Ryc. 1 Liczba hoteli w Poznaniu w 2017 roku według kategorii Źródło: opracowanie własne

Transkrypt

1 Jedną z dynamicznie rozwijających się usług w gospodarce jest turystyka. Nie może ona rozwijać się bez odpowiedniego zagospodarowania turystycznego. Przyjmuje się więc, że zagospodarowanie turystyczne to zespół obiektów i urządzeń, stanowiących wyposażenie określonego obszaru, szlaku lub miejscowości, umożliwiających zaspokojenie potrzeb ruchu turystycznego [Warszyńska i Jackowski 1978, s. 25]. Rodzaje i dostępność obiektów noclegowych jest bardzo urozmaicona. Od pól biwakowych po najliczniejsze i najbardziej reprezentatywne obiekty hotele. Należą one do jednych z ważniejszych składników bazy noclegowej kluczowych ośrodków miejskich. Umożliwiają rozwój turystyki, w tym turystyki biznesowej, mającej coraz większe znaczenie gospodarcze. Obecnie podróżujący wymaga szerokiego zakresu usług oraz bogatej oferty z zakresu rozrywki, gastronomii, obsługi podróżniczej, turystycznej, a przede wszystkim kompetentnej, miłej, sprawnej oraz kulturalnej obsługi. Obecnie istniejąca w przestrzeni Poznania baza hotelowa w pełni dostosowana jest do oczekiwań podróżujących. Najliczniejszą jest grupa hoteli miejskich (biznesowych), nastawionych na gości przyjeżdżających najczęściej w celach służbowo-handlowych na krótkie kilkudniowe pobyty. Aktualnie w Poznaniu hotele pięciogwiazdkowe stanowią 5 % wszystkich obiektów w mieście, natomiast hotele czterogwiazdkowe to 25% ogólnej bazy. Najliczniej reprezentowana jest grupa obiektów średniej kategorii hotele trzygwiazdkowe, które stanowią aż 52%. Hotele niższej kategorii, dwugwiazdkowe stanowią 16% obiektów w mieście, a jednogwiazdkowe zaledwie 3% (ryc. 1). Ryc. 1 Liczba hoteli w Poznaniu w 2017 roku według kategorii Analizując rozmieszczenie hoteli w przestrzeni miejskiej Poznania, zauważa się, że zdecydowana większość zlokalizowana jest w zachodnim fragmencie miasta. Rzeka Warta

2 wyznacza granicę koncentracji tych obiektów, przeważająca część znajduje się na jej lewym brzegu. Dokonując analizy ryciny 2, spostrzec można, że znaczna część hoteli zlokalizowana jest w promieniu 2 km od centrum miasta 18 obiektów, natomiast w promieniu 5 km liczba ta wzrosła do 31 z 64 wszystkich obiektów. Ryc. 2 Rozmieszczenie hoteli w Poznaniu w 2017 roku Źródło: opracowane własne Jak powszechnie wiadomo, liczba gwiazdek hotelu świadczy o poziomie standardu i udogodnieniach jakich można się spodziewać. Analizując rozmieszczenie tych obiektów w zależności od kategorii, zauważalne jest spore zróżnicowanie pod względem zajmowania określonych części miasta, odległości od centrum oraz gromadzenia się wokół ważnych punktów - szczególne znaczenie mają konkretne miejsca tj. Międzynarodowe Targi Poznańskie oraz Port Lotniczy Poznań-Ławica. Hotele o najwyższym standardzie, utworzone zostały z myślą o najbardziej wymagającym segmencie klientów. W Poznaniu wszystkie hotele luksusowe o najwyższej kategorii zlokalizowane są w niewielkiej odległości od siebie, poza ścisłym centrum zabytkowej części miasta, nieopodal Międzynarodowych Targów Poznańskich. Dwa obiekty powstały w zrewitalizowanych budynkach: centrum handlu i sztuki Stary Browar, położone w centrum miasta przy ul. Półwiejskiej oraz City Park kompleks apartamentowy, hotelowy

3 i gastronomiczny, znajdujący się w dzielnicy Łazarz, obiekt mieści się w dawnych koszarach ułanów (ryc. 3). Charakteryzując grupę hoteli czterogwiazdkowych szczególnie wyróżnia się centralna część miasta okolice Starego Rynku oraz obszar na południowy zachód od centrum Poznania. W tej część znajdują się obiekty o największej liczbie miejsc noclegowych: Novotel Centrum, Hotel Mercure oraz IBB Andersia. Miejsca te oprócz bardzo dobrej oferty noclegowej posiadają nowoczesne zaplecze konferencyjne. Jednak od tej reguły wyróżniają się dwa hotele zlokalizowane na północy miasta. Obiekty odpowiadają Hotelowi Regatta, który położony jest w pobliżu granicy miasta, niedaleko węzła drogi ekspresowej S11 oraz Hotel Rezydencja Solei, który mieści na skraju lasu w spokojnej część Poznania (ryc. 4). Największym zróżnicowaniem charakteryzują się hotele średniej klasy. Obiekty trzygwiazdkowe są najliczniejszą kategoryzowaną grupą w stolicy Wielkopolski. Ich lokalizacja nie jest jednoznaczna, brak w tym przypadku jakichkolwiek zależności oraz powiązań. Nie można wskazać konkretnego rejonu koncentracji, rozmieszczenie jest relatywnie równomierne na całym obszarze miasta. Znaczna część hoteli została zlokalizowana w ścisłym centrum Starego Miasta oraz w jego bezpośrednim sąsiedztwie np. Hotel Rzymski, Hotel Brovaria. Czynnikiem lokalizacji hoteli trzygwiazdkowych są również główne linie oraz węzły komunikacyjne. Obiekty znajdujące się przy drogach szybkiego ruchu są dobrym rozwiązaniem dla osób będących w podróży, mających niewiele czasu na odpoczynek. Usytuowanie obiektów w tych miejscach jest znacznie wygodniejsze dla podróżujących, gdyż nie wymaga wjazdu do miasta w celu poszukiwania noclegu. Szczególnie znacząca jest droga krajowa nr 5 (w kierunku Wrocławia) oraz część trasy z Warszawy do granicy z Niemcami droga nr 92. Odnośnie węzłów komunikacyjnych najbardziej istotne ze względu na lokalizację hoteli są węzły z autostradą A2 na południu miasta. Obiekty średniej klasy znacznie usytuowane są również w pobliżu Portu Lotniczego Poznań-Ławica (ryc. 5). W przypadku hoteli dwugwiazdkowych można wyróżnić lokalizację na obrzeżach śródmieścia w zachodniej części miasta oraz przy drodze nr 92, jeden obiekt znajduje się przy wschodniej granicy Hotel Zieliniec (ryc. 6). Obiekty o najniższej kategorii hotele jednogwiazdkowe nie wykazują żadnych prawidłowości w rozmieszczeniu. Wyjątkiem jest, że wszystkie znajdują się poza obszarami centralnymi, wyłącznie w pobliżu granic miasta (ryc. 7).

4 Ryc. 3 Lokalizacja hoteli pięciogwiazdkowych w Poznaniu w 2017 roku Ryc. 4 Lokalizacja hoteli czterogwiazdkowych w Poznaniu w 2017 roku Ryc. 5 1 Lokalizacja hoteli trzygwiazdkowych Ryc. 6 2 Lokalizacja hoteli dwugwiazdkowych w Poznaniu w 2017 roku w Poznaniu w 2017 roku Dokonano analizy rozmieszczenia hoteli w poznańskich dzielnicach. Współczesna sieć Ryc. 7 Lokalizacja hoteli jednogwiazdkowych w Poznaniu w 2017 roku

5 hotelowa w Poznaniu wyróżnia się nierównomiernym rozmieszczeniem. Najbardziej interesujący dla tego typu obiektów jest obszar Starego Miasta, gdzie zlokalizowanych jest 25 hoteli, w tym większość hoteli o wysokiej jakości świadczenia usług. Skoncentrowane są tu obiekty świadczące usługi biznesowe, ośrodki rozrywki oraz turystki, miejsca symboliczne, zabytkowe podnoszące rangę miasta oraz integrujące mieszkańców. Na dalszych pozycjach znajdują się dzielnice: Grunwald 13 obiektów oraz Jeżyce 11 obiektów. Najmniej atrakcyjnymi dzielnicami są Wilda i Nowe Miasto (ryc. 8). Ryc. 8 Hotele w poznańskich dzielnicach w 2017 roku, w podziale na kategorie Liczba hoteli poszczególnych kategorii jest zależna od wielu czynników. W przypadku hoteli najwyższej kategorii warto zauważyć, iż są one prawie wszystkie zlokalizowane w centrum miasta. Większość obiektów pięciogwiazdkowych to hotele sieciowe. Należy zwrócić uwagę, iż reprezentują one 5% wszystkich obiektów w Poznaniu, natomiast posiadają 8% wszystkich miejsc noclegowych. Standard czterogwiazdkowy reprezentuje 25% hoteli miasta i 41% wszystkich noclegów. Powyższe dane wskazują, że hotele posiadające najwyższe kategorie to większości obiekty duże, powyżej 150 miejsc noclegowych. Warto podkreślić najliczniej reprezentowaną grupę hoteli o średnim standardzie. Kategoria ta reprezentuje 51% wszystkich obiektów, oferujących 36% dostępnych noclegów. Dowodzi to o średniej wielkości tych hoteli średnio ok 70 miejsc noclegowych. Hotele jednoi dwugwiazdkowe wybierane są przez turystów głównie ze względu na niższą cenę. Standard dwugwiazdkowy stanowi 16% wszystkich dostępnych obiektów na rynku hotelarskim w Poznaniu, udostępniając przy tym 14% noclegów. Hotele o najniższej kategorii to 3% hoteli, które oferują zaledwie 1% wszystkich miejsc noclegowych. Szczegółowe zestawienie przedstawiono na rycinie 9.

6 1.23% 13.90% 7.98% 35.83% 41.05% ***** **** *** ** * Ryc. 9 Liczba miejsc noclegowych w poszczególnych kategoriach hoteli w 2017 roku w Poznaniu Analizując bazę hotelową w Poznaniu pod względem miejsc noclegowych najwięcej było hoteli małych, które oferują do 65 miejsc noclegowych (27 obiektów). Na następnej pozycji sytuują się hotele średniej wielkości, dysponujące między 101 a 150 miejscami (10 obiektów). Duże hotele oferujące gościom powyżej 300 łóżek to zaledwie 3 obiekty w mieście. Szczegółowy przegląd liczby hoteli zgodnie z liczbą miejsc noclegowych przedstawiono na rycinie do powyżej 300 Ryc. 10 Liczba hoteli w Poznaniu według liczby miejsc noclegowych w 2017 roku Rozpatrując rozmieszczenie obiektów hotelowych pod względem liczby oferowanych miejsc noclegowych, wyraźnie dostrzegalne jest usytuowanie dużych hoteli (dysponujących

7 co najmniej 100 i więcej miejscami) w centrum miasta oraz w bezpośredniej okolicy Międzynarodowych Targów Poznańskich. Na przedmieściach Poznania również znajdują się duże obiekty, lecz stanowią one mniejszość, gdyż w tych częściach miasta przewagę stanowią małe i średnie hotele (ryc. 11). Warto zaznaczyć, że obiekty małe i średnie są zazwyczaj własnością prywatnych, mniejszych inwestorów, a jak wiadomo ceny wynajmu w obszarach śródmiejskich są stosunkowo niższe, przez co koszty również się zmniejszają. Natomiast znaczna część dużych hoteli należy do większych sieci, np. Mercure grupa Accor, Hotel Sheraton - grupa Starwood Hotels and Resorts Worldwide, Hotel IBB Andersia - sieć IBB Hotels. Atutem małych hoteli jest panująca atmosfera oraz indywidualne podejście do gościa, co zdecydowanie trudniej jest to osiągnąć w dużych sieciowych hotelach. Ryc. 11 Rozmieszczenie hoteli w Poznaniu względem liczby miejsc noclegowych w 2017 roku Dokonując analizy struktury cen za jedną dobę w hotelach w Poznaniu, wzięto pod uwagę kwotę w wybranych dniach roboczych w maju 2017 roku, dla każdego hotelu

8 określono możliwą najniższą, dostępną cenę pokoju jednoosobowego. Informacje zaczerpnięto bezpośrednio ze stron hoteli, bądź z systemów rezerwacyjnych pośredników. Określono również najkrótszą odległość hoteli od centrum miasta. Aby wyniki można było porównać, za punkt centralny Poznania obrano historyczne centrum Stary Rynek. Badając rynek hotelowy stolicy Wielkopolski, centrum miasta było najbardziej atrakcyjnym obszarem dla prowadzenia działalności hotelowej. W Poznaniu w promieniu do 2 km od punktu centralnego zlokalizowano działalność większości obiektów noclegowych (27% hoteli). Analizując rycinę 12 zauważa się pewną tendencję w różnicach średnich cen względem odległości od centrum. Ceny maleją wraz ze wzrostem odległości od centrum średnio o 24 zł, a różnica między pierwszym (0-2 km), a czwartym (8-10 km) podziałem wynosi ok 95 zł, jednak występuje pewien wyjątek. W ostatniej kategorii klasyfikacji hoteli powyżej 10 km, średnia cena za nocleg nie jest niższa od poprzedniej. Wynika stąd, że dla badanych opłat znaczenie mogą mieć również inne jednostki przestrzeni miejskiej: port lotniczy, główne węzły komunikacyjne, obiekty pełniące funkcje handlowe oraz atrakcje turystyczne. Warto zaznaczyć, że o wysokości cen w głównej mierze decydowała kategoryzacja gwiazdkowa, natomiast ranga statystyczna lokalizacji była zdecydowanie mniejsza. Stwierdzić można, że nie najwyższy standard będzie rekompensowała dobra lokalizacja [zł] powyżej 10 [km] Ryc. 12Średnia cen za pokój jednoosobowy w hotelach w Poznaniu, w maju 2017 roku, według odległości od centrum miasta Baza noclegowa Poznania jest rozwinięta zarówno pod względem liczby, jak i standardu obiektów. Znaleźć tu można zarówno wysokiej klasy pięciogwiazdkowe hotele,

9 jak i budżetowe hostele, zaspokajające potrzeby podróżnych bez względu na rodzaj turystyki. Najbardziej atrakcyjna część miasta dla lokowania hoteli to centrum, zarówno okolice Starego Rynku, jak i dzielnica handlowo-biznesowa. Znajdują się tu w większości duże obiekty o wysokim standardzie świadczonych usług, co ma przełożenie również w stosunku do ceny za jedną dobę. Świadczyć to może o wartości gruntów w centralnej części miasta oraz szybszym okresem zwrotu obiektów luksusowych. Wraz ze wzrostem odległości od centrum miasta maleje liczba hoteli pięcioi czterogwiazdkowych. Są to obiekty oferujące niższy standard usług, zlokalizowane w pobliżu szlaków dróg krajowych, ale także autostrady A2 oraz głównych węzłów komunikacyjnych. Jest to korzystne rozwiązanie dla osób będących w podróży. Szczególnymi punktami przyciągającymi nowe inwestycje na poznańskim rynku hotelarskim są tereny Portu Lotniczego Poznań-Ławica oraz Międzynarodowych Targów Poznańskich.