Sprawdzian z języka polskiego (J. Tuwim Wspomnienie ) poziom 1klasa gimnazjum (Na początku sprawdzianu można wykorzystać nagranie tego wiersza jako poezji śpiewanej w wykonaniu Czesława Niemena.) Przeczytaj uważnie poniższy wiersz Juliana Tuwima i wykonaj umieszczone pod nim zadania. Wspomnienie Mimozami jesień się zaczyna, Złotawa, krucha i miła, Toty,totyjesteś ta dziewczyna, Któradomnienaulicę wychodziła. Od twoich listów pachniało w sieni, Gdym wracał zdyszany ze szkoły, A po ulicach w lekkiej jesieni Fruwałyzamną jasne anioły. Mimozami zwiędłość przypomina Nieśmiertelnik żółty październik. To ty, to ty, moja jedyna, Przychodziłaś wieczorem do cukierni. Z przemodlenia, z przeomdlenia senny, W parku płakałem szeptanymi słowy. Młodzik z chmurek prześwitywał jesienny, Od mimozy złotej majowy. Ach, czułymi, przemiłymi snami Zasypiałem z nim gasnący o poranku, W snach dawnymi bawiąc się wiosnami, Jak tą złotą, jaktą wonną wiązanką... Część I 1. Napisz, do jakiego rodzaju literackiego zaliczysz cytowany utwór. 0 1p....... p. 2. Spośród podanych podkreśl cztery cechy charakterystyczne dla rodzaju literackiego, do którego zalicza się wiersz J. Tuwima Wspomnienie. a) Wyróżniagojęzyk wypowiedzi. 0 4 p. b) Wyraża uczucia, nastroje i przeżycia. c) Występuje tekst główny i poboczny. d) O świecie przedstawionym opowiada narrator. e) Jest przeznaczony do wystawienia na scenie. f) Formą wypowiedzi jest monolog liryczny. g) Dialog i monolog to główne formy wypowiedzi. h) Osobą mówiącą jest podmiot liryczny....p.
3. Wypisz z tekstu wiersza przykłady trzech różnych środków artystycznych inazwijje. 0 3p. a).. b). c)...p. 4. Wyjaśnij, uwzględniając kontekst, następujące sformułowania z wiersza: 0 4p. Fruwały za mną jasne anioły......... Z przemodlenia, z przeomdlenia senny, W parku płakałem szeptanymi słowy..................p. 5. Podaj cztery określenia nazywające uczucia i przeżycia osoby mówiącej w wierszu. 0 4p. a).. b).. c)... d).....p.
Część II 1. Poeta napisał w wierszu: Młodzik z chmurek prześwitywał jesienny... Jak sądzisz dlaczego? Z jakiej przyczyny? Co z tego wynika? Na te i podobne pytania odpowiedz, rozbudowując powyższe zdanie pojedyncze w: a) zdanie złożone ze zdaniem podrzędnym okolicznikowym przyczyny;. b) zdanie współrzędne złożone wynikowe;.. Uwaga! Możesz zmieniać kolejność wyrazów i zdań składowych...p. 2. Do wyrazu nieśmiertelnik dopisz wyrazy pokrewne będące: 0 6p. a) rzeczownikiem... b) przymiotnikiem... c) czasownikiem... d) przysłówkiem... e) imiesłowem przymiotnikowym czynnym... f) imiesłowem przysłówkowym współczesnym......p. Przy tworzeniu niektórych wyrazów pokrewnych pamiętaj o formach czasownika: dokonanej i niedokonanej. 3. Do podanych rzeczowników dopisz po dwa wyrazy bliskoznaczne. O 6p. a) dziewczyna...,... b) poranek...,... c) ulica...,......p. 4. Do podanych rzeczowników dopisz po dwa wyrazy pokrewne. 0 6 p. a) wieczór...,... b) anioł...,... c) szkoła...,......p.
5. Wskaż w podanym wyrazie rozbieżności między wymową apisownią. Objaśnij je. prześwitywał............p. 6. Objaśnij znaczenie wskazanych związków frazeologicznych. 0 4p. Takie nam opowiadał historie, że boki rwać trzeba było. Mimo leków, nazajutrz rwało w nodze tak samo. Kobieta rwała sobie włosy z głowy iwciąż mówiła o nieszczęściu. Pociąg rwał naprzód, jakby chciał dogonić wiatr. boki rwać... rwać w nodze... rwać włosy z głowy... rwać naprzód......p. 7. Przeredaguj poniższe zdania, usuwając z nich wszystkie zauważone przez Ciebie błędy językowe. 0 5 p. Wmiesiącu maju spotykałem się w parku z dziewczyną. W tym okresie czasu czułem się jak fruwający anioł. Dobrym walorem tego uczucia był mój wygląd. Wracałem z powrotem do domu zadowolony i szczęśliwy jak zakochany Szekspir. Wspomnienie Juliana Tuwima przypomina mi moją zakochaną historię sprzed lat.......
...p. Część III Inspirującsię treścią zamieszczonego wiersza J. jeden z podanych tematów. 0 23p. Tuwima, rozwiń w 12 15 zdaniach 1. Wyobraź sobie, że otrzymałeś/łaś ten wyśniony i wymarzony list od którego pachniało w sieni. Zredaguj treść tego listu. 2. Opisz przeżycie wewnętrzne osoby, która właśnie otrzymała długo oczekiwany list od ukochanej/ukochanego. 3. Kontynuuj poniższy tekst, tworząc opowiadanie realistyczne lub fantastyczne. Otworzyłem (Otworzyłam) drzwi i wszedłem (weszłam) do cukierni. Moim oczom ukazał się niezwykły widok. Przy stoliku... Wybrałem/łam temat nr...
1. Zawartość merytoryczna: 0 5 p. Zaliczono:...p. 2. Forma pracy: 0 5 p.... p. 3. Poziom językowy: 0 5 p.... p. 4. Poprawność ort. i interp. 0 5 p.... p. 5. Zewnętrny wygląd pracy. 0 3 p.... p. Zestawienie wyników:...p. Część pierwsza, 16 p. Część druga, 31 p.. Część trzecia, 23 p. Razem - 70p. Wynik:...p. Kryteria ocen: 70 68 p. celujący 67 63 p.. bardzo dobry. 62 51 p. dobry. 50 40 p.. dostateczny. 39 29 p. dopuszczający. 28 p.. ( i poniżej) niedostateczny.
Materiały dla nauczyciela Badane umiejętności z języka polskiego na sprawdzianie opartym na tekście wiersza Juliana Tuwima Wspomnienie Część 1. Uczeń: Poziom wymagań 1. Potrafi przyporządkować podany utwór właściwemu rodzajowi literackiemu liryce. P 2. Zna i wskazuje cechy rodzajowe liryki. P 3. Zna podstawowe środki artystyczne i rozpoznaje je w tekście. P/Pp 4. Odczytuje znaczenia przenośni. Pp 5. Nazywa uczucia i przeżycia podmiotu lirycznego. P/Pp Część II. Uczeń: 1. Buduje zdania złożone podrzędnie i współrzędnie, uwzględniając zasugerowane treści. Pp 2. Tworzy wyrazy pokrewne, wyrażone różnymi częściami mowy. P 3. Podaje wyrazy bliskoznaczne do wskazanych rzeczowników. Pp 4. Tworzy wyrazy pokrewne do wskazanych rzeczowników. P 5. Rozpoznaje i nazywa zjawiska fonetyczne zachodzące w wyrazach. P 6.Wyjaśnia znaczenie związków frazeologicznych. Pp 7. Rozpoznaje błędy językowe i redaguje poprawną wersję tekstu. P/Pp Część III. Uczeń: 1. Rozumie temat, trafnie i wystarczająco rozwija go. 2. Buduje spójne, przejrzyste myślowo i kompozycyjnie wypowiedzi pisemne, posługując się wybraną formą. 3. Redaguje wypowiedzi pisemne zgodnie z normami gramatycznymi, stylistycznymi i słownikowo frazeologicznymi. 4. Przestrzega zasad ortograficznych i interpunkcyjnych. 5. Zachowuje estetykę i przejrzysty układ graficzny pracy. P poziom wymagań PODSTAWOWY Pp poziom wymagań PONADPODSTAWOWY Klucz odpowiedzi Część 1. Uwaga: Za poszczególne zadania (polecenia) nie przyznajemy punktów wyrażonych ułamkiem. 1. Liryka 0 1p. 2. a, b f, h. 0 4 p. 3. Epitety: jesień złotawa, krucha, miła. listy twoje anioły jasne ty moja, jedyna słowy szeptanymi młodzik jesienny, majowy mimoza złota snami czułymi, przemiłymi sny dawne Metafora: (przenośnia) wiązanka złota, wonna. A po ulicach w lekkiej jesieni Fruwały za mną jasne anioły. 0 3p. Porównanie: Z przemodlenia, z przeomdlenia senny, W parku płakałem szeptanymi słowy W snach dawnymi bawiąc się wiosnami, Jak tą złotą, jaktą wonną wiązanką. 4. np. 1. byłem bardzo szczęśliwy, czułem się szczęśliwie, nadzwyczajnie, byłem radosny, zakochany. 2. powtarzałem słowa ukochanej, szeptałem jej imię... (Oceniamy: wyjaśnienie świadczące o rozumieniu metafory, szczegółowość wyjaśnień, uwzględniamy poprawność językową) 0 4p.
5. np. zakochany, radosny, szczęśliwy, bujający w chmurach. 0 4 p. Część II 1. a) Młodzik z chmurek prześwitywał jesienny, gdyż byłem bardzo szczęśliwy, (zakochany, radosny). b) Jestem szczęśliwy, dlatego młodzik z chmurek prześwitywał jesienny. 2. a) nieśmiertelność b) nieśmiertelny c) unieśmiertelnić d) nieśmiertelnie e) unieśmiertelniający f) unieśmiertelniając 0 6p. 3. a) dziewczyna babka panienka koleżanka. b) poranek - brzask świt rano. c) ulica - aleja - droga jezdnia. 0 6p. 4. a) wieczór - wieczernik, wieczerza, wieczornica, wieczorny. b) anioł - aniołek, anielski, anielica. c) szkoła - szkolny, szkółka, szkolnictwo, szkolić. 0 6p. 5. prześwitywał - {psześfitywał} - dwa upodobnienia postępowe pod względem dżwięczności, wewnątrzwyrazowe. 0 2 p. 6. boki rwać - śmiać się do rozpuku, rwać wnodze boleć rwać włosy z głowy przenośnie: rozpaczać. rwać naprzód -pędzić 0 4p. 7. wmiesiącu maju w maju, w tym okresie czasu w tym czasie, dobrym walorem - walorem wracałem z powrotem wracałem, zakochaną historię - historię miłosną. 0 5p. Część III. Zgodnie z ogólnymi kryteriami sprawdzania pracy stylistycznej: 1. Zawartość merytoryczna: - zrozumienie tematu, - dostateczne rozwinięcie, - trafny dobór argumentów. 0 5 p. 2. Forma pracy: - logiczny układ, - ciągłość myślowa, - oryginalność ujęcia. 0 5 p. 3. Poziom językowy: - poprawność gramatyczna, - komunikatywność stylistyczna, - bogate słownictwo. 0 5 p. 4. Poprawność ortograficzna i interpunkcyjna. 0 5 p. 5. Zewnętrzny wygląd pracy: - czytelność pisma - estetyka, - akapity. 0 3p. Razem: 23p.