Wpływ statusu OPP na działalność organizacji Raport z analizy danych Justyna Ratajczak Jarosław Chojecki
Spis treści 1. Wprowadzenie... 3 2. Motywy uzyskania statusu OPP i korzyści z jego przyjęcia... 4 3. OPP a finanse... 8 4. Promocja... 10 5. Wskazanie celu 1%... 12 6. Wykorzystanie środków z 1%... 14 7. Co wpływa na uzyskanie środków z 1%?... 16 8. Informowanie o wykorzystaniu środków z 1%... 18 9. Wnioski... 19 2
1. Wprowadzenie Przedmiotem analizy były wyniki badania wpływu statusu Organizacji Pożytku Publicznego (OPP) na działalnośd organizacji przeprowadzonego na zlecenie Forum Darczyoców wśród organizacji pozarządowych posiadających status OPP. Dostępne wyniki zostały dodatkowo przeanalizowane statystycznie, tak aby uwidocznid zmiennośd odpowiedzi w zależności od wielkości kwoty pozyskiwanej przez organizacje z 1% podatku dochodowego od osób fizycznych. Badanie przeprowadzono na reprezentatywnej próbie 400 podmiotów, które posiadały status Organizacji Pożytku Publicznego w 2009 roku. Wykorzystano metodę wywiadu telefonicznego wspomaganego komputerowo (CATI). Ze względu na bardzo duże zróżnicowanie struktury populacji OPP pod względem wielkości dochodów z 1%, silną polaryzację wewnątrz tej grupy oraz nierówne rozłożenie tej cechy pomiędzy poszczególnymi kategoriami podmiotów zastosowano dobór warstwowy. Zmiennymi warstwującymi były: wielkośd kwoty uzyskiwanej poprzez mechanizm 1% województwo, w którym zarejestrowana jest organizacja. Wykorzystanie warstwowania przy doborze próby zapewniało odzwierciedlenie ważnych, z punktu widzenia badania, elementów populacji. Takiej gwarancji nie daje zastosowanie losowego schematu doboru bez warstwowania, ponieważ zastosowanie losowego schematu niewarstwowego mogłoby skutkowad niewystępowaniem w próbie pewnych istotnych grup np. podmiotów uzyskujących powyżej 1 miliona dochodu z 1%, gdyż stanowią zaledwie 0,8% badanej populacji. Zastosowanie schematu nieproporcjonalnego dla zmiennej warstwującej wielkośd kwoty uzyskanej poprzez mechanizm 1% miało na celu umożliwienie poprawnego wnioskowania oraz porównywania pomiędzy poszczególnymi podgrupami na poziomie wskazanej cechy. Dla zmiennej warstwującej województwo struktura próby ustalona została tak, by w jak największym stopniu odzwierciedlid strukturę populacji. Operatem doboru była lista jednostek OPP składająca się z 7729 podmiotów, przygotowana przez Ministerstwo Finansów i zamieszczona w Informacji na temat kwot 1% podatku należnego przekazanych organizacjom pożytku publicznego z zeznao za 2008 rok. Stanowiła ona również podstawę dla opracowania struktury próby 1. 1 Opis metodologii pochodzi z raportu Wpływ statusu OPP na działalnośd organizacji opracowanego przez PBS DGA, czerwiec 2010 3
2. Motywy uzyskania statusu OPP i korzyści z jego przyjęcia Z przeprowadzonych badao wynika, że głównym deklarowanym celem uzyskania statusu OPP była chęd pozyskania dodatkowych środków w postaci alokacji 1% podatku od osób fizycznych na działalnośd organizacji. Taką motywację wskazywały na pierwszym miejscu (od 60 do 80% wskazao, średnio 70%) wszystkie organizacje, niezależnie od wielkości kwot pozyskiwanych z tego źródła. W drugiej kolejności celem było podniesienie prestiżu organizacji. Wskazuje na to 28% organizacji pozyskujących najmniej z 1% i 41% pozyskujących najwięcej (średnio 35%). Status OPP umożliwia także, zdaniem ok. 1/3 respondentów, łatwiejsze pozyskiwane środków z dotacji publicznych, a także z innych źródeł (na ten powód wskazało ok. 1/4 badanych). Na korzyści polegające na ułatwionym kontakcie z sektorem publicznym wskazało średnio 21% organizacji, a z sektorem prywatnym - 10%. 1/3 organizacji pozyskujących powyżej 1 mln złotych z 1% wskazała, że istotnym dla nich powodem uzyskania statusu OPP była możliwośd korzystania z ulg podatkowych. Tę odpowiedź wybierały także (chod rzadziej) inne organizacje. Jednak brak jest zależności pomiędzy częstością wyboru tej odpowiedzi a wielkością środków pozyskiwanych przez organizacje z alokacji 1%. 4
Powody, dla których organizacje starały się o status OPP 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% uzyskiwanie wpłat z 1% podatku od osób fizycznych podniesienie prestiżu organizacji ułatwienia w uzyskiwaniu dotacji ze środków publicznych ułatwienia w zdobywaniu środków na działalnośd z innych źródeł ułatwienia w kontaktach z sektorem publicznym możliwośd korzystania z ulg podatkowych ułatwienia w kontaktach z sektorem prywatnym Organizacje poproszono o ocenę, jakie są rzeczywiste efekty uzyskania statusu OPP. Dominują oceny pozytywne: Zwiększenie rozpoznawalności organizacji (od 61 do 7 wskazao, średnio 69%; efektu tego nie zauważyła ok. 1/4 respondentów). 5
Czy uzyskanie statusu OPP miało wpływ na to, że zdecydowanie więcej ludzi zna Paostwa organizację? tak, miało wpływ nie, nie miało wpływu trudno powiedzied 7 19% 3% 75% 25% 74% 1 9% 6 2 8% 63% 31% 61% 29% 10% 69% 24% Większe wsparcie wolontariuszy najrzadziej (32%) taki efekt zauważały organizacje pozyskujące najmniej, a najczęściej () otrzymujące najwięcej środków z 1%. W przypadku pozostałych grup organizacji wskazania na ten rezultat były zróżnicowane od 38 do 5. Średnia dla wszystkich badanych wynosi 42%. Przy czym również efektu tego nie zauważyła około połowa organizacji. Czy uzyskanie statusu OPP miało wpływ na to, że zwiększyła się liczba osób wspierających Paostwa jako wolontariusze? tak, miało wpływ nie, nie miało wpływu trudno powiedzied 5 44% 38% 5 50% 4 4% 52% 38% 10% 38% 53% 9% 31% 63% 42% 51% 6
Zwiększenie zakresu i skali działania organizacji - na efekt ten wskazało od 46 do 75% badanych, średnio 5. Czy uzyskanie statusu OPP miało wpływ na to, że zwiększył się zakres i skala Paostwa działao? tak, miało wpływ nie, nie miało wpływu trudno powiedzied 75% 25% 5 44% 54% 44% 2% 6 34% 55% 40% 4% 4 49% 5 41% 3% 7
3. OPP a finanse Organizacje odczuwają coroczny wzrost kwoty, jaką pozyskują z 1% podatku dochodowego od osób fizycznych. Jest on największy wśród tych NGO, które w ten sposób pozyskują najwięcej środków. Odpowiedzi *kwota+ z roku na rok zdecydowanie wzrasta udzieliło 2/3 pozyskujących powyżej 1 mln złotych oraz 5 otrzymujących za pomocą tego mechanizmu od 300 tys. do 1 mln złotych, a tylko tych, którzy w tej formie pozyskują poniżej 2 tys. złotych rocznie. Organizacje uzyskujące z 1% od 10 do 300 tys. złotych odczuły umiarkowany wzrost otrzymywanej kwoty. Daje się zauważyd prawidłowośd, że im mniej organizacja pozyskuje, tym trudniej jej przewidzied, jaką kwotę w danym roku otrzyma jest ona zmienna. Świadczące o tym odpowiedzi kwota raz rośnie, raz maleje wybrało blisko 3/10 organizacji pozyskujących poniżej 2 tys. złotych i żadna z organizacji pozyskujących powyżej 300 tys. złotych. W jaki sposób zmienia się kwota pieniędzy uzyskiwana przez Paostwa organizację za pośrednictwem mechanizmu 1%? z roku na rok zdecydowanie wzrasta pozostaje bez zmian z roku na rok maleje, ale nieznacznie uzyskujemy środki dopiero od roku i nie jesteśmy w stanie z roku na rok kwota wzrasta, ale umiarkowanie jest zmienna (raz rośnie, raz maleje) z roku na rok zdecydowanie maleje trudno powiedzied 5 43% 2 4 1 40% 11% 15% 11% 11% 51% 20% 55% 9% 1 3 10% 29% 11% 11% 4 10% 19% Korzyścią z uzyskania statusu OPP jest poprawa sytuacji finansowej podmiotu. Przedstawiciele wszystkich przebadanych organizacji otrzymujących z 1% powyżej 1 mln złotych wybrały odpowiedź *sytuacja+ zdecydowanie się poprawiła. Im mniej danej organizacji udaje się pozyskad z tego mechanizmu, tym mniej wyraźna jest poprawa. Wymienioną wyżej odpowiedź wybrało ok. 2/5 organizacji pozyskujących kwoty od 10 do 300 tys. zł i tylko 1 otrzymujących poniżej 10 tys. zł. W tej grupie dominują odwiedzi o nieznacznej poprawie, a 1/5 organizacji pozyskujących najmniej wcale nie odczuła poprawy. Jednak większośd badanych OPP uważa, że pozyskiwanie środków z 1% przyczyniło się do poprawy ich sytuacji finansowej. 8
W jaki sposób zmieniła się sytuacja finansowa Paostwa organizacji po uzyskaniu statusu OPP? zdecydowanie się poprawiła nieznacznie się poprawiła nie zmieniła się nieznacznie się pogorszyła zdecydowanie się pogorszyła trudno powiedzied 100% 38% 50% 42% 40% 40% 52% 1 68% 14% 1 59% 22% 28% 5 12% Efektem uzyskania statusu OPP jest także znaczący wzrost liczby osób wspierających organizacje darowiznami - wskazało na to średnio 60% badanych organizacji. Jednak jednoznacznie pozytywną interpretację tych wyników utrudnia fakt, ze nie ma pewności, co respondenci rozumieli jako darowiznę czy było to zgodne z definicją prawną czy też może słowem tym określono wszystkie środki wpływające do organizacji, także te z 1%. Czy po uzyskaniu przez Paostwa organizację statusu OPP zmieniła się liczba osób wspierających Paostwa poprzez darowizny? wzrosła nie zmieniła się spadła nie korzystamy z darowizn trudno powiedzied 22% 11% 5 31% 64% 23% 4% 8% 74% 21% 59% 2 4% 8% 4% 4 39% 11% 60% 28% 3% 3% Średnio co trzecia organizacja deklaruje, że jest w stanie przewidzied wysokośd kwoty, jaką otrzyma w danym roku za pośrednictwem mechanizmu alokacji 1% podatku. W połączeniu z informacjami 9
z innych pytao, które wskazują, że w organizacjach otrzymujących najwięcej kwoty te stale rosną, można domniemywad, że otrzymują one więcej niż oczekiwały. Jednak w przypadku organizacji, które pozyskują mniejsze kwoty i które deklarowały, że kwota w kolejnych latach raz rośnie, a raz maleje wskazuje to na nieprzewidywalnośd tego źródła finansowania. Czy potrafią Paostwo przewidzied jaką kwotę środków otrzymają z 1% w danym roku? tak nie trudno powiedzied 25% 63% 19% 75% 62% 5% 2 40% 5 4% 65% 2% 62% 5% 4. Promocja Respondentów zapytano, w jaki sposób informowali podatników o możliwości przekazania organizacjom 1% podatku. Zdecydowana większośd przebadanych organizacji korzystała ze swoich stron internetowych (średnio 58%) oraz ulotek i gadżetów (średnio 6). W przypadku pozostałych kanałów dystrybucji informacji widoczne jest zróżnicowanie ich wykorzystania w zależności od dochodów uzyskiwanych przez organizację z 1%. Ci, którzy pozyskali powyżej 1 mln złotych, zdecydowanie częściej niż pozostali korzystali z mediów o zasięgu krajowym (prasa, radio, telewizja), promocji poprzez plakaty i billboardy oraz umieścili dane swojej organizacji w darmowym programie do wypełniania PITów. Informacja o nich także częściej niż w przypadku pozostałych organizacji pojawia się na znanych portalach internetowych oraz na eventach i imprezach. Media o zasięgu lokalnym były także częściej wykorzystywane przez te organizacje, które uzyskały większe kwoty z 1%, chod nie dotyczy to organizacji o przychodzie z tego źródła powyżej 1 mln zł. Z kolei wśród organizacji w średnim lub małym stopniu korzystających z środków z 1% przeważa strategia marketingu bezpośredniego informacje przekazywane przez podopiecznych, rozpowszechniane wśród rodziny lub znajomych, wysyłka e-maili pod zgromadzone adresy. Przy czym organizacje uzyskujące najmniejsze kwoty wykazały się najmniejszą aktywnością promocyjną znajduje to odzwierciedlenie w najmniejszym wykorzystaniu wszystkich wymienionych wyżej sposobów 10
informowania, a także w tym, że 5% respondentów z tej grupy deklaruje, iż wcale nie przekazywali podatnikom informacji o możliwości alokacji 1% podatku dochodowego na rzecz ich organizacji. W jaki sposób Paostwa organizacja w 2009 roku informowała podatników o możliwości przekazania Paostwu 1% swojego podatku? 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% w prasie lokalnej przez rodzinę i znajomych nasi podopieczni sami informują podatników wysyłając listy lub e-maile do osób znanych Paostwa organizacji poprzez plakaty i bilboardy w TV lokalnej na eventach i imprezach w prasie krajowej poprzez portale internetowe (np. onet, wp, etc.) w radiu lokalnym w radiu krajowym w telewizji o zasięgu krajowym program komputerowy do wypełniania pitów Nakłady przeznaczane przez organizacje na promocję wzrastają proporcjonalnie do kwot pozyskiwanych przez nie z mechanizmu alokacji 1%. Strategie informowania podatników o możliwości przekazania 1% swojego podatku w połączeniu z informacjami o kwotach, jakie na to informowanie przeznaczają organizacje pokazują, że te otrzymujące w efekcie najmniej pieniędzy wybierają strategie bezkosztowe, realizowane w ramach własnych zasobów. Natomiast im więcej organizacja uzyskuje, tym więcej środków wydaje na zewnętrzne działania promocyjne skierowane do szerokiej grupy odbiorców. 11
Jaką kwotę przeznaczyli Paostwo na informowanie podatników o możliwości przekazania Paostwu 1% w 2009 roku? poniżej 1000 PLN 1000-5000 PLN 5001-20 000 PLN 20 001 50 000 PLN powyżej 50 000 PLN trudno powiedzied 50% 50% 22% 22% 11% 11% 40% 68% 19% 8% 7 21% 80% 11% 8 7 8% 5. Wskazanie celu 1% Orgniazacje zapytano, czy podatnicy mogą wskazad konkretny cel (osobę, instytucję) na jaki przekazują 1% swojego podatku. Blisko 2/3 organizacji stosuje takie rozwiązanie. 35% zadeklarowało, że nie zbiera 1% w ten sposób. Czy umożliwiacie Paostwo podatnikom wskazywanie konkretnego celu, osoby, instytucji, na jaki chcą przekazad swoją wpłatę 1%? Tak Nie, nie staramy się o 1% w ten sposób trudno powiedzied 78% 22% 69% 31% 30% 4% 63% 3 64% 3% 5 43% 1% 63% 35% 2% 12
Umożliwienie podatnikowi wskazania konkretnej osoby skutkuje pozyskaniem większych środków z 1% podatku, niż w przypadku organizacji, które tego podatnikom nie umożliwiają. W świetle wyników badao umożliwienie podatnikowi wyboru programu/projektu realizowanego przez organizację nie skutkuje uzyskaniem znacznych środków z alokacji 1%. Na co mogą wskazad podatnicy przekazując 1% podatku można podatnik może wskazad konkretny projekt/program przez nas realizowany podatnik może wskazad konkretny podmiot prawny (inną instytucję) podatnik może wskazad konkretną osobę rudno powiedzied 31% 42% 63% 2% 23% 40% 48% 53% 5 58% 28% 49% 64% 2% 2% 3% 2% 29% 31% 31% 34% 3 45% 45% 4 68% 70% 74% 7 13
6. Wykorzystanie środków z 1% Nie zawsze konkretny cel przeznaczenia 1% wskazany przez podatnika jest później uwzględniany przez organizacje. Badania wykazało, że im więksi beneficjenci 1%, tym częściej deklarują, iż rzeczywiście kierują się wskazaniami zamieszczonymi w deklaracjach podatkowych. Jednak średnio w blisko połowie przypadków (4) o ostatecznym przeznaczeniu środków decyduje wyłącznie organizacja, która je otrzymała. Czy o sposobie wykorzystania środków pozyskanych w ramach 1% decyduje wyłącznie Paostwa organizacja, czy też kierują się Paostwo wskazaniami podatników? Tak, decyduje wyłącznie organizacja niezależnie od wskazao podatników Częściowo kierujemy się wskazaniami podatników, a częściowo decyzje podejmuje organizacja Nie, podejmując decyzję uwzględniamy wyłącznie wskazania podatników Inne 44% 22% 44% 44% 48% 39% 39% 45% 52% 34% 48% 3 8% 8% 4 38% 12% 3% Zdecydowana większośd środków pozyskanych przez organizacje z 1% podatku przeznaczana jest na bieżącą działalnośd (średnio 53%), na koszty operacyjne (średnio ) oraz na rzecz konkretnych beneficjentów (średnio 12%). Około 1/4 jest wykorzystywana na szeroko rozumiany rozwój organizacji, ale nie związany z tworzeniem nowych miejsc pracy (tylko 1% wskazao). Byd może oznacza to tworzenie/modyfikację programów lub projektów. Organizacje nie deklarują przeznaczania uzyskanych środków na pozyskanie kolejnych funduszy z 1%. Nawet w przypadku największych beneficjentów było tylko 1-2% takich odpowiedzi. 14
Prosimy oszacowad jaka częśd środków uzyskanych w ramach mechanizmu 1% w 2009 roku została przeznaczona na poszczególne typy działao koszty operacyjne realizacja bieżących działao organizacji rozwój działalności przekazywanie środków konkretnym beneficjentom zwiększenie zatrudnienia informowanie podatników o możliwości przekazania Paostwu wpłaty 1% pozostałe 49% 15% 20% 9% 22% 31% 5% 3% 49% 21% 2 5% 44% 24% 19% 5% 48% 2 5% 60% 23% 8% 8% 58% 23% 4% 53% 24% 12% 3% Analiza obszarów, na które organizacje wydają środki z 1%, wskazuje, że znaczny odsetek organizacji (niezależnie od pozyskiwanych kwot), wydatkuje je na edukację i pomoc społeczną. Najwięksi beneficjenci 1% częściej niż pozostali przeznaczają środki na ochronę zdrowia i pomoc paliatywną, natomiast najmniejsi - na kulturę i sport. Obszar działao, na który przeznaczyli środki z 1% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% edukacja pomoc społeczna i usługi socjalne ochrona zdrowia sport i rekreacja kultura i sztuka nauka wspieranie inicjatyw obywatelskich rynek pracy, aktywizacja zawodowa ekologia i ochrona środowiska rozwój lokalny pomoc humanitarna (w tym ofiary klęsk żywiołowych) w kraju i za granicą pomoc paliatywna 15
7. Co wpływa na uzyskanie środków z 1%? Czynnikami, co do których organizacje są zgodne, że zwiększają wpływy uzyskiwane z mechanizmu 1%, są: wysoki prestiż i dobry wizerunek organizacji w społeczeostwie (średnio 4 odpowiedzi), atrakcyjny z punktu widzenia podatników obszar działania organizacji (średnio 34%), dorobek organizacji (średnio 32%). Natomiast mniejsze znaczenie, zdaniem badanych respondentów, mają: wsparcie znanej osoby (średnio 22%), charyzmatyczny lider organizacji (średnio 18%; przy czym najmniej ważne jest to zdaniem największych beneficjentów 1% - odpowiedź tę wybrało 10% tej grupy), długa historia działalności (średnio 2; najmniej ważne jest to zdaniem najmniejszych beneficjentów 1% - wskazało na to tylko 15% tych respondentów). Mało istotne z punktu widzenia wzrostu pozyskanej kwoty jest, zdaniem badanych, zwiększenie nakładów finansowych na kampanię promocyjną. Średnia dla tego czynnika wynosi 8%, ale wyraźnie bardziej doceniają go ci, którzy z 1% podatku dochodowego od osób fizycznych uzyskują powyżej 1 mln złotych - 12% wskazao. Grupa ta wskazuje wyraźnie częściej niż pozostali na pozytywny wpływ atrakcyjnego przekazu kampanii promocyjnej (38%, podczas gdy średnio 15%) oraz obecności organizacji w mediach (50%, średnio 2). 16
Który z wymienionych czynników w Paostwa opinii zwiększa szanse na wpywy z 1%,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 70,0% wysoki prestiż i dobry wizerunek organizacji w społeczeostwie atrakcyjny z punktu widzenia podatników obszar działania organizacji dorobek organizacji długa historia działalności obecnośd organizacji w mediach wsparcie znanej osoby charyzmatyczny lider organizacji atrakcyjny przekaz kampanii promocyjnej/ dobra akcja promocyjna zwiększenie nakładów finansowych na akcję promocyjną 17
8. Informowanie o wykorzystaniu środków z 1% Blisko 2/3 badanych organizacji zamieszcza w corocznym sprawozdaniu przesyłanym do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej informacje o wysokości środków zebranych za pośrednictwem mechanizmu 1%. Więcej, bo 3/4, umieszcza te dane w swoim sprawozdaniu rocznym. Średnio ponad połowa organizacji zamieszcza tę informację na swojej stronie internetowej, ale im większy beneficjent 1%, tym częściej to robi 93% największych i tylko 34% najmniejszych. Informacja do osób, które przekazały swój 1% podatku danej organizacji, jest wysyłana rzadziej średnio przez co piątą badaną organizację. W jaki sposób organizacja informuje o wysokości środków 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% zamieszczamy informację w naszym rocznym sprawozdaniu umieszczamy taką informację w sprawozdaniu dla MPiPS umieszczamy informację na naszych stronach www wysyłamy informację do osób, które przekazały nam 1% informujemy o sposobie wykorzystania 1% w inny sposób poprzez media(radio, telewizja, prasa) nie publikujemy takiej informacji 18
9. Wnioski Organizacje biorące udział w badaniu uzyskały status OPP głównie w celu pozyskania dodatkowych środków w postaci alokacji 1% podatku dochodowego od osób fizycznych na działalnośd organizacji. Cel ten udało się zrealizowad, gdyż większośd badanych OPP dostrzega poprawę swojej sytuacji materialnej. Inne dostrzegane efekty to zwiększenie rozpoznawalności organizacji oraz zwiększenie wsparcia wolontariuszy (szczególnie wśród największych beneficjentów 1%). Jest to wskaźnikiem realizacji drugiego ważnego dla organizacji celu uzyskania statusu OPP podniesienia prestiżu. Prestiż i dobry wizerunek organizacji w społeczeostwie jest według przebadanych OPP najważniejszym czynnikiem zwiększającym wpływy uzyskiwane z mechanizmu 1%. Pozostałe to: atrakcyjny z punktu widzenia podatników obszar działania organizacji, jej dorobek oraz wsparcie znanej osoby. Natomiast zwiększeniem wpływu nie skutkują, zdaniem respondentów, duże nakłady finansowe na kampanie promocyjne. Chod wyraźnie bardziej czynnik ten doceniają najwięksi beneficjenci 1%, podobnie jak atrakcyjny przekaz kampanii oraz obecnośd organizacji w mediach. Efektem uzyskania statusu OPP jest znaczący wzrost liczby osób wspierających organizacje darowiznami. Jednak jednoznacznie pozytywną interpretację tych wyników utrudnia fakt, że nie ma pewności, co respondenci rozumieli jako darowiznę czy było to zgodne z definicją prawną czy też może słowem tym określono wszystkie środki wpływające do organizacji, także te z 1% podatku. Badane organizacje odczuwają coroczny wzrost kwoty, jaką pozyskują z 1% podatku PIT. Jednak jest on największy wśród największych beneficjentów 1%. Jest to także kwota przewidywalna. Im mniejszy beneficjent 1%, tym kwota jest niższa i trudniej jest organizacji przewidzied, jaka ona będzie. Zdecydowana większośd organizacji informowała podatników o możliwości przekazania im 1% podatku korzystając ze swoich stron internetowych oraz ulotek i gadżetów. Jednak wykorzystanie innych kanałów dystrybucji informacji jest zróżnicowane w zależności od kwot pozyskiwanych z 1%. Najwięksi beneficjenci wykorzystują kosztowne strategie: media o zasięgu krajowym (prasa, radio, telewizja), plakaty i billboardy, znane portale internetowe, eventy i imprezy oraz darmowy program do wypełniania deklaracji PIT. Średni i mali beneficjenci 1% wykorzystują marketing bezpośredni, jako wymagający od organizacji stosunkowo niskich nakładów finansowych informacje przekazywane przez podopiecznych organizacji, rozpowszechniane wśród rodziny lub znajomych, wysyłka e-maili pod zgromadzone adresy. Nakłady przeznaczane przez organizację na promocję wzrastają proporcjonalnie do kwot pozyskiwanych przez nie z mechanizmu 1%. Umożliwienie podatnikowi wskazania konkretnej osoby skutkuje pozyskaniem większych środków z 1% podatku w porównaniu do organizacji, które tego podatnikowi nie umożliwiają. W świetle wyników badao umożliwienie podatnikowi wyboru programu/projektu realizowanego przez organizację nie skutkuje uzyskaniem znacznych środków z alokacji 1%. W blisko połowie przypadków o przeznaczeniu zebranych środków decyduje organizacja, jednak im większą kwotę uzyskała z 1%, tym częściej kieruje się wskazaniami podatników. Zdecydowana 19
większośd pozyskanych środków przeznaczana jest na bieżącą działalnośd, koszty operacyjne i szeroko rozumiany rozwój organizacji oraz przekazywana konkretnym beneficjentom. Organizacje nie deklarują przeznaczania uzyskanych środków na pozyskanie kolejnych funduszy z 1%. Wśród obszarów, na jakie wydatkowane są zebrane środki, dominują edukacja i pomoc społeczna. Najwięksi beneficjenci 1% częściej niż pozostali przeznaczają środki na ochronę zdrowia i pomoc palitatywną, natomiast najmniejsi - na kulturę i sport. 20