Specjalność. Silniki Spalinowe (PLAN STUDIÓW)

Specjalność Silniki Spalinowe (PLAN STUDIÓW)

Lp. Wydział Mechaniczny MECHANIKA I BUDOWA MASZYN Studia dzienne magisterskie S e m e s t r y Specjalność: Silniki Spalinowe VII VIII IX X w c l p s w c l p s w c l p s w c l p s SS-1 Teoria silników spalinowych tłokowych 60 3 E 1 SS-2 Paliwa i smary 15 1 SS-3 Konstrukcja silników tłokowych 60 2 1 E 1 SS-4 Laboratorium silników tłokowych 75 2 3 SS-5 Silniki przepływowe 60 2 1 E 1 SS-6 Laboratorium silników przepływowych 15 1 SS-7 Układy zasilania i osprzęt silników spalinowych 60 2 E 1 1 SS-8 Układy napędowe z silnikiem spalinowym 30 1 1 SS-9 Technologia silników spalinowych 45 2 E 1 SS-10 Eksploatacja silników spalinowych 45 2 E 1 SS-11 Ekologia silników spalinowych 45 2 1 SS-12 Elektroniczne urządzenia silników spalinowych 15 1 SS-13 Praca przejściowa II 45 3 SS-14 Seminarium dyplomowe 30 2 PRZEDMIOTY WYBIERALNE 60 (2) 2 SS-15 Alternatywne źródła napędu pojazdów (15/30) SS-16 Procesy spalania w silnikach spalinowych (15/30) SS-17 Doładowanie silników spalinowych (15/30) Vacat (15/30) 30 RAZEM 660 6 8 2 4 8 2 7 3 3 4 6 14 20 4 Egzaminy 1 2 3 Praktyki 3 tygodnie 2 tygodnie

Semestr, wymiar godz. (W, C), Teoria silników spalinowych tłokowych SS-1 VII W E 3 (3 pkt.); VIII C1 (2 pkt.) Semestr VII WYKŁADY: Rys historyczny. Podział silników spalinowych. Zasada działania silników dwu- i czterosuwowych ZI i ZS. Obiegi teoretyczne tłokowych silników spalinowych, założenia, sprawności obiegów. Rzeczywisty obieg cieplny tłokowego silnika czterosuwowego ZI i ZS, parametry obiegu. Rzeczywisty obieg cieplny silnika dwusuwowego, systemy wymiany ładunku. Sprawności napełniania, kształtowanie charakterystyki napełniania silników tłokowych. Spalanie w silnikach ZI, anomalie spalania. Wpływ czynników eksploatacyjnych i konstrukcyjnych na proces spalania w silnikach spalinowych. Tworzenie mieszanki i proces spalania w silnikach ZS, typy komór spalania. Parametry robocze silników tłokowych, bilans cieplny. Wpływ czynników eksploatacyjnych i konstrukcyjnych na parametry robocze silników spalinowych, charakterystyki. Silnik Wankla. Silnik Stirlinga. Doładowanie tłokowych silników spalinowych, doładowanie mechaniczne, dynamiczne, turbodoładowanie. Niekonwencjonalne sposoby doładowania: Hiperbar, Comprex, Supairthermal. Projektowanie i obliczanie głównych wymiarów silników tłokowych. ĆWICZENIA: Zakres tematyczny ćwiczeń obejmuje podany zakres wykładów oraz nowości naukowych dotyczących silników spalinowych. Ćwiczenia prowadzone są systemem referatów. Każdy student opracowuje dwa referaty (jeden z tematyki wykładów, drugi z nowości naukowych) oraz jeden koreferat do referatu z nowości naukowych, wykonanego przez kolegę. Referaty są przedstawiane, koreferaty odczytywane, po czym następuje dyskusja. Oceniane są referaty, koreferaty oraz udział w dyskusji. Prof. dr hab. inż. Kazimierz Golec Semestr, wymiar godz. (W), pkt.: Paliwa i smary SS-2 VII W1 (1 pkt.) Semestr VII WYKŁADY: Wprowadzenie. Główne składniki paliw silnikowych i ich charakterystyka. Własności fizyczne paliw silnikowych. Sposoby wyznaczania liczby oktanowej paliwa. Sposób wyznaczania liczby cetanowej oleju napędowego. Paliwa alternatywne. Oleje silnikowe: własności fizyczne, metody pomiaru własności smarnych. Zmiany własności oleju podczas eksploatacji, dodatki uszlachetniające. Oleje syntetyczne: podział, charakterystyka. Klasyfikacja olejów silnikowych i przekładniowych. Smary stałe: własności fizyczne i chemiczne, klasyfikacja. Prof. dr hab. inż. Kazimierz Golec Semestr, wymiar godz. (W, C), pkt.: Konstrukcja silników tłokowych SS-3 VIII W2 (2 pkt.); IX W E 1, C1 (4 pkt.)

WYKŁADY: Zasady projektowania silników: wymagania stawiane silnikom różnych zastosowań i kierunki rozwoju; podobieństwo silników; wybór układu cylindrów; zasady tworzenia typoszeregów; parametry porównawcze silników; obliczenie głównych wymiarów silnika (S,D); dobór stosunku S/D; zasady obliczeń wytrzymałościowych elementów silnika. Mechanika układu korbowego: zasadnicze parametry konstrukcyjne mechanizmu korbowego; wyznaczanie drogi, prędkości i przyspieszenia tłoka; siły działające w mechanizmie korbowym (gazowe, bezwładności). Wyrównoważanie silników: zasady i możliwości wyrównoważania sił bezwładności w silnikach 1-cylindrowych i wielocylindrowych rzędowych oraz widlastych; wyrównoważanie naturalne i za pomocą przeciwciężarów; nierównomierność biegu i zasady obliczania koła zamachowego. Drgania skrętne wałów korbowych: redukcja mas ruchomych układu korbowego, redukcja długości i wału; zasady obliczania drgań własnych, postacie drgań wału, rezonanse; zapobieganie drganiom skrętnym (kształt wału, kolejność zapalania, liczba i układ cylindrów, tłumiki drgań skrętnych). Wały korbowe: zasady kształtowania i obliczeń czopów, ramion i zakończeń wału; dobór materiałów; zagadnienie wytrzymałości zmęczeniowej i sposoby jej podwyższania; problem sztywności wału i kadłuba silnika. Łożyska mechanizmu korbowego: biegunowe wykresy obciążeń czopów i łożysk (zasady sporządzania i cele); zasady kształtowania i obliczeń; dobór luzów łożyskowych i materiałów; zagadnienie wytrzymałości zmęczeniowej łożysk i odporności na zacieranie. Zespół tłok sworzeń tłokowy pierścienie tłokowe: zasady kształtowania tłoków powierzchnia boczna, komory spalania, piasta; zasady doboru liczby i rodzaju pierścieni tłokowych; rodzaje sworzni tłokowych; zasady obliczeń wytrzymałościowych elementów tłoka; dobór luzów roboczych i materiałów. WYKŁADY: Korbowody: zasady kształtowania i obliczeń korbowodów i śrub korbowodowych; dobór materiałów; sposoby podwyższania wytrzymałości zmęczeniowej. Cylindry i głowice: zasady konstrukcji i obliczeń kadłubów oraz tulei cylindrowych, stosowane materiały; konstrukcja głowic, sposoby mocowania; głowice i cylindry silników chłodzonych cieczą i powietrzem; uszczelki podgłowicowe. Układ rozrządu silnika: typy mechanizmów rozrządu; zasady doboru liczby, średnicy, skoku i rozmieszczenia zaworów; rodzaje i własności krzywek rozrządczych; konstrukcja wałka rozrządczego i jego napęd; kształtowanie innych mechanizmów rozrządu, zasady obliczeń; dobór materiałów; rozrząd silników dwusuwowych odmiany, cechy konstrukcyjne. Układ doładowania silnika: konstrukcja i parametry sprężarek mechanicznych i turbosprężarek; zasady doboru; chłodnice powietrza doładowującego. Układ smarowania silnika: typowe schematy układu; zasady doboru pompy olejowej, filtracji oleju i chłodzenia. Chłodzenie silnika: systemy chłodzenia; elementy i schematy układu chłodzenia cieczą i powietrzem; zagadnienie regulacji układu chłodzenia. ĆWICZENIA: Wybór założeń konstrukcyjnych silnika : sposób zapłonu, liczba suwów pracy, liczba i układ cylindrów, układ chłodzenia itp. Ukształtowanie wału korbowego ze względu na kolejność zapalania silniki rzędowe, silniki widlaste. Obliczanie głównych wymiarów silnika. Zasady doboru S/D (1). Kinematyka układu korbowego silnika spalinowego tłokowego wyznaczanie przebiegów przemieszczenia, prędkości oraz przyspieszenia. Obliczanie wpływu = r/l oraz prędkości obrotowej na przyspieszenia w układzie tłokowo-korbowym. Rodzaje podobieństwa silników tłokowych. Wskaźniki porównawcze. Rodzaje, przyczyny i skutki działania sił w mechanizmie korbowym silnika. Określenie przebiegu siły stycznej wykreślną metodą Brixa. Wyznaczenie wypadkowej siły stycznej dla silników wielocylindrowych (2-, 3-, 4- i 6-cylindrowych). Obliczanie średniej jednostkowej siły stycznej. Zasady i możliwości wyrównoważania sił bezwładności w silniku. Wyrównoważanie naturalne i za pomocą przeciwciężarów. Równomierność biegu silnika, zasady konstrukcji i obliczania koła zamachowego. Zasada i cel sporządzania biegunowych wykresów obciążeń czopów i łożysk. Zasady konstruowania i obliczeń wybranych elementów układu korbowego silnika spalinowego. Dr hab. inż. Zygmunt Szlachta, prof. PK Semestr, wymiar godz. (L), pkt.: Laboratorium silników tłokowych SS-4 VIII L2 (3 pkt.); IX L3 (3 pkt.) LABORATORIUM: Sporządzanie charakterystyki prędkościowej eksploatacyjnej i charakterystyki prędkościowej mocy dławionej silnika ZI. Sporządzanie rodziny charakterystyk obciążeniowych. Podstawowe charakterystyki silnika zasilanego paliwem gazowym. Pomiar sprawności mechanicznej silnika metodą obcego napędu. Indykowanie silnika ZI. Pomiar i analiza charakterystyki prędkościowej pompy wtryskowej. Pomiar i analiza charakterystyki prędkościowej wolnossącego silnika ZS o

bezpośrednim wtrysku paliwa. Pomiar i analiza charakterystyki obciążeniowej wolnossącego silnika ZS o bezpośrednim wtrysku paliwa. Pomiar i analiza charakterystyki prędkościowej turbodoładowanego silnika ZS z komorą wirową. Pomiar i analiza wpływu prędkości obrotowej turbodoładowanego silnika ZS na zmiany sprawności napełnienia i współczynnika nadmiaru powietrza. Pomiar i analiza wpływu obciążenia turbodoładowanego silnika ZS na zmiany sprawności napełnienia i współczynnika nadmiaru powietrza. Pomiar i analiza wpływu prędkości obrotowej turbodoładowanego silnika ZS na zmiany otwartych i zamkniętych wykresów indykatorowych szybkozmienne przebiegi ciśnienia czynnika roboczego, ciśnienia paliwa w instalacji wtryskowej, wznios iglicy wtryskiwacza. Pomiar i analiza wpływu obciążenia turbodoładowanego silnika ZS na zmiany otwartych i zamkniętych wykresów indykatorowych: szybkozmienne przebiegi ciśnienia czynnika roboczego, ciśnienia paliwa w instalacji wtryskowej, wznios iglicy wtryskiwacza. Systemy i urządzenia do badań stanowiskowych silników tłokowych. Charakterystyka regulacyjna składu mieszanki silnika wielopaliwowego. Określenie rozkładu składu mieszanki w cylindrach silnika ZI przy zasilaniu gaźnikowym oraz wtryskowym. Wpływ wybranych parametrów konstrukcyjnych systemu spalania na wskaźniki pracy silnika. LABORATORIUM: Sporządzanie charakterystyki regulacyjnej kąta wyprzedzenia zapłonu. Sporządzanie charakterystyki regulacyjnej współczynnika składu mieszanki silnika ZI. Badanie fazy nagrzewania silnika spalinowego. Wykreślanie charakterystyki uniwersalnej na podstawie sporządzonych charakterystyk obciążeniowych. Badanie niepowtarzalności obiegów roboczych silnika. Pomiar i analiza wpływu obciążenia turbodoładowanego silnika ZS na zmiany stężeń gazowych składników spalin: CO, CO 2, HC, NO, NO 2, NO x, O 2 i zadymienie spalin. Pomiar i analiza wpływu prędkości obrotowej turbodoładowanego silnika ZS na zmiany stężeń gazowych składników spalin: CO, CO 2, HC, NO, NO 2, NO x, O 2 i zadymienie spalin. Kompleksowa ocena stanu technicznego wtryskiwacza ze szczególnym uwzględnieniem rozpylacza. Pomiar i analiza charakterystyki wtrysku paliwa klasycznego układu wtryskowego. Pomiar i analiza charakterystyki regulacyjnej geometrycznego początku tłoczenia paliwa dla silnika ZS. Pomiar i analiza wpływu geometrycznego początku tłoczenia paliwa na zmiany stężeń gazowych składników spalin: CO, CO 2, HC, NO, NO 2, NO x, O 2 i zadymienie spalin. Pomiar i analiza wpływu prędkości obrotowej i obciążenia silnika ZS na sprawność mechaniczną. Zastosowanie metody obcego napędu i metody porównania p e i p i. Pomiar i analiza wyników testu ECE R49 dla emisji cząstek i składników gazowych spalin silnika ZS. Analiza porównawcza bezrozdzielaczowego i rozdzielaczowego systemu wtrysku pneumatycznego paliwa w silnikach ZI. Pomiar temperatur i odkształceń płaszcza tłoka na stanowisku modelowym do obciążeń cieplnych. Pomiary tensometryczne naprężeń w wybranych punktach tłoka na stanowisku modelowym do obciążeń mechanicznych. Wyznaczanie pól temperatur w tłoku silnika spalinowego metodą symulacji komputerowej. Prof. dr hab. inż. Bronisław Sendyka Semestr, wymiar godz. (W, C), pkt.: Silniki przepływowe SS-5 VII W2 (1 pkt.); VIII W E 1, C1 (4 pkt.) Semestr VII WYKŁADY: Wstęp, parametry określające przepływ adiabatyczny. Rodzaje przepływu, przepływ przez kanał o zmiennym przekroju, prędkość dźwięku. Adiabatyczny proces wypływu, kształtowanie kanałów. Analiza kształtu dyfuzora i dyszy. Podział silników przepływowych, silniki turbinowe do napędu pojazdów, odrzutowe lotnicze. Obiegi teoretyczne silników przepływowych i porównanie z obiegami silników tłokowych. Obiegi z odzyskiem ciepła. Realizacja obiegów silników przepływowych. Równanie Ciołkowskiego, obieg teoretyczny silnika rakietowego. Wloty silników przepływowych. Odpylanie powietrza wlotowego. Układy wylotowe silników przepływowych. Zasada działania maszyn przepływowych, trójkąty prędkości. Procesy sprężania w sprężarce wirnikowej, sprężarki osiowe, promieniowe. Dyfuzory sprężarek. WYKŁADY: Charakterystyki i regulacja sprężarek. Rodzaje komór spalania. Procesy zachodzące w komorze spalania i organizacja tych procesów. Zasada działania i podział turbin. Turbiny osiowe. Turbiny promieniowe. Straty. Turbiny wielostopniowe. ĆWICZENIA: Tematyka ćwiczeń obejmuje podany zakres wykładów oraz nowości naukowych dotyczących silników spalinowych. Ćwiczenia prowadzone są systemem referatów. Każdy student

opracowuje dwa referaty (jeden z tematyki wykładów, drugi z nowości naukowych) oraz jeden koreferat do referatu z nowości naukowych, wykonanego przez kolegę. Referaty są przedstawiane, koreferaty odczytywane, po czym następuje dyskusja. Oceniane są referaty, koreferaty oraz udział w dyskusji. Prof. dr hab. inż. Kazimierz Golec Semestr, wymiar godz. (L), pkt.: Laboratorium silników przepływowych SS-6 VIII L1 (2 pkt.) LABORATORIUM: Wprowadzenie. Wyznaczanie charakterystyki turbinowego silnika do napędu samochodu (GTD 350). Wyznaczanie charakterystyki silnika turboodrzutowego. Badanie sprężarki wirnikowej promieniowej. Badanie sprężarki wirnikowej osiowo-promieniowej. Badanie komory spalania. Doładowanie silnika tłokowego metodą COMPREX. Dr inż. Jerzy Dutczak Semestr, wymiar godz. (W, C, L), pkt.: Układy zasilania i osprzęt silników spalinowych SS-7 VIII W E 2 (3 pkt.); IX C1, L1 (2 pkt.) WYKŁADY: Analiza funkcjonalna układu zasilania w systemie spalania silników tłokowych. Uwarunkowania procesu powstawania mieszanki palnej w systemach spalania silników tłokowych. Wybrane zagadnienia wymiany masy i energii w procesie powstawania mieszanki palnej. Schematy logiczne sterowania składem mieszanki. Gaźnikowe układy zasilania wymagane charakterystyki eksploatacyjne, wytyczne projektowe gaźników silników specjalnych. Układy wtrysku paliwa do silników z zapłonem iskrowym budowa, wymagane charakterystyki eksploatacyjne, algorytmy sterowania, wytyczne projektowe. Układy wtrysku paliwa do silników z zapłonem samoczynnym budowa, wymagane charakterystyki eksploatacyjne. Niekonwencjonalne układy zasilania. ĆWICZENIA: Określenie wpływu wybranych parametrów konstrukcyjnych systemu spalania na uwarunkowania procesu powstawania mieszanki palnej. Określenie na przykładzie wybranego silnika wartości parametrów ilościowych procesu tworzenia mieszanki palnej. Opracowanie wytycznych projektowych systemu zasilania na przykładzie wybranego silnika. Wykazanie związku przyczynowoskutkowego pomiędzy niedomaganiem silnika a niesprawnością funkcjonalną wybranego systemu w układzie zasilania. LABORATORIUM: Systemy i urządzenia do badań stanowiskowych układów zasilania silników tłokowych. Wybrane charakterystyki eksploatacyjne układów gaźnikowych. Wybrane charakterystyki eksploatacyjne układów wtryskowych silników ZI. Wpływ wybranych parametrów eksploatacyjnych systemu zasilania na wskaźniki pracy silnika. Wpływ wybranych parametrów konstrukcyjnych systemu zasilania na wskaźniki pracy silnika. Dr hab. inż. Jerzy Jaskólski, prof. PK

Semestr, wymiar godz. (W, L), kt Układy napędowe z silnikiem spalinowym SS-8 VIII W1, L1 (3 pkt.) WYKŁADY: Wprowadzenie. Warunki pracy silnika spalinowego. Charakterystyki odbiorników mocy, stabilność układu silnik odbiornik, współczynnik stabilności układu. Analiza konieczności stosowania regulatorów prędkości obrotowej w silnikach spalinowych. Określenie momentu bezwładności silnika i odbiornika mocy. Równanie ruchu układu silnik spalinowy odbiornik mocy i jego zastosowanie. Równoległa praca silników spalinowych, sprawność zespołu silników, warunki optymalnego rozkładu obciążeń, wymogi stawiane regulatorom prędkości obrotowej silników spalinowych pracujących równolegle. Ogólne zasady doboru silnika spalinowego do układu napędowego. Układ napędowy silnik spalinowy lokomotywa. Warunki pracy lokomotyw, rodzaje przekładni. Układ napędowy silnik spalinowy samochód. Opory ruchu, podstawy doboru przełożeń, schematy układów napędowych. Układ napędowy silnik spalinowy jednostka pływająca. Opory ruchu, charakterystyka śrubowa. Układy napędowe stosowane w lotnictwie (samolot, śmigłowiec). Charakterystyka wysokościowa silnika. LABORATORIUM: Określenie współczynnika stabilności układu silnik spalinowy odbiornik mocy z zastosowaniem metody analitycznej. Określenie współczynnika stabilności układu silnik spalinowy odbiornik mocy z zastosowaniem metody graficznej. Określenie współczynnika stabilności układu 2 silniki spalinowe + reduktor + odbiornik mocy z zastosowaniem metody analitycznej i graficznej. Określenie oporów ruchu pojazdu: opór toczenia, powietrza, wzniesienia, bezwładności uciągu, skrętu. Dobór silnika spalinowego do określonego odbiornika mocy przy założeniu: masy własnej, masy ładunku, masy przyczepy, prędkości maksymalnej jazdy, powierzchni czołowej, c x, rodzaju powierzchni i wzniesienia. Dobór przełożenia przekładni głównej. Bilans mocy. Dobór przełożeń w stopniowanych skrzyniach biegów: dobór przełożenia pierwszego biegu, dobór przełożeń biegów pośrednich. Dr hab. inż. Zygmunt Szlachta, prof. PK Semestr, wymiar godz. (W, L), pkt.: Technologia silników spalinowych SS-9 IX W E 2, L1 (5 pkt.) WYKŁADY: Przemysł silnikowy w Polsce. Ogólne zasady organizacji produkcji w przemyśle silnikowym. Materiały i półwyroby stosowane w przemyśle silnikowym. Technologia elementów tłokowych silników spalinowych: wał korbowy, wał rozrządu, kadłub, głowica, tłoki, sworznie tłokowe, tuleje cylindrowe, pierścienie, korbowód, zawory, elementy przeniesienia ruchu w układzie rozrządu. Technologia łożysk ślizgowych. Technologia elementów osprzętu silnika: chłodnice, pompy wodne. Technologia elementów aparatury paliwowej. Montaż silnika. Technologia wybranych elementów turbin. LABORATORIUM: Technologia elementów tłokowych silników wysokoprężnych (zajęcia w WSW "Andoria" Andrychów). Technologia elementów tłokowych silników z zapłonem iskrowym (zajęcia w FIAT Auto Poland - Bielsko Biała). Technologia elementów aparatury paliwowej (zajęcia w WSK PZL Mielec). Dr hab. inż. Andrzej Mruk, prof. PK Semestr, wymiar godz. (W, L), pkt.: Eksploatacja silników spalinowych SS-10 IX W E 2, L1 (4 pkt.)

WYKŁADY: Zjawiska tarcia w silniku i rodzaje zużycia części silnika spalinowego. Metody diagnostyki stanu technicznego: pary tłok cylinder, komory spalania i par ślizgowych silnika spalinowego. Diagnostyka i regulacja układów zasilania silników spalinowych z zapłonem iskrowym. Diagnostyka i regulacja układów zasilania silników spalinowych z zapłonem samoczynnym. Diagnostyka i regulacja układów zapłonowych silników spalinowych. Diagnostyka i regulacja układów smarowania i chłodzenia silnika spalinowego. Diagnostyka i regulacja osprzętu elektrycznego silnika. Monitoring i diagnostyka kompleksowa stanu technicznego silników spalinowych. Diagnostyka silnika na hamowni podwoziowej. Metody i organizacja napraw silników spalinowych. LABORATORIUM: Zjawiska tarcia w silniku i rodzaje zużycie części silnika spalinowego. Metody diagnostyki stanu technicznego: pary tłok cylinder, komory spalania i par ślizgowych silnika spalinowego. Diagnostyka i regulacja układów zasilania silników spalinowych. Diagnostyka i regulacja układów zapłonowych silników spalinowych. Diagnostyka i regulacja układów smarowania i chłodzenia silnika spalinowego. Diagnostyka i regulacja osprzętu elektrycznego silnika. Monitoring i diagnostyka kompleksowa stanu technicznego silników spalinowych. Diagnostyka silnika na hamowni podwoziowej. Dr hab. inż. Adam Polak, prof. PK Semestr, wymiar godz. (W, L), pkt.: Ekologia silników spalinowych SS-11 VIII W2 (2 pkt.); IX L1 (1 pkt.) WYKŁADY: Rola i znaczenie stosowania silników spalinowych we współczesnym świecie w aspekcie ich oddziaływania na środowisko naturalne. Toksyczne składniki spalin wydalane w spalinach silnikowych: charakterystyka poszczególnych toksycznych związków zawartych w spalinach silnikowych. Mechanizm tworzenia toksycznych związków w spalinach silników ZI i ZS. Mechanizm tworzenia smogu londyńskiego i kalifornijskiego. Sposoby ograniczania emisji toksycznych związków spalin. Metody wewnętrzne i zewnętrzne. Budowa i działanie reaktorów katalitycznych. Normy i metody badań emisji toksycznych związków w spalinach silnikowych: normy homologacyjne. Normy i metody pomiarowe stosowane przy okresowym badaniu technicznym pojazdów i silników. Analizatory i metody pomiaru zawartości toksycznych związków w spalinach silnikowych. Problemy hałasu, drgań i ciepła emitowanych przez silniki spalinowe. Degradacja, składowych części silników i materiałów eksploatacyjnych, recykling. Sposób eksploatacji silników spalinowych w aspekcie obciążenia środowiska naturalnego. LABORATORIUM: Zasady prowadzenia badań homologacyjnych wg regulaminu ECE 15 R83. Omówienie działania i sposobu pomiaru toksyczności spalin za pomocą analizatorów typu NDIR, FID i CLD. Charakterystyka biegu jałowego silnika ZI. Pomiar zawartości tlenku węgla CO na biegu jałowym przy różnych nastawach regulacyjnych. Pomiar stężeń podstawowych składników toksycznych spalin przed katalizatorem i za katalizatorem. Zasady przeprowadzenia badań toksyczności spalin silnika ZS wg regulaminu ECE R49. Pomiar zadymienia spalin wg regulaminu R24. Pomiar emisji cząstek stałych w spalinach silników ZS. Pomiar stężenia tlenku węgla CO w silniku ZI na biegu jałowym i przy podwyższonej prędkości obrotowej, zgodnie z wymaganiami kontrolnych badań pojazdów. Pomiar stężenia węglowodorów HC w silniku ZI na biegu jałowym i przy podwyższonej prędkości obrotowej, zgodnie z wymaganiami kontrolnych badań pojazdów. Pomiar stężenia podstawowych składników toksycznych w spalinach silnika dwusuwowego. Dr inż. Marek Brzeżański Semestr, wymiar godz. (W), pkt.: Elektroniczne urządzenia silników spalinowych SS-12 IX W1 (1 pkt.)

WYKŁADY: Rys historyczny. Elektroenergetyczne systemy zasilania urządzeń elektrycznych silników spalinowych. Elektromechaniczne systemy rozruchu silników spalinowych. Systemy mikroprocesorowe: Mikroprocesory w systemach mechatronicznych. System mikroprocesorowy. Centralna jednostka sterująca (CPU). Pamięć półprzewodnikowa. Systemy mikroprocesorowe: Układy wejścia/wyjścia. Obwody peryferyjne. Programowalne urządzenia logiczne. Podstawy programowania mikroprocesorów. Mechatroniczne systemy sterowania silnikiem spalinowym z zapłonem elektrycznym i wtryskiem paliwa. Mechatroniczne systemy sterowania silnikiem spalinowym z zapłonem kompresyjnym i wtryskiem paliwa. Mechatroniczne systemy kontrolno-pomiarowe silników spalinowych. Mechatroniczne systemy sterowania pomocniczym wyposażeniem silników spalinowych. Mechatroniczne systemy sygnalizacji świetlnej i dźwiękowej pojazdów samochodowych. Podstawy bilansu elektroenergetycznego urządzeń elektrycznych silników spalinowych. Dr inż. Zdzisław Juda