Kontrola schodów i chodników ruchomych pod kątem bezpieczeństwa użytkowania INSTRUKCJA DLA WŁAŚCICIELI I ZARZĄDCÓW OBIEKTÓW 1
Spis treści 1. Wprowadzenie...3 2. Kontrola wizualna przed włączeniem urządzenia...5 3. Funkcjonalna kontrola podczas włączania urządzenia...10 4. Wyłączanie urządzenia z ruchu...13 5. Bezpieczeństwo użytkowania schodów i chodników ruchomych...14 Załącznik: Lista dziennych kontroli schodów i chodników ruchomych 2
1. Wprowadzenie Bezpieczeństwo produktów i usług KONE to efekt naszego rygorystycznego stosowania się do zasad projektowania, wytwarzania, montażu i konserwacji urządzeń. Bezpieczeństwo jest naszym priorytetem. Zero wypadków to nasz cel przy podejmowaniu każdego przedsięwzięcia, na każdym stanowisku pracy i na każdym etapie eksploatacji urządzeń. Wszystkie schody i chodniki ruchome KONE standardowo wyposażone są w najważniejsze jakości zabezpieczenia, takie jak systemy czujników prędkości czy wyłączniki awaryjne. Rozwiązania te sprawiają, że urządzenia KONE wyznaczają standardy bezpieczeństwa wszystkie nasze urządzenia spełniają odpowiednie normy bezpieczeństwa, w tym ISO 14001 i EN115. Bezpieczne użytkowanie urządzeń zależy jednak nie tylko od ich wysokiej jakości i optymalnej konserwacji wiele zależy od Właścicieli i Zarządców budynków, odpowiedzialnych za utrzymywanie urządzeń we właściwym stanie oraz za ich odpowiednią eksploatację. Dokument ten, przeznaczony dla Właścicieli i Zarządców obiektów, jest Instrukcją kontroli schodów i chodników ruchomych pod kątem bezpieczeństwa ich użytkowania. Opisane w Instrukcji kontrole powinny odbywać się codziennie, przed włączeniem każdego z urządzeń. Codzienną kontrolę i uruchamianie urządzeń może wykonywać przeszkolony personel, posługując się niniejszą Instrukcją. Należy przy tym zwrócić uwagę, aby kontrolujący urządzenia Pracownicy byli odpowiednio ubrani (szczegóły na s. 16). Po zakończeniu kontroli należy upewnić się, że w urządzeniu nie pozostał kluczyk włącznika. Wskazane jest odnotowanie obserwacji kontrolnych na załączonej Liście codziennych kontroli (wskazane jest, by komplet List przechowywać przez 3 lata). W kwestiach budzących wątpliwości prosimy o kontakt telefoniczny. Centrum Obsługi Klientów KONE tel. 800-566-300 3
Główne części składowe schodów i chodników ruchomych Balustrada Bariera uniemożliwiająca wspinanie Szczotka cokołowa Pokrywa wewnętrzna cokołu Pokrywa zewnętrzna cokołu Stopień (paleta w chodnikach ruchomych) Poręcz Płyta wejścia Wlot poręczy Włącznik Wyłącznik STOP Wlot poręczy Włącznik Wyłącznik STOP Płyta wejścia Płyty grzebieniowe Panele boczne obudowy Płyty grzebieniowe Balustrada 4
2. Kontrola wizualna przed włączeniem urządzenia Ogólny stan urządzenia Przed włączeniem urządzenia (kluczyk nie może znajdować się we włączniku) w pierwszej kolejności należy dokonać jego kontroli wizualnej, polegającej na dokładnym sprawdzeniu, czy żaden element nie jest uszkodzony czy urządzenie nie nosi śladów wandalizmu czy nie ma pęknięć na częściach szklanych lub też zaostrzonych krawędzi np. przy poręczach, pokrywach wewnętrznych cokołów albo u wlotu poręczy czy nie brakuje bocznych paneli obudowy, co może stanowić poważne zagrożenie wypadkowe stanowić wypadkowe. Osłony, bariery i odbojniki Ważne jest sprawdzenie osłon zabezpieczających (ilustracja 1) - powinny być stabilne i szczelnie przylegające do sąsiadujących z nimi elementów konstrukcji. Stabilna powinna być również bariera uniemożliwiająca wspinanie (ilustracja 3) oraz odbojniki trójkątne (ilustracja 2). Należy sprawdzić, czy odbojniki znajdują się na właściwym miejscu i czy nie są popękane. UWAGA! Obluzowanie lub uszkodzenie któregokolwiek z wymienionych elementów grozi wypadkiem. 2. Odbojnik Odbojnik trójkątny 3. Bariera uniemożliwiająca wspinanie Osłona czołowa 1. Osłony zabezpieczające 5
Stopnie i palety Stopnie (w schodach ruchomych) i palety (w chodnikach ruchomych) powinny być kompletne i bez śladów uszkodzeń. Ponadto należy zadbać, by były czyste i suche Jeżeli na stopniach lub paletach wylane zostały olej, woda lub jakakolwiek inna substancja mogąca grozić pośliźnięciem, należy po założeniu rękawic, usunąć ją w całości w razie problemów prosimy o kontakt z Centrum Obsługi Klientów KONE. Płyty grzebieniowe Płyta grzebieniowa powinna być ustawiona równolegle do żeber stopni. Należy sprawdzić czy grzebienie nie mają złamanych zębów. W razie, gdyby płyty grzebieniowe pozbawione były dwóch lub większej liczby sąsiadujących zębów nie należy włączać urządzenia, lecz wezwać ekipę serwisową dzwoniąc do Centrum Obsługi Klientów KONE. Pomiędzy grzebieniami i stopniami lub paletami nie może być piasku, kamyczków czy innych zanieczyszczeń. Zakleszczone stałe zanieczyszczenia można spróbować usunąć samodzielnie po uprzednim założeniu rękawic w razie wątpliwości prosimy o kontakt z Centrum Obsługi Klientów KONE. UWAGA! Jeśli podczas eksploatacji schodów lub chodnika stwierdza się brak sąsiadujących zębów płyty grzebieniowej (jak w powyższym opisie) należy wyłączyć urządzenie i skontaktować się z Centrum Obsługi Klientów KONE. Stopnie schodów ruchomych UWAGA! Jeżeli obecność śliskiej substancji zostanie stwierdzona w czasie użytkowania urządzenia, należy je wyłączyć, ustawić barierki ostrzegawcze, a następnie postępować jak w opisie powyżej. Płyta grzebieniowa we właściwej pozycji 6
Wloty poręczy Nie należy włączać urządzenia, jeśli któryś z wlotów poręczy lub paneli wlotów poręczy jest uszkodzony, obluzowany lub odchylony. Podobnie, jeśli poręcz styka się z wlotem poręczy (powinna być między nimi niewielka szczelina). W takiej sytuacji należy skontaktować się z Centrum Obsługi Klientów KONE. Minimalny obszar wejścia lub wyjścia A. Wolna przestrzeń w obszarze wejścia i wyjścia tworzy prostokąt o szerokości w (szerokość urządzenia licząc od zewnętrznych krawędzi balustrad), poszerzonej z każdej strony o minimum 80 mm; drugi bok prostokąta ma minimalną długość 2,5 m (jak na ilustracji 2). w 80 mm 2,5 m Wlot poręczy Panel wlotu poręczy Wlot poręczy nie może być zanieczyszczony każde obce ciało pomiędzy poręczą a jej wlotem może spowodować nagłe zatrzymanie (konieczny kontakt z Centrum Obsługi Klientów KONE). Obszary wejścia i wyjścia Obszary wejścia i wyjścia muszą być czyste i suche. Nie wolno na nich ustawiać żadnych sprzętów, takich jak reklamy, tablice informacyjne, wózki sklepowe. Ilustracje 2 i 3 prezentują dwie możliwości zorganizowania minimalnej wolnej przestrzeni wejścia/wyjścia. 2. Minimalny obszar wejścia lub wyjścia (opcja A) B. Wolna przestrzeń w obszarze wejścia i wyjścia tworzy prostokąt o podwójnej szerokości w, zwiększonej o 160 mm; drugi bok prostokąta ma minimalną długość 2 m (jak na ilustracji 3). 2,0 m w >2w + 160 mm 3. Minimalny obszar wejścia lub wyjścia (opcja B) 1. Niewłaściwe ustawienie reklamy w obszarze wejścia i wyjścia 7
Balustrady Żadne elementy balustrady nie mogą mieć ostrych krawędzi jeśli pojawi się taki problem, należy poinformować o nim Centrum Obsługi Klientów KONE. Jeżeli któryś panel szklany balustrady jest pęknięty lub rozbity (brak panelu), nie należy włączać urządzenia i trzeba zgłosić to w Centrum Obsługi Klientów KONE. UWAGA! Jeśli podczas użytkowania któryś z paneli zostanie uszkodzony należy wyłączyć urządzenie i skontaktować się z Centrum Obsługi Klientów KONE. Cokoły i szczotki cokołowe Elementy cokołów powinny być gładkie, nie mogą być ostro zakończone, odstające, pogięte czy w jakikolwiek inny sposób uszkodzone bądź też niekompletne. Szczególną uwagę należy zwrócić na kompletność śrub mocujących pokrywę wewnętrzną cokołu. Jeśli stwierdza się któreś z wymienionych anomalii, należy zgłosić to w Centrum Obsługi Klientów KONE. Cokół Szczotka Daszek cokołu Kompletna balustrada schodów ruchomych Szczeliny pomiędzy panelami szklanymi powinny być równe i nie przekraczać szerokości 4 mm. Jeśli szerokość jest większa, należy skontaktować się z Centrum Obsługi Klientów KONE. Maksymalna odległość między panelami 4 mm 8
Wolna przestrzeń nad schodami lub chodnikiem ruchomym Minimalna odległość od powierzchni stopni/palet do sufitu wynosi 2,3 m. żadne reklamy, dekoracje czy znaki informacyjne nie mogą znajdować się poniżej tej wysokości. Jeśli wysokość jest niższa nie należy użytkować urządzenia. 2,3 m Piktogramy dotyczące bezpieczeństwa Nowe urządzenia wyposażone są w komplet piktogramów, dotyczących bezpieczeństwa użytkowania. Naklejki z piktogramami naklejone są w wybranych przez producenta miejscach. Kiedy naklejki przestają być czytelne, noszą ślady zniszczenia lub są niekompletne, należy zgłosić ten fakt w Centrum Obsługi Klientów KONE. Dopóki ekipa serwisowa nie wymieni piktogramów na nowe, czytelne, nie należy eksploatować urządzenia. Minimalna odległość od stopni/palet do sufitu UWAGA! Nie wolno przewozić schodami czy chodnikami ruchomymi żadnych sprzętów o długości powyżej 2 m. Nieprzestrzeganie tej zasady grozi bardzo poważnymi w skutkach wypadkami. 9
3. Funkcjonalna kontrola podczas włączania urządzenia Kontrolę funkcjonalną powinien przeprowadzać przeszkolony personel, każdorazowo przed włączeniem urządzenia. Kontrola ta powinna być poprzedzona kontrolą wizualną (omówioną w poprzednim rozdziale). Zaleca się odnotowywanie wszelkich spostrzeżeń na Liście dziennych kontroli schodów i chodników ruchomych (będącej załącznikiem do niniejszej Instrukcji). UWAGA! Nie wolno uruchamiać urządzenia, jeśli na jego stopniach/paletach znajdują się ludzie. Włączanie urządzenia Aby włączyć urządzenie należy włożyć kluczyk do jednego z włączników (w prawej dolnej lub lewej górnej części schodów, patrząc z dołu) patrz ilustracja na s. 4. Włącznik z kluczykiem w prawej dolnej części urządzenia Aby schody poruszały się w dół, należy przekręcić kluczyk we włączniku zgodnie z ruchem wskazówek zegara (w kierunku przeciwnym, jeśli mają jechać do góry). Włącznik z kluczykiem w lewej górnej części urządzenia Aby schody poruszały się do góry należy przekręcić kluczyk we włączniku zgodnie z ruchem wskazówek zegara (w kierunku przeciwnym, jeśli mają jechać w dół). UWAGA! Urządzenie po włączeniu, w ramach kontroli, musi wykonać co najmniej dwa pełne obiegi. Podczas próbnych obiegów należy dokonać kontroli wizualnej całego urządzenia. Zanim schody lub chodnik zostaną włączone nie ma możliwości skontrolowania całej długości ich poręczy i wszystkich stopni lub palet. Dlatego w pierwszej kolejności po włączeniu każdego urządzenia należy ocenić wizualnie te właśnie elementy czy nie noszą śladów uszkodzenia i czy są kompletne (patrz rozdział o kontroli wizualnej). Kontrola funkcjonalna w dalszej części ma na celu sprawdzenie, czy urządzenie działa bezawaryjnie. Należy zatem skontrolować, czy poręcz porusza się z tą samą prędkością co stopnie/palety oraz czy ich ruch jest równomierny i płynny. Należy dokładnie sprawdzić, czy któreś elementy urządzenia nie ulegają wibracji lub nie emitują hałasu. W wypadku stwierdzenia wymienionych nieprawidłowości należy skontaktować się z Centrum Obsługi Klientów KONE, podobnie jak w sytuacji niemożności uruchomienia urządzenia. Włącznik na panelu wlotu poręczy 10
Zatrzymanie urządzenia po włączeniu Najczęstszą przyczyną zatrzymania się urządzenia wkrótce po włączeniu jest zadziałanie jednego z systemów bezpieczeństwa tj. kontaktu płyty grzebieniowej lub kontaktów wlotów poręczy. W takiej sytuacji należy wyłączyć urządzenie tj. przekręcić kluczyk włącznika do pozycji wyjściowej (zero) i podjąć następujące kroki: sprawdzić, czy płyta grzebieniowa (1) jest równoległa do stopni (2) i czy oba te zespoły są dobrze do siebie dopasowane skontrolować, czy między płytą grzebieniową a stopniami nie ma zanieczyszczeń (kamyków, gwoździ, monet etc.), które można by bez trudu usunąć np. szczotką sprawdzić, czy wloty poręczy są wolne od zanieczyszczeń, które można by łatwo usunąć bez użycia metalowych narzędzi. Próbę usunięcia zanieczyszczeń może podjąć wyłącznie doświadczony w obsłudze schodów i chodników ruchomych Pracownik. Po usunięciu zanieczyszczeń można ponownie włączyć urządzenie. Jeśli próba nie powiedzie się lub w razie jakichkolwiek wątpliwości dotyczących tej procedury należy skontaktować się z Centrum Obsługi Klientów KONE. UWAGA! Ewentualną próbę usunięcia zanieczyszczeń spomiędzy płyty grzebieniowej a stopni można podjąć jedynie po uprzednim wyłączeniu urządzenia (kluczyk włącznika w pozycji zero). 11
Światła kierunkowe (opcjonalne) Po uruchomieniu urządzenia powinny włączyć się światła ostrzegawcze (nie wszystkie urządzenia są w nie wyposażone). Należy sprawdzić, czy wskazania świetlne są prawidłowe, tzn. czy włączyły się: światła zielone dla pieszych wchodzących na schody lub chodnik w kierunku zgodnym z ruchem stopni/palet światła czerwone dla wchodzących w kierunku przeciwnym do ruchu stopni/palet. Zapobieganie zatorowi w ruchu ludzi Jeśli dwa urządzenia połączone są w ciąg komunikacyjny, bez pośredniego wyjścia między nimi, należy sprawdzić, czy obydwa poruszają się w tym samym kierunku. Zanim urządzenia zostaną udostępnione użytkownikom muszą poruszać się w tym samym kierunku. Należy sprawdzić prawidłowość wskazań oznaczeń świetlnych Schody/palety urządzeń połączonych w jeden ciąg komunikacyjny muszą poruszać się w tym samym kierunku 12
4. Wyłączanie urządzenia z ruchu Zatrzymanie urządzenia W celu wyłączenia urządzenia należy przekręcić kluczyk włącznika do pozycji zero. Gdyby urządzenie nie zatrzymało się, konieczne jest wezwanie ekipy serwisowej przez Centrum Obsługi Klientów KONE. Przycisk STOP (w kolorze czerwonym) UWAGA! Nie należy włączać ani wyłączać obciążonego urządzenia (na stopniach/paletach są ludzie lub towary). Wyjątkiem od tej zasady są sytuacje zagrożenia wypadkowego. Zatrzymanie awaryjne Jeśli podczas pracy urządzenia dojdzie do awarii lub zagrożenia bezpieczeństwa pasażerów, należy natychmiast wyłączyć urządzenie przez naciśnięcie przycisku STOP. Przycisku tego nie należy używać do planowego zatrzymywania urządzenia. Awarię należy zgłosić w Centrum Obsługi Klientów KONE. Jeśli urządzenie zostało wyłączone z powodu zagrożenia wypadkowego, można je ponownie włączyć po ustaniu zagrożenia; przed udostępnieniem go użytkownikom należy dokonać pełnej kontroli wizualnej. 13
5. Bezpieczeństwo użytkowania schodów i chodników ruchomych Bezpieczne korzystanie z urządzeń zalecenia dla użytkowników Wchodząc na urządzenie należy chwycić się poręczy i uważnie stanąć na pojedynczym stopniu. Nie wolno siadać na poręczy czy przeciążać jej w jakikolwiek sposób np. ciągnąc ją lub kładąc na niej ciężkie przedmioty. Nie należy też przechylać się przez balustradę. Dzieci mogą korzystać ze schodów lub chodników ruchomych tylko pod opieką dorosłych. Małe dzieci powinno się trzymać za rękę. Należy stać w pewnej odległości od balustrady, zwracając uwagę, żeby części garderoby nie dotykały poręczy lub balustrady. Nie wolno wchodzić na schody lub chodnik bez obuwia. Wyłącznik awaryjny STOP może być użyty tylko w razie zagrożenia wypadkowego, wypadku lub awarii urządzenia. Należy sprawnie wchodzić na urządzenie lub schodzić z niego, tak by nie powodować zatoru. 14
Bezpieczne korzystanie z urządzeń przeciwwskazania Nie należy przewozić schodami ruchomymi Żadnych wózków, czy to dziecięcych, czy sklepowych do tego celu służą windy. Ze schodów i chodników ruchomych powinno się korzystać z należytą uwagą. Podczas jazdy nie wolno się dekoncentrować np. czytaniem gazety czy rozmową telefoniczną. Zakazane są wszelkie gry i zabawy, bieganie po stopniach/paletach, a w szczególności siadanie na poręczy. Osoby korzystające z wózków inwalidzkich, lasek lub tzw. balkoników nie powinny korzystać ze schodów lub chodników ruchomych powinny wybrać windę. Przed wejściem na schody należy obserwować ruch stopni nie wolno wchodzić na nie w kierunku przeciwnym do ich jazdy. Nie wolno przewozić schodami ruchomymi długich bądź ciężkich przedmiotów. Na schodach i chodnikach ruchomych nie powinno się siadać, kucać ani opierać się rękami o stopnie. 15
Lista dziennych kontroli schodów i chodników ruchomych Budynek: Identyfikator urządzenia: Osoba odpowiedzialna: Adres: Data rozpoczęcia: Centrum Obsługi Klientów KONE: Formularz poniższy przeznaczony jest do kolejnych, w ciągu tygodnia, opisów jednego urządzenia podczas codziennej kontroli przed uruchomieniem. Jeżeli chociaż w jednym punkcie (1-24) dziennej kontroli wskazuje się niewłaściwe funkcjonowanie elementu urządzenia, nie należy udostępniać go użytkownikom. Kontrole i uruchamianie urządzeń, opisane w niniejszej Instrukcji, powinien przeprowadzać przeszkolony personel, znający opisane w Instrukcji zasady postępowania. Pracownicy wykonujący kontrole i uruchamianie urządzeń powinni być wyposażeni w przylegające do ciała stroje robocze oraz rękawice. Niewskazane jest podczas kontroli noszenie biżuterii, pasków oraz luźno zwisających elementów garderoby np. szalików. Włosy powinny być przykryte, związane bądź gładko zaczesane. Szczegóły dotyczące wymienionych elementów urządzenia (1-25) można znaleźć w niniejszej Instrukcji na stronie wskazanej w trzeciej kolumnie poniższej tabeli. Nazwisko osoby uruchamiającej urządzenie: Lp. Pozycja listy kontrolnej Opis na stronie Pon Wt Śr Czw Pt Sob Nd 1 Obszar wejścia (wejście) 7 2 Płyta grzebieniowa (wejście) 6 3 Wloty poręczy (wejście) 7 4 Włącznik (wejście) 10 5 Wyłącznik STOP (wejście) 13 6 Stopnie/ palety (czystość) 6 7 Stopnie/palety (uszkodzenia) 6 8 Stopnie/palety (zalanie) 6 9 Balustrady 8 10 Cokoły i daszki cokołowe 8 11 Szczotki cokołowe 8 12 Światła kierunkowe (opcjonalne) 12 13 Odbojniki 5 14 Osłony i obudowa 5 15 Bariera uniemożliwiająca wspinanie 5 16 Piktogramy 9 17 Palety/stopnie (druga strona) 6 18 Obszar wejścia (wyjście) 7 19 Wloty poręczy (wyście) 7 20 Wyłącznik STOP (wyjście) 13 21 Płyta grzebieniowa (wyjście) 6 22 Poręcz 10 23 Nienormalne wibracje lub hałasy 10 24 Prędkość poręczy i stopni/palet 10 25 Włącznik (wyjście) 10 16
Informacja o przeznaczeniu Instrukcji Niniejsza Instrukcja wydana jest dla celów informacyjnych. Ma służyć radą Właścicielom i Zarządcom nieruchomości, jak i kiedy należy kontrolować schody ruchome lub chodniki ruchome, aby zapewnić maksymalne bezpieczeństwo ich użytkownikom. Należy wziąć pod uwagę lokalne lub wewnętrzne przepisy w tym zakresie, które mogą zawierać dodatkowe, bardziej rygorystyczne zalecenia. Informacja o ilustracjach Ilustracje w tej Instrukcji potraktowano jako materiały poglądowe, co oznacza, że wygląd niektórych elementów użytkowanych urządzeń może różnić się nieco od elementów na ilustracjach. Gwarancja i odpowiedzialność Instrukcja i informacje w niej zawarte nie stanowią oferty handlowej w rozumieniu art. 66 par. 1 Kodeksu Cywilnego. KONE zastrzega sobie prawo do wprowadzania w dowolnym czasie zmian w swoich rozwiązaniach technicznych, specyfikacjach i procedurach opisanych w tej Instrukcji. Żadnej informacji zawartej w tej Instrukcji nie należy traktować jako gwarancji lub warunku wyraźnego lub dorozumianego dla jakiegokolwiek produktu, usługi czy procedury, a także ich przydatności w realizacji jakiegokolwiek celu. Żadna zawarta w tej Instrukcji informacja nie może być uważana za prezentację lub modyfikację warunków jakiejkolwiek umowy kupna-sprzedaży, konserwacji, modernizacji czy innych umów. KONE wyłącza jakąkolwiek odpowiedzialność związaną z użyciem lub rozpowszechnieniem informacji zawartych w tej Instrukcji. KONE nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne błędy w druku lub inne błędy czy pominięcia w tej Instrukcji, ani też za jej interpretację. Użytkownik tej Instrukcji przyjmuje na siebie całe ryzyko związane z jej zastosowaniem lub rozpowszechnieniem. 17
KONE dostarcza innowacyjnych i przyjaznych dla środowiska naturalnego rozwiązań w zakresie dźwigów, schodów ruchomych, drzwi automatycznych oraz systemów integrujących te urządzenia z automatyką inteligentnych budynków. Oferujemy naszym Klientom pełną obsługę na każdym etapie współpracy, począwszy od projektowania, poprzez realizację, a skończywszy na konserwacji i modernizacji urządzeń. Zapewniając od ponad stu lat płynny przepływ ludzi i towarów w obiektach naszych Klientów, staliśmy się w tej dziedzinie światowym liderem. Nasze zaangażowanie widoczne jest we wszystkich podejmowanych działaniach, w każdej fazie cyklu życia budynków. Kwestionujemy konwencjonalne metody pracy naszej branży cieszymy się zasłużoną reputacją lidera technologii dzięki takim innowacjom jak KONE MonoSpace, KONE EcoMod i KONE UltraRope. KONE zatrudnia obecnie około 50 000 specjalistów oddanych obsłudze Klientów w ponad 60 krajach świata. Copyright 2016 KONE Corporation www.kone.pl 18