Tworzenie dokumentacji 2D Zagadnienia. Tworzenie dokumentacji technicznej 2D części, uprzednio wykonanej w przestrzeni trójwymiarowej. Wykonajmy dokumentację 2D modelu (lozysko.sldpart) jak na rys. 1. Rysunek 1. Model łoŝyska Przygotowanie środowiska pracy Aby utworzyć rysunek płaski (2D) musimy posiadać, utworzony wcześniej, rysunek 3D i SolidWorks właśnie z tego rysunku będzie tworzył wymagane rzuty i widoki dokumentacji płaskiej. Otwórzmy zatem gotowy rysunek 3D, wybierając z menu Plik -> Otwórz, a następnie wskazując nazwę rysunku lozysko.sldprt. MoŜna teŝ uprzednio samodzielnie wykonać taki model wg opisu: sw_10_lozysko_oczkowe_bez_pochylen.pdf, rys. 1. Następnie z menu Plik wybieramy pozycję Nowy, a z okna Nowy dokument SolidWorks wybieramy ikonę: rysunek techniczny 2D, typowo części lub złoŝenia i klikamy OK. W nowym oknie: Format/rozmiar arkusza mamy do wyboru 2 opcje: - Standardowy rozmiar arkusza wtedy, jeśli zaznaczona jest kratka PokaŜ tylko standardowe formaty, moŝemy wskazać jeden z formatów ISO od A0 do A4, a jeśli kratka ta nie jest zaznaczona mamy do wyboru wiele formatów ANSI 1, ISO 2, DIN 3, JIS 4, GOST 5, BSI 6, - Dostosowany rozmiar arkusza SolidWorks sam dobierze format arkusza w zaleŝności od rozmiaru części. Ta opcja pozwala teŝ samodzielnie wpisać szerokość i wysokość arkusza rysunku. Wybierzmy format A3 (ISO) z rozmiarów standardowych i kliknijmy OK. 1 ANSI -instytucja ustalająca normy techniczne obowiązujące w USA (American National Standards Institute). 2 ISO pozarządowa Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna zrzeszająca krajowe organizacje normalizacyjne. 3 DIN - Niemiecki Instytut Normalizacyjny ustalający normy w Niemczech (Deutsches Institut für Normung). 4 JIS - Japońskie Stowarzyszenie Standardów Przemysłowych (Japanese Industrial Standards Association) 5 GOST - instytucja ustalająca normy techniczne obowiązujące w byłym ZSRR, obecnie stosowane jako międzypaństwowe w WNP (skrót od Standard Państwowy - ros. Государственный стандарт ). 6 BSI - Instytucja ustalająca normy techniczne obowiązujące w Wielkiej Brytanii (British Standards Institution). Copyright 2013, mgr inŝ. Janusz Bonarowski 1
Zgłosi się dokument SolidWorks z wybranym arkuszem A3, z linią cięcia, linia obramowania i z częściowo wypełnioną tabelką. Tworzymy rzut główny i rzuty pomocnicze Zgłosi się teŝ, okno menedŝer Właściwości: Widok modelu. W jego panelu Część/złoŜenie do wstawienia, na liście Otwarte dokumenty powinna znajdować się nazwa uprzednio otwartego pliku 3D. W prawym górnym roku okna Właściwości naleŝy kliknąć ikonę Dalej. Na nowej stronie okna Właściwości, w panelu Orientacja, w obszarze ikon Standardowe widoki: klikamy (powinna juŝ być wybrana) środkową ikonę Przód. Działania te spowodują, Ŝe z kursorem zostanie związana prostokątna ramka oznaczająca rysunek rzutu. Po kliknięciu w obszarze rysunku zobaczymy gotowy rysunek rzutu będzie to rzut główny. Ramka poruszająca się z kursorem od tego momentu będzie wypełniana rysunkiem kolejnego rzutu, który, po kliknięciu, moŝemy wygenerować na rysunku. NaleŜy kliknąć na prawo od rzutu głównego co utworzy rzut boczny prawy. Uwaga. Jeśli umieścimy kursor (bez klikania) poniŝej rzutu głównego aby utworzyć rzut z góry zobaczymy, Ŝe ma on postać rzutu z dołu (rzut amerykański patrz uwaga poniŝej). Kliknijmy zatem nad rzutem głównym. Kliknijmy teŝ w lewo-skos do góry, aby wykreować rzut aksonometryczny, rys. 2. Operację zakończmy zielonym haczykiem OK. Dodatkowe rzuty moŝemy takŝe utworzyć wybierając z zakładki Widok układu ikonę Widok rzutowania. Rysunek 2. Klikaniem umieszczamy rzuty Po wykreowaniu rzutów moŝemy rozmieścić je poprawnie na płaszczyźnie rysunku, przeciągając rzuty za ramkę wyświetlającą się naokoło rzutu linią kreskową. Rozmieśćmy rzuty jak na rys. 3. Uwaga. Aby nie trzeba było w tak dziwny sposób rozmieszczać rzutów (rys. 2), czyli Ŝeby wybrać rzutowanie Europejskie (a nie Amerykańskie, które jest domyślnie ustawione) naleŝy kliknąć prawym klawiszem myszy w dowolnym miejscu arkusza rysunku Copyright 2013, mgr inŝ. Janusz Bonarowski 2
i z kontekstowego menu wybrać Właściwości. W oknie Właściwości w ramce Typ rzutowania zaznaczyć opcję Europejskie (pierwszego kąta) i zatwierdzić klawiszem OK. Rysunek 3. Przeciągamy rzuty w ich właściwe miejsce na rysunku Wydaje się, Ŝe rzut aksonometryczny (jeśli decydujemy, Ŝe ma pozostać na rysunku) jest zbyt duŝy zmieńmy jego podziałkę. W tym celu kliknijmy rzut aksonometryczny, co wywoła okno Właściwości. W oknie tym, w panelu Skala zaznaczmy opcję uŝyj skali niestandardowej i z listy wybierzmy 1:5. Rzut zostanie zmniejszony. Przekrój operacja Widok przekroju Aby pokazać kształt otworu w główce łoŝyska wykonamy Przekrój. Uwaga: MoŜna jedynie przeczytać poniŝszy opis tworzenia przekroju, bo nie pozostawimy go na rysunku skasujemy, a wykonamy to zadanie w inny, odrobinę bardziej złoŝony sposób. W celu wykonania przekroju zaznaczmy rzut główny (pojawi się czerwona kropkowa linia) i z zakładki Widok układu wybierzmy ikonę Widok przekroju. Rysujemy linię przekroju. Kursor sygnalizuję ikoną ołówka gotowość do jej rysowania. Uwaga. Linia musi przecinać linie kreskowe rzutu. W oknie Właściwości o nazwie Widok przekroju A-A, w panelu Linia przekroju moŝemy wpisać (zmienić) literę jaką ma być oznaczony przekrój (i ewentualnie zmienić kierunek przekroju, zaznaczając kratkę Odwróć kierunek). Umieśćmy przekrój na prawo od rzutu głównego. Teraz widać, Ŝe rzut boczny prawy jest niepotrzebny usuńmy go, klikając myszą i naciskając klawisz Delete. Efekt operacji przedstawia rys. 4. Copyright 2013, mgr inŝ. Janusz Bonarowski 3
Rysunek 4. Przekrój Przekrój łamany Postępując wg algorytmu powyŝej generujemy przekrój natychmiast po kliknięciu drugiego punktu linii przekroju. A jak wykonać przekrój łamany czyli powstający dopiero po kilku kliknięciach (a nie po drugim)? Usuńmy przekrój A-A i wykonajmy przekrój łamany, rys. 6. Przejdźmy na zakładkę Szkic, wyróŝnijmy myszą rzut główny uzyska otaczająca go linię punktową i narzędziem Linia narysujmy Ŝądany przebieg przekroju kończąc go klawiszem Esc. Uwaga. Proszę powoli poruszając myszą uzyskać pomocnicze linie punktowe, wskazujące, Ŝe SW rozpoznaje połoŝenie myszy nad środkami okręgów, rys. 5. Pozostając na zakładce Szkic kliknijmy jeden fragment linii łamanej (np. jej górny pionowy odcinek), który zostanie wyróŝniony uchwytami. Przejdźmy na zakładkę Widok układu i kliknijmy narzędzie Widok przekroju. SW rozpozna linię łamaną jako linię przekroju i wykona przekrój umieszczając go przy kursorze myszy. W oknie Widok przekroju, w panelu Linia przekroju zaznaczmy kratkę Odwróć kierunek (moŝemy takŝe zmienić literę opisującą przekrój, w polu Etykieta) i kliknijmy na rysunku, na prawo od rzutu głównego, rys. 6. Rysunek 5. Narysujmy zwykłą linią przekrój łamany Copyright 2013, mgr inŝ. Janusz Bonarowski 4
Rysunek 6. Przekrój łamany Wyrwanie Aby pokazać otwór mocujący w podstawie łoŝyska wykonamy Wyrwanie. Uwaga. Pełne zwymiarowanie otworu w podstawie moŝemy juŝ wykonać na przekroju A-A. Wyrwanie wykonamy jedynie po to aby pokazać sposób jego tworzenia. Wyrwanie jest zamkniętym obszarem, który je ogranicza. Obszar ten moŝe być narysowany Splajnem (domyślnie) lub Linią. Z zakładki Widok układu wybierzmy Wyrwanie. Narysujmy Splajnem zamknięty obszar jak na rys. 7. Po narysowaniu zamkniętego obszaru, w oknie Właściwości pojawia się, wyróŝniony panel Głębokość. NaleŜy wskazać na rzucie z góry, w którym miejscu ma się znaleźć wyrwanie. Kliknijmy na rzucie z góry okrąg otworu, rys. 8. Wykonane Wyrwanie przedstawia rys. 9. Rysunek 7 Rysunek 8 Copyright 2013, mgr inŝ. Janusz Bonarowski 5
Rysunek 9. Gotowe Wyrwanie Szczegół Widok szczegółów Z zakładki Widok układu wybierzmy Widok szczegółów (kursor przyjmuje kształt ołówka z małym okręgiem). Narysujmy okrąg K, jak na rys. 10, a następnie kliknijmy obok umieszczając Szczegółu K na rysunku. Rysunek 10 Przerwanie Przy rysowaniu elementów, które maja jeden wymiar zbyt duŝy w stosunku do pozostałych wymiarów moŝemy zastosować Przerwanie. Z zakładki Widok układu wybieramy Przerwanie. Copyright 2013, mgr inŝ. Janusz Bonarowski 6
Klikamy rzut na którym zamierzamy zaznaczyć przerwanie (przy kursorze pojawi się linia łamana jako segment przerwania). W panelu Ustawienia przerwania moŝemy zmienić kierunek Przerwania, Rozmiar przerwy (zmieńmy na 2 mm) i Styl linii przerwania (wybierzmy Wycięcie zygzakowe). Kliknijmy połoŝenie pierwszego segmentu przerwania, a następnie połoŝenie drugiego segment, rys. 11. Rysunek 11. Przerwanie Wymiarowanie Zanim rozpoczniemy wymiarowanie moŝemy wstawić Linie środkowe. Wygodnie jest to wykonać automatycznie. W tym celu z zakładki Adnotacje wybieramy Linia środkowa, w oknie Właściwości w panelu Wstaw automatycznie zaznaczamy kratkę Wybierz widok i klikamy kolejno widoki. Dodawanie Linii środkowej kończymy zielonym haczykiem OK. Wymiarowanie - z zakładki Adnotacje wybierzmy Inteligentny wymiar. Klikając myszą podobnie jak przy wymiarowaniu szkicu w modelach 3D wymiarujemy rzuty, rys. 12. Rysunek 12. Wymiary rzutu głównego i szczegółu K Copyright 2013, mgr inŝ. Janusz Bonarowski 7
Rysunek 13. Wymiary przekroju A - A Własne teksty przy wymiarach Na rys. 12, wymiarujemy średnicę jednego otworu φ20, ale poniewaŝ drugi otwór jest identyczny moŝemy dopisać tę informację przy liczbie wymiarowej. Dokonujemy tego wtedy, gdy wstawiamy lub edytujemy ten wymiar. Wówczas w oknie Właściwości wymiaru, w panelu Tekst wymiarowy przed znakami: <MOD-DIAM><DIM> (co oznacza <wstaw znak średnicy><pobierz wymiar z rysunku>) moŝemy dopisać dowolny potrzebny tekst. Wpiszmy: 2 otw., co widać na rys. 10. Podobnie na rys. 13 wymiarując fazę, tym razem po wymiarze fazy 3 dopisujemy x45 o. Znak stopni wykonujemy w panelu Tekst wymiarowy przygotowanym przyciskiem Stopień, rys. 14. Notatka Na rysunku moŝna takŝe umieszczać własne teksty, słuŝy do tego narzędzie Notatka z zakładki Adnotacje. Przykładem notatki jest tekst, jak na rys. 15. Aby nie było na rysunku Linii wiodącej po umieszczeniu Notatki na rysunku - naciskamy klawisz Esc. Rysunek 15. Własna Notatka Rysunek 14 Copyright 2013, mgr inŝ. Janusz Bonarowski 8
Uwaga: Jeśli klikniemy w dowolnym miejscu arkusza rysunku i z kontekstowego menu wybierzemy Edytuj format arkusza. Rysunek zmieni postać, ukazane zostaną jedynie linia cięcia, linia obramowania i tabliczka rysunkowa. Po wykonaniu duŝego powiększenia na tabliczce rysunkowej moŝna edytować znajdujące się tam teksty. Po wykonaniu wszystkich ewentualnych zmian, aby zakończyć edycję klikamy ikonę Powrót w prawym górnym rogu obszaru rysunku, rys. 16 Rysunek 16. Edycja tekstów w tabliczce rysunkowej Wykonaną dokumentację 2D przedstawia rys. 17. Copyright 2013, mgr inŝ. Janusz Bonarowski 9
Copyright 2013, mgr inŝ. Janusz Bonarowski 10 Rysunek 17. Dokumentacja 2D