Michał Culepa Służba cywilna po nowelizacji Kompendium służb zatrudnienia Zmiany 2016. Wzory dokumentów. Praktyka
Służba cywilna po nowelizacji. Kompendium służb zatrudnienia
Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2016 Autor: Michał Culepa Opracowanie redakcyjne aktów prawnych: Leszek Skupski Kierownik grupy wydawniczej: Agnieszka Konopacka-Kuramochi Wydawca: Agnieszka Gorczyca Redaktor: Leszek Skupski Koordynator produkcji: Magdalena Huta Korekta: Zespół Projekt okładki: Magdalena Huta Skład: Triograf Dariusz Kołacz Druk: Drukarnia Miller ISBN 978-83-269-4707-0 Stan prawny na: 23 stycznia 2016 r. Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10, e-mail: cok@wip.pl NIP: 526-19-92-256, KRS: 0000098264 Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego Wysokość kapitału zakładowego 200.000 zł. Wszelkie prawa do niniejszej publikacji, w tym do jej tytułu oraz do treści zawartych w książce Służba cywilna po nowelizacji. Kompendium służb zatrudnienia, podlegają ochronie prawnej przewidzianej w szczególności prawem autorskim. Ich przedruk oraz rozpowszechnianie bez wiedzy i zgody Redakcji są zabronione. Zakaz ten nie dotyczy cytowania ww. materiałów w granicach dozwolonego użytku, z powołaniem się na źródło. Publikacja Służba cywilna po nowelizacji. Kompendium służb zatrudnienia została przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy i doświadczenia autorów oraz konsultantów. Zaproponowane w publikacji oraz w innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówki, porady i interpretacje nie mają charakteru porady prawnej. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji Służba cywilna po nowelizacji. Kompendium służb zatrudnienia lub w innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków.
Spis treści Rozdział 1. Kierownictwo służby cywilnej. Nowy organ doradczy... 5 Szef Służby Cywilnej z powołania premiera... 5 Utworzenie Rady Służby Publicznej... 6 Rozdział 2. Zatrudnianie na wyższych stanowiskach po nowelizacji... 7 Nowa kategoria zatrudnionych... 7 Złagodzenie wymogów kwalifikacyjnych... 8 Zmiana podstawy zatrudnienia... 9 Akt powołania i jego treść... 10 Powołanie członków korpusu służby cywilnej. Obowiązkowy urlop bezpłatny... 13 Brak ocen okresowych... 16 Rozdział 3. Odwołanie z zajmowanego stanowiska... 17 Charakter i skutki prawne aktu odwołania... 17 Powrót do pracy w urzędzie po odwołaniu z wyższego stanowiska w służbie cywilnej... 22 Wygaszenie dotychczasowych umów... 25 Rozdział 4. Zastosowanie nowych przepisów do urzędników mianowanych na wyższych stanowiskach... 27 Przeniesienie służbowe urzędnika mianowanego... 27 3
Spis treści Rozdział 5. Wynagrodzenia i odprawy... 29 Ustalanie wynagrodzenia dla osoby zajmującej wyższe stanowisko... 29 Odprawa na skutek wygaśnięcia stosunku pracy... 30 Aneks... 32 Ustawa z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (wyciąg)... 32 Ustawa z 30 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o służbie cywilnej oraz niektórych innych ustaw (wyciąg)... 45 Ustawa z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (wyciąg)... 47 Spis wzorów... 48 4
Kierownictwo służby cywilnej. Nowy organ doradczy Rozdział 1. Kierownictwo służby cywilnej. Nowy organ doradczy Na fali zmian przepisów, reformujących działalność niektórych instytucji publicznych, 30 grudnia 2015 r. Sejm uchwalił ustawę nowelizującą przepisy o służbie cywilnej. Ustawa z 30 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o służbie cywilnej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 34) nie zmieniając zasadniczego zrębu instytucjonalnego służby cywilnej oraz zasad jej funkcjonowania, wprowadza natomiast istotne modyfikacje w zakresie zatrudniania niektórych kategorii członków korpusu służby cywilnej. Wchodzą one w życie 23 stycznia 2016 r. Nowelizacja zakłada, iż wyższe stanowiska w służbie cywilnej będą obsadzane na podstawie powołania, co spowoduje zakończenie dotychczasowych stosunków pracy i konieczność powołania nowych pracowników. Szef Służby Cywilnej z powołania premiera Znowelizowane przepisy przewidują podobnie jak dotychczas powołanie Szefa Służby Cywilnej przez Prezesa Rady Ministrów (art. 10 ust. 3 ustawy z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej, Dz.U. z 2014 r. poz. 1111 ze zm. dalej ustawa o sc). Jednak do powołania Szefa Służby Cywilnej nie będzie już potrzebna opinia Rady Służby Cywilnej (która zresztą przestanie funkcjonować, zastąpiona przez inny organ doradczy, o czym niżej). Premier uzyskuje zresztą znacznie większą swobodę w obsadzaniu stanowiska Szefa Służby Cywilnej, a to ze względu na przyznane mu prawo do odwołania Szefa, bez określania szczegółowych warunków dla takiej czynności. Uchylone zostały bo- 5
Kierownictwo służby cywilnej. Nowy organ doradczy wiem art. 12 i 13 ustawy o sc, określające warunki odwoływania Szefa Służby Cywilnej. Utworzenie Rady Służby Publicznej W miejsce dotychczasowej Rady Służby Cywilnej mającej kompetencje opiniodawczo-doradcze znowelizowana ustawa o sc przewiduje utworzenie podobnego organu, o zbliżonych kompetencjach, noszącego miano Rady Służby Publicznej. W skład nowej Rady wchodzi 7 9 członków powoływanych wyłącznie przez Prezesa Rady Ministrów na 4-letnią kadencję. Również premier ma kompetencję do powoływania przewodniczącego i wiceprzewodniczącego Rady spośród jej członków. Istotną zmianą jest wprowadzenie zasady, że członkowie Rady Służby Publicznej wykonują swoje funkcje społecznie, a więc nie mają z tytułu zasiadania w Radzie prawa do wynagrodzenia. Członek Rady Służby Publicznej zasadniczo nie podlega odwołaniu, chyba że złoży rezygnację ze swojej funkcji (premier, przyjmując dymisję, odwołuje członka Rady). Poza tym przed upływem kadencji mandat członka Rady wygasa w razie jego śmierci, zaprzestania pełnienia obowiązków przez ponad 12 miesięcy, jeśli przyczyną nie jest długotrwała choroba, stwierdzona orzeczeniem lekarskim, oraz niespełnienie warunków do bycia członkiem Rady, po powołaniu (np. z powodu utraty obywatelstwa polskiego lub skazania prawomocnym wyrokiem sądowym), określonych w przepisach ustawy o sc. 6
Zatrudnianie na wyższych stanowiskach po nowelizacji Rozdział 2. Zatrudnianie na wyższych stanowiskach po nowelizacji Nowa kategoria zatrudnionych Nowelizacja wprowadziła nową kategorię zatrudnionych w korpusie służby cywilnej. Poza dotychczasowymi dwiema zasadniczymi grupami zatrudnionych: pracowników służby cywilnej (zatrudnionych na podstawie umów o pracę na czas określony lub nieokreślony) oraz mianowanych urzędników służby cywilnej (jako jedynych pracowników administracji państwowej zatrudnionych na podstawie mianowania) pojawia się nowa grupa zatrudnionych osoby zajmujące wyższe stanowiska w służbie cywilnej. ważne Osoby zajmujące wyższe stanowiska w służbie cywilnej nie są ani pracownikami, ani urzędnikami służby cywilnej. Wyższe stanowiska funkcjonowały już wcześniej, wprowadzone były wraz z obecnie obowiązującą ustawą o służbie cywilnej (dalej ustawa o sc), której art. 52 wymienia jako stanowiska wyższe w służbie cywilnej stanowiska: 1) dyrektora generalnego urzędu, 2) kierującego oraz jego zastępcy departamentem lub komórką równorzędną w: Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, urzędzie ministra, 7