Polskie kempingi jak polskie drogi Nie podoba nam się przede wszystkim niski standard obiektów kempingowych. Narzekamy też na ich wyposażenie i oznakowanie. Cztery gwiazdki posiada zaledwie 13 polskich obiektów, ale nawet te starają się omijać zagraniczni touroperatorzy. Trudno wyobrazić sobie rozwój caravaningu i turystyki kempingowej bez sprawnie funkcjonujących oraz nowoczesnych kempingów. W Polsce działa około 207 kempingów (dane z 2007 r.), z czego aż 194 kempingi (98 proc.) należy do Polskiej Federacji Campingu i Caravaningu. Jednak ilość kempingów w ostatnich latach zmalała. W 2005 r. funkcjonowało w naszym kraju 226 tego typu obiektów. Kempingi znajdują się na terenie całego kraju z ich usług można korzystać we wszystkich 16 województwach. Najwięcej 37 kempingów znajduje się w województwie pomorskim (19 proc.), najmniej 3 kempingi w województwie podlaskim. Nie tylko usługi hotelarskie Najważniejszym celem funkcjonowania kempingu jest świadczenie usług hotelarskich, czyli krótkotrwałe, wynajmowanie domków, pokoi i miejsc noclegowych na ustawianie namiotów i pojazdów kempingowych. Definicja kempingu zawarta jest w ustawie o usługach turystycznych z dnia 29.08.1997 r. w art. 36 punkt 4. Według niej kempingi (campingi) to obiekty strzeżone, umożliwiające nocleg w namiotach, samochodach mieszkalnych (campobusach) i przyczepach samochodowych, przyrządzanie posiłków, parkowanie samochodów, a także świadczące usługi związane z pobytem klientów. Obiekty te mogą dodatkowo umożliwiać nocleg w domkach turystycznych lub innych obiektach stałych. Polska należy do grupy państw o tzw. średnim nasyceniu w kempingi. Kategoryzacja Od 1998 r. kempingi w Polsce mogą ubiegać się o kategoryzację. Liczba gwiazdek jaką może uzyskać obiekt zależy od jego standardu. Kempingi podzielono na cztery kategorie, oznaczone gwiazdkami od jednej do czterech. Cztery i trzy gwiazdki 1/5
uzyskało w Polsce tylko 28 proc. kempingów. Najwyższą kategorie cztery gwiazdki posiada zaledwie 13 kempingów. Obiektów czterogwiazdkowych brakuje w 8 spośród 16 województw. W województwie lubuskim znajdują się tylko obiekty dwugwiazdkowe. Najgorzej sytuacja wygląda w województwie podlaskim, gdzie obecnie znajdują się 3 kempingi jednogwiazdkowe, które oferują najniższy standard. Komisje zajmujące się kategoryzacją najczęściej przyznawały kempingom kategorię dwóch gwiazdek, które stanowiły ponad 50 proc. skategoryzowanych obiektów. Lokalizacja i wyposażenie Kempingi oferują miejsca noclegowe nie tylko o zróżnicowanym standardzie, ale także różnego rodzaju. Bazę generalnie podzielono na przenośną i stałą. Baza przenośna to noclegi w namiotach oraz samochodach i przyczepach kempingowych. Wszystkie kempingi posiadają stanowiska pod namioty, a 92 proc. z nich stanowiska do przyczep. Tylko 21 proc. kempingów wyposażonych jest w bazę stałą (domki kempingowe). Ze względu na lokalizacje można wyróżnić: kempingi miejskie, kempingi podmiejskie i kempingi tzw. wakacyjne. W 2007 r. około 75 proc. kempingów zlokalizowanych było na wsi, a tylko 25 proc. w miastach. Kempingi miejskie znajdują się we wszystkich większych miastach takich jak: Gdańsk, Kraków, Łódź, Poznań i Warszawa. Przeznaczone są przede wszystkim dla turystów przyjeżdżających w celu zwiedzania danego ośrodka miejskiego. Niektóre z nich położone są blisko ciągów komunikacyjnych. Niestety jesteśmy nadal jednym z niewielu państw w Europie, którego stolica nie posiada nowoczesnego i dużego kempingu. Obiektów tych brakuje także w dogodnych miejscach przy głównych drogach dojazdowych. Kempingi podmiejskie przeznaczone są przeważnie dla osób uprawiających tzw. turystykę weekendową. Najpopularniejsze w naszym kraju są kempingi wakacyjne usytuowane w najatrakcyjniejszych pod względem turystycznym regionach kraju. Rozmieszczenie ich odpowiada geografii ruchu turystycznego. Najwięcej kempingów znajduje się w pasie nadmorskim i nad jeziorami, najmniej w Polsce centralnej. W 2007 r. ponad 24 proc. kempingów znajdowało się w pasie nadmorskim, ponad 12 proc. na Warmii i Mazurach, ponad 7 proc. na pojezierzach, ok. 13 proc. na terenach górskich. Tylko około 12 proc. znajduje się w dużych miastach. Jedną z najważniejszych ról w zagospodarowaniu kempingu odgrywa zieleń ma ona chronić obiekt przed wiatrem oraz izolować od źródeł hałasu. Dlatego ponad 90 proc. kempingów położonych jest na terenach cichych o bardzo małym natężeniu ruchu. Pod względem lokalizacji należy wyróżnić kempingi pobytowe i przelotowe. Obiekty pobytowe przeznaczone są dla turystów, którzy spędzają dłuższy, wolny czas na jednym wybranym kempingu. Są to przeważnie obiekty najlepiej wyposażone w urządzenia i dysponujące terenami sportowymi i rekreacyjnymi. Ponad 70 proc. kempingów w Polsce posiada boiska do siatkówki, ok. 50 proc. boiska do koszykówki i do kometki, a także 20 proc. korty tenisowe. Na kempingach funkcjonują także wypożyczalnie sprzętu turystycznego i rowerów górskich. Na ok. 2/5
65 proc. polskich obiektów wypożyczyć można sprzęt turystyczny i gospodarstwa domowego. Na większości obiektów położonych nad wodą turyści mogą uprawiać żeglarstwo, windsurfing, narciarstwo wodne, kajakarstwo i wędkarstwo. Dodatkowo obiekty położone nad wodą wyposażone są w wypożyczalnie sprzętu wodnego (np.: rowery wodne, kajaki, łodzie). Nadal jednak brakuje na kempingach otwartych basenów. Tylko 10 proc. kempingów prowadzi kluby fitness, a ok. 5 proc. z nich posiada saunę. W czasie złej pogody turyści narzekają na brak wszelkiego rodzaju programów artystycznych, zajęć sportowych czy zorganizowanych zajęć dla dzieci. Kempingi przelotowe wybierane są przez osoby, których charakteryzuje częsta zmiana miejsca pobytu. W grupie tej znajdują się wspomniane wcześniej kempingi miejskie i podmiejskie. Wielkość i pojemność Pod względem wielkości kempingi podzielono na: małe (o pojemności do 300 osób), średnie (o pojemności do 500 osób) i duże (o pojemności powyżej 500 osób). Ich pojemność jest limitowana zarówno powierzchnią terenu, ilością urządzeń w sanitariatach, jak i ilością urządzeń w kuchni turystycznej. 123 obiekty (czyli 64 proc. bazy kempingowej) stanowią kempingi małe, które udostępniają do 300 miejsc noclegowych. W Polsce jest tylko 6 kempingów, które mają powyżej 700 miejsc noclegowych. Nadal dominują obiekty o powierzchni od 1 do 3 ha (57 proc). Najwięcej kempingów o powierzchni powyżej 5 ha znajduje się w pasie nadmorskim. Pod względem warunków organizacji i eksploatacji, kempingi można podzielić na samodzielne i przyobiektowe. Kempingi przyobiektowe najczęściej wybudowane są przy hotelach, pensjonatach, schroniskach i ośrodkach wczasowych. Dlatego wiele elementów wyposażenia i zagospodarowania jest wspólnych, co nie zawsze korzystnie wpływa na jakość świadczonych usług. W Polsce w 2007 r. funkcjonowało 76 proc. obiektów o charakterze samodzielnym i 24 proc. o przyobiektowym. Kempingi samodzielne prowadzone są przez osoby prywatne, urzędy gmin, a także OSiR, PTTK. Struktura własności polskich kempingów w latach 2002-2007 wykazuje tendencje do prywatyzacji tej bazy noclegowej. W ostatnich latach zauważono wzrost kempingów prywatnych. W 2007 r. było ich 94, a więc o 10 więcej niż w roku poprzednim. Coraz więcej osób decyduje się na inwestycje w nowy obiekt, a prowadzenie kempingu staje się często zajęciem rodzinnym. Sezon na turystę Biorąc pod uwagę okres funkcjonowania kempingów, należy wyróżnić: obiekty całoroczne i obiekty działające sezonowo. Kempingi funkcjonują przede wszystkim w sezonie letnim. Niestety tylko 24 obiekty (ponad 12 proc.) czynnych jest przez cały rok. Znajdują się one głównie w Zakopanem, Polanicy Zdroju, w Bieszczadach, a także w Warszawie, Krakowie, Poznaniu i Łodzi. Pozostałe obiekty są czynne od 4 do 6 miesięcy oraz w okresie do 3 miesięcy. Aż 80 proc. kempingów, które są czynne od 1 do 3 miesięcy znajduje się w pasie nadmorskim. Najkrócej czynne są kempingi położone nad jeziorami i nad morzem, które funkcjonują zwykle w okresie wakacji szkolnych. Specyficzny klimat i przyzwyczajenia turystów sprawiają, że trudno ten okres wydłużyć, a takie rozwiązania od dawna praktykowane są w 3/5
krajach Europy Zachodniej. Wiele turystów skarży się na niski standard obiektów kempingowych. 37 polskich kempingów ma więcej niż 25 lat, a 45 obiektów powstało w latach 1980-1985. Tylko 67 z nich powstało po 1995 r. i można uznać je za nowoczesne i komfortowe. Niepokojące jest, że zagraniczni touroperatorzy omijają polskie kempingi. Twierdzą, że ich standard i wyposażenie zdecydowanie odbiegają od kempingów w Europie Zachodniej. Problemy higieniczno - sanitarne występują przede wszystkim na kempingach niższej kategorii, ale niekiedy także na popularnych obiektach 3 i 4 gwiazdkowych. Zwłaszcza w szczycie sezonu. Kolejne problem to dojazd do kempingu. Dobrze oznakowane jest około 28 proc. kempingów. Wojciech Witkowki Największe polskie campingi:* nr 44 Relax Świnoujście (1000 miejsc) nr 19 Kamienny Potok Sopot (1000 miejsc) nr 88 Biała Mewa Dźwirzyno (800 miejsc) nr 96 Tramp Świetouście (800 miejsc) nr 78 Baltic Kołobrzeg (800 miejsc) nr 261 Słoneczny Sława (700 miejsc) (pod względem ilości miejsc noclegowych) Największe polskie campingi:* nr 261 Słoneczny Sława (ponad 14 ha) nr 230 w Skorochowie (14 ha) nr 5 w Kamieniu (11 ha) nr 44 Relax Świnoujście (ponad 8 ha) (pod względem powierzchni) Kempingi najwyższej kategorii w Polsce nr 64 Słoneczna Polana Jelenia Góra (Cieplice) nr 90 WOK Warszawa nr 99 Pod Dębowcem Bielsko Biała nr 105 Rodzinny Mielno nr 118 Biały Dom Dziwnówek nr 120 Sielanka nad Pilicą Warka koło Warszawy nr 125 Borki nr 145 Rafael Łeba nr 194 Wiking Dziwnówek nr 197 Nogat Malbork nr 215 Katowice nr 247 Kretowiny Liczba kempingów PFCC według województw funkcjonująca w Polsce w 4/5
2007 r. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych PFCC [img_full]2005 2016[/img_full] Liczba kempingów według nowej kategoryzacji Źródło: PFCC [img_full]2005 2017[/img_full] Struktura pojemności kempingów w 2007 r. Źródło: PFCC [img_full]2005 2018[/img_full] Struktura powierzchni kempingów w 2007 r. Źródło: PFCC [img_full]2005 2019[/img_full] Rozmieszczenie kempingów według regionów w 2007 r. Źródło: PFCC