INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE DORADCA FINANSOWY (KOD ZAWODU 241202) ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY Zawód doradca finansowy to jeden z 2360 zawodów ujętych w obowiązującej od 1 lipca 2010 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (DZ.U. z 2010 r. nr 82, poz. 537). W poprzedniej wersji klasyfikacji obowiązującej w okresie od 1 stycznia 2005 r. do 30 czerwca 2010 r. zawód ten występował pod nazwą pozostali specjaliści do spraw finansowych i miał inny kod (241290). Zawód doradca finansowy jest pośrednio związany z kierunkiem studiów Finanse i rachunkowość, ponieważ nie zawsze przy zatrudnieniu wymagane jest wykształcenie wyższe. Śledząc ogłoszenia na stronach internetowych i wymagania pracodawców dotyczące stanowiska doradca finansowy można zauważyć, iż preferują oni wykształcenie wyższe ekonomiczne czy też związane z finansami. Zatem analiza kształcenia w zawodzie obejmować będzie kierunek Finanse i rachunkowość. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego na swojej stronie internetowej http://www.nauka.gov.pl/standardy-ksztalcenia-/ opublikowało standardy kształcenia dla poszczególnych kierunków studiów i poziomów kształcenia w tym dla kierunku Finanse i rachunkowość. BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE DORADCA FINANSOWY W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W LATACH 2010 2013 Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej ogółem Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu 2013 63 37 5 0 411 11 2012 45 38 6 3 129 16 2011 52 29 6 2 301 11 2010 97 43 23 4 143 12 Źródło: Załącznik 3 do Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywacji zawodowej według zawodów i specjalności. Załącznik opracowany na potrzeby monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, prowadzonego w ramach projektu systemowego WUP w Toruniu Rynek Pracy pod Lupa II. 1
Duża liczba zgłaszanych wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej spowodowała, że zawód doradca finansowy został sklasyfikowany w 2013, 2012, 2011 i 2010 roku jako deficytowy 1, tzn. taki, na który na rynku pracy istnieje wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Z danych statystycznych minionych lat wynika, że liczba osób rejestrujących się z zawodem doradca finansowy w powiatowych urzędach pracy utrzymuje się na podobnym poziomie. Nastąpił duży wzrost zgłoszonych ofert pracy w omawianym zawodzie w roku 2013. WYNIKI BADANIA PRACODAWCÓW 2 W badaniu ankietowym pracodawców w 2013 r. nie planowano zatrudnienia osób w omawianym zawodzie, w 2012 r. planowano zatrudnienie 1 osoby, w 2011 r. 4 osób, natomiast w 2010 r. nie planowano zatrudnienia osób z zawodem pozostali specjaliści do spraw finansowych (zgodnie z poprzednią wersją klasyfikacji obowiązującej w okresie od 1 stycznia 2005 r. do 30 czerwca 2010 r. zawód ten występował pod nazwą pozostali specjaliści do spraw finansowych i miał inny kod 241290). W tym samym badaniu w omawianych latach pracodawcy nie planowali zwolnienia osób w zawodzie doradca finansowy. ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE KWALIFIKACJE ABSOLWENTA STUDIÓW I STOPNIA Absolwent powinien posiadać wiedzę z zakresu finansów i rachunkowości, funkcjonowania instytucji finansowych i banków oraz umiejętności analizy podstawowych zjawisk gospodarczych i sytuacji ekonomiczno-finansowych jednostek gospodarczych. Absolwent powinien rozumieć przyczyny i skutki występowania zjawisk gospodarczych na szczeblu makro- i mikroekonomicznym w warunkach otwartej gospodarki rynkowej. Powinien umieć znajdować materiały źródłowe z zakresu finansów i rachunkowości, rozumieć je oraz umieć je analizować. Absolwent powinien znać język obcy na poziomie biegłości B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy oraz umieć posługiwać się językiem specjalistycznym z zakresu finansów i rachunkowości. Absolwent powinien być 1 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. W I półroczu 2012 r. 78,2% wszystkich zawodów, którymi legitymowali się bezrobotni lub zgłoszono w nich wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zostały sklasyfikowane jako nadwyżkowe (w 2011 r. 77,9%). Zawody deficytowe stanowiły 16,8% zawodów (w 2011 r. 17,9%) a zrównoważone 5,0% (w 2011 r. 4,2%). 2 Badanie 2000 pracodawców jest realizowane w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raport z badania zrealizowanego w 2011, 2012 oraz 2013 r. znajduje się na stronie internetowej WUP (www.wup.torun.pl) oraz Projektu (www.podlupa.wup.torun.pl). 2
przygotowany do podjęcia pracy w instytucjach finansowych i niefinansowych na pomocniczych stanowiskach. Absolwent powinien być przygotowany do podjęcia studiów drugiego stopnia. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA STUDIÓW II STOPNIA Absolwent powinien posiadać zaawansowaną w stosunku do studiów pierwszego stopnia wiedzę z zakresu finansów i rachunkowości. Powinien rozumieć występowanie zjawiska ryzyka na rynku finansowym i globalnym oraz umieć nim zarządzać. Powinien umieć przeprowadzać analizy finansowe oraz fundamentalne i wyciągać z nich właściwe wnioski. Powinien być przygotowany do podejmowania decyzji o charakterze finansowym oraz prowadzenia działalności doradczej. Absolwent powinien być przygotowany do pracy w instytucjach finansowych i niefinansowych. Absolwent powinien mieć wpojone nawyki ustawicznego kształcenia i rozwoju zawodowego oraz powinien być przygotowany do podjęcia studiów trzeciego stopnia (doktoranckich). Poniższa informacja została przygotowana na podstawie przekazanych, na potrzeby prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, przez Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej danych Głównego Urzędu Statystycznego na temat studentów roku akademickiego 2012/2013 oraz absolwentów roku akademickiego 2011/2012. Zawód specjalisty ds. rachunkowości można zdobyć studiując kierunek Finanse i rachunkowość. W województwie kujawsko-pomorskim kształcenie na kierunku Finanse i rachunkowość prowadzą 2 uczelnie. W roku akademickim 2011/2012 r. kierunek Finanse i rachunkowość ukończyło w sumie 1319 absolwentów, a naukę kontynuowało 4061 studentów. Lp. Nazwa szkoły Wyszczególnienie Absolwenci roku akademickiego 2011/2012 1 UNIWERSYTET MIKOŁAJA KOPERNIKA W TORUNIU ogółem 385 1563 studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata 136 646 Studenci roku akademickiego 2012/2013 (stan na 30.XI.2012 studia drugiego stopnia 249 912 (5 po egzaminu) 2 WYŻSZA SZKOŁA BANKOWA W TORUNIU ogółem 934 2498 studia pierwszego stopnia 476 1396 z tytułem licencjata 3
WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO- POMORSKIE studia drugiego stopnia 458 898 (204 po egzaminu ogółem 1319 4061 studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata 612 2042 studia drugiego stopnia 707 1810 (209 po egzaminu) Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych INFORMACJA DLA OSÓB ZAINTERESOWANYCH PRACĄ W ZAWODZIE DORADCA FINANSOWY W KRAJACH EOG 1. Dostęp do rynków pracy krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. 2. Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie doradca finansowy w krajach EOG: Osoba chcąca podjąć pracę jako doradca finansowy w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód doradca finansowy jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepage Obecnie w dwóch krajach EOG zawód doradca finansowy jest regulowany, są to: Szwajcaria i Austria. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en.htm 3. Zapotrzebowanie na osoby z zawodem doradca finansowy wg Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej http://eures.europa.eu Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób w zawodzie doradca finansowy 4
zostało zgłoszonych 26241 ofert pracy w 23 krajach EOG. Najwięcej ofert pracy w ww. zawodach znajduje się w: Wielkiej Brytanii (24033 oferty), Niemczech (864 oferty), Szwecji (294 oferty) dane na dzień 17.12.2013 r. Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie doradca finansowy w krajach EOG powinny m.in. dysponować wiedzą i doświadczeniem m.in. w zakresie doradztwa i pośrednictwa emerytalnego, zdrowotnego, inwestycyjnego, ubezpieczeniowego czy kredytowego. Pożądane jest wykształcenie ekonomiczne oraz doświadczenie i umiejętności promocyjne w branży e-commerce. Należy pamiętać, że najczęściej pracodawcy oczekują od pracownika znajomości języka kraju, w którym zamierzają podjąć pracę. Przykładowe stawki płacy w zawodzie doradca finansowy w wybranych krajach: Wielka Brytania: 14500-28000 funtów rocznie brutto, Niemcy: 1600-2800 euro miesięcznie brutto oraz atrakcyjny system premiowy. Autor opracowania: Lidia Dobrolubow doradca zawodowy WUP w Toruniu, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Toruniu Magdalena Zboińska Pośrednik pracy, WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy OZ WUP we Włocławku Zaakceptował: Janusz Bokser Data ostatniej aktualizacji: 17.03.2014 r. 5