WYMAGANIA I KRYTERIA OCENIANIA Z PRZYRODY W KLASACH 4 6 Wstęp 1. Zawarcie na początku roku szkolnego kontraktu między nauczycielem a uczniem obejmującego zasady pracy na zajęciach przyrody dotyczące: oceniania wypowiedzi ustnych i pisemnych, możliwości poprawiania ocen, zgłaszania nieprzygotowania do zajęć i uzupełniania braków wynikających z dłuższej nieobecności, zasad prowadzenia zeszytu lub zeszytu ćwiczeń i wymaganych przyborów. 2. Przedmitem oceniania uczniów są: wiadomości i umiejętności, obserwacje, doświadczenia oraz ich dokumentowanie, postawa (aktywność, samodzielność pracy). 3. Sprawdzanie wiedzy odbywa się przez: wypowiedzi ustne, wypowiedzi pisemne: kartkówki, testy sprawdzające wiadomości i umiejętności, wykonywanie ćwiczeń, obserwacji i doświadczeń, prace domowe i dodatkowe. Sposoby gromadzenia informacji o postępach ucznia: 1. Przechowywanie prac piemnych (do końca roku szkolnego). 2. Obserwacja ucznia podczas lekcji. 3. Zapisy w dzienniku lekcyjnym. 4. Zapisy w zeszycie lub zeszycie ćwiczeń. Sposoby przekazu informacji rodzicom/opiekunom: 1. Zapis w zeszycie lub zeszycie ćwiczeń. 2. Zebrania wychowawców z rodzicami/opiekunami. 3. Indywidualne rozmowy z rodzicami. Ocenianie: Ocenie stopniowej w skali 1 6 podlegają: 1. Wypowiedzi pisemne przy ocenie uwzględnia się poprawność merytoryczną i estetykę zapisu na miarę możliwości ucznia. Dopuszcza się stosowanie znaków + i - w celu podkreślenia maksymalnej i minimalnej ilości punktów uzyskanych przez ucznia w poszczególnych przedziałach progów procentowych. Są to testy sprawdzające wiadomości i umiejętności po zakończonym dziale. Czas trwania: 25 40 minut. Ukierunkowane i zapowiadsne z tygodniowym wyprzedzeniem (do uzupełnienia w wypadku choroby lub innej, dłuższej nieobecności w ciągu najb liższych 2 tygodni po powrocie). 2. Rozumienie podstawowych pojęć przy ocenie uwzględnia się poprawność merytoryczną i estetykę zapisu na miarę możliwości ucznia. Dopuszcza się stosowanie znaków + i - w celu podkreślenia maksymalnej i minimalnej ilości punktów uzyskanych przez ucznia w poszczególnych przedziałach progów procentowych. Są to niezapowiedziane kartkówki z 3 ostatnich lekcji. Czas trwania: 10 15 minut. 3. Wypowiedzi ustne przy ocenie uwzględnia się samodzielność wypowiedzi, poprawność merytoryczną i językową. Są to odpowiedzi ustne z 3 ostatnich lekcji. Czas odpowiedzi zależy od indywidualnych potrzeb ucznia. 4. Obserwacje / pomiary / ćwiczenia / doświadczenia przy ocenie uwzględnia się samodzielność w wykonaniu obserwacji, doświadczenia lub ćwiczenia, poprawność pomiaru. Przy ocenie uwzględnia się poprawność merytoryczną i estetykę zapisu na miarę możliwości ucznia. Dotyczy obowiązkowego wykonania dodatkowej pracy na zadany temat i w formie podanej przez nauczyciela. Czas na przygotowanie pracy: 1 2 tygodnie. Poza tym punkt ten obejmuje również
zadania domowe i karty pracy wykonywane na lekcji. 5. Korzystanie z dostępnych źródeł informacji - przy ocenie uwzględnia się samodzielność, rzetelność, pomysłowość, zgodność z zadanym tematem i estetykę zapisu (odręcznie lub komputerowo) na miarę możliwości ucznia. Obejmuje obowiązkowe wykonanie dodatkowej pracy na zadany temat i w formie podanej przez nauczyciela. Czas na przygotowanie pracy: 1 2 tygodnie. 6. Aktywność na zajęciach jest punktowana podczas swobodnych wypowiedzi lub pracy grupowej, gromadzenia ciekawostek przyrodniczych. Obejmuje swobodne wypowiedzi na omawiany temat. Suma zgromadzonych punktów (1 5 plusów) skutkuje wystawieniem oceny. 7. Przygotowanie do lekcji dotyczy adnotacji o brakach lub nieprzygotowania do lekcji. Brak zgłoszenia nieprzygotowania, braku zeszytu/zeszytu ćwiczeń, atlsu lub zadania domowego skutkuje wystawieniem oceny niedostatecznej. Uczeń ma prawo 2 razy w semestrze być nieprzygotowanym (nie dotyczy zapowiadanych wcześniej sprawdzianów, powtórzeń i kartkówek), ale musi zgłosić to przed lekcją. Po wykorzystaniu 2 tzw. enek (symbol N) otrzymuje minusy (5 minusów oznacza ocenę niedostateczną). Przy wystawianiu ocen końcowych bierze się pod uwagę wagę oceny w następującej kolejności: sprawdziany kolor czerwony, kartkówki, odpowiedzi ustne, ćwiczenia, obserwacje, doświadczenia i pomiary oraz aktywność, prace dodatkowe i przygotowanie do lekcji. W przypadku nieobecności ucznia na zajęciach, sposób uzupełniania materiału lub zaliczenia testu sprawdzającego, uczeń ustala z nauczycielem indywidualnie. Uczeń może poprawić tylko test sprawdzający wiadomości i umiejętności do 2 tygodni po teście, pozostałych ocen nie poprawia. Ocena semestralna i roczna jest wypadkową (a nie średnią arytmetyczną) ocen cząstkowych. Wystawiając te oceny nauczyciel bierze pod uwagę: aktywność, wkład pracy ucznia, zaangażowanie w pracę grupy, systematyczność w pracy, możliwości ucznia. Wystawiając ocenę semestralną/roczną, nauczyciel uwzględnia wagę ocen tj. najważniejsze są oceny z testów sprawdzających, następnie kartkówek, odpowiedzi ustnych i pozostałe oceny. Zeszyty / zeszyty ćwiczeń sprawdzane są pod kątem zawartości merytorycznej, ale również pod kątem ortografii i estetyki. Podlegają bieżącej kontroli i ocenie. Progi procentowe na poszczególne oceny: 0 29 % ocena niedostateczna; 30 49 % ocena dopuszczająca; 50 74 % ocena dostateczna; 75 89 % ocena dobra; 90 98 % ocena bardzo dobra; 99-100 % ocena celująca; Stosowane środki zaradcze w sytuacji zagrożenia ucznia oceną niedostateczną: 1. Indywidualna pomoc uczniowi podczas lekcji lub po zajęciach lekcyjnych. 2. Zorganizowanie pomocy koleżeńskiej. 3. Współpraca z rodzicami / opiekunami w celu uzupełnienia braków. WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE:
Klasa IV przyroda Ogólne kryteria stopni. Stopień celujący otrzymuje uczeń, który: 1. Posiada wiedzę i umiejętności wykraczające poza poziom wiedzy i umiejętności ucznia klasy 4. zaplanować, wykonać i udokumentować proste doświadczenie, obserwację, pomiar, odczytywać treści tabel i schematów, wyjaśnić proste zjawiska przyrodnicze, wykorzystywać wiadomości i umiejętności w praktycznym działaniu. 3. Bierze udział w konkursach przyrodniczych. Stopień bardzo dobry - otrzymuje uczeń, który: 1. Opanował pełny zakres treści i umiejętności określony w podstawie programowej z przyrody. wykonać proste doświadczenie, przeprowadzić obserwację lub pomiar, bezpiecznie posługiwać się przyrządami do obserwacji i przyrządami pomiarowymi, porównywać cechy budowy organizmów, na podstawie opisu cech budowy określić funkcje narządów oraz przystosowania organizmów do środowiska, krótko wyjaśnić treść zapisu słownego lub rysunkowego, planować swoje zajęcia i wypoczynek, posługiwać się skalami map, orentować je w terenie, planować i prezentować działania, dzięki którym można poprawić wpływ człowieka na środowisko, przeprowadzić pomiar składników pogody i udokumentować je zapisem. Stopień dobry - otrzymuje uczeń, który: 1. Nie opanował w pełni treści i umiejętności określonych podstawą programową z przyrody, ale opanował je na poziomie przekraczającym wymagania podstawowe dostateczne. przeprowadzić obserwację lub wykonać doświadczenie wg podanej instrukcji i udokumentować je, odwzorować rysunkiem kształt i proporcje wybranych struktur, określić przystosowania podanych organizmów do środowiska, zaplanować swój dzień, wskazać przykłady zachowań ludzi, które szkodzą środowisku lub je chronią, oszacować odległość na oko, porównywać substancje, ustalić skalę liczbową dla rysowanego planu, odczytać treść map. Stopień dostateczny - otrzymuje uczeń, który: 1. Opanował treści i umiejętności określone w podstawie programowej z przyrody na poziomie nie przekraczającym wymagań podstawowych. sformułować spostrzeżenia z prowadzonej obserwacji, rozpoznać wybrane organizmy w swoim otoczeniu, założyć i prowadzić hodowlę rośliny od nasiona, poszukać w podręczniku wskazany tekst, odczytać informacje z rysunku i schematu,
zorganizować miejsce i warunki do nauki oraz zaplanować jej czas, orientować się w najbliższej okolicy wg obiektów, obliczyć odległość w terenie. Stopień dopuszczający - otrzymuje uczeń, który: 1. Ma braki w opanowaniu treści i umiejętności określonych w podstawie programowej z przyrody, ale braki te nie przekreślają możliwości uzyskania przez ucznia podstawowej wiedzy w ciągu dalszej nauki. 2. Potrafi pod kierunkiem nauczyciela: wykonać prostą obserwację lub doświadczenie i sformułować wnioski, odszukać w tekście określoną informację, rozwiązać prosty problem o niewielkim stopniu trudności. Stopień niedostateczny - otrzymuje uczeń, który: 1. Nie opanował treści i umiejętności zawartych w podstawie programowej z przyrody na poziomie koniecznym mimo zastosowanych przez nauczyciela środków zaradczych, a braki uniemożliwiają dalsze zdobywanie wiedzy przyrodniczej. 2. Nie potrafi wykonać obserwacji i doświadczenia o niewielkim stopniu trudności. Ocenie podlegają: 1. Wypowiedzi pisemne. 2. Rozumienie podstawowych pojęć. 3. Wypowiedzi ustne. 4. Obserwacje, pomiary, ćwiczenia, doświadczenia. 5. Korzystanie z dostępnych źródeł informacji. 6. Aktywność na zajęciach. Klasa V przyroda Ogólne kryteria stopni. Stopień celujący otrzymuje uczeń, który: 1. Posiada wiedzę i umiejętności znacznie wykraczające poza program naucznia przyrody. 2. Samodzielnie planuje i przeprowadza doświadczenia i obserwacje zjawisk przyrodniczych oraz procesów zachodzących w środowisku przyrodniczym. 3. Potrafi wykonać doświadczenie i wykorzystać przyrządy, a także modele oraz wyjaśnić zjawiska i procesy przyrodnicze, wykazując związki przyczynowo-skutkowe. 4. Biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych i praktycznych. 5. Osiąga sukcesy w konkursach przyrodniczych. Stopień bardzo dobry - otrzymuje uczeń, który: 1. Opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określony w podstawie programowej z przyrody. 2. Samodzielnie przeprowadza obserwacje, wykonuje doświadczenia i wyciąga wnioski. 3. Sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami i potrafi zastosować posiadaną wiedzę do rozwiązywania zadań i problemów przyrodniczych w nowych sytuacjach. Stopień dobry - otrzymuje uczeń, który: 1. Nie opanował w pełni treści i umiejętności określonych podstawą programową z przyrody, ale opanował je na poziomie przekraczającym wymagania podstawowe dostateczne.
2. Potrafi samodzielnie: wykonać prostą obserwację lub doświadczenie na podstawie rysunkowej instrukcji, odszukać w źródłach pozapodręcznikowych informacje na określony temat, rozwiązywać i wyjaśniać proste zjawiska i procesy przyrodnicze, wykorzystywać wiadomości i umiejętności w praktycznym działaniu. Stopień dostateczny - otrzymuje uczeń, który: 1. Opanował treści i umiejętności określone w podstawie programowej z przyrody na poziomie nie przekraczającym wymagań podstawowych. sformułować cel i spostrzeżenia z obserwacji, odszukać zadania wg pisemnej instrukcji, wykorzystać wiadomości i umiejętności do praktycznego działania np.: odczytać treść mapy posługując się legendą, wskazać przykłady obiektów chronionych w Polsce, ocenić stan środowiska na podstawie wyglądu drzew i liści, zapobiegać procesowi korozji, rozpoznawać gatunki charakterystyczne dla wybranych ekosystemów, w tym rośliny uprawne, trujące. Stopień dopuszczający - otrzymuje uczeń, który: 1. Ma braki w opanowaniu treści i umiejętności określonych w podstawie programowej z przyrody, ale braki te nie przekreślają możliwości uzyskania przez ucznia podstawowej wiedzy w ciągu dalszej nauki. 2. Potrafi pod kierunkiem nauczyciela: wykonać prostą obserwację lub doświadczenie i sformułować wnioski, odszukać w tekście określoną informację, rozwiązać prosty problem o niewielkim stopniu trudności. Stopień niedostateczny - otrzymuje uczeń, który: 1. Nie opanował treści i umiejętności zawartych w podstawie programowej z przyrody na poziomie koniecznym mimo zastosowanych przez nauczyciela środków zaradczych, a braki uniemożliwiają dalsze zdobywanie wiedzy przyrodniczej. 2. Nie potrafi wykonać obserwacji i doświadczenia o niewielkim stopniu trudności. Ocenie podlegają: 1. Wypowiedzi pisemne. 2. Rozumienie podstawowych pojęć. 3. Wypowiedzi ustne. 4. Obserwacje, pomiary, ćwiczenia, doświadczenia. 5. Korzystanie z dostępnych źródeł informacji. 6. Aktywność na zajęciach. Stopień celujący otrzymuje uczeń, który: Klasa VI przyroda Ogólne kryteria stopni.
1. Posiada wiedzę i umiejętności znacznie wykraczające poza program naucznia przyrody. planować, przprowadzić i dokumentować doświadczenia służące rozwiązywaniu określonego problemu, dokumentować doświadczenia, oceniać wiarygodność wyników obserwacji i doświadczeń, wykorzystywać źródła informacji, odczytywać zapisy słowne i graficzne oraz znaki umowne, wyjaśniać zjawiska i procesy przyrodnicze, wykazujące związki przyczynowo-skutkowe, w sposób biegły posługiwać się zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami w rozwiązywaniu problemów, osiąga sukcesy w konkursach przyrodniczych. Stopień bardzo dobry - otrzymuje uczeń, który: 1. Opanował pełny zakres treści i umiejętności określony w podstawie programowej z przyrody. przeprowadzić, ocenić i dokumentować doświadczenia, porównywać treści zapisu słownego i graficznego, odnaleźć w bibliotece źródła informacji na zadany temat, wykorzystywać literaturę popularno-naukową, informacje źródłowe i informacje TV, dostrzegać i wyjaśniać zjawiska przyrodnicze, interpretować dane przedstawione na wykresie lub diagramie. Stopień dobry - otrzymuje uczeń, który: 1. Nie opanował w pełni treści i umiejętności określonych podstawą programową z przyrody, ale opanował je na poziomie przekraczającym wymagania podstawowe dostateczne. wykonać prostą obserwację lub doświadczenie na podstawie instrukcji, dokonywać charakterystyk i porównań wielkości np. lądów i oceanów, posłużyć się rysunkiem, schematem do wyjaśnienia zjawisk przyrodniczych, odszukać w źródłach pozapodręcznikowych informacje na określony temat, wykorzystywać wiadomości i umiejętności w praktycznym działaniu, odwzorowywać budowę komórek obserwowanych przez mikroskop. Stopień dostateczny - otrzymuje uczeń, który: 1. Opanował treści i umiejętności określone w podstawie programowej z przyrody na poziomie nie przekraczającym wymagań podstawowych. wykonać obserwację wg instrukcji słownej i graficznej, posługiwać się prostym sprzętem laboratoryjnym, dokonywać selekcji obserwacji, wykorzystywać tabele, wykresy, diagramy jako źródła informacji, przewidywać skutki lekceważenia zasad higieny, rozpoznawać przedstawicieli wybranych grup zwierząt, właściwie stosować zdobytą wiedzę i umiejętności w praktycznym działaniu. Stopień dopuszczający - otrzymuje uczeń, który: 1. Ma braki w opanowaniu treści i umiejętności określonych w podstawie programowej z przyrody, ale braki te nie przekreślają możliwości uzyskania przez ucznia podstawowej wiedzy w ciągu dalszej nauki. 2. Potrafi pod kierunkiem nauczyciela: wykonać prostą obserwację lub doświadczenie i sformułować wnioski,
odszukać w tekście określoną informację, rozwiązać prosty problem o niewielkim stopniu trudności. Stopień niedostateczny - otrzymuje uczeń, który: 1. Nie opanował treści i umiejętności zawartych w podstawie programowej z przyrody na poziomie koniecznym mimo zastosowanych przez nauczyciela środków zaradczych, a braki uniemożliwiają dalsze zdobywanie wiedzy przyrodniczej. 2. Nie potrafi wykonać obserwacji i doświadczenia o niewielkim stopniu trudności. Ocenie podlegają: 1. Wypowiedzi pisemne. 2. Rozumienie podstawowych pojęć. 3. Wypowiedzi ustne. 4. Obserwacje, pomiary, ćwiczenia, doświadczenia. 5. Korzystanie z dostępnych źródeł informacji. 6. Aktywność na zajęciach.