Opracowanie dr Agnieszka Woch-Juchacz Misja Wyższej Szkoły Umiejętności Społecznych w Poznaniu Wyższa Szkoła Umiejętności Społecznych w Poznaniu swoją misję, a co za tym idzie i strategię realizuje poprzez połączenie wiedzy i umiejętności. Wiedza i umiejętności, to dewiza, która towarzyszy wszystkim działaniom podejmowanym przez Uczelnię. Oznacza przekazywanie rzetelnej wiedzy, popartej doświadczeniem, związanej z realnymi umiejętnościami, a także odpowiadającej na aktualne zapotrzebowanie społeczne. Główną wartością WSUS są jej kadry i programy dydaktyczne gwarantujące odpowiednią jakość kształcenia. WSUS przygotowuje specjalistów w wielu dziedzinach aktywności społecznej, kulturalnej, menedżerów i artystów zdolnych do zarządzania przedsiębiorstwami i instytucjami użyteczności publicznej w warunkach gospodarki rynkowej ukształtowanych zgodnie z wymogami Unii Europejskiej. Uczelnia kształcąc studentów realizuje plany studiów uwzględniające wymagane standardy nauczania dla poszczególnych kierunków, za cel nadrzędny stawiając sobie, w pozytywnym tego słowa znaczeniu, elitarność kształcenia. W filozofii rozwoju Szkoły istotną rolę odgrywa sfera kontaktów naukowych. Jako wyższa uczelnia WSUS zyskuje na znaczeniu skupiając wokół siebie ważne postacie świata kultury, sztuki i nauki. Powstawanie nowych kierunków nauczania, wdrażanie nowatorskich programów, wyrównywanie szans poprzez przyciąganie w mury Szkoły studentów z obszarów o niższym standardzie edukacji i kultury społecznej sprawia, że nasz dorobek stanowi widoczny wkład w rozwój cywilizacyjny kraju i istotny element wychowania młodego pokolenia. Oferta edukacyjna WSUS nie ogranicza się do ludzi młodych. Jest kierowana do wszystkich grup wiekowych w uznaniu wartości kształcenia i pogłębiania wiedzy przez całe życie i bieg kariery zawodowej. 1
Współpraca pomiędzy ośrodkami akademickimi wyklucza konkurencję, wyznaczając w zamian obszary komplementarności programów naukowych i edukacyjnych. Dlatego kształcimy studentów w zakresie wąskich, a zarazem poszukiwanych na rynku pracy umiejętności praktycznych w dziedzinie zarządzania kulturą i organizowania przestrzeni społecznej. Nasza działalność jest w pełni zharmonizowana z Procesem Bolońskim. Realizujemy wszystkie aktualne zadania w zakresie systemu kształcenia, zapewnienia jego jakości, uznania okresów trwania studiów i dokumentujących je dyplomów. Propagujemy Europejski Obszar Szkolnictwa Wyższego w naszym mieście, regionie i na forum ogólnopolskim. Zachęcamy wykładowców do intensyfikowania badań naukowych, a studentów do aktywności w kołach zainteresowań. Problemy społeczne - ich diagnozowanie, analizowanie i podejmowanie prób zmiany istniejącego stanu rzeczy to jedno z zadań WSUS określanych jako priorytet, w zgodzie z duchem Deklaracji bolońskiej. Znajduje to odzwierciedlenie w pracach badawczych, udziale w akcjach na rzecz równouprawnienia kobiet, przeciwstawianiu się rasizmowi i ksenofobii, wyrównywaniu szans awansu społecznego, a także zapobieganiu marginalizacji społecznej osób niepełnosprawnych, między innymi poprzez włączenie pełne włączenie ich w proces edukacyjny i życie wspólnoty akademickiej. Pełne uczestnictwo w Unii Europejskiej oznacza dla WSUS przede wszystkim: wprowadzenie wszystkich postanowień Deklaracji Bolońskiej, zapewnienie wysokiej jakości kształcenia, wyrównywanie szans, działanie na rzecz mobilności studentów, kształcenie przez całe życie. 2
Opracowanie dr Marcin Hermanowski Strategia Wyższej Szkoły Umiejętności Społecznych w Poznaniu Analiza SWOT Analiza SWOT jest metodą planowania strategicznego stosowaną do oceny mocnych i słabych stron, szans oraz zagrożeń związanych z realizację projektu. Jest zatem odpowiednim sposobem dla przedstawia myślenia o strategii Uczelni. CZYNNIKI WEWNĘTRZNE MOCNE STRONY a. Własna i stabilna kadra dydaktycznonaukowa obejmująca zarówno nauczycieli akademickich, jak i praktyków b. Atrakcyjne kierunki kształcenia na poziomie studiów licencjackich i magisterskich; poszukiwanie nowych kierunków c. Oferta studiów podyplomowych; poszukiwanie nowych kierunków d. Zaawansowane tworzenie procedur związanych z jakością kształcenia e. Lokalizacja. Głowna siedziba WSUS znajduje się niedaleko dworca PKP Poznań Główny. SŁABE STRONY a. Postrzeganie marki uczelni niepublicznej jako słabszej i mającej niższy prestiż od uczelni publicznych b. Słaba znajomość marki WSUS c. Brak studiów doktoranckich 3
f. Szeroka oferta dla studentów: media szkolne: studenckie Radio Panda, gazeta internetowa Twoje Wieści koła naukowe, AZS, aktywny Samorząd Studencki g. Aktywne Biuro Karier i Praktryk, pomagające w znajdowaniu pracy i staży oraz monitorowaniu losu absolwentów h. Dobre wyposażenie biblioteki i. Współpraca uczelni z podmiotami zagranicznymi w ramach programu Erasmus j. Tradycje dobrych kontaktów na styku nauka-gospodarka i nauka-instytucje administracji państwowej i samorządowej CZYNNIKI ZEWNĘTRZNE SZANSE ZAGROŻENIA a. Kształcenie na unikatowych a. Niż demograficzny, kierunkach studiów; nowe b. Długotrwały okres niezbyt dobrej możliwości pozyskiwania koniunktury gospodarczej, a w kandydatów na studia związku z tym mniejsza ilość b. Możliwość kształtowania autorskich potencjalnych dorosłych programów studiów; studiujących przygotowywanie ofert c. Powielanie przez otoczenie adresowanych, w tym współpraca z niektórych unikatowych kierunków Policją i innymi służbami studiów mundurowymi d. Trudność w pozyskiwaniu funduszy c. Kłopoty słabych uczelni na badania niepublicznych d. Badania naukowe. Pozyskiwanie funduszy na badania z NCBiR oraz 4
NCN e. Duże zainteresowanie kierunkami artystycznymi f. Przygotowanie kształcenia na trzecim stopniu studiów g. Przygotowanie oferty LLL h. Poznań jako miejsce lokalizacji uczelni Omówienie analizy SWOT Mocne strony Wyższa Szkoła Umiejętności Społecznych od ponad 15 lata buduje własną i stabilną kadrę dydaktyczno-naukową, która z zgodnie z dewizą Wiedza i Umiejętności składa się zarówno z nauczycieli akademickich o znaczącym dorobku i umiejętnościach dydaktycznych, jak i praktyków, przybliżających studentom zastosowania zdobywanej wiedzy na rynku. Zaproponowane kierunki kształcenia są atrakcyjne dla studentów, a połączenie wiedzy i umiejętności prawniczych, dziennikarskich, zarządczych czy artystycznych, podnosi atrakcyjność kształcenia. Uczelnia przygotowuje nowe kierunki, które mają szansę stać się kolejnymi mocnymi stronami szkoły. Tak dzieje się nie tylko na poziomie studiów pierwszego i drugiego stopnia, ale także w przypadku studiów podyplomowych. We wszystkich typach studiów Uczelnia jest na zaawansowanym etapie tworzenie procedur związanych z jakością kształcenia, nie bez znaczenie jest również praktykowanie Total Quality Management, czyli traktowanie naszych studentów, słuchaczy i potencjalnych studentów, jako arbitrów jakości naszej oferty edukacyjnej. Do mocnych stron Uczelni należy jej lokalizacja. Głowna siedziba WSUS znajduje się niedaleko dworca PKP Poznań Główny, łatwo do niej dojechać komunikacją miejską, podobnie rzecz się ma z lokalizacją pracowni dla Wydziału Artystycznego czy sal treningowych dla Wydziału Tańca. Studenci w głównym budynku Uczelni mają dobrze wyposażoną bibliotekę Nie bez znaczenia jest także szeroka oferta aktywności po zajęciach, w tym możliwość pracy w studenckich mediach: Studenckiej rozgłośni internetowej Radio Panda i związanej z WSUS ogólnopolskiej gazecie internetowej Twoje 5
Wieści. Studenci aktywnie działają w samorządzie studenckim, Akademickim Związku Sportowym i naukowym Kole Kultury. Aktywne Biuro Karier i inne działania podejmowane przez Uczelnię, tworzą dobry klimat kontaktów na styku nauka-gospodarka i nauka-instytucje administracji państwowej i samorządowej. Nie bez znaczenia jest także współpraca międzynarodowa w ramach programu Erasmus. Słabe strony WSUS jak wiele innych uczelni niepublicznych musi zmagać się postrzeganiem marki uczelni niepublicznej jako słabszej i mającej niższy prestiż od uczelni publicznych. Dodatkowym elementem w tym obszarze jest słaba znajomość marki Szkoły wynikająca między innymi, z ogromnej konkurencji na rynku szkół wyższych w Poznaniu. Nie pomaga w tym, brak zintegrowanego systemu identyfikacji wizualnej, który pozwala Uczelni na odróżnienie się na tle innych. W ramach Deklaracji Bolońskiej mówi się o trzystopniowym systemie kształcenia. WSUS nie posiada studiów doktoranckich, chociaż prowadzone są intensywne prace nad przyznaniem uprawnień do prowadzenia takich studiów (na kierunku wzornictwo oraz uprawnień do nadawania stopnia doktora nauk humanistycznych w zakresie nauk o poznaniu i komunikacji społecznej). Szanse Pierwszym z podstawowych filarów na których opiera się dalszy rozwój Uczelni jest kształcenie na unikatowych kierunkach studiów, które, często, są adresowane do bardzo konkretnych grup odbiorców. Przykładami takich kierunków, które zostały wdrożone w ostatnim czasie są taniec czy zarządzanie w sporcie. Dzięki tworzeniu kierunków adresowanych Szkoła otwiera się na nowe środowiska, do których nie kierowano dotychczas specjalnej oferty edukacyjnej. Dobrym tego przykładem jest oferta Uczelni kierowana do Policji i innych służb mundurowych. Ten sposób przygotowywania kierunków studiów związany jest z możliwościami jakie dał ustawodawca w zakresie kształtowania autorskich programów nauczania Drugim z podstawowych filarów jest rozwój działalności badawczej. Szkoła w swojej strategii planuje coraz większe zaangażowanie w projekty badawcze. Uczelnia aplikuje w konkursach ogłaszanych przez NCBiR, a także NCN. Z rozwojem badań ściśle wiąże się procedura ubiegania się o możliwość kształcenia na poziomie studiów doktoranckich. Trzecim filarem, na którym opiera się dalszy rozwój uczelni, jest adresowanie programów edukacyjnych, studiów podyplomowych i innych form kształcenia w zakresie permanentnego 6
kształcenia (LLL). Pierwszymi elementami jest współpraca z istniejącymi Uniwersytetami Trzeciego Wieku i powołanie do życia, wraz z Komenda Wojewódzką Policji w Poznaniu, Uniwersytetu Srebrnego Wieku dla byłych funkcjonariuszy służb mundurowych. Konkurencja na rynku edukacyjnym jest w dużej mierze zagrożeniem, zdarza się i tak, że kłopoty uczelni oznaczają przepływy studentów do innych uczelni. WSUS dwukrotnie stał się nowym miejscem edukacji dla studentów innych uczelni. Poznań jako miejsce lokalizacji uczelni jest jej niewątpliwym atrybutem. To miasto, które jest nie tylko stolica dużego i prężnego gospodarczo regionu, ale też miejscem do którego chętnie przyjeżdżają na studia młodzi ludzie z całej Wielkopolski i ościennych województw. Zagrożenia Największym zagrożeniem, z którym uczelnia zmaga się od kilku lat, jest niż demograficzny, a co z tym idzie mniejsza ilość absolwentów szkół średnich. W pierwszych latach niżu demograficznego znaczącym remedium było pozyskiwanie w poczet studentów osób, które przerwały edukację po ukończeniu szkoły średniej. Aktualna sytuacja gospodarcza zniechęca jednak takie osoby do podejmowanie studiów, ze względu na koszty kształcenia. Nowe specjalności, które okazują się sukcesem są często powielane przez inne uczelnie kształcące w mieście i regionie. To co było antidotum często szybko przestaje nim być. Jednym z filarów rozwoju Szkoły mają być badania, trzeba obiektywnie stwierdzić, że pozyskiwanie funduszy na badania nie jest zadaniem łatwym. Założenia strategii Szkoły 1. Utrzymywanie wymaganej jakości kształcenia na istniejących kierunkach. Łączenie wiedzy i umiejętności. 2. Tworzenie nowych kierunków, w tym kierunków adresowanych. 3. Prowadzenie badań i rozwój zespołów badawczych. 4. Przygotowywanie ofert kształcenie w zakresie LLL. 5. Podnoszenie świadomości marki WSUS w otoczeniu. Horyzont czasowy strategii Poszczególne elementy strategii mają różny horyzont czasowy, zdecydowana większość z nich ma charakter planu wieloletniego. 7
W strategii krótkookresowej, obejmujące okres najbliższych pięciu lat, najważniejsze jest realizowanie założeń WSZJK (Wewnętrznego Systemu Zapewnienia Jakości Kształcenia). Niemniej ważne jest uruchamianie Studiów Podyplomowych i innych ofert kształcenia LLL, ubieganie się o możliwość kształcenia na trzecim poziomie studiów, także aplikowanie i pozyskiwanie środków na projekty badawcze. W strategii średniookresowej obejmującej najbliższą dekadę do najważniejszych zadań należy optymalizowanie oferty edukacyjnej Uczelni i dostosowywanie jej do potrzeb studentów i rynku pracy, a także dalszy rozwój Uczelni jako ośrodka naukowo-badawczego. Długookresowa strategia zakłada wypracowanie wizerunku znaczącej i rozpoznawalnej marki edukacyjnej na runku, a także rozwój uczelni zarówno w aspekcie oferowanych kierunków kształcenia, jak i w zakresie prowadzonych badań. Cele i zadania Do podstawowych zadań strategicznych Uczelni należy utrzymywanie wymaganej jakości kształcenia na istniejących kierunkach, co będzie gwarantowało nie tylko wysoką jakość kształcenia, ale będzie przekładało się na wizerunek Uczelni. Koniecznym do realizacji z punktu widzenia przyszłości szkoły jest tworzenie nowych kierunków, w tym kierunków adresowanych, a także uruchamiania studiów trzeciego stopnia. Niemniej istotnym zadaniem jest przygotowywanie ofert kształcenie w zakresie LLL, w tym studiów dyplomowych czy inicjatyw opartych na formule Uniwersytetu Srebrnego Wieku. Celem wynikającym z rozwoju, Uczelni jako jednostki badawczej jest rozwój zespołów badawczych i inicjowanie przez nie badań w zakresie kierunków reprezentowanych na Uczelni. W działania te wpisuje się także pozyskiwanie środków na badania. Zgodnie z zasadami marketingu, o wszystkich atrybutach Uczelni powinno być poinformowane otoczenie zewnętrzne. Dlatego kolejnym celem jest podnoszenie świadomości marki WSUS. Analiza otoczenia Otoczenie, w którym funkcjonuje Wyższa Szkoła Umiejętności Społecznych można scharakteryzować jako wysokokonkurencyjne. W województwie wielkopolskim i województwach ościennych funkcjonuje kilkadziesiąt uczelni publicznych i niepublicznych; w samym Poznaniu potencjalni studenci mogą kształcić się w ponad 30 uczelniach. Kilka uczelni oferuje kształcenia na kierunkach podobnych lub tożsamych do tych, jakie oferuje WSUS: prawo, dziennikarstwo i komunikacja społeczna, wzornictwo czy architektura wnętrz. Ze względu na niż demograficzny i spowolnienie gospodarcze mamy do czynienia z dużo mniejszym zapotrzebowaniem na usługi edukacyjne. Według naszych badań wciąż 8
istnieje zapotrzebowanie na kierunki adresowane, a także na kształcenie typu LLL, w tym studia podyplomowe. Ocena dotychczasowych działań Uczelnia podejmuje szereg działań, które związane są z jej strategią rozwoju. Do najważniejszych trzeba zaliczyć: stałą dbałość o WSZJK, przygotowywanie nowych kierunków (jako przykład mogą służyć kierunki: Taniec albo Zarządzanie w sporcie), przygotowywanie studiów adresowanych (jako przykład może służyć oferta dla służb mundurowych zwłaszcza dla Policji), przygotowanie inicjatyw LLL (tu mamy na myśli studia podyplomowe czy Uniwersytet Srebrnego Wieku). Uczelnia rozpoczęła procedury związane z ubieganiem się o możliwość prowadzenia studiów trzeciego stopnia, a także aplikuje w konkursach organizowanych przez NCBiR i NCN. Analiza zasobów ludzkich i polityka weryfikacji tych zasobów Wyższa Szkoła Umiejętności Społecznych w ciągu kilkunastu lat kształcenia i funkcjonowania na rynku wypracowała standardy kształcenia, do których dopasowywana jest kadra dydaktyczna. Nasi wykładowcy w praktyce stosują dewizę Uczelni Wiedza i Umiejętności. Od samego początku istnienia Uczelni wykładowcy poddawani są ocenom merytorycznym pod kątem realizacji programów i umiejętności przekazywania wiedzy studentom, okresowym samoocenom, a także na podstawie ankiet, w których są oceniani przez studentów. Efekty tych działań niejednokrotnie powodowały zmiany w kadrze dydaktycznej Uczelni. Program wdrażania strategii, kontroli i realizacji Strategia jest wdrażana w zgodnie z założeniami krótko-, średnioi długookresowymi. Nad ich realizacją czuwają władze Uczelni i Senat. W tym zadaniu następuje przypisanie konkretnych zadań do wszystkich działań Uczelni, nałożenie odpowiedzialności za ich realizację i ocena osiąganych efektów, która również zostaje poddana analizie (corocznie weryfikowana jest ewaluacja realizacji celów i zadań). Plan rozwoju Plan rozwoju Uczelni w sposób bezpośredni wynika z przedstawionej w podsumowaniu analizy SWOT koncepcji trzech filarów rozwoju. Pierwszym z nich jest kształcenie na unikatowych kierunkach studiów, które, często, są adresowane do bardzo konkretnych grup odbiorców. Drugim z podstawowych filarów jest rozwój działalności badawczej. Szkoła planuje coraz większe zaangażowanie w projekty badawcze. Z rozwojem badań ściśle wiąże się procedura ubiegania się o możliwość kształcenia na poziomie studiów doktoranckich. 9
Trzecim filarem, jest adresowanie programów edukacyjnych, studiów podyplomowych i innych form kształcenia w zakresie permanentnego kształcenia (LLL). 10