Bilans płatniczy Polski w I kwartale 2016 r.

Warszawa, dnia 30 czerwca 2016 r. Bilans płatniczy Polski w I kwartale 2016 r. Kwartalny bilans płatniczy został sporządzony przy wykorzystaniu danych miesięcznych i kwartalnych przekazanych przez polskie podmioty uczestniczące w obrotach z zagranicą, danych statystyki publicznej oraz informacji uzyskanych ze źródeł administracyjnych. Prezentowana wersja bilansu płatniczego ma charakter informacji wstępnej i może ulec zmianie. Rachunek bieżący i kapitałowy Łączna wartość salda rachunku bieżącego i kapitałowego, w I kwartale 2016 r., była dodatnia i wyniosła 11,9 mld PLN. Relacja łącznego salda rachunku bieżącego i kapitałowego do PKB, w omawianym kwartale, wyniosła 2,8%. Wykres 1. Saldo rachunku bieżącego i kapitałowego Saldo rachunku bieżącego, w I kwartale 2016 r., było dodatnie i wyniosło 1,3 mld PLN i, w stosunku do analogicznego okresu 2015 r., pogorszyło się o 2,5 mld PLN. O poziomie 1 / 8

tego salda zadecydowały dodatnie salda usług (11,6 mld PLN) i obrotów towarowych (5,2 mld PLN) oraz ujemne salda dochodów pierwotnych (13,4 mld PLN) i dochodów wtórnych (2,1 mld PLN). Relacja salda rachunku bieżącego do PKB była dodatnia i wyniosła 0,3%. Na obniżenie nadwyżki w rachunku bieżącym wpłynęło przede wszystkim zmniejszenie dodatniego saldo obrotów towarowych o 1,7 mld PLN oraz pogłębienie ujemnego saldo dochodów pierwotnych o 4,9 mld PLN. Dodatnie saldo rachunku kapitałowego ukształtowało się na poziomie 10,6 mld PLN. Obroty towarowe Eksport towarów, w I kwartale 2016 r., został oszacowany na poziomie 189,0 mld PLN, zaś import w wysokości 183,8 mld PLN. O wzroście eksportu towarów o 10,6 mld PLN tj. o 6,0% zadecydowała głównie sprzedaż za granicę żywności, samochodów i części samochodowych oraz produktów przemysłu odzieżowego i meblarskiego. Przyrost importu o 12,3 mld PLN tj. o 7,2% w dużej mierze został spowodowany zwiększoną wartością zakupionych towarów przemysłu motoryzacyjnego i elektronicznego. Jednocześnie odnotowano niższą wartość importowanej ropy naftowej wynikającą ze spadku jej cen (o 36% w porównaniu do I kwartału 2015 r.). Niższa dynamika eksportu niż importu towarów spowodowała zmniejszenie salda obrotów towarowych, które w omawianym okresie było dodatnie i wyniosło 5,2 mld PLN. W analogicznym kwartale 2015 r. saldo to było również dodatnie i wyniosło 6,9 mld PLN. Międzynarodowy handel usługami Przychody z tytułu usług świadczonych przez polskie podmioty na rzecz podmiotów z zagranicy wyniosły 39,9 mld PLN, a rozchody z tytułu zakupionych usług od nierezydentów 28,3 mld PLN. W porównaniu z I kwartałem 2015 r. przychody z tego tytułu były wyższe o 12,4%, a rozchody o 6,7%. Saldo usług, w analizowanym kwartale, było dodatnie i wyniosło 11,6 mld PLN. O wysokości salda tej pozycji zdecydowały dodatnie salda: usług transportowych w wysokości 4,8 mld PLN (wzrost o 0,9 mld PLN w porównaniu do I kwartału 2015 r.), pozostałych usług w kwocie 5,0 mld PLN (wzrost o 1,7 mld PLN) oraz podróży zagranicznych w wysokości 1,8 mld PLN. Dochody pierwotne Na wysokość ujemnego salda dochodów pierwotnych, w kwocie 13,4 mld PLN, złożyły się ujemne salda dochodów z inwestycji (17,5 mld PLN) i wynagrodzeń pracowników (0,1 mld PLN) oraz dodatnie saldo pozostałych dochodów pierwotnych (4,2 mld PLN). O wysokości ujemnego salda dochodów z inwestycji zadecydowały dochody uzyskane przez zagranicznych inwestorów bezpośrednich w wysokości 15,5 mld PLN, które w 2 / 8

porównaniu do analogicznego okresu 2015 r. były wyższe o 0,9 mld PLN. Na dochody inwestorów bezpośrednich złożyły się: reinwestowane zyski w kwocie 7,8 mld PLN, dywidendy w wysokości 5,4 mld PLN oraz naliczone odsetki od instrumentów dłużnych w wysokości 2,3 mld PLN. Na wartość ujemnego salda dochodów pierwotnych wpłynęły również uzyskane przez nierezydentów dochody z tytułu inwestycji portfelowych w Polsce (w postaci odsetek od dłużnych papierów wartościowych emisji polskich podmiotów oraz wypłaconych dywidend). Wyniosły one 3,8 mld PLN i, w porównaniu do analogicznego kwartału 2015 r., były niższe o 7,3%. Dochody nierezydentów z pozostałych inwestycji osiągnęły wartość 1,7 mld PLN i, w porównaniu z I kwartałem 2015 r., były niższe o 0,2 mld PLN. Dochody wtórne pozostałych sektorów Saldo dochodów wtórnych pozostałych sektorów było dodatnie i wyniosło 2,4 mld PLN. Przychody ukształtowały się na poziomie 4,7 mld PLN, w tym 2,9 mld PLN stanowiły przychody z tytułu przekazów zarobków. Rozchody wyniosły 2,3 mld PLN. Transfery z Unią Europejską W analizowanym kwartale 2016 r. napływ środków z Unii Europejskiej, wykazany w bilansie płatniczym, wyniósł 16,4 mld PLN. W rachunku bieżącym w dochodach pierwotnych zanotowano napływ w wysokości 5,4 mld PLN ( były to środki pozyskane w ramach Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej w wysokości 4,8 mld PLN oraz w ramach Europejskiego Fundusz Społecznego w kwocie 0,6 mld PLN). W transferach kapitałowych zarejestrowano napływ o wartości 10,9 mld PLN (były to środki otrzymane w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego 6,7 mld PLN i Funduszu Spójności 4,2 mld PLN). W tym samym okresie Polska wpłaciła 5,6 mld PLN do budżetu Unii Europejskiej z tytułu składek i opłat członkowskich. W wyniku wymienionych transakcji saldo transferów z Unią Europejską, w I kwartale 2016 r., było dodatnie i wyniosło 10,8 mld PLN. Rachunek finansowy (aktywa netto) Saldo rachunku finansowego (inwestycje polskich podmiotów za granicą pomniejszone o inwestycje nierezydentów w Polsce), w I kwartale 2016 r., było dodatnie i ukształtowało się na poziomie 6,1 mld PLN, co oznacza odpływ kapitału z Polski. Napływ kapitału z tytułu inwestycji nierezydentów w Polsce (wzrost pasywów) w analizowanym kwartale wyniósł 12,7 mld PLN. W tym samym czasie polskie inwestycje za granicą powiększyły się (odpływ kapitału) o 18,8 mld PLN. 3 / 8

Inwestycje nierezydentów w Polsce (pasywa) O wzroście inwestycji nierezydentów w Polsce, w wysokości 12,7 mld PLN, zadecydował głównie napływ kapitału netto z tytułu inwestycji bezpośrednich oraz pozostałych inwestycji. Wykres 2. Inwestycje nierezydentów w Polsce - pasywa Saldo pasywnych inwestycji bezpośrednich było dodatnie i wyniosło 18,2 mld PLN. Na kwotę tę złożyły się: reinwestycje zysków (7,8 mld PLN), napływ netto środków zwiększający wartość akcji i innych form udziałów kapitałowych (3,1 mld PLN) oraz napływ kapitału netto z tytułu instrumentów dłużnych (7,3 mld PLN). W analizowanym kwartale 2016 r., saldo inwestycji portfelowych było ujemne i wyniosło 25,3 mld PLN. Nierezydenci zainwestowali w polskie udziałowe papiery wartościowe netto 1,5 mld PLN, były to przede wszystkim akcje polskich przedsiębiorstw. Jednocześnie nierezydenci wycofali z inwestycji w dłużne papiery wartościowe 26,8 mld PLN, głównie zmniejszyli swoje inwestycje w długoterminowe papiery wartościowe Skarbu Państwa emitowane na rynek krajowy (o 19,4 mld PLN). W tym samym czasie zmniejszeniu uległy zobowiązania Skarbu Państwa z tytułu długoterminowych obligacji nominowanych w walutach obcych odpływ kapitału netto w wysokości 7,6 mld PLN netto. Saldo pozostałych inwestycji zagranicznych było dodatnie i wyniosło 19,8 mld PLN. Na wysokość tego salda wpłynął wzrost zobowiązań NBP o 18,7 mld PLN (w głównej mierze z tytułu transakcji repo) oraz sektora bankowego o 4,9 mld PLN (w zdecydowanej części z tytułu depozytów przyjętych od nierezydentów). Zobowiązania sektora rządowego zmniejszyły się o 3,0 mld PLN (głównie z tytułu spłaty kredytów otrzymanych od organizacji międzynarodowych). W tym samym czasie 4 / 8

przedsiębiorstwa zmniejszyły swoje zobowiązania z tytułu pozostałych inwestycji o 0,5 mld PLN (przede wszystkim z tytułu spłaty kredytów handlowych otrzymanych od nierezydentów). Inwestycje polskich podmiotów za granicą (aktywa) Saldo inwestycji rezydentów za granicą było dodatnie i wyniosło 18,8 mld PLN. Na dodatnie saldo aktywnych inwestycji bezpośrednich, które wyniosło 6,2 mld PLN złożył się wzrost aktywów z tytułu akcji i innych form udziałów kapitałowych o 1,8 mld PLN oraz wzrost aktywów z tytułu instrumentów dłużnych o 4,4 mld PLN. W tym samych czasie polskie podmioty (w przeważającej części fundusze inwestycyjne i fundusze emerytalne) wycofały się z inwestycji w zagraniczne udziałowe papiery wartościowe, w wysokości 1,9 mld PLN. Rezydenci (głównie banki oraz pozostałe podmioty finansowe) wycofały z inwestycji w zagraniczne dłużne papiery wartościowe 0,4 mld PLN. Saldo pozostałych polskich inwestycji za granicą było dodatnie i wyniosło 0,2 mld PLN. Na wysokość salda tej pozycji istotnie wpłynęły transakcje pozostałych sektorów, których należności z tytułu kredytów udzielonych nierezydentom oraz depozytów ulokowanych w bankach za granicą zwiększyły się o 4,8 mld PLN. Jednocześnie zmniejszeniu uległy pozostałe należności sektora bankowego o 4,6 mld PLN, głównie z tytułu wycofania depozytów z zagranicznych banków. O wzroście oficjalnych aktywów rezerwowych, w I kwartale 2016 r., zadecydowały transakcje własne oraz zrealizowane na zlecenie klientów NBP w szczególności Ministerstwa Finansów. Łączne saldo transakcji zrealizowanych przez NBP wyniosło 14,4 mld PLN zwiększając poziom aktywów rezerwowych. Ujemne różnice kursowe oraz zmiany wyceny spowodowały spadek wartości aktywów rezerwowych o 6,8 mld PLN. Stan oficjalnych aktywów rezerwowych na koniec marca 2016 r. wyniósł 377,9 mld PLN. http://www.nbp.pl/statystyka/dwn/rez_m.xlsx 5 / 8

Dodatkowe informacje o bilansie płatniczym Dane bilansu płatniczego za maj 2016 r. zostaną opublikowane 14 lipca 2016 r. Dane bilansu płatniczego za II kwartał 2016 r. zostaną opublikowane 30 września 2016 r. Szeregi czasowe kwartalnego bilansu płatniczego, począwszy od danych za I kwartał 2004 r., są dostępne na stronie internetowej NBP. http://www.nbp.pl/statystyka/bilans_platniczy/bop_q.xlsx Szeregi czasowe miesięcznego bilansu płatniczego, począwszy od danych za styczeń 2004 r., są dostępne na stronie internetowej NBP. http://www.nbp.pl/statystyka/bilans_platniczy/bop_m.xlsx Tablice analityczne kwartalnego bilansu płatniczego, począwszy od I kwartału 2004 r., są dostępne na stronie internetowej NBP. http://www.nbp.pl/statystyka/bilans_platniczy/bop_q_pln.xlsx Opis bilansu płatniczego za IV kwartał 2015 r. jest dostępny na stronie internetowej NBP. http://www.nbp.pl/publikacje/bilans_platniczy/bilans_platniczy2015_4.pdf 6 / 8

Załącznik 1 Bilans płatniczy * w mln PLN 2015 2016 I kw 16 - IV kw 15 I kw 16 - I kw 15 I kw IV kw I kw Zmiana Dynamika Zmiana Dynamika Rachunek bieżący 3 759-2 027 1 289 3 316-2 470 Saldo obrotów towarowych 6 925 4 774 5 233 459-1 692 Eksport 178 359 191 108 189 008-2 100 98,9% 10 649 106,0% Import 171 434 186 334 183 775-2 559 98,6% 12 341 107,2% Saldo usług 8 985 10 229 11 616 1 387 2 631 Przychody 35 476 44 551 39 875-4 676 89,5% 4 399 112,4% Rozchody 26 491 34 322 28 259-6 063 82,3% 1 768 106,7% Saldo dochodów pierwotnych -8 511-14 989-13 463 1 526-4 952 Przychody 14 633 7 506 10 778 3 272 143,6% -3 855 73,7% Rozchody 23 144 22 495 24 241 1 746 107,8% 1 097 104,7% Saldo dochodów wtórnych -3 640-2 041-2 097-56 1 543 Przychody 5 313 5 287 5 888 601 111,4% 575 110,8% Rozchody 8 953 7 328 7 985 657 109,0% -968 89,2% Rachunek kapitałowy 15 178 3 319 10 563 7 244-4 615 Przychody 15 430 4 853 11 113 6 260 229,0% -4 317 72,0% Rozchody 252 1 534 550-984 35,9% 298 218,3% Rachunek finansowy 12 404 996 6 102 5 106-6 302 Inwestycje bezpośrednie - aktywa 8 152-3 913 6 181 10 094-1 971 Akcje i inne formy udziałow kapitałowych 4 028-6 501 1 791 8 292-2 237 Instrumenty dłużne 4 124 2 588 4 390 1 802 266 Inwestycje bezpośrednie - pasywa 18 185 1 965 18 184 16 219-1 Akcje i inne formy udziałow kapitałowych 12 985 7 919 10 837 2 918-2 148 Instrumenty dłużne 5 200-5 954 7 347 13 301 2 147 Inwestycje portfelowe - aktywa 6 599 12 982-2 287-15 269-8 886 Udziałowe papiery wartościowe 5 868 13 691-1 882-15 573-7 750 Dłużne papiery wartościowe 731-709 -405 304-1 136 Inwestycje portfelowe - pasywa 8 115 12 264-25 323-37 587-33 438 Udziałowe papiery wartościowe -725 8 546 1 538-7 008 2 263 Dłużne papiery wartościowe 8 840 3 718-26 861-30 579-35 701 Pozostałe inwestycje - aktywa 13 681 6 767 197-6 570-13 484 NBP 0 2 0-2 0 Sektor rządowy 230 9 15 6-215 Monetarne Instytucje Finansowe (z wyłączeniem NBP) 4 900-1 256-4 607-3 351-9 507 Pozostałe sektory 8 551 8 012 4 789-3 223-3 762 Pozostałe inwestycje - pasywa -2 332-20 669 19 823 40 492 22 155 NBP 3 399-7 750 18 665 26 415 15 266 Sektor rządowy -776 4 537-2 962-7 499-2 186 Monetarne Instytucje Finansowe (z wyłączeniem NBP) -1 946-16 940 4 620 21 560 6 566 Pozostałe sektory -3 009-516 -500 16 2 509 Pochodne instrumenty finansowe -1 128 63 278 215 1 406 Oficjalne aktywa rezerwowe 9 068-21 343 14 417 35 760 5 349 Saldo błędów i opuszczeń -6 533-296 -5 750-5 454 783 * Dane wstępne 7 / 8

Załącznik 2 Bilans płatniczy * w mln EUR 2015 2016 I kw 16 - IV kw 15 I kw 16 - I kw 15 I kw IV kw I kw Zmiana Dynamika Zmiana Dynamika Rachunek bieżący 900-475 296 771-604 Saldo obrotów towarowych 1 651 1 120 1 200 80-451 Eksport 42 511 44 836 43 348-1 488 96,7% 837 102,0% Import 40 860 43 716 42 148-1 568 96,4% 1 288 103,2% Saldo usług 2 144 2 399 2 665 266 521 Przychody 8 456 10 452 9 146-1 306 87,5% 690 108,2% Rozchody 6 312 8 053 6 481-1 572 80,5% 169 102,7% Saldo dochodów pierwotnych -2 028-3 515-3 087 428-1 059 Przychody 3 488 1 761 2 472 711 140,4% -1 016 70,9% Rozchody 5 516 5 276 5 559 283 105,4% 43 100,8% Saldo dochodów wtórnych -867-479 -482-3 385 Przychody 1 267 1 240 1 350 110 108,9% 83 106,6% Rozchody 2 134 1 719 1 832 113 106,6% -302 85,8% Rachunek kapitałowy 3 618 779 2 423 1 644-1 195 Przychody 3 678 1 139 2 549 1 410 223,8% -1 129 69,3% Rozchody 60 360 126-234 35,0% 66 210,0% Rachunek finansowy 2 955 230 1 398 1 168-1 557 Inwestycje bezpośrednie - aktywa 1 943-918 1 418 2 336-525 Akcje i inne formy udziałow kapitałowych 960-1 526 411 1 937-549 Instrumenty dłużne 983 608 1 007 399 24 Inwestycje bezpośrednie - pasywa 4 333 460 4 170 3 710-163 Akcje i inne formy udziałow kapitałowych 3 094 1 857 2 485 628-609 Instrumenty dłużne 1 239-1 397 1 685 3 082 446 Inwestycje portfelowe - aktywa 1 572 3 045-524 -3 569-2 096 Udziałowe papiery wartościowe 1 398 3 212-432 -3 644-1 830 Dłużne papiery wartościowe 174-167 -92 75-266 Inwestycje portfelowe - pasywa 1 933 2 877-5 808-8 685-7 741 Udziałowe papiery wartościowe -173 2 004 353-1 651 526 Dłużne papiery wartościowe 2 106 873-6 161-7 034-8 267 Pozostałe inwestycje - aktywa 3 258 1 586 44-1 542-3 214 NBP 0 0 0 0 0 Sektor rządowy 54 2 4 2-50 Monetarne Instytucje Finansowe (z wyłączeniem NBP) 1 167-295 -1 057-762 -2 224 Pozostałe sektory 2 037 1 879 1 097-782 -940 Pozostałe inwestycje - pasywa -556-4 848 4 547 9 395 5 103 NBP 810-1 818 4 281 6 099 3 471 Sektor rządowy -185 1 065-679 -1 744-494 Monetarne Instytucje Finansowe (z wyłączeniem NBP) -464-3 975 1 059 5 034 1 523 Pozostałe sektory -717-120 -114 6 603 Pochodne instrumenty finansowe -269 14 63 49 332 Oficjalne aktywa rezerwowe 2 161-5 008 3 306 8 314 1 145 Saldo błędów i opuszczeń -1 563-74 -1 321-1 247 242 * Dane wstępne 8 / 8