Problemy oraz oczekiwania branży budowlanej, dotyczące gwarancji i ubezpieczeń kontraktów budowlanych.
GWARANCJE KONTRAKTOWE 2
GWARANCJE KONTRAKTOWE Wymagane gwarancje kontraktowe: na okres ważności oferty gwarancja wadialna przed podpisaniem umowy - gwarancja dobrego wykonania na okres wykonania kontraktu oraz okres rękojmi, lub przy dużych kontraktach czasem dopuszczona możliwość gwarancji krótszej wraz z zapisem w umowie - zobowiązaniem Wykonawcy do przedłużenia gwarancji na wymagany okres do określonego terminu Standard obowiązujący na rynku: Limity gwarancyjne na gwarancje z okresem ważności 5-7 lat (niektóre Instytucje Finansowe przy dobrych zabezpieczeniach do 8-10 lat) 3
GWARANCJE KONTRAKTOWE w latach 2008 2011 przed kryzysem w branży budowlanej Skutki kryzysu na rynkach finansowych: mniejsza płynność na rynku międzybankowym, wyższy koszt pieniądza / wyższy kosztu kapitału, wymóg Nadzoru Bankowego dokładnego liczenia przez banki zwrotu na zaangażowanym kapitale, podwyższenie marż i prowizji bankowych zwłaszcza dla finansowania długoterminowego / gwarancji długoterminowych, wyższy koszt dla Wykonawcy. 4
GWARANCJE KONTRAKTOWE PROBLEMY BIEŻĄCE od 2012 - kryzys w branży budowlanej oraz kryzys finansów publicznych Wysokie wymagania Zamawiających odnośnie warunków umów i wymaganych gwarancji oraz usztywnienie pozycji negocjacyjnej, jednocześnie zmiana w podejściu Banków i Instytucji Ubezpieczeniowych do finansowania branży budowlanej wzrost ryzyka, rodzi następujące problemy i zagrożenia: Obniżanie, bądź wypowiadanie limitów gwarancyjnych oraz skracanie maksymalnych okresów ważności gwarancji -> brak limitów o wymaganych terminach to brak możliwości zawierania nowych kontraktów. Szczegółowa analiza sytuacji finansowej Wykonawców oraz weryfikacja realizowanych kontraktów -> wprowadzenie dodatkowej sprawozdawczości na potrzeby Instytucji Finansowych. 5
GWARANCJE KONTRAKTOWE PROBLEMY BIEŻĄCE od 2012 - kryzys w branży budowlanej oraz kryzys finansów publicznych Problemy i zagrożenia (cd.): Mniejsza skłonność Gwarantów do wystawiania gwarancji o niestandardowej treści wymaganej przez Zamawiających potencjalnie wyższe ryzyko. Nowy duży kontrakt publiczny to już nie sukces lecz kolejne potencjalne ryzyko / zagrożenie. Zamawiający publiczny już nie jest traktowany jako bezpieczny zleceniodawca -> zlecenie publiczne generuje więcej ryzyk niż zlecenie od Inwestora Prywatnego. Firmy podwykonawcze skazane na gwarancje ubezpieczeniowe. Gwarancje ubezpieczeniowe papier małowartościowy realizacja praw często utrudniona dodatkowe koszty dla Generalnych Wykonawców. 6
GWARANCJE KONTRAKTOWE OCZEKIWANIA Wykonawca partnerem, zarówno w stosunku do Zamawiającego jak i Instytucji Finansującej. Żądania Zamawiających - adekwatne do możliwości krajowych Instytucji Finansujących < > bardziej elastyczne podejście Instytucji Finansujących do treści gwarancji wymaganych przez Beneficjentów. Finansowanie to działalność związana z podejmowaniem ryzyka większa skłonność Banków/Ubezpieczycieli do ponoszenia ryzyka i finansowania branży, nawet kosztem ceny. 7
UBEZPIECZENIA KONTRAKTOWE 8
ZMIANY NA RYNKU UBEZPIECZEŃ BUDOWLANYCH Od rynku klienta, ze sporym zainteresowaniem Zakładów Ubezpieczeń dla zawierania ubezpieczeń budowlanych spełniających oczekiwania klientów, poprzez lata 2010/2011 duża szkodowość branży budowlanej wynikła z ryzyk żywiołowych (powodzie burze oraz ulewne deszcze w okresie maj, czerwiec sierpień i wrzesień 2010), do sytuacji obecnej, gdy Ubezpieczyciele ostrożnie selekcjonują ryzyko, narzucając wiele wyłączeń oraz klauzul ograniczających ochronę (duże franszyzy redukcyjne, limity odszkodowawcze na wybrane ryzyka). 9
PROBLEMY WYKONAWCY ZWIĄZANE Z RYNKIEM UBEZPIECZEŃ Ograniczenie liczby podmiotów oferujących ubezpieczenia budowlanomontażowe na rynku polskim (także wskutek koasekuracji). Ograniczenie zakresu oferty Towarzystw Ubezpieczeniowych dla branży budowlanej: węższy zakres ochrony, obligatoryjne klauzule restrykcyjne, niechęć dla wprowadzania klauzul rozszerzających, co w momencie wystąpienia szkody skutkuje znaczącym zmniejszeniem odszkodowania bądź odmową wypłaty; skutek: pogorszenie sytuacji finansowej Wykonawcy. Zwiększenie kosztów pozyskania ochrony ubezpieczeniowej. Brak jednolitych ogólnych warunków ubezpieczenia ryzyk budowlanomontażowych na polskim rynku ubezpieczeniowym; każde Towarzystwo Ubezpieczeniowe ma własną wersję tzw. standardu monachijskiego; skutek: wątpliwości interpretacyjne w przypadku zajścia szkody. 10
PROBLEMY WYKONAWCY W KONTEKŚCIE UBEZPIECZEŃ W PRZETARGACH Formułowanie przez Zamawiających trudnych lub niemożliwych do spełnienia wymagań w zakresie ubezpieczeń, często nieadekwatnie do występujących ryzyk (np. nieosiągalne na rynku zerowe lub bardzo niskie franszyzy redukcyjne, brak akceptacji dla stosowanych obligatoryjnie sublimitów np. dla usunięcia pozostałości po szkodzie - bez górnego limitu). Trudności w zaoferowaniu przez Zakłady Ubezpieczeń polis spełniających stawiane wymagania (zbyt wysokie limity przekraczające możliwości Zakładów Ubezpieczeń, brak odpowiednich produktów ubezpieczeniowych). Często niepotrzebne zwiększenie kosztów pozyskania ochrony ubezpieczeniowej (dublowanie ochrony z różnych rodzajów polis np. pomimo posiadania polisy OC z tytułu prowadzenia działalności Wykonawca musi dodatkowo zawrzeć ubezpieczenie OC dla konkretnego projektu). 11
UBEZPIECZENIA KONTRAKTÓW BUDOWLANYCH - OCZEKIWANIA Wobec Zamawiających: Dostosowanie wymagań dotyczących ubezpieczeń do ryzyka związanego z danym projektem - oraz w sposób możliwy do spełnienia przez polski rynek ubezpieczeniowy (np. poprzez korzystanie z profesjonalnych doradców). Wobec Ubezpieczycieli: Stabilizacja stawek ubezpieczeniowych i bardziej otwarte podejście Ubezpieczycieli do ubezpieczeń budowlanych. Rozszerzanie oferowanego zakresu ochrony ubezpieczeniowej stosownie do potrzeb Wykonawców robót budowlanych dla Wykonawcy celem ubezpieczenia jest maksymalne ograniczanie ponoszonego ryzyka (np. klauzula 106 ograniczenie długości odcinka robót objętego odszkodowaniem ideałem jest pełne odszkodowanie pokrywające poniesione koszty napraw). 12
STRABAG SE DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ.