Reforma elektroenergetyki Prywatyzacja i konsolidacja Mgr inż. Sławomir Krystek Dyrektor Generalny IGEiOŚ Lipiec 2002
Wejście do Unii Europejskiej stwarza przed polską elektroenergetyką szanse, ale jest jednocześnie wyzwaniem sprostania konkurencji dużych, silnych kapitałowo i doświadczonych przedsiębiorstw elektroenergetycznych z krajów Unii Europejskiej. Środkami wiodącymi do zbudowania silnej elektroenergetyki powiązanej z UE i zdolną konkurować na wspólnym rynku jest konsolidacja i prywatyzacja przedsiębiorstw elektroenergetycznych. W wyniku konsolidacji powinny powstać silne efektywne przedsiębiorstwa energetyczne wykorzystujące efekt skali, dostęp do paliw po stabilnych cenach. W wyniku prywatyzacji nastąpi uzyskanie środków finansowych które mogą zostać w części wykorzystane na modernizację elektroenergetyki i w części zasilić budżet państwa. Przedstawiona przez Izbę Gospodarczą Energetyki i Ochrony Środowiska koncepcja konsolidacji i prywatyzacji pozwala na: tworzenie silnych przedsiębiorstw energetycznych wykorzystujących efekt skali i synergii do obniżki kosztów działania kontynuowanie prywatyzacji nawet w niesprzyjających warunkach kiedy brak ofert lub oferowane ceny są bardzo niskie uzyskiwanie przychodów z prywatyzacja dla kontynuowania reform w energetyce i wzmocnienia budżetu państwa. 2
Spis treści 1. Cele konsolidacji i prywatyzacji... 4 2. Harmonogram konsolidacji i prywatyzacji... 5 3. Założenia analiz konsolidacji i prywatyzacji... 6 3.1. Główne założenia... 6 3.2. Uzasadnienie konsolidacji elektrowni... 6 4. Schemat procesów prywatyzacji... 7 5. Konsolidacja i prywatyzacja elektrowni... 9 6. Konsolidacja spółek... 10 7. Prywatyzacja spółek... 12 7.1. Prywatyzacja spółek w grupach... 12 7.2. Prywatyzacja holdingów Opcja B... 14 8. Możliwe struktury sektora po konsolidacji i prywatyzacji... 16 8.1. Możliwe struktury w wytwarzaniu energii elektrycznej... 16 8.2. Opcja konsolidacji pionowej... 20 3
1. Cele konsolidacji i prywatyzacji Postęp w negocjacjach z Unia Europejską wskazuje, że od stycznia 2004 Polska stanie się członkiem Unii. Wówczas polska elektroenergetyka będzie działać na wspólnym rynku europejskim, a handel energią zostanie zliberalizowany zgodnie z dyrektywami Unii. Polska elektroenergetyka uzyska dostęp do rynków krajów członkowskich UE. Równocześnie przedsiębiorstwa energetyczne z krajów UE będą mogły działać na polskim rynku energii. Wejście do Unii Europejskiej stwarza przed polską elektroenergetyką szanse, ale jest jednocześnie wyzwaniem sprostania konkurencji dużych, silnych kapitałowo i doświadczonych przedsiębiorstw elektroenergetycznych z krajów Unii Europejskiej. Środkami wiodącymi do zbudowania silnej elektroenergetyki powiązanej z UE i zdolną konkurować na wspólnym rynku jest konsolidacja i prywatyzacja przedsiębiorstw elektroenergetycznych. W wyniku konsolidacji powinny powstać silne efektywne przedsiębiorstwa energetyczne wykorzystujące efekt skali, dostęp do paliw po stabilnych cenach. W wyniku prywatyzacji nastąpi uzyskanie środków finansowych które mogą zostać w części wykorzystane na modernizację elektroenergetyki i w części zasilić budżet państwa. Przedsię biorstwa elektroenergetyki i dostawcy paliwa P1 P2 P3 Pn Działania konsolidacyjne Skonsolidowane przedsiebiorstwo 1 Skonsolidowane przedsiebiorstwo 2 Skonsolidowane przedsiebiorstwo N Prywatyzacja Środki uzyskane z prywatyzacji Modernizacja sektora Budż et państwa Rys. 1.1 Konsolidacja i prywatyzacja elektroenergetyki 4
2. Harmonogram konsolidacji i prywatyzacji Proponowany harmonogram zakłada równomierne rozłożenie w czasie konsolidacji i prywatyzacji. Takie stopniowe działanie zapewnia czas niezbędny na działania konsolidacyjne i równomierne wpływy z prywatyzacji dla budżetu oraz na modernizację sektora. Prywatyzacja elektrowni jest proponowana w następujący sposób: Prywatyzacja w przetargu MSP czterech elektrowni: Dolna Odra, Kozienice, Ostrołęka i Stalowa Wola. Prywatyzacja w ofercie publicznej koncernu PKE pierwsza transza w roku 2003. Prywatyzacja w ofercie publicznej koncernu BOT pierwsza transza w roku 2004 Następne transze prywatyzacji koncernów PKE i BOT w latach 2005 i następnych w zależności od potrzeb modernizacyjnych i budżetowych Prywatyzacja spółek może być prowadzona w trzech opcjach: Prywatyzacja pięciu grup spółek Opcja A Prywatyzacja po utworzeniu dwóch holdingów Opcja B Realizacja w pierwszej kolejności Opcji A w przypadku niemożności prywatyzacji pewnych grup spółek tworzenie z nich holdingów i ponowna prywatyzacja jako holdingu. Rok Działanie 2002 2003 2004 2005 czas Konsolidacja wytwórców Konsolidacja BOT Prywatyzacja wytwórców Prywatyzacja czterech elektrowni Oferta publiczna akcji PKE Oferta publiczna akcji BOT Oferty publiczne akcji koncernów na modernizację i dla budżetu Konsolidacja spółek Konsolidacja grup spółek Konsolidacja holdingów spółek Prywatyzacja spółek Prywatyzacja grup spółek Opcja A Prywatyzacja holdingów spółek Opcja B Rys. 1.2. Harmonogram konsolidacji i prywatyzacji elektroenergetyki 5
3. Założenia analiz konsolidacji i prywatyzacji 3.1. Główne założenia W przeprowadzonych analizach posługiwano następującymi założeniami: Należy wykorzystać dotychczasowe działania Ministerstwa Skarbu Państwa zmierzające do konsolidacji spółek wytwórczych w grupach Przyjmuje się powstanie zgodnie z zamierzeniami holdingu trzech elektrowni: Bełchatów, Opole i Turów pod nazwą BOT W pierwszej kolejności prywatyzacja obejmie cztery elektrownie: Ostrołęka, Dolna Odra, Kozienice i Stalowa Wola W latach 2002 i 2003 będą prowadzone prace nad konsolidacją spółek w grupy takie jak: G4, K4, Grupa Północno-Wschodnia, Grupa Południowo-Zachodnia i Grupa Zachodnio-Środkowa szczegółowa analiza jest przedstawiona w rozdziale 3.2. Zostanie przeanalizowana możliwość, dalszej konsolidacji spółek zmierzających do powstania dwóch holdingów : Holdingu Dystrybucyjnego Południowo-Wschodniego i Holdingu Dystrybucyjnego Centralno- Zachodniego struktura takich holdingów jest przedstawiona w rozdziale 3.2. Możliwe są dwie opcje prywatyzacji spółek : Opcja A polega na prywatyzacji spółek w grupach bez tworzenia holdingów. Opcja B polega na wcześniejszym utworzeniu holdingów a następnie na ich prywatyzacji. W prywatyzacji zarówno elektrowni jak i spółek biorą na równych prawach z inwestorami zagranicznymi koncerny wytwórcze PKE i BOT. Środki na zakup prywatyzowanych przedsiębiorstw elektroenergetycznych koncerny wytwórcze zdobywają poprzez zaciąganie pożyczek a następnie ich spłatę poprzez emisje akcji odpowiadającą kosztowi nabycia nowego przedsiębiorstwa po jego akwizycji. Możliwe jest też tworzenie przez koncerny wytwórcze konsorcjów z instytucjami finansowymi w celu nabycia prywatyzowanego przedsiębiorstwa. y wytwórcze PKE i BOT wraz z przedsiębiorstwami zakupionymi w prywatyzacji tworzą holdingi energetyczne które są prywatyzowane poprzez ofertę publiczną w skali określonej przez rząd. Wraz z konsolidacją przedsiębiorstw elektroenergetycznych następuję łącznie kopalni węgla brunatnego z elektrowniami korzystającymi z tych kopalni a także następuję włączanie w holdingi energetyczne kopalni węgla kamiennego. 3.2. Uzasadnienie konsolidacji elektrowni Istnieje uzasadniona opinia o trudności w sprzedaży inwestorowi strategicznemu elektrowni Ostrołęka. Położenie tej elektrowni jest takie, że ze względu na koszt paliwa pracuje ona głównie na wymuszeniu sieciowym. Jej wartość w dużym stopniu zależy od kontraktu, najlepiej długoletniego, z PSE S.A. Im lepszy dla elektrowni kontrakt, tym wyższa będzie jej cena, ale też wyższe będą koszty ograniczeń przenoszonych na odbiorców poprzez opłatę przesyłową. W dalszej perspektywie opłacalna działalność tej elektrowni będzie zależała również od tego czy do systemu polskiego zostanie dołączony rosyjski system RAO i ile energii będzie importowanej ze wschodu. Podobnie mogą wystąpić trudności z prywatyzacją elektrowni Kozienice. Działanie tej zmodernizowanej w dużym stopniu elektrowni będzie zależało od połączeń ze wschodem. Już obecnie jedna niewielka linia 110kV z Białorusi zmienia rozpływy mocy i zakup energii 6
we wschodniej części Polski. Większy napływ energii elektrycznej ze wschodu może znacznie ograniczyć produkcję w elektrowni Kozienice. Nie sądzę, aby przy tak dużej niepewności co do przyszłości można było uzyskać interesujące oferty za te dwie elektrownie. Dolnej Odra jest kluczowa elektrownią dla przyszłej wymiany energii elektrycznej z Unią Europejską. System przesyłowy jest taki że:. na północy jest połączenie kablowe ze Szwecją, na zachodzie są dwa połączenia z Niemcami w okolicach Dolnej Odry i w okolicach Turowa. Eksport i import energii elektrycznej do Polski zależy w dużym stopniu od tego jak pracują elektrownie Dolna Odra i Turów. Wprowadzane w Europie koordynowane aukcje na zdolności przesyłowe, spowodują, że kluczowe znaczenie będą miały elektrownie poprzez pracę których będzie można wpływać na zdolności przesyłowe połączeń transgranicznych. Taką elektrownią jest właśnie Dolna Odra. Ten, kto będzie dysponował elektrownią Dolna Odra, będzie miał bardzo duży wpływ na eksport i import polskiej energii elektrycznej do Szwecji i Niemiec. Biorąc pod uwagę wszystkie te czynniki warto rozważyć alternatywne działanie i pozostawienie tej elektrowni w rękach państwa. 4. Schemat procesów prywatyzacji W schemacie prywatyzacji w przetargach MSP zakłada się udział strategicznych inwestorów zagranicznych jak również na tych samych prawach polskich przedsiębiorstw elektroenergetycznych. y takie jak PKE czy BOT mogą brać kredyt na zakup prywatyzowanych przedsiębiorstw a następnie spłacać ten kredyt emisją akcji w ofercie publicznej. Mogą też tworzyć konsorcja z instytucjami finansowymi zarówno polskimi jak i zagranicznymi Rys. 1.3. 7
Sektor finansowy y wytwórcze PKE lub BOT Minsterstwo Skarbu Państwa Inwestorzy zagraniczni Przygotowanie do prywatyzacji elektrowni Banki Fundusze emerytalne Analiza możliwości zakupu Przetarg na zakup elektrowni Analiza możliwości kredytowych Wystąpienie o kredytu lub utworzenie konsorcjum finansowego Udzielenie kredytu lub utworzenie konsorcjum Inwestor strategiczny 1 Inwestor strategiczny 2 Przygotowanie i złożenie oferty Zbieranie ofert Analiza ofert i procesy negocjacyjne Inwestor strategiczny N Sprzedaż koncernowi wytwórczemu Sprzedaż inwestorowi strategicznemu Banki Fundusze emerytalne Sprzedaż akcji nabytego przedsiębiorstwa w ofercie publicznej Spłata kredytu Rys. 1.3 Schemat działań prywatyzacyjnych z udziałem polskich przedsiębiorstw energetycznych. 8
5. Konsolidacja i prywatyzacja elektrowni Proponuje się w pierwszej fazie prywatyzację czterech elektrowni w formie przetargu Ministerstwa Skarbu Państwa. W czasie przygotowania do prywatyzacji tych elektrowni mogłaby nastąpić konsolidacja trzech elektrowni: Bełchatów, Opole i Turów w formę koncernu BOT. W czasie prywatyzacji czterech elektrowni koncerny BOT i PKE mogą brać udział w przetargu na tych samych zasadach co inwestorzy zagraniczni Rys. 1.4. Rok kalendarzowy Konsolidacja sektora wytwórczego Działania prywatyzacyjne Inwestorzy zagraniczni Opole Turów Przygotowanie do prywatyzacji elektrowni Rok 2002 Bełchatów Dolna Odra Stalowa Wola Ostro łęka Kozi enice Utworzenie BOT Ogłoszenie przetargu na cztery elektrownie BOT PKE Inwestor 1 Zbieranie ofert Inwestor 2 Analiza ofert i procesy negocjacyjne Inwestor N Rok 2003 Sprzedaż elektrowni Centralno-Zachodni BOT + Dolna Odra Dolna Odra Stalowa Wola Ostro łęka Kozi enice Inwestor 1 Inwestor 2 Inwestor 3 Południowo-Wschodni PKE + Kozienice + Stalowa Wola + Ostrołęka Inwestor 4 Rys. 1.4. Prywatyzacja czterech elektrowni w formie przetargu MSP 9
6. Konsolidacja spółek Ponieważ zakłada się w pierwszej fazie prywatyzację elektrowni, to równolegle można kontynuować konsolidację spółek przed prywatyzacją. Zakłada się przy tym, że w konsolidacji wykorzystuje się tworzone przez MSP grupy spółek jak G4 czy K4. Jako kryterium konsolidacji przyjmuje się bliskość terytorialną. Konsolidacja może być przeprowadzona w dwóch opcjach: Opcja A Konsolidacja w grupach i Opcja B konsolidacja w formie dwóch holdingów Rys. 1.5. i Rys. 1.6. Lata Rok 2002 Lipiec 2003 Rok 2003 Grudzień 2003 Opcje konsolidacji spółek Opcja konsolidacji grup Opcja konsolidacji w holding dystrybucyjny Lubelski 3,12 TWh Radom-Kiel 1,76 TWh Grupa G4 12,07 TWh Rzeszowski 3,27 TWh Rzeszów Zamojska Korp 3,9 TW h Beskidzka En 2,72 TWh Kraków Będziński 5,75 TWh Grupa K4 15,1 TWh Holding Dystrybucyjny Południowo-Wschodni Kraków 4,7 TW h Będzin 33,7 TWh Tarnów 1,95 TWh Białystok 2,42 TWh W arszawa 4,13 TWh Grupa Północno -Wschodnia 6,55 TWh Warszawa Rys. 1.5. Propozycje konsolidacji spółek w obszarze południowo-wschodnim 10
Lata Rok 2002 Lipiec 2003 Rok 2003 Grudzień 2003 Opcje konsolidacji spółek Opcja konsolidacji grup Opcja konsolidacji w holding dystrybucyjny Legnica 3,1 TWh Opole 3,2 TWh Wałbrzych 1,42 TWh Wrocław 2,86 TWh Zielonogórskie - 2,72 TWh Grupa Południowo- Zachodnia 13,7 TWh Wrocław Jelenia Góra 5,75 TWh En. Poznańska 5,2 TWh Łódzki 2,46 TWh Poznań Holding Dystrybucyjny Centralno-Zachodni 34,5 TWh Bydgoszcz 2,02 TWh Gorzów 1,28 TWh Szczecin 2,64 TWh Łódź-Teren 4,13 TWh Grupa Zachodnia- Środkowa 20,8 TWh Łódź/Poznań Częstochowa 4,13 TWh Rys. 1.6. Propozycje konsolidacji spółek w obszarze centralno-zachodnim 11
7. Prywatyzacja spółek 7.1. Prywatyzacja spółek w grupach Prywatyzacja spółek jest możliwa w trzech opcjach: Prywatyzacja pięciu grup spółek Opcja A Rys. 1.7 i 1.8 Prywatyzacja po utworzeniu dwóch holdingów Opcja B Rys. 1.9. Realizacja w pierwszej kolejności Opcji A w przypadku niemożności prywatyzacji pewnych grup spółek tworzenie z nich holdingów i ponowna prywatyzacja jako holdingu. Rok kalendarzowy Sektor wytwórczy Działania prywatyzacyjne Inwestorzy zagraniczni Opole Turów Przygotowanie do prywatyzacji trzech SD Rok 2002 Bełchatów K4 Grupa Południowo -Zachodnia G4 Utworzenie BOT Ogłoszenie przetargu na trzy SD BOT PKE Inwestor 1 Inwestor 2 Zbieranie ofert Inwestor N Analiza ofert i procesy negocjacyjne Rok 2003 Sprzedaż trzech spółek Południowo-Wschodni PKE + Kozienice + Stalowa Wola + Ostrołęka K4 G4 Inwestor 1 Inwestor 2 Centralno-Zachodni BOT + Dolna Odra Grupa Południowo -Zachodnia Inwestor 3 Rys. 1.7. Prywatyzacja grup spółek z obszaru południowo-wschodniego 12
Rok kalendarzowy Sektor wytwórczy Działania prywatyzacyjne Inwestorzy zagraniczni Przygotowanie do prywatyzacji spółek Rok 2004 Grupa Północno- Wschodnia Grupa Zachodnio -Środkowa Ogłoszenie przetargu na dwie grupy spółek Centralno- Zachodni BOT + Południowo- Wschodni PKE + Inwestor 1 Zbieranie ofert Inwestor 2 Inwestor N Rok 2005 Analiza ofert i procesy negocjacyjne Sprzedaż spółek Południowo- Wschodni PKE + Grupa Północno- Wschodnia Grupa Zachodnio -Środkowa Inwestor 1 Centralno- Zachodni BOT + Inwestor 2 Rys. 1.8. Prywatyzacja grup spółek z obszaru centralno-zachodniego 13
7.2. Prywatyzacja holdingów Opcja B Możliwe też jest wcześniejsze przeprowadzenie konsolidacji spółek aż do poziomu holdingu i następnie ich prywatyzacja. Możliwe jest utworzenie dwóch dużych holdingów spółek : Centralno-Zachodniego z siedzibą w Poznaniu i Południowo-Wschodniego z siedzibą w Krakowie Rys. 1.9 i Rys. 1.10. Rok kalendarzowy Sektor wytwórczy Działania prywatyzacyjne Inwestorzy zagraniczni Przygotowanie do prywatyzacji spółek Rok 2004 dystrybucyjny Centralno-Zachodni Ogłoszenie przetargu na koncern dystrybucyjny Południowo- Wschodni PKE + Inwestor 1 Zbieranie ofert Inwestor 2 Inwestor N Rok 2005 Analiza ofert i procesy negocjacyjne Sprzedaż u dystrybucyjnego Południowo- Wschodni PKE + dystrybucyjny Centralno-Zachodni Inwestor 1 Rys. 1.9. Prywatyzacja Holdingu dystrybucyjnego Centralno-Zachodniego 14
Rok kalendarzowy Sektor wytwórczy Działania prywatyzacyjne Inwestorzy zagraniczni Przygotowanie do prywatyzacji spółek Rok 2004 dystrybucyjny Południowo-Wschodni Ogłoszenie przetargu na koncern dystrybucyjny Południowo- Wschodni PKE + Inwestor 1 Zbieranie ofert Inwestor 2 Inwestor N Rok 2005 Analiza ofert i procesy negocjacyjne Sprzedaż koncernu dystrybucyjnego Południowo- Wschodni PKE + dystrybucyjny Południowo-Wschodni Inwestor 1 Rys. 1.10. Prywatyzacja Holdingu dystrybucyjnego Południowo- Wschodniego 15
8. Możliwe struktury sektora po konsolidacji i prywatyzacji 8.1. Możliwe struktury w wytwarzaniu energii elektrycznej Prywatyzacja czterech elektrowni systemowych może zakończyć się sprzedaż danej elektrowni inwestorowi zagranicznemu i wówczas elektrownia ta przechodziłaby do grupy elektrowni sprywatyzowanych. Jeżeli z jakichkolwiek powodów prywatyzacja danej elektrowni nie jest zakończona pomyślnie to elektrownia taka powinna zostać włączona do jednego z utworzonych koncernów wytwórców energii elektrycznej Rys. 1.11 na następujących zasadach: Elektrownia Dolna Odra powinna być włączona do koncernu BOT. Elektrownie Ostrołęka, Kozienice oraz Stalowa Wola powinny być włączone do PKE Możliwe do powstania dwie struktury w sektorze wytwarzania to: Wszystkie cztery elektrownie zostały sprzedane inwestorom strategicznym Rys. 1.12 Żadna z czterech elektrowni została sprzedana inwestorom zagranicznym Rys. 1.13. Możliwe są też warianty częściowej sprzedaży Elektrownie sprywatyzowane PAK Rybnik Połaniec Kozienice Dolna Odra Rynek hurtowy Operator Systemu Przesyłowego Ostrołęka Stalowa Wola BOT Bełchatów, Opole, Turów PKE Jaworzno, Łagisza, Łaziska, Siersza Rys. 1.11. Opcje prywatyzacji czterech elektrowni systemowych Po włączeniu w struktury dwóch koncernów elektrownie nie sprzedane inwestorom strategicznym powinny być prywatyzowane jako część danego koncernu w ofercie publicznej. Takie rozwiązanie pozwala na kontynuację prywatyzacji nawet w niesprzyjących warunkach kiedy nie można znaleźć inwestora strategicznego lub kiedy ceny oferowane przez inwestorów strategicznych są zbyt niskie. 16
Elektrownie sprywatyzowane Kozienice Dolna Odra Ostrołęka Stalow a Wola PA K Rybnik Połaniec Centralno-Zachodni Południowo-Wschodni Bełchatów Rynek hurtowy energii elektrycznej Łagisza Jaworzno Opole Turów Siersza Łaziska Rys. 1.12. Struktura sektora wytwarzania po prywatyzacji inwestorom zagranicznym czterech elektrowni systemowych Elektrownie sprywatyzowane PAK Rybnik Połaniec Centralno-Zachodni Południowo-Wschodni Jaworzno Bełchatów Kozienice Rynek hurtowy Łagisza Opole Turów energii elektrycznej Ostrołęka Łaziska Dolna Odra Stalowa Wola Siersza Rys. 1.13. Struktura sektora wytwarzania w przypadku niemożliwości sprzedaży czterech elektrowni systemowych inwestorom strategicznym. 17
W przypadku sprzedaży czterech elektrowni koncernom BOT i PKE struktura mocy zainstalowanych wskazuje na dosyć równomierny podział Rys. 1.14. Najniższe średnie koszty miałyby elektrownie sprywatyzowane i Centralno-Zachodni Rys. 1.15. Wyższe średnie ceny w ie Południowo-Wschodnim nie oznaczają mniejszych szans rynkowych. Część elektrowni jak Ostrołęka czy Stalowa Wola oraz część bloków wytwórczych w Kozienicach musi pracować ze względów na niezawodność sieci przesyłowej. Takie elektrownie otrzymuja od Operatora Systemu Przesyłowego specjalne kontrakty typu must-run pozwalające na pokrycie części kosztów produkcji z opłaty przesyłowej. Struktura sektora wytwarzania Moce zainstalow ane Elektrownie sprywatyzowane 26% Centralno-Zachodni 39% Południowo-Wschodni 35% Rys. 1.14. Udziały procentowe grup elektrowni w mocach zainstalowanych Średnie koszty wytwarzanie w grupach elektrowni 200 183 Koszty wytwarzania w PLN/MWh 150 100 50 140 153,70 0 Elektrow nie spryw atyzow ane Centralno-Zachodni Południow o-wschodni Rys. 1.15. Średnie koszty wytwarzanie w grupach elektrowni 18
Udziały procentowe w produkcji po konsolidacji sektora wytwarzania wskazują na większe zdolności produkcyjne u Centralno-Zachodniego Rys. 1.16. Jednak położenie elektrowni tego koncernu jak Turów czy Dolna Odra wskazuje na znaczne możliwości eksportowe. Wytw órcy udziały procentowe w produkcji Elektrow nie spryw atyzow ane 24% Centralno- Zachodni 45% Południow o- Wschodni 31% Rys. 1.16. Udziały procentowe w produkcji energii elektrycznej 19
8.2. Opcja konsolidacji pionowej Ponieważ w krajach Europy Zachodniej elektroenergetyka działa w strukturach pionowych w których w grupie kapitałowej znajdują się wytwórcy i przedsiębiorstwa dystrybucyjne celowe wydaje się rozważenie w Polsce struktur holdingowych gdzie na zasadzie połączeń kapitałowych wchodziłyby elektrownie i przedsiębiorstwa dystrybucyjne. Opcja holdingów wydaje się tym bardziej celowa, ze po zakończeniu procesu prywatyzacji grupy G8 oraz STOEN ponad 32% rynku będzie działało w strukturach holdingowych Rys. 1.17 i Rys.1.18. Holding Południowo-Wschodni Katowice Elektrownie Wytwórczy Południowo-Wschodni Katowice Dystrybucja Holding Dystrybucyjny Południowo-Wschodni Kraków PKE Grupa G4 Rzeszów Grupa K4 Będzin Gr. Półn-Wsch Warszawa Jaworzno Siersza Ostrołęka Kozienice Lubelski Rad.- Kiel Rzeszów Beskidz. En. Będzin Kraków Białystok Warszaw a Łagisza Stalow a Wola Zamojska Korp. Tarnów Łaziska Rys. 1.17. Struktura zintegrowanego pionowo Holdingu Południowo-Wschodniego 20
Holding Centralno-Zachodni Wrocław Elektrownie Wytwórczy Centralno-Zachodni Wrocław Dystrybucja Holding Dystrybucyjny Centralno-Zachodni Poznań BOT Wrocław Grupa Południowo- Zachodnia Wrocław Grupa Zachodnio- Środkowa Łódź/Poznań Bełchatów Opole Dolna Odra Legnica Opole En. Poznań Łódzki Turów Wałbrzych Bydgoszcz Wrocław Gorzów Zielona G. Szczecin Jelenia G. Łódź- Teren. Częstochowa Rys. 1.18. Struktura zintegrowanego pionowo Holdingu Centralno-Zachodniego 21
Wytwarzanie i zużycie energii elektrycznej jest w proponowanych grupach zrównoważone z pewną przewagą produkcji energii elektrycznej w Holdingu Centralno-Zachodnim Rys. 1.19 Ponieważ położenie tego holdingu ułatwia eksport energii do krajów Unii Europejskiej, to taka nadwyżka produkcji jest w pełni uzasadniona. Wytwarzanie i zużycie energii w TWh rocznie 60 50 49,1 Energia rocznie w TWh 40 30 20 25,2 32,8 32,8 33,7 34,5 10 0 Elektrownie sprywatyzowane Sprywatyzowane Spółki Dystrybucyjne Wytwórczy Południowo- Wschodni Holding Dystrybucyjny Południowo- Wschodni Wytwórczy Centralno- Zachodni Holding Dystrybucyjny Centralno- Zachodni Rys. 1.19. Produkcja i sprzedaż energii elektrycznej odbiorcom końcowym w grupach wytwórców i przedsiębiorstw 22