Inne teksty kultury C.26 Wirtualna wycieczka do biblioteki Ma gorzata Zych Pomys na ciekawà lekcj Temat lekcji Cel ogólny Cele szczegó owe Wirtualna wycieczka do internetowych bibliotek. Samodzielne docieranie do informacji w mediach elektronicznych. Uczeƒ: wyjaênia znaczenie poj ç zwiàzanych z tematem lekcji; korzysta ze s ownika j zyka polskiego; tworzy wyrazy pokrewne i stosuje je w zdaniach; podaje zasady korzystania z zasobów bibliotecznych oraz dostrzega ich wady; proponuje w asne rozwiàzania w zakresie udost pniania zbiorów bibliotecznych; zna zasady funkcjonowania bibliotek cyfrowych; wyszukuje potrzebne informacje w internecie; formu uje argumenty uzasadniajàce w asne zdanie. Kszta cone umiej tnoêci komunikacja na poziomie grupy i klasy korzystanie z ró nych êróde informacji efektywne pos ugiwanie si technologià informacyjnà Metody, techniki podajàca wyk ad informacyjny po àczony z pokazem i formy pracy klasyczna problemowa (klasyfikacja wed ug Szloska) praca zbiorowa i w grupach Ârodki dydaktyczne karty pracy (zadania 1 8) dla wszystkich uczniów s owniki j zyka polskiego materia y do pracy na lekcji (za àcznik 1) komputery z dost pem do internetu laptop i rzutnik multimedialny Czas trwania zaj ç Uwagi 90 minut Lekcj nale y przeprowadziç w pracowni komputerowej z dost pem do internetu. Je eli nie ma takiej mo liwoêci, nauczyciel mo e skopiowaç potrzebne materia y z podanych stron internetowych i wydrukowaç komplet dla ka dej grupy. s. 1
C.26 Inne teksty kultury Przebieg zaj ç Etapy lekcji Czas w minutach CzynnoÊci nauczyciela i uczniów Wprowadzenie 10 Krótko przedstawiamy histori bibliotek. Prezentujemy wirtualnà wycieczk po Bibliotece Aleksandryjskiej oraz opis Êredniowiecznej biblioteki na podstawie materia ów zamieszczonych na stronie www.wsp.krakow.pl/whk/ (zak adka Historia bibliotek). Badanie (I) 10 Dzielimy klas na pi ç grup i rozdajemy uczniom karty pracy. i przekszta canie Prosimy o zapoznanie si z etymologià s owa biblioteka oraz (I) o wyjaênienie jego znaczenia (zadanie 1). Nast pnie uczniowie tworzà wyrazy pokrewne do s owa biblioteka i uk adajà z nimi zdania (zadanie 2). Prezentacja (I) 3 Sprawozdawca jednej grupy odczytuje odpowiedzi. Badanie (II) 10 Rozmawiamy z uczniami na temat bibliotek, z których korzysi przekszta canie tajà. Prosimy o wyjaênienie terminów indeks i katalog (II) (zadanie 3) oraz okreêlenie, jakà rol pe nià obecnie biblioteki (zadanie 4). Prezentacja (II) 3 Jeden ze sprawozdawców odczytuje odpowiedzi. Badanie (III) 10 Uczniowie wymieniajà wady bibliotecznego systemu i przekszta canie korzystania z ksi gozbioru oraz proponujà sposoby (III) rozwiàzania tych problemów (zadanie 5). Prezentacja (III) 5 Sprawozdawcy prezentujà efekty pracy grup. Badanie (IV) 10 Rozdajemy uczniom informacje o inicjatywie Projekt Guteni przekszta canie berg (za àcznik 1), wyêwietlamy za pomocà rzutnika multi- (IV) medialnego g ównà stron projektu (www.gutenberg.org/wiki/main_page) oraz stron z tekstami w j zyku polskim (www.gutenberg.org/browse/languages/pl). Uczniowie wyjaêniajà termin biblioteka cyfrowa oraz porównujà funkcjonowanie takiej biblioteki z bibliotekà tradycyjnà (zadanie 6). Prezentacja (IV) 3 Sprawozdawca jednej z grup odczytuje odpowiedzi. Badanie (V) 15 Grupy losujà kartki z adresem internetowym biblioteki cyfroi przekszta canie wej (za àcznik 1), wchodzà na podanà stron i zapoznajà si (V) z zamieszczonymi tam zasobami, sposobem ich wyszukiwania i udost pniania (zadanie 7). Nast pnie podajà argumenty przemawiajàce za tym, e warto korzystaç z bibliotek cyfrowych (zadanie 8). Prezentacja (V) 6 Sprawozdawcy prezentujà efekty pracy grup. Podsumowanie 5 Na podstawie zgromadzonych argumentów formu ujemy wspólnie tez, np. Biblioteki cyfrowe sà nieograniczonym êród em dost pu do ciekawych publikacji. Nast pnie zadajemy prac domowà. s. 2
Inne teksty kultury C.26 Zadania dla ucznia 1. Zapoznajcie si z etymologià s owa biblioteka oraz zredagujcie jego definicj, którà mo na by zamieêciç w s owniku. Nast pnie sprawdêcie w s owniku j zyka polskiego i zapiszcie, w jakich znaczeniach obecnie u ywa si tego poj cia. BIBLIOTEKA XVI-2 (biblijo-; dziê pot. biblio-!), ac. bibliothe ~ ca (najpierw u Cycerona, o zbiorze ksiàg i o sali, gdzie by y czytane), gr. bibliothe ~ ke ~ f schowek (pud o, skrzynka, szafa) na ksi gi (w postaci zwojów papirusowych), najpierw u Polibiusza (II n.e.); od biblion ksi ga (p. BIBLIA) i the `ke ~ f skrzynka, trumna, pochwa, pokrowiec itp. (p. TEKA). A. Baƒkowski, S ownik etymologiczny j zyka polskiego, Warszawa 2000, t. 1, s. 46. biblioteka... biblioteka 2. Dopiszcie do s owa biblioteka pi ç wyrazów pokrewnych i u ó cie z nimi zdania. biblioteka s. 3
C.26 Inne teksty kultury 3. Na podstawie s ownika j zyka polskiego wyjaênijcie, jaki zwiàzek z bibliotekà majà poj cia indeks i katalog. indeks.. katalog. 4. Jakà rol pe nià wspó czesne biblioteki? Wymieƒcie ich trzy funkcje. 1) 2) 3) 5. Wymieƒcie wady bibliotecznego systemu korzystania z ksi gozbioru. Nast pnie zaproponujcie sposoby rozwiàzania tych problemów. Wady Propozycje rozwiàzania problemu s. 4
Inne teksty kultury C.26 6. WyjaÊnijcie poj cie biblioteka cyfrowa. Wska cie ró nice w funkcjonowaniu biblioteki tradycyjnej i internetowej. biblioteka cyfrowa... Biblioteka tradycyjna Biblioteka cyfrowa 7. Wejdêcie na stron internetowà biblioteki cyfrowej, którà wylosowaliêcie. Nast pnie ustalcie jej zasoby oraz sposób ich udost pniania i wyszukiwania. Nazwa biblioteki Adres strony www Zasoby Sposób udost pniania Sposób wyszukiwania (rodzaje katalogów, indeksów) 8. Podajcie trzy argumenty przemawiajàce za tym, e warto korzystaç z bibliotek cyfrowych. s. 5
C.26 Inne teksty kultury Praca domowa. Napisz rozprawk, w której uzasadnisz tez : Biblioteki cyfrowe sà nieograniczonym êród em dost pu do ciekawych publikacji. U yj argumentów zapisanych w zadaniu 8. s. 6