VERTIGOPROFIL VOL. 4/Nr 2(14)/2010 Redaktor naczelny: Prof. dr hab. n. med. Antoni Prusiński Zastępca redaktora naczelnego: Dr n. med. Tomasz Berkowicz Rada redakcyjna: Prof. dr hab. n. med. Anna Członkowska (Warszawa) Prof. dr hab. n. med. Teofan Domżał (Warszawa) Prof. dr hab. n. med. Urszula Fiszer (Warszawa) Prof. dr hab. n. med. Grzegorz Janczewski (Warszawa) Prof. dr hab. n. med. Henryk Kaźmierczak (Bydgoszcz) Prof. dr hab. n. med. Wojciech Kozubski (Poznań) Prof. dr hab. n. med. Hubert Kwieciński (Warszawa) Prof. dr hab. n. med. Bożydar Latkowski (Łódź) Prof. dr hab. n. med. Alina Morawiec-Sztandera (Łódź) Prof. dr hab. n. med. Andrzej Makowski (Łódź) Prof. dr hab. n. med. Waldemar Narożny (Gdańsk) Prof. dr hab. n. med. Przemysław Nowacki (Szczecin) Prof. dr hab. n. med. Walenty Nyka (Gdańsk) Prof. dr hab. n. med. Grzegorz Opala (Katowice) Doc. dr hab. n. med. Katarzyna Pawlak-Osińska (Bydgoszcz) Prof. dr hab. n. med. Ryszard Podemski (Wrocław) Prof. dr hab. n. med. Lucyna Pośpiech (Wrocław) Prof. dr hab. n. med. Zbigniew Stelmasiak (Lublin) 2 Elektrostymulacje narządu słuchu w leczeniu subiektywnych szumów usznych Marzena Mielczarek 3 Vestibular schwannoma (acoustic neurilemmoma) Grzegorz Janczewski 4 Powikłania w leczeniu chirurgicznym i po napromienianiu guzów nerwu ósmego (vestibular schwannoma) Grzegorz Janczewski 5 Przegląd piśmiennictwa Piotr Sokołowski Wydawca: ul. Opaczewska 60D, 02-201 Warszawa tel. (22) 862 36 63 /64/, e-mail: marcin.szpak@mededu.pl Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i ogłoszeń. Nakład: 3 500 szt.
DR N. MED. MARZENA MIELCZAREK ZAKŁAD AUDIOLOGII, FONIATRII I OTONEUROLOGII II KATEDRY OTOLARYNGOLOGII UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO W ŁODZI STAWIONO ROZWÓJ ORAZ RODZAJE TECHNIK ELEKTROSTYMULACJI NARZĄDU SŁUCHU STOSOWANYCH W LECZENIU SZUMÓW USZNYCH. ELEKTROSTYMULACJA, SZUMY USZNE Elektrostymulacje narządu słuchu w leczeniu subiektywnych szumów usznych Electrical stimulation of the hearing organ in subjective tinnitus treatment TINNITUS IS A SOCIAL PROBLEM DUE TO ITS HIGH PREVALENCE, LACK OF EFFECTIVE METHOD OF TREATMENT AND EMOTIONAL DISORDERS OF TINNITUS PATIENTS. ON THE BASIS OF LITERATURE REVIEW THE BEST THERAPEUTIC RESULTS ARE OBTAINED USING TINNITUS RE- TRAINING THERAPY (TRT) [1, 2]. HOWEVER, IT IS TIME-CONSUMING (THE THERAPY LASTS ON AVERAGE 18 24 MONTHS) AND COST- GENERATING (HIGH COST OF TINNITUS MASKERS AND HEARING AIDS). ELECTRICAL STIMULATION OF HEARING ORGAN IS ONE OF POSSIBLE TINNITUS TREATMENT METHODS. THE IDEA OF ELECTRICAL STIMULA- TION OF THE INNER EAR WAS CONNECTED WITH THE APPLICATION OF COCHLEAR IMPLANTS IN DEAF PATIENTS. IN 70 S OF THE XX CENTURY IN THE HOUSE EAR INSTITUTE, TINNITUS SUPPRESSION WAS OBSERVED AFTER COCHLEAR IMPLANT IMPLANTATION. IN PO- LAND, ELECTRICAL STIMULATIONS HAVE BEEN APPLIED FOR ABOUT 30 YEARS, USING HYDROTRANSMISSIVE TECHNIQUE NOWADAYS. ITS MECHANISM IS STEEL UNCLEAR. THE DEVELOPMENT AND TYPES OF ELECTRICAL STIMULATION IN TINNITUS TREATMENT ARE PRESENTED IN THE ARTICLE. ELECTRICAL STIMULATION, TINNITUS SZUMY USZNE (ANG. TINNITUS) STANOWIĄ ISTOTNY PROBLEM SPO- ŁECZNY ZE WZGLĘDU NA DUŻĄ CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA, BRAK W PEŁNI SKUTECZNEJ METODY LECZENIA ORAZ CZĘSTE WYSTĘPO- WANIE PROBLEMÓW EMOCJONALNYCH W TEJ GRUPIE PACJENTÓW. NA PODSTAWIE DOSTĘPNEGO PIŚMIENNICTWA, NAJWIĘKSZĄ SKU- TECZNOŚĆ OSIĄGA SIĘ PODCZAS STOSOWANIA TINNITUS RETRAINING THERAPY (TRT) [1, 2]. JEST TO JEDNAK METODA CZASOCHŁONNA (PACJENT POWINIEN POZOSTAWAĆ W PROGRAMIE 18 24 MIESIĄ- CE) I KOSZTOWNA (WYSOKI KOSZT GENERATORÓW SZUMU, APARA- TÓW SŁUCHOWYCH). ELEKTROSTYMULACJE NARZĄDU SŁUCHU SĄ JEDNĄ Z DOSTĘPNYCH METOD LECZENIA SZUMÓW USZNYCH. IDEA STYMULACJI ELEKTRYCZNEJ STRUKTUR UCHA WEWNĘTRZNEGO BYŁA ZWIĄZANA Z ZASTOSOWANIEM IMPLANTÓW ŚLIMAKOWYCH DO LECZE- NIA GŁUCHOT. W LATACH 70. UBIEGŁEGO STULECIA W THE HOUSE EAR INSTITUTE ZAOBSERWOWANO USTĄPIENIE SZUMÓW USZNYCH PO WSZCZEPIENIU IMPLANTU ŚLIMAKOWEGO. W POLSCE ELEKTROSTY- MULACJE WYKONYWANE SĄ OD OKOŁO 30 LAT, WYKORZYSTUJE SIĘ NIEINWAZYJNĄ HYDROTRANSMISYJNĄ TECHNIKĘ. NIE ZOSTAŁ JEDNAK- ŻE DO KOŃCA POZNANY MECHANIZM JEJ DZIAŁANIA. W PRACY PRZED- 2 Elektrostymulacje narządu słuchu w leczeniu subiektywnych szumów usznych M. Mielczarek
PROF. DR HAB. N. MED. GRZEGORZ JANCZEWSKI KLINIKA OTOLARYNGOLOGII WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO HENCE IS MOST APPROPRIATELY CALLED VESTIBULAR SCHWANNOMA (V.S.), ALTHOUGH THE OLDER AND LESS ACCURATE TERM ACOUS- TIC NEUROMA IS STILL WIDELY USED. THE CLINICAL STUDIES HAVE DOCUMENTED A SUPRINSINGLY HIGH INCIDENCE OF A OF ATYPICAL CLINICAL PRESENTATION. VESTIBULAR SCHWANNOMA, NEURILEMMOMA Vestibular schwannoma (acoustic neurilemmoma) Vestibular schwannoma (acoustic neurilemmoma) SCHWANNOMA NERWU VIII JEST BODAJ NAJCZĘSTSZYM GUZEM KOŚCI SKRONIOWEJ I PRZEWODU SŁUCHOWEGO WEWNĘTRZNEGO. NAJCZĘŚ- CIEJ WYCHODZI Z NERWU PRZEDSIONKOWEGO I DLATEGO NAZYWANY BYWA VESTIBULAR SCHWANNOMA, ACZKOLWIEK WCIĄŻ JEST W UŻYCIU NAZWA MNIEJ WŁAŚCIWA VESTIBULAR SCHWANNOMA. STUDIA KLI- NICZNE WYKAZUJĄ ZASKAKUJĄCO DUŻĄ LICZBĘ NIETYPOWYCH OBRA- ZÓW KLINICZNYCH. ZNACZNA CZĘŚĆ TYCH ZMIAN WYRASTA ZE SPO- JENIA NERWU PRZEDSIONKOWEGO NA POGRANICZU MYELINY Z OPONĄ TWARDĄ, KTÓRĄ ZWIE SIĘ STREFĄ OBESTRSTEINERA-REDLICHA. VESTIBULAR SCHWANNOMA, NEURILEMMOMA SCHWANNOMA OF THE EIGHTH NERVE IS THE MOST COMMON TUMOR OF THE TEMPORAL BONE AND INTERNAL AUDITORY CANAL. IN THE VAST MAJORITY OF CASES IT ARISES FORM VESTIBULAR NERVE AND Vestibular schwannoma (acoustic neurilemmoma) G. Janczewski 3
PROF. DR HAB. N. MED. GRZEGORZ JANCZEWSKI KLINIKA OTOLARYNGOLOGII WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO Powikłania w leczeniu chirurgicznym i po napromienianiu guzów nerwu ósmego (vestibular schwannoma) Complications of the VIII nerve (vestibular schwannoma) surgery and radiotherapy OMÓWIONO NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJĄCE POWIKŁANIA LECZENIA ME- TODAMI CHIRURGICZNYMI I NAPROMIENIANIEM GUZA NERWU ÓSMEGO (VESTIBULAR SCHWANNOMA). ZWRÓCONO UWAGĘ NA PODSTAWO- WE ZNACZENIE WŁAŚCIWEGO ROZPOZNANIA ZAAWANSOWANIA GUZA, OGÓLNEGO STANU ZDROWIA CHOREGO ORAZ DOBORU METODY LE- CZENIA OPTYMALNEJ DLA DANEGO PRZYPADKU. PODKREŚLONO, ŻE KAŻDA Z WYBIERANYCH METOD MA SWOJE ZALETY I WADY, A W TEJ SYTUACJI MUSI BYĆ DOBIERANA WŁAŚCIWIE DO INDYWIDUALNE- GO PRZYPADKU. PODNIESIONO ZNACZENIE ZAPOZNANIA PACJENTA Z ISTOTĄ CHOROBY, ZAGROŻENIAMI WYNIKAJĄCYMI Z NIEPODJĘCIA WŁAŚCIWEGO LECZENIA ORAZ USTALENIA Z NIM METODY LECZENIA I POINFORMOWANIA O MOŻLIWOŚCI PRZEWIDYWALNYCH ORAZ TRUD- NYCH DO PRZEWIDZENIA POWIKŁAŃ, JAKIE MOGĄ WYSTĄPIĆ PO KAŻ- DEJ Z METOD TERAPII. ODBYCIE TAKIEJ ROZMOWY I UZYSKANIE ZGO- DY CHOREGO NA WYBRANĄ WSPÓLNIE METODĘ LECZENIA MUSI BYĆ UDOKUMENTOWANE W HISTORII CHOROBY. VESTIBULAR SCHWANNOMA, LECZENIE OPERACYJNE, RADIOTERAPIA, POWIKŁANIA THE AUTHOR DISCUSSED THE MOST FREQUENT COMPLICATIONS OF SURGICAL TREATMENT AND RADIOTHERAPY OF VESTIBULAR SCHWAN- NOMA. PARTICULAR ATTENTION FOCUSES UPON ESSENTIAL IMPOR- TANCE OF ACCURATELY ASSESSED TUMOUR STAGE, THE PATIENT GENERAL HEALTH STATUS AND SELECTION OF OPTIMAL THERAPY AD- JUSTED INDIVIDUALLY. IT WAS EMPHASIZED THAT EACH TREATMENT METHOD MAY DEMONSTRATE ADVANTAGES AND DISADVANTAGES; THEREFORE IT SHOULD BE APPROPRIATELY TAILORED TO THE PAR- TICULAR CASE. SPECIAL SIGNIFICANCE WAS ATTACHED TO INFORM- ING THE PATIENT ABOUT THE NATURE OF HIS DISEASE, RISK RESULT- ING FROM LACK OF INTRODUCTION OF ADEQUATE THERAPY AND PROVIDING INFORMATION ON POSSIBLE PREDICTABLE OR DIFFICULT TO PREDICT COMPLICATIONS CAUSED BY EACH OF THE THERAPEUTIC METHODS. INFORMATION GIVEN TO THE PATIENT AND HIS CONSIST- ENT FOR MUTUALLY CHOSEN METHOD OF TREATMENT SHOULD BE RECORDED IN THE PATIENT S MEDICAL DOCUMENTATION. VESTIBULAR SCHWANNOMA, SURGICAL TREATMENT, RADIOTHERAPY, COMPLICATIONS 4 Powikłania w leczeniu chirurgicznym i po napromienianiu guzów nerwu ósmego (vestibular schwannoma) G. Janczewski
Przegląd piśmiennictwa Przegląd piśmiennictwa P. Sokołowski 5