Załcznik nr 4 Standardy kształcenia dla kierunku studiów: Archeologia A. STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia pierwszego stopnia trwaj nie krócej ni 6 semestrów. Liczba godzin zaj nie powinna by mniejsza ni 1800. Liczba punktów ECTS (European Credit Transfer System) nie powinna by mniejsza ni 180. II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA Absolwent posiada wiedz z zakresu archeologii poszczególnych epok i okresów oraz nauk pokrewnych. Zna metody i techniki prac wykopaliskowych oraz dokumentacyjnych. Posiada wiedz ródłoznawcz umoliwiajc ocen chronologii i przynalenoci kulturowej znalezisk archeologicznych. Zna podstawowe zabiegi konserwacji zabytków i zasady muzealnego opracowywania zbiorów. Nabyte umiejtnoci umoliwiaj absolwentowi wykonywanie prac technicznych w trakcie bada archeologicznych i prac laboratoryjnoinwentaryzacyjnych w placówkach gromadzcych zbiory zabytków archeologicznych. Absolwent powinien zna jzyk obcy na poziomie biegłoci B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Jzykowego Rady Europy oraz umie posługiwa si jzykiem specjalistycznym z zakresu archeologii w stopniu niezbdnym do wykonywania zawodu. Absolwent jest przygotowany do podjcia studiów drugiego stopnia. III. RAMOWE TRECI KSZTAŁCENIA 1. GRUPY TRECI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS 405 55 135 19 Razem 540 74 2. SKŁADNIKI TRECI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS 405 55 1. Propedeutyki archeologii 45 2. Archeologii poszczególnych epok i okresów 300 3. Archeologii rodowiska 30 4. Metodyki bada archeologicznych 30 135 19
1. ródłoznawstwa archeologicznego 2. Muzealnictwa i ochrony zabytków 3. Konserwacji i dokumentacji zabytków archeologicznych 3. TRECI I EFEKTY KSZTAŁCENIA 1. Kształcenie w zakresie propedeutyki archeologii Treci kształcenia: Pojcie i przedmiot bada archeologii. Miejsce archeologii w naukach humanistycznych. Kształtowanie si koncepcji i kierunków badawczych w archeologii. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia archeologii jako dyscypliny naukowej, zakresu jej bada i moliwoci poznawczych oraz specyfiki stosowanych w niej metod badawczych. 2. Kształcenie w zakresie archeologii poszczególnych epok i okresów Treci kształcenia: Zarys rozwoju zjawisk kulturowych od epoki kamienia po czasy nowoytne archeologia powszechna paleolitu, mezolitu i neolitu, archeologia epoki brzu i epoki elaza Eurazji, archeologia redniowiecznej Europy, archeologia czasów nowoytnych, archeologia ródziemnomorska. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia zagadnie zrónicowania kulturowego; oceniania i porównywania cech kultur i przemian kulturowych od epoki kamienia po czasy nowoytne w obrbie poszczególnych regionów. 3. Kształcenie w zakresie archeologii rodowiska Treci kształcenia: Badania nad zmiennoci rodowiska przyrodniczego i warunków okupacji rodowiska w pradziejach. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia zagadnie z zakresu uwarunkowa przyrodniczych osadnictwa pradziejowego. 4. Kształcenie w zakresie metodyki bada archeologicznych Treci kształcenia: Metody bada terenowych ze szczególnym uwzgldnieniem technik wykopaliskowych i zasad dokumentowania wykopalisk. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: posługiwania si metodami bada terenowych; doboru właciwych narzdzi i technik badawczych; wykonywania dokumentacji wykopalisk. 1. Kształcenie w zakresie ródłoznawstwa archeologicznego Treci kształcenia: Cechy morfologiczne, technologiczne i stylistyczne znalezisk archeologicznych. Okrelanie wieku znalezisk archeologicznych i ich przynalenoci kulturowej. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: wykorzystywania wiedzy ródłoznawczej; rozpoznawania i rozumienia charakterystycznych cech ródeł archeologicznych pochodzcych z rónych okresów i kultur. 2. Kształcenie w zakresie muzealnictwa i ochrony zabytków Treci kształcenia: Elementy muzealnictwa. Rola muzeów i zasady ich funkcjonowania gromadzenie, przechowywanie i udostpnianie zabytków archeologicznych. Systemy ochrony zabytków. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: stosowania technik i rozwiza z zakresu wystawiennictwa w muzealnictwie i placówkach ochrony zabytków. 3. Kształcenie w zakresie konserwacji i dokumentacji zabytków archeologicznych 2
Treci kształcenia: Konserwacja zabytków archeologicznych. Wykonywanie dokumentacji graficznej zgodnej z normami prezentacji ródeł archeologicznych. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: posługiwania si podstawowymi metodami z zakresu konserwacji ródeł archeologicznych oraz ich dokumentacji. IV. PRAKTYKI Praktyki w formie wicze terenowych powinny trwa nie krócej ni 12 tygodni. Zasady i form odbywania praktyk ustala jednostka uczelni prowadzca kształcenie. V. INNE WYMAGANIA 1. Programy nauczania powinny przewidywa zajcia z zakresu wychowania fizycznego w wymiarze 60 godzin, którym mona przypisa do 2 punktów ECTS; jzyków obcych w wymiarze 120 godzin, którym naley przypisa 5 punktów ECTS; technologii informacyjnej w wymiarze 30 godzin, którym naley przypisa 2 punkty ECTS. Treci kształcenia w zakresie technologii informacyjnej: podstawy technik informatycznych, przetwarzanie tekstów, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, grafika menederska i/lub prezentacyjna, usługi w sieciach informatycznych, pozyskiwanie i przetwarzanie informacji powinny stanowi co najmniej odpowiednio dobrany podzbiór informacji zawartych w modułach wymaganych do uzyskania Europejskiego Certyfikatu Umiejtnoci Komputerowych (ECDL European Computer Driving Licence). 2. Programy nauczania powinny obejmowa treci poszerzajce wiedz humanistyczn (szczególnie z zakresu filozofii, logiki, historii, antropologii kulturowej, etnologii lub psychologii) w wymiarze nie mniejszym ni 60 godzin, którym naley przypisa nie mniej ni 3 punkty ECTS. 3. Programy nauczania powinny przewidywa nauczanie jzyka staroytnego w wymiarze 60 godzin, któremu przypisa naley 3 punkty ECTS. 4. Programy nauczania powinny przewidywa zajcia z zakresu ochrony własnoci intelektualnej, bezpieczestwa i higieny pracy oraz ergonomii. 5. Zajcia prowadzone w ramach praktyk powinny mie form wicze terenowych i odbywa si na rónych stanowiskach archeologicznych. 6. Za przygotowanie do egzaminu dyplomowego (w tym za przygotowanie pracy dyplomowej, jeli przewiduj j program nauczania) student otrzymuje 10 punktów ECTS. ZALECENIA. 1. Zaleca si, aby zajcia z obszaru archeologii prowadzone były w sposób zapewniajcy studentom kontakt z oryginalnymi ródłami archeologicznymi. 2. Zaleca si, aby zajcia terenowe przygotowywały do obsługi aparatury geodezyjnopomiarowej oraz umoliwiały nabycie umiejtnoci fotografowania i filmowania. 3
B. STUDIA DRUGIEGO STOPNIA I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia drugiego stopnia trwaj nie krócej ni 4 semestry. Liczba godzin zaj nie powinna by mniejsza ni 800. Liczba punktów ECTS nie powinna by mniejsza ni 120. II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA Absolwent posiada gruntown i wszechstronn wiedz z wybranych działów archeologii. Zna metody i osignicia nauk pokrewnych archeologii humanistycznych i przyrodniczych. Posiada umiejtnoci posługiwania si metodami właciwymi dla tych nauk. Absolwent posiada umiejtnoci stosowania i rozwijania wiedzy specjalistycznej w sferze ródłoznawczej i teoretycznej. Zna zasady organizowania i funkcjonowania zespołów badawczych w stopniu umoliwiajcym wykonywanie zawodu archeologa zgodnie z przepisami wykonawczymi do Ustawy o Ochronie Zabytków i Opiece nad Zabytkami. Absolwent jest przygotowany do podjcia studiów trzeciego stopnia (doktoranckich). III. RAMOWE TRECI KSZTAŁCENIA 1. GRUPY TRECI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS 210 29 75 10 Razem 285 39 2. SKŁADNIKI TRECI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS 210 29 1. Archeologii regionów i stref kulturowych 120 2. Metodologii i historii archeologii 90 75 10 1. Metod interpretacji ródeł archeologicznych 3. TRECI I EFEKTY KSZTAŁCENIA 1. Kształcenie w zakresie archeologii regionów i stref kulturowych Treci kształcenia: Zarys archeologii poszczególnych regionów w przekroju chronologicznym. Strefy kulturowe i cywilizacyjne o zasigu ponadregionalnym. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia zasad taksonomii kulturowej i specyfiki zjawisk kulturowych charakterystycznych dla poszczególnych regionów; oceniania 4
zrónicowania kulturowego i mechanizmów przemian kulturowych w oparciu o wyniki analizy ródeł archeologicznych i wyniki bada innych dyscyplin naukowych; rozpoznawania zestawów ródeł charakterystycznych dla poszczególnych okresów, jednostek i stref kulturowych. 2. Kształcenie w zakresie metodologii i historii archeologii Treci kształcenia: Myl teoretyczna a historia archeologii. Współczesne tendencje metodologiczne w archeologii. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia współczesnych teorii bada archeologicznych na tle historii archeologii. 1. Kształcenie w zakresie metod interpretacji ródeł archeologicznych Treci kształcenia: Metody specjalistyczne i osignicia dyscyplin pokrewnych archeologii: historii, antropologii kulturowej, antropologii fizycznej, geomorfologii, archeozoologii, paleobotaniki rozszerzajce ocen wartoci poznawczej ródeł archeologicznych. Konfrontacja wyników analiz ródeł archeologicznych i ródeł pisanych. Stosowanie modeli wypracowanych na gruncie antropologii kulturowej do wyjanienia procesów kulturowych w pradziejach. Wykorzystywanie metod antropologii fizycznej do oceny struktur populacji pradziejowych. Rekonstrukcja rodowiska w oparciu o metody stosowane w geomorfologii. Rekonstrukcja fauny i szaty rolinnej prehistorycznej w strefach aktywnoci społeczestw pradziejowych. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia wartoci poznawczej bada specjalistycznych ródeł archeologicznych; dokonywania doboru właciwych procedur badawczych. IV. INNE WYMAGANIA 1. Programy nauczania powinny przewidywa wiczenia terenowe lub muzealnokonserwatorskie w wymiarze 6 tygodni. 2. Za przygotowanie pracy magisterskiej i przygotowanie do egzaminu dyplomowego student otrzymuje 20 punktów ECTS. ZALECENIA Zaleca si, aby wiczenia terenowe: obejmowały treci z zakresu strategii działa organizacyjnych podejmowanych w zwizku z realizacj bada terenowych oraz zapewniały zdobycie dowiadczenia w zakresie samodzielnego prowadzenia prac na odcinku bada i kierowania zespołami ludzkimi. 5