiego opisu patentowego nr 2 908 949, znany jest rozsiewacz zaopatrzony w rozrzucające tarcze w kształcie wklęsłej niecki o zarysie koła. Z opisu pa-
3 tentowego USA nr 4 832 267 i przytoczonego wcześniej polskiego opisu patentowego nr 170 172, znany jest rozsiewacz wyposażony w rozmieszczone naprzemiennie łopatki. Mają one kształt skręconego wycinka koła z jednym wierzchołkiem skierowanym ku dołowi. Krawędzie zewnętrzne tych łopatek układają się w formę spirali. Ponadto z książki J. Kuczewski p.t Budowa i regulacja maszyn rolniczych z 1981 r. str. 85 oraz z opisu patentowego USA nr 4 991 781, znany jest rozsiewacz do nawozów zaopatrzony w łopatki wykonane w kształcie litery C z poziomą podstawką. Istotę wynalazku stanowi konstrukcja, polegająca na tym, że rozsiewacz posiada mieszającą komorę, połączoną ze zbiornikiem. Po przeciwnych stronach osi mieszającej komory są wykonane wysypowe otwory. Zamykające klapki są połączone z cięgnami, te zaś są połączone z ramionami dźwigni. Wysypowe otwory usytuowane są nad rozmieszczonymi poniżej rozrzucającymi tarczami, osłoniętymi częściowo pokrywami, zaopatrzonymi po bokach w klapy. Powyżej i przed wysypowymi otworami w ściance mieszającej komory znajdują się otwory, w których zamontowane są elastyczne przewody, łączące zbiornik z wodą zamocowany na ramie z mieszającą komorą. Pomiędzy zbiornikiem a mieszającą komorą znajduje się regulacyjny zawór, połączony z ramieniem dźwigni i podziałką przepływu. Zamontowane w zbiorniku mieszadło jest zakończone ciężarkiem osłoniętym gumą. Wysypowe otwory są skierowane na usytuowane poniżej rozrzucające tarcze z regulowanymi łopatkami. Regulowane łopatki przy obrzeżach rozrzucających tarczy mocowane są trwale, zaś od wewnątrz osadzone są w występach wodzika. Wodzik jest zainstalowany w osi rozrzucających tarczy. Pomiędzy zbiornikiem na wodę a mieszającą komorą jest zainstalowana pompa. Rozsiewacz, według wynalazku dzięki swojej konstrukcji może być stosowany do mieszania solanki i posypywania nią śliskich jezdni w okresie zimy. Rozsiewacz, zgodnie z rozwiązaniem umożliwia regularny, właściwy do określonej dawki i równomierny wysiew nawozów. Pozwala na dowolne otwieranie wysypowych otworów, dwóch jednocześnie lub każdej z klapek oddzielenie. Regulacja dzięki zlokalizowaniu uchwytów dźwigni w pobliżu operatora jest możliwa w trakcie pracy rozsiewacza. Oszczędza to czas i ułatwia pracę. Zastosowanie zbiornika z wodą zwiększa możliwości zastosowania rozsiewacza. Regulowane łopatki i boczne klapy zapewniają prawidłowy i równomierny wysiew nawozów. Rozsiewacz może mieć też inne zastosowanie, zwłaszcza w okresie zimy i wówczas okres jego eksploatacji wydłuża się na prawie cały rok. Jest to więc urządzenie przydatne w gospodarstwie przez cały rok. Przedmiot wynalazku został zilustrowany w przykładzie wykonania na załączonym rysunku, na którym fig. 1 - przedstawia rozsiewacz w widoku ogólnym, fig. 2 - rozsiewacz wyposażony w zbiornika na wodę, fig. 3 - widok od strony zamykających klapek, fig. 4 - mieszadło, fig. 5 - widok rozrzucającej tarczy z łopatkami, fig. 6 - szczegół łączenia łopatek z wodzikiem, fig. 7 - przekrój A -A rozrzucającej tarczy oraz fig. 8 - widok rozsuwanego dna. Rozsiewacz, zwłaszcza do nawozów, według wynalazku zbudowany jest ze zbiornika 1 na nawóz przymocowanego do ramy 2. W zbiorniku 1 zamontowane jest mieszadło 3 zakończone u góry ciężarkiem 4 w formie krążka osłoniętego gumą. Na całej długości mieszadła 3 rozmieszczone są naprzemiennie łopatki 5, których krawędzie układają się w formie spirali. Każda z łopatek 5 ma kształt skręconego wycinka koła, jednym wierzchołkiem skierowanego ku dołowi. Zbiornik 1 na nawóz połączony jest u dołu z mieszającą komorą 6 za pomocą rozsuwanego dna 7. Mieszająca komora 6 wyposażona jest w wysypowe otwory 8 rozmieszczone po przeciwnych stronach jej osi. Otwory 8 otwierane są za pomocą uchylnych, zamykających klapek 9, połączonych cięgnami 10 z ramieniem dźwigni 11, zamontowanej obok operatora ciągnika, tak by mógł poruszać dźwignią 11 w trakcie pracy ciągnika. Daje to możliwość dowolnego otwierania i zamykania klapek 9 bezpośrednio w trakcie jazdy ciągnika. Dźwignia 11 połączona jest z zębatką 12, za pomocą której ustala się wcześniej wielkość szczeliny wysypowych otworów 8 w zależności od rodzaju nawozu i wielkości wysiewu. Dzięki dźwigni 11 jest możliwe otwarcie lub zamknięcie tylko jednej z zamykających klapek 9. Dźwignia 11 ma dwa umieszczone jeden w drugim ramiona umożliwiające jednym ruchem otwarcie obu zamykających klapek 9 lub po rozsunięciu ramion otwarcie każdej klapki 9 oddzielnie. Jest to szczególnie istotne przy wysiewaniu nawozów na polach w pobliżu dróg, na obrzeżach dzia-
4 186 930 łek i innych. Wykonane w mieszającej komorze 6 wysypowe otwory 8 skierowane są na rozmieszczone poniżej rozrzucające tarcze 13. Rozrzucające tarcze 13 osłonięte są częściowo od góry pokrywami 14 wyposażonymi po bokach w klapy 15. Klapy 15 uniemożliwiają sypanie nawozu w kierunku ciągnika, chroniąc ciągnik oraz operatora przed zabrudzeniem nawozem. Klapy 15 ponadto warunkują poprzeczny rozrzut nawozu. Rozrzucające tarcze 13 mają kształt wklęsłej ku środkowi niecki o zarysie kołowym z zamontowanymi osiowo łopatkami 16. Rozstaw łopatek 16 i ich pochylenie w stosunku do obrzeży 17 rozrzucających tarczy 13 jest regulowane. Łopatki 16 wykonane są z wygiętej blachy w formie litery C z poziomą podstawką 18. Za pomocą podstawki 18 łopatki 16 mocowane są do rozrzucających tarczy 13. Takie mocowanie łopatek umożliwia dowolne ustalenie położenia poprzez regulację wodzika 20 w osi rozrzucającej tarczy 13. Zmiana położenia łopatek 16 jest uzależniona od rodzaju nawozu, jego zbrylenia i wielkości wysiewu a także warunków pogodowych. Przy obrzeżach 17 łopatki 16 mocowane są trwale, zaś od strony wewnętrznej osadzone są w występach 19 wodzika 20. Wodzik 20 jest zainstalowany w osi rozrzucającej tarczy 13. Dodatkowe, uzupełniające wyposażenie rozsiewacza stanowi zbiornik 21 z wodą montowany na mocującej ramie 2. Zbiornik 21 połączony jest z mieszającą komorą 6 za pomocą elastycznych przewodów 22 osadzonych w otworach 23. Otwory 23 wykonane są w ściankach mieszającej komory 6 nad i przed wysypowymi otworami 8. Wypływ wody ze zbiornika 21 do mieszającej komory 6 jest regulowany za pomocą regulacyjnego zaworu 24 połączonego z ramieniem dźwigni 25 i podziałką przepływu 26, zainstalowanymi w zasięgu możliwości operacyjnych operatora ciągnika. Zsuwający się ze zbiornika 1 nawóz jest mieszany w mieszającej komorze 6 z wodą i kierowany na rozrzucające tarcze 13. Pomiędzy zbiornikiem 21 a mieszającą komorą 6 zamontowana jest pompa 27 dająca możliwość równomiernego dostarczania wody do mieszającej komory 6. Fig. 2
Fig. 3
Fig. 4
Fig. 5
F ig. 6 Fig. 7
Fig. 8
Fig. 1 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz. Cena 2,00 zł.