Jaki jest prawidłowy zapis kosztów rozliczanych w czasie w sytuacji, gdy plan kont obejmuje tylko konta zespołu 4" (nie ma zespołu 5")? Pytanie W jednostce zrezygnowano od 2010 r z prowadzenia kont zespołu 5" i koszty ewidencjonowane są tylko na kontach zespołu 4" Wcześniej, gdy funkcjonowały konta zespołu 5", koszty rozliczane w czasie (np polisy ubezpieczeniowe samochodów) ujmowane były zapisem: - Wn konta 469 - Pozostałe koszty, - Ma konta 201 - Rozrachunki z dostawcami, - Wn konta 640 - Rozliczenia międzyokresowe kosztów, - Ma konta 490 - Rozliczenie kosztów, a następnie co miesiąc w częściach odnoszone na 5" zapisem: - Wn konta 503, - Ma konta 640 Jaki jest prawidłowy zapis kosztów rozliczanych w czasie w sytuacji, gdy plan kont obejmuje tylko konta zespołu 4" (nie ma zespołu 5")? W sprawozdaniu na koniec roku, w wariancie porównawczym rachunku zysków i strat prezentuję w punkcie AII Zmiana stanu produktów - zmianę stanu rozliczeń międzyokresowych kosztów (konto 640) Zaś ustalając wynik finansowy poprzez odnoszenie na konto 860 sald z kont zespołów 4" i 7" otrzymuję wynik różny od rachunku zysków i strat właśnie o wartość zmiany stanu rozliczeń międzyokresowych W jaki sposób dokonać ustalenia wyniku na koncie 860, aby nie gubić" kwoty odpowiadającej zmianie 1 / 5
stanu rozliczeń międzyokresowych? Odpowiedź Zmiana stanu produktów jest wielkością księgową występującą w jednostkach sporządzających rachunek zysków i strat w wariancie porównawczym przy równoległej ewidencji kosztów w zespole 5" W analizowanym przypadku zmiana stanu produktów nie wystąpi Sposób ewidencji przedstawiam na poniższym schemacie Najogólniej ujmując, przyczyną występowania zmiany stanu produktów jest rozbieżność w zakresie wartości zarejestrowanych kosztów w układzie 4" i układzie 5" W praktyce występują trzy możliwe warianty dotyczące zmiany stanu produktów: 1 Jeżeli koszty układu funkcjonalnego dotyczące podstawowej działalności operacyjnej zarządu) w pełni odpowiadają kosztom rodzajowym, to wówczas zmiana stanu produktów nie wystąpi Koszty rodzajowe = koszty wytworzenia sprzedanych wyrobów gotowych + koszty sprzedaży + koszty ogólnego zarządu 2 / 5
2 Jeżeli koszty układu funkcjonalnego dotyczące podstawowej działalności operacyjnej zarządu) są mniejsze niż koszty rodzajowe - to wówczas wystąpi dodatnia zmiana stanu produktów Koszty rodzajowe > koszty wytworzenia sprzedanych wyrobów gotowych + koszty sprzedaży + koszty ogólnego zarządu 3 Jeżeli koszty układu funkcjonalnego dotyczące podstawowej działalności operacyjnej zarządu) są większe niż koszty rodzajowe, to wówczas wystąpi ujemna zmiana stanu produktów Koszty rodzajowe < koszty wytworzenia sprzedanych wyrobów gotowych + koszty sprzedaży + koszty ogólnego zarządu Z technicznego punktu widzenia wyznaczenie zmiany stanu produktów sprowadza się do ustalenia salda konta 490 Rozliczenie kosztów rodzajowych" I tak: - saldo Ma konta 490 stanowi dodatnią zmianę stanu produktów, - saldo Wn konta 490 stanowi ujemną zmianę stanu produktów W trakcie roku konto 490 Rozliczenie kosztów rodzajowych", co do zasady, wykazuje saldo Ma W przypadku sporządzania rachunku zysków i strat w wariancie porównawczym na koniec roku obrotowego na stronę Wn tego konta należy przenieść koszty zgromadzone na kontach zespołu 5, tj koszty sprzedaży i koszty ogólnego zarządu, oraz koszty zgromadzone na kontach zespołu 7, a dokładniej koszty wytworzenia sprzedanych produktów 3 / 5
Saldo konta 490 powinno być zgodne z bilansową zmianą stanu Wyrobów gotowych" + Produkcji w tok W analizowanej sytuacji jednostka od 2010 r zaprzestała ewidencji kosztów w zespole 4" i 5" Obecnie ewidencja kosztów działalności operacyjnej odbywa się z pominięciem zespołu 5" Księgowanie kosztów wymagających rozliczenia w czasie może przebiegać w następujący sposób: 1 Polisa ubezpieczeniowa zawarta na okres 12 miesięcy o wartości 1200 zł Zgodnie z treścią polisy ubezpieczeniowej okres ochrony ubezpieczeniowej: rozpoczyna się o godzinie 0:00 1 sierpnia 2010 r, kończy się o godzinie 24:00 31 lipca 2011 r - Wn Rozliczenia międzyokresowe kosztów" 1200 zł, - Ma Pozostałe zobowiązania" 1200 zł 2 Rozliczenie kosztów polisy w części dotyczącej 2010 r: - Ma Rozliczenia międzyokresowe kosztów" 500 zł (5/12 x 1200 zł), - Wn Pozostałe koszty rodzajowe" 500 zł 4 / 5
Uwzględniając treść art 6 ust 2 ustawy z 29 września 1994 r o rachunkowości (tekst jedn: DzU z 2009 r nr 152, poz 1223 ze zm), zgodnie z którym dla zapewnienia współmierności przychodów i związanych z nimi kosztów do aktywów lub pasywów danego okresu sprawozdawczego zaliczane będą koszty lub przychody dotyczące przyszłych okresów oraz przypadające na ten okres sprawozdawczy koszty, które jeszcze nie zostały poniesione, jednostka w analizowanym przypadku powinna: - ująć w kosztach 2010 r 500 zł, - aktywować na poziomie bilansu kwotę 700 zł Podstawa prawna: art 6 ust 2 ustawy z 29 września 1994 r o rachunkowości (tekst jedn: DzU z 2009 r nr 152, poz 1223 ze zm) 5 / 5