Problemy i uwagi zgłaszane w procesie konsultacji społecznych apgw. Raport z procesu konsultacji społecznych aktualizacji programu wodno-środowiskowego kraju i planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy apgw. Grudzień 2015
Problemy i uwagi zgłaszane w procesie konsultacji społecznych apgw Poniższy raport zawiera kluczowe problemy i zagadnienia poruszane w procesie konsultacji społecznych, na spotkaniach konsultacyjnych oraz konferencjach regionalnych. Podczas całego procesu konsultacji społecznych apgw zebrano łącznie 3 085 uwag, które przeanalizowano i w uzasadnionych przypadkach uwzględniono w ostatecznych wersjach aktualizowanych dokumentów. W okresie od grudnia 2014 do czerwca 2015, tj. w czasie bezpośrednich konsultacji apgw, zebrano 490 uwag (tabela 22.). 220 uwag było błędnie zgłoszonych. W przypadku formularza elektronicznego, za pomocą którego zgłaszano uwagi, tylko 6 uwag zgłoszono błędnie. Zamieszczone poniżej zestawienia tabelaryczne ilustrują liczby uwag zebranych dla poszczególnych dorzeczy wg sposobu ich przekazywania. Najwięcej uwag wpłynęło dla dorzeczy Wisły i Odry, przy czym osoby i instytucje zgłaszające je chętniej korzystały z tradycyjnych kanałów przekazywania takich jak pisma i przekazywały je za pomocą poczty tradycyjnej i elektronicznej. Pełne zestawienie uwag z podziałem na dorzecza (wraz z informacją o uwzględnieniu bądź też uzasadnieniem odrzucenia) jest dostępne na stronie internetowej apgw oraz KZGW oraz będzie dostępne w kolejnych latach dla wszystkich interesariuszy za pomocą dostępu internetowego i w formie elektronicznej. Ponadto pełne zestawienie uwag pt. Tabela rozbieżności jest załączone do niniejszego raportu w formie dokumentu elektronicznego ze względu na jego obszerność. Tabela 1.. Spis liczby uwag zgłoszonych podczas procesu konsultacji społecznych Uwaga zgłoszona za pośrednictwem: Liczba uwag zgłoszonych: Formularza elektronicznego 391 Podczas spotkań konsultacyjnych 490 Poczty elektronicznej lub pisma formalnego 2 204 RAZEM 3 085 1.1. Zgłaszanie uwag do planów gospodarowania wodami Podczas całego procesu konsultacji społecznych apgw były zbierane uwagi do aktualizowanych planów. Interesariusze skorzystali ze zróżnicowanych form ich zgłaszania w zależności od własnej wygody czy możliwości. można było zgłosić za pośrednictwem formularza elektronicznego na stronie internetowej apgw, pisemnie w siedzibie KZGW, rzgw i u Wykonawcy. Możliwe było także zgłoszenie wniosków za pomocą poczty elektronicznej lub pisemnie za pośrednictwem poczty tradycyjnej, ustnie do protokołu czy też bezpośrednio na konferencjach i spotkaniach konsultacyjnych. Poniższe zestawienia ilustrują liczby zgłoszonych uwag do aktualizowanych dokumentów z podziałem na dorzecza oraz ze względu na sposób wpłynięcia do Zamawiającego. Analizując statystyki zgłaszanych uwag, należy uwzględnić wskaźnik Polska. Oznacza on, że zgłoszona uwaga odnosiła się do ogólnych,
Polska Wisła Odra Pregoła Jarft Niemen Świeża Dniestr Dunaj Łaba Ücker Aktualizacja Programu wodno-środowiskowego kraju ponadregionalnych problemów dotyczących gospodarowania wodami w Polsce, a proponowane rozwiązania nie odnosiły się wprost do konkretnego dorzecza. Ta kategoria obejmuje również opinie, których ze względów formalnych nie można uznać za uwagi do aktualizowanych dokumentów. Ich liczba (1 069 uwag ogólnych, zdefiniowanych jako kategoria Polska ) i zakres wielu z tych uwag, wykraczający poza zakres konsultowanych dokumentów są na tyle znaczące, że powinny być brane pod uwagę przez podmioty kształtujące gospodarkę wodną w Polsce. Tabela 2. Liczba uwag zgłoszonych za pomocą formularza elektronicznego w podziale na dorzecza Opis Wszystkie uwagi zgłoszone do dorzecza zgłoszone do wszystkich dorzeczy rozpatrzone pozytywnie nieuwzględnione wniesione do 31.12.2014 wniesione od 31.12.2014 do 30.05.2015 wniesione 01-22.06.2015 Liczba jednostek zgłaszających uwagi/formularz Ilość uwag błędnie zgłoszonych 318 46 6 0 2 0 1 0 0 0 11 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 7 47 14 2 0 1 0 0 0 0 0 4 265 32 4 0 1 0 1 0 0 0 0 4 2 0 0 0 0 0 0 0 0 4 56 16 5 0 2 0 0 0 0 0 7 258 28 1 0 0 0 1 0 0 0 3 278 33 2 0 2 0 1 0 0 0 0 6 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Polska Wisła Odra Pregoła Jarft Niemen Świeża Dniestr Dunaj Łaba Ücker Aktualizacja Programu wodno-środowiskowego kraju Tabela 3. Liczba uwag zgłoszonych za pośrednictwem poczty elektronicznej i tradycyjnej (pisma formalne) Opis zgłoszone do dorzecza zgłoszone do wszystkich dorzeczy rozpatrzone pozytywnie nieuwzględnione wniesione do 31/12/2014 wniesione 31/12/2014- -30/05/2015 wniesione 01-22/06/2015 Liczba jednostek zgłaszających uwagi/maile, pisma 890 648 91 4 13 3 26 46 5 2 343 x x x x x x x x x x 217 685 483 47 0 4 0 20 30 0 0 120 200 159 44 4 9 3 6 16 5 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 93 152 206 4 0 1 0 13 22 0 0 250 758 440 87 4 12 3 13 24 5 2 46 79 60 7 1 5 1 4 8 3 1 Liczba jednostek zgłaszających uwagi/sk Liczba uwag błędnie zgłoszonych 6 5 6 0 0 0 0 1 0 0 0
Polska Wisła Odra Pregoła Jarft Niemen Świeża Dniestr Dunaj Łaba Ücker Aktualizacja Programu wodno-środowiskowego kraju Tabela 4. Liczba uwag zgłoszonych na spotkaniach konsultacyjnych z podziałem na dorzecza Opis Wszystkie zgłoszone uwagi (także te, których treść nie jest uwagą) rozpatrzone pozytywnie nieuwzględnione wniesione do 31/12/2014 wniesione od 31/12/2014 do 30/05/2015 wniesione 01- -22/06/2015 Liczba jednostek zgłaszających uwagi/sk Liczba uwag błędnie zgłoszonych. (Treść nie jest uwagą) 153 47 27 6 0 4 1 10 2 0 0 12 3 4 0 0 0 0 1 0 0 0 10 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 153 47 27 6 0 4 1 10 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 77 29 15 6 0 2 1 6 2 0 0 131 44 23 6 0 4 1 9 2 0 0 1.2. Podsumowanie zagadnień spotkań konsultacyjnych apwśk Załącznikiem do konsultowanych aktualizacji planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy była aktualizacja Programu wodno-środowiskowego kraju. Tym samym ponad półrocznym
konsultacjom społecznym poddano obydwa te dokumenty. Jednym z działań podejmowanych w trakcie procesu konsultacji były spotkania z przedstawicielami jednostek administracji rządowej, samorządowej, instytucji naukowych, organizacji pozarządowych i użytkowników wód. Ich celem było przedstawienie głównych założeń projektów apgw i apwśk, uwzględniających specyfikę obszaru dorzecza odpowiadającego miejscu spotkania, ale przede wszystkim poznanie opinii i uwag do przedstawionych dokumentów planistycznych. Przebieg spotkań konsultacyjnych apwśk W czasie spotkań konsultacyjnych zaprezentowano przede wszystkim program działań znajdujący się w apwśk, który został opracowany dla jednolitych części wód powierzchniowych (rzecznych, jeziornych, przejściowych i przybrzeżnych), jednolitych części wód podziemnych oraz obszarów chronionych na mocy art. 6 RDW, którego realizacja pozwoli na osiągnięcie założonych celów środowiskowych. Uczestnikom spotkania przedstawiono: metodykę przypisywania działań dla jednolitych części wód; strukturę programu działań; harmonogram wdrażania proponowanych programów działań; koszty działań i potencjalne źródła ich finansowania; jednostki odpowiedzialne za realizację działań; wyniki przeprowadzonego sprawdzianu klimatycznego programów działań; sposób monitorowania programów działań. Główne zagadnienia apwśk i wnioski merytoryczne Wśród najważniejszych kwestii związanych z apwśk poruszanych na spotkaniach konsultacyjnych były: działania związane z ustanowieniem obszarów ochronnych zbiorników wód śródlądowych. do tego działania zgłaszali gównie przedstawiciele organizacji rządowych. Zgłaszano obawy związane z kosztami wynikającymi z wypłacania wysokich odszkodowań dla użytkowników i właścicieli gruntów, które znajdą się w obszarze ochronnym. Wyjaśniono szczegółowo przyczyny wprowadzenia obszarów ochronnych, w których obowiązywać powinny nakazy, zakazy i ograniczenia, mające na celu zminimalizowanie presji generowanych w bezpośredniej bliskości jezior zarówno ze strony rolnictwa, jak i turystyki. Wyjaśniono, iż istotą tego działania nie jest likwidacja obecnie istniejącej zabudowy czy też działalności rekreacyjnej, a jedynie powstrzymanie tam, gdzie jest to możliwe, degradującego wpływu użytkowania strefy przybrzeżnej. Koszty będą możliwe do oszacowania dopiero po wykonaniu ekspertyz uwzględniających specyficzny zakres wprowadzanych ograniczeń indywidualnie dla każdego jeziora. realizacja działań z kategorii gospodarka komunalna, wśród których znalazły się zarówno działania wynikające z konieczności porządkowania systemu gospodarki ściekowej, jak i działania wynikające z realizacji Krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych. Przedstawiciele jednostek rządowych i samorządowych zwrócili uwagę m.in. na fakt, że gminy mają problem z kontrolą szczelności zbiorników bezodpływowych na swoich terenach z uwagi na ich znaczną ilość. Przedstawiciele Wykonawcy poinformowali, że uporządkowanie gospodarki komunalnej jest jednym z głównych działań w apwśk i generuje ono najwyższe koszty w programie działań (ponad 90% wszystkich kosztów działań). Wśród działań z tej kategorii zaplanowano m.in. budowę i remont zbiorników bezodpływowych, budowę i rozbudowę oczyszczalni ścieków, budowę i modernizację sieci kanalizacyjnej. W apwśk zaplanowano również działania kontrolne dotyczące postępowania w zakresie gromadzenia ścieków przez użytkowników prywatnych i przedsiębiorców
oraz oczyszczania ścieków przez użytkowników prywatnych i przedsiębiorców. W programie działań zostały wskazane obszary, na których kontrola prowadzona przez gminy i WIOŚ jest niezbędna. Wykonawca poinformował, że gminy posiadają narzędzia prawne do kontroli szczelności szamb. uczestnicy spotkań wskazywali na uchybienia w przypisywaniu celów środowiskowych, presji dla jednolitych części wód. Przedstawiciele Wykonawcy poinformowali, że dane służące do opracowania programu działań bazowały m.in. na otrzymanych od Zamawiającego wynikach monitoringu środowiska z lat 2010-2012. Ponadto Wykonawca zadeklarował, iż wszystkie uchybienia w programie działań wynikające z błędnej interpretacji wyników monitoringu zostaną w ostatecznej wersji dokumentu poprawione. działania wynikające z presji rolniczej na jednolite części wód. Wyjaśniono, iż w apwśk w kategorii działań rolnictwo jest jedna grupa działań ograniczenie odpływu biogenów z terenów rolniczych. W ramach tej grupy jest realizowanych 10 działań, które są działaniami wynikającymi wprost z rozporządzeń dyrektorów rzgw, wprowadzających program działań na terenach OSN (obszarów szczególnie narażonych na zanieczyszczenia azotem ze źródeł rolniczych). Działania dotyczą m.in. budowy nowych i rozbudowy istniejących miejsc do przechowywania nawozów naturalnych stałych i płynnych, działania związane z edukacją rolników. Działania przypisano jedynie tym jednolitym częściom wód, które zostały wskazane w rozporządzeniach dyrektorów rzgw jako wody wrażliwe. W czasie jednego ze spotkań zasygnalizowano, że pod koniec listopada 2014 roku został ogłoszony wyrok Trybunału Europejskiego, który zakwestionował wyznaczanie OSN-ów i ich zasięg na terenie Polski. Obecnie trwają prace związane ze stworzeniem jednolitego programu działań obowiązującego na obszarze całego kraju. koszty zaproponowanego programu działań. W czasie spotkań poruszana była kwestia finansowania programów działań. Uczestnicy konsultacji zgłaszali wątpliwości co do realności realizacji zaproponowanych działań z uwagi na duże koszty wskazane w programie działań. Przedstawiciele Wykonawcy poinformowali, iż w trakcie przygotowywania programu działań przeprowadzono rozmowy z instytucjami, które mogą zapewnić środki finansowe działań. W apwśk zostały wskazane terminy, koszty i potencjalne źródła finansowania poszczególnych działań. Ponadto wykonano analizę efektywności kosztowej zaproponowanych w programie działań podstawowych i uzupełniających. Przedstawiciele Wykonawcy zaznaczyli, że brak środków finansowych nie zwalnia Polski z obowiązku osiągnięcia celów środowiskowych. baza danych do apwśk. Uczestnicy spotkania zgłosili problemy z obsługą bazy danych w programie MS Access. Przedstawiciele Wykonawcy poinformowali, że zamieszczenie ogromnej ilości informacji, jakie obecnie się znajdują w bazie danych apwśk nie byłoby możliwe w MS Excelu, dlatego użyto programu MS Access. Do bazy danych dołączono instrukcję użytkownika, która wyjaśnia sposób poruszania się po bazie danych apwśk. Ponadto jest możliwość korzystania z bazy danych przy wykorzystaniu oprogramowania MS Access Runtime, który jest darmową alternatywą MS Access. W celu przybliżenia uczestnikom spotkania obsługi bazy danych przedstawiciele Wykonawcy przygotowali krótką prezentację, która była wygłaszana w czasie spotkania. 1.3. Podsumowanie zagadnień spotkań konsultacyjnych dotyczące tematów apgw Spotkania, odbywające się podczas całego okresu konsultacji społecznych apgw, wniosły trafne spostrzeżenia i dyskusje, których wynikiem było formułowanie przez uczestników wniosków i uwag do dokumentów.
Przebieg spotkań konsultacyjnych apgw Na spotkaniach konsultacyjnych w prezentacjach dotyczących apgw przedstawiano dokumenty dla poszczególnych obszarów dorzeczy. Omówiono cele środowiskowe dla jednolitych części wód, wskazano, które jednolite części wód są zagrożone nieosiągnięciem tych celów. Szczegółowo omówiono metodykę przyznawania odstępstw. Dużo czasu poświęcono także inwestycjom. Wyjaśniono, jakie inwestycje muszą być umieszczane w apgw. Podkreślono, że tylko inwestycje, które spełniają przesłanki z art. 4 ust 7 RDW mogą znaleźć się w apgw i w związku z tym mogą być realizowane w nadchodzącym cyklu wodnym. Bardzo ważnym zagadnieniem była też kwestia powiązań pomiędzy poszczególnymi dokumentami planistycznymi. Po prezentacjach uczestnicy spotkań mogli ustosunkować się do przedstawionego materiału. Główne zagadnienia apgw i wnioski merytoryczne prace utrzymaniowe i udrożnieniowe organizacje ekologiczne zwracały uwagę na dużą ilość prac udrożnieniowych, która jest prowadzona lub planowana do przeprowadzenia na polskich rzekach. Ekolodzy podważali konieczność przeprowadzania tego rodzaju prac oraz ich zasadność w takiej jak obecnie skali. Zwracali uwagę na to, iż takie prace znacznie pogarszają stan wód. Szczegółowo wyjaśniono, iż w przypadku tego rodzaju inwestycji wpływ na stan JCWP może być znaczący i mogą one zagrozić osiągnięciu celów środowiskowych w poszczególnych jednolitych częściach wód. Podkreślono jednak, iż będą mogły być realizowane tylko te inwestycje, których cel będzie uzasadniony, a przesłanki z art. 4 ust 7 RDW spełnione. W kwestii prac utrzymaniowych wypowiadali się także inwestorzy. Podkreślono, że prace na ciekach są wykonywane tylko i wyłącznie tam, gdzie ich realizacja jest kluczowa dla ochrony życia i zdrowia ludności oraz priorytetowych sektorów gospodarki. Inwestorzy podkreślili, że w przypadku każdej inwestycji stosowane są środki minimalizujące szkody. powiązanie apgw i MasterPlanów bardzo istotną kwestią okazało się powiązanie dokumentów planistycznych. Inwestorzy zwracali się z pytaniem, jaka jest procedura przenoszenia inwestycji z MasterPlanów do apgw. Wyjaśniono, iż do apgw przenoszone będą z MP inwestycje planowane na lata 2016-2021, dotyczy to tylko inwestycji wpływających na stan JCW. KE zwróciła uwagę, iż uzasadnienia dla inwestycji z listy nr 2 MasterPlanów dla obszarów dorzeczy Wisły i Odry są niewystarczające. Dlatego w apgw powinny zostać uzupełnione o dodatkowe informacje. Podkreślono także, że nie ma możliwości poprawiania danych w samych dokumentach MP. Ponadto, w przypadku gdy zmienił się zakres inwestycji i w obecnym kształcie może ona zagrozić nieosiągnięciu celów środowiskowych, należy takie zadanie zgłosić do apgw. powiązania apgw i PZRP wiele pytań wzbudziły kwestie związane z PZRP i powiązania tego dokumentu z apgw. Inwestorzy zwracali się z pytaniami, jakie inwestycje, których celem jest ochrona przed powodzią, będą umieszczane w apgw. Wyjaśniono, iż inwestycje, które znajdują się na WORP, a nie znajdują się w PZRP, nie będą mogły być umieszczone w apgw. Co za tym idzie, nie uzyskają decyzji środowiskowej i finansowania na realizację. Wynika to z niespełnienia przesłanki dotyczącej nadrzędnego interesu społecznego, jakim jest ochrona przed powodzią. W przypadku inwestycji, których lokalizacja nie pokrywa się z WORP, a inwestorzy prawidłowo uzupełnili przesłanki z art. 4 ust. 7 RDW, będą one mogły być realizowane zgodnie z obowiązującą procedurą administracyjną. ocena inwestycji pod kątem wpływu na stan JCWP problem prawidłowej oceny inwestycji pod kątem wpływu na stan jednolitych części wód pojawiał się w wypowiedziach uczestników spotkań dość często. Inwestorzy lub jednostki wydające decyzje środowiskowe zwracali się z pytaniami, w jaki sposób ocenić, czy dana inwestycja zagrozi osiągnięciu celów środowiskowych. Wyjaśniono, że nie ma oficjalnej metodyki oceny inwestycji pod kątem ich wpływu na stan JCW. Podkreślono, że
kluczową kwestią dla oceny jest wpływ na elementy biologiczne. Na potrzeby MasterPlanów dla obszarów dorzecza Odry i Wisły stworzono macierze oceny, które wskazują, jakie czynniki wpłyną na poszczególne elementy biologiczne oceny stanu wód. Ponadto bardzo ważne jest przeanalizowanie inwestycji w kontekście wpływu na całą jednolitą część wód, stan/potencjał tej inwestycji, cele środowiskowe oraz uwarunkowania zlewniowe. Wykonawca podkreślił, że mimo iż nie jest to oficjalnie przyjęta metodyka, można się nią posiłkować przy ocenie inwestycji. Komisja Europejska zaakceptowała podejście Polski do oceny inwestycji. rodzaje inwestycji w apgw uczestnicy spotkań konsultacyjnych zwracali się z pytaniem, jakiego rodzaju inwestycje powinny zostać umieszczone w apgw. Wyjaśniono, iż kluczową kwestią jest stwierdzenie, czy inwestycja wpływa na stan JCW, jeśli tak wówczas, niezależnie od jej celu, powinna zostać uwzględniona w apgw pod warunkiem spełnienia wszystkich przesłanek art. 4 ust 7 RDW. nadrzędny interes społeczny wątpliwości budziło także właściwe rozumienie i interpretacja przesłanek z art. 4 ust 7 RDW. Uczestnicy spotkania zwracali się z pytaniem, jak należy prawidłowo interpretować zapis o nadrzędnym interesie społecznym. Wyjaśniono, iż RDW traktuje wszystkich użytkowników wód, w tym środowisko naturalne, na równi. Są jednak przypadki dotyczące inwestycji, w których mamy nadrzędny interes związany z ochroną zdrowia i życia mieszkańców, a także korzyści dla środowiska naturalnego. Jeżeli po analizie wszystkich kosztów i korzyści dotyczących realizacji inwestycji stwierdzono, że dana inwestycja jest na tyle potrzebna, iż korzyści z osiągnięcia celów inwestycji przewyższają korzyści wynikające z osiągnięcia celów środowiskowych, to można zastosować odstępstwo. Dzieje się tak tylko w uzasadnionych przypadkach, są to odstępstwa, a nie reguła. Nie można traktować zaspokajania potrzeb wąskiej grupy społecznej i prywatnego inwestora jako nadrzędnego interesu społecznego. odstępstwa od osiągnięcia celów środowiskowych uczestnicy spotkań zwracali się także z pytaniami dotyczącymi kwestii ustanawiania odstępstw dla JCWP. Wyjaśniono, iż do odstępstw wskazywane były JCW, które były monitorowane i zagrożone nieosiągnięciem celów środowiskowych. Przy proponowaniu JCW do odstępstw analizowano działania podstawowe i uzupełniające. Jeśli działania te były niewystarczające lub nieakceptowalne kosztowo, proponowane były odstępstwa. Odstępstwa muszą być szczegółowo uzasadnione, dlatego w przypadku braku możliwości stwierdzenia przyczyn nieosiągnięcia dobrego stanu lub braku wiarygodności tej oceny nie możemy ubiegać się o odstępstwo. apgw a plany utrzymania wód uczestnicy spotkań zwracali się także wielokrotnie z pytaniem o plany utrzymania wód i powiązania tych dokumentów z apgw. Wyjaśniono, iż zgodnie z ustawą Prawo Wodne w planach utrzymania wód mają znaleźć się tylko działania, które nie zagrożą osiągnięciu celów środowiskowych. plany przeciwdziałania skutkom suszy a apgw uczestnicy spotkań poruszyli w trakcie konsultacji bardzo istotny problem, związany z przeciwdziałaniem skutkom suszy. Zwracali się z pytaniem, czy inwestycje służące temu celowi mogą być zgłaszane do apgw. Wyjaśniono, iż takie inwestycje, jeśli mają negatywny wpływ na stan wód, powinny zostać zgłoszone do apgw. Podkreślono, że wszystkie rzgw opracowują plany przeciwdziałaniu skutkom suszy.
1.4. Analiza uwag i propozycji odnoszących się do dokumentów w ramach poszczególnych dorzeczy 1.4.1. Obszar dorzecza Wisły. Do apgw na obszarze dorzecza Wisły zgłoszono ponad 1 200 uwag. Większość z nich wpłynęła za pośrednictwem poczty tradycyjnej i elektronicznej. Za pomocą formularza elektronicznego wpłynęło około 26% zgłaszanych wniosków. Ponad 700 zgłoszonych uwag zostało w całości lub w części pozytywnie rozpatrzonych, natomiast nie uwzględniono 38% wniosków. Wśród zgłaszanych uwag dominowały te związane z inwestycjami wymagającymi zdaniem wnioskodawców odstępstwa z art. 4 ust. 7 RDW. Do programu działań zgłaszano uwagi dotyczące możliwości realizacji działań z zakresu porządkowania gospodarki wodno-ściekowej na terenach pozaaglomeracyjnych oraz kosztów prowadzenia monitoringu wód przez WIOŚ. Głównymi wnioskodawcami były organy administracji rządowej WIOŚ, Dyrekcje Parków Narodowych oraz administracji samorządowej WZMiUW. Aktywny udział brały także organizacje pozarządowe WWF, Centrum Ochrony Mokradeł, Klub Przyrodników, Towarzystwo Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych i inne. Również ww. jednostki brały aktywny udział w 6 spotkaniach konsultacyjnych poświęconych apgw na obszarze dorzecza Wisły i w 4 konferencjach regionalnych. W trakcie tych wydarzeń poruszano najczęściej kwestie związane z powiązaniem między dokumentami strategicznymi apgw, PZRP oraz apwśk, a także podejmowano tematy związane z presją hydromorfologiczną. 1.4.2. Obszar dorzecza Odry Do apgw na obszarze dorzecza Odry zgłoszono blisko 700 uwag. Zdecydowana większość z nich wpłynęła za pośrednictwem poczty tradycyjnej i elektronicznej. Za pomocą formularza elektronicznego wpłynęło tylko nieco ponad 6% uwag i wniosków. Ponad 70% zgłoszonych uwag zostało pozytywnie rozpatrzonych w całości lub części zgłoszonego wniosku. Najczęściej zgłaszane uwagi dotyczyły inwestycji proponowanych do odstępstwa z art. 4 ust. 7 RDW. Specyfika tego obszaru dorzecza sprawiła, że dużą aktywnością w zgłaszaniu uwag wykazały się kopalnie węgla brunatnego i kamiennego, które zgłaszały uwagi dotyczące nie tylko nowych inwestycji, ale także konieczności zaproponowania konkretnych JCWPd do odstępstwa z art. 4 ust. 5 RDW. Do programu działań zgłaszano uwagi podobne jak w przypadku apgw na obszarze dorzecza Wisły. te dotyczyły realizacji działań z zakresu porządkowania gospodarki wodnościekowej na terenach pozaaglomeracyjnych oraz kosztów prowadzenia monitoringu wód przez WIOŚ. Dodatkowo poruszano także kwestie konieczności udrożnień cieków istotnych. Głównymi wnioskodawcami były organy administracji rządowej WIOŚ, zarządy portów morskich oraz RDOŚ. Z organów administracji samorządowej WZMiUW oraz gminy. Aktywny udział brały także organizacje pozarządowe WWF, Klub Przyrodników, a także Towarzystwo Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych. Również ww. jednostki brały aktywny udział w 3 spotkaniach konsultacyjnych poświęconych apgw na obszarze dorzecza Odry i w 2 konferencjach regionalnych. Podczas tych wydarzeń głównymi tematami były inwestycje wymagające odstępstwa z art. 4 ust 7 RDW. Z uwagi na specyfikę tego obszaru dorzecza dyskusje najczęściej toczyły się wokół dróg wodnych i transportu śródlądowego oraz inwestycji służących ochronie przed powodzią.
1.4.3. Obszar dorzecza Pregoły W konsultowanym dokumencie dla dorzecza Pregoły zgłoszono 97 uwag, w tym tylko 2 za pośrednictwem formularza elektronicznego. Głównymi wnioskodawcami były organizacje ekologiczne WWF, CMOK oraz Klub Przyrodników oraz administratorzy cieków Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Olsztynie. Zgłaszane uwagi dotyczyły zakresu inwestycji przewidzianych do odstępstwa z art. 4 ust 7 RDW. Do programu działań wpłynęła uwaga dotycząca składowiska odpadów. Ze zgłoszonych wniosków uwzględniono lub częściowo uwzględniono 49. Ponadto w dorzeczu Pregoły odbyły się 2 spotkania konsultacyjne w Giżycku i Olsztynie. Poruszano na nich tematy związane z inwestycjami w hydroenergetykę w świetle wymagań RDW oraz rolę rekultywacji w osiąganiu celów środowiskowych przez JCWP jeziorne. W trakcie spotkań zgłaszano także propozycje umieszczenia w programie działań budowy urządzeń umożliwiających migrację ichtiofauny. Aktywnie w spotkaniach w tym dorzeczu uczestniczyli przedstawiciele administracji samorządowej gmin i starostw powiatowych, użytkowników wód WZMiUW oraz przedstawiciele świata nauki. 1.4.4. Obszar dorzecza Niemna W dorzeczu Niemna w trakcie konsultacji dominowały podobnie jak w dorzeczu Pregoły tematy związane z jeziorami, zgłaszane zarówno formalnie, jak i podnoszone w trakcie spotkań konsultacyjnych. Zgłaszane uwagi w liczbie 15 dotyczyły także podobnie jak w przypadku większości dorzeczy kwestii inwestycji. Uwzględniono 5 uwag, głównie o charakterze redakcyjnym. Najaktywniejszym wnioskodawcą w tym dorzeczu były dwie organizacje pozarządowe Towarzystwo Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych oraz Klub Przyrodników. Natomiast na 2 spotkaniach konsultacyjnych w obrębie dorzecza Niemna największe zainteresowanie budziła ochrona jezior, w szczególności działania dotyczące ustanawiania obszarów ochronnych zbiorników wód śródlądowych oraz związane z gospodarką rybacką na jeziorach. 1.4.5. Obszar dorzecza Świeżej Do apgw dla obszaru dorzecza Świeżej zgłoszono tylko 3 uwagi zgłoszone przez TRMEW. Wszystkie uwagi dotyczyły zapisów w apgw dotyczących hydroenergetyki. Żadna ze zgłoszonych uwag nie została uwzględniona w dokumencie, z uwagi na fakt, iż postulaty w nich zawarte były niezgodne z celem dokumentu. Spotkania w tym dorzeczu cieszyły się małym zainteresowaniem społecznym. W trakcie spotkań dyskutowano na temat szeroko pojętej gospodarki wodnej, a spotkania miały raczej charakter informacyjnoedukacyjny. 1.4.6. Obszar dorzecza Jarft Podobnie jak dla obszaru dorzecza Świeżej, jedynym wnioskodawcą było Towarzystwo Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych. Zgłosiło do apgw 4 uwagi dotyczące energetyki wodnej, które zostały odrzucone z podobnym uzasadnieniem jak w przypadku uwag zgłoszonych do apgw na obszarze dorzecza Świeżej. W ramach konsultacji społecznych w dorzeczu Jarft nie odbywały się spotkania konsultacyjne.
1.4.7. Obszar dorzecza Łaby Do apgw na obszarze dorzecza Łaby zgłoszono 5 uwag, wszystkie za pośrednictwem poczty elektronicznej i tradycyjnej. Wszystkie uwagi pozostały nieuwzględnione. Dotyczyły one głównie kwestii małych elektrowni wodnych oraz inwestycji wymagających odstępstwa z art. 4 ust 7 RDW. zgłaszały tylko organizacje pozarządowe CMOK, Klub Przyrodników i Towarzystwo Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych. Na obszarze tego dorzecza odbyło się 1 spotkanie konsultacyjne. Z uwagi na niski poziom wiedzy nt. tego regionu, spotkanie to miało w dużej mierze charakter edukacyjny. Wyjaśniono, czym jest obszar dorzecza, jakie zapisy zawarte są w Ramowej Dyrektywie Wodnej, czym są apgw i program działań oraz jakie obowiązki wynikają z tego dokumentu. 1.4.8. Obszar dorzecza Dunaju Do apgw na obszarze dorzecza Dunaju zgłoszono 46 uwag i wniosków. Ponad 60% z nich zostało rozpatrzonych pozytywnie i na ich podstawie wprowadzono zmiany do dokumentu. Pozostałe 40% zostało nieuwzględnione, a powód ich negatywnego rozpatrzenia podano w tabeli rozbieżności. dotyczyły głównie zmian w tekście samego dokumentu. Za pośrednictwem maili i pism zgłaszano także nowe inwestycje wymagające odstępstwa z art. 4 ust 7 RDW. zgłaszały organy administracji rządowej WIOŚ, Dyrekcje Parków Narodowych oraz organizacje pozarządowe Klub Przyrodników, Towarzystwo Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych. Na obszarze tego dorzecza odbyły się dwa spotkania konsultacyjne. Głównym tematem poruszanym przez uczestników tych spotkań były zjawiska powodziowe i, co za tym idzie, inwestycje służące bezpośredniej ochronie przed tym kataklizmem. 1.4.9. Obszar dorzecza Dniestru Do apgw na obszarze dorzecza Dniestru zgłoszono łącznie 27 uwag i wniosków. Tylko 1 uwagę przesłano za pośrednictwem formularza elektronicznego, pozostałe wpłynęły za pomocą tradycyjnej poczty, a także poczty elektronicznej. Dwadzieścia uwag rozpatrzono pozytywnie. Dotyczyły one głównie zmian w tekście apgw. zgłosił WIOŚ Rzeszów oraz z ramienia organizacji pozarządowych Towarzystwo Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych. Na obszarze dorzecza Dniestru odbyły się dwa spotkania konsultacyjne. Podobnie jak w przypadku spotkań na obszarze dorzecza Łaby, spotkania te miały charakter informacyjny i edukacyjny. Dyskutowano nt. zapisów Ramowej Dyrektywy Wodnej, oceny inwestycji pod kątem wpływu na stan JCW, rodzajów działań zaproponowanych w programie działań. 1.4.10. Obszar dorzecza Ücker Do apgw na obszarze dorzecza Ücker zgłoszono dwie uwagi. Dotyczyły one małych elektrowni wodnych. Z uwagi na fakt, iż przedmiotowe zagadnienia nie dotyczą omawianego obszaru dorzecza, pozostały one nieuwzględnione. Wnioski te zgłaszało Towarzystwo Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych. Na obszarze dorzecza Ücker nie przeprowadzono żadnego spotkania konsultacyjnego.
1.4.11. Konsultacje ponadregionalne Ponadto część zgłoszonych uwag miała charakter ogólny lub ponadregionalny. Wśród podnoszonych tematów dominowały kwestie związane z wyznaczeniem silnie zmienionych części wód, koniecznością stworzenia listy inwestycji niewpływających na możliwość osiągnięcia celów środowiskowych i załączenie jej do apgw czy systemowych rozwiązań w zakresie zbierania danych o postępach w realizacji programów działań. Spośród prawie 400 takich uwag pozytywnie rozpatrzono ponad połowę. Jednakże znaczna część poruszanych zagadnień wykraczała poza zakres konsultowanych dokumentów i nie mogła zostać uwzględniona. Kwestie ogólne i ponadregionalne były także przedmiotem dyskusji przede wszystkim na konferencjach, ale również na większych spotkaniach konsultacyjnych. Sprzyjała temu obecność przedstawicieli Ministerstwa Środowiska, prezentujących założenia reformy gospodarki wodnej oraz Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej omawiającego strategiczne planowanie w gospodarce wodnej w Polsce. 1.4.12. Wnioski kierunkowe Proces konsultacji społecznych aktualizacj przyniósł także wnioski kierunkowe, które mogą być kluczowe przy opracowywaniu kolejnej aktualizacji PGW oraz PZRP. Dokumenty apgw zawierają szereg pojęć zrozumiałych tylko ekspertom w dziedzinie gospodarki wodnej należałoby opracować dodatkowy dokument w języku niespecjalistycznym zawierający informacje na temat projektu w przystępnej formie. Ponadto z uwagi na powiązania pomiędzy dokumentami apgw i PZRP należałoby rozdzielić konsultacje społeczne obu tych dokumentów. Dzięki temu do apgw zostanie włączona pełna lista inwestycji o celu ochrona przed powodzią wraz z uzupełnionymi przesłankami. Powyższe tyczy się także harmonogramu opracowywania i konsultowania PUW. Te dokumenty także powinny być opracowane przed przystąpieniem do konsultacji społecznych apgw. Z uwagi na niski stan wiedzy nt. gospodarki wodnej na obszarach dorzeczy konsultacje społeczne dokumentów należałoby poprzedzić kampanią edukacyjną wśród pracowników administracji samorządowej.