Maciej Stupka Przykłady zastosowania wszczepów dentystycznych w różnych przypadkach braków zębowych. Część pierwsza etap chirurgiczny Examples of dental implants in various clinical cases. Part one surgical stage Streszczenie Leczenie implantoprotetyczne należy do standardowych rozwiązań stosowanych przy różnych typach braków zębowych. W części pierwszej przedstawiono instrumentarium oraz kolejne etapy postępowania chirurgicznego. Celem pracy jest przedstawienie możliwości leczenia implantoprotetycznego na przykładzie systemu Camlog. Materiałem do niniejszej pracy są przypadki kliniczne z własnej praktyki stomatologicznej. Summary Implanto-prosthetic treatment belongs to standard therapies used in various types of toothlessness. In the first part, the instruments used have been presented and successive stages of surgical procedures. The aim of this work is presentation of a variety of possibilities of implanto-prosthetic reconstruction with the use of Camlog system. The material of the present work comprised clinical cases from own dental practice. Specjalistyczna Praktyka Stomatologiczna Kraków Słowa kluczowe: implant, rekonstrukcje implantoprotetyczne, system Camlog key words: implant, implanto-prosthetic reconstruction, camlog system W systemie implantologicznym Camlog występują cztery typy implantów: śrubowy, o kształcie korzenia zęba, cylindryczny, cylindryczno-śrubowy (ryc.1, 2, 3, 4) [1]. Mogą one być stosowane w zależności od wskazań (objętość dostępnej dla implantacji tkanki kostnej, jej gęstość) oraz preferencji i doświadczenia operatora [2, 3]. Powierzchnia implantów to TPS na implantach cylindrycznych i Promote (mikro i makro porowata powierzchnia) na pozostałych typach [1]. Dostępne są wszczepy o średnicach 3,3; 3,8; 4,3; 5,0; 6,0 mm oraz o długościach 9, 11, 13, 16 mm. System ten posiada trzy zestawy chirurgiczne dla różnych typów implantów. Każdy z zestawów wyposażony jest we wszystkie niezbędne wiertła, i dodatkowe instrumenty chirurgiczne wraz z narysowaną ścieżką kolejnych kroków postępowania chirurgicznego (ryc. 5). Do opracowania łoża implantu za pomocą wierteł, po odwarstwieniu płata śluzówkowo-okostnowego w pierwszym etapie wykorzystuje się wiertło różyczkowe do zaznaczenia miejsca implantacji oraz w celu uniknięcia ześlizgiwania się kolejnego wiertła (ryc. 6). Po przejściu warstwy zbitej wyrostka zębodołowego w następnej kolejności używane jest wiertło pilotowe (ryc. 7).Wszystkie wiertła posiadają kanał do wewnętrznego chłodzenia. Kwestia wyższości wierteł z wewnętrznym chłodzeniem nie została ostatecznie rozstrzygnięta. Na pewno podczas wiercenia dzięki irygacji na końcu wiertła dochodzi do wypłukiwania wywierconej tkanki kostnej co powoduje odblokowanie tnących ostrzy i skuteczniejsze cięcie. Problem wzrostu temperatury tkanki kostnej podczas wiercenia w zależności od rodzaju chłodzenia (wewnętrzne czy zewnętrzne) wydaje się nie mieć klinicznego znaczenia i oba systemy funkcjonują na rynku. Przy opracowywaniu łoża z zastosowaniem szablonu chirurgicznego niewątpliwie zewnętrzne chłodzenie nie jest tak skuteczne jak wewnętrzne. Ich konstrukcja umożliwia zbieranie odwierconej tkanki kostnej, którą można wykorzystać do niewielkich rekonstrukcji ubytków kostnych. Kąt, głębokość lub równoległość preparacji kontroluje się wskaźnikami kierunku (ryc. 8, 9). W celu uniknięcia zbyt głębokiego opracowania łoża na każde z wierteł można założyć ogranicznik głębokości (ryc.10). Jest to bardzo ważny element podczas pracy, umożliwia on, przy zaplanowanej głębokości wiercenia, uniknięcia uszkodzenia struktur anatomicznych będących głębiej niż dno planowanego łoża wszczepu zębowego (np. nerw zębodołowy dolny, zatoka szczękowa). Stosowanie ogranicznika skraca czas opracowania łoża, oraz zmniejsza traumatyzację ścianek łoża wiertło wprowadza się raz, a nie kilka w celu kontrolowania głębokości wiercenia [4]. Po opracowaniu łoża na zaplanowaną głębokość używa się zgodnie ze ścieżką postępowania kolejne wiertła o wzrastających średnicach do ostatecznego opracowania łoża implantu na zaplanowaną szerokość (ryc. 11-15). W przypadku pracy w kości zbitej (D1) można zastosować wiertło o specjalnym gwincie (ryc. 16). Przed instalacją wszczepu w łożu w przypadku tkanki kostnej o gęstości D1 lub D2 należy do jego ostatecznego ukształtowania zastosować gwintownik (ryc. 16). Pozwoli to na zmniejszenie momentu obrotowego niezbędnego do pogrążenia wszczepu w opracowanym łożu do wartości optymalnych (35-40Ncm) Zakładanie wszczepu w opracowane łoże rozpoczyna się od jego ręcznego przeniesienia ze sterylnego opakowania do przygotowanego łoża (ryc. 17, 18, 19). Zakotwiczenie wstępne implantu w łożu uzyskuje się ręcznie, następnie pogrąża go na pełną głębokość wykorzystując grzechotkę z kluczm dynamometrycznym lub też maszynowo (ryc. 20, 21). W przypadku słabszej stabilizacji wstępnej do odkręcenia transfera od implantu koniecznym jest zastosowanie klucza kontrującego (ryc. 22). 17
Ryc. 1. Implant śrubowy. Ryc. 5. Zestaw chirurgiczny. Ryc. 2. Implant o kształcie korzenia. Ryc. 6. Wiertło różyczkowe. Ryc. 3. Implant cylindryczny. Ryc. 4. Implant śrubowo-cylindryczny. 18 Ryc. 7. Wiertło pilotowe.
Ryc. 8.Wskaźnik kierunku. Ryc. 11. Opracowanie łoża implantu przy pomocy wiertła. Ryc. 9. Wskaźniki kierunku do kontroli równoległości. Ryc. 12. Wiertło ostateczne do opracowania łoża implantu. Ryc. 10. Wiertła pilotowe z ogranicznikami głębokości. Ryc. 13. Wiertła o średnicy 3,8 mm i o różnych długościach. 19
Ryc. 14. Opracowane łoże implantu. Ryc. 17. Początkowa faza wprowadzania implantu w łoże z wykorzystaniem transfera. Ryc. 15. Wiertła o jednakowej długości a różnych średnicach. Ryc. 18. Sterylnie opakowany wszczep zębowy. Ryc. 16. Wiertło, gwintownik i wiertło do kości zbitej (średnica 4,3mm). 20 Ryc. 19. Sterylnie opakowany wszczep zębowy.
Ryc. 23. Implant, obok śruba zamykająca. Ryc. 20. Wkręcanie implantu z użyciem grzechotki. Ryc. 24. Śruba zamykająca umieszczona w główce transfera implantu. Ryc. 21. Grzechotka kluczm dynamometycznym. Ryc. 22. Klucz kontrujący. Ryc. 25. Śrubokręt do założenia śruby zamykającej. 21
Bez jego pomocy dojdzie do wykręcenia razem z transferem implantu. Po zainstalowaniu implantu w tkance kostnej wyrostka zębodołowego zamyka się go śrubą zamykającą-nakrywkową znajdującą się w główce transfera implantu jednym ze śrubokrętów (ryc. 23-28). Pierwszy etap chirurgiczny zostaje zakończony po odprowadzeniu płata sluzówkowo-okostnowego na swoje miejsce i założeniu szwów. Piśmiennictwo 1. Kirsch A. Ackermann K-L. Neudorff G. Nagel R.: Die Camlog Verbindung. Quintessenz 1999.50.10.1-18. 2. Kirsch A. Ackermann K-L. Neudorff G. Nagel R.: Neue Wege in der Implantatprotetik. Interdiszipl J. Proth. Zahnheiled. 1.2000. 3. Ackermann K-L. Kirsch A. Nagel G. Neudorff G.: Kleine Ursache - grosse Wirkung oder All inclusive Implantattherapie in der Asthetischen Zone. Wissenschaft. Logo 5.06.11-15. 4. Shakibaie-M B. Janzen W. Strothmann H. : Minimalinvasive Therapiekonzepte in der oralen Implantologie unter Einsatz des Operationsmikroskops als optische Vergrosserungshilfe. Wissenschaft. Logo.10.07.9-13. Rycina numer 21 pochodzi z książki pt. Camlog Compendium 2 Prosthetics autorów Karla Ludwiga Ackermann i Axela Kirscha. Ryc. 26. Implant in situ. Ryc. 27. Śrubokręt krótki. Ryc. 28. Śruba zamykająca. 22 Artykuł nadesłano: 9. 01. 2008 Artykuł przyjęto do druku: 25. 03. 2008 Adres do korespondencji: Specjalistyczna Praktyka Stomatologiczna Kraków ul. Kilińskiego 5a, 30-308 Kraków