Wydział Badań i Analiz Szczecin 2014

213 Poradnictwo zawodowe, kluby pracy, szkolenie bezrobotnych i poszukujących pracy, staż i przygotowanie zawodowe w miejscu pracy w województwie zachodniopomorskim Wydział Badań i Analiz Szczecin 214

WSTĘP... 2 CZĘŚĆ I...3 CHARAKTERYSTYKA BEZROBOCIA W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM... 3 LICZBA BEZROBOTNYCH I STOPA BEZROBOCIA W POLSCE... 3 LICZBA BEZROBOTNYCH W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM... 4 REJESTRACJE I WYREJESTROWANIA... 6 STRUKTURA ZAREJESTROWANYCH BEZROBOTNYCH WEDŁUG WIEKU, WYKSZTAŁCENIA, STAŻU PRACY I CZASU POZOSTAWANIA BEZ PRACY... 12 OFERTY PRACY W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM... 15 CZĘŚĆ II...17 PORADNICTWO ZAWODOWE... 17 PORADNICTWO INDYWIDUALNE... 18 PORADNICTWO GRUPOWE... 23 INFORMACJA ZAWODOWA... 25 BADANIA TESTOWE... 28 STRUKTURA OSÓB KORZYSTAJĄCYCH Z PORADNICTWA ZAWODOWEGO... 3 POMOC W AKTYWNYM POSZUKIWANIU PRACY (KLUBY PRACY)... 31 ORGANIZATORZY I UCZESTNICY SZKOLEŃ ORAZ ZAJĘĆ AKTYWIZACYJNYCH W ZAKRESIE AKTYWNEGO POSZUKIWANIA PRACY... 31 STRUKTURA UCZESTNIKÓW SZKOLEŃ W ZAKRESIE AKTYWNEGO POSZUKIWANIA PRACY (SZKOLENIA W KLUBACH PRACY) 34 STRUKTURA UCZESTNIKÓW ZAJĘĆ AKTYWIZACYJNYCH REALIZOWANYCH W RAMACH POMOCY W AKTYWNYM POSZUKIWANIU PRACY... 36 WYBRANE KATEGORIE UCZESTNIKÓW SZKOLEŃ I ZAJĘĆ AKTYWIZACYJNYCH REALIZOWANYCH W RAMACH POMOCY W AKTYWNYM POSZUKIWANIU PRACY... 38 SZKOLENIA... 39 OBSZARY ZAWODOWE SZKOLEŃ... 4 STRUKTURA OSÓB, KTÓRE UKOŃCZYŁY SZKOLENIE... 43 STAŻ I PRZYGOTOWANIE ZAWODOWE W MIEJSCU PRACY... 44 STAŻ... 44 PRZYGOTOWANIE ZAWODOWE... 49 PODSUMOWANIE... 51 ~ 1 ~

Wstęp Dokonujące się przemiany w sferze gospodarczej i społecznej oraz procesy restrukturyzacji zatrudnienia spowodowały, że wiele osób staje przed problemem utraty dotychczasowego zatrudnienia i koniecznością poszukiwania nowego miejsca pracy. Często jedną z głównych przeszkód w znalezieniu nowej pracy jest brak odpowiednich kwalifikacji lub umiejętności. Zgodnie z ustawą z dnia 24 kwietnia 24 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy Art. 34. powiatowe urzędy pracy prowadzą pośrednictwo pracy dla zarejestrowanych osób, a w razie braku możliwości zapewnienia odpowiedniego zatrudnienia: 1) Świadczą usługi poradnictwa zawodowego; 2) Umożliwiają udział w zajęciach klubu pracy; 3) Inicjują, organizują i finansują szkolenia bezrobotnych i innych uprawnionych osób oraz przyznają i wypłacają dodatki szkoleniowe lub stypendia; 4) Inicjują i dofinansowują tworzenie dodatkowych miejsc pracy; 5) Inicjują oraz finansują w zakresie określonym w ustawie inne instrumenty rynku pracy; 6) Inicjują i realizują projekty lokalne; 7) Przyznają i wypłacają zasiłki i inne świadczenia z tytułu bezrobocia. Poniższa analiza powstała na podstawie danych statystycznych zbieranych w sprawozdaniach MPiPS-1. Część I dotyczy sytuacji na regionalnym rynku pracy oraz poziomu bezrobocia. Część II powstała na podstawie załącznika 4 wypełnianego przez powiatowe urzędy pracy w województwie zachodniopomorskim oraz Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Szczecinie i Koszalinie. Stanowi ona zestawienie danych za okres 28-213 dotyczących poradnictwa zawodowego, klubów pracy, szkoleń zarówno bezrobotnych jak i poszukujących pracy oraz staży i przygotowania zawodowego dorosłych. ~ 2 ~

CZĘŚĆ I Charakterystyka bezrobocia w województwie zachodniopomorskim Liczba bezrobotnych i stopa bezrobocia w Polsce Według danych Eurostat zharmonizowana stopa bezrobocia 1 dla Polski w grudniu 213 roku wynosiła 1,1% tj. o,3 pkt proc. mniej niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. W grupie wybranych krajów największym bezrobociem na koniec roku charakteryzowała się Grecja 27,8%, o 1,7 pkt proc. więcej niż w na koniec 212 roku. Wykres 1. Zharmonizowana stopa bezrobocia w wybranych krajach w grudniu 212 i 213 roku (dane na dzień 5.2.214 roku) Grecja* Hiszpania Chorwacja Cypr Portugalia Słowacja Bułgaria Włochy Irlandia EA18 Litwa Łotwa* Francja EU28 Słowenia Polska Estonia** Węgry** Belgia Finlandia Szwecja Wielka Brytania* Rumunia Holandia Dania Malta Czechy Luksemburg Niemcy Austria Norwegia** 26,1 27,8 26,3 25,8 17,7 18,6 13,9 18,5 17,3 15,4 14,4 13,8 12,6 13,1 11,5 12,7 14, 12,1 11,9 12, 14, 11,6 13, 11,4 1,7 1,8 1,8 1,7 9,7 1,1 1,4 1,1 9,7 9,3 11, 9,3 8,1 8,4 7,9 8,4 8, 8, 7,7 7,2 6,7 7,1 5,8 7, 7,3 6,9 6,4 6,7 7,2 6,7 5,4 6,2 5,4 5,1 4,7 4,9 3,6 3,6 * październik r. ** listopad r. grudzień 212 grudzień 213 Źródło: EUROSTAT 1 Wg metodologii Eurostat zharmonizowana stopa bezrobocia jest wynikiem przyjętej przez EUROSTAT ujednoliconej metody wyznaczania tego wskaźnika dla każdego z krajów członkowskich. Dane obliczane są przez EUROSTAT w oparciu o kwartalne wyniki badania siły roboczej(badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności BAEL/ Labour Force Survey LFS) oraz miesięczne dane z bezrobocia rejestrowanego. Zharmonizowana stopa bezrobocia obliczana jest, jako procentowy udział bezrobotnych w liczbie ludności aktywnej zawodowo (tj. sumy pracujących i bezrobotnych). Dane te są wyrównywane sezonowo. (Źródło: Zasady metodyczne statystyki rynku pracy i wynagrodzeń.) ~ 3 ~

W 213 roku w porównaniu z ubiegłym, notowano wzrost bezrobocia rejestrowanego w Polsce. Na koniec grudnia 213 roku w rejestrach powiatowych urzędów pracy na obszarze kraju znajdowało się łącznie 2 157,9 tys. osób bezrobotnych wobec 2 136,9 tys. w analogicznym okresie roku ubiegłego, co oznacza wzrost o 1, pkt proc. W województwie mazowieckim liczba bezrobotnych w badanym okresie wykazywała się najwyższą tendencją wzrostową o 11 269 osób. Zarówno pod koniec 212 roku jak i 213 zarejestrowani stanowili 13,4% ludności aktywnej zawodowo 2. W zbiorowości bezrobotnych większość stanowiły kobiety tj. 51,% (51,4% w roku ubiegłym). Prawo do zasiłku posiadało 13,8% zarejestrowanych wobec 16,3% na koniec 212 roku. Ze zbioru województw największym odsetkiem osób bezrobotnych w ogólnej liczbie aktywnych zawodowo charakteryzowało się niezmiennie warmińsko-mazurskie 21,7%, a na kolejnym miejscu uplasowało się kujawskopomorskie 18,1%. Najmniejsze bezrobocie notowano w Wielkopolsce 9,6%. Zachodniopomorskie 18,2% Lubuskie 15,9% Wykres 2. Stopa bezrobocia w województwach w grudniu 212 i 213 roku POLSKA ( 13,4% ) Stopa bezrobocia w województwach stan na koniec grudnia 212 roku Pomorskie 13,4% Wielkopolskie 9,8% Kujawsko-pomorskie 18,1% Warmińsko-mazurskie 21,3% Mazowieckie 1,7% Podlaskie 14,7% (stopa bezrobocia po korekcie z dnia 18.1.213r.) Zachodniopomorskie 18,% Lubuskie 15,7% POLSKA ( 13,4% ) Pomorskie 13,3% Wielkopolskie 9,6% Kujawsko-pomorskie 18,1% Warmińsko-mazurskie 21,7% Mazowieckie 11,% Podlaskie 15,1% Stopa bezrobocia w województwach stan na koniec grudnia 213 roku Łódzkie 14,% Dolnośląskie 13,5% Świętokrzyskie Opolskie Śląskie 16,% 14,4% 11,1% Lubelskie 14,2% Stopa bezrobocia (%) Od 19,1 do 21,3 ( 1 ) Od 16,8 do 19,1 ( 2 ) Łódzkie 14,1% Dolnośląskie 13,2% Świętokrzyskie Opolskie Śląskie 16,5% 14,3% 11,2% Lubelskie 14,4% Stopa bezrobocia (%) Od 19,2 do 21,7 ( 1 ) Od 16,8 do 19,2 ( 2 ) Małopolskie 11,4% Podkarpackie 16,4% Od 14,5 do 16,8 ( 4 ) Od 12,2 do 14,5 ( 5 ) Małopolskie 11,6% Podkarpackie 16,4% Od 14,4 do 16,8 ( 5 ) Od 12, do 14,4 ( 4 ) Od 9,8 do 12,2 ( 4 ) Od 9,6 do 12, ( 4 ) *Stopa bezrobocia jest to odsetek osób bezrobotnych w liczbie cywilnej ludności aktywnej zawodowo. *Stopa bezrobocia jest to odsetek osób bezrobotnych w liczbie cywilnej ludności aktywnej zawodowo. Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie, Wydział Badań i Analiz Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie, Wydział Badań i Analiz Liczba bezrobotnych w województwie zachodniopomorskim Na koniec 213 roku w ewidencji urzędów pracy na obszarze województwa zachodniopomorskiego pozostawały 111 63 osoby bezrobotne wobec 112 521 osób w analogicznym okresie roku ubiegłego, co oznacza spadek o 1,3 pkt proc. Najniższa liczba bezrobotnych w analizowanym roku wypada w miesiącu sierpniu, czyli od początku analizowanego roku liczba bezrobotnych zmniejszyła się o 15,7 pkt proc., co jest stałą tendencją obserwowaną na rynku pracy. Spadek bezrobocia w pierwszej połowie roku wynika z większej podaży ofert pracy m.in. w budownictwie, rolnictwie, turystyce.. 2 Wg metodologii GUS stopa bezrobocia jest to procentowy udział bezrobotnych (ogółem lub danej grupy) w liczbie ludności aktywnej zawodowo (ogółem lub danej grupy). (Źródło: Zasady metodyczne statystyki rynku pracy i wynagrodzeń.) ~ 4 ~

115 65 117 642 115 533 18 492 13 536 98 12 96 522 96 374 98 64 99 614 13 743 19 964 119 42 12 632 12 34 114 394 18 928 13 34 11 311 1 114 1 773 11 779 14 994 18 94 116 398 118 97 116 797 112 3 17 782 13 16 11 88 11 148 12 487 14 273 17 846 112 521 121 94 121 951 119 18 114 862 19 62 15 128 13 117 12 76 13 283 13 992 17 88 111 63 Wykres 3. Liczba bezrobotnych z podziałem na płeć w województwie zachodniopomorskim w latach 21-213 14 12 1 8 6 4 2 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI 21 211 212 213 kobiety mężczyźni razem Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 1. Na koniec badanego okresu w strukturze zarejestrowanych według płci większość stanowiły kobiety 52,1%. Dla porównania na koniec 212 roku udział kobiet kształtował się na poziomie 52,3%, wykazuje, więc tendencję zniżkową. W końcu 213 roku prawo do zasiłku posiadało 17 217 osób, ponad połowę stanowiły kobiety (8 695). Osoby pobierające zasiłek stanowiły 15,5% bezrobotnych, w analogicznym okresie poprzedniego roku udział ten wynosił 18,4%. Zdecydowana większość zarejestrowanych na koniec badanego okresu to osoby już posiadające doświadczenie zawodowe tj. 83,2% (92 428 osób). W grupie tej znajdowały się m.in. osoby zwolnione z przyczyn dotyczących zakładu pracy, które stanowiły 4,8% tj. o 1,2 pkt proc. więcej niż przed rokiem. Pozostała blisko 19 tys. grupa osób bezrobotnych dotychczas nie pracowała. Z analizy danych dotyczących miejsca zamieszkania osób bezrobotnych wynika, że na koniec badanego okresu znaczną część stanowiły osoby zamieszkujące miasta 59,%. Udział zarejestrowanych z terenów wiejskich kształtował się na poziomie 41,% wobec 4,7% w roku ubiegłym. Grupa bezrobotnych, którzy zostali zarejestrowani w okresie 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki składała się z 4 518 osób, stanowiących 4,1% zarejestrowanych. W porównaniu z rokiem poprzednim osób bezrobotnych, które niedawno zakończyły edukację było o 344 mniej. ~ 5 ~

Wykres 4. Stopa bezrobocia w powiatach województwa zachodniopomorskiego w grudniu 212 i 213 roku WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE Gryfiński 22,2% ( 18,2% ) Kamieński Miasto Świnoujście 25,5% 1,% Policki 14,9% Miasto Szczecin 11,% Goleniowski 15,9% Pyrzycki 28,5% Myśliborski 18,9% Gryficki 25,4% Stargardzki 2,% Miasto Koszalin Kołobrzeski 12,4% Koszaliński 11,9% 28,1% Białogardzki 28,9% Łobeski 29,8% Choszczeński 28,5% Świdwiński 26,7% Drawski 24,9% Wałecki 2,6% Sławieński 27,2% Szczecinecki 27,6% Stopa bezrobocia w powiatach stan na koniec grudnia 212 roku (stopa bezrobocia po korekcie z dnia 18.1.213 r.) Stopa bezrobocia (%) Od 25,4 do 29,8 ( 9 ) Od 21,6 do 25,4 ( 3 ) Od 17,8 do 21,6 ( 3 ) Od 14, do 17,8 ( 2 ) Od 1, do 14, ( 4 ) WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE Kamieński Miasto Świnoujście 25,1% 1,6% Policki 14,4% Miasto Szczecin 1,6% Gryfiński 22,3% ( 18,% ) 25,4% Stopa bezrobocia w powiatach stan na koniec grudnia 213 roku Goleniowski 13,6% Pyrzycki 28,% Myśliborski 19,% Gryficki 26,1% Stargardzki 19,6% Miasto Koszalin Kołobrzeski 12,2% Koszaliński 13,% 28,7% Białogardzki 29,6% Łobeski 28,7% Choszczeński 28,7% Świdwiński 27,1% Drawski 25,4% Wałecki 19,5% Sławieński Szczecinecki 27,4% Stopa bezrobocia (%) Od 25,8 do 29,6 ( 8 ) Od 22, do 25,8 ( 4 ) Od 18,2 do 22, ( 3 ) Od 14,4 do 18,2 ( 1 ) Od 1,6 do 14,4 ( 5 ) *Stopa bezrobocia jest to odsetek osób bezrobotnych w liczbie cywilnej ludności aktywnej zawodowo. Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie, Wydział Badań i Analiz *Stopa bezrobocia jest to odsetek osób bezrobotnych w liczbie cywilnej ludności aktywnej zawodowo. Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie, Wydział Badań i Analiz W 213 roku spadek stopy bezrobocia w województwie zachodniopomorskim w porównaniu z grudniem 212 wynosił,2 pkt proc. Największy notowano w powiecie goleniowskim (o 2,3). Znaczny wzrost zaobserwowano w powiatach: kołobrzeskim (o 1,1), białogardzkim (o,7), gryfickim (o,7), Miasto Świnoujście (o,6). Największą wartością bezrobocia na koniec 213 roku charakteryzowały się powiaty: białogardzki (29,6%), choszczeński (28,7%), koszaliński (28,7%), łobeski (28,7%), pyrzycki (28,%). Rejestracje i wyrejestrowania Ocena płynności bezrobocia, tj. porównanie napływu do bezrobocia (nowo zarejestrowani) i odpływu z bezrobocia (wyrejestrowani), jest jednym z istotnych elementów diagnozy rynku pracy. Napływ do bezrobocia przedstawia liczbę bezrobotnych, którzy w danym okresie sprawozdawczym (np. miesiącu, roku) zostali zarejestrowani w urzędach pracy. Natomiast odpływ z bezrobocia obejmuje liczbę osób, które w danym okresie sprawozdawczym zostały z różnych powodów wyłączone z ewidencji bezrobotnych (np. z powodu podjęcia pracy, nauki, dobrowolnej rezygnacji ze statusu bezrobotnego, nabycia praw emerytalnych i innych przyczyn). Gdy w pewnym okresie czasu napływ osób do bezrobocia przewyższa odpływ, wówczas mamy do czynienia z przyrostem bezrobocia, gdy sytuacja jest odwrotna - ze zmniejszaniem się bezrobocia. ~ 6 ~

z tego z tego 71 526 67 748 64 645 72 199 148 691 149 751 149 693 146 76 152 411 153 657 179 79 175 731 Wykres 5. Bilans bezrobotnych w województwie zachodniopomorskim w latach 21-213 2 18 16 Rejestracje Wyłączenia z ewidencji w tym z powodu podjęcia pracy 14 12 1 8 6 4 2 21 211 212 213 Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 1. Z analizy danych zawartych w tabeli 1 i 2, dotyczących bilansu osób bezrobotnych w województwie zachodniopomorskim wynika, że w ciągu 213 roku w urzędach pracy zarejestrowano ponad 152 tys. osób poszukujących zatrudnienia, z kolei wyłączono z ewidencji w tym czasie niemal 154 tys. osób. W grupie zarejestrowanych 83,5% stanowiły osoby powracające do rejestracji po raz kolejny. W pozostałej grupie znajdowały się osoby rejestrujące się po raz pierwszy. Wśród osób, które już wcześniej korzystały z usług urzędów pracy występowały osoby po zakończonym programie stażu (9,8 tys. osób), po szkoleniu (4,9 tys.), pracach społecznie użytecznych (4,1 tys.), robotach publicznych (2,8 tys.). Tabela 1. Rejestracje osób bezrobotnych w województwie zachodniopomorskim w 212 i 213 r. Bezrobotni zarejestrowani w miesiącu sprawozdawczym po raz pierwszy 212 213 Wyszczególnienie 3-1 4-2 Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety 1 2 3 4 5 6 1 149 693 71 22 152 411 73 36 2 718 2 14 2 26 448 12 714 25 25 12 261-1 243-453 po raz kolejny po pracach interwencyjnych po robotach publicznych po stażu po odbyciu przygotowania zawodowego dorosłych po szkoleniu po pracach społecznie użytecznych po zakończeniu indywidualnego programu zatrudnienia socjalnego lub kontraktu socjalnego 3 123 245 58 488 127 26 61 45 3 961 2 557 4 888 52 652 48-236 -94 5 1 966 898 2 846 1 3 88 42 6 6 164 4 417 9 785 6 783 3 621 2 366 7 7 2 22 13 15 11 8 4 148 1 481 4 913 1 815 765 334 9 3 574 2 341 4 118 2 65 544 264 1 1 78 146 18 46 3 Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie sprawozdania MPiPS 1. ~ 7 ~

z tego z przyczyn z tego z tego Tabela 2. Wyłączenia z osób bezrobotnych w województwie zachodniopomorskim w 212 i 213 r. Wyszczególnienie Osoby wyłączone z ewidencji bezrobotnych w miesiącu podjęcia pracy w miesiącu sprawozdawczym 212 213 Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety 3-1 4-2 1 2 3 4 5 6 1 146 76 7 965 153 657 74 155 7 581 3 19 2 64 645 33 755 72 199 37 515 7 554 3 76 niesubsydiowanej 3 56 284 29 879 62 624 33 11 6 34 3 132 w tym pracy sezonowej 4 6 477 3 72 7 53 4 8 576 288 subsydiowanej 5 8 361 3 876 9 575 4 54 1 214 628 prac interwencyjnych 6 1 857 1 93 2 62 1 179 25 86 robót publicznych 7 3 19 1 413 3 492 1 643 473 23 podjęcia działalności gospodarczej 8 1 773 719 2 483 1 98 71 379 podjęcia pracy w ramach refundacji 9 1 582 581 1 414 52-168 -61 inne 1 13 7 124 64-6 -6 rozpoczęcia szkolenia rozpoczęcia stażu rozpoczęcia przygotowania zawodowego dorosłych rozpoczęcia pracy społecznie użytecznej rozpoczęcia realizacji indywidualnego programu zatrudnienia socjalnego lub podpisania kontraktu socjalnego odmowy bez uzasadnionej przyczyny przyjecia propozycji odpowiedniej pracy lub innej formy pomocy niepotwierdzenia gotowości do pracy dobrowolnej rezygnacji ze statusu bezrobotnego podjęcia nauki ukończenia 6/65 lat nabycia praw emerytalnych lub rentowych nabycia praw do świadczenia przedemerytalnego innych 11 4 286 1 559 5 98 1 895 812 336 12 8 19 5 754 9 821 6 667 1 712 913 13 18 9 35 12 17 3 14 4 336 2 763 4 348 2 732 12-31 15 295 167 364 226 69 59 16 2 998 1 238 2 625 1 85-373 -153 17 44 438 16 416 42 233 14 835-2 25-1 581 18 8 743 5 253 8 173 4 78-57 -473 19 335 23 365 211 3 8 2 727 497 655 441-72 -56 21 1 55 376 1 834 892 779 516 22 1 382 896 1 66 1 7 224 111 23 4 79 2 79 4 31 1 857-48 -222 Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie sprawozdania MPiPS 1. W strukturze osób wyłączonych z ewidencji według powodu wyrejestrowania największą grupę stanowiły osoby, które podjęły zatrudnienie tj. 72,1 tys. osób wobec 64,6 tys. w analogicznym okresie roku ubiegłego. W dalszej kolejności wyłączenia wynikały z niepotwierdzenia przez osobę bezrobotną gotowości do podjęcia pracy 3 42,2 tys. osób wobec 44,4 tys. w zeszłym roku. W przypadku wyłączeń z powodu podjęcia pracy dominujący udział miało zatrudnienie niesubsydiowane, które otrzymało w analizowanym roku 62,6 tys. osób bezrobotnych, w tym pracę sezonową podjęło ponad 7 tys. osób. Pracę subsydiowaną przy wykorzystaniu m. in. środków Funduszu Pracy, EFS, PFRON rozpoczęło ponad 9,5 tys. osób. Najwięcej bezrobotnych otrzymało pracę w ramach robót publicznych tj. 3,2 tys. osób. W ramach aktywizacji zawodowej w ubiegłym roku, program stażu i prace społecznie użyteczne rozpoczęło odpowiednio 9,8 i 4,3 tys. osób, na szkolenia skierowano ponad 5 tys. osób bezrobotnych. W porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego zaobserwowano znacznie większą liczbę osób skierowanych do prac subsydiowanych, o ponad 1 tys., jak również więcej osób skorzystało z pozostałych form aktywizacji zawodowej. Program stażu będący najpopularniejszą formą aktywizacji rozpoczęło o niemal 2 tys. osób więcej niż miało to miejsce przed rokiem. Wyraźna tendencja wzrostowa w liczbie osób korzystających z powyższych usług spowodowana jest zaangażowaniem większych niż 3 Zgodnie z objaśnieniami do formularza MPiPS-1 są to osoby, które zostały pozbawione statusu bezrobotnego z powodu: braku gotowości do podjęcia pracy zgodnie z art. 33 ust. 4 pkt 4 i pkt 4a ustawy z dnia 2 kwietnia 24 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy; osoby, które wyjechały za granicę na okres, co najmniej 1 dni; osoby, które przez okres, co najmniej 1 dni pozostają w sytuacji powodującej brak gotowości do podjęcia zatrudnienia; nadterminowej, zasadniczej służby wojskowej, służby wojskowej pełnionej w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego, ćwiczeń wojskowych oraz okresowej służby wojskowej (zawodowej). ~ 8 ~

Białogardzki Choszczeński Drawski Goleniowski Gryficki Gryfiński Kamieński Kołobrzeski Miasto Koszalin Koszaliński Łobeski Myśliborski Policki Pyrzycki Sławieński Stargardzki Szczecinecki Świdwiński Miasto Świnoujście Wałecki Miasto Szczecin 2 978 2 638 3 2 2 893 2 28 2 67 2 249 2 399 2 121 1 934 1 116 2 617 2 512 3 96 4 78 3 693 3 625 5 56 5 138 4 577 4 739 278 4 343 3 85 3 84 2 682 5 6 4 877 4 784 5 93 5 753 954 5 913 6 512 6 344 6 21 6 165 6 481 6 116 48 6 14 5 171 7 284 8 89 7 555 7 367 7 389 7 24 6 637 7 95 6 459 6 354 5 926 6 158 7 879 7 988 9 549 9 686 9 982 1 46 11 136 25 91 25 756 rok wcześniej środków finansowych przeznaczonych na walkę z bezrobociem, którymi dysponują urzędy pracy. Wykres 6. Bilans bezrobotnych w podziale na powiaty w 213 roku 3 rejestracje wyrejestrowania podjęcia pracy 25 2 15 1 5 Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie sprawozdania MPiPS 1. W 213 roku w województwie zachodniopomorskim różnica pomiędzy wyrejestrowaniami a rejestracjami wyniosła 1 246 osób bezrobotnych. W badanym okresie dla 1 powiatów różnica ta była dodatnia, zdecydowanie największa dla powiatu goleniowskiego 85 osób oraz Miasta Szczecin 665 osób. Natomiast w powiecie kołobrzeskim wyraźnie większa liczba bezrobotnych zarejestrowała się niż wyrejestrowała z urzędu pracy (365 osób). W pięciu powiatach białogardzkim (51,8%), gryfickim (55,4%), koszalińskim (5,3%), sławieńskim (53,6%) oraz szczecineckim (51,5%) ponad połowa wyrejestrowań dotyczyła podjęć pracy. Średnio dla województwa współczynnik ten wynosi 47,%. Najmniejszy procent wyrejestrowań z powodu podjęcia pracy odnotowano w powiecie myśliborskim 39,3%. W 213 roku liczba rejestracji osób bezrobotnych w województwie zachodniopomorskim wzrosła o niemal 3 tys. osób w porównaniu do roku ubiegłego. Największy wzrost odnotowano w powiecie szczecineckim o 615 osób, spadek w Mieście Szczecin o 512 osób. ~ 9 ~

Białogardzki Choszczeński Drawski Goleniowski Gryficki Gryfiński Kamieński Kołobrzeski Miasto Koszalin Koszaliński Łobeski Myśliborski Policki Pyrzycki Sławieński Stargardzki Szczecinecki Świdwiński Miasto Świnoujście Wałecki Miasto Szczecin 5 96 5 753 5 486 5 913 6 631 6 344 7 47 8 89 7 42 7 367 6 118 6 165 4 913 5 138 6 446 6 116 4 294 4 739 7 332 7 988 6 794 7 24 5 371 6 14 4 813 4 877 4 54 4 343 5 553 7 95 2 776 2 512 6 423 6 354 5 566 6 158 9 465 9 686 9 438 1 46 23 42 25 756 Białogardzki Choszczeński Drawski Goleniowski Gryficki Gryfiński Kamieński Kołobrzeski Miasto Koszalin Koszaliński Łobeski Myśliborski Policki Pyrzycki Sławieński Stargardzki Szczecinecki Świdwiński Miasto Świnoujście Wałecki Miasto Szczecin 5 967 5 93 5 785 5 954 6 21 6 512 7 44 7 284 7 41 7 555 6 245 6 21 4 975 5 56 6 247 6 481 7 859 7 879 7 51 7 389 4 237 4 577 5 86 6 48 4 614 5 6 4 63 4 278 6 183 6 637 6 277 6 459 2 69 2 617 5 857 5 926 9 312 9 549 9 367 9 982 25 63 25 91 Wykres 7. Rejestracje bezrobotnych w powiatach w 212 i 213 roku 3 25 2 15 1 5 212 213 Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie sprawozdania MPiPS 1. Wykres 8. Wyrejestrowania bezrobotnych w powiatach w 212 i 213 roku 3 25 2 15 1 5 212 213 Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie sprawozdania MPiPS 1. W 213 roku zauważyć można wyraźny wzrost liczby wyrejestrowań z urzędów pracy w porównaniu do roku ubiegłego. Ogółem w województwie wzrost ten wyniósł ponad 7,5 tys. osób. Najwyższy, ponad dwutysięczny, zaobserwowano w Mieście Szczecin. Najniższy, mniej niż 1 osób widoczny jest w powiecie gryfińskim i polickim. ~ 1 ~

28 29 21 211 212 2 13 Wykres 9. Udział pracy subsydiowanej i niesubsydiowanej w ogólnej liczbie podjęć pracy w latach 28-213 1% 9% 8% 19,2 2,5 23,9 1,8 12,9 13,3 7% 6% 5% 4% 3% 8,8 79,5 76,1 89,2 87,1 86,7 2% 1% % niesubsydiowanej subsydiowanej Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie sprawozdania MPiPS 1. Wykres 1. Struktura podjęć pracy subsydiowanej w województwie zachodniopomorskim w 213 roku prace interwencyjne 14,8% 1,3% roboty publiczne 86,7% 13,3% 25,9% 21,5% 36,5% podjęcie działalności gospodarczej podjęcie pracy w ramach refundacji kosztów zatrudnienia bezrobotnego praca subsydiowana praca niesubsydiowana inne Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie sprawozdania MPiPS 1. Do aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu w 213 roku zaliczano: prace interwencyjne, roboty publiczne, podjęcie działalności gospodarczej, podjęcie pracy w ramach refundacji kosztów zatrudnienia bezrobotnego, rozpoczęcie szkolenia, rozpoczęcie stażu, rozpoczęcie przygotowania zawodowego dorosłych, rozpoczęcie pracy społecznie użytecznej, rozpoczęcie realizacji indywidualnego programu zatrudnienia socjalnego lub podpisania kontraktu socjalnego i inne. ~ 11 ~

Wykres 11. Aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu w województwie zachodniopomorskim w 212 i 213 roku rozpoczęcia stażu 8 19 9 821 rozpoczęcia pracy społecznie użytecznej rozpoczęcia szkolenia robót publicznych prac interwencyjnych podjęcia działalności gospodarczej podjęcia pracy w ramach refundacji kosztów zatrudnienia bezrobotnego 4 336 4 348 4 286 5 98 3 19 3 492 1 857 2 62 1 773 2 483 1 582 1 414 rozpoczęcia realizacji indywidualnego programu zatrudnienia socjalnego lub podpisania kontraktu socjalnego inne rozpoczęcia przygotowania zawodowego dorosłych 295 364 13 124 18 35 1 2 3 4 5 6 7 8 9 212 213 1 Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie sprawozdania MPiPS 1. Struktura zarejestrowanych bezrobotnych według wieku, wykształcenia, stażu pracy i czasu pozostawania bez pracy Z analizy struktury osób bezrobotnych z województwa zachodniopomorskiego według wieku na koniec 213 roku wynika, że najliczniejszą grupę stanowiły osoby od 25 do 34 roku życia 26,9%, a następnie od 35 do 44 roku życia 2,1%. Niemal, co piąty bezrobotny to osoba do 25 roku życia oraz w wieku 35 44 lata. W stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego w czterech grupach wiekowych zaobserwowano spadek liczby bezrobotnych, od 8,2% w grupie 18 24 lata do 3,4% w grupie 45-54 lata. Największy spadek udziału procentowego w ogólnej liczbie bezrobotnych odnotowano dla grupy 18 24 o 1,2 pkt proc., z kolei przyrost w grupie 6 64 lat, o,9 pkt proc. W przypadku zbiorowości kobiet na koniec badanego okresu, co trzecia zarejestrowana mieściła się w przedziale wiekowym 25 34 lata. W badanej grupie w porównaniu z rokiem ubiegłym w dwóch kategoriach zaobserwowano spadek udziału bezrobotnych kobiet od 1,2 pkt proc. w grupie 18-24 lata do 1,1 pkt proc. w grupie 55-34 lata. Natomiast najwyższy przyrost w grupie 55 59 lat o 1,7 pkt proc. ~ 12 ~

Analiza danych dotyczących wykształcenia bezrobotnych na koniec przedstawianego roku wskazuje, że w dalszym ciągu w większości zakończyli oni naukę na najniższych poziomach edukacji. Co trzeci bezrobotny posiadał wykształcenie gimnazjalne bądź niższe, a blisko co czwarty dokumentował zasadnicze zawodowe. Łącznie bezrobotni z dwu wspomnianych grup stanowili ponad 6% oczekujących na zatrudnienie. Dyplom uczelni wyższej przedstawiło w urzędzie pracy 9,5% bezrobotnych. W porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku dynamikę wzrostu liczby bezrobotnych zaobserwowano w trzech kategoriach wykształcenia. Maksymalny wzrost udziału procentowego w ogólnej liczbie bezrobotnych zaobserwowano dla grupy z wykształceniem średnim ogólnokształcącym o,2 pkt proc.. Tabela 3. Bezrobotni według wieku, wykształcenia, stażu pracy, czasu pozostawania bez pracy w województwie zachodniopomorskim na koniec 212 i 213 roku Wyszczególnienie Bezrobotni ogółem udział % 212 213 212 213 4-3 1 2 3 4 5 do 1 11 6 11 279 1,3 1,2 -,2 1-3 23 797 21 695 21,1 19,5-1,6 Czas pozostawania 3-6 19 45 18 749 16,9 16,9, bez pracy w miesiącach 6-12 2 128 2 174 17,9 18,2,3 12-24 19 866 19 513 17,7 17,6 -,1 pow. 24 18 85 19 653 16,1 17,7 1,6 18-24 18 977 17 424 16,9 15,7-1,2 25-34 31 264 29 887 27,8 26,9 -,9 Wiek 35-44 22 17 22 327 19,7 2,1,4 45-54 22 73 21 946 2,2 19,8 -,4 55-59 13 422 14 622 11,9 13,2 1,2 6-64 lata 3 958 4 857 3,5 4,4,9 wyższe 1 59 1 535 9,4 9,5,1 policealne i średnie 2 86 2 654 18,5 18,6,1 zawodowe Wykształcenie średnie ogólnokształcące 11 746 11 855 1,4 1,7,2 zasadnicze zawodowe 31 1 3 464 27,6 27,4 -,2 gimnazjalne i poniżej 38 279 37 555 34, 33,8 -,2 do 1 roku 19 341 2 147 17,2 18,1 1, 1-5 24 941 24 29 22,2 21,6 -,5 5-1 15 311 15 398 13,6 13,9,3 Staż pracy ogółem 1-2 16 338 16 28 14,5 14,7,1 2-3 12 569 12 515 11,2 11,3,1 3 lat i więcej 4 96 4 59 3,6 3,7, bez stażu 19 925 18 635 17,7 16,8 -,9 Ogółem 112 521 111 63 1, 1,, Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie Załącznika 1 do sprawozdania MPiPS 1 Z analizy stażu pracy bezrobotnych na koniec badanego roku wynika, że co piąty z nich dokumentował doświadczenie zawodowe od 1 roku do 5 lat. Kolejną liczną grupę bezrobotnych stanowiły osoby bez stażu pracy, którego nie posiadało 18,8% ~ 13 ~

zarejestrowanych. W porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego największy przyrost w liczbie bezrobotnych notowano w grupie osób z najkrótszym stażem do roku - o 1 pkt proc. Tabela 4. Bezrobotne kobiety według wieku, wykształcenia, stażu pracy, czasu pozostawania bez pracy w województwie zachodniopomorskim na koniec 212 i 213 roku Wyszczególnienie Bezrobotne kobiety udział % 212 213 212 213 1 2 3 4 5 do 1 4 898 5 4 8,3 8,7,3 1-3 11 82 1 834 2,1 18,7-1,3 Czas pozostawania 3-6 9 973 9 848 17, 17,,1 bez pracy w miesiącach 6-12 1 172 9 953 17,3 17,2 -,1 12-24 11 58 1 425 18,8 18, -,8 pow. 24 1 96 11 756 18,5 2,3 1,8 18-24 1 324 9 462 17,6 16,4-1,2 25-34 18 785 17 818 31,9 3,8-1,1 Wiek 35-44 12 485 12 622 21,2 21,8,6 45-54 11 434 11 227 19,4 19,4, 55-59 5 781 6 691 9,8 11,6 1,7 6-64 lata,,, wyższe 7 21 7 9 12,3 12,3, policealne i średnie 12 753 12 529 21,7 21,7, zawodowe Wykształcenie średnie ogólnokształcące 7 936 7 959 13,5 13,8,3 zasadnicze zawodowe 12 976 12 626 22,1 21,8 -,2 gimnazjalne i poniżej 17 934 17 616 3,5 3,5, do 1 roku 1 973 11 389 18,7 19,7 1, 1-5 13 77 13 32 23,3 22,5 -,8 5-1 8 247 8 315 14, 14,4,4 Staż pracy ogółem 1-2 8 221 8 112 14, 14,,1 2-3 4 875 4 99 8,3 8,5,2 3 lat i więcej 1 191 1 218 2, 2,1,1 bez stażu 11 595 1 845 19,7 18,8-1, Ogółem 58 89 57 82 1, 1,, Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie Załącznika 1 do sprawozdania MPiPS 1 4-3 Najwięcej osób zarejestrowanych w urzędach pracy na koniec 213 roku pozostawało poza zatrudnieniem powyżej 24 miesięcy 2,3%, a następnie od 1 do 3 miesięcy 18,7%. W stosunku do roku ubiegłego zaobserwowano wzrost w liczbie bezrobotnych charakteryzujących się długookresowym bezrobociem, osób pozostających po za zatrudnieniem powyżej 24 miesięcy przybyło o ponad 1,5 tysiąca (8,7%). Nieznacznie, bo zaledwie o,2%, wzrosła liczba osób mieszczących się w kategorii od 6 do 12 miesięcy. Najwyższą tendencję spadkową odnotowano natomiast w przypadku liczby bezrobotnych w kategorii od 3 do 6 miesięcy, o ponad 2 tysiące (8,8%). O 1,8% zmniejszyła się grupa zarejestrowanych będących poza rynkiem pracy od 12 do 24 miesięcy, a 1,6% spadku notowano wśród bezrobotnych od 3 do 6 miesięcy. ~ 14 ~

26 299 26 842 37 718 27 114 4 182 38 696 29 775 2 364 21 233 26 643 16 93 17 497 23 18 27 616 18 555 23 513 2 291 33 345 33 443 3 439 Czas pozostawania bez pracy w Wykres 12. Struktura bezrobotnych według wieku, wykształcenia, stażu pracy i czasu pozostawania bez pracy z uwzględnieniem płci w województwie zachodniopomorskim na koniec 213 r. miesiącach Wiek Wykształcenie Staż pracy ogółem bez stażu 3 lat i więcej 2-3 1-2 5-1 1-5 do 1 roku gimnazjalne i poniżej zasadnicze zawodowe średnie ogólnokształcące policealne i średnie zawodowe wyższe 6-64 lata 55-59 45-54 35-44 25-34 18-24 pow. 24 12-24 6-12 3-6 1-3 do 1, 2,1 3,7 4,4 8,5 11,3 1,7 18,8 16,8 14, 14,7 14,4 13,9 22,5 21,6 19,7 18,1 21,8 13,8 21,7 18,6 12,3 9,5 11,6 13,2 19,4 19,8 21,8 2,1 16,4 15,7 2,3 17,7 18, 17,6 17,2 18,2 17, 16,9 18,7 19,5 8,7 1,2 27,4 26,9 3,5 3,8 33,8 kobiety ogółem, 5, 1, 15, 2, 25, 3, 35, 4, % Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie Załącznika 1 do sprawozdania MPiPS 1. Oferty pracy w województwie zachodniopomorskim Według informacji ze sporządzanych, co miesiąc sprawozdań MPiPS-1 wynika, że od stycznia do grudnia 213 roku w urzędach pracy na obszarze województwa zachodniopomorskiego zarejestrowano w sumie blisko 47 tys. wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej. Wykres 13. Liczba ofert zatrudnienia w województwie zachodniopomorskim w latach 24 213 8 7 6 5 4 3 2 1 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 I półrocze II półrocze Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania MPiPS 1. ~ 15 ~

z ogółem w tym Tabela 5. Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zarejestrowane w urzędach pracy w województwie zachodniopomorskim w 213 roku Wyszczególnienie Ogółem wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zatrudnienienie lub inna praca zarobkowa Oferty pracy i miejsca aktywizacji zawodowej w 213 roku z ogółem oferty pracy ogółem z sektora subsydiowanej sezonowej publicznego 46 934 19 839 12 687 17 186 33 878 6 783 5 225 17 186 miejsce aktywizacji zawodowej 13 56 13 56 7 462 staże 9 482 9 482 4 4 przygotowanie zawodowe dorosłych 14 14 prace społecznie użyteczne 3 56 3 56 3 458 dla niepełnosprawnych 2 549 752 221 7 dla osób w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki 17 79 58 28 Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie sprawozdania MPiPS 1. Tabela 6. Liczba zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w powiatach województwa zachodniopomorskiego w 212 i 213 r. Powiaty Liczba zgłoszonych miejsc pracy i aktywizacji zawodowej Dynamika 212 rok = 1 212 r. 213 r. Białogardzki 1 221 1 735 142,1 Choszczeński 1 524 1 95 125, Drawski 2 124 2 61 97, Goleniowski 1 86 1 949 17,9 Gryficki 2 432 2 821 116, Gryfiński 1 48 1 661 118, Kamieński 913 1 175 128,7 Kołobrzeski 1 599 1 813 113,4 Miasto Koszalin 3 32 4 6 122,3 Koszaliński 1 456 1 449 99,5 Łobeski 998 1 224 122,6 Myśliborski 1 453 1 88 124,4 Policki 1 94 93 82,5 Pyrzycki 1 66 1 457 9,7 Sławieński 1 364 2 18 147,9 Stargardzki 1 926 1 996 13,6 Szczecinecki 2 982 3 278 19,9 Świdwiński 2 162 2 21 11,8 Miasto Świnoujście 644 1 11 171, Wałecki 1 636 1 458 89,1 Miasto Szczecin 5 62 8 861 175, Zachodniopomorskie 38 73 46 934 121,2 Źródło: opracowanie własne WUP w Szczecinie na podstawie sprawozdania MPiPS 1. Oferty dotyczące zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej stanowiły 72,2%, z kolei pozostałe dotyczyły miejsc aktywizacji zawodowej, wśród których znajdowało się m.in. 3,6 tys. ofert prac społecznie użytecznych oraz 9,4 tys. ofert stażowych. W analizowanym roku zgłoszono 2 549 etatów dla osób niepełnosprawnych i niewiele, bo tylko 17 dla osób w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. Ponad 19 tys. wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej dotyczyło subsydiowanych ofert zatrudnienia, 12,7 tys. wakatów pochodziło z sektora publicznego, a 17,1 tys. dotyczyło pracy sezonowej. ~ 16 ~

Z porównania danych z 212 i 213 roku wynika, że podaż wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w analizowanym okresie była wyraźnie większa tj. o 21,2%. Patrząc na sytuację na powiatowych rynkach pracy dynamikę spadku liczby zarejestrowanych etatów notowano tylko w pięciu powiatach tj. polickim, o 17,5%, wałeckim, o 1,9%, pyrzyckim, o 9,3%, drawskim, o 3,%, koszalińskim,,5%. W pozostałych zaobserwowano widoczny wzrost, maksymalny w Mieście Szczecin, o 75,% więcej ofert zatrudnienia. CZĘŚĆ II Poradnictwo zawodowe Zgodnie z ustawą z dnia 2 kwietnia 24 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy Art. 38. poradnictwo zawodowe polega na udzielaniu bezrobotnym i poszukującym pracy pomocy w wyborze odpowiedniego zawodu i miejsca zatrudnienia oraz pracodawcom w doborze kandydatów do pracy na stanowiska wymagające szczególnych predyspozycji psychofizycznych, w szczególności na: udzielaniu informacji o zawodach, rynku pracy oraz możliwościach szkolenia i kształcenia, udzielaniu porad z wykorzystaniem standaryzowanych metod ułatwiających wybór zawodu, zmianę kwalifikacji, podjęcie lub zmianę zatrudnienia, w tym badaniu zainteresowań i uzdolnień zawodowych, kierowaniu na specjalistyczne badania psychologiczne i lekarskie umożliwiające wydawanie opinii o przydatności zawodowej do pracy i zawodu albo kierunku szkolenia, inicjowaniu, organizowaniu i prowadzeniu grupowych porad zawodowych dla bezrobotnych i poszukujących pracy, udzielaniu informacji i doradztwie pracodawcom w zakresie doboru kandydatów do pracy na stanowiska wymagające szczególnych predyspozycji psychofizycznych. Usługi informacji i poradnictwa zawodowego oraz pomocy w aktywnym poszukiwaniu pracy w województwie zachodniopomorskim realizowane są przez publiczne służby zatrudnienia w 2 powiatowych urzędach pracy oraz w Wojewódzkim Urzędzie Pracy w Centrach Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Szczecinie i Koszalinie. Adresatami usług informacji i poradnictwa zawodowego są mieszkańcy województwa, a w szczególności osoby bezrobotne i poszukujące pracy, pracujące, młodzież ~ 17 ~

przygotowująca się do wejścia na rynek pracy, studenci, osoby niepełnosprawne. Usługi te realizowane są zgodnie z zasadami: dostępności usług poradnictwa zawodowego dla bezrobotnych i poszukujących pracy oraz dla pracodawców, dobrowolności korzystania z usług poradnictwa zawodowego, równości w korzystaniu z usług poradnictwa zawodowego, bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, pochodzenia etniczne, narodowość, orientację seksualną, przekonania polityczne i wyznanie religijne lub przynależność związkową, swobody wyboru zawodu i miejsca zatrudnienia, bezpłatności usług poradnictwa zawodowego, poufności i ochrony danych osobowych bezrobotnych i poszukujących pracy korzystających z usług poradnictwa zawodowego. Poniższe dane dotyczące poradnictwa zawodowego i informacji zawodowej ujmują liczbę korzystających z wyżej wymienionych usług z wyjątkiem młodzieży uczącej się. Poradnictwo indywidualne Indywidualne poradnictwo jest złożonym procesem, podczas którego doradca zawodowy w sposób świadomy i celowy wykorzystuje procedury i techniki rozmowy doradczej, motywując klienta do swobodnego wypowiadania się i aktywnego współdziałania w rozwiązywaniu jego problemów. Podstawową metodą pracy doradców zawodowych z indywidualnymi klientami jest rozmowa doradcza, przebiegająca zgodnie ze ściśle określonymi fazami i etapami oraz z wykorzystaniem specyficznych technik. Ogólnie można stwierdzić, że w ramach prowadzonej rozmowy doradczej następuje nawiązanie kontaktu, omówienie sytuacji klienta, sondowanie przebiegu kariery szkolnej, zawodowej, zainteresowań i oczekiwań związanych z zawodem, a także zebranie informacji o warunkach zdrowotnych. Doradca zawodowy i klient wspólnie planują dalsze kroki postępowania i dokonują ustaleń, jakie działania klient powinien zrealizować po zakończeniu porady, czyli wspólnie dla niego przygotowują indywidualny plan działania. ~ 18 ~

159 87 17 1 215 161 1 278 12 737 92 666 54 643 12 287 11 782 16 344 18 162 16 218 14 952 5 419 7 897 9 63 8 126 1 11 9 12 8 15 6 269 9 59 7 955 7 56 6 21 13 316 12 479 17 729 17 75 15 71 19 61 Wykres 14. Liczba osób, które skorzystały z rozmowy wstępnej w latach 28-213 2 25 16 2 12 15 8 1 4 5 28 29 21 211 212 213 kobiety mężczyźni razem W 213 roku z rozmowy wstępnej skorzystało niemal 12,5 tysięcy osób, 5,2% w tej grupie stanowiły kobiety. W porównaniu z rokiem ubiegłym zainteresowanie omawianą formą spadło o 18,9 pkt proc. Bezrobotni stanowili 94,4% korzystających z rozmowy wstępnej, w pozostałych 5,6% zawierali się poszukujący pracy oraz osoby mieszczący się w kategorii inni. Wykres 15. Liczba osób, które skorzystały z rozmowy wstępnej w latach 28 213 wybrane kategorie 2 18 16 14 12 1 8 6 4 2 28 29 21 211 212 213 bezrobotni poszukujący pracy inni W 213 roku liczba osób, które skorzystały z porady w formie indywidualnej wyniosła 14 925 osób. W porównaniu do 212 roku liczba osób objętych poradą indywidualną wzrosła o 1 725 osób. Procentowy udział kobiet w ogólnej liczbie osób korzystających z porady ~ 19 ~

7 21 5 378 7 365 5 835 7 858 11 61 9 399 11 918 1 74 9 314 7 98 6 945 12 588 13 2 14 925 19 459 19 388 21 317 indywidualnej waha się od 52% w 21 roku do 59,6% na początku okresu przedstawionego na wykresie 16. W 213 roku udział ten wyniósł 53,5%. Wykres 16. Liczba osób, które skorzystały z porady indywidualnej w latach 28-213 2 25 18 16 2 14 12 15 1 8 1 6 4 5 2 28 29 21 211 212 2 13 kobiety meżczyźni ogółem Liczba wizyt w ramach porady indywidualnej w 213 roku wyniosła 38 335. W porównaniu do początku analizowanego okresu zaobserwowano wzrost zainteresowania tą formą wsparcia, o 12 696. W roku 21 zorganizowano najmniejszą liczbę wizyt w ramach porady indywidualnej, 24 787. Wykres 17. Liczba wizyt w ramach porady przeprowadzonej w formie indywidualnej 45 4 37 89 4 86 38 335 35 3 25 2 15 1 5 21 627 25 639 24 787 28 29 21 211 212 213 Z porady indywidualnej w 213 roku skorzystało 14 597 osób bezrobotnych, stanowili 97,8% z ogólnej liczby osób korzystających z tej formy pomocy. W porównaniu do 212 roku liczba korzystających z porady w PUP lub CIiPKZ wzrosła o 1 721 osób. Osoby poszukujące ~ 2 ~

22 1 751 22 1 469 25 1 564 125 798 118 26 88 24 11 665 12 876 14 597 17 56 17 619 19 646 pracy które skorzystały z usługi stanowiły w 213 roku zaledwie,6%, w badanym okresie najwyższy procentowy udział powyższej kategorii wystąpił w 21 roku, wyniósł 1,1%. Kategorii inni obejmuje wszystkie te osoby, których nie można ująć w poprzednich kategoriach, w szczególności zaś osoby zgłoszone z przyczyn dotyczących zakładu pracy, ale bez młodzieży uczącej się. Osoby te stanowiły w 213 roku zaledwie 1,6 % z ogólnej liczby osób korzystających z porady indywidualnej, w 211 natomiast ich udział wynosił 6,3%. Wykres 18. Liczba osób, które skorzystały z porady indywidualnej wybrane kategorie 2 16 12 8 4 Udział bezrobotnych kobiet w ogólnej liczbie bezrobotnych korzystających z poradnictwa indywidualnego w latach 28-213 utrzymuje się na mniej więcej stałym poziomie pomiędzy 5 a 6% z tendencją do spadku (w porównaniu do 212 w 213 roku udział zmalał o 2,3 pkt proc.). Spośród osób bezrobotnych korzystających z porady indywidualnej możemy wyróżnić następujące kategorie: bezrobotni do 25 roku życia, bezrobotni powyżej 5 roku życia, bezrobotni do 6 miesięcy, bezrobotni od 6 do 12 miesięcy, bezrobotni powyżej 12 miesięcy, zamieszkali na wsi, niepełnosprawni, cudzoziemcy. 28 29 21 211 212 213 bezrobotni poszukujący inni pracy ~ 21 ~

Wykres 19. Liczba bezrobotnych korzystających z porady indywidualnej w latach 28-213 2 4 6 8 1 12 Bezrobotni do 25 roku życia 4 92 4 14 3 933 2 733 2 631 3 384 Bezrobotni powyżej 5 roku życia 3 373 4 637 4 125 2 96 3 576 3 993 Bezrobotni do 6 miesięcy Bezrobotni od 6 do 12 miesięcy Bezrobotni powyżej 12 miesięcy 6 774 4 264 4 386 6 242 2 264 4 28 4 128 2 618 2 899 3 224 4 924 6 665 6 717 4 783 5 591 5 131 8 773 1 318 28 29 21 211 212 213 Zamieszkali na wsi 7 188 7 796 7 94 5 5 5 96 6 86 Niepełnosprawni 627 1 18 1 49 616 823 884 Cudzoziemcy 6 18 13 12 13 17 Tabela 7. Udział poszczególnych kategorii bezrobotnych w ogólnej liczbie korzystających z porady indywidualnej Wyszczególnienie Bezrobotni Bezrobotni do 25 roku życia Bezrobotni powyżej 5 roku życia Bezrobotni do 6 miesięcy Bezrobotni od 6 do 12 miesięcy Bezrobotni powyżej 12 miesięcy Zamieszkali na wsi Niepełnosprawni Cudzoziemcy Bezrobotni do 25 roku życia Bezrobotni powyżej 5 roku życia Bezrobotni do 6 miesięcy Bezrobotni od 6 do 12 miesięcy Bezrobotni powyżej 12 miesięcy Zamieszkali na wsi Niepełnosprawni Cudzoziemcy 28 29 21 211 ogółem kobiety ogółem kobiety ogółem kobiety ogółem kobiety ogółem kobiety ogółem kobiety 17 56 1 419 19 646 1 987 17 619 9 172 11 665 6 769 12 876 7 212 14 597 7 811 4 92 2 939 4 14 2 358 3 933 2 18 2 733 1 585 2 631 1 449 3 384 1 95 3 373 1 745 4 637 2 152 4 125 1 787 2 96 1 34 3 576 1 453 3 993 1 682 1 318 5 647 8 773 4 36 6 774 3 166 4 264 2 221 4 386 2 148 6 242 3 58 2 264 1 379 4 28 2 262 4 128 1 951 2 618 1 569 2 899 1 593 3 224 1 633 4 924 3 393 6 665 4 419 6 717 4 55 4 783 2 979 5 591 3 471 5 131 3 12 7 188 4 367 7 796 4 51 7 94 3 811 5 5 2 988 5 96 3 332 6 86 3 811 627 368 1 18 63 1 49 568 616 338 823 415 884 432 6 6 18 4 13 8 12 11 13 8 17 9 Udział % poszczególnych kategorii w ogółem 28, 28,2 21,1 21,5 22,3 22, 23,4 23,4 2,4 2,1 23,2 24,4 19,3 16,7 23,6 19,6 23,4 19,5 24,9 19,3 27,8 2,1 27,4 21,5 58,9 54,2 44,7 39,2 38,4 34,5 36,6 32,8 34,1 29,8 42,8 39,1 12,9 13,2 21,4 2,6 23,4 21,3 22,4 23,2 22,5 22,1 22,1 2,9 28,1 32,6 33,9 4,2 38,1 44,2 41, 44, 43,4 48,1 35,2 39,9 41,1 41,9 39,7 41, 4,3 41,6 43,3 44,1 45,9 46,2 47, 48,8 3,6 3,5 5,6 5,5 6, 6,2 5,3 5, 6,4 5,8 6,1 5,5,,1,1,,1,1,1,2,1,1,1,1 Porównując dane z 213 roku z rokiem poprzednim można zaobserwować wyraźny wzrost w liczbie bezrobotnych korzystających z usług poradnictwa indywidualnego w niemal każdej z wymienionych kategorii. Największy w grupie bezrobotnych do 6 miesięcy, 212 213 ~ 22 ~

o 1 856 osób. Grupa bezrobotnych zamieszkałych na wsi zdecydowanie najczęściej korzystała z usług poradnictwa indywidualnego, w 213 roku stanowili 47% z ogólnej liczby bezrobotnych. Osoby będące w rejestrze do 6 miesięcy stanowiły 42,8% z ogółu. Struktura bezrobotnych według wieku, korzystających z poradnictwa indywidualnego przedstawia się następująco: do 25 lat 23,2%, od 25 do 5 49,4%, powyżej 5 roku życia 27,4%. Poradnictwo grupowe Bardzo często stosowaną przez doradców zawodowych formą pomocy w rozwiązywaniu specyficznych problemów zawodowych jest grupowe poradnictwo zawodowe. Jest to skuteczny sposób pracy z ludźmi, którzy pracując w grupie i będąc jej członkiem, w atmosferze akceptacji i otwartości, mają możliwość zbadania i zdefiniowania własnego problemu zawodowego, dokonania adekwatnej oceny siebie oraz rozwijania umiejętności podejmowania decyzji dotyczących planowania kariery zawodowej. W ramach poradnictwa grupowego doradcy zawodowi przeprowadzają zajęcia warsztatowe z zakresu poznania samego siebie, podejmowania decyzji zawodowych i planowania rozwoju zawodowego oraz z kształtowania umiejętności pozazawodowych, autoprezentacji, technik poszukiwania pracy. W analizowanym okresie największą liczbę grup zorganizowano w 28 roku, 515. W następnych latach ich liczba wyraźnie obniżyła się osiągając minimum w 211 roku, 47 grup. Na koniec przedstawionego na wykresie 54 okresu liczba grup wyniosła 437, o 19 więcej niż w roku 212. Wykres 2. Liczba grup w latach 28-213 6 5 4 3 515 449 429 47 418 437 2 1 28 29 21 211 212 2 13 W omawianym okresie (lata 29-213) zdecydowanie największa liczba osób skorzystała z porady grupowej w 21 roku, 4 254 osoby. Najmniej osób korzystających z opisywanej formy wsparcia odnotowano w 211 roku, 3 848 osób. Zarówno, w 29 jaki i w 213 roku na jedną grupę średnio przypada nieco powyżej 9 osób. ~ 23 ~

16 9 18 481 269 48 179 529 697 56 48 512 3 326 3 438 3 267 3 171 3 445 3 328 1 281 1 453 2 59 2 691 2 576 1 678 2 283 1 565 2 256 1 615 2 419 1 6 Wykres 21. Liczba osób korzystających z porady grupowej w latach 28-213 4 254 8 4 3 7 4 144 4 2 6 5 4 19 4 1 4 4 3 3 871 3 848 3 871 3 9 2 3 8 1 3 7 28 29 21 211 212 2 13 kobiety mężczyźni ogółem 3 6 W przypadku poradnictwa grupowego podobnie jak indywidualnego największą grupą zainteresowaną tą formą pomocy są osoby bezrobotne, w 28 roku stanowili ponad 85,% podczas, gdy w 213 roku ich udział spadł o 3,1 pkt proc. osiągając wartość 82,8%. Poszukujący pracy zarówno w 28 jak i w 29 roku stanowili niewielki procent osób uczestniczących w grupowym poradnictwie zawodowym, ich udział w żadnym z podanych lat nie przekraczał 1,%. Podczas, gdy w kolejnym roku wzrósł do 11,3%, a w 211 mimo spadku nadal utrzymał się na wysokim poziomie 7%. W 212 roku zaledwie 18 poszukujących pracy skorzystało z porady grupowej, stanowili zaledwie,5%. W analizowanym roku ich liczba wzrosła do 179 osób, co stanowi 12,7% z ogólnej liczby korzystających z porady grupowej. Wykres 22. Liczba osób, które skorzystały z porady grupowej wybrane kategorie 3 5 3 2 5 2 1 5 1 5 28 29 21 211 212 2 13 bezrobotni poszukujący pracy inni ~ 24 ~

5 6 4 949 11 88 9 235 7 5 11 618 11 3 7 877 15 4 16 165 12 985 14 338 Tabela 8. Udział poszczególnych kategorii bezrobotnych w ogólnej liczbie korzystających z porady grupowej Wyszczególnienie Bezrobotni Bezrobotni do 25 roku życia Bezrobotni powyżej 5 roku życia 28 29 21 211 212 213 ogółem kobiety ogółem kobiety ogółem kobiety ogółem kobiety ogółem kobiety ogółem kobiety 3 326 2 212 3 438 2 38 3 267 2 55 3 171 1 993 3 445 2 16 3 328 2 166 1 319 829 866 575 1 34 635 1 35 671 1 16 63 1 213 732 375 255 714 418 579 319 573 296 58 283 736 376 Bezrobotni do 6 miesięcy Bezrobotni od 6 do 12 miesięcy Bezrobotni powyżej 12 miesięcy Zamieszkali na wsi Niepełnosprawni Cudzoziemcy Bezrobotni do 25 roku życia Bezrobotni powyżej 5 roku życia Bezrobotni do 6 miesięcy 1 968 1 264 1 438 958 1 372 86 1 194 745 1 274 721 1 496 881 516 357 745 49 666 42 795 544 98 552 686 45 842 591 1 255 86 1 229 793 1 182 74 1 263 833 1 146 835 1 314 856 1 322 895 1 297 833 1 315 856 1 516 1 16 1 646 1 25 74 46 92 58 11 64 142 9 98 59 68 39 1 2 2 1 1 2 Udział % poszczególnych kategorii w ogółem 39,7 37,5 25,2 24,9 31,6 3,9 32,6 33,7 32,1 29,9 36,4 33,8 11,3 11,5 2,8 18,1 17,7 15,5 18,1 14,9 14,7 13,4 22,1 17,4 59,2 57,1 41,8 41,5 42, 41,8 37,7 37,4 37, 34,2 45, 4,7 Informacja zawodowa Doradcy zawodowi urzędów pracy świadczą również usługi w zakresie udostępniania szeroko rozumianej informacji zawodowej, która wspomaga proces podejmowania decyzji zawodowej, a także umożliwia klientom dokładniejszą orientację w świecie pracy. Zwłaszcza centra posiadają najkorzystniejsze warunki do realizacji zadań związanych z efektywnym oddziaływaniem informacyjnym na klientów oraz świadczeniem specjalistycznej pomocy doradczej. Bezrobotni od 6 do 12 miesięcy Bezrobotni powyżej 12 miesięcy Zamieszkali na wsi Niepełnosprawni Cudzoziemcy 15,5 16,1 21,7 21,2 2,4 19,6 25,1 27,3 26,4 26,2 2,6 2,8 25,3 26,7 36,5 37,3 37,6 38,6 37,3 35,3 36,7 39,6 34,4 38,6 39,5 38,7 38,5 38,8 39,7 4,5 41,5 43, 44, 48,2 49,5 47,3 2,2 2,1 2,7 2,5 3,1 3,1 4,5 4,5 2,8 2,8 2, 1,8,,,,,1,1,,1,1,,, Liczba osób korzystających z informacji zawodowej w 213 roku zdecydowanie wzrosła w porównaniu do poprzedniego roku o ponad 5 tysięcy osób. Wykres 23. Liczba osób korzystających z informacji zawodowej indywidualnej 27 973 27 18 27 323 3 2 15 2 238 15 377 25 2 1 9 955 15 1 5 5 28 29 21 211 212 213 kobiety mężczyźni ogółem ~ 25 ~

2 594 4 51 5 31 4 8 4 375 4 693 5 662 4 883 6 57 5 94 5 666 5 447 6 645 9 68 1 11 1 545 12 51 11 113 Wykres numer 24 przedstawia liczbę zorganizowanych grup korzystających z informacji zawodowej. Największym powodzeniem ta forma pomocy cieszyła się w 211 roku, kiedy zorganizowano 791 grup, a na jedną grupę przypadało około 13 osób. W 213 roku zorganizowano wprawdzie zdecydowanie więcej grup (o 1) ale zainteresowanie tą formą pomocy było mniejsze, na jedną grupę przypadało 12 osób. Wykres 24. Liczba zorganizowanych grup w latach 28-213 1 9 8 7 6 5 4 3 2 1 943 891 78 791 641 532 28 29 21 211 212 213 Ze spotkań grupowych w 213 roku odnotowano 11 113 osób ogółem i 5 666 kobiet, które stanowiły 51,% ogólnej liczby uczestników. W 28 roku liczba osób korzystających z informacji zawodowej grupowej wynosiła 6 645 ogółem, w tym grupa kobiet licząca 4 51 osób stanowiąca 61,% zbiorowość. Wykres 25. Liczba osób korzystających z informacji zawodowej grupowej w latach 28-213 1 14 9 8 12 7 1 6 5 4 8 6 3 4 2 1 28 29 21 211 212 213 kobiety mężczyźni ogółem 2 Zdecydowanie najczęściej z informacji zawodowej grupowej korzystają osoby bezrobotne, w 28 roku z tej formy skorzystało 6 131 osób bezrobotnych natomiast już w 213, 1 321 osób. Na początku badanego okresu udział % osób bezrobotnych korzystających z informacji zawodowej grupowej w ogółem wynosił 92,3% natomiast w roku ~ 26 ~

59 455 47 58 639 58 24 83 273 855 232 56 6 131 8 43 9 424 9 52 11 382 1 321 213 zmniejszył się do 92,9%. Wśród osób mieszczących się w kategorii inni zaobserwować można wzrost zainteresowania informacją zawodową, porównując rok 213 z 28 wzrost ten wyniósł 15 osób. Liczba osób poszukujących pracy korzystających z informacji zawodowej w całym badanym okresie wzrosła ponad czterokrotnie, z 59 osób w 28 roku do 232 w 213. Wykres 26. Liczba osób, które skorzystały z informacji zawodowej grupowej wybrane kategorie 12 1 8 6 4 2 28 29 21 211 212 213 bezrobotni poszukujący pracy inni W badanym okresie udział procentowy bezrobotnych do 25 roku życia w ogólnej liczbie zdecydowanie spada, w 28 roku wynosił 37,9%, w 213 natomiast już tylko 31,9%. Podczas gdy osób bezrobotnych powyżej 5 roku życia korzystających z informacji zawodowej grupowej zdecydowanie przybywa. Procentowy udział osób z tej kategorii w 28 roku wynosił 12,1%, aby w 213 roku wzrosnąć o 9,5 pkt proc. osiągając wartość 21,6%. Wśród bezrobotnych korzystających z informacji zawodowej grupowej zdecydowanie największą zbiorowość stanowią osoby pozostające bez pracy do 6 miesięcy, w pierwszym roku badanego okresu ich udział % wyniósł 69,5%, na koniec badanego okresu (213 rok) 72,2%. Porównując lata 28 i 213 wśród osób bezrobotnych powyżej 12 miesięcy wyraźnie zmalało zainteresowanie informacją zawodową grupową, w 28 roku udział tej kategorii w ogółem bezrobotnych korzystających z tej formy wsparcia wynosił 2,4%, w 213 roku natomiast już 17,%. ~ 27 ~

Tabela 9. Udział poszczególnych kategorii bezrobotnych w ogólnej liczbie korzystających z informacji zawodowej grupowej Wyszczególnienie Bezrobotni Bezrobotni do 25 roku życia Bezrobotni powyżej 5 roku życia Bezrobotni do 6 miesięcy Bezrobotni od 6 do 12 miesięcy Bezrobotni powyżej 12 miesięcy Zamieszkali na wsi Niepełnosprawni Cudzoziemcy Bezrobotni do 25 roku życia Bezrobotni powyżej 5 roku życia Bezrobotni do 6 miesięcy Bezrobotni od 6 do 12 miesięcy Bezrobotni powyżej 12 miesięcy Zamieszkali na wsi Niepełnosprawni Cudzoziemcy Badania testowe W procesie poradnictwa zawodowego, aby pomóc klientom w poznaniu swoich możliwości i preferencji zawodowych, a tym samym ułatwić im podejmowanie właściwej decyzji zawodowej, wykorzystywane są testy do badania zainteresowań, ogólnych uzdolnień zawodowych, a także cech osobowości. Każdy klient, który wyrazi zgodę na przeprowadzenie badań psychologicznych, ma możliwość nieodpłatnego skorzystania z takich badań. Analiza własnych preferencji, zainteresowań, a także możliwość dokonania oceny predyspozycji za pomocą metod psychologicznego pomiaru, stwarza klientom możliwości podejmowania właściwych decyzji zawodowych, dokonywania racjonalnych wyborów zawodowych i przygotowania realistycznego projektu dotyczącego perspektyw zawodowych. 28 29 21 211 212 213 ogółem kobiety ogółem kobiety ogółem kobiety ogółem kobiety ogółem kobiety ogółem kobiety 6 131 3 78 9 424 4 958 8 43 4 9 9 52 5 158 11 382 5 925 1 321 5 239 2 322 1 371 3 86 1 858 3 62 1 487 2 711 1 482 3 549 1 883 3 289 1 78 744 417 1 284 63 1 421 559 1 771 83 2 315 984 2 225 888 4 259 2 36 7 216 3 464 6 241 2 955 6 81 3 53 8 245 4 161 7 456 3 634 623 43 928 535 964 45 1 315 725 1 43 76 1 11 566 1 249 999 1 28 959 1 225 685 1 377 93 1 734 1 58 1 755 1 39 2 7 1 727 3 943 2 115 3 824 1 826 4 236 2 267 5 99 2 646 5 692 2 266 166 16 373 189 215 11 59 278 581 39 418 216 2 1 3 2 6 3 12 6 6 6 7 5 Udział % poszczególnych kategorii w ogółem 37,9 37, 4,4 37,5 36,3 36,4 28,5 28,7 31,2 31,8 31,9 32,6 12,1 11,2 13,6 12,7 16,9 13,7 18,6 15,6 2,3 16,6 21,6 16,9 69,5 62,2 76,6 69,9 74, 72,2 71,7 68,4 72,4 7,2 72,2 69,4 1,2 1,9 9,8 1,8 11,4 11, 13,8 14,1 12,3 11,9 1,8 1,8 2,4 26,9 13,6 19,3 14,5 16,7 14,5 17,5 15,2 17,9 17, 19,8 44, 46,6 41,8 42,7 45,4 44,6 44,6 44, 44,8 44,7 55,1 43,3 2,7 2,9 4, 3,8 2,6 2,5 5,4 5,4 5,1 5,2 4, 4,1,,,,,1,1,1,1,1,1,1,1 Zdecydowanie najmniej osób zostało objętych badaniami testowymi w 28 roku, 715 osób, podczas gdy już w 213 roku liczba ta wynosiła 1 953 osoby. ~ 28 ~

Wykres 27. Liczba osób objętych badaniami testowymi w latach 28-213 2 1 8 1 6 1 828 1 953 1 4 1 2 1 42 1 374 1 52 1 8 6 715 4 2 28 29 21 211 212 213 W latach 28-213 badania testowe cieszyły się największym zainteresowaniem wśród bezrobotnych. Z ogólnej liczby osób objętych badaniami testowymi w opisywanym okresie ich udział wahał się od 76,2% w 28 roku do 9,8% na koniec 213 roku. Wykres 28. Liczba osób objętych badaniami testowymi wybrane kategorie 1 773 1 8 1 557 1 6 1 4 1 323 1 2 1 128 1 41 1 8 545 6 4 276 327 255 153 171 17 2 17 16 6 8 16 1 28 29 21 211 212 213 bezrobotni poszukujący pracy inni W ogólnej liczbie bezrobotnych objętych badaniami testowymi zdecydowanie więcej jest osób do 25 roku życia niż powyżej 5 roku życia. Procentowy udział wyżej wymienionych kategorii w 213 roku kształtował się odpowiednio 3,2% oraz 16,2%. Natomiast, jeżeli wziąć pod uwagę czas pozostawania bez pracy w badanym okresie widoczny jest wzrost udziału procentowego w kategorii bezrobotni od 6 do 12 miesięcy, jeszcze w 28 roku udział ten wynosił 18,%, a już w 213 wyniósł 23,6%. Z kolei spadek udziału % zauważamy dla bezrobotnych do 6 miesięcy oraz powyżej 12 miesięcy odpowiednio z 54,3% w 28 roku do 51,2% w 213 roku oraz z 27,7% na 25,2%. ~ 29 ~

Tabela 1. Udział poszczególnych kategorii bezrobotnych w ogólnej liczbie osób objętych badaniami testowymi Wyszczególnienie Bezrobotni Bezrobotni do 25 roku życia Bezrobotni powyżej 5 roku życia 28 29 21 211 212 ogółem kobiety ogółem kobiety ogółem kobiety ogółem kobiety ogółem kobiety ogółem kobiety 545 299 1 128 67 1 41 56 1 323 773 1 323 773 1 773 849 186 15 25 116 263 141 368 225 474 229 535 255 81 37 231 13 155 58 264 121 231 95 287 123 213 Bezrobotni do 6 miesięcy Bezrobotni od 6 do 12 miesięcy Bezrobotni powyżej 12 miesięcy Zamieszkali na w si Niepełnospraw ni Cudzoziemcy Bezrobotni do 25 roku życia Bezrobotni powyżej 5 roku życia Bezrobotni do 6 miesięcy Bezrobotni od 6 do 12 miesięcy 296 155 572 237 417 199 47 252 656 291 98 375 98 54 227 127 259 138 412 232 463 215 419 196 151 9 329 243 365 223 441 289 438 288 446 278 198 115 382 241 434 25 69 339 773 41 754 45 2 1 38 23 36 19 55 29 57 37 63 35 2 2 2 1 1 1 Udział % poszczególnych kategorii w ogółem 34,1 35,1 18,2 19,1 25,3 25,2 27,8 29,1 35,8 29,6 3,2 3, 14,9 12,4 2,5 21,4 14,9 1,4 2, 15,7 17,5 12,3 16,2 14,5 54,3 51,8 5,7 39, 4,1 35,5 35,5 32,6 49,6 37,6 51,2 44,2 18, 18,1 2,1 2,9 24,9 24,6 31,1 3, 35, 27,8 23,6 23,1 Bezrobotni powyżej 12 miesięcy Zamieszkali na w si Niepełnospraw ni Cudzoziemcy 27,7 3,1 29,2 4, 35,1 39,8 33,3 37,4 33,1 37,3 25,2 32,7 36,3 38,5 33,9 39,7 41,7 44,6 46, 43,9 58,4 51,9 42,5 47,7 3,7 3,3 3,4 3,8 3,5 3,4 4,2 3,8 4,3 4,8 3,6 4,1,,,,,,,2,3,2,1,1,1 Struktura osób korzystających z poradnictwa zawodowego W badanym okresie zdecydowanie największy wzrost zainteresowania poradnictwem zawodowym zaobserwowano ze strony osób z wykształceniem gimnazjalnym i niższym, w 213 roku z tej formy pomocy skorzystało o niemal 5 tysięcy osób więcej niż w 28 roku. W pozostałych kategoriach liczba osób również wzrosła, przy czym najmniejszy wzrost dotyczył osób z wykształceniem średnim ogólnokształcącym 341 osób. Wykres 29. Struktura osób korzystających z poradnictwa zawodowego według wykształcenia w latach 28-213 2 4 6 8 1 12 wyższym 1 732 2 587 policealnym i średnim zawodowym 4 38 4 878 średnim ogólnokształcącym 2 992 3 333 28 213 zasadniczym zawodowym 4 538 5 963 gimnazjalnym i poniżej 5 889 1 643 W przypadku osób bezrobotnych korzystających z poradnictwa zawodowego sytuacja jest identyczna, największy wzrost zainteresowania wśród osób z wykształceniem ~ 3 ~

gimnazjalnym i niższym o 4 693, najmniejszy dotyczy osób z wykształceniem średnim ogólnokształcącym o 592. Wykres 3. Struktura osób bezrobotnych korzystających z poradnictwa zawodowego według wykształcenia w latach 28-213 2 4 6 8 1 12 wyższym 1 46 2 544 policealnym i średnim zawodowym średnim ogólnokształcącym 3 879 4 693 2 654 3 246 28 213 zasadniczym zawodowym 4 168 5 84 gimnazjalnym i poniżej 5 399 1 92 Pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy (kluby pracy) Zgodnie z ustawą z dnia 24 kwietnia 24 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z Art. 39. Pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy polega na przygotowaniu bezrobotnych i poszukujących pracy do lepszego radzenia sobie w poszukiwaniu i podejmowaniu zatrudnienia, w szczególności przez: uczestnictwo w szkoleniu z zakresu umiejętności poszukiwania pracy, uczestnictwo w zajęciach aktywizacyjnych, dostęp do informacji i elektronicznych baz danych służących uzyskaniu umiejętności poszukiwania pracy i samo zatrudnienia. Klub pracy to forma pomocy w aktywnym poszukiwaniu pracy osobom bezrobotnym, poszukującym pracy oraz innym zainteresowanym. Pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy w klubach pracy jest realizowana przez organizowanie i prowadzenie szkoleń z zakresu umiejętności poszukiwania pracy. Szkolenie przeznaczone jest przede wszystkim dla osób, które nie posiadają doświadczenia w poszukiwaniu pracy lub nie osiągały pozytywnych efektów swoich działań w tym zakresie oraz dla osób, które powracają na rynek pracy po długim okresie braku aktywności zawodowej. Organizatorzy i uczestnicy szkoleń oraz zajęć aktywizacyjnych w zakresie aktywnego poszukiwania pracy W badanym okresie najwięcej klubów pracy działało w 28 roku 61, w 213 roku ich liczba zmniejszyła się o ponad połowę. ~ 31 ~

Wykres 31. Liczba klubów pracy w latach 28-213 7 6 5 4 61 57 3 2 23 3 24 28 1 28 29 21 211 212 213 Pomimo wyraźnego spadku ilości klubów pracy, liczba ich uczestników wzrosła. Zdecydowanie najwięcej uczestników odnotowano w 213 roku 1 436, przy czym na jeden klub pracy przypadało 51,3 osoby. W 212 roku stosunek ten wynosił tylko 45, osób. Wykres 32. Liczba uczestników klubów pracy w latach 28-213 1 6 1 4 1 436 1 2 1 8 853 1 97 1 227 979 1 81 6 4 2 28 29 21 211 212 213 Organizatorami klubów pracy są głównie powiatowe urzędy pracy. W 28 roku działało 61 klubów pracy z tego w ramach PUP 56, natomiast 5 zorganizowały instytucje, którym PUP zlecił realizację tej usługi. Począwszy od 29 roku kluby pracy organizuje tylko PUP. Głównie uczestnikami klubów pracy są osoby bezrobotne, stanowią w 28 roku 97,3% z ogólnej liczby uczestników, w 213 roku 98,9%. Zmniejszył się znacznie udział osób poszukujących pracy w klubach z ponad 2% do zaledwie 1,1%. ~ 32 ~

Wykres 33. Liczba uczestników w klubie pracy w latach 28-213 wybrane kategorie 1 6 1 4 1 2 1 8 83 1 85 1 222 972 1 62 1 42 6 4 2 28 23 29 12 21 5 211 7 19 16 212 bezrobotni 213 poszukujący pracy W latach 28-213 liczba uczestników zajęć aktywizacyjnych wzrosła o niemal 5 osób. Wykres 34. Liczba uczestników zajęć aktywizacyjnych w latach 28-213 7 6 6 42 6 83 5 723 5 4 3 3 493 4 672 3 973 2 1 28 29 21 211 212 213 Zdecydowanie największą grupę uczestników zajęć aktywizacyjnych w całym badanym okresie stanowią bezrobotni. W 28 roku stanowili 97,% z ogólnej liczby uczestników, natomiast w 213 ich udział wyniósł 93,4%. Poszukujący pracy stanowili odpowiednio 3,% i 1,7%. W 21 roku dołączono kategorię inni, jej udział w danym roku wyniósł 2,8%, w roku następnym wzrósł do 4,2%, na koniec badanego okresu wynosił 4,9%. ~ 33 ~

poszukujący pracy inne bezrobotni Wykres 35. Liczba uczestników zajęć aktywizacyjnych w latach 28-213 wybrane kategorie 7 6 5 4 3 2 1 15 28 29 3 388 24 6 176 5 792 4 648 5 385 177 255 67 236 36 12 196 67 21 211 212 213 3 71 Struktura uczestników szkoleń w zakresie aktywnego poszukiwania pracy (szkolenia w klubach pracy) W strukturze uczestników szkoleń w zakresie aktywnego poszukiwania pracy najwyższy udział mają osoby z dwóch kategorii wiekowych osoby w wieku 45 lat i więcej oraz od 18 do 24 roku życia. Wykres 36. Struktura uczestników szkoleń w zakresie aktywnego poszukiwania pracy według wieku 45 lat i więcej 318 515 35-44 168 214 28 25-34 19 259 213 18-24 lata 131 494 1 2 3 4 5 6 W strukturze uczestników szkoleń w zakresie aktywnego poszukiwania pracy według wykształcenia zauważalny jest relatywnie niewielki udział osób z wyższym wykształceniem oraz średnim ogólnokształcącym. Szkoleniami z zakresu aktywnego poszukiwania pracy były ~ 34 ~

zainteresowane osoby z wykształceniem gimnazjalnym i niższym. Zdecydowanie największą ich liczbę odnotowano w 213 roku 474 osoby. Wykres 37. Struktura uczestników szkoleń w zakresie aktywnego poszukiwania pracy według wykształcenia gimnazjalne i poniżej 324 474 zasadnicze zawodowe 221 33 średnie ogólnokształcące 115 229 28 213 policealne i średnie zawodowe 169 33 wyższe 24 1 5 1 15 2 25 3 35 4 45 5 W całym badanym okresie zdecydowanie najwięcej osób biorących udział w szkoleniach w zakresie aktywnego poszukiwania pracy należało do kategorii osób bez stażu oraz ze stażem minimalnym (do 1 roku). Wykres 38. Struktura uczestników szkoleń w zakresie aktywnego poszukiwania pracy według stażu pracy bez stażu 21 381 2 lat i więcej 85 177 1-2 141 211 28 5-1 134 112 213 1-5 178 233 do 1 roku 114 322 5 1 15 2 25 3 35 4 45 W strukturze uczestników szkoleń w zakresie aktywnego poszukiwania pracy według czasu pozostawania bez pracy w całym badanym okresie widoczna jest stała tendencja. Zdecydowanie najczęściej z tej formy pomocy korzystają osoby pozostające bez pracy do 6 miesięcy, w 28 roku ich udział w ogółem wynosił 15,5%, by w kolejnych latach zwiększyć się do 45,3%. ~ 35 ~

Wykres 39. Struktura uczestników szkoleń w zakresie aktywnego poszukiwania pracy według czasu pozostawania bez pracy powyżej 12 538 67 6-12 51 247 28 213 do 6 miesięcy 132 651 Struktura uczestników zajęć aktywizacyjnych realizowanych w ramach pomocy w aktywnym poszukiwaniu pracy Zdecydowaną większość korzystających z zajęć aktywizacyjnych w 213 roku stanowiły osoby w wieku 25-34 lata. 1 2 3 4 5 6 7 8 Wykres 4. Struktura uczestników zajęć aktywizacyjnych realizowanych w ramach pomocy w aktywnym poszukiwaniu pracy według wieku 45 lat i więcej 956 1 47 35-44 591 914 28 25-34 764 1 164 213 18-24 lata 939 1 91 2 4 6 8 1 1 2 1 4 W 213 roku największa grupa uczestników zajęć aktywizacyjnych legitymowała się wykształceniem gimnazjalnym i niższym 1 359 osób. W badanym okresie równie liczną grupę zainteresowanych tą formą pomocy stanowiły osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym. ~ 36 ~

Wykres 41. Struktura uczestników zajęć aktywizacyjnych realizowanych w ramach pomocy w aktywnym poszukiwaniu pracy według wykształcenia gimnazjalne i poniżej 1 223 1 359 zasadnicze zawodowe 958 1 226 średnie ogólnokształcące 498 584 28 213 policealne i średnie zawodowe 565 699 wyższe 163 191 2 4 6 8 1 1 2 1 4 1 6 Biorący udział w szkoleniach w zakresie aktywnego poszukiwania pracy w większości należeli do kategorii osób bez stażu oraz od 1-5 lat stażu. Wykres 42. Struktura uczestników zajęć aktywizacyjnych realizowanych w ramach pomocy w aktywnym poszukiwaniu pracy według stażu pracy bez stażu 789 936 2 lat i więcej 43 396 1-2 5-1 597 599 529 569 28 213 1-5 654 996 do 1 roku 374 624 2 4 6 8 1 1 2 Uczestnicy zajęć aktywizacyjnych w zdecydowanej większości pozostają bez pracy powyżej 12 miesięcy, znaczną grupę stanowią również osoby pozostające bez pracy do 6 miesięcy. ~ 37 ~

Wykres 43. Struktura uczestników zajęć aktywizacyjnych realizowanych w ramach pomocy w aktywnym poszukiwaniu pracy według stażu pracy powyżej 12 1 38 2 184 6-12 248 1 23 28 213 do 6 miesięcy 1 61 1 374 5 1 1 5 2 2 5 Wybrane kategorie uczestników szkoleń i zajęć aktywizacyjnych realizowanych w ramach pomocy w aktywnym poszukiwaniu pracy Wśród uczestników szkoleń w zakresie aktywnego poszukiwania pracy największą grupę stanowią osoby bezrobotne, ich udział w ogółem od 28 roku, kiedy to osiągnął wartość 97,3% systematycznie wzrastał do 211 roku osiągając wartość 99,3%, w 213 roku odnotowano nieznaczny spadek do 98,9%. Kobiety w 28 roku stanowiły 78,6% z ogólnej liczby bezrobotnych uczestników szkoleń, w 213 roku 71,9%, największy udział kobiet odnotowano w roku 211, wyniósł 82,9%. Długotrwale bezrobotni stanowili w 28 roku 66,1% z ogólnej liczby osób korzystających z formy wsparcia, jaką są szkolenia, natomiast w 213 roku ich udział wyniósł 63,6%. Wśród uczestników szkoleń mieszczących się w kategorii do 25 roku życia w badanym okresie zaobserwować można wzrost zainteresowania tą formą wsparcia z 13,7% w 28 roku do 34,5% w 213 roku. W przypadku osób powyżej 5 roku życia obserwujemy zdecydowany wzrost ich udziału w ogółem z 21,4% w 28 roku do 29,9% w 213 roku. Tabela 11. Wybrane kategorie uczestników szkoleń w zakresie aktywnego poszukiwania pracy w latach 28-213 Wyszczególnienie 28 29 21 211 212 213 Liczba uczestników szkoleń ogółem bezrobotni z tego poszukujący pracy zgłoszeni z przyczyn dot. zakładu pracy kobiety zamieszkali na wsi ~ 38 ~ Wybrane kategorie uczestników (z rubryki 2) długotrawale bezrobotni niepełnosprawni cudzoziemcy do 25 roku życia powyżej 5 roku życia w okresie sprawozdawczym 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 11 853 83 23 652 345 549 37 114 178 1 97 1 85 12 882 489 853 67 2 118 294 1 227 1 222 5 921 483 959 6 3 165 357 979 972 7 86 382 717 65 165 289 1 81 1 62 19 826 432 751 131 198 268 1 436 1 42 16 1 21 637 93 92 1 49 424

W przypadku uczestników zajęć aktywizacyjnych podobnie jak i uczestników szkoleń największą grupę stanowią osoby bezrobotne, w 28 roku ich udział wynosił 97,%, natomiast w 213 roku 93,4%. Kobiety wśród uczestników zajęć aktywizacyjnych w 28 roku stanowiły 65,4% z ogółem, w 213 roku ich udział spadł do 56,5%. Tabela 12. Wybrane kategorie uczestników zajęć aktywizacyjnych realizowanych w ramach pomocy w aktywnym poszukiwaniu pracy w latach 28-213 Wyszczególnienie 28 29 21 211 212 213 Liczba uczestników zajęć aktywizacyjnych ogółem bezrobotni z tego Wybrane kategorie uczestników (z rubryki 2) poszukujący pracy zgłoszeni z przyczyn dot. zakładu pracy kobiety zamieszkali na wsi w okresie sprawozdawczym długotrawale bezrobotni niepełnosprawni cudzoziemcy do 25 roku życia powyżej 5 roku życia 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 11 3 493 3 388 15 2 215 1 827 1 694 11 1 1 34 673 4 672 4 648 24 2 847 2 26 2 466 16 3 1 126 989 6 42 6 176 67 3 372 3 162 3 17 221 5 1 59 1 393 6 83 5 792 36 3 523 2 579 3 217 194 6 1 274 1 272 5 723 5 385 12 3 47 2 6 3 28 181 3 1 37 1 219 3 973 3 71 67 2 97 1 765 1 932 115 2 8 616 Szkolenia Zgodnie z ustawą z dnia 2 kwietnia 24 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy Art. 4. Starosta inicjuje, organizuje i finansuje z Funduszu Pracy szkolenia bezrobotnych, osób pobierających rentę szkoleniową i żołnierzy rezerwy w celu zwiększenia ich szans na uzyskanie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, podwyższenia kwalifikacji zawodowych lub zwiększenia aktywności zawodowej, w szczególności w przypadku: braku kwalifikacji zawodowych, konieczności zmiany lub uzupełnienia kwalifikacji w związku z brakiem propozycji odpowiedniej pracy, utraty zdolności do wykonywania pracy w dotychczas wykonywanym zawodzie, braku umiejętności aktywnego poszukiwania pracy. Szkolenie oznacza pozaszkolne zajęcia edukacyjne mające na celu uzyskanie lub uzupełnienie umiejętności i kwalifikacji zawodowych oraz ogólnych, w tym umiejętności poszukiwania zatrudnienia. W 28 roku 96,6% z osób, które rozpoczęły szkolenie ukończyło je, w 213 roku szkolenie ukończyło 99,3% z nich. Ponad połowa osób spośród tych, którzy ukończyli szkolenie w 28 roku podjęło prace w trakcie lub po ukończeniu szkolenia, podczas gdy w 212 oraz 213 roku udział ten wynosił odpowiednio 42,1% i 48,8%. Zdecydowanie najwięcej osób znalazło zatrudnienie w 211 roku 51,3%. ~ 39 ~

Wykres 44. Liczba osób rozpoczynających szkolenie w latach 28-213 ogółem 213 212 1 797 2 473 5 17 5 69 4 329 4 272 Osoby, które w okresie sprawozdawczym 211 21 2 569 2 745 1 49 4 44 1 345 1 171 rozpoczęły szkolenie ukończyły szkolenie podjęły pracę w trakcie lub po ukończeniu szkolenia 29 3 29 8 523 8 115 28 5 344 11 17 1 644 2 4 6 8 1 12 Wykres 45. Liczba osób rozpoczynających szkolenie w latach 28-213 kobiety 213 212 622 971 1 9 1 922 1 584 1 575 Kobiety, które w okresie sprawozdawczym 211 21 29 1 11 1 96 58 1 57 1 29 3 516 3 35 4 431 4 442 rozpoczęły szkolenie ukończyły szkolenie podjęły pracę w trakcie lub po ukończeniu szkolenia 28 2 415 5 122 4 87 1 2 3 4 5 6 Obszary zawodowe szkoleń Osoby bezrobotne i poszukujące pracy zdecydowanie najczęściej wybierały szkolenie z zakresu usług transportowych (w tym kurs prawa jazdy) oraz z innych obszarów szkoleń nieujętych w pozostałych kategoriach. W 213 roku wśród pięciu najczęściej wybieranych obszarów szkoleń znalazła się architektura i budownictwo. Wymienione szkolenie zastąpiło popularne w poprzednich latach szkolenie mieszczące się w kategorii pozostałe usługi. ~ 4 ~