Mgr Jolanta Sadek MIANOWNICTWO POŁOŻNICZO GINEKOLOGICZNE OBSTETRICIA POŁOŻNICTWO Anamnesis obsetricia Anamnesis obsetricia gravis Graviditas Gravida Hebdomas graviditatis Graviditas multiplex (multifetalis, gemellaris) Gemini (gemelli) Primipara Multipara Nullipara Non marita Observatio quoad... Status post... Suspicio... wywiad położniczy obciążony wywiad położniczy (OWP) ciąża ciężarna tydzień ciąży ciąża mnoga (wielopłodowa, bliźniacza) bliźnięta pierwiastka, pierworódka wieloródka nieródka niezamężna obserwacja w kierunku... stan po... podejrzenie... SITUS, POSITIO ET HABITUS Situs longitudinalis cephalicus Situs pelvinus Situs transversus Situs obliquus Habitus occipitalis anterior Habitus occipitalis posterior Habitus verticalis Habitus parietalis Habitus frontalis Habitus facialis Positio capitis recta alta (superior recta) Positio capitis transversa ima Positio dextra, sinistra Conversio dorso-anterior Conversio dorso-posterior Asynclitismus anterior/posterior Habitus pelvinus completus Habitus glutealis Habitus genualis completus/incompletus Habitus pedarius położenie podłużne główkowe położenie miednicowe położenie poprzeczne położenie skośne ułożenie potylicowe przednie ułożenie potylicowe tylne ułożenie wierzchołkowe ułożenie ciemieniowe ułożenie czołowe ułożenie twarzyczkowe wysokie proste ustawienie główki niskie poprzeczne ustawienie główki ustawienie prawe, lewe odmiana przednia odmiana tylna asynklityzm (nieosiowość) przedni/tylny ułożenie miednicowe zupełne ułożenie pośladkowe ułożenie kolankowe zupełne/niezupełne ułożenie stópkowe PATHOLOGIA GRAVIDITATIS Abortus: spontaneus habitualis artificialis poronienie samoistne nawykowe sztuczne 1
Abortus: imminens incipiens in tractu completus incompletus cervicalis septicus missus (ang. missed abortion) Interruptio graviditatis Graviditas ectopica: Graviditas tubaria: inerstitialis isthmica ampullaris fimbrialis Graviditas ovarica Graviditas abdominalis Graviditas cervicalis Graviditas obsoleta Mola hydatidosa Hyperemesis gravidarum poronienie: zagrażające zaczynające się w toku zupełne niezupełne szyjkowe septyczne z zatrzymaniem obumarłego płodu przerwanie ciąży ciąża ektopowa: c. jajowodowa - śródścienna - cieśniowa - bańkowa - strzępkowa c. jajnikowa brzuszna szyjkowa ciąża obumarła zaśniad groniasty niepowściągliwe wymioty ciężarnych Fetus Non vivus Natus mortuus płód martwy martwo urodzony Spina bifida Meningoencephalocele Hydrocefalus Anencephalus Acranius Acardius Partus praematurus imminens Insufficientia isthmocervicalis (istmicocervicalis) Oocystoruptura praecox Graviditas post therapiam sterilitatis Graviditas prolongata Collisio serologica in Rh systemate Incompatibilitas serologica Oligohydramnion Polyhydramnion (hydramnion) rozszczep kręgosłupa przepuklina oponowo- rdzeniowa płód z wodogłowiem bezmózgowiec bezczaszkowiec bezsercowiec poród przedwczesny zagrażający niewydolność cieśniowo-szyjkowa przedwczesne pęknięcie błon płodowych ciąża po leczeniu niepłodności ciąża przenoszona konflikt serologiczny w zakresie układu Rh niezgodność serologiczna małowodzie wielowodzie 2
PATHOLOGIA PLACENTAE Placenta demissa Placenta praevia: marginalis (partialis) totalis centralis Placenta adhaerens accreta increta percreta Placenta incarcerata Ablatio placentae praecox Apoplexia uteroplacentaris Extractio placentae manualis łożysko nisko usadowione łożysko przodujące: - brzeżnie (częściowo) - całkowicie - centralnie łożysko przylegające przyrośnięte wrośnięte przerośnięte łożysko uwięźnięte przedwczesne oddzielenie łożyska udar maciczno-łożyskowy ręczne wydobycie łożyska MORBI IN GRAVIDITATE *Anaemia gravidarum sideropenica megaloblastica Trombocytopenia Leucaemia *Proteinuria Glycosuria Bacteriuria Cystitis acuta Cystitis et cystopyelitis Pyelonephritis acuta Glomerulonephritis chronica Urolithiasis (nephrolithiasis) Colica renalis *Cholestasis gravidarum Icterus gravidarum Atrophia hepatis acuta flava in graviditate Hepatitis viralis *Hypertonia arterialis gravidarum Preeclampsia Eclampsia Oedema Anasarca Asthma bronchiale Bronchopneumonia niedokrwistość ciężarnych z niedoboru żelaza megaloblastyczna małopłytkowość białaczka białkomocz cukromocz bakteriomocz ostre zapalenie pęcherza moczowego zapalenie pęcherza moczowego i miedniczek nerkowych ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek przewlekłe kłębkowe zapalenie nerek kamica moczowa kolka nerkowa cholestaza ciężarnych żółtaczka ciężarnych ostry żółty zanik wątroby = ostre ciążowe stłuszczenie wątroby wirusowe zapalenie wątroby nadciśnienie tętnicze ciężarnych stan przedrzucawkowy rzucawka obrzęki obrzęk uogólniony astma oskrzelowa odoskrzelowe zapalenie płuc 3
*Diabetes mellitus gravidarum (GDM) *Vitium cordis: congenita acqusita Stenosis arteriae pulmonalis Coarctatio aortae Insufficientia valvulae mitralis Stenosis osti venosi sinistri Insufficientia valvularum semilunarium aortae Insufficientia circulatoria Infarctus cordis *Morbus ulcerosus Cholelithiasis Cholecystitis Pancreatitis Appendicitis Colitis ulcerosa Obstipatio Ileus Hernia abdominalis Obesitas Hyperthyreosis Hypothyreosis Hypercorticismus cukrzyca ciężarnych wada serca wrodzona nabyta zwężenie tętnicy płucnej zwężenie cieśni aorty niedomykalność zastawki dwudzielnej (przedsionkowo komorowej) zwężenie lewego ujścia żylnego niedomykalność zastawek półksiężycowatych aorty niewydolność krążenia zawał serca choroba wrzodowa kamica żółciowa zapalenie pęcherzyka żółciowego zapalenie trzustki zapalenie wyrostka robaczkowego wrzodziejące zapalenie okrężnicy zaparcie stolca niedrożność jelit przepuklina brzuszna otyłość nadczynność tarczycy niedoczynność tarczycy nadczynność nadnerczy *Epistaxis gravidarum *Thrombophlebitis superficialis Thrombophlebitis profunda cruris /femoris/ extremitatis inferioris Varices extremitatis inferioris Varices vaginae et vulvae Embolia arteriae pulmonalis *Tuberculosis Influenza Syphilis Gonorrhoea Listeriosis Rubeola Toksoplasmosis *Lupus erythematosus *Myopia Ablatio retinae *Psoriasis *Oxyuriasis PediculosiS krwawienie z nosa u ciężarnych zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych zakrzepowe zapalenie żył głębokich podudzia /uda/ kończyny dolnej żylaki kończyny dolnej żylaki pochwy i sromu zator tętnicy płucnej gruźlica grypa kiła rzeżączka listerioza różyczka toksoplazmoza toczeń rumieniowaty krótkowzroczność odwarstwienie siatkówki łuszczyca owsica wszawica 4
PARTUS Partus maturus spontaneus Partus praematurus operativus Inductio partus Stimulatio partus Partus prolongatus Praesentatio manus fetus Prolapsus funiculi umbilicalis Vacuum extractor Forceps egressus Ruptura uteri in cicatrice post sectionem caesaream Episiotomia et episiorrhaphia (sutura perinei) Auxilium manuale modo Bracht Sectio caesarea transperitonealis suprapubica transversa Sectio caesarea in segmento inferiore transversa modo Pfannenstiel Ruptura colli uteri et sutura Ruptura perinei tertio gradu Laceratio clitoris Hypotonia uteri Atonia uteri Inversio uteri Revisio cervicis uteri poród samoistny o czasie poród przedwczesny operacyjny indukcja (wzniecenie) porodu poród stymulowany poród przedłużony przodowanie rączki płodu wypadnięcie pępowiny wyciągacz próżniowy (próżniociąg położniczy) kleszcze wyjściowe pęknięcie macicy w bliźnie po cięciu cesarskim nacięcie i zeszycie krocza pomoc ręczna sposobem Brachta cięcie cesarskie przezotrzewnowe nadłonowe poprzeczne cięcie cesarskie w dolnym odcinku poprzecznie metodą Pf. pęknięcie szyjki macicy i zeszycie pęknięcie krocza III rozdarcie łechtaczki niedowład macicy bezwład macicy wynicowanie macicy kontrola szyjki macicy GINEKOLOGIA Sterilitas primaria Sterilitas secundaria Infertilitas Menarche Menstruatio Menopausa Amenorrhoea primaria Amenorrhoea secundaria Algomenorrhoea (dysmenorrhoea) Polymenorrhoea Hypermenorrhoea Oligomenorrhoea Menorrhagia Hypoplasia ovariorum niepłodność pierwotna niepłodność wtórna niemożność donoszenia ciąży pierwsza miesiączka miesiączka ostatnia miesiączka brak miesiączki pierwotny brak miesiączki wtórny bolesne miesiączkowanie częste miesiączkowanie obfite miesiączkowanie rzadkie miesiączkowanie przedłużone obfite miesiączkowanie niedorozwój jajnika 5
Aplasia ovariorum Aplasia oviductuum Aplasia uteri Uterus subseptus Uterus septus Uterus bicornis Uterus unicornis Uterus duplex Uterus rudimentarius Uterus arcuatus Atresia uteri Retroflexio uteri Cystocele Rectocele Colpoplastica anterior (posterior) Resectio partialis ovarii (cuneiformis) Ovariectomia Enucleatio myomatis uteri Excisio cystis... Solutio adhaesionum... Hysterectomia abdominalis sine adnexibus Tumor Fibroma Adenoma Myoma (myomata) Salpingoplastica Adnexitis acuta (chronica) Parametritis Colpitis Abscessus ovarii Pyoovarium Pyosalpinx brak jajnika brak jajowodów brak macicy macica częściowo przegrodzona macica przegrodzona macica dwurożna macica jednorożna macica podwójna macica szczątkowa macica łukowata zarośnięcie macicy tyłozgięcie macicy uchyłek pęcherza moczowego uchyłek odbytnicy operacja plastyczna przedniej (tylnej) ściany pochwy wycięcie częściowe jajnika (klinowe) wycięcie jajnika wyłuszczenie mięśniaka macicy wycięcie torbieli... uwolnienie ze zrostów... wycięcie macicy drogą brzuszną bez przydatków guz włókniak gruczolak mięśniak (mięśniaki) operacja plastyczna jajowodu zapalenie przydatków ostre (przewlekłe) zapalenie przymacicza zapalenie pochwy ropień jajnika ropniak jajnika ropniak jajowodu 6
NEONATUS Ductus arteriosus persistens Asphyxia neonati Hypoxia intrauterina Fractura claviculae Paresis: plexus brachialis nervi facialis Cephalhematoma Occlusio (atresia) ani Polydactylia Syndactylia Amelia Stridor laryngitis Icterus neonatorum Naevus... Hypospadiasis Epispadiasis Cryptorchismus przetrwały przewód tętniczy (Botalla) zamartwica noworodka niedotlenienie wewnątrzmaciczne złamanie obojczyka porażenie: splotu barkowego nerwu twarzowego krwiak podokostnowy czaszki niedrożność (zarośnięcie) odbytu palce nadliczbowe zarośnięte palce brak kończyn świst krtani żółtaczka noworodków znamię... spodziectwo wierzchniactwo wnętrostwo 7