Graniczna kontrola sanitarna - zadania Państwowej Inspekcji Sanitarnej Warszawa, 29 października 2014 r. 1
Państwowa Inspekcja Sanitarna - kompetencje Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej działają na podstawie: - ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, - ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia - rozporządzenia (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym ( ) 2
Państwowa Inspekcja Sanitarna - kompetencje Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej przeprowadzają graniczną kontrolę sanitarną, której celem jest utrzymanie bariery sanitarno-epidemiologicznej kraju poprzez niedopuszczenie do wprowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i Unii Europejskiej żywności oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, które nie spełniają wymagań zdrowotnych określonych w obowiązujących przepisach prawnych i mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi. 3
GSSE Gdynia GSSE Świnoujście GSSE Szczecin GSSE Elbląg GSSE Suwałki GSSE Koroszczyn GSSE Warszawa GSSE Dorohusk GSSE Hrebenne GSSE Przemyśl
Kontrola graniczna przepisy prawne Ogólne wymagania dotyczące kontroli granicznych żywności oraz materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością importowanych z państw trzecich określają przepisy rozporządzenia PE i Rady nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt Szczegółowe wymagania dotyczące kontroli granicznych wprowadzają przepisy prawa krajowego oraz dodatkowe rozporządzenia lub decyzje Komisji Europejskiej np. rozporządzenie Komisji nr 669/2009, 258/2010, 284/2011, 322/2014 oraz 884/2014 5
Przepisy krajowe Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia art. 79-84 - graniczne kontrole sanitarne obejmują żywność pochodzenia niezwierzęcego oraz materiały lub wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością, przywożone z państw trzecich - nie dotyczy to towarów w ilościach wskazujących na ich niehandlowy charakter, w tym w celu wykonania badań, doświadczeń, w celach reklamy - w przypadku towarów wywożonych z terytorium Unii Europejskiej graniczna kontrola sanitarna przeprowadzana jest na wniosek eksportera kontrola towarów przy wywozie nie jest obowiązkowa 6
Przepisy krajowe - graniczne kontrole sanitarne są przeprowadzane: - na przejściach granicznych przez państwowych granicznych inspektorów sanitarnych, - w miejscu przeznaczenia towarów, siedzibie importera albo odbiorcy towarów przez państwowych powiatowych lub granicznych inspektorów sanitarnych - osoba odpowiedzialna za przywóz towarów składa wniosek o przeprowadzenie kontroli do właściwego organu PIS nie później niż na 48 godzin, a w przypadku środków spożywczych nietrwałych mikrobiologicznie nie później niż na 24 godziny przed planowanym przywozem - dokumentacja potrzebna do kontroli obejmuje wniosek o przeprowadzenie kontroli, dokumenty handlowe, wyniki badań towaru 7
Przepisy krajowe - w wyniku przeprowadzonej kontroli właściwy organ PIS wydaje świadectwo stwierdzające spełnianie wymagań zdrowotnych przez kontrolowane towary - na podstawie świadectwa organy celne nadają dopuszczalne przeznaczenie celne - opłaty związane z przeprowadzeniem granicznych kontroli sanitarnych ponoszą przedsiębiorcy - stawki opłat określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 maja 2009 r. w sprawie opłat za czynności wykonywane przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej w ramach urzędowych kontroli żywności (Dz. U. Nr 78, poz. 656, z późn. zm.) 8
Przepisy krajowe - rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 września 2007 r. w sprawie wykazu przejść granicznych właściwych dla przeprowadzania granicznej kontroli sanitarnej (Dz. U. Nr 196, poz. 1423) - określa wykaz przejść granicznych, przez które środki spożywcze oraz materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością, podlegające granicznej kontroli sanitarnej, mogą być wprowadzane na terytorium Wspólnoty Europejskiej - rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 grudnia 2011 r. w sprawie wykazu towarów, które podlegają granicznej kontroli sanitarnej (Dz. U. Nr 272, poz. 1612) - określa wykaz towarów podlegających granicznej kontroli sanitarnej, które nie zostały objęte regulacjami unijnymi - towary podlegają tylko jednej kontroli sanitarnej na podstawie przepisów unijnych albo przepisów krajowych 9
Przepisy krajowe Bieżący i zapobiegawczy nadzór sanitarno-epidemiologiczny na granicy Polski prowadzony jest przez Państwowych Granicznych Inspektorów Sanitarnych we współpracy z innymi organami kontroli granicznej oraz z innymi jednostkami. - rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 lutego 2008 r. w sprawie współpracy organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej z organami celnymi w zakresie granicznych kontroli sanitarnych (Dz. U. Nr 37, poz. 213, z późn. zm.) - określa sposób współpracy organów, w tym tryb postępowania w określonych przypadkach 10
Przepisy krajowe Współpraca z organami celnymi polega na: - wzajemnym udzielaniu pomocy w zakresie prawidłowej identyfikacji towarów zgłoszonych i podlegających granicznej kontroli sanitarnej, a także informowaniu o zauważonych nieprawidłowościach stwierdzonych w związku z kontrolą celną lub sanitarną - towary nieobjęte obowiązkową kontrolą graniczną mogą zostać objęte kontrolą w każdym przypadku podejrzenia lub stwierdzenia nieprawidłowości - wówczas organ celny powiadamia właściwy organ PIS o niezgodnościach towaru, a działania są podejmowane na podstawie rozporządzenia (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiającego wymagania w zakresie akredytacji i nadzoru rynku odnoszące się do warunków wprowadzania produktów do obrotu i uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 339/93 11
Wyniki kontroli granicznych - w 2013 r. w ramach nadzoru nad środkami spożywczymi oraz materiałami i wyrobami do kontaktu z żywnością organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej przeprowadziły 35 490 granicznych kontroli sanitarnych - wydano 248 decyzji o zakazie wprowadzenia importowanych partii środków spożywczych do obrotu w Unii Europejskiej. - w przypadku produktów, które nie spełniały wymagań zdrowotnych i stanowiły równocześnie potencjalne zagrożenie dla zdrowia lub życia konsumentów, przesłano w ramach Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach RASFF powiadomienia o odrzuceniu na granicy - w 2013 r. 44 powiadomień o odrzuceniu na granicy 12
GSSE Gdynia GSSE Świnoujście GSSE Szczecin GSSE Elbląg GSSE Suwałki GSSE Koroszczyn GSSE Warszawa GSSE Dorohusk GSSE Hrebenne GSSE Przemyśl
Kontrolowana żywność (Port Gdynia / I półrocze 2012) Rodzaj towarów Ilość partii Ilość świadectw o jakości zdrowotnej Świeże owoce - 78 000 kg 4 świadectwa Świeży imbir - 42 000 kg 4 świadectwa Mrożone owoce - 599 201 kg 27 świadectw Mrożony bambus - 77 700 kg 4 świadectwa Grzyby mrożone - 127 922 kg 9 świadectw Ekstrakty roślinne - 124 950 kg 10 świadectw Koncentraty soków - 20 000 kg 1 świadectwo Makaron bezjajeczny - 28 456 kg 6 świadectw Sosy - 155 126 kg 19 świadectw Mrożone warzywa - 46 000 kg 2 świadectwa Mrożone koncentraty soków - 40 585 kg 2 świadectwa
Rodzaj towarów Ilość partii Ilość świadectw o jakości zdrowotnej Substancje dodatkowe - 474 730 kg 19 świadectw Izobaty i konc. białka sojowego - 1 165 643 kg 66 świadectw Supl. diety i surowce - 75 626 kg 63 świadectwa Herbata - 716 056 kg 72 świadectwa Warzywa suszone - 831 292 kg 49 świadectw Owoce suszone - 180 000 kg 4 świadectwa Przyprawy - 13 845 kg 15 świadectw Rośliny oleiste - 111 144 kg 4 świadectwa Orzechy ziemne - 7 46 312 kg 37 świadectw Przedmioty użytku Ceramika, tworzywa sztuczne, produkty ze stali - partia ogółem - 5 146 206 kg 609 świadectw
ILOŚĆ DECYZJI GSSE Gdynia (asortyment, jakiej orientacyjnie ilości dotyczyły, najczęstsze przyczyny dyskwalifikacji, dalsze losy towaru) Port Gdynia asortyment Orzechy ziemne w łupinie Herbata zielona Herbata zielona Zestaw łyżek nylonowych jakiej orientacyjnie ilości dotyczyły najczęstsze przyczyny dyskwalifikacji dalsze losy towaru 18 000 kg/600 worków aflatoksyna wywóz 24 750 kg/450 kartonów 18 000 kg/450 kartonów pestycydy pestycydy 111,40 kg/11 kartonów wysoka zawartość PAAS wykonalność wywozu do dnia 27.08.2012 wykonalność wywozu do dnia 27.08.2012 utylizacja
Kontrolowana żywność (Port Gdańsk / I półrocze 2012) Rodzaj towarów Ilość partii Ilość świadectw o jakości zdrowotnej Świeże owoce - 1 104 480 kg 59 świadectw Świeży imbir - 25 500 kg 1 świadectwo Mrożone owoce - 294 495 kg 9 świadectw Mrożony bambus - 73 440 kg 3 świadectwa Grzyby mrożone - 94 935 kg 6 świadectw Ekstrakty roślinne - 19 899 kg 5 świadectw Koncentraty soków - 108 222 kg 3 świadectwo Makaron bezjajeczny - 8 428 kg 3 świadectw Sosy (gł. sojowe) - 174 976 kg 8 świadectw Zupki chińskie - 238 424 kg 12 świadectw Mrożone koncentraty soków - ----------- kg --- świadectwa
Rodzaj towarów Ilość partii Ilość świadectw o jakości zdrowotnej Substancje dodatkowe - ------------- kg ---- świadectw Izobaty i konc. białka sojowego - ------------- kg ---- świadectw Supl. diety i surowce - ------------- kg ---- świadectw Herbata - 451 501 kg 35 świadectw Warzywa suszone (fasola) - 21 042 kg 1 świadectwo Owoce suszone - 693 730 kg 31 świadectwa Przyprawy (chili) - 32 128 kg 2 świadectwa Orzechy - 2 758 160 kg 156 świadectw Przedmioty użytku Ceramika - 1 561 548 kg 131 świadectw Tworzywa sztuczne - 358 052 kg 76 świadectw Pozostałe - 1 170 949 kg 169 świadectw
DECYZJE GSSE Gdynia Port GDAŃSK asortyment Pomelo świeże (po segregacji) Herbata zielona Pomelo świeże Pomelo świeże (po segregacji) Pomelo świeże (po segregacji) Herbata zielona jakiej orientacyjnie ilości dotyczyły najczęstsze przyczyny dyskwalifikacji dalsze losy towaru 2 772 kg (252 kart.) zepsute, zgniłe utylizacja 14 740 kg (670 kart.) pestycydy wywóz 20 280 kg (1 560 kart.) pestycydy wywóz 1 848 kg (154 kart.) zepsute, zgniłe utylizacja 1 793 kg (163 kart.) zepsute, zgniłe, spleśniałe utylizacja 25 065kg (450 worków) pestycydy wywóz
Wyniki kontroli granicznych Środki spożywcze oraz wyroby do kontaktu z żywnością odrzucone na granicy RP i jednocześnie zgłoszone do RASFF w 2014 r. w wyniku granicznej kontroli sanitarnej (od stycznia 2014 do 23.10.2014 r.), wg kraju pochodzenia: Indie - ziarno sezamu obłuszczone, rodzynki, gałka muszkatołowa Indonezja - gałka muszkatołowa Ukraina - nierafinowany olej sojowy Turcja - rodzynki Chiny - łyżka cedzakowa, prażone i solone orzeszki ziemne, jagody goi suszone, suszone wodorosty, marynowana rzodkiew 20
Wyniki kontroli granicznych Vietnam - czarny pieprz Pakistan - rodzynki Argentyna - orzechy ziemne blanszowane Egipt - pomarańcze Stany Zjednoczone - orzechy pistacjowe Brazylia - orzechy ziemne blanszowane, orzechy ziemne surowe łuskane 21
22