Plany Pracodawców Wyniki 29. edycji badania 1 marca 2016 r.
Agenda Metodologia badania Plany Pracodawców Wyniki 29. edycji badania ocena bieżącej sytuacji gospodarczej kraju a sytuacja finansowa firmy działania pracodawców w obszarze zatrudnienia działania pracodawców w obszarze wynagrodzeń poszukiwanie pracowników Randstad w Polsce 2
Metodologia badania Respondenci Osoby odpowiadające w firmie bezpośrednio za zarządzanie kadrami i rekrutację nowych pracowników Okres realizacji badania 13 stycznia 9 lutego 2016 Technika CATI indywidualne, telefoniczne wywiady kwestionariuszowe wspomagane komputerowo Liczba firm biorących udział w badaniu 1000 Charakterystyka próby Reprezentatywna ze względu na branżę i region; z próby wykluczono firmy zatrudniające poniżej 10 osób, firmy doradztwa personalnego oraz firmy, dla których agencje pracy tymczasowej nie świadczą usług (np. rolnictwo, górnictwo) Maksymalny błąd statystyczny +/- 3,1% dla N=1000 3
Charakterystyka próby Liczba zatrudnionych 42% 25% 33% 10 49 pracowników 50 249 pracowników 250+ pracowników Branża 35% 10% 32% 2% Przemysł Budownictwo Handel i naprawy Transport, gospodarka magazynowa i łączność 5% 14% 2% Pośrednictwo finansowe Obsługa nieruchomości i firm Pozostała działalność usługowa 4 ogół badanych firm (N=1000)
5 Wyniki badania
Ocena bieżącej sytuacji gospodarczej kraju a sytuacja finansowa firmy 6
Ocena tempa wzrostu gospodarczego kraju w okresie najbliższych 6 miesięcy nie wiem 13% wzrost 17% Przedstawiciele 17% firm spodziewają się wzrostu gospodarczego w okresie najbliższych 6 miesięcy. Natomiast prawie połowa firm przewiduje stagnację gospodarczą (47%). recesja 23% Niemal jedna czwarta przedstawicieli badanych firm spodziewa się recesji w gospodarce kraju. stagnacja 47% Jak w Pan(i) ocenie wyglądać będzie sytuacja gospodarcza kraju w ciągu najbliższych 6 miesięcy? 7 ogół badanych firm (N=1000)
Ocena tempa wzrostu gospodarczego kraju w okresie najbliższych 6 miesięcy porównanie w czasie II 2015 V 2015 VIII 2015 XI 2015 II 2016 50 48 48 48 47 24 32 27 23 17 14 8 11 10 23 12 12 14 19 13 wzrost stagnacja recesja nie wiem Odsetek przedstawicieli firm spodziewających się wzrostu gospodarczego w okresie najbliższych 6 miesięcy systematycznie maleje od maja 2015 roku. W porównaniu do poprzednich pomiarów znacząco wzrósł odsetek firm spodziewających się recesji. Jak w Pan(i) ocenie wyglądać będzie sytuacja gospodarcza kraju w ciągu najbliższych 6 miesięcy? 8 ogół badanych firm (N=1000)
Ocena tempa wzrostu gospodarczego kraju w okresie najbliższych 6 miesięcy porównanie między regionami 14 11 Północ 27 49 Wschód 16 19 19 8 23 16 46 53 Centrum Zachód 16 22 23 40 Wzrost Stagnacja Południe 23 10 16 51 Recesja Nie wiem Jak w Pan(i) ocenie wyglądać będzie sytuacja gospodarcza kraju w ciągu najbliższych 6 miesięcy? 9 ogół badanych firm (N=1000)
Ocena tempa wzrostu gospodarczego kraju w okresie najbliższych 6 miesięcy porównanie między branżami Recesja Stagnacja Wzrost Nie wiem przemysł 17 50 17 16 budownictwo 15 54 21 9 handel i naprawy 28 45 17 11 transport, gospodarka magazynowa i łączność 25 53 15 8 pośrednictwo finansowe 37 37 11 14 obsługa nieruchomości i firm 24 46 18 12 pozostała działalność usługowa 34 32 20 14 Jak w Pan(i) ocenie wyglądać będzie sytuacja gospodarcza kraju w ciągu najbliższych 6 miesięcy? 10 ogół badanych firm (N=1000)
Ocena aktualnej sytuacji finansowej firmy nie wiem 5% zła 4% bardzo dobra Dwie trzecie przedstawicieli badanych firm 13% ocenia sytuację finansową swojej firmy jako bardzo dobrą lub dobrą. Tylko 4% badanych firm ocenia swoją aktualną sytuację finansową jako złą. Natomiast żaden z ani dobra ani przedstawicieli badanych firm nie ocenił zła sytuacji finansowej swojej firmy jako bardzo 24% złej. dobra 54% Jak Pan(i) ocenia aktualną sytuację finansową Pana(i) firmy? 11 ogół badanych firm (N=1000)
Ocena aktualnej sytuacji finansowej firmy zmiany w czasie dobra + bardzo dobra ani dobra ani zła zła + bardzo zła nie wiem 60 62 62 62 64 65 68 67 67 28 28 27 27 27 26 23 25 24 9 7 8 6 5 5 6 5 4 3 3 4 5 4 4 3 3 5 II/14 V/14 VIII/14 XI/14 II/15 V/15 VIII/15 XI/15 II/16 Jak Pan(i) ocenia aktualną sytuację finansową Pana(i) firmy? 12 ogół badanych firm (N=1000)
Ocena aktualnej sytuacji finansowej firmy porównanie między regionami 14 1 4 Północ 80 Wschód 6 6 44 20 27 61 72 Centrum Zachód 4 6 26 63 Południe 44 dobra + bardzo dobra 26 65 ani dobra ani zła zła + bardzo zła nie wiem Jak Pan(i) ocenia aktualną sytuację finansową Pana(i) firmy? 13 ogół badanych firm (N=1000)
Działania pracodawców w obszarze zatrudnienia 14
Planowane zmiany poziomu zatrudnienia w firmach w okresie najbliższych 6 miesięcy nie wiem 5% zmniejszenie zatrudnienia 6% zwiększenie zatrudnienia ogółem 36% Aż 36% firm planuje zwiększenie zatrudnienia w okresie najbliższych 6 miesięcy. Ponad połowa firm planuje pozostawić zatrudnienie na obecnym poziomie. Natomiast 6% firm planuje zmniejszyć zatrudnienie. pozostawienie na obecnym poziomie 53% Czy w ciągu najbliższych 6 miesięcy w Pana/i firmie przewiduje się: 15 ogół badanych firm (N=1000)
Planowane zmiany poziomu zatrudnienia w firmach w okresie najbliższych 6 miesięcy porównanie w czasie II 2015 V 2015 VIII 2015 XI 2015 II 2016 59 56 54 57 53 30 31 33 31 36 7 10 9 5 4 8 4 4 6 5 zwiększenie zatrudnienia pozostawienie na obecnym poziomie zmniejszenie zatrudnienia nie wiem Względem ubiegłej fali wzrósł odsetek firm deklarujących zwiększenie zatrudnienia. Czy w ciągu najbliższych 6 miesięcy w Pana/i firmie przewiduje się: 16 ogół badanych firm (N=1000)
Planowane zmiany poziomu zatrudnienia w firmach w okresie najbliższych 6 miesięcy zmiany w czasie zwiększenie zatrudnienia pozostawienie na obecnym poziomie zmniejszenie zatrudnienia nie wiem 16 20 19 14 24 25 23 24 24 23 20 21 17 24 15 19 20 28 19 26 26 29 26 30 31 33 31 36 60 61 65 72 59 64 65 56 62 61 61 56 65 56 62 61 62 58 61 58 59 58 59 59 56 54 57 53 15 12 14 11 13 7 10 14 11 11 16 17 13 15 19 15 13 9 17 10 10 11 11 7 10 9 8 6 10 7 2 3 4 5 3 7 3 5 3 5 6 5 4 5 5 5 3 5 5 3 4 5 4 4 4 5 II/09 V/09 VIII/09 XI/09 II/10 V/10 VIII/10 XI/10 II/11 V/11 VIII/11 XI/11 V/12 VIII/12 XI/12 II/13 V/13 VIII/13 XI/13 II/14 V/14 VIII/14 XI/14 II/15 V/15 VIII/15 XI/15 II/16 Czy w ciągu najbliższych 6 miesięcy w Pana/i firmie przewiduje się: 17 ogół badanych firm (do fali VIII 2013 N=300; od fali XI 2013 N=1000)
Planowane zmiany poziomu zatrudnienia w firmach w okresie najbliższych 6 miesięcy porównanie między branżami zmniejszenie zatrudnienia pozostawienie na obecnym poziomie zwiększenie zatrudnienia nie wiem przemysł 3 51 41 5 budownictwo 7 56 33 5 handel i naprawy 5 51 41 3 transport, gospodarka magazynowa i łączność 2 72 21 5 pośrednictwo finansowe 16 59 21 4 obsługa nieruchomości i firm 9 59 27 5 pozostała działalność usługowa 19 58 16 7 Czy w ciągu najbliższych 6 miesięcy w Pana/i firmie przewiduje się: 18 ogół badanych firm (N=1000)
Planowane zmiany poziomu zatrudnienia w firmach w okresie najbliższych 6 miesięcy porównanie między regionami Północ 34 42 50 44 35 Wschód 54 43 49 57 Zachód 54 5 5 Centrum 36 zwiększenie zatrudnienia Południe 9 5 32 pozostawienie na obecnym poziomie 54 zmniejszenie zatrudnienia nie wiem Czy w ciągu najbliższych 6 miesięcy w Pana/i firmie przewiduje się: 19 ogół badanych firm (N=1000)
Planowane zmiany poziomu zatrudnienia w firmach w okresie najbliższych 6 miesięcy porównanie między typami miejscowości zwiększenie zatrudnienia pozostawienie na obecnym poziomie zmniejszenie zatrudnienia nie wiem Miasto powyżej 200.000 mieszkańców 7 5 33 Miasto od 50.001 do 200.000 mieszkańców 54 6 5 39 Miasto od 20.001 do 50.000 mieszkańców 5 5 44 50 46 Miasto do 20.000 mieszkańców 62 36 Wieś znajdująca się w obrębie dużej aglomeracji miejskiej 24 28 57 Wieś znajdująca się poza obrębem dużej aglomeracji 66 43 36 57 Czy w ciągu najbliższych 6 miesięcy w Pana/i firmie przewiduje się: 20 ogół badanych firm (N=1000)
Działania pracodawców w obszarze wynagrodzeń 21
Planowane zmiany poziomu wynagrodzeń w okresie najbliższych 6 miesięcy spadną 2% pozostaną na obecnym poziomie 61% nie wiem/trudno powiedzieć 7% wzrosną 30% 3 na 10 przedstawicieli badanych firm zadeklarowało wzrost poziomu płac w najbliższej przyszłości. Z kolei 6 na 10 przedsiębiorstw nie planuje zmian w wysokości płac. Jedynie 2% firm przewiduje spadek poziomu wynagrodzeń. Jak w Pana(i) ocenie kształtować się będą wynagrodzenia w Państwa firmie w ciągu najbliższych 6 miesięcy? 22 ogół badanych firm (N=1000)
Planowane zmiany poziomu wynagrodzeń w okresie najbliższych 6 miesięcy porównanie w czasie II 2015 V 2015 VIII 2015 XI 2015 II 2016 63 76 70 55 61 28 18 21 35 30 3 2 2 1 2 6 4 7 8 7 wzrosną pozostaną na obecnym poziomie spadną nie wiem/trudno powiedzieć W pierwszym kwartale 2016 roku obserwujemy spadek odsetka firm przewidujących wzrost wynagrodzeń w przyszłości, przy jednoczesnym wzroście tych, które planują pozostawić płace na tym samym poziomie. Jest to typowa zmiana dla tego okresu w roku przyznawanie podwyżek zazwyczaj odbywa się w firmach na przełomie roku. Jak w Pana(i) ocenie kształtować się będą wynagrodzenia w Państwa firmie w ciągu najbliższych 6 miesięcy? 23 ogół badanych firm (N=1000)
Planowane zmiany poziomu wynagrodzeń w okresie najbliższych 6 miesięcy zmiany w czasie wzrosną pozostaną na obecnym poziomie spadną nie wiem/trudno powiedzieć 12 13 13 23 18 16 18 29 23 22 19 24 14 12 21 11 10 17 26 22 19 19 25 28 18 21 35 30 73 78 77 68 74 78 74 63 66 73 72 66 76 70 65 80 77 74 66 68 72 75 64 63 76 70 55 61 7 4 5 5 2 2 4 3 6 2 3 4 3 8 8 5 4 3 4 3 3 2 3 3 2 2 1 2 8 5 6 5 6 4 5 5 6 4 6 5 6 9 6 4 8 6 3 7 6 4 8 6 4 7 8 7 II/09 V/09 VIII/09 XI/09 II/10 V/10 VIII/10 XI/10 II/11 V/11 VIII/11 XI/11 V/12 VIII/12 XI/12 II/13 V/13 VIII/13 XI/13 II/14 V/14 VIII/14 XI/14 II/15 V/15 VIII/15 XI/15 II/16 Jak w Pana(i) ocenie kształtować się będą wynagrodzenia w Państwa firmie w ciągu najbliższych 6 miesięcy? 24 ogół badanych firm (do fali VIII 2013 N=300; od fali XI 2013 N=1000)
Planowane zmiany poziomu wynagrodzeń w okresie najbliższych 6 miesięcy porównanie między branżami spadną pozostaną na obecnym poziomie wzrosną nie wiem/trudno powiedzieć przemysł 1 53 39 8 budownictwo 1 69 23 6 handel i naprawy 1 64 28 7 transport, gospodarka magazynowa i łączność 2 49 33 16 pośrednictwo finansowe 11 65 18 6 obsługa nieruchomości i firm 1 69 24 6 pozostała działalność usługowa 0 78 16 7 Jak w Pana(i) ocenie kształtować się będą wynagrodzenia w Państwa firmie w ciągu najbliższych 6 miesięcy? 25 ogół badanych firm (N=1000)
Planowane zmiany poziomu wynagrodzeń w okresie najbliższych 6 miesięcy porównanie między regionami 3 5 25 Północ 66 Wschód 3 3 10 31 55 42 56 Zachód 1 8 Centrum 27 64 wzrosną Południe 1 8 28 pozostaną na obecnym poziomie 64 spadną nie wiem/trudno powiedzieć Jak w Pana(i) ocenie kształtować się będą wynagrodzenia w Państwa firmie w ciągu najbliższych 6 miesięcy? 26 ogół badanych firm (N=1000)
Planowane zmiany poziomu wynagrodzeń w okresie najbliższych 6 miesięcy porównanie między typami miejscowości wzrosną pozostaną na obecnym poziomie spadną nie wiem/trudno powiedzieć Miasto powyżej 200.000 mieszkańców 1 8 28 Miasto od 50.001 do 200.000 mieszkańców 63 2 8 28 Miasto od 20.001 do 50.000 mieszkańców 2 6 33 62 Miasto do 20.000 mieszkańców 59 6 32 Wieś znajdująca się w obrębie dużej aglomeracji miejskiej 6 29 61 Wieś znajdująca się poza obrębem dużej aglomeracji 65 33 38 56 Jak w Pana(i) ocenie kształtować się będą wynagrodzenia w Państwa firmie w ciągu najbliższych 6 miesięcy? 27 ogół badanych firm (N=1000)
28 Poszukiwanie pracowników
Poszukiwanie nowych pracowników Poszukiwanie nowych pracowników w ciągu ostatniego roku Sposoby poszukiwania pracowników ogłoszenia na portalach internetowych z ogłoszeniami o pracę 67 Nie 0 Tak informacja z Wojewódzkiego Urzędu Pracy 36 ogłoszenia w prasie 29 18 82 poprzez agencje pracy/agencje doradztwa personalnego/firmy pośrednictwa pracy rekomendacje pracowników mojej firmy 14 13 rekomendacje znajomych 12 portale społecznościowe 6 II 2015 29% 71% strona internetowa firmy 5 rekomendacje osób pracujących w innych firmach 3 biura karier na uniwersytetach i/lub szkołach średnich 3 Na wykresie przedstawiono odpowiedzi, które uzyskały min. 3% wskazań Czy w ciągu minionego roku Pana/Pani firma poszukiwała nowych pracowników? Ogół badanych firm (N=1000) W jaki sposób Pana/Pani firma poszukiwała nowych pracowników? Firmy, które poszukiwały pracowników w ciągu ostatniego roku (N=820) 29
Skutek poszukiwania pracowników Firmy, które poszukiwały pracowników w ostatnim roku II 2015 VIII 2013 18 82 zatrudniono założoną liczbę pracowników spełniających wymagania 50 60 52 zatrudniono mniejszą niż założona liczbę pracowników spełniających wymagania 22 19 25 zatrudniono założoną liczbę pracowników, jednak musieliśmy obniżyć/zmienić nasze wymagania 18 15 20 nie zatrudniono żadnych nowych pracowników 8 5 2 proces rekrutacji jeszcze się nie zakończył 1 - - nie wiem / trudno powiedzieć 1 1 1 Połowie firm, poszukujących pracowników w ciągu ostatniego roku, udało się zatrudnić założoną liczbę pracowników spełniających wymagania. 4 na 10 przedsiębiorstw musiało zatrudnić mniejszą niż założona liczbę pracowników lub obniżyć swoje wymagania. W 8% firm nie zatrudniono żadnych pracowników Z jakim skutkiem Pana(i) firma poszukiwała nowych pracowników? Firmy, które poszukiwały pracowników w ciągu ostatniego roku (N=820) 30
Źródła trudności w pozyskiwaniu nowych pracowników Po stronie pracownika Niedopasowanie kompetencji osób poszukujących pracy do oczekiwań pracodawcy Zbyt wysokie wymagania kandydatów 35 60 II VIII 2015 2013 61 64 - - Emigracja zagraniczna 27 33 32 Ograniczona mobilność geograficzna kandydatów 19 26 23 Brak chętnych do pracy (ogólnie) 2 - - Po stronie pracodawcy / branży Silna konkurencja pomiędzy pracodawcami poszukującymi podobnych pracowników 33 36 34 Niekonkurencyjne wynagrodzenie w naszej firmie 22 18 27 Praca w naszej branży nie jest już tak atrakcyjna jak kiedyś 20 23 25 Niekonkurencyjne świadczenia pozapłacowe lub warunki pracy 17 18 27 Słaba reputacja firmy/marki pracodawcy 3 4 4 Nie wiem/ trudno powiedzieć 3 1 3 Nic, nie mamy trudności w pozyskiwaniu pracowników 8 10 6 Na wykresie przedstawiono odpowiedzi, które uzyskały min. 2% wskazań Co, jeśli cokolwiek, jest głównym źródłem trudności w pozyskaniu pracowników poszukiwanych przez Państwa firmę? Ogół badanych firm (N=1000) 31
Długość procesów rekrutacyjnych Procesy rekrutacyjne Stanowiska, na które rekrutacje są przedłużane kończą się w założonym terminie technicy i robotnicy wykwalifikowani 51 są przedłużane, ponieważ w założonym terminie nie możemy znaleźć odpowiednich kandydatów specjaliści z wyższym wykształceniem 34 inżynierowie 25 52 48 robotnicy wykonujący proste prace fizyczne kadra kierownicza średniego szczebla mistrzowie / brygadziści kadra zarządzająca (top management) pracownicy biurowi, pracownicy administracyjni 20 17 17 15 12 handlowcy/sprzedawcy 4 inne nie wiem/ trudno powiedzieć 1 1 Tylko w nieco ponad połowie firm procesy rekrutacyjne kończą się w założonym terminie. Przedłużanie procesów, dotyczy przeważnie rekrutacji techników i robotników wykwalifikowanych. A czy procesy rekrutacyjne w Pana/Pani firmie zazwyczaj Ogół badanych firm (N=1000) Rekrutacje na jakie profile stanowisk zazwyczaj są przedłużane? Firmy, w których procesy rekrutacyjne są przedłużane (N=482) 32
Dostępność kandydatów do pracy pracownicy biurowi, pracownicy administracyjni niska dostepność wysoka dostępność nie wiem Nie poszukujemy pracowników takiego profilu XI 2014 6 65 65 2 8 robotnicy wykonujący proste prace fizyczne 19 47 57 4 12 specjaliści z wyższym wykształceniem 23 37 38 3 9 kadra kierownicza średniego szczebla 18 30 27 4 13 kadra zarządzająca (top management) 23 28 25 7 16 inżynierowie 28 22 22 5 19 technicy i robotnicy wykwalifikowani 35 21 24 4 11 mistrzowie / brygadziści 28 17 16 7 21 Najwyższą dostępnością na rynku pracy charakteryzują się pracownicy biurowi i administracyjni, natomiast najtrudniej dostępni są mistrzowie/brygadziści, technicy i robotnicy wykwalifikowani oraz inżynierowie. Jak Pan(i) ocenia dostępność kandydatów do pracy dla danej grupy stanowisk? Ogół badanych firm (N=1000) 33
Prowadzenie działań Employer Branding owych Prowadzenie działań Employer Branding owych Powody korzystania ze względu na braki kadrowe, chcieliśmy przyciągnąć nowych kandydatów (ogólnie) 41 0 Nie Tak w celu zwiększenia konkurencyjności / rozpoznawalności firmy na rynku 21 ze względu na chęć poprawienia reputacji firmy na rynku 13 w celu zmotywowania pracowników 6 w celu pozyskania pracowników o lepszych kwalifikacjach 5 76 24 inne wiodące firmy tak robią / nasi konkurenci to robią jest to wymóg centrali 5 2 takie działania skutecznie wspierają rekrutację 2 jest to element strategii rozwoju naszej firmy 2 jest to związane z uczestnictwem w targach pracy 2 Nie wiem / trudno powiedzieć 14 Na wykresie przedstawiono odpowiedzi, które uzyskały min. 2% wskazań Czy Pana/Pani firma prowadzi działania marketingowe Employer Branding owe, skierowane do potencjalnych pracowników, mające na celu kształtowanie wizerunku firmy jako atrakcyjnego pracodawcy? Ogół badanych firm (N=1000) Dlaczego Pana/Pani firma wprowadziła działania Employer Branding owe? Firmy korzystające z działań Employer Brandingowych (N=237) 34
Prowadzenie działań Employer Branding owych - plany Zdecydowanie tak Raczej tak Raczej nie Zdecydowanie nie 19 14 2 17 19% Obecnie działania Employer Branding owe prowadzi prawie ¼ firm głównie największe firmy, zatrudniające przynajmniej 250 pracowników (45%). Spośród firm, które takich działań nie prowadzą, jedna piąta planuje ich wprowadzenie. Nie wiem/ trudno powiedzieć 49 Czy Pana/Pani firma planuje w przyszłości wprowadzenie takich działań? Firmy obecnie nie podejmujące działań Employer Branding owych (N=763) 35
36 Podsumowanie wyników
Podsumowanie wyników Przedstawiciele firm coraz bardziej pesymistycznie oceniają przyszłą koniunkturę. Te prognozy nie idą jednak w parze z oceną sytuacji finansowej swojej firmy, a także planowanymi działaniami. Coraz więcej firm planuje zwiększenie zatrudnienia w przyszłości. Również wysoki odsetek przedsiębiorstw planuje przyznanie podwyżek. Zdecydowana większość firm poszukiwała nowych pracowników w ciągu ostatniego roku i jedynie połowie z nich udało się zatrudnić zakładaną liczbę pracowników spełniających wymagania. W 4 na 10 przedsiębiorstw konieczne było obniżenie wymagań lub zatrudniono mniejszą liczbę osób. W prawie co dziesiątym przedsiębiorstwie nie zatrudniono żadnych pracowników. Jednocześnie w połowie firm rekrutacje są zazwyczaj przedłużane. Zdaniem przedstawicieli firm głównym źródłem trudności w pozyskaniu nowych pracowników jest niedopasowanie kompetencji osób poszukujących pracy do oczekiwań pracodawcy. Relatywnie często przedsiębiorcy wskazują także na zbyt wysokie wymagania kandydatów i silną konkurencję między pracodawcami. Najwyższą dostępnością na rynku charakteryzują się pracownicy biurowi i administracyjni, natomiast, natomiast najtrudniej dostępni są mistrzowie/brygadziści, technicy i robotnicy wykwalifikowani oraz inżynierowie. 37
38 Randstad w skrócie
39