Przedmowa............................................... Wykaz skrótów............................................ Wykaz literatury........................................... XIII XV XIX Część I. Postępowanie zabezpieczające A. Komentarz tezowy..................................... 3 Ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296 ze zm.)............................. 3 Tytuł I. Przepisy ogólne................................ 3 Art. 730 746..................................... 3 Tytuł II. Zabezpieczenie roszczeń pieniężnych.............. 26 Art. 747 754 1..................................... 26 Tytuł III. Inne wypadki zabezpieczenia.................... 39 Art. 755 757..................................... 39 B. Część opisowa......................................... 43 Rozdział 1. Cel postępowania zabezpieczającego, przedmiot zabezpieczenia oraz przesłanki dopuszczalności postępowania zabezpieczającego....................... 43 Rozdział 2. Przesłanki udzielenia zabezpieczenia............. 50 1. Wiarygodność roszczenia........................... 50 2. Interes prawny w uzyskaniu zabezpieczenia............ 51 3. Legitymacja w postępowaniu zabezpieczającym......... 52 Rozdział 3. Sposoby zabezpieczenia........................ 54 1. Ustalenia ogólne.................................. 54 2. Zajęcie ruchomości, wynagrodzenia za pracę, wierzytelności z rachunku bankowego, innej wierzytelności lub prawa majątkowego.................................... 61 3. Obciążenie nieruchomości hipoteką przymusową........ 65 4. Ustanowienie zakazu zbywania lub obciążania nieruchomości, zakazu zbywania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, zakazu zbywania przedmiotów lub praw....... 66 5. Obciążenie statku hipoteką morską.................... 69 6. Ustanowienie zarządu przymusowego nad przedsiębiorstwem, gospodarstwem rolnym lub ich częścią................. 70 7. Unormowanie praw i obowiązków stron na czas trwania postępowania..................................... 74 8. Zawieszenie egzekucji lub postępowania wykonawczego.. 75 9. Uregulowanie sposobu pieczy nad małoletnimi dziećmi... 76 Rozdział 4. Postępowanie rozpoznawcze................... 77 1. Sposoby wszczęcia................................ 77 V
VI 2. Wymagania formalne wniosku....................... 80 3. Właściwość i skład sądu............................ 84 4. Termin i zakres rozpoznania wniosku................. 86 5. Orzeczenia w przedmiocie zabezpieczenia i zasady ich doręczania.................................... 88 6. Zaskarżanie postanowień w przedmiocie zabezpieczenia.. 95 7. Uchylenie lub zmiana postanowienia o zabezpieczeniu.... 97 Rozdział 5. Wykonanie zabezpieczenia..................... 99 1. Ustalenia ogólne.................................. 99 2. Wykonanie zabezpieczenia na majątku wspólnym małżonków...................................... 101 Rozdział 6. Upadek zabezpieczenia........................ 103 Rozdział 7. Odpowiedzialność za wykonanie zabezpieczenia... 106 Część II. Postępowanie egzekucyjne A. Komentarz tezowy..................................... 113 Ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego..... 113 Dział I. Organy egzekucyjne, ich właściwości i postępowanie w ogólności....................................... 113 Art. 758 775 1...................................... 113 Dział II. Tytuły egzekucyjne i klauzula wykonalności........ 141 Art. 776 795...................................... 141 Dział II a. Zaświadczenie europejskiego tytułu egzekucyjnego. 187 Art. 795 1 795 5..................................... 187 Dział II b. Stwierdzenie wykonalności europejskiego nakazu zapłaty........................................... 191 Art. 795 6 795 7..................................... 191 Dział II c. Zaświadczenie dotyczące orzeczenia wydanego w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń.......................................... 192 Art. 795 8 795 9..................................... 192 Dział III. Wszczęcie egzekucji i dalsze czynności egzekucyjne. 192 Art. 796 817...................................... 192 Dział IV. Zawieszenie i umorzenie postępowania............ 215 Art. 818 828...................................... 215 Dział V. Ograniczenia egzekucji......................... 231 Art. 829 839...................................... 231 Dział VI. Powództwa przeciwegzekucyjne................. 240 Art. 840 843...................................... 240 Dział I. Egzekucja z ruchomości......................... 249 Rozdział 1. Zajęcie...................................... 249 Art. 844 863...................................... 249 Rozdział 2. Sprzedaż..................................... 262 Art. 864 879...................................... 262 Dział II. Egzekucja z wynagrodzenia za pracę.............. 270 Art. 880 888...................................... 270 Dział III. Egzekucja z rachunków bankowych............... 282 Art. 889 894...................................... 282
Dział IV. Egzekucja z innych wierzytelności................ 291 Art. 895 908...................................... 291 Dział IV a. Egzekucja z innych praw majątkowych.......... 300 Art. 909 912...................................... 300 Dział V. Wyjawienie majątku............................ 308 Art. 913 920 1...................................... 308 Dział VI. Egzekucja z nieruchomości..................... 313 Rozdział 1. Przepisy wstępne.............................. 313 Art. 921 922...................................... 313 Rozdział 2. Zajęcie...................................... 317 Art. 923 941...................................... 317 Rozdział 3. Opis i oszacowanie............................. 337 Art. 942 951...................................... 337 Rozdział 4. Obwieszczenie o licytacji........................ 346 Art. 952 961...................................... 346 Rozdział 5. Warunki licytacyjne............................ 354 Art. 962 971...................................... 354 Rozdział 6. Licytacja..................................... 364 Art. 972 986...................................... 364 Rozdział 7. Przybicie..................................... 376 Art. 987 997...................................... 376 Rozdział 8. Przysądzenie własności......................... 386 Art. 998 1003..................................... 386 Rozdział 9. Egzekucja z ułamkowej części nieruchomości oraz użytkowania wieczystego........................... 393 Art. 1004 1013.................................... 393 Dział VIa. Uproszczona egzekucja z nieruchomości.......... 401 Art. 1013 1 1013 6................................... 401 Dział VII. Egzekucja ze statków morskich................. 408 Art. 1014 1022 4.................................... 408 Dział VIII. Podział sumy uzyskanej z egzekucji............. 413 Rozdział 1. Przepisy ogólne............................... 413 Art. 1023 1028.................................... 413 Rozdział 2. Podział sumy uzyskanej przez egzekucję z wynagrodzenia za pracę.............................. 420 Art. 1029 1032.................................... 420 Rozdział 3. Podział sumy uzyskanej przez egzekucję z ruchomości, wierzytelności i innych praw majątkowych..... 422 Art. 1033 1034.................................... 422 Rozdział 4. Podział sumy uzyskanej przez egzekucję z nieruchomości...................................... 423 Art. 1035 1040.................................... 423 Tytuł III. Przepisy szczególne o egzekucji.................... 427 Dział I. Egzekucja świadczeń niepieniężnych............... 427 Art. 1041 1059.................................... 427 Dział II. Przepisy szczególne o egzekucji z udziałem Skarbu Państwa oraz przedsiębiorców........................ 446 Rozdział 1. Przepisy ogólne............................... 446 Art. 1060 1064.................................... 446 VII
Rozdział 2. Egzekucja przez zarząd przymusowy............... 450 Art. 1064 1 1064 13................................... 450 Rozdział 3. Egzekucja przez sprzedaż przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego............................... 461 Art. 1064 14 1065................................... 461 Dział III. Egzekucja w celu zniesienia współwłasności nieruchomości w drodze sprzedaży publicznej............ 469 Art. 1066 1071.................................... 469 Dział IV. (skreślony)................................... 472 Dział V. Egzekucja świadczeń alimentacyjnych............. 472 Art. 1081 1088.................................... 472 B. Część opisowa......................................... 481 Rozdział 1. Zagadnienia ogólne........................... 481 1. Cel, przedmiot i funkcje postępowania egzekucyjnego-sądowego........................... 481 2. Rodzaje egzekucji................................. 483 3. Przesłanki dopuszczalności drogi sądowego postępowania egzekucyjnego.................................... 484 Rozdział 2. Podstawa egzekucji........................... 486 1. Tytuł egzekucyjny, klauzula wykonalności, tytuł wykonawczy pojęcia............................. 486 2. Rodzaje tytułów egzekucyjnych..................... 487 2.1. Orzeczenia sądu i referendarza....................... 487 2.2. Ugody sądowe................................... 489 2.3. Inne akty........................................ 490 2.4. Akty notarialne zawierające oświadczenia o poddaniu się egzekucji........................................ 493 3. Postępowanie klauzulowe.......................... 499 3.1. Charakter i przedmiot.............................. 499 3.2. Właściwość sądu................................. 510 3.3. Zakres rozpoznania sądu........................... 512 3.4. Orzeczenia sądu wydawane w postępowaniu klauzulowym 514 3.5. Zaskarżanie orzeczeń wydawanych w postępowaniu klauzulowym.................................... 519 4. Wydanie dalszego tytułu wykonawczego.............. 521 5. Ponowne wydanie tytułu wykonawczego.............. 522 6. Tytuły egzekucyjne uprawniające do egzekucji bez konieczności zaopatrzenia ich klauzulą wykonalności.... 523 7. Zaświadczenie europejskiego tytułu egzekucyjnego...... 524 7.1. Rodzaje orzeczeń, co do których zaświadczenie może być wydane...................................... 524 7.2. Charakter zaświadczenia europejskiego tytułu egzekucyjnego.................................... 525 7.3. Postępowanie o wydanie zaświadczenia europejskiego tytułu egzekucyjnego.............................. 525 7.4. Orzeczenia wydawane w postępowaniu o wydanie europejskiego tytułu egzekucyjnego................... 526 7.5. Uchylenie zaświadczenia europejskiego tytułu egzekucyjnego.................................... 526 VIII
Rozdział 3. Organy egzekucyjne.......................... 528 1. Komornik i jego zadania............................ 528 2. Sąd i jego zadania w postępowaniu egzekucyjnym....... 529 2.1. Sąd jako organ egzekucyjny......................... 529 2.2. Sąd jako organ nadzoru judykacyjnego nad komornikiem. 530 3. Właściwość organów egzekucyjnych.................. 532 Rozdział 4. Strony i uczestnicy postępowania egzekucyjnego... 537 1. Zdolność sądowa i procesowa w postępowaniu egzekucyjnym................................... 537 2. Wierzyciel...................................... 539 3. Dłużnik......................................... 540 4. Uczestnicy postępowania........................... 541 5. Prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich, inne organy i organizacje społeczne............................. 542 6. Pełnomocnicy.................................... 543 7. Następstwo prawne w postępowaniu egzekucyjnym...... 544 Rozdział 5. Zbieg egzekucji.............................. 546 1. Przesłanki i rodzaje zbiegów egzekucji................ 546 2. Zbieg egzekucji administracyjnej i sądowej............ 548 3. Sposoby likwidowania zbiegów egzekucji administracyjnej i sądowej........................................ 549 4. Zbieg egzekucji sądowych.......................... 555 5. Zbieg egzekucji i zabezpieczenia..................... 557 Rozdział 6. Czynności w postępowaniu egzekucyjnym........ 559 1. Rodzaje czynności podejmowanych w postępowaniu egzekucyjnym................................... 559 2. Czynności organu egzekucyjnego..................... 561 2.1. Rodzaje......................................... 561 2.2. Forma, czas i miejsce podejmowania.................. 569 2.3. Przebieg i sposób dokumentowania................... 571 3. Czynności stron.................................. 578 3.1. Rodzaje......................................... 578 3.2. Forma.......................................... 579 4. Wszczęcie postępowania egzekucyjnego............... 579 4.1. Przesłanki....................................... 579 4.2. Wniosek o wszczęcie egzekucji...................... 580 5. Zawieszenie i podjęcie postępowania.................. 584 5.1. Zawieszenie z mocy prawa......................... 584 5.2. Zawieszenie z urzędu.............................. 585 5.3. Zawieszenie na wniosek............................ 587 5.4. Forma i skutki rozstrzygnięcia w przedmiocie zawieszenia postępowania..................................... 589 6. Umorzenie postępowania........................... 590 6.1. Umorzenie z mocy prawa........................... 590 6.2. Umorzenie z urzędu............................... 591 6.3. Umorzenie na wniosek............................. 593 6.4. Forma i skutki rozstrzygnięcia w przedmiocie umorzenia postępowania..................................... 595 Rozdział 7. Ograniczenia egzekucji....................... 598 1. Ograniczenia egzekucji z uwagi na osobę.............. 598 IX
X 2. Ograniczenia egzekucji z uwagi na przedmiot........... 598 Rozdział 8. Środki zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym... 605 1. Klasyfikacja...................................... 605 2. Skarga na czynności komornika...................... 607 2.1. Przedmiot zaskarżenia............................. 607 2.2. Legitymacja..................................... 608 2.3. Termin i wymagania formalne....................... 609 2.4. Sposób i skutki wniesienia.......................... 612 2.5. Rodzaj zarzutów uzasadniających zaskarżenie.......... 615 2.6. Zakres rozpoznania i orzekania sądu.................. 615 3. Zażalenie....................................... 623 3.1. Przedmiot zaskarżenia............................. 623 3.2. Legitymacja..................................... 624 3.3. Termin i wymagania formalne....................... 624 3.4. Sposób i skutki wniesienia.......................... 624 3.5. Rodzaj zarzutów uzasadniających zaskarżenie.......... 625 3.6. Zakres rozpoznania i orzekania sądu.................. 626 4. Zarzuty......................................... 626 Rozdział 9. Środki obrony merytorycznej przed egzekucją powództwa przeciwegzekucyjne...................... 628 1. Powództwo opozycyjne............................ 628 1.1. Przesłanki uzasadniające zgłoszenie.................. 628 1.2. Legitymacja..................................... 638 1.3. Termin i wymagania formalne powództwa.............. 639 1.4. Właściwość sądu i skutki wniesienia.................. 640 1.5. Zakres rozpoznania i orzekania sądu.................. 640 2. Powództwo o wyłączenie rzeczy lub prawa spod egzekucji (ekscydencyjne)................................... 641 2.1. Powództwo o wyłączenie rzeczy lub prawa spod egzekucji sądowej (w tym z art. 891 2 KPC)............. 641 2.1.1. Przesłanki uzasadniające zgłoszenie.................. 641 2.1.2. Legitymacja..................................... 642 2.1.3. Termin i wymagania formalne powództwa.............. 646 2.1.4. Właściwość sądu i skutki wniesienia powództwa......... 647 2.1.5. Zakres rozpoznania i orzekania sądu.................. 647 2.2. Powództwo o wyłączenie rzeczy lub prawa spod egzekucji administracyjnej.................................. 647 2.2.1. Przesłanki uzasadniające zgłoszenie.................. 647 2.2.2. Legitymacja..................................... 648 2.2.3. Termin i wymagania formalne....................... 648 2.2.4. Właściwość sądu i skutki wniesienia.................. 649 2.2.5. Zakres rozpoznania i orzekania sądu.................. 649 3. Powództwo o ustalenie, że tytuł nie może być wykonywany przeciwko konkretnej osobie........................ 650 Rozdział 10. Koszty postępowania egzekucyjnego............ 653 Rozdział 11. Egzekucja z ruchomości...................... 658 1. Rodzaje ruchomości, z których może być prowadzona egzekucja........................................ 658 2. Zajęcie i skutki................................... 663
3. Sprzedaż........................................ 677 Rozdział 12. Egzekucja z wynagrodzenia za pracę............ 688 1. Wynagrodzenie za pracę jako przedmiot egzekucji....... 688 2. Zajęcie.......................................... 690 3. Obowiązki pracodawcy............................. 697 Rozdział 13. Egzekucja z rachunków bankowych............ 701 1. Rodzaje rachunków, z których może być prowadzona egzekucja........................................ 701 2. Zajęcie.......................................... 704 3. Obowiązki oraz odpowiedzialność banku............... 712 Rozdział 14. Egzekucja z innych wierzytelności.............. 715 1. Rodzaje wierzytelności, z których może być prowadzona egzekucja........................................ 715 2. Zajęcie.......................................... 717 3. Obowiązki trzeciodłużnika.......................... 723 Rozdział 15. Egzekucja z innych praw majątkowych......... 728 1. Rodzaje praw majątkowych, z których może być prowadzona egzekucja............................. 728 2. Zajęcie......................................... 731 3. Obowiązki trzeciodłużnika i uprawnienia wierzyciela..... 735 Rozdział 16. Egzekucja z nieruchomości.................... 741 1. Nieruchomość jako przedmiot egzekucji............... 741 2. Organy prowadzące egzekucję i ich właściwość......... 748 3. Granice sprawy egzekucyjnej....................... 751 4. Wszczęcie egzekucji.............................. 760 5. Zarząd zajętą nieruchomością........................ 773 6. Opis i oszacowanie................................ 787 7. Przejęcie na własność i sprzedaż nieruchomości......... 798 8. Przybicie........................................ 818 9. Przysądzenie własności............................. 833 10. Uproszczona egzekucja z nieruchomości............... 841 11. Egzekucja z ułamkowej części nieruchomości.......... 850 Rozdział 17. Egzekucja z użytkowania wieczystego........... 854 Rozdział 18. Egzekucja ze statków morskich................ 857 Rozdział 19. Egzekucja przez zarząd przymusowy........... 862 Rozdział 20. Egzekucja przez sprzedaż przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego............................. 876 Rozdział 21. Zasady prowadzenia egzekucji świadczeń alimentacyjnych..................................... 883 1. Przebieg postępowania i uprawnienia wierzyciela........ 883 2. Pozaegzekucyjne zaspokojenie wierzyciela............. 903 Rozdział 22. Wyjawienie majątku......................... 906 1. Przesłanki prowadzenia postępowania................. 906 2. Przebieg postępowania............................. 909 Rozdział 23. Podział sumy uzyskanej z egzekucji............. 914 1. Uwagi ogólne.................................... 914 2. Przesłanki i tryb sporządzania planu podziału........... 926 3. Uczestnicy planu podziału.......................... 928 4. Sposób i skutki zaskarżania planu podziału............. 928 XI
XII 5. Podział sumy uzyskanej przez egzekucję z wynagrodzenia za pracę......................................... 931 6. Podział sumy uzyskanej przez egzekucję z ruchomości, wierzytelności i innych praw majątkowych............. 933 7. Podział sumy uzyskanej przez egzekucję z nieruchomości. 933 Rozdział 24. Egzekucja świadczeń niepieniężnych............ 939 1. Wydanie rzeczy ruchomych......................... 939 2. Wydanie nieruchomości, lokalu, opróżnienie pomieszczenia 946 3. Wykonanie czynności zastępowalnych................ 958 4. Wykonanie czynności niezastępowalnych.............. 961 5. Zaniechanie czynności, nieprzeszkadzanie w czynnościach wierzyciela...................................... 967 Rozdział 25. Egzekucja w celu zniesienia współwłasności nieruchomości w drodze sprzedaży publicznej............ 971 Rozdział 26. Zasady prowadzenia egzekucji z udziałem Skarbu Państwa............................................ 975 Część III. Wzory pism Wzory pism.............................................. 979 1. Wniosek o udzielenie zabezpieczenia..................... 979 2. Wniosek o wykonanie zabezpieczenia.................... 981 3. Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu...................................... 982 4. Wniosek o wszczęcie egzekucji świadczenia pieniężnego..... 983 5. Wniosek o wszczęcie egzekucji alimentów................. 984 6. Wniosek o skierowanie egzekucji do ruchomości dłużnika.... 985 7. Wniosek o wszczęcie egzekucji z nieruchomości........... 986 8. Wniosek o opis i oszacowanie nieruchomości.............. 987 9. Wniosek o zmianę zarządcy zajętej nieruchomości.......... 988 10. Wniosek o zawieszenie postępowania egzekucyjnego na zasadzie art. 820 KPC............................... 989 11. Wniosek o podjęcie postępowania i ograniczenie egzekucji.... 990 12. Wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego na zasadzie art. 825 pkt 1 KPC.......................... 991 13. Wniosek dozorcy o przyznanie wynagrodzenia............. 992 14. Wniosek dłużnika o zawieszenie postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 820 KPC................. 993 15. Wniosek o uwzględnienie wierzytelności w planie podziału art. 1034 w zw. z art. 1030 KPC........................ 994 16. Wniosek o wstrzymanie czynności egzekucyjnych na zasadzie art. 822 KPC............................... 995 17. Wniosek o umorzenie egzekucji co do świadczeń wymagalnych w przyszłości na zasadzie art. 883 3 KPC..... 996 18. Wniosek o wszczęcie egzekucji w celu wykonania eksmisji... 997 19. Skarga na czynności komornika......................... 998 20. Pozew o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego.... 999 21. Pozew o zwolnienie spod egzekucji...................... 1000 Indeks................................................... 1001