OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA ZADANIE 1 I. Informacje ogólne 1. Przedmiot zamówienia Przedmiotem zamówienia jest wykonanie usługi pn.: Analiza porealizacyjna oddziaływania na środowisko wykonanego przedsięwzięcia pn.: Budowa obwodnicy Olecka w ciągu drogi krajowej nr 65 zwanej dalej Analizą wraz z porównaniem ustaleń zawartych w raportach o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko z rzeczywistym oddziaływaniem przedsięwzięcia na środowisko i działaniami podjętymi w celu jego ograniczenia oraz w razie konieczności wykonaniem materiałów niezbędnych do utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania. Analizę należy wykonać w zakresie klimatu akustycznego. Długość analizowanego odcinka trasy ~ 7,6 km. 2. Podstawa zamówienia Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, znak: GKO-7632/18/07 z dnia 30 maja 2008 r., postanowienie znak: RDOŚ-28-WOOŚ-6613-023-3/10/jc z dnia 5 marca 2010 r. Niniejszy opis przedmiotu zamówienia jest integralną częścią umowy. 3. Termin wykonania przedmiotu zamówienia Przedmiot zamówienia należy wykonać i dostarczyć do siedziby Zamawiającego do dnia 31 października 2014 r. 4. Cel zamówienia Głównym celem jest wykonanie opracowania porównującego ustalenia i wnioski zawarte w raportach o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko i w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, w szczególności ustaleń dotyczących przewidywanego charakteru i zakresu oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko oraz planowanych działań zapobiegawczych z rzeczywistym oddziaływaniem przedsięwzięcia na środowisko i działaniami podjętymi dla jego ograniczenia, zbadanymi po oddaniu przedsięwzięcia do użytkowania. W przypadku gdy zastosowane rozwiązania ograniczające oddziaływanie na środowisko będą niewystarczające w analizie znajdą się również dodatkowe sposoby zabezpieczenia środowiska np. ekrany akustyczne lub inne rozwiązania. Niniejsze zamówienie stanowi wypełnienie zapisów punktu 7 decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia GKO-7632/18/07 z dnia 30 maja 2008 r, oraz punktu II postanowienia znak: RDOŚ-28-WOOŚ-6613-023-3/10/jc z dnia 5 marca 2010 r 5. Materiały wyjściowe Raport o oddziaływaniu na środowisko budowy i późniejszej eksploatacji obwodnicy Olecka w ciągu drogi krajowej nr 65 (etap decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach) Raport o oddziaływaniu na środowisko w ramach ponownej oceny oddziaływania na środowisko Budowa obwodnicy m. Olecka w ciągu drogi krajowej nr 65 1
Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, GKO-7632/18/07 z dnia 30 maja 2008 r Postanowienie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie znak: RDOŚ-28-WOOŚ-6613-023-3/10/jc z dnia 5 marca 2010 r. (etap ZRiD). Po telefonicznym uzgodnieniu powyższe materiały zostaną udostępnione w siedzibie Zamawiającego (Wydział Ochrony Środowiska pokój 10, tel. 089/521-28-56). 6. Ogólne wymagania dotyczące wykonania opracowania Wykonawca wykona wszystkie niezbędne pomiary i badania. Przy analizie oddziaływań przedsięwzięcia na środowisko Wykonawca będzie stosował metody badań, pomiarów, obliczeń i ekspertyz zgodnie z obowiązującymi przepisami, polskimi normami, a także najnowszą wiedzą techniczną, stosując sprzęt i oprogramowanie komputerowe odpowiadające wymaganym standardom dokładności danych. W czasie wykonywania przedmiotu zamówienia Wykonawca zobowiązany jest do niezakłócania ruchu publicznego na drodze, do przestrzegania przepisów ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku o ruchu drogowym (Dz. U. Nr 108, poz. 908 ze zm.) oraz przepisów BHP. Wykonawca jest zobowiązany do zabezpieczenia terenu pomiarów/badań w czasie ich trwania. Koszty tych działań nie podlegają odrębnej zapłacie. Wykonawca zobowiązany jest do zawarcia na koszt własny odpowiednich umów ubezpieczenia z tytułu szkód, które mogą zaistnieć w związku z określonymi zdarzeniami losowymi oraz od odpowiedzialności cywilnej na czas realizacji przedmiotu umowy. Przed przystąpieniem do wykonania przedmiotu zamówienia Wykonawca uzyska zgodę właścicieli na wejście w teren. W przypadku propozycji nowych rozwiązań służących ochronie środowiska, należy brać pod uwagę również aspekty ekonomiczne oraz przedstawić proponowane rozwiązania w nie mniej niż w 2 wariantach technicznych/technologicznych z podaniem kosztów ich realizacji 7. Zakres oraz terminy wykonania pomiarów a) W ramach przedmiotu zamówienia należy wykonać całodobowe pomiary poziomu hałasu w okresie od 10 do 30 września 2014 r. z wyjątkiem dni świątecznych i przedłużonych weekendów. Pomiar powinien być rozpoczęty o godz. 6.00. (rano) we wtorek, środę, czwartek i zakończony o godz. 6.00. (rano) w dniu następnym. b) W ramach przedmiotu zamówienia należy określić poziom hałasu w środowisku za pomocą metod obliczeniowych oraz opracować wyniki badań, w tym także wykonać pomiary natężenia ruchu na wszystkich skrzyżowaniach oraz na wybranych przejazdach. 8. Przepisy podstawowe Sposób realizacji zamówienia winien być zgodny z obowiązującymi przepisami prawa, wytycznymi i normami w zakresie sposobu wykonania, opracowania i weryfikacji pomiarów oraz zapisu, przetwarzania i udostępniania danych, a zwłaszcza z: Ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony Środowiska (t.j. Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.), Ustawą z dnia 30 sierpnia 2002 roku. O systemie oceny zgodności (Dz.U. z 2010 roku Nr 138, poz. 935, z późn. zm.) Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 17 stycznia 2003 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją dróg, linii kolejowych, linii tramwajowych, lotnisk oraz portów, które powinny być przekazywane właściwym organom ochrony środowiska, oraz terminów i sposobów ich prezentacji (Dz. U. Nr 18, poz. 164), 2
Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 16 czerwca 2011r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów w środowisku substancji lub energii przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem, portem (Dz. U. Nr 140, poz. 824, z późn. zm.), Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826, z późn. zm.), Ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008r Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.) Ustawą z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r., Nr 113, poz. 759 ze zm.) Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826), Wykonawca zobowiązany jest wykonać pomiary zgodnie z przepisami obowiązującymi na dzień ich wykonywania. 9. Wymagania dotyczące wykonania opracowania a) informacje ogólne Przez analizę porealizacyjną rozumie się wykonanie opracowania porównującego ustalenia i wnioski zawarte w raporcie o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko i w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, w szczególności ustaleń dotyczących przewidywanego charakteru i zakresu oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko oraz planowanych działań zapobiegawczych z rzeczywistym oddziaływaniem przedsięwzięcia na środowisko i działaniami podjętymi dla jego ograniczenia, zbadanymi po oddaniu przedsięwzięcia do użytkowania. Analiza porealizacyjna winna spełniać następujące wymagania: określać stopień poprawności metod pomiarowych i prognostycznych zastosowanych w raporcie, weryfikować zapisy raportu zalecające do stosowania rozwiązania techniczne przy budowie i eksploatacji drogi, weryfikować zastosowane w raporcie metody oceny, oceniać zastosowane sposoby i metody ochrony środowiska, zidentyfikować i ocenić skutki niekorzystnych oddziaływań, w przypadkach koniecznych wskazać nowe lub kolejne działania związane z zastosowaniem wariantowych zabezpieczeń środowiska (ze wskazaniem ich efektywności i przybliżonego kosztu wykonania), w przypadku ekranów akustycznych należy podać ich lokalizację i podstawowe parametry (długość i wysokość, rodzaj), dla ekranów w pobliżu skrzyżowań i zjazdów należy wykonać wstępną analizę widoczności. Planując lokalizację nowych ekranów akustycznych należy przeanalizować możliwość ich posadowienia pod kątem wymagań technicznych oraz związanych z bezpieczeństwem ruchu drogowego wynikających z Zarządzenia nr 31 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 23 kwietnia 2010 roku, w sprawie wytycznych stosowania drogowych barier ochronnych na drogach krajowych. Niniejsze ustalenia powinny być dokonane przez osobę posiadającą uprawnienia projektanta drogowego oraz w przypadku lokalizacji ekranów na obiektach inżynierskich projektanta branży mostowej. Lokalizację proponowanych ekranów akustycznych należy przedstawić na planie sytuacyjnym w skali 1:1000 lub dokładniejszej oraz w przekroju poprzecznym. Wstępną lokalizację proponowanych zabezpieczeń akustycznych na etapie przygotowania analizy porealizacyjnej - należy przedłożyć Zamawiającemu celem zaopiniowania w Wydziale ds. Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego i Zarządzania Ruchem. 3
uzasadnić i wykazać w razie potrzeby konieczność ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania wraz z określeniem jego granic i sposobem wykorzystania terenów i obiektów, jeżeli tam występują. Wykonawca na potrzeby analizy powinien: zebrać i przeanalizować aktualne dane dotyczące parametrów technicznoeksploatacyjnych drogi, zebrać i przeanalizować aktualne dane dotyczące ukształtowania i zagospodarowania terenu, zinwentaryzować dane o istniejących ekranach akustycznych i ocenić techniczne możliwości posadowienia nowych lub rozbudowywanych ekranów akustycznych (szczególnie na obiektach inżynierskich), jeżeli zachodzi taka potrzeba, przeanalizować pod kątem ekonomicznym wskazane w analizie warianty proponowanych środków ograniczających hałas w miejscach występowania przekroczeń dopuszczalnych poziomów, uzasadniające wybór wariantu preferowanego np. budowy ekranów (szacunkowe porównanie kilku typów zabezpieczeń) lub kosztów związanych z utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania). b) Założenia szczegółowe Zawartość analizy porealizacyjnej: 1. opis stanu formalno prawnego oraz lokalizacji inwestycji, a) dane podstawowe o obiekcie, b) podstawy prawne wykonania analizy porealizacyjnej oraz szczegóły zakresu analizy w wydanej przez organ decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, c) cel i zakres opracowania (zakres podstawowy oraz szczegółowy na podstawie decyzji i zapisów raportów), 2. opis lokalizacji zagospodarowanie, krótka charakterystyka środowiska (ze wskazaniem obszarów wrażliwych tzn. obszarów objętych ochroną prawną, sanitarną, sąsiedztwo zabudowy), 3. charakterystyka obszarów podlegających ocenie pod względem akustycznym (podział ze względu na wartości dopuszczalne). Analizę istniejącego zagospodarowania terenów w sąsiedztwie przedmiotowego odcinka drogi krajowej należy dokonać na podstawie obowiązujących zapisów prawa miejscowego (Miejscowych Planów Zagospodarowania Przestrzennego, a w przypadku ich braku zgodnie z art. 115 POŚ należy wystąpić do właściwych organów o kwalifikację terenów). Dla identyfikacji terenów o ustalonych standardach akustycznych, załączyć potwierdzony przez właściwy organ wypis i wyrys z MPZP lub opinię z art. 115 POŚ, 4. charakterystyka techniczna obiektu oraz opis zastosowanych rozwiązań minimalizujących oddziaływanie na środowisko: a) charakterystyka obiektu b) charakterystyka zastosowanych rozwiązań ochronnych-zabezpieczeń akustycznych c) ocena zastosowanych w raporcie metod, wyników i wniosków, w tym analizę prognozy ruchu zawartej w raporcie 5. opis wykonywanych w ramach analizy porealizacyjnej pomiarów i obliczeń hałasu 6. określenie rzeczywistego oddziaływania inwestycji na środowisko w zakresie klimatu akustycznego, 7. zidentyfikowanie i scharakteryzowanie źródeł hałasu 8. ocena skuteczności zastosowanych urządzeń ochronnych (pomiar za ekranem akustycznym), 4
9. ocenę stopnia spełniania wymogów formalno prawnych zawartych w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, 10. porównanie uzyskanych wyników pomiarowych (prognozowanych) w stosunku do wartości dopuszczalnych - wskazanie obiektów o przekroczonych standardach akustycznych, 11. określenie wymagań do programu naprawczego z zakresie ograniczenia hałasu w miejscach przekroczeń wartości dopuszczalnych norm, jeżeli badania wykażą przekroczenia standardów akustycznych, w tym wskazanie kolejności podejmowania działań naprawczych odpowiednio do skali zagrożenia. W przypadku zabezpieczeń przeciwhałasowych przedstawić propozycje zabezpieczeń wraz ze wskazaniem skutków dla zabudowy mieszkaniowej, działalności gospodarczej oraz powiązań komunikacyjnych i ruchu drogowego. 12. wskazanie czy dla analizowanej inwestycji konieczne jest zastosowanie dodatkowych środków minimalizujących (w tym obszar ograniczonego użytkowania granice funkcji terenu i obiektów), 13. konieczność zastosowania monitoringu środowiska w otoczeniu drogi 14. wnioski końcowe: o dotyczące analizy porównawczej wyników, o ocenę zastosowanych urządzeń ochrony środowiska, o wskazanie ewentualnych powodów niskiej skuteczności urządzeń, o propozycję dodatkowych, wariantowych zabezpieczeń, programów naprawczych, o określenie potrzeby prowadzenia monitoringu i jego zakresu 15. zwięzłe streszczenie w języku niespecjalistycznym, 16. część graficzna, załączniki: mapa orientacyjna, mapa zagospodarowania terenu (ortofotomapa), mapy z zasięgami oddziaływania hałasu (ortofotomapa), uzgodnienia, opinie, fotografie itp. 17. imiona i nazwiska osób sporządzających analizę porealizacyjną i ich podpisy Zakup map oraz pozyskanie materiałów niezbędnych dla opracowania niniejszej analizy leży po stronie Wykonawcy. Dane i wyniki pomiarowe gromadzone w trakcie wykonywania pomiarów materiały robocze należy przekazać zgodnie z załącznikami do rozporządzeń wykonawczych. Sposób oraz szczegółowość prezentacji wyników symulacji propagacji hałasu dla stanu istniejącego oraz ewentualnie po wdrożeniu programu naprawczego na załącznikach graficznych jak również treść oraz formę opracowania należy na bieżąco uzgadniać z Zamawiającym. c) Część badawczo pomiarowa Zgodnie z art. 175 ust. 5a oraz art. 147 a ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo ochrony środowiska, zarządzający drogą zleca wykonanie wszelkich pomiarów (m.in. hałasu drogowego) przez akredytowane laboratorium. Zatem laboratorium, w którym wykonywane będą pomiary, powinno posiadać certyfikat akredytacji w rozumieniu ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2004 r. Nr 204, Poz. 2087 z późn. zm.), a w celu tego potwierdzenia należy do przygotowanej dokumentacji złożyć kopię w/w certyfikatu akredytacji. Wykonawca powinien wykonać pomiary zgodnie z posiadanym certyfikatem akredytacji laboratorium badawczego, w rozumieniu ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku, o systemie zgodności (Dz.U. z 2010 roku Nr 138, poz. 935, z późn. zm.) w zakresie pomiarów hałasu pochodzącego od drogi. Wykonawca wykona wszystkie niezbędne pomiary i badania. Przy analizie oddziaływań przedsięwzięcia na środowisko Wykonawca będzie stosował metody badań, pomiarów, obliczeń i ekspertyz (inwentaryzacja i ocena stanu technicznego) zgodnie z obowiązującymi przepisami, normami, a także najnowszą wiedzą techniczną, stosując sprzęt i oprogramowanie komputerowe odpowiadające wymaganym standardom 5
dokładności danych. W czasie wykonywania pomiarów i badań Wykonawca zobowiązany jest do wykonania zadania w zakresie wskazanym w niniejszym Opisie Przedmiotu Zamówienia w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. o ruchu drogowym (tj. Dz. U. nr 108, poz. 908 z późn. zm.) oraz obowiązującymi przepisami BHP. Wykonawca jest zobowiązany do zabezpieczenia terenu pomiarów i badań w czasie ich trwania. Koszty tych działań nie podlegają odrębnej zapłacie. Kopie protokołów pomiarowych i badań należy załączyć do opracowania. Wykonawca uzyskuje zgodę właścicieli na wejście w teren prywatny, na którym zlokalizowano punkty pomiarowe przed przystąpieniem do wykonania analizy porealizacyjnej, celem wykonania pomiarów. Każdorazowo na wniosek Zamawiającego Wykonawca jest zobowiązany informować o przebiegu i wynikach prowadzonych prac. Niniejsza informacja powinna być przekazywana Zamawiającemu w formie pisemnej lub e-mailem na adres dmosek@gddkia.gov.pl Przewiduje się spotkania robocze dla oceny jakości i postępu prac terenowych wraz z analizą. O terminach narad technicznych Wykonawca będzie informowany z minimum 3-dniowym wyprzedzeniem. W trakcie realizacji niniejszego zamówienia Wykonawca ma obowiązek m.in.: rzetelnego zebrania i analizy aktualnych danych dotyczących parametrów techniczno-eksploatacyjnych drogi; rzetelnego zebrania i analizy aktualnych danych dotyczących ukształtowania i zagospodarowania terenu; inwentaryzacji danych o istniejących ekranach akustycznych i oceny technicznych możliwości posadowienia nowych lub rozbudowywanych ekranów akustycznych (szczególnie na obiektach inżynierskich) w przypadku wystąpienia takiej konieczności; analizy ekonomicznej wskazanych w analizie wariantów środków ograniczających hałas w miejscach występowania przekroczeń dopuszczalnych poziomów, uzasadniającej wybór wariantu preferowanego np.: budowy ekranów (szacunkowe porównanie kilku typów zabezpieczeń) lub utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania. Przed wykonaniem pomiarów hałasu wykonawca jest zobowiązany do zapoznania się z materiałami źródłowymi oraz dokonania wizji w terenie. Pomiary hałasu W ramach przedmiotu zamówienia należy wykonać całodobowe pomiary poziomu hałasu wraz z opracowaniem i analizą wyników. Wyniki pomiarów należy odnieść do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120 z 2007, poz. 826 ze zm.). Punkty pomiarowe Punkty pomiarowe poziomu hałasu dzieli się na dwie kategorie: 1) referencyjne (podstawowe) 2) dodatkowe. Punkty referencyjne służą jednocześnie do oceny i monitorowania zmienności parametrów akustycznych źródła hałasu, a uzyskane w nich wyniki służą za punkt odniesienia do: 6
- oceny akustycznej źródła, - interpretacji wyników pomiarów hałasu w dodatkowych punktach pomiarowych. Wszelkie materiały związane z punktem pomiarowym (materiały robocze, wyniki, protokoły) powinny być opisywane numerem punktów referencyjnych. Przed numerem punktu należy wprowadzić oznaczenie PPH. Punkty dodatkowe - przed numerem takiego punktu należy wprowadzić oznaczenie PDH. Wykonawca we własnym zakresie uzyska zgodę właścicieli na wejście w teren prywatny, na którym będą zlokalizowane punkty pomiarowe, celem wykonania pomiarów. Miejsca wykonania pomiarów Pomiary hałasu należy wykonać w punktach referencyjnych i w punktach dodatkowych (lokalizacja punktów podlega uzgodnieniu z Zamawiającym). Wykonawca pomiarów określi dokładną lokalizację punktów pomiarowych (współrzędne X,Y z dokładnością do 5 m) przy użyciu urządzeń GPS oraz wykazuje w protokole pomiarowym określenie strony drogi, kilometrażu, adresu. Punkty pomiarowe referencyjne i dodatkowe należy lokalizować zgodnie z rozporządzeniem w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów substancji i energii w środowisku przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem lub portem. Punkty referencyjne: wykonawca ustali z Zamawiającym w terenie 3 punkty. Punkty dodatkowe: 1 punkt przy budynku nr 5 w Sedrankach 1 punkt przy budynku w km ok. 3+120 po lewej stronie drogi (sprawdzenie skuteczności ekranu akustycznego) W miejscach skumulowanego oddziaływania hałasu pochodzącego od przedmiotowej drogi krajowej z hałasem innego pochodzenia (inne źródła hałasu występujące w pobliżu drogi np. linia kolejowa) - należy wykonać dodatkowo pomiar/pomiary dla innego niż przedmiotowej krajowej źródła hałasu w okresie 24 godzin wraz z pomiarem natężenia i prędkości ruchu. Pomiar dla linii kolejowej należy wykonać jeżeli odbywa się na niej ruch pociągów. Wykonawca dodatkowo dokona 24 godzinnych pomiarów natężenia ruchu (w podziale na kategorie pojazdów- zgodnie z tabelą nr 1), pomiary prędkości pojazdów oraz zbierze inne konieczne dane do wykonania obliczeń hałasu dla wszystkich skrzyżowań. Takie pomiary należy również wykonać w przypadku przejazdów spełniających następujące warunki: - jeżeli z obserwacji w terenie wynika, że ruch jest tam znaczący i może mieć istotny wpływ na wyniki analizy akustycznej - jeżeli w pobliżu znajdują się tereny chronione przed hałasem. Zamawiający dopuszcza aby pomiary natężenia ruchu na przejazdach były wykonane z podziałem uproszczonym na pojazdy lekkie i ciężkie. Wykonawca dokona wizji w terenie w celu sprawdzenia, które z przejazdów wymagają dokonania pomiarów natężenia ruchu, następnie uzgodni te miejsca z Zamawiającym. Zamawiający dopuszcza zmianę ilości punktów pomiarowych dodatkowych i referencyjnych, w ramach umowy, niezbędnych do dokonania właściwej analizy. Szczegółowa lokalizacja oraz ilość punktów zostanie ustalona z Zamawiającym podczas wizji w terenie. Płatność będzie odpowiednio zwiększona lub zmniejszona w zależności od ilości punktów pomiaru hałasu. 7
Opis wykonywanych w ramach analizy porealizacyjnej pomiarów będzie w szczególności zawierał: przedstawienie metod wykorzystanych do wykonania pomiarów hałasu, lokalizację punktów pomiaru hałasu. lokalizacja musi być przedstawiona na mapie; mapy z naniesionymi punktami pomiaru hałasu będą przekazane Zamawiającemu także w postaci elektronicznej; wyniki pomiarów towarzyszących, Ponadto do opracowania należy dołączyć: kopie protokołów pomiarowych w załączeniu do opracowania końcowego, dokumentację fotograficzną miejsc wykonywania pomiarów, W każdym z wyznaczonych punktów pomiarowych hałasu należy wykonać ciągłe pomiary 24 godzinne poziomu hałasu i pomiary towarzyszące: natężenia ruchu (w podziale na kategorie pojazdów zgodnie z tabelą nr 1), prędkości pojazdów i warunków atmosferycznych (siła i kierunek wiatru, temperatura, wilgotność, ciśnienie). Pomiary te należy prowadzić równolegle (jednocześnie) do pomiarów hałasu. W punktach skumulowanego oddziaływania hałasu należy w analizie wykazać skumulowane oddziaływane oraz wykazać poziom hałasu pochodzącego wyłącznie od przedmiotowej drogi krajowej. Dane i wyniki pomiarowe gromadzone w trakcie wykonywania pomiarów materiały robocze należy przekazać zgodnie z załącznikami do rozporządzeń wykonawczych. Sposób oraz szczegółowość prezentacji wyników symulacji propagacji hałasu dla stanu istniejącego oraz ewentualnie po wdrożeniu programu naprawczego na załącznikach graficznych jak również treść oraz formę opracowania należy na bieżąco uzgadniać z Zamawiającym. Szczegółowe zasady lokalizacji referencyjnych i dodatkowych punktów pomiaru poziomu hałasu oraz warunków i metod prowadzenia pomiarów określone jest w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 16 czerwca 2011 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów substancji lub energii w środowisku przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem, portem (Dz. U. Nr 140, poz. 824), zgodnie z którym należy wykonać pomiary. Warunki wykonywania pomiarów ruchu drogowego i prędkości potoku pojazdów Pomiary natężenia ruchu oraz prędkości pojazdów muszą być wykonywane z zachowaniem warunków bezpieczeństwa dla użytkowników drogi oraz przygotowujących i wykonujących pomiary. Pomiary natężenia ruchu drogowego powinny być wykonywane w tym samym czasie i w tym samym punkcie (przekroju) pomiarowym, jak pomiary poziomu hałasu. Pomiary natężenia ruchu drogowego powinny być prowadzone i sumowane w interwałach 1-godzinnych (rozpoczynanych o pełnej godzinie, np. 6.00). Pomiary natężenia ruchu powinny być wykonywane oddzielnie dla każdego kierunku ruchu niezależnie od liczby pasów ruchu występujących na danym kierunku. Zamawiający wymaga aby pomiary natężenia ruchu były wykonane metodą manualną (należy dołączyć wypełniony arkusz do pomiarów natężenia ruchu) lub półautomatyczną (np. poprzez filmowanie potoków i zliczanie ręczne lub za pomocą oprogramowania komputerowego). Zamawiający wyklucza dokonywanie pomiaru urządzeniami, które samodzielnie klasyfikują pojazdy, i je zliczają oraz dokonują pomiaru prędkości. 8
Wzór arkusza do pomiarów natężenia ruchu stanowi załącznik nr 2 do Wytycznych wykonywania pomiarów hałasu przy drogach krajowych prowadzonych w trakcie generalnego pomiaru ruchu, W-wa, 2005 r. Pomiary prędkości pojazdów powinny być prowadzone z częstotliwością min. 300 razy w ciągu pory dnia (od godz.6.00 do 22.00) i 100 razy w ciągu pory nocy (od godz. 22.00 do 6.00), w równych odstępach czasu, odrębnie dla każdego z kierunków ruchu i rodzaju pojazdów (lekki i ciężkie). W trakcie pomiarów natężenia ruchu pojazdów należy stosować podział pojazdów na kategorie zgodnie z tabelą poniżej. Tabela 1. Podział pojazdów na kategorie w trakcie pomiarów ruchu wykonywanych w czasie pomiarów poziomu hałasu Symbol Lp. kategorii pojazdów Grupa pojazdów 1 a motorowery, skutery 2 b motocykle 3 c samochody osobowe (do 9 miejsc z kierowcą), mikrobusy z przyczepą lub bez 4 d lekkie samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 Mg z przyczepą lub bez (samochody dostawcze do 3,5 Mg 5 e samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 Mg bez przyczep, samochody specjalne, ciągniki siodłowe bez naczep 6 f samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 Mg z jedną lub więcej przyczepami, ciągniki siodłowe z naczepami, ciągniki balastowe z przyczepami standardowymi lub niskopodwoziowymi 7 g autobusy, trolejbusy 8 h ciągniki rolnicze z przyczepami lub bez, maszyny samobieżne (walce drogowe, koparki itp.) Do zestawień i analiz należy przyjąć ogólny podział na dwie grupy pojazdów wynikający z hałaśliwości tych kategorii: a) pojazdy lekkie pojazdy kategorii c i d, b) pojazdy ciężkie (hałaśliwe) pojazdy kategorii a,b, e-h, Zamawiający dopuszcza aby pomiary natężenia ruchu na przejazdach były wykonane z podziałem uproszczonym na pojazdy lekkie i ciężkie. Zaleca się, aby pomiary prędkości potoku pojazdów wykonać metodą automatyczną w podziale, co najmniej na dwie grupy pojazdów, tj. lekkie i ciężkie (hałaśliwe). Pomiary prędkości mogą pochodzić ze stacji pomiarowej lub innych urządzeń wykonujących pomiary prędkości, jeżeli zlokalizowane one są na odcinku jednorodnym, na którym wykonywane są pomiary poziomu hałasu. Dopuszcza się wykonywanie pomiarów prędkości pojazdów metodami manualnymi np. metodą stoperową opartą na pomiarze czasu przejazdu pojazdu przez odcinek bazowy, gdzie długość odcinka bazowego powinna być tym dłuższa im wyższa jest prędkość (około 40-100 m). W przypadku pomiarów prędkości urządzeniami radarowymi należy stanowisko takie odpowiednio maskować, aby obecność urządzenia nie powodowała zmiany wyników pomiarów. Średnią (ważoną) prędkość potoku pojazdów należy wyznaczać ze wzoru: 9
v = v l Ql Q + v c Qc Q [km/h], gdzie: VL VC QL, QC Q ŚREDNIA PRĘDKOŚĆ POTOKU POJAZDÓW LEKKICH [KM/H], ŚREDNIA PRĘDKOŚĆ POTOKU POJAZDÓW CIĘŻKICH [KM/H], NATĘŻENIE RUCHU POJAZDÓW LEKKICH, CIĘŻKICH [P/H] CAŁKOWITE NATĘŻENIE RUCHU POTOKU POJAZDÓW [P/H] Zamówienie obejmuje wykonanie obliczeń hałasu dla całego przebiegu drogi. Należy przeprowadzić analizę akustyczną na podstawie numerycznego, trójwymiarowego modelu terenu, przy uwzględnieniu kroku obliczeniowego maksymalnie 10m. Należy uwzględnić liczbę odbić N=1. Obliczenia powinny uwzględniać niweletę drogi. Kalibracja modelu obliczeniowego winna być przeprowadzona w oparciu o wyniki pomiarów we wskazanych punktach pomiarowych (punkty dodatkowe PDH i punkty referencyjne PPH). W opracowaniu należy przedstawić m.in: Tabela 2. a) zestawienie wyników obliczeń w formie tabelarycznej dla stanu obecnego dla terenów chronionych przed hałasem tj. przedstawienie wartości poziomu hałasu dla konkretnego receptora zgodnie z poniższą tabelą: Wartość dopuszczalna Wynik obliczeń Przekroczenia Numer receptora Km /strona drogi Kondygnacja Oznaczenie MPZP Pora dzienna LAeqD [db] Pora nocna LAeqN [db] Pora dzienna LAeqD [db] Pora nocna LAeqN [db] Pora dzienna LAeqD [db] Pora nocna LAeqN [db] b) na terenach zabudowanych receptory należy lokalizować przy elewacji budynków objętych ochroną przed hałasem, w świetle każdej kondygnacji eksponowanej na hałas c) na terenach niezabudowanych chronionych (innych niż teren przewidziany w MPZP pod zabudowę mieszkaniową) receptory należy lokalizować na wysokości 1,5 m nad powierzchnią terenu lub wyższej, jeżeli jest takie uzasadnienie. d) receptory mogą być zlokalizowane również w innych miejscach e) Wykonawca jest zobowiązany uwzględnić w opracowaniu receptory wskazane przez Zamawiającego inne niż wyżej wymienione wynikające np. ze skarg f) wyniki obliczeń należy przedstawić dla stanu aktualnego oraz stanu projektowanego jeżeli będą konieczne dodatkowe ekrany akustyczne g) wyniki obliczeń należy przedstawić dla stanu aktualnego oraz stanu projektowanego w odniesieniu do oddziaływań skumulowanych. Należy przedstawić wyniki w poszczególnych receptorach dla oddziaływań skumulowanych: tj. oddziaływanie od drogi krajowej i innych źródeł hałasu, 10
oddziaływanie wyłącznie od drogi krajowej i oddziaływanie wyłącznie od tych źródeł. h) obliczenia powinny uwzględniać hałas od wszystkich skrzyżowań. Obliczenia powinny również uwzględniać hałas od przejazdów pod warunkiem, że ruch na nich jest istotny i znajdują się w pobliżu terenów chronionych przed hałasem i) przedstawienie wyników obliczeń w formie graficznej (na aktualnych lub zaktualizowanych ortofotomapach pozyskanych przez Wykonawcę). Wymagania do ortofotomap. a) Mapy powinny być aktualne lub zaktualizowane przez wykonawcę. Obowiązkiem wykonawcy będzie dokonanie szczegółowej wizji w terenie celem weryfikacji aktualnego obszaru wymagającego ochrony przed hałasem, a także w celu dokonania weryfikacji istniejącego zagospodarowania terenu. Należy również dokonać analizy bieżącej dokumentacji będącej materiałem wyjściowym, w tym informacji w zakresie wykupu zabudowy w sąsiedztwie realizowanych inwestycji b) do opracowania powinna być dołączona dokumentacja fotograficzna z wykonanej wizji w terenie w szczególności dotycząca budynków chronionych przed hałasem. c) skala map powinna być 1:5000 lub dokładniejsza d) mapa powinna obejmować obszar minimum po 300 m od osi projektowanej drogi wraz z poszerzeniami w okolicy skrzyżowań. e) mapa powinna zawierać m.in. następujące elementy: tytuł, legendę, skalę nazwy miejscowości, ulic, numery budynków, kilometraż drogi, tereny akustycznie chronione, budynki mieszkalne (jednorodzinne i wielorodzinne) i gospodarcze. Przebieg drogi z uwzględnieniem drogi głównej, dróg dojazdowych, zbiorczych i skrzyżowań f) na mapach należy przedstawić obliczenia akustyczne równoważnego poziomu dźwięku dla całego odcinka drogi: zasięg izofon z wartościami dopuszczalnymi dla dnia i nocy, na wysokości 4 m stan obecny, bez oddziaływań skumulowanych - hałas wyłącznie od przedmiotowej drogi krajowej. zasięg izofon z wartościami dopuszczalnymi dla dnia i nocy, na wysokości 4 m stan obecny z oddziaływaniami skumulowanymi (wystarczające będą fragmenty map, obejmujące miejsca oddziaływań skumulowanych) zasięg izofon z wartością dopuszczalną dla dnia i nocy, stan projektowany (na wysokości 4 m) w przypadku propozycji dodatkowych ekranów akustycznych (wystarczające będą fragmenty map, obejmujące miejsca proponowanych ekranów) zasięg izofon z wartością dopuszczalną dla dnia i nocy, stan projektowany (na wysokości 4 m) w przypadku propozycji dodatkowych ekranów akustycznych w odniesieniu do oddziaływań skumulowanych (wystarczające będą fragmenty map, obejmujące miejsca proponowanych ekranów) g) mapy powinny być zorientowane w lokalnym obowiązującym układzie geodezyjnym a pliki z mapami powinny mieć format graficzny pdf, Zakup map oraz pozyskanie materiałów niezbędnych dla opracowania niniejszej analizy leży po stronie Wykonawcy. Metody wykonania pomiarów Wykonawca powinien wykonać pomiary zgodnie z posiadanym certyfikatem wdrożonego systemu jakości lub certyfikatem akredytacji laboratorium badawczego, w rozumieniu 11
ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku, o systemie zgodności (Dz.U. z 2010 roku Nr 138, poz. 935, z późn. zm.) w zakresie pomiarów hałasu pochodzącego od drogi, którego termin ważności obejmuje okres wykonania przedmiotu zamówienia. Pomiary powinny być wykonane metodą bezpośrednią ciągłych pomiarów w ograniczonym czasie (24 godzin) i określać równoważny poziom hałasu dla pory dnia i nocy. Pomiary poziomów hałasu należy wykonać zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, a w szczególności: Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 17 stycznia 2003 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją dróg, linii kolejowych, linii tramwajowych, lotnisk oraz portów, które powinny być przekazywane właściwym organom ochrony środowiska, oraz terminów i sposobów ich prezentacji (Dz. U. Nr 18, poz. 164), Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 16 czerwca 2011r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów w środowisku substancji lub energii przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem, portem (Dz. U. Nr 140, poz. 824, z późn. zm.), PN-EN 61672-1:2005 Elektroakustyka. Mierniki poziomu dźwięku. Część 1: Wymagania. PN-ISO 1996-1:2006 Akustyka. Opis, pomiary i ocena hałasu środowiskowego. Część 1: Wielkości podstawowe i procedury oceny. PN-ISO 1996-2:1999/a1:2002 Akustyka. Opis i pomiary hałasu środowiskowego. Zbieranie danych dotyczących sposobu zagospodarowania terenu. PN-ISO 1996-3:1999. Akustyka. Opis i pomiary hałasu środowiskowego. Wytyczne dotyczące dopuszczalnych poziomów hałasu. Zarządzenie nr 31 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 23 kwietnia 2010. w sprawie wytycznych stosowania drogowych barier ochronnych na drogach krajowych. Bohatkiewicz J. (2005) Wytyczne wykonywania pomiarów hałasu przy drogach krajowych prowadzonych w trakcie generalnego pomiaru ruchu. GDDKiA Warszawa, 10. Obszar ograniczonego użytkowania Zgodnie z art. 135 Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony Środowiska (t.j. Dz. U. z 2008r. Nr 25, poz. 150) jeżeli z przeprowadzonych pomiarów wyniknie obowiązek utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania w analizie porealizacyjnej należy opracować: granice obszaru, ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu, wymagania techniczne dotyczące budynków oraz sposób korzystania z terenów. a) Część opisowa powinna zawierać: podstawy i zasady tworzenia obszaru ograniczonego użytkowania; zasięg obszaru ograniczonego użytkowania w aspekcie ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego; opis zewnętrznej granicy obszaru ograniczonego użytkowania; uwarunkowania obowiązujące na terenie obszaru ograniczonego użytkowania; wykaz działek znajdujących się na terenie proponowanego obszaru ograniczonego użytkowania wraz z danymi adresowymi właścicieli działek, usystematyzowany wg. numerów działek w poszczególnych obrębach z podaniem nazwiska i imienia oraz pełnym adresem (z podaniem kodu); alfabetyczny wykaz działek znajdujących się na terenie proponowanego obszaru ograniczonego użytkowania wg. nazwisk i imion z podaniem współwłaścicieli nr działek i obrębów; 12
wykaz działek pozostających w dyspozycji zarządzającego obiektem, dla którego tworzony jest OOU. b) W części graficznej należy przedstawić: granice obszaru ograniczonego użytkowania oraz granice poszczególnych stref obszaru pokazane na mapie w skali 1 : 1000, 1 : 2000, 1 : 5000 (w skali zależności od stopnia zagospodarowania terenu, umożliwiającej identyfikację przebiegu granic OOU przez poszczególne działki) gdzie tłem jest mapa ewidencji gruntów i budynków z naniesioną rzeźbą terenu i topografią. Mapy powinny obejmować swym zasięgiem nie tylko obszar znajdujący się w granicach OOU, ale również teren przyległy do jego zewnętrznej granicy w pasie o szerokości co najmniej 50 % zasiągu; wykaz współrzędnych (x,y) punktów zewnętrznej granicy OOU format zapisu danych powinien być dostosowany do postaci danych, w których prowadzona jest ewidencja gruntów i budynków na danym obszarze i uzgodniony z jednostką prowadzącą tą ewidencję. UWAGA! Wykonawca zobowiązany jest przynajmniej na miesiąc przed zakończeniem umowy poinformować pisemnie Zamawiającego o konieczności lub braku konieczności opracowania materiałów dla utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania. W przypadku braku konieczności jego utworzenia, kwota umowna za opracowanie dokumentacji zostanie pomniejszona o koszty związane z opracowaniem materiałów dla utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania zgodnie z kosztorysem ofertowym Wykonawcy. Zmiana powyższa nie będzie wymagać aneksu do umowy. 11. Wymagania dodatkowe Tryb zgłaszania i wprowadzania do opracowania ewentualnych poprawek został szczegółowo opisany w umowie. W ramach umowy po przekazaniu przedmiotowej dokumentacji przez Zamawiającego do właściwego organu administracji, Wykonawca w razie potrzeby będzie przygotowywał odpowiedzi na pytania oraz wyjaśnienia i wprowadzi ewentualne zmiany do opracowania, których konieczność będzie wynikać z zadawanych pytań i udzielanych odpowiedzi, w terminie wyznaczonym przez Zamawiającego. 12. Sposób odbioru i przekazywania opracowania Wykonawca przedstawi Zamawiającemu analizę porealizacyjną w wersji papierowej w 5 egzemplarzach oraz w 5 egzemplarzach w wersji elektronicznej (na płytach CD lub DVD ). Wersja elektroniczna dokumentacji ma być zgodna z wersja papierową oraz przekazana na płycie jednokrotnego nagrania CD lub DVD, opakowanej i opisanej. Opracowanie winno być w następujących formatach danych: część tekstowa; zgodna z Microsoft Word *PDF rysunki: *dwg lub *dgn (kompatybilna z wersją AutoCAD 2010 lub 2012); *pdf pliki graficzne (fotografie): *tif 24-bit, w rozdzielczości nie mniejszej niż 300 dpi. tabele, kosztorysy, itp.; zgodne z Microsoft Excel *pdf część tekstowa; 13
zgodna z Microsoft Word *PDF Wykonawca przekaże Zamawiającemu model obliczeniowy hałasu wraz z plikami obliczeń. W przypadku wykonywania obliczeń w programie innym niż Soundplan Wykonawca przygotuje płytę DVD (1 egz.) zestawienie danych, które były wykorzystane do obliczeń akustycznych w tym m.in.: natężenie ruchu z podziałem na strukturę rodzajową osobno dla pory dziennej i osobno dla pory nocnej z rozbiciem na godzinowe natężenie ruchu w tym rozploty na skrzyżowaniach pliki xls lub pdf lub doc prędkości pojazdów z podziałem na pojazdy lekkie i pojazdy ciężkie osobno dla pory dziennej i pory nocnej pliki xls lub pdf lub doc zabudowę z podziałem na zabudowę chronioną i niechronioną plik dxf lub dwg MPZP i zagospodarowanie (wg pism o kwalifikacji terenów) pliki dxf lub dwg Pliki dwg i dxf powinny być zapisane w wersji możliwej do odczytania za pomocą autocada w wersji z 2010 r. 14