Qtiplot dr Magdalena Posiadała-Zezula Magdalena.Posiadala@fuw.edu.pl www.fuw.edu.pl/~mposiada
Start! qtiplot poza rysowaniem wykresów pozwala też na zaawansowaną obróbkę danych.! qtiplot jest silnie wzorowany na oprogramowaniu Origin.! Uruchamiamy program w terminalu poleceniem: qtiplot 2
Projekt! Dane i wyniki naszej pracy (tabele, macierze, notki itp.) są zorganizowane w projekty.! Aby zobaczyć co jest w naszym projekcie klikamy: View - > Project Explorer.! Możemy tutaj dodawać kolejne tabele, a każdy wykres, który rysujemy doda się automatycznie.! Zapisujemy cały projekt, a nie pojedyncze jego elementy. 3
Wczytywanie danych! Na początku wczytajmy sobie plik:! ~mzpos/_work_/qtiplot/dane/dane2.txt! Należy to uczynić przez: File ->Import -> ASCII! W dialogu, który się otworzy należy wskazać odpowiedni plik, można też podać dodatkowe informacje na jego temat.! Ważne są pola separator i decimal separator. Odpowiadają one odpowiednio za znak oddzielający od siebie pola oraz za znak separatora dziesiętnego.! Tu w przykładzie mamy Separator ; oraz Decimal Separators 1,000.0 4
Znaczenie kolumn! Dla każdej kolumny qtiplot ma informacje co ta kolumna zawiera.! Nasz plik dane2.txt został zinterpretowany jako dane X w pierwszej kolumnie i dwie serie danych Y w drugiej i trzeciej.! My akurat wiemy, że to nieprawda, dlatego zmienimy typ 3 kolumny na Y error klikając prawym przyciskiem myszy (PPM) na jej nagłówek i wybierając Set As->Y error 5
Rysowanie wykresów! Rysowanie wykresu zaznaczamy interesujące nas kolumny (kolejne kolumny klikamy z shiftem) i klikamy Plot -> <typ_wykresu>! Np. scatter to wykres punktowy, line liniowy, itd.! Jeżeli chcemy aby narysowane też były niepewności, wystarczy dodatkowo zaznaczyć kolumnę zawierającą niepewności. 6
Parametry wykresów! Gdy pojawi się okno z Graph z danymi doświadczalnymi, możemy modyfikować część graficzna rysunku.! Klikajac (PPM) na dany obiekt w oknie Graph pojawia się menu Properties.! Po wybraniu tej funkcji pojawia się nowe okno mające menu z wszystkimi ustawieniami dostępnymi dla danego obiektu. Np. Najeżdżając myszką na Title i wchodząc w Properties możemy np: zmienić tytuł wykresu, kolor i rozmiar czcionki itp. 7
Parametry wykresu typu scatter (punktowy)! Aby modyfikować ustawienia całego wykresu klikamy PPM na wykresie i wybieramy Plot Details: 8
Modyfikacja parametrów wykresu typu line! Menu wykresu typu line: 9
A niepewności?! Wybieramy wykres z niepewnościami w listy po lewej: 10
Skala osi! Klikamy PPM w skalę i wybieramy Scale! Możemy zmieniać typ skali: liniowa, logarytmiczna itp.! Tiki można ustawiać albo poprzez liczbę na zakres, albo co ile! Minor ticks to liczba małych tików miedzy dwoma dużymi. 11
Ćwiczenie! Modyfikując parametry różnych obiektów na Graph zmień rysunek na taki jak poniżej: 1,5 Tytul wykresu 1 dane dosw 0,5 os Y 0 0,5 1 1,5 0 1 2 3 4 5 6 7 os X 12
Zapisywanie rysunków w formacie pdf! Klikamy PPM na oknie wykresu i wybieramy opcje Export->Window! Pojawia sie okno, w którym ustawiamy miejsce zapisu oraz nazwę rysunku. 13
Rysowanie funkcji 14
Rysowanie funkcji! Aby narysować funkcję wystarczy kliknąć: File->New ->Function Plot! Jeżeli chcemy dodać wykres funkcji wystarczy kliknąć PPM i wybrać Add->Add function 15
Dodawanie wykresów! Dodawanie wykresów do już istniejących: klikamy PPM i wybieramy Add-> Add Function! Dodawanie niepewności- Add->Add Error Bars z wyborem jak poniżej: Edycja ErrorBars 16
Dopasowanie krzywej do danych doświadczalnych 17
Dane doświadczalne! W katalogu ~mpos/_work_/gnuplot/dane/ sa liczne pliki z danymi doświadczalnymi.! Sprobuj narysować dane z pliku dane1.dat (dodatkowa opcja - simplify white spaces, separator space)! Przeprowadzanie dopasowania funkcji typu y=a*x+b! Kliknij na menu Analyze-> Fit LinearFit! Pojawi sie komunikat o znalezionych wartosciach parametrow a oraz b, oraz narysowana krzywa najlepszego dopasowania na naszym grafie. 18
Własna definicja funkcji (1)! Można również samemu zdefiniować funkcje, która program ma dopasowac do danych doswiadczalnych.! Uruchamiamy z menu Analyze->FitWizard 19
Własna definicja funkcji (2) tu wybieramy User defined tu wpisujemy wzor funkcji c*x +d tu przechodzimy do dopasowania 20
Własna definicja funkcji (2) nowe okno z nasza zdefiniowana funkcją tu modyfikujemy parametry funkcji, jej kolor tu uruchamiamy fit 21
Własna definicja funkcji (3) nowe okno z nasza zdefiniowana funkcją tu modyfikujemy parametry funkcji, jej kolor tu pojawiają się wyliczone wartości zmiennych b i c 22
A wynik dopasowania wygląda tak 250 200 dane dosw LinearFit1 user defined Y Axis Title 150 100 50 0 23 20 0 20 40 60 80 100 120 X Axis Title
Ćwiczenie! Należy narysować dane doświadczalne z wszystkich plików umieszczonych w ~mzpos/_work_/gnuplot/dane! Do kazdego przypadku należy zapostulowac wzor funkcji najlepszego dopasownia i przeprowadzic takie dopasowanie w qtiplocie. 24
Histogramowanie 25
Histogramowanie! qtiplot umie histogramować. To znaczy, że można do niego wrzucić kolumnę liczb, a on sam zaproponuje wartości minimalne, przedziały... i nawet narysuje wykres :).! Wczytajmy plik hist.txt z katalogu~mzpos/_work_/qtiplot/ dane. Jest to jedna długa kolumna liczb.! Teraz wystarczy zaznaczyć kolumnę z danymi (musi być to kolumna typu Y!) i kliknąć Plot-> Statistical Graphs -> Histogram 26
Histogramowanie II! Domyślny histogram na ogół wymaga drobnych poprawek. Oczywiście można to zmienić w Plot Details: 27
Zadanie! W qtiplocie wczytaj dane z katalogu: ~mzpos/_work_/dane/dane3.dat i narysuj histogram. Jako wartość histogramowaną użyj dane zawarte w kolumnie 2.! Podpisz wykres według schematu Imie_Nazwisko. Nadaj tytuły osiom x oraz y.! Rysunek zapisz do formatu pdf i zapisz cały projekt w qtiplocie. 28
Koniec 29