Nazwa przedmiotu: Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn Rodzaj przedmiotu: Przedmiot kierunkowy Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE C1. Zapoznanie studentów z praktycznymi technikami wytwarzania i zasadami opracowania projektowania procesów technologicznych. C2. Zapoznanie z regułami realizacji typowych procesów technologicznych wybranych klas wyrobów. C3. Nabycie przez studentów podstawowej wiedzy w zakresie doboru narzędzi i oprzyrządowania stosowanych w wybranych procesach technologicznych. WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI 1. Znajomość podstawowych zasad użytkowania maszyn i urządzeń technologicznych. 2. Podstawowa wiedza z zakresu podstaw technik wytwarzania oraz materiałoznawstwa. 3. Znajomość zasad tworzenia i analizy dokumentacji technicznej, rysunków złożeniowych i wykonawczych części maszyn. 4. Umiejętność korzystania z różnych źródeł informacji w tym z instrukcji i dokumentacji techniczno-ruchowej obrabiarek (DTR). 5. Umiejętność samodzielnego poszerzania wiedzy. 6. Umiejętności pracy samodzielnej i w grupie. EFEKTY KSZTAŁCENIA INŻYNIERIA WYTWARZANIA ENGINEERING OF MANUFACTURING Forma studiów: stacjonarne Poziom przedmiotu: I stopnia Liczba godzin/tydzień: 1W, 3L EK 1 posiada podstawową wiedzę z zakresu metod i technik wytwarzania, EK 2 jest zdolny zaproponować właściwy proces technologiczny dla typowych części maszyn i urządzeń, potrafi dokonać oceny i udowodnić zasadność przyjętego rozwiązania technologicznego, EK 3 zna ogólne zasady działania, obsługi i doboru maszyn technologicznych, EK 4 zna techniki kształtowania własności mechanicznych i użytkowych części maszyn przy wykorzystaniu wybranych procesów obróbki wykańczającej, EK 5 potrafi prezentować i dyskutować wyniki własnych działań. Kod przedmiotu: B3-6 Rok: II Semestr: IV Liczba punktów: 3 ECTS 1
TREŚCI PROGRAMOWE Forma zajęć WYKŁADY Liczba godzin W 1 Proces produkcyjny i proces technologiczny wiadomości podstawowe. Dane 1 wyjściowe do projektowania procesu technologicznego. W 2 Dokumentacja procesu technologicznego. Struktura normy czasu operacji. 1 W 3 Technologiczność konstrukcji (przykłady). Rodzaje półfabrykatów ich 1 zastosowanie. W 4 Przecinanie materiału w procesie przygotowania surówek do dalszej obróbki. 1 Metody prostowania materiału (przygotówek). Nakiełkowanie. W 5 Dobór naddatków na obróbkę z uwzględnieniem niezbędnej liczby operacji. Jakość 1 technologiczna wyrobów, właściwości warstwy wierzchniej. W 6 Bazy obróbkowe i ich podział. 1 W 7 Typizacja procesów technologicznych i jej znaczenie. Procesy technologiczne 1 części klasy wałek. W 8 Procesy technologiczne części klasy tuleja i tarcza. Procesy technologiczne części 1 klasy korpus. Obróbka otworów sprzężonych. W 9, 10 Procesy technologiczne obróbki kół zębatych walcowych (metody kształtowe i 2 obwiedniowe). W 11 Metody obróbki wykańczającej kół zębatych walcowych. 1 W 12 Metody wykonywania gwintów. 1 W 13 Obróbka ścierna, materiały narzędziowe stosowane w obróbce ściernej. 1 Szlifowanie wałków, otworów i powierzchni płaskich. W 14 Obróbka ścierna bardzo dokładna: gładzenie, dogładzanie oscylacyjne, docieranie 1 i polerowanie. Obróbka powierzchniowa nagniataniem. W 15 Projektowanie procesów technologicznych przy zastosowaniu systemów 1 CAD/CAM. Forma zajęć LABORATORIUM Liczba godzin L 1 Dane wejściowe do projektowania procesów technologicznych. Zasady doboru 1 parametrów technologicznych. Zasady normowania czasów wykonania. L 2 Komputeryzacja doboru parametrów obróbki z wykorzystaniem programów 1 licencyjnych i własnych. L 3, 4 Proces technologiczny części klasy wałek. 2 L 5, 6 Proces technologiczny części typu tuleja i tarcza w różnych typach produkcji. 2 L 7, 8 Technologia wykonania kół zębatych-metody kształtowe i obwiedniowe. 2 L 9 Technologia wykonania otworów o dokładnym rozstawie osi. 1 L 10, 11 Opracowanie procesu technologicznego na obrabiarkę sterowaną 2 numerycznie. L 12, 13 Komputerowo wspomagane programowanie obrabiarek sterowanych 2 numerycznie z wykorzystaniem wybranych programów CAM. L 14 Miejsce i zadania robotów w procesie technologicznym. 1 L 15 Analiza dokładności wykonania wyrobów z wykorzystaniem współczesnego 1 sprzętu pomiarowego. L 16 Badanie własności technologicznych blach, próba tłoczności blach metodą 1 Erichsena. Próba wielokrotnego przeginania blach. Próba jednokierunkowego skręcania drutu. L 17 Cięcie blach mechanizm cięcia. Narzędzia do cięcia. Obliczanie siły i pracy 1 cięcia. L 18 Wykrawanie istota procesu. Narzędzia do wykrawania. Wytyczne dotyczące 1 projektowania narzędzi. L 19 Gięcie i budowa narzędzi do gięcia. Obliczanie kąta sprężynowania. 1 L 20 Tłoczenie, przetłaczanie i wyciąganie. Obliczanie materiału wyjściowego na 1 2
wytłoczkę. L 21 Opracowanie procesu technologicznego wykonania wytłoczki cylindrycznej. Karty 1 technologiczne oraz kolejność ich opracowania. L 22 Kucie swobodne. Spęczanie i wydłużanie kuźnicze. Kucie matrycowe. Zasady 1 projektowania matryc kuźniczych. L 23 Opracowanie procesu technologicznego wykonania odkuwki. Karty technologiczne. 1 Dobór naddatków na obróbkę wykańczającą. L 24 Walcowanie kuźnicze - sposoby kształtowania materiału. 1 L 25 Wyciskanie współbieżne i przeciwbieżne. Obliczanie siły nacisku. Wyoblanie, 1 ciągnienie. Budowa ciągadła. L 26,27,28,29 Technologie spawania stali konstrukcyjnych 4 L 30, 31 Technologie spawania aluminium i jego stopów 2 L 32, 33 Technologie spawania miedzi i jego stopów 2 L 34, 35 Lutowanie miękkie wybranych materiałów 2 L 36, 37 Przykłady wpływu parametrów wtryskiwania na właściwości wyprasek 2 L 38, 39 Recycking tworzyw polimerowych 2 L 40, 41 Badania jakości powierzchni wyprasek 2 L 42, 43 Wpływ parametrów wytłaczania na właściwości wytłoczyny 2 L 44, 45 Obróbka plastyczna tworzyw - termoformowanie 2 NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE 1. wykład z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych 2. ćwiczenia laboratoryjne z wykorzystaniem środków audiowizualnych i stanowisk dydaktyczno - badawczych, 3. stanowiska do ćwiczeń wraz z niezbędnym wyposażeniem i oprzyrządowaniem, 4. instrukcje do wykonania ćwiczeń 5. tablice, bazy danych, katalogi narzędzi i oprzyrządowania technologicznego 6. sprzęt komputerowy oraz oprogramowanie komputerowe CAD/CAM SPOSOBY OCENY ( F FORMUJĄCA, P PODSUMOWUJĄCA) F1. ocena przygotowania do ćwiczeń laboratoryjnym F2. ocena umiejętności stosowania zdobytej wiedzy podczas wykonywania zadań F3. ocena opracowania wyników wykonanych zadań objętych programem nauczania F4. ocena aktywności podczas zajęć P1. ocena umiejętności rozwiązywania postawionych problemów oraz sposobu prezentacji uzyskanych wyników zaliczenie na ocenę* P2. ocena opanowania materiału nauczania będącego przedmiotem wykładu *) warunkiem uzyskania zaliczenia jest otrzymanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń, OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności Godziny kontaktowe z prowadzącym Konsultacje Zapoznanie się ze wskazaną literaturą Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności 15W 45L 60h 5 h 17 h 3
Przygotowanie do ćwiczeń Wykonanie sprawozdań z realizacji ćwiczeń (czas poza zajęciami laboratoryjnymi) Przygotowanie do kolokwium 3 h 5 h Suma 90 h SUMARYCZNA LICZBA PUNKTÓW ECTS DLA PRZEDMIOTU Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, w tym zajęć i projektowych 3 ECTS 2,6 ECTS 2,04 ECTS LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA 1. Feld M.: Podstawy projektowania procesów technologicznych typowych części maszyn. WNT. Warszawa 2003. 2. Feld M.: Projektowanie i automatyzacja procesów technologicznych części maszyn. WNT. Warszawa 1994. 3. Feld M.: Technologia budowy maszyn. PWN. Warszawa 1993. 4. Sobolewski Z. i inni: Projektowanie technologii maszyn. Oficyna wydawnicza Politechniki Warszawskiej. Warszawa 2002 5. Żebrowski H.: Techniki wytwarzania, obróbka wiórowa, ścierna, erozyjna. Wyd. Politechniki Wrocławskiej. Wrocław 2004 6. Okoniewski S.: Technologia metali, WSiP, Warszawa, 1995 7. Czarnecki R.: Technologie obróbki bezwiórowej. Tłocznictwo. Wyd. Politechnika Częstochowska 1991 8. Wasiunyk P.: Teoria procesów kucia i prasowania, WNT, Warszawa 1991. 9. Ferenc K.: Spawalnictwo. WNT, Warszawa 2007 10. Brózda J.: Stale konstrukcyjne i ich spawalność. Instytut Spawalnictwa, Gliwice 2007 11. Pilarczyk J.: Spawalnictwo. WNT, Warszawa 2005 12. Tasak E.: Spawalność Stali: FOTOBIT, Kraków 2002 13. Praca zbiorowa: Poradnik Inżyniera. Spawalnictwo tom I, WNT Warszawa 2003 14. Kimpel A.: Technologie spawania. WNT, Warszawa 2005 15. Sikora R.: Przetwórstwo tworzyw wielkocząsteczkowych, WE, Warszawa, 1993 16. Przetwórstwo tworzyw sztucznych, Praca zbiorowa pod redakcją K. Wilczyńskiego, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2000. 17. Sikora R.: Podstawy przetwórstwa tworzyw wielkocząsteczkowych, Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, Lublin 1993. 18. Koszkul J.: Przetwórstwo tworzyw wielkocząsteczkowych. Ćwiczenia laboratoryjne (skrypt). Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 1992. 19. Przetwórstwo tworzyw polimerowych. Podstawy logiczne, formalne i terminologiczne, Praca zbiorowa pod red. R. Sikory, Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Lubelskiej, Lublin 2006 20. Broniewski T., Kapko J., Płaczek W., Thomalla J.: Metody badania i ocena właściwości tworzyw sztucznych, WNT, Warszawa 2000. 21. Bociąga E.: Specjalne metody wtryskiwania tworzyw polimerowych, WNT, Warszawa 2008. 4
PROWADZĄCY PRZEDMIOT ( IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL) 1. dr inż. Andrzej Zaborski zaborski@itm.pcz.pl 2. dr inż. Marcin Nabrdalik marcin@iop.pcz.pl 3. dr inż. Jan Plewniak janplewniak@wp.pl 4. dr inż. Ryszard Krawczyk ryszardkrawczyk@spaw.pcz.pl 5. dr inż. Kwiryn Wojsyk kwiryn@gmail.com 6. dr inż. Tomasz Jaruga jaruga@ipp.pcz.pl MACIERZ REALIZACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Efekt kształcenia EK1 EK2 EK3 EK4 EK5 Odniesienie danego efektu do efektów zdefiniowanych dla całego programu (PEK) K_W05 K_W06 K_W09 K_W10 K_W11 K_W24 K_W09 K_W10 K_W11 K_W12 K_W24 K_U01 K_U05 K_U09 K_U10 K_U11 K_U24 K_W24 K_W28 K_U28 K_U06 K_U09 K_U24 K_U34 K_U02 K_U03 K_U12 K_U32 K_U33 K_K04 Cele przedmiotu C1, C2 C1, C2, C3 C1, C3 C1,C2, C3 C1,C3 Treści programowe W1-15 L1-45 W7-12 L3-45 L3-15 L3-45 W5-14 L3-15, L17-45 W1-15 L1-45 Narzędzia dydaktyczne 1-6 1-2 2-4 1-4 1-6 Sposób oceny F1-4 P1-2 F2,3 P1 F1,4 P1 F3 P2 F1-4 P1-2 5
II. FORMY OCENY - SZCZEGÓŁY Efekt kształcenia Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5 EK1, EK2, EK3, EK4 Student opanował wiedzę z zakresu technik wytwarzania części maszyn i urządzeń, potrafi podać właściwe maszyny do realizacji typowych zadań technologicznych. Student nie opanował podstawowej wiedzy z zakresu technik wytwarzania elementów maszyn i urządzeń, nie potrafi dokonać poprawnego doboru maszyny do omawianego zadania technologicznego. Student częściowo opanował wiedzę z zakresu technik wytwarzania części maszyn i urządzeń, z pomocą wykonuje poprawnie niektóre elementy sprawozdania z ćwiczeń Student opanował wiedzę z zakresu technik wytwarzania maszyn i urządzeń, potrafi wskazać właściwą metodę wytwarzania dla wybranego typu części maszyn. Student bardzo dobrze opanował wiedzę z zakresu materiału objętego programem nauczania, samodzielnie zdobywa i poszerza wiedzę przy użyciu różnych źródeł. EK1, EK2, EK4 Student posiada umiejętności stosowania wiedzy w rozwiązywaniu problemów związanych z projektowaniem wybranych procesów technologicznych EK5 Student potrafi efektywnie prezentować i dyskutować wyniki własnych działań Student nie potrafi wyznaczyć podstawowych parametrów wybranych procesów technologicznych, nawet z pomocą Student nie opracował sprawozdań z ćwiczeń Student nie potrafi zaprezentować wyników swoich badań Student nie potrafi wykorzystać zdobytej wiedzy, zadania wynikające z realizacji ćwiczeń wykonuje z pomocą Student wykonał sprawozdanie z wykonanego ćwiczenia, ale nie potrafi bez pomocy dokonać interpretacji oraz analizy wyników własnych badań. Student poprawnie wykorzystuje wiedzę oraz samodzielnie rozwiązuje problemy pojawiające się w trakcie realizacji ćwiczeń Student wykonał sprawozdanie z wykonanego ćwiczenia, potrafi prezentować wyniki swojej pracy oraz dokonuje ich analizy Student potrafi dokonać właściwego wyboru techniki wytwarzania oraz samodzielnie dobrać podstawowe parametry procesu technologicznego, potrafi dokonać oceny oraz uzasadnić trafność przyjętych założeń Student wykonał sprawozdanie z wykonanego ćwiczenia, potrafi w sposób zrozumiały prezentować, oraz dyskutować osiągnięte wyniki Dopuszcza się wystawienie oceny połówkowej o ile student spełniający wszystkie efekty kształcenia wymagane do oceny pełnej spełnia niektóre efekty kształcenia odpowiadające ocenie wyższej. 6
III. INNE PRZYDATNE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE 1. Wszelkie informacje dla studentów kierunku Mechanika i Budowa Maszyn wraz z: - programem studiów, - prezentacjami dydaktycznymi do zajęć, - harmonogramem odbywania zajęć dostępne są na tablicy informacyjnej oraz stronie internetowej Wydziału: www.wimii.pcz.pl 2. Informacja na temat konsultacji przekazywana jest studentom podczas pierwszych zajęć danego z przedmiotu. 7