subkonto w ZUS indywidualne subko ubezpieczonego w O subkonto w ZUS No4 marzec 2016 subkonto w ZUS kurier emerytalny newsletter członków otwartych funduszy emerytalnych Szanowni Państwo, Przekazujemy Państwu czwarte wydanie Kuriera Emerytalnego newslettera członków Funduszy Emerytalnych. Tym razem tematem numeru jest tegoroczne okno transferowe, w którym pracujący, ubezpieczeni Polacy mogą zadecydować, gdzie przekazywane będą ich nowe składki emerytalne wyłącznie do ZUS czy też do ZUS i do OFE. W nowym numerze wyjaśnimy Państwu zagadnienia związane z podejmowaniem decyzji w tym zakresie. 2016 rok będzie miał duże znaczenie dla systemu emerytalnego. Oprócz drugiego okna transferowego pierwsze miało miejsce w 2014 roku, kiedy to 2,5 mln ludzi wybrało OFE czeka nas jeszcze przegląd systemu emerytalnego i publiczna debata związana z prezydenckim projektem ustawy o obniżeniu wieku emerytalnego do 65 lat dla mężczyzn i 60 dla kobiet. W kolejnych numerach kuriera zapewne będziemy odnosić się do tych kwestii. Jak zwykle czekamy na Państwa sugestie i pytania, nasz adres do korespondencji igte@igte.pl subkonto w ZUS Zapraszam do lektury, Małgorzata Rusewicz PREZES IGTE Wydawca: Izba Gospodarcza Towarzystw Emerytalnych, ul. Marszałkowska 20/22 lok. 64, 00-590 Warszawa, www.igte.pl, igte@igte.pl T WOJ E O FE: OFE POCZTYLION www.pocztylion-arka.pl
1 Emerytalne ABC jak dzieli się składka emerytalna WYNAGRODZENIE 1000 ZŁ BRUTTO Składka emerytalna wynosi 19,52% podstawy wymiaru składki, czyli płacy. Jej podział kształtuje się następująco: OBLIGATORYJNIE OPCJA #1 OPCJA #2 12,22% 7,30% 4,38% + 2,92% 12,22 % jest zapisywane na indywidualnym koncie w ZUS, natomiast pozostała jej część może być rozdzielona w zależności od decyzji ubezpieczonego. Jeśli ubezpieczony zdecydował się gromadzić środki na emeryturę tylko w ZUS całe 7,3% trafi na subkonto w ZUS. Jeśli ubezpieczony wybrał przekazywanie składki do OFE to na w ZUS trafi 4,38% składki a na konto ubezpieczonego w OFE trafi 2,92% składki. INDYWIDUALNE KONTO ZUS 122,20 ZŁ SUBKONTO ZUS 73 ZŁ SUBKONTO ZUS 43,80 ZŁ + OFE 29,20 ZŁ Z każdego 1000 zł naszej pensji 195 zł 20 gr odprowadzamy do ZUS na ubezpieczenie emerytalne. 122 zł 20 gr zapisywane jest na indywidualnym koncie w ZUS. Jeśli mamy tylko ZUS to reszta, tj. 73 zł zapisywana jest na subkoncie w ZUS. Jeśli mamy ZUS i OFE, na subkoncie w ZUS zapisywane są 43 zł 80 gr, a na rachunku w OFE 29 zł 20 groszy. Można mieć zatem 192 zł 20 gr w ZUS lub 166 zł w ZUS i 29 zł 20 gr w OFE. Różnica pomiędzy kontem i subkontem ZUS polega na różnych zasadach waloryzacji składki oraz na tym, że środki na subkoncie ZUS są dziedziczone, podobnie jak w OFE.
1 Emerytalne ABC ofe i zus uzupełniają się, a nie konkurują jak dzieli się składka emerytalna RÓŻNE TYPY RYZYK: demograficzne i polityczne ZUS rynku finansowego i kapitałowego OFE RÓŻNE TYPY RYZYK RÓWNOWAŻĄ SIĘ Z KORZYŚCIĄ DLA UBEZPIECZONYCH Waloryzacja ZUS Stopa zwrotu OFE Wynik łączny 120% 115% 110% 105% 100% 95% 90% 85% 80% 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Obliczenia na podstawie danych ZUS i KNF.
2 Słownik emerytalny OKNO TRANSFEROWE Okres, w którym osoba pracująca, odprowadzająca składki na ubezpieczenie emerytalne może zadecydować gdzie chce przekazywać swoje nowe składki wyłącznie do ZUS, czy też do ZUS i do OFE. Jeśli nie chce niczego zmieniać niezależnie od tego, gdzie aktualnie przekazywane są jej składki nie musi podejmować żadnej aktywności. Jeśli chce dokonać zmiany, np. odprowadzać składkę także do OFE musi złożyć stosowne oświadczenie do ZUS. OFE Otwarty Fundusz Emerytalny prowadzi działalność polegającą na gromadzeniu części składek emerytalnych i ich inwestowaniu. OFE są zarządzane i reprezentowane w stosunkach z osobami trzecimi przez powszechne towarzystwa emerytalne (PTE). Otwarte fundusze emerytalne są jednak odrębnymi podmiotami posiadającymi osobowość prawną. RACHUNKI CZŁONKÓW OFE Indywidualne rachunki prowadzone przez otwarte fundusze emerytalne dla swoich członków, na które wpłacane są składki. Z chwilą przystąpienia członka do funduszu, fundusz otwiera dla niego rachunek, na który są wpłacane składki oraz przekazywane wypłaty transferowe. PORTFEL INWESTYCYJNY OFE Instrumenty finansowe oraz pożytki z nich płynące, które zostały nabyte za środki pochodzące ze składek członków. Portfel inwestycyjny to najważniejszy element składający się na aktywa funduszu. Dobór instrumentów do portfela decyduje o efektywności funduszu, czyli o tym ile zarobi dla swoich członków. Zarządzanie portfelem, a więc kupowanie, utrzymywanie i sprzedawanie instrumentów finansowych to podstawowy przedmiot działalności otwartego funduszu emerytalnego. DYWERSYFIKACJA RYZYKA INWESTYCYJNEGO Dywersyfikacja ryzyka inwestycyjnego to zróżnicowanie portfela inwestycyjnego. Głównym założeniem jest zdywersyfikowanie ryzyka inwestycyjnego, poprzez odpowiedni dobór aktywów, tak aby ewentualne poniesione straty w jednych aktywach zrekompensowane były zyskami w innych. Każdy racjonalnie postępujący inwestor dąży do minimalizacji ryzyka przy spodziewanym zysku. Im zakładany zysk jest większy, tym większe jest ryzyko inwestycyjne. PTE Powszechne Towarzystwo Emerytalne to podmiot, działający w formie spółki akcyjnej, którego przedmiotem działalności jest utworzenie, a następnie zarządzanie otwartym funduszem emerytalnym (OFE), a także dobrowolnym funduszem emerytalnym (IKE, IKZE). Powstanie PTE związane jest ze spełnieniem szeregu wymogów dotyczących kapitału akcyjnego, organizacji spółki oraz osób zarządzających. Powszechne towarzystwa emerytalne podlegają nad-
2 Słownik emerytalny zorowi Komisji Nadzoru Finansowego. Funkcje nadzorcze państwa oraz surowe wymagania, jakim podlega utworzenie powszechnego towarzystwa emerytalnego, mają na celu zapewnienie maksymalnego bezpieczeństwa zgromadzonych w OFE środków. KOMISJA NADZORU FINANSOWEGO To państwowy organ centralny, którego zadaniem jest kontrola rynku finansowego w Polsce. KNF daje pozwolenie na powstanie OFE, kontroluje je, tworzy ich ranking oraz ogłasza stopy zwrotu osiągnięte przez dane OFE. RZECZNIK FINANSOWY Instytucja oraz osoba, która reprezentuje interesy ubezpieczonych, uprawnionych z umów ubezpieczenia, członków funduszy emerytalnych, uczestników pracowniczych programów emerytalnych, klientów banków i instytucji finansowych. SUWAK BEZPIECZEŃSTWA Mechanizm przenoszenia do ZUS oszczędności zgromadzonych w OFE przez dziesięć lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez ubezpieczonych. Przez ten czas systematycznie, każdego miesiąca odpowiednia część tych oszczędności jest transferowana do ZUS i odnotowywana na ich indywidualnych subkontach. W momencie osiągnięcia wieku emerytalnego ubezpieczeni nie będą mieli już żadnych środków w funduszach, a ich uczestnictwo w OFE ustanie.
3 Popularne pytania sebastian, 28 lat: W 2014 roku złożyłem oświadczenie w ZUS, że chcę pozostać w OFE? Czy teraz musze takie oświadczenie złożyć raz jeszcze? Nie, nie ma takiej potrzeby. Jeśli w 2014 roku ubezpieczony oświadczył, że chce, aby jego składka była przekazywana do OFE, nie musi ponawiać takiego oświadczenia, ZUS będzie przekazywał składkę do OFE. agnieszka, 36 lat: Czy decyzja o wyborze między ZUS, a ZUS i OFE będzie nieodwracalna? Może się zdarzyć, że po jakimś czasie ubezpieczony dojdzie do wniosku, iż decyzja, którą podjął wybierając jedną z dwóch możliwych form gromadzenia środków na emeryturę (w ZUS lub w ZUS i w OFE), nie była optymalna. Przepisy przewidują możliwość zmiany dokonanego wybory w tzw. oknach transferowych, które od tego roku będą co cztery lata w okresie 1 kwietnia 31 lipca. witold, 57 lat: Kto może wybrać OFE w oknie transferowym? do ZUS, które w 2014 roku nie złożyły oświadczenia o przekazywaniu części składki do OFE, mogą teraz podjąć taką decyzję. Osoby, które w 2014 roku złożyły deklaracje o przekazywaniu części składki do OFE nic nie muszą robić. Chęć uczestniczenia w OFE musi być potwierdzona złożeniem w ZUS określonej przepisami deklaracji. Można to zrobić osobiście, pocztą lub też drogą elektroniczną, poprzez platformę internetową ZUS (www.pue.zus.pl) na specjalnym urzędowym formularzu. Należy jednak pamiętać, że w przypadku osób, którym do osiągnięcia wieku emerytalnego pozostało dziesięć lub mniej lat, wybór nie będzie skuteczny. Ich składki będą przekazywane do ZUS, gdzie w comiesięcznych ratach trafi także zgromadzony przez nie w OFE kapitał. kamil, 33 lata: Czy OFE może zbankrutować? Fundusz emerytalny nie może zbankrutować. Zbankrutować może tylko powszechne towarzystwo emerytalne, które nim zarządza. W tej sytuacji zarządzanie funduszem przejmuje inne działające PTE. Stabilność towarzystw emerytalnych zapewniają odpowiednie kapitały własne. Osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r. odprowadzające składkę emerytalną
3 Popularne pytania marcin, 48 lat: Jak wyglądają opłaty od składki w OFE? Po zmianach uchwalonych przez Sejm 6 grudnia 2013 r. maksymalna opłata od składki pobierana przez OFE została zmniejszona z 3,5% od każdej wpływającej składki o połowę, do 1,75%. Zmniejszeniu o połowę uległa również opłata jaką ZUS pobiera za przekazywanie składek do OFE: zamiast 0,8% od każdej składki, 0,4%. Opłata ta zawarta jest w opłacie od składki pobieranej przez fundusze. natalia, 44 lata: Czy OFE mają obowiązek informować swojego członka o stanie rachunku? Otwarte fundusze emerytalne mają obowiązek raz na 12 miesięcy poinformować pisemnie swoich członków o środkach znajdujących się na ich rachunkach w dniu sporządzenia informacji. Ponadto informacja taka musi zawierać również: tabelaryczne zestawienie operacji dokonanych na rachunku w ciągu ostatnich 12 miesięcy wysokość stóp zwrotu osiągniętych przez OFE wysokość ostatniej średniej ważonej stopy zwrotu wszystkich OFE i wysokość ostatniej średniej ważonej stopy zwrotu funduszu wysokość pobieranych opłat oraz kosztów opis ryzyka inwestycyjnego związanego z członkostwem w funduszu Poza tym OFE na każde żądanie członka jest zobowiązany udzielić na piśmie informacji o pieniężnej wartości środków zgromadzonych na rachunku. karolina, 22 lata: Jak wyglądają opłaty za zarządzanie w OFE? Opłaty za zarządzanie wyglądają następująco. Przy wysokości aktywów netto do 8 mld zł miesięczna opłata za zarządzanie otwartym funduszem wynosi 0,045% wartości aktywów netto w skali miesiąca. Przy wartości aktywów pomiędzy 8 a 20 mld złotych wynosi 3,6 mln zł plus 0,04% nadwyżki ponad 8 mld zł. Przy wartości aktywów pomiędzy 20 a 35 mld złotych wynosi 8,4 mln zł plus 0,032% nadwyżki ponad 20 mld zł. Przy wartości aktywów pomiędzy 35 a 45 mld złotych wynosi 13,2 mln zł plus 0,023% nadwyżki ponad 35 mld zł. Przy wartości aktywów powyżej 45 mld złotych wynosi 15,5 mln zł.
4 Jak odprowadzać składkę do OFE? jak skutecznie podjąć decyzję wyboru między zus, a zus+ofe? Aby decyzja o tym, że część składki chcemy lokować w OFE była skuteczna, musi być złożona w formie deklaracji zgodnej z urzędowym wzorem Być może dostaniesz deklarację pocztą od swojego OFE. Nie można złożyć deklaracji za pośrednictwem poczty elektronicznej. DEKLARACJA BĘDZIE DOSTĘPNA: oddziały ZUS ZUS: www.zus.pl Komisja nadzoru Finansowego: www.knf.gov.pl Ministerstwo Finansów: www.mf.gov.pl Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej: www.mpips.pl MOŻNA JĄ BĘDZIE SKŁADAĆ: osobiście w oddziałach ZUS za pośrednictwem poczty, najlepiej listem poleconym wykorzystując platformę ZUS www.pue.zus.pl 2016 IV V VI VII VIII IX X XI Na dokonanie wyboru przewidziany jest czas od 1 kwietnia do 31 lipca 2016 roku. PAMIĘTAJ! Jeżeli w 2014 roku złożyłeś oświadczenie, że chcesz odprowadzać składkę do OFE, to nie musisz robić tego jeszcze raz.
5 Wydarzenia Przegląd emerytalny W bieżącym roku czeka nas przegląd funkcjonowania systemu emerytalnego. Jest to ekspercka analiza dokonywana przez stroną rządową minister rodziny, pracy i polityki społecznej oraz ministra finansów. Nad przygotowaniem obszernego dokumentu pracuje zazwyczaj zespół ekspertów. Dokument określa stan i funkcjonowanie systemu emerytalnego, perspektywy jego działania oraz przedstawia rekomendacje zmian. Nie znamy jeszcze terminu ogłoszenia tegorocznej analizy, spodziewamy się jej w drugiej połowie roku. Nowa prezes ZUS Profesor Gertruda Uścińska została wskazana przez minister rodziny, pracy i polityki społecznej na stanowisko prezes ZUS, a jej kandydatura została pozytywnie zaopiniowana przez radę nadzorczą zakładu. Do objęcia przez nią nowej funkcji potrzebne jest jeszcze oficjalne powołanie przez szefa rządu. Kandydatka na głównego managera państwowego ubezpieczyciela jest pracownikiem naukowym Uniwersytetu Warszawskiego, kierownikiem Zakładu Zabezpieczenia Społecznego Instytutu Polityki Społecznej, a także prorektorem ds. studenckich na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych. Stanowisko prezesa ZUS pozostaje nieobsadzone od 1 kwietnia 2015 roku. Projekt ustawy o obniżeniu wieku emerytalnego Nie wiadomo czy złożony 30 listopada do Sejmu prezydencki projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw zakładający obniżenie wieku emerytalnego do 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn wejdzie w życie w tym roku. Minister Finansów, Paweł Szałamacha, stwierdził, że w tegorocznym budżecie nie ma środków na realizację projektu. Nie wyklucza tego jednak Henryk Kowalczyk, szef Komitetu Stałego Rady Ministrów. Oprócz obniżenia wieku emerytalnego prezydencki projekt zakłada też wprowadzenie minimalnego okresu składkowego. Na wcześniejszą emeryturę przechodzić miałyby kobiety z co najmniej 20-letnim stażem pracy, a w przypadku mężczyzn okres składkowy miałby wynosić minimum 25 lat. Nowa prezes GPW W styczniu br. profesor Małgorzata Zaleska została powołana na stanowisko prezesa Giełdy Papierów Wartościowych. Małgorzata Zaleska jest Dyrektorem Instytutu Bankowości Szkoły Głównej Handlowej, Przewodniczącą Komitetu Nauk o Finansach Polskiej Akademii Nauk, Członkiem Komitetu Badań Ekonomicznych NBP oraz Członkiem Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów w dyscyplinie Finanse. W swoim dorobku naukowym i popularno-naukowym posiada ponad 350 publikacji.