Kuratorium Oświaty w Opolu REGULAMIN Wojewódzkiego Konkursu Polonistycznego dla uczniów szkół podstawowych województwa opolskiego w roku szkolnym 2012/2013 Opole 2012 rok
I. Podstawa prawna organizacji Wojewódzkiego Konkursu Polonistycznego dla uczniów szkół podstawowych województwa opolskiego w roku szkolnym 2012/2013 1 Opolski Kurator Oświaty, realizując zadanie określone w art.31 ust.1 pkt. 7 Ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty ( Dz. U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zmianami), zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 29 stycznia 2002 roku w sprawie organizacji oraz sposobu przeprowadzania konkursów, turniejów i olimpiad (Dz. U. z 2002 r. nr 13, poz. 125 ze zmianami), organizuje Wojewódzki Konkurs Polonistyczny dla uczniów szkół podstawowych województwa opolskiego w roku szkolnym 2012/2013, nazywany dalej Konkursem. Szczegółowe zasady organizacji Konkursu określa Zarządzenie Nr 32 Opolskiego Kuratora Oświaty z dnia 31 sierpnia 2012 r. w sprawie organizacji konkursów przedmiotowych dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów województwa opolskiego w roku szkolnym 2012/2013. II. Cele Konkursu Celami Konkursu są: 2 1. rozbudzanie ciekawości poznawczej i twórczego myślenia uczniów, 2. wdrażanie do samokształcenia kulturowo-literackiego i językowego uczniów, 3. stwarzanie uczestnikom Konkursu możliwości prezentacji własnych uzdolnień i talentów literackich, 4. kształtowanie postawy szacunku wobec wybitnych dzieł literatury i kultury polskiej oraz światowej, 5. motywowanie nauczycieli do podejmowania różnorodnych działań w pracy z uczniem zdolnym, 6. promowanie osiągnięć uczniów i ich nauczycieli opiekunów. III. Organizacja Konkursu 3 Zasady/tryb pracy Komisji Konkursowej określone są w załączniku do Zarządzenia Nr 32 Opolskiego Kuratora Oświaty z dnia 31 sierpnia 2012 r.: Zasady organizacji konkursów przedmiotowych dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów województwa opolskiego w roku szkolnym 2012/2013. 2
4 Wojewódzka Komisja Konkursowa, powołana przez Opolskiego Kuratora Oświaty do organizacji Wojewódzkiego Konkursu Polonistycznego, złożona z nauczycieli - specjalistów w zakresie języka polskiego, dokonuje weryfikacji prac uczestników po etapie gminnym i ustala listę uczniów zakwalifikowanych do etapu wojewódzkiego, przeprowadza etap wojewódzki oraz rekomenduje Opolskiemu Kuratorowi Oświaty listę finalistów i laureatów Konkursu. 5 Konkurs jest przeprowadzany w trzech etapach: 1. szkolnym, 2. miejskim/ gminnym, 3. wojewódzkim. Harmonogram przebiegu Konkursu: 6 NAZWA KOLEJNEGO ETAPU DATA GODZINA ROZPOCZĘCIA 1 2 3 szkolny do 26.11.2012 roku Ustala organizator. miejski/gminny wojewódzki 14.01.2013 r. 12.02.2013 r. godz. 9 00 godz. 10 00 7 Na poszczególnych etapach Konkursu uczniowie rozwiązują sprawdzian składający z zadań otwartych (w tym - dłuższa forma wypowiedzi) i zamkniętych. się 8 Czas na rozwiązanie zadań wynosi od 90 do 120 minut, odpowiednio na kolejnych etapach Konkursu: NAZWA KOLEJNEGO ETAPU CZAS NA ROZWIĄZANIE ZADAŃ 1 2 1. szkolny 90 minut 2. miejski/gminny 120 minut 3. wojewódzki 120 minut 3
IV. Ustalanie wyników konkursu 9 1. Wyniki eliminacji szkolnych ustalają szkolne komisje konkursowe i one zgłaszają do etapu miejskiego/gminnego uczniów, którzy w zawodach szkolnych uzyskali nie mniej niż 75% punktów możliwych do zdobycia. 2. Wyniki eliminacji miejskich/gminnych jako kwalifikacji do etapu wojewódzkiego - ustala Wojewódzka Komisja Konkursowa w ciągu 3 dni od daty otrzymania protokołu komisji miejskich/gminnych i po weryfikacji prac konkursowych. 3. Do etapu wojewódzkiego kwalifikuje się uczestnik eliminacji miejskich/gminnych, który uzyskał nie mniej niż 85% punktów możliwych do zdobycia. 4. Wyniki eliminacji wojewódzkich ustala Wojewódzka Komisja Konkursowa. 5. Tytuły laureata lub finalisty nadaje Opolski Kurator Oświaty. 1) Tytuł laureata Wojewódzkiego Konkursu Przedmiotowego otrzymuje uczestnik konkursu, który w etapie wojewódzkim uzyskał nie mniej niż 85 % punktów możliwych do zdobycia. 2) W przypadku, gdy żaden uczestnik konkursu nie uzyska 85 % punktów możliwych do zdobycia, tytuł laureata przyznaje się tylko zwycięzcy konkursu. 3) Tytuł finalisty otrzymuje każdy uczestnik etapu Wojewódzkiego Konkursu Przedmiotowego. V. Tryb ogłaszania wyników 10 1. Wyniki eliminacji szkolnych ogłaszane są w sposób i w terminie określonych przez organizatorów konkursu na etapie szkolnym. 2. Wyniki eliminacji miejskich/gminnych ogłaszane są na tej samej stronie internetowej, co wyniki eliminacji wojewódzkich, w terminie 14 dni od daty przeprowadzenia tych eliminacji. 3. Wyniki eliminacji wojewódzkich ogłaszane są w terminie 7 dni od daty przeprowadzenia zawodów wojewódzkich (z uwzględnieniem procedury odwoławczej), na stronie internetowej: www.mdk.opole.pl. Wyniki konkursu etapu wojewódzkiego ustalone przez Wojewódzką Komisję Konkursową i zatwierdzone przez Opolskiego Kuratora Oświaty są ostateczne. 4
VI. Zakres wiedzy i umiejętności wymaganych na poszczególnych stopniach konkursu oczekiwania wobec uczestników 11 Na wszystkich etapach Wojewódzkiego Konkursu Polonistycznego dla uczniów szkół podstawowych uczestnicy powinni wykazać się wiedzą i umiejętnościami przewidzianymi w tzw. starej podstawie programowej kształcenia ogólnego z języka polskiego, zgodnie z Rozporządzeniem MEN z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 51, poz. 458 ze zmianami), w szczególności w zakresach: 1. znajomość tekstów kultury wskazanych w literaturze - lekturze Konkursu, 2. stosowanie różnych form wypowiedzi, w tym użytkowych, 3. znajomość i przestrzeganie zasad poprawności językowej, 4. umiejętność korzystania z różnych źródeł informacji, 5. czytanie ze zrozumieniem różnych tekstów kultury, przekazów ikonicznych oraz tekstów źródłowych, 6. znajomość gatunków literackich i pojęć teoretycznych oraz zagadnień językowych, 7. określanie funkcji elementów tekstu przy użyciu odpowiedniej terminologii i wykorzystywanie różnych kontekstów, 8. umiejętność odczytywania sensów utworów literackich i rozumienie podstawowych środków artystycznego wyrazu, 9. znajomość wyrażeń, zwrotów frazeologicznych, porzekadeł i przysłów związanych z literaturą - lekturą Konkursu, 10. umiejętność analizy tekstów, formułowanie opinii, argumentowanie, 11. podejmowanie własnej twórczej aktywności, 12. funkcjonalne posługiwanie się wiedzą z zakresu nauki o języku. 12 ETAP SZKOLNY WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE Uczeń: 1. zna podane niżej pojęcia i posługuje się nimi, dokonując analizy i interpretacji tekstu: 1) temat i główna myśl utworu, zdarzenie, sytuacje przedstawione wprost i ukryte, wątek, bohater, czas i miejsce zdarzeń, 2) nadawca i odbiorca wypowiedzi, 3) tekst informacyjny, literacki, reklamowy, 4) opowiadanie, baśń, legenda, mit, komiks, 5) proza, poezja, 6) wers, strofa (zwrotka), refren, 7) porównanie, epitet, wyraz dźwiękonaśladowczy, uosobienie, ożywienie, fikcja literacka, realizm, prawdopodobieństwo, fantastyka; 5
2. wykorzystuje w praktyce wiedzę o języku poprzez: 1) rozpoznawanie wypowiedzeń oznajmujących, pytających, rozkazujących, 2) rozpoznawanie zdań pojedynczych rozwiniętych i nierozwiniętych, złożonych, równoważnika zdania, 3) budowanie wskazanych wyżej wypowiedzeń i ich przekształcanie, 4) wskazywanie i budowanie podmiotu oraz orzeczenia w wypowiedzeniu, 5) rozróżnianie rzeczownika, przymiotnika, liczebnika, czasownika, przysłówka, 6) określanie formy przypadków, liczb, czasów, osób i rodzajów gramatycznych, 7) stosowanie poprawnych form gramatycznych wyrazów odmiennych; 3. tworzy wypowiedź pisemną w następujących formach gatunkowych: 1) opowiadanie, 2) opis przedmiotu, postaci, krajobrazu, 3) ogłoszenie, zawiadomienie, 4) zaproszenie, 5) przepis, 6) list prywatny, 7) pamiętnik, dziennik, 8) plan odtwórczy ramowy i szczegółowy; 4. zna i stosuje w praktyce podstawowe zasady ortografii i interpunkcji; 5. posługuje się wiedzą na temat wyszukiwania informacji w Internecie, zna budowę i zastosowanie encyklopedii, słowników ortograficznego i języka polskiego,. 13 ETAP MIEJSKI/GMINNY WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE Uczeń spełnia wymagania do etapu szkolnego oraz: 1. zna podane niżej pojęcia i posługuje się nimi, dokonując analizy i interpretacji tekstu: 1) dotyczące filmu i telewizji, w tym: scenariusz, reżyseria, scenografia, gra aktorska, plan filmowy, ujęcie, 2) narrator i narracja, 3) podmiot mówiący (liryczny), 4) rytm, rym, 5) przenośnia, 6) powieść przygodowa, obyczajowa, młodzieżowa, 7) bajka, przysłowie; 2. posługuje się w praktyce wiedzą o języku poprzez: 1) stopniowanie przymiotnika i przysłówka, 2) rozpoznawanie zaimka, spójnika, przyimka oraz przez ich stosowanie w tekstach, 3) rozpoznawanie przydawki, dopełnienia, okolicznika, 4) rozróżnianie zdań złożonych współrzędnie i podrzędnie, 5) rozróżnianie samogłosek, spółgłosek, głosek ustnych nosowych, 6) twardych miękkich, dźwięcznych bezdźwięcznych. 6
3. tworzy wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: 1) opowiadanie z dialogiem odtwórcze lub twórcze, 2) list oficjalny, 3) instrukcja, 4) sprawozdanie; 4. poprawnie używa znaków interpunkcyjnych w wypowiedzeniu złożonym; 5. posługuje się wiedzą na temat budowy i zastosowania słownika wyrazów obcych i słownika wyrazów bliskoznacznych. 14 ETAP WOJEWÓDZKI WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE Uczeń spełnia wymagania do etapów szkolnego i miejskiego/gminnego oraz: 1. zna wskazane niżej pojęcia i posługuje się nimi, dokonując analizy i interpretacji tekstu: 1) wiersz rymowany i nierymowany (biały), 2) akcja, fabuła, punkt kulminacyjny, 3) fraszka, 4) słownictwo związane z prasą: szpalta, redaktor, artykuł, wywiad, reportaż, 5) słownictwo dotyczące widowiska teatralnego: dekoracja, charakteryzacja, 6) kostiumy, rekwizyty, 7) związki frazeologiczne z następujących kręgów tematycznych: rodzina, dom, szkoła; 2. posługuje się w praktyce wiedzą o języku poprzez: 1) określanie budowy słowotwórczej wyrazów wskazywanie podstawy słowotwórczej i formantu, 2) określanie funkcji formantów tworzenie zdrobnień, zgrubień, 3) rozpoznawanie i poprawne stosowanie w tekście czasowników w trybach: orzekającym, przypuszczającym, rozkazującym; 3. tworzy wypowiedź pisemną w następujących formach gatunkowych: 1) opis dzieła sztuki, 2) charakterystyka, 3) streszczenie, 4) opowiadanie z dialogiem, z elementami opisu przedmiotu, postaci, krajobrazu, 5) sprawozdanie z elementami recenzji. VII. Wykaz literatury 15 LEKTURY Podkreśleniem zaznaczono lektury spoza podstawy programowej. 7
ETAP SZKOLNY - lektury proponowane: 1. legendy - w tym: podania o: Lechu, Popielu, Kraku, smoku wawelskim, królewnie Wandzie; Przerwany hejnał, Twardowski, Wiano świętej Kingi, O śpiących rycerzach w Tatrach, Złota kaczka, Bazyliszek, Syrena, Wars i Sawa; 2. baśnie - w tym: Hans Christian Andersen: Słowik, Nowe szaty cesarza, Dziewczynka z zapałkami, Brzydkie kaczątko, Królowa Śniegu; oraz 3. Carlo Collodi Pinokio, 4. Ferenc Monar Chłopcy z Placu Broni, 5. Jan Brzechwa- Akademia Pana Kleksa, 6. Janusz Korczak- Król Maciuś Pierwszy. ETAP MIEJSKI/GMINNY: 1. lektury proponowane do etapu szkolnego, oraz 2. Clive Staples Lewis - Opowieści z Narnii, cz. I: Lew, Czarownica i stara szafa, 3. Henryk Sienkiewicz - W pustyni i w puszczy, 4. Jean - Jacques Sempe - Mikołajek (I tom), 5. Joanna Olech - Dynastia Miziołków, 6. Mark Twain - Przygody Tomka Sawyera, 7. mitologia - w tym: mity o: Demeter i Korze, Syzyfie, Prometeuszu, Dedalu i Ikarze. ETAP WOJEWÓDZKI: 1. lektury proponowane do etapu szkolnego, 2. lektury do etapu miejskiego/gminnego, oraz 3. Irena Jurgielewiczowa - Ten obcy, 4. Stanisław Lem - Bajki robotów (Trzej elektrycerze, O maszynie cyfrowej co ze smokiem walczyła, Uranowe uszy), 5. Lucy Maud Montgomery - Ania z Zielonego Wzgórza, 6. Kornel Makuszyński - Szatan z siódmej klasy, 7. Alfred Szklarski - Tomek w krainie kangurów, 8. Juliusz Verne - W 80 dni dookoła świata, 9. Eliza Frances Hodgson Burnett Tajemniczy ogród. 8
16 LITERATURA ZALECANA - przygotowująca do udziału w Konkursie (na wszystkie etapy) 1. Bąba S., Dziamska G., Liberek J. - Podręczny słownik frazeologiczny języka polskiego, 2. Bortnowski S. Jak uczyć poezji, 3. Chrząstowska B., Wysłouch S. - Poetyka stosowana, 4. Chrząstowska B., Wysłouch S. - Wiadomości z teorii literatury w analizie literackiej, 5. Drabek B., Stachowicz A. - Zostań alfą i omegą z języka polskiego, 6. Handke R. - O czytaniu, 7. Kowalczykowa A., Marciszuk T. - Zaczynając od Baudelaireיּa. Interpretacje, 8. Kuziak M. - Jak pisać?, 9. Markowski A. - Czy znasz polszczyznę? Zagadki językowe, 10. Miodek J. - Ojczyzna polszczyzna; Nie taki język straszny, 11. słownik terminów literackich, 12. słownik ortograficzny języka polskiego, 13. inne słowniki poprawności językowej. Regulamin Wojewódzkiego Konkursu Polonistycznego opracowały: Helga Bieniusa- przewodnicząca Wojewódzkiej Komisji Konkursowej Jolanta Lamm- wiceprzewodnicząca Wojewódzkiej Komisji Konkursowej Lilianna Smaga- wiceprzewodnicząca Wojewódzkiej Komisji Konkursowej 9
10