Administracja publiczna (część 1) dr Piotr Modzelewski Katedra Bankowości, Finansów i Rachunkowości Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego
Plan zajęć 1. Kluczowe pojęcia stosowane w analizie administracji publicznej 2. Ewolucja koncepcji administracji publicznej 3. Administracja publiczna Unii Europejskiej (Instytucje UE) 4. System wdrażania funduszy strukturalnych w Polsce 5. Administracja publiczna w Polsce 6. Przykładowe rozwiązania zadań egzaminacyjnych z nieobowiązującego egzaminu na Audytora Wewnętrznego 7. Omówienie wybranych aktów prawnych
Opis zajęć 1. Celem zajęć jest zaprezentowanie systemu administracji publicznej w Polsce oraz Unii Europejskiej oraz najważniejszych instytucji sektora publicznego. Podstawowym efektem kształcenia jest zdobycie praktycznej wiedzy nt. podstaw instytucjonalnych, prawnych oraz organizacyjnych funkcjonowania najważniejszych instytucji sektora publicznego w Polsce. 2. Program przedmiotu zawiera wszechstronną wiedzę z zakresu administracji publicznej oraz podstawowych aktów prawnych stosowanych powszechnie w administracji publicznej. 3. Metodą realizacji przedmiotu jest połączenie wykładu i pracy zespołowej studentów. 4. Wykład jest przeznaczony przede wszystkim dla studentów kierunku Ekonomia sektora publicznego. 5. Forma zaliczenia: kolokwium oraz przygotowanie pracy zaliczeniowej
Program zajęć 1. Instytucje Unii Europejskiej; system instytucjonalny wdrażania funduszy strukturalnych w Polsce, instytucje publiczne zaangażowane w ten proces 2. Administracja centralna (administracja rządowa, administracja państwowa obsługująca organy władzy państwowej) 3. Administracja rządowa w województwie- urzędy wojewódzkie, omówienie wojewódzkiej administracji zespolonej 4. Administracja samorządowa województwa 5. Administracja samorządowa powiatu, omówienie powiatowej administracji zespolonej 6. Administracja samorządowa gminy 7. Organy administracji niezespolonej 8. Formy organizacyjne jednostek sektora finansów publicznych 9. Klasyfikacja budżetowa w praktyce, zarys rachunkowości budżetowej (bardziej metainformacje)
Program zajęć 10. Zasady kontroli zarządczej i zarys audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych 11. Ustawa o służbie cywilnej (w brzmieniu od 1 stycznia 2010 r.), rola i zadania Krajowej Szkoły Administracji Publicznej 12. Ustawa o pracownikach samorządowych 13. Ustawa o Radzie Ministrów 14. Ustawa o ochronie informacji niejawnych 15. Ustawa o dostępie do informacji publicznej 16. Ustawa o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych 17. Ustawa o ochronie danych osobowych 18. Konstytucja RP w zakresie procedury stanowienia prawa, kompetencji instytucji publicznych, trybów uchwalania aktów prawnych, itp.
Literatura Hausner J., Administracja publiczna, PWN, Warszawa 2005 Ruszkowski J., Górnicz E., Żurek M., Leksykon Integracji Europejskiej, PWN, 2004 Wojtaszczyk K.A., System instytucjonalny Unii Europejskiej, Instytut Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2005 Ustawa o Radzie Ministrów Ustawa o samorządzie województwa Ustawa o samorządzie powiatowym Ustawa o samorządzie gminnym Rozporządzenie Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083 / 2006 z dnia 11 lipca 2006 r. Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie klasyfikacji części budżetowych oraz określenia ich dysponentów Ustawa o służbie cywilnej (w brzmieniu od 1 stycznia 2010 r.), rola i zadania Krajowej Szkoły Administracji Publicznej Ustawa o pracownikach samorządowych Ustawa o Radzie Ministrów Ustawa o ochronie informacji niejawnych Ustawa o dostępie do informacji publicznej Ustawa o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych Ustawa o ochronie danych osobowych Konstytucja RP w zakresie procedury stanowienia prawa, kompetencji instytucji publicznych, trybów uchwalania aktów prawnych, itp.
Efekty kształcenia Po ukończeniu przedmiotu student sprawnie rozpoznaje rodzaje i funkcje administracji publicznej w Polsce i Unii Europejskiej
Koncepcje administracji publicznej Model weberowski Krytyka biurokracji New Public Management Best Value Reinventing Government Public Governance
Cechy charakterystyczne Modelu NPM 1 to: (a) wzrastająca uwaga na kontroli finansowej; silna koncentrację na wynikach i wydajności; otrzymywanie więcej po niższej cenie; wzmocnienie funkcji finansów; (b) zarządzanie poprzez silną hierarchizację (struktura pionowa zarządzania); ustanawianie jasnych celów; monitorowanie wyników; (c) wzrost roli audytu, przede wszystkim finansowego; stworzenie transparentnych metod pomiaru wyników działalności; (d) zwiększenie roli dostawców usług z sektora prywatnego; (e) zredukowanie biurokracji, ale nie tej dotyczącej finansów; (f) marginalizacja obieralnych reprezentantów społeczeństwa i związków zawodowych.
Model drugi NPM zakładał decentralizację i odchudzenie sektora publicznego. Podstawowe założenia tego modelu to: (a) rozwój quasi rynków usług publicznych; (b) przejście od zarządzania hierarchicznego do zarządzania poprzez kontrakty; (c) zmniejszenie rozmiarów sektora publicznego; drastyczna redukcja środków na płace w instytucjach publicznych; ruch w stronę bardziej spłaszczonej struktury zarządzania w urzędach administracji publicznej; (d) wzrost roli pracy zespołowej w instytucjach publicznych; położenie nacisku na koordynację działań pomiędzy różnymi instytucjami publicznymi; (e) odejście od standardowych form świadczenia usług, do systemu charakteryzującego się większą elastycznością i różnorodnością.
W modelu trzecim NPM położono w nim duży nacisk na kulturę organizacyjną instytucji publicznych. Cechy wyróżniające tego modelu, to: (a) struktura pozioma zarządzania; nacisk na rozwój instytucji publicznej i uczenie się; decentralizacja i ocena poprzez osiągane rezultaty; (b) zabezpieczenie dokonanej zmiany w kulturze organizacyjnej; nacisk na charyzmatyczne sposoby zarządzania; (c) bardziej intensywne programy szkoleń dla menedżerów; (d) wzrost znaczenia świadomości misji instytucji publicznej, wzrost znaczenia marki instytucji; wyjaśnianie i komunikacja strategii.
Model NPM 4: orientacja na usługi publiczne - powstał jako ostatni i wiąże się z nim współcześnie największe nadzieje. Zakłada się w nim: (a) skupienie największej uwagi na jakości usług (m.in. nastąpił wzrost znaczenia metod zarządzania jakością); (b) koncentrowanie się na odbiorcy usług; słuchanie głosu odbiorców usług i uwzględnianie ich oczekiwań; (c) pożądane ponowne przesunięcie władzy, od mianowanych do wybranych przedstawicieli społeczności lokalnych; (d) sceptycyzm wobec roli rynku w usługach publicznych; (e) położenie nacisku na uczenie się od obywateli, jakie są ich potrzeby i oczekiwania; praca zespołowa ze społecznościami.
Model nakłady/ wyniki dla administracji publicznej Źródło: Ch. Pollitt., G. Bouckaert, Public Management Reform. A Comparative Analysis, Oxford University Press, UK 1999, s. 13
Planowanie/Programowanie/Budże towanie
Kontrola zarządcza oraz koordynacja kontroli zarządczej w jednostkach sektora finansów publicznych Art. 68. 1. Kontrolę zarządcza w jednostkach sektora finansów publicznych stanowi ogół działań podejmowanych dla zapewnienia realizacji celów i zadań w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy
Celem kontroli zarządczej jest zapewnienie w szczególności: 1) zgodności działalności z przepisami prawa oraz procedurami wewnętrznymi; 2) skuteczności i efektywności działania; 3) wiarygodności sprawozdań; 4) ochrony zasobów; 5) przestrzegania i promowania zasad etycznego postępowania; 6) efektywności i skuteczności przepływu informacji; 7) zarządzania ryzykiem.
Dziękuję Państwu za uwagę Kontakt: pmodzelewski@wne.uw.edu.pl