SYSTEMY LOGISTYCZNE PODSTAWY FUNKCJONOWANIA



Podobne dokumenty
Logistyka. Materiały dydaktyczne do zajęć. A. Klimek

Logistyka i Zarządzanie Łańcuchem Dostaw. Opracował: prof. zw dr hab. Jarosław Witkowski

Studia stacjonarne I stopnia

Studia stacjonarne I stopnia

Spis treści. Wstęp 11

Zagadnienia kierunkowe na egzamin dyplomowy Studia pierwszego stopnia kierunek: Logistyka (dla roku akademickiego 2015/2016)

Organizacja i optymalizacja gospodarki magazynowej w przedsiębiorstwie

ZAOPATRZENIE PRZEDSIĘBIORSTW PRODUKCYJNYCH, HANDLOWYCH I USŁUGOWYCH WYNIKI BADAŃ

Zarządzanie łańcuchem dostaw

Organizacja gospodarki magazynowej w przedsiębiorstwie z elementami gospodarki materiałowej

Elementy systemu logistycznego w przedsiębiorstwie - zarządzanie logistyczne. prof. dr hab. inż. A. Szymonik

Studia stacjonarne I stopnia

Prowadzący. Doc. dr inż. Jakub Szymon SZPON. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

ZINTEGROWANE SYSTEMY INFORMATYCZNE PRZEDSIĘBIORSTW Wdrożenie systemów informatycznych w przedsiębiorstwie

Łańcuch dostaw Łańcuch logistyczny

pilotażowe staże dla nauczycieli i instruktorów kształcenia zawodowego w przedsiębiorstwach

ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI I PROCESAMI. Mapowanie procesów AUTOR: ADAM KOLIŃSKI ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI I PROCESAMI. Mapowanie procesów

LOGISTYKA ZAOPATRZENIA I PRODUKCJI ĆWICZENIA 2 MRP I

Nowoczesny system logistyczny. Autor: Adam NOWICKI

Elementy systemu logistycznego w przedsiębiorstwie - zarządzanie logistyczne

Pojęcie logistyki. ,,Logistyka nie jest wszystkim, ale wszystko bez logistyki jest niczym

Zagadnienia na egzamin dyplomowy. Studia pierwszego stopnia kierunek: Logistyka. (dla roku akademickiego 2012/2013)

Zarządzanie produkcją

Rok akademicki: 2014/2015 Kod: RBM II-s Punkty ECTS: 3. Poziom studiów: Studia II stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne

EFEKTY KSZTAŁCENIA ORAZ MACIERZE POKRYCIA KIERUNKU LOGISTYKA STUDIA LICENCJACKIE

Podstawy logistyki Fundamentals of logistics. Transport I stopień Ogólnoakademicki. Studia stacjonarne. Kierunkowy. Obowiązkowy Polski Semestr V

Newsletter ILiM - GS1 Polska nr 1/2011 r. 1. VAT - usługi świadczone w ramach systemu GS1 Polska zostały opodatkowane podatkiem od towarów i usług

Wykorzystanie technologii RFID w produkcji i logistyce

KONCEPCJA OCENY WPŁYWU DZIAŁAŃ LOGISTYCZNYCH NA PRODUKTYWNOŚĆ W PRZEDSIĘBIORSTWIE

TEMAT: Pojęcie logistyki ,,Logistyka nie jest wszystkim, ale wszystko bez logistyki jest niczym

WYMAGANIA EDUKACYJNE DLA KWALIFIKACJI A.30 ZAWÓD TECHNIK LOGISTYK przedmiot: 1. LOGISTYKA W PROCESACH PRODUKCJI, DYSTRYBUCJI I MAGAZYNOWANIA,

Spis treści. Istota i przewartościowania pojęcia logistyki. Rozdział 2. Trendy i determinanty rozwoju i zmian w logistyce 42

Faza definiowania i koncepcji teorii logistyki oraz pierwsze próby jej zastosowania w praktyce

Proces tworzenia wartości w łańcuchu logistycznym. prof. PŁ dr hab. inż. Andrzej Szymonik 2014/2015

Komputerowa optymalizacja sieci logistycznych

TECHNOLOGIA INFORMACYJNA W ZARZĄDZANIU LOGISTYCZNYM PRZEDSIĘBIORSTWEM HANDLOWYM INFORMATYCZNE WSPOMAGANIE ZARZĄDZANIA W OBSZARZE DYSTRYBUCJI

Zastosowanie informatyki w logistyce

Pytania z przedmiotu Logistyka i zarządzanie łańcuchem dostaw

Logistyka - opis przedmiotu

LOGISTYKA ZAOPATRZENIA I PRODUKCJI część pierwsza

KARTA PRZEDMIOTU. 2. Kod przedmiotu: ROZ-L2-57

ORGANIZACJA PROCESÓW DYSTRYBUCJI W DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW PRODUKCYJNYCH, HANDLOWYCH I USŁUGOWYCH

Spis treści. Od Autorów Istota i przedmiot logistyki Rola logistyki w kształtowaniu ekonomiki przedsiębiorstwa...

Systemy informatyczne handlu detalicznego

Magazyn, proces magazynowy, gospodarka magazynowa. prof. PŁ dr hab. inż. Andrzej Szymonik Łódź 2014/2015

1.1. Istota logistyki

E-logistyka Redakcja naukowa Waldemar Wieczerzycki

Cennik szkoleń e-learning 2019 rok

EFEKTY KSZTAŁCENIA. Liczba godzin

Zarządzanie łańcuchem dostaw

LOGISTYKA POWTÓRNEGO ZAGOSPODAROWANIA ODPADÓW I MOŻLIWOŚCI JEJ ZASTOSOWANIA W PRZEDSIĘBIORSTWACH HUTNICZYCH

Temat: Procesy logistyczne. prof. PO dr hab. inż. A. Szymonik

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE. Logistyka inżynierska. niestacjonarne. I stopnia. ogólnoakademicki. specjalnościowy

Planowanie produkcji w systemie SAP ERP w oparciu o strategię MTS (Make To Stock)

6. STRUKTURY SYSTEMÓW LOGISTYCZNYCH

ZAPYTANIE OFERTOWE. b) Sprzęt do zintegrowanego zarządzania produkcją i magazynem

1.3. Strumienie oraz zasoby rzeczowe i informacyjne jako przedmiot logistyki 2. ROLA LOGISTYKI W KSZTAŁTOWANIU EKONOMIKI PRZEDSIĘBIORSTWA

Doskonalenie. Zdzisł aw Gomółk a. funkcjonowania. organizacji. Difin

Z-EKO-422 Infrastruktura logistyczna Logistic infrastructure

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Logistyka zarządzanie łańcuchem dostaw. 2. KIERUNEK: logistyka. 3. POZIOM STUDIÓW: stacjonarne

Z-LOG-422I Infrastruktura logistyczna Logistic infrastructure

5. WARUNKI REALIZACJI ZADAŃ LOGISTYCZNYCH

Sylabus przedmiotu/modułu. Język polski Kierunek studiów, dla którego przedmiot jest oferowany

Logistyka i Zarządzanie Łańcuchem Dostaw. Opracował: prof. zw dr hab. Jarosław Witkowski

Zarządzanie Zapasami System informatyczny do monitorowania i planowania zapasów. Dawid Doliński

Cennik szkoleń e-learning 2015 rok

Z-EKO-422 Infrastruktura logistyczna Logistic infrastructure. Ekonomia I stopieñ. Ogólnoakademicki. Stacjonarne. Specjalnoœciowy.

Organizacja systemów produkcyjnych Kod przedmiotu

Gospodarka magazynowa z elementami projektowania zagospodarowania magazynów istniejących i nowo planowanych

Gospodarka zapasami. Studia stacjonarne Semestr letni 2011/2012. Wykład

Logistyka recyklingu zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego : od projektowania po przetwarzanie / Piotr Nowakowski.

Nowości oraz trendy w obszarze BPM nurty i kierunki rozwoju. Jarosław Żeliński analityk biznesowy, projektant systemów

Spis treści. Wprowadzenie

Znakowanie, zarządzanie i dystrybucja produktów w oparciu o standardy GS1

Identyfikacja towarów i wyrobów

Z-LOGN1-028 Infrastruktura logistyczna Logistic infrastructure

Controlling logistyczny

Zintegrowany system gospodarki odpadami w oparciu o zasady logistyki

Dr hab. inż. Jan Duda. Wykład dla studentów kierunku Zarządzanie i Inżynieria Produkcji

Podstawy logistyki Fundamentals of logistics

Wspomaganie procesów logistycznych w systemach zintegrowanego zarządzania

KARTA PRZEDMIOTU. 2. Kod przedmiotu: ROZ-L2-57

Rys.1. Struktura logiczna pojęć systemowych

Monitoring wskaźników produktów i rezultatów

Kalkulacja kosztów O P E R A C Y J N E I S T R A T E G I C Z N E, C. H. B E C K, W A R S Z A W A

K A R T A P R Z E D M I O T U

Zakres tematyczny Seminarium grupa Menadżer Logistyki i Menadżer Transportu i Spedycji. Promotor: dr Alfred Juchniewicz

Zarządzanie logistyką. Zarządzanie operacyjne łańcuchem dostaw.

Wartość dodana podejścia procesowego

Rola głównego księgowego w organizacji rachunkowości. Wpisany przez dr Ewa Hellich

1.4. Uwarunkowania komodalności transportu Bibliografia... 43

Zintegrowany System Informatyczny (ZSI)

Kody kreskowe i inne globalne standardy w biznesie. Autor: Elżbieta Hałas (red.)

Literatura. T. Jałowiec (red.), Towaroznawstwo dla logistyki, Diffin, Warszawa 2011 U. Łatka, Technologia i towaroznawstwo, WSiP, Warszawa 2003

Zarządzanie logistyką w przedsiębiorstwie

Logistyka zaopatrzenia i produkcji Kod przedmiotu

Śledzenie towarów pochodzenia żywieniowego (traceability)

logistycznego Polski 3.5. Porty morskie ujścia Wisły i ich rola w systemie logistycznym Polski Porty ujścia Wisły w europejskich korytarzach tr

Zwykły magazyn. Centralny magazyn

Podsumowanie i wnioski

Transkrypt:

Ryszard BARCIK 1, Marcin JAKUBIEC 2 Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej Wydział Zarządzania i Informatyki, Katedra Zarządzania, Zakład Logistyki i Jakości 43-309 Bielsko-Biała, ul. Willowa 2 1 rbarcik@ath.eu 2 m.jakubiec@ath.eu SYSTEMY LOGISTYCZNE PODSTAWY FUNKCJONOWANIA Streszczenie: W artykule przedstawiono wybrane informacje na temat systemów logistycznych. Jako pierwsze scharakteryzowane zostało podejście systemowe, które tworzy podstawę funkcjonowania współczesnej logistyki. Następnie autorzy wyjaśnili pojęcie systemu logistycznego oraz przedstawili jego elementy i konstrukcję. Na zakończenie opracowania przedstawione zostały przykłady zastosowania informatyki w systemach logistycznych. Słowa kluczowe: teoria systemów, system logistyczny 1. PODEJŚCIE SYSTEMOWE, JAKO PODSTAWA FUNKCJONOWANIA WSPÓŁCZESNEJ LOGISTYKI Określenie przedsiębiorstwa jako system zachowań, którego elementy są powiązane przez procesy transformacji, umożliwia przełożenie teorii systemów na obszar badań i działalności logistyki. Podejście systemowe do koncepcji logistyki sięga w sensie teoretycznym do modelowych zasad teorii systemów. Konsekwentne zastosowanie podejścia systemowego w logistyce przyczynia się, z jednej strony do zapobiegania suboptymalnym rozwiązaniom cząstkowym na rzecz optymalnych rozwiązań całościowych w systemie logistyki, z drugiej zaś- umożliwia równoczesne uwzględnienie w decyzjach logistycznych istniejących ograniczeń (niedobory w strukturze potencjału logistycznego) i efektów synergicznych (wolne, nie wykorzystane potencjały logistyczne). Całkowity tok postępowania w procedurze podejścia systemowego można by przedstawić w formie graficznej (rys. 1) obejmującej jedenaście kolejnych umownie sformułowanych etapów. Schemat ten przedstawia swojego rodzaju metodę podejścia systemowego do odkrywania oraz badania struktury i dynamiki systemu jako całości (identyfikacja systemu), do kreowania kompleksowych systemów (kształtowania systemu), jak również do zastosowania i kontroli (wdrożenia systemu) [2]. 74

Klasyfikacja systemów/podsystemów Hierarchiczna strukturyzacja Analiza elementów i interakcji w systemie Analiza systemu Określenie otoczenia systemu i warunków brzegowych Sformułowanie celów Projektowanie i rozwój różnych wariantów systemu (rozwiązań) Ocena wariantów systemu (rozwiązań) Wybór najlepszego wariantu systemu (rozwiązania) Kształtowanie systemu Testowanie wybranych systemów (rozwiązań) Zastosowanie nowego sytemu (rozwiązania) Kontrola i ocena nowego systemu (rozwiązania) Wdrożenie systemu Źródło: [2]. Rys. 1. Przebieg podejścia systemowego. 2. POJĘCIE SYSTEMU LOGISTYCZNEGO. System logistyczny można zdefiniować m. in. w następujący sposób: P. Blaik określił system logistyczny jako zbiór elementów logistycznych których powiązania konkretyzują się poprzez procesy transformacyjne. Między tymi elementami, o specyficznych właściwościach, zachodzą ścisłe, skonkretyzowane, także w sensie organizacyjnym, powiązania. Oznacza to, że w praktyce strukturę systemu logistycznego konstytuują tylko te procesy logistyczne, które są podporządkowane w sposób systemowy odpowiednim rozwiązaniom organizacyjnym [7]. Według E. Michlowicza system logistyczny to celowo zorganizowany i połączony zespół takich elementów (podsystemów) jak zaopatrzenie, produkcja, transport, owanie, odbiorca wraz z relacjami między nimi oraz między ich własnościami, warunkujący przepływ strumieni, środków finansowych i informacji [6]. Całość zintegrowanych ze sobą procesów logistycznych wpływających na siebie nawzajem i pozostających w określonym związku z otoczeniem tworzy system logistyczny, który określa [4]: sposób, w jaki przebiegają procesy logistyczne, 75

zbiór technik przeprowadzania procesów logistycznych, zbiór środków, za pomocą których realizuje się procesy logistyczne. Z uwagi na usytuowanie przestrzenne systemów logistycznych, podzielić je można na systemy makrologistyczne, metalogistyczne i mikrologistyczne. Systemy makrologistyczne odnoszą się do całej gospodarki, natomiast systemy mikrologistyczne do określonych podmiotów gospodarczych (przedsiębiorstw). Systemy metalogistyczne, szczególnie charakterystyczne dla logistyki tworzą współpracujące ze sobą w łańcuchach logistycznych systemy mikrologistyczne przedsiębiorstw (dostawców, producentów, dystrybutorów, spedytorów, odbiorców). Typowym przykładem systemu metalogistycznego jest łańcuch dostaw [4]. Na rys. 2 przedstawiono funkcyjny podział systemów logistycznych. 3. ELEMENTY I KONSTRUKCJA SYSTEMÓW LOGISTYCZNYCH. Elementami systemu logistycznego nazywamy te zasoby rzeczowe i ludzkie oraz dane źródłowe i informacje, które [3]: da się wydzielić w jednorodne podsystemy logistyczne, znajdują pełne odwzorowanie w dokumentacji finansowej firmy, stanowią wymierny ilościowo i wartościowo zapis wielkości i struktury popytu na produkty lub usługi. Charakterystyczną cechą systemów logistycznych jest zazębianie się procesów ruchu i składowania. W każdym systemie logistycznym można wyodrębnić dwie sfery: sferę przepływów fizycznych, sferę regulacji. Na całokształt infrastruktury procesów logistycznych składają się następujące środki techniczne [3]: środki transportu i manipulacji, służące przemieszczaniu produktów między przedsiębiorstwami, a także wewnątrz tych podmiotów, budynki i budowle owe, umożliwiające składowanie i ochronę zapasów, oraz niezbędne wyposażenie ów umożliwiające realizację ich podstawowych funkcji, środki przetwarzania informacji (urządzenia i ich systemy oraz programy użytkowe). 4. PRZYKŁADY ZASTOSOWANIA INFORMATYKI W SYSTEMÓW LOGISTYCZNYCH. Jednym z najistotniejszych aspektów wykorzystania informatyki w logistyce (systemach logistycznych) jest śledzenie przepływów materiałowych w łańcuchach dostaw. Rejestrowanie przepływu może odbywać się na podstawie informacji przenoszonych do systemu informatycznego przez przepisywanie dokumentów, bądź w sposób automatyczny, tzn. poprzez odczyt informacji zawartych na opakowaniach jednostek logistycznych. Ten drugi sposób daje pewność, że rejestrowany jest właściwy wyrób, który podlega wymianie w łańcuchu dostaw. Wymiana danych między dostawcami i odbiorcami realizowana w środowisku otwartym wymaga pewnej standaryzacji informacji, tak, aby informacje były jednoznacznie interpretowane [7]. 76

Logistyka przedsiębiorstwa Logistyka zaopatrzenia Logistyka materiałowa Logistyka produkcji Logistyka dystrybucji Logistyka handlowa Logistyka serwisu Surowce, materiały pomocnicze, części z zakupu, wyroby handlowe i wyroby gotowe Surowce, materiały pomocnicze, części z zakupu, półfabrykaty, wyroby gotowe, części zamienne Wyroby gotowe, wyroby handlowe, części zamienne (półfabrykaty) Części zamienne, materiały eksploatacyjne, zwroty produktów Rynek zaopatrz enia kooperacyjny zaopatrzenio -wy proces produkcyjny produkcyjny proces produkcyjny wyrobów gotowych dystrybucyj -ny serwisu proces serwisu Rynek zbytu Rynek surowców wtórnych recykling likwidacja odpadów składowanie odpadów zbiórka segregacja odpadów Logistyka zagospodarowania odpadów Resztki (surowce wtórne i odpady): produkty używane i zużyte agregaty pochodzące z wymiany, zwroty, opakowania zwrotne przepływ materiałów Źródło: [4]. Rys. 2. Funkcyjny podział systemów logistycznych według faz przepływu materiałów. 77

Technologia identyfikacji RFID nazywana niekiedy radiowym kodem kreskowym, pozwala wykorzystać niespotykane dotąd możliwości opisania produktu na etykiecie umieszczonej wprost na każdym opakowaniu. W tej nowej technologii nie tyle technika radiowa jest istotna, ile sposób zapisu danych w pamięci mikroprocesorowej, nazywanej potocznie chipem. Fala radiowa o określonej częstotliwości wzbudza antenę chipowa, co implikuje radiową transmisję danych z pamięci chipa do czytnika i dalej do komputera [6]. Elektroniczna wymiana dokumentacji. Electronic Data Interchange (EDI), to technika bezpapierowej wymiany sformatowanych danych (dokumentów) między systemami informatycznymi partnerów handlowych, przy minimalnej interwencji człowieka. Chodzi tutaj o wymianę dokumentacji handlowej, np.: zamówień, faktur, harmonogramów produkcyjnych, itp. Praktycy doszli do wniosku, że samo połączenie komputerów dwóch przedsiębiorstw nie rozwiązuje problemu sprawnego przesyłania dokumentów. Dokumenty przychodzące do firmy pocztą elektroniczną musiały być wpierw opracowane, tj. dostosowane do standardu obowiązującego w firmie. Dopiero wówczas można było je dalej przetwarzać. Zaletą EDI jest niezależność od platformy sprzętowej i systemy operacyjnego, ale także od platformy programowej. EDI także opiera się na międzynarodowych standardach [3]. 5. PODSUMOWANIE. Logistyka jako dziedzina wiedzy od dawna wskazuje, że zjawiska rzeczywiście warte rozpoznania, a składające się na system logistyczny, są złożone. Ten skomplikowany organizm, jakim są procesy logistyczne, wymaga złożonych procesów kooperacji w celu uzyskania odpowiedniej sprawności działania systemu logistycznego oraz całego przedsiębiorstwa. W systemie logistycznym należy unikać suboptymalizacji, która pojawia się wtedy, gdy poszczególne czynności i procesy logistyczne oceniane są według odrębnych kryteriów. Tkwiąca w teorii systemów zasada myślenia o całości stwarza ramy do planowania działań i przewidywania ich bezpośrednich skutków, pozwala także na zrozumienie nieplanowanych konsekwencji, w miarę ich pojawiania się. W wyniku stosowania tej zasady pojawia się tzw. efekt synergii, polegający na osiąganiu dodatkowych korzyści z działań połączonych. Dla logistyki charakterystyczny jest efekt synergiczny systemowej analizy i racjonalizacji kosztów logistycznych oraz kompleksowej obsługi klienta [4]. LITERATURA [1] Barcik R.: Logistyka dystrybucji, wyd. II zm., ATH, Bielsko-Biała, 2005. [2] Blaik P.: Logistyka, koncepcja zintegrowanego zarządzania, wyd. III zm., PWE, Warszawa, 2010. [3] Gołembska E.: Kompendium wiedzy o logistyce, wyd. IV zm., PWN, Warszawa, 2010. [4] Kisperska-Moroń D., Krzyżaniak S.: Logistyka, wyd. ILIM, Poznań, 2009. [5] Korzeniowski A., Skrzypek M., Korzeniowski A.: Opakowania w systemach logistycznych, wyd. Biblioteka Logistyka, ILIM, Poznań, 2001. [6] Majewski J.: Informatyka dla logistyka, wyd. ILIM, Poznań, 2008. [7] Matulewski M., Konecka S., Fajfer P., Wojciechowski A.: Systemy logistyczne, wyd. Biblioteka Logistyka, ILIM, Poznań, 2008. [8] Michlowicz E.: Podstawy logistyki przemysłowej, AGH, Kraków, 2002. [9] Szymonik A.: Logistyka i zarządzanie łańcuchem dostaw, cz. 1, Difin, Warszawa, 2010. 78

LOGISTICS SYSTEMS FOUNDATIONS OF FUNCTIONING Abstract: In the paper selected information about logistics systems was presented. As first, system approach was described as a fundament of functioning of present logistics. Further, authors presented meaning of logistics systems and showed their elements and construction. At the end of the paper examples of use of information technology in logistics systems were given. Key words: system theory, logistics system 79