Konkurs na Fermę i Hodowcę Bydła Mlecznego i Mięsnego Roku 2012

Konkurs na Fermę i Hodowcę Bydła Mlecznego i Mięsnego Roku 2012 Kategoria Hodowca Bydła Mlecznego Karolina Domańska-Bichta Janopol, gm. Kłoczew, pow. rycki, woj. lubelskie Pani Karolina Domańska-Bichta przejęła w 2011 r. gospodarstwo rolne od rodziców, prowadzone od pokoleń. Areał gospodarstwa wynosi 42 ha, w tym 21ha dzierżaw. Pod uprawę kukurydzy na kiszonkę przeznaczone jest 20 ha, taki sam areał pod użytki zielone. Nie uprawia się zbóż na paszę, stosowana jest natomiast pasza pełnoporcjowa z firmy Nutrena specjalnie opracowana pod potrzeby zwierząt pod nazwą Domański 21. Stado liczy obecnie 41 krów dojnych. Stan średnioroczny to 39,9 krów dojnych, 14 jałówek w tym 8 cielnych, pozostałe 15 sztuk stanowią cielęta. Wszystkie zwierzęta to rasa HO. Gospodarstwo poddane jest kontroli użytkowości mlecznej metodą A-4. Średnia wydajność za 2011 r. to 10 003 kg mleka, 393 kg tłuszczu - 3,93%, 328 kg białka - 3,28%. Rekordzistki osiągały pow. 13 tys. kg mleka w laktacji. Od lat gospodarstwo Państwa Domańskich zajmuje czołowe miejsca pod względem wydajności mlecznej w powiecie ryckim w 2011 r. drugie miejsce. Gospodarstwo Domańskich zajmuje również 7 miejsce w rankingu najlepszych hodowców w woj. lubelskim według ras (20,1-50 sztuk przeciętnie danej rasy w stadzie). Odchów cieląt przez pierwsze dwa tygodnie oparty jest o mleko z własnego gospodarstwa, po czym cielęta odpajane są preparatem mlekozastępczym. W dawce żywieniowej dla cieląt uwzględnione są pasze pełnoporcjowe CJ i całe ziarno kukurydzy. W ostatnim roku sprzedano do SM Ryki prawie 400 000 litrów mleka. Krowy inseminowane są nasieniem buhai z najwyższymi indeksami oferowanym przez firmę Konrad, SHiUZ Bydgoszcz, WWS, ABS przy wskaźniku 2,1 porcji nasienia/ skuteczne pokrycie. Część krów i jałówek inseminowana jest również testowym nasieniem buhajów. Dobór buhajów jest zgodny z opracowanym programem kojarzeń. Okres międzywycieleniowy to 411 dni. Bydło utrzymywane jest w systemie wolnostanowiskowym na płytkiej ściółce w oborze spełniającej wszystkie wymagania dobrostanu zwierząt. Środkiem obory biegnie korytarz paszowy, po jednej stronie utrzymywane ją krowy w laktacji, a po drugiej w wydzielonych boksach cielęta, jałówki, jałówki cielne i krowy zasuszone. Mleko od krów pozyskiwane jest w hali udojowej autotandem i magazynowane w schładzalniku typu tank. Obora jest w pełni wyposażona w odpowiednie czochradła dla krów, wentylatory itp. urządzenia. Upadki nie przekraczają 2%. Dekornizacja cieląt odbywa się zazwyczaj w 21. dniu życia. Wiek pierwszego krycia jałówek przypada na 15-16 miesiąc życia i uzależniony jest od wyrostowości i wagi jałówek. Zasuszanie krów trwa przeciętnie 6 tygodni, a okres ich użytkowania 4-5 laktacji. Żywienie krów oparte jest o system TMR. Opieka weterynaryjna prowadzona jest na bieżąco głównie poprzez profilaktykę. Prowadzony jest w stadzie program szczepień ( IBR IPV, BVD MD) a zasuszanie krów odbywa się pod osłoną antybiotyków po pobraniu próbek mleka i poddaniu zawartych w nim drobnoustrojów na antybiotykooporność. Korekta racic odbywa się trzykrotnie w ciągu roku. Obornik usuwany jest ciągnikiem z ładowaczem czołowym 2x dziennie na płytę obor- 8

nikową. Kilkakrotnie korzystając z funduszy PROW doposażono gospodarstwo w niezbędny do skali produkcji sprzęt rolniczy. Gospodarstwo posiada certyfikat i spełnia wszystkie warunki zgodnie z wymaganiami cross-compliance. W następnych latach planowany jest dalszy rozwój gospodarstwa i wzrost produkcji. Wielokrotnie Państwo Domańscy gościli uczestników wyjazdów szkoleniowych zagranicznych i krajowych, również w gospodarstwie odbywały się szkolenia dla studentów, uczniów szkół średnich, rolników oraz doradców. Zwierzęta hodowlane z tego gospodarstwa uzyskiwały czempionaty na wystawach od lat 80. ub. wieku. Od 2004 r. każdy wyjazd na wystawę uwieńczony był zdobyciem czempionatu lub wiceczempionatu na wystawach zwierząt hodowlanych. Pan Henryk Domański był przez 15 lat był przewodniczącym rady SM Ryki, przez dwie kadencje członkiem Krajowej Rady Spółdzielni Mleczarskich. Czynnie brał udział we wdrażaniu Polsko-Kanadyjskiego programu mlecznego, co zaowocowało założeniem Klubu Hodowców Bydła Mlecznego KRASULA. Nagrody i wyróżnienia: Tytuł Rolnik-Farmer Roku 2008 r. Wielokrotne uczestnictwo w wystawie Zwierząt Hodowlanych LODR w Końskowoli OSW Sitnie, w wielu szkoleniach i wystawach krajowych i zagranicznych m.in. w Światowej Wystawie Bydła w Madison, Toronto, Epinal. Firmy współpracujące: SM Ryki, Nutrena, Mlekosystem, Konrad, SHiUZ Bydgoszcz, WWS, ABS, Gravit, Agrolok. Informacje zebrał: Piotr Woch, LODR w Końskowoli Kategoria Ferma Bydła Mlecznego Elżbieta i Cezary Alchimowicz Napraty pow. Lidzbark Warmiński, woj. warmińsko-mazurskie Historia funkcjonowania gospodarstwa Państwa Alchimowicz sięga 1987 r., kiedy to Pan Cezary zakupił 9,5 ha własnych gruntów, które wtedy razem z ziemią rodziców stanowiły podstawowy obszar produkcyjny. Początkowo zajmowano się hodowlą świń. Przez okres dziesięciu lat, współpracując z cukrownią w Kętrzy- nie, gospodarstwo prowadziło pięciohektarową plantację buraków cukrowych. W 1996 r. Państwo Elżbieta i Cezary przejęli całość gospodarstwa po rodzicach wraz inwentarzem żywym, w skład którego wchodziło stado bydła, w tym 10 krów dojnych. Od tego momentu nastąpił intensywny rozwój dzisiaj jest już 61 ha własnej ziemi i 21 ha w dzierżawie, które pozwalają na perspektywiczne myślenie o produkcji mleka. Obecnie stado liczy 130 sztuk bydła, gdzie 50 to krowy mleczne. Struktura użytkowania gruntów: 17 ha uprawa kukurydzy, 10 ha uprawy zbożowe, pozostałe to użytki zielone. Stado jest pod kontrolą użytkowości, a wydajność jednostkowa kształtuje się na poziomie ok. 8 tys. litrów mleka od krowy. Syn Państwa Alchimowicz Patryk, absolwent Szkoły Rolniczej w Smolajnach z pasją oddaje się pracy w gospodarstwie. Z rego względu podjęto decyzję o budowie nowej obory wolnostanowiskowej dla krów mlecznych na 100 stanowisk. Dzisiaj obowiązująca ich kwota mleczna 320 tys. litrów mleka z czasem stanie się pewnie zbyt niska, dlatego rolnik już teraz dokonuje dodatkowych zakupów. Boksy zlokalizowane są w czterech rzędach, wyposażone w metalowe wygrodzenia stanowiskowe i maty legowiskowe. Dój prowadzony będzie w hali udojowej typu RO o wymiarach 2x10 z elektroniczną pulsacją, automatycznym zdejmowaniem aparatów udojowych i pomiarem ilości udojonego mleka wykonywanym w przepływie. Wielkość hali udojowej zaplanowano perspektywicznie na dalsze powiększenia stado do ok. 100 krów dojnych. Ciekawostką systemu wygrodzeń w hali jest ustawienie zwierząt. Krowy stoją na podestach udojowych pod kątem 50O w stosunku do kanału udojowego, co zmniejsza powierzchnię hali, skraca odległość między wymionami dojonych krów, a tym samym usprawnia pracę podczas doju. Mleko w trakcie doju podawane jest z jednostki końcowej linią przesyłową bezpośrednio do zbiornika chłodniczego o pojemności 6 tys. litrów, gdzie w krótkim czasie zostanie schłodzone do wymaganej temperatury 4 C. Żywienie prowadzone będzie na stole paszowym, na który przewiduje się podawanie odpowiednio zmiksowanej i wymieszanej paszy przy pomocy wozu paszowego. Dodatkowo, żywienie uzupełniające paszą treściwą odbywać się będzie za pomocą stacji paszowych sterowanych elektronicznym procesorem. Odchody z powierzchni ciągów komunikacyjnych i podestów gnojowo- paszowych usuwane będą zgarniaczem typu Delta napędzanym mechanicznym systemem linowym. Następnie kanałem poprzecznym na zasadzie samospływu z wykorzystaniem poduszki wodnej transportowane będą do betonowego zbiornika na gnojowicę o pojemności 1300 m 2, co zgodnie z zasadami cross-complance pozwoli na gromadzenie gnojowicy przez okres 6 miesięcy. Przy realizacji inwestycji rolnik wykorzystywał głównie środki własne i te pochodzące z kredytów preferencyjnych. 9

Na podkreślenie zasługuje również znakomicie funkcjonująca inicjatywa sąsiedzka, w której opisywane gospodarstwo intensywnie uczestniczy. Miejscowi rolnicy stworzyli nieformalną grupę, której zadaniem jest współdziałanie w zakresie zintegrowanego zakupu i użytkowania sprzętu, oraz wzajemnej pomocy przy zbiorze i konserwacji pasz. Zespół czterech rolników potrafił się dogadać i funkcjonuje w Napratach już od lat. Gospodarstwo współpracuje z takimi firmami jak DeLaval, Ekoplon, Bayer, Barenbrug, oraz ze specjalistami z Warmińsko-Mazurskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego. Mleko sprzedawane jest do firmy Polmlek w Lidzbarku Warmińskim. Kategoria Hodowca Bydła Mięsnego Artur Bernatowicz Marcinowiczki, gm. Żarów, pow. Świdnicki, woj. dolnośląskie Areał: 70 ha, w tym grunty orne 60 ha, pastwiska i łąki 7 ha, lasy 3 ha. Struktura zasiewów: zboża - 40 ha, rzepak- 20 ha, poplony do wypasu bydła 11 ha. Hodowane rasa: charolaise. W 2006 r. hodowca kupił 6 jałowic odsadków, które zostały zacielone w wieku 26-28 miesięcy. Hodowca w swoim stadzie stosuje inseminację, używając nasienia najlepszych francuskich buhajów. Od początku stosuje ostrą selekcję, co sprawia, że rozwój ilościowy stada odbywa się bardzo powoli i stado podstawowe teraz liczy 9 matek. Buhajki, ze względu na pracę hodowlaną, w znakomitej większości kwalifikowane są na buhaje rozpłodowe zajmując czołowe miejsca w rankingu buhajów i znajdują zastosowanie w stadach bydła rasy charolaise w całym kraju a pozostałe są opasane. Średnie stany roczne krów 9 szt., jałówek 4 szt. Zimą zwierzęta utrzymywane są w oborze uwięziowej na płytkiej ściółce, a latem na pastwisku. Żywienie letnie pastwisko (wypas kwaterowy), oraz wypas poplonów (mieszanka jęczmienia z owsem) na gruntach ornych; zimowe siano, kiszone wysłodki buraczane, a jako uzupełnienie stosowana jest dobra słoma oraz dodatek pasz treściwych w postaci śruty zbożowej oraz śruty poekstrakcyjnej sojowej - dodatki witaminowe i mineralne przez cały rok. Pochodzenie i kryteria doboru buhajów nasienie importowane buhajów francuskich oraz czeskich z pochodzeniem francuskim, ze względu na duży kaliber, dobre umięśnienie oraz łatwość wycieleń. Wiek I zacielenia jałówek 24-28 m-ce, wycielenia wiosenne i letnie, okres międzyocieleniowy ok. rok u, odsetek krów cielących się w ciągu roku ok. 80%, procent upadków cieląt do czasu odsadzenia do 0%. Prowadzony jest opas bydła i sprzedaż zakwalifikowanych buhajków do rozrodu rocznie średnio 3 szt. System utrzymania i żywienia opasów (plus liczba opasów, masa ciała, wiek): w sezonie letnim i w sezonie zimowym opasy uwiązane są w oborze, żywienie paszami dobrej jakości: kiszone wysłodki buraczane, siano, śruta zbożowa i poekstrakcyjna śruta sojowa, jako uzupełnienie i wypełniacz dobrej jakości słoma, liczba opasów: ok. 2 szt., masa ciała: ok. 750 kg, wiek: 16-18 m-cy. Poziom dobrostanu bardzo dobry. Program hodowlany, główne cele: utrzymanie stada w czystości i typie rasy poprzez selekcję materiału żeńskiego oraz wykorzystanie do rozpłodu nasienia odpowiednich buhajów; zachowanie u krów typowego ekstensywnego charakteru hodowli, łatwości wcieleń i wysokiego poziomu cech macierzyńskich oraz dużego kalibru. Stosowane odrobaczanie. Udział w Regionalnych Wystawach Zwierząt Hodowlanych w Opolu - Bierkowicach oraz Piotrowicach oraz w Śląskiej Wystawie Bydła Hodowlanego w Kamieniu Śląskim. Przez dwie kadencje delegat do dolnośląskiej izby rolniczej, Przewodniczący zarządu gminno-miejskiej spółki wodnej w Żarowie. Udział w programach rolno środowiskowych, korzystanie z kredytów preferencyjnych na zakup ziemi. Plany hodowcy: budowa obory dostosowanej do potrzeb bydła mięsnego, stopniowe powiększanie stada podstawowego do 30 szt., utrzymanie stada w czystości rasy, zakup buhaja do krycia naturalnego, udział w wystawach regionalnych i krajowej. Czesław Babkiewicz Kodeń, pow. bialski, woj. lubelskie Areał: 35 ha, w tym 23 ha użytków własnych (9 ha grunty orne pozostałe to łąki i pastwiska). Na gruntach ornych obsiewanych jest 9 ha, z czego 5 ha to pszenżyto i 4 ha mieszanka zbożowa. Gospodarstwo położone jest w rejonie rzeki Bug. Do 1995 r. hodowane były owce, od 1997 r. zarejestrowano stado bydła mięsnego ( z krzyżowaniem wypierającym). Już w kilka lat później stado liczyło kilkanaście szt., obecnie w stadzie jest 26 krów o dolewie krwi powyżej 93,75% rasy limousin. Od kilku lat stado liczy powyżej 20 szt. krów i co 2 lata pozostawia się kilka najlepszych jałowic do powiększania i remontu stada. Krowy w okresie zimowym utrzymy- 10

wane są w płytkiej oborze (rodzaj wiaty) obitej deskami. Korytarze paszowe znajdują się po zewnętrznych stronach. W oborze zamontowane jest poidło podgrzewane oraz czochradła, na zewnątrz znajduje się utwardzony okólnik oraz płyta gnojowa. Okna zapewniają dostateczną ilość światła, a w oborze nie występuje żadna wilgoć. Żywienie letnie oparte jest wyłącznie na pastwisku. Pastwisko jest podzielone na kwatery, systematycznie nawożone i podsiewane szlachetnymi trawami. Żywienie zimowe to sianokiszonka i siano (bardzo dobrej jakości) oraz dodatki witaminowe i mineralne. Od początku hodowli stosuje się krycie haremowe. Uznany buhaj przebywa w stadzie tak długo, dopóki nie wchodzą do rozrodu jego córki. Obecnie kryje buhaj z francuskim rodowodem (jest on piąty z kolei). Buhaj przebywa razem z krowami od maja do sierpnia, toteż cielęta rodzą się sezonowo. Jałowice pozostawiane we własnym gospodarstwie kryte są po raz pierwszy po 18. miesiącach życia. W 2012 r. wycieliło się 100% krów (26 szt.), okres międzywycieleniowy wyniósł 372 dni. Opas bydła prowadzony był w ub. roku, sprzedaż odsadków do opasu jesienią w wadze 350 kg. Rocznie sprzedaje się kilkanaście szt. buhajków do dalszego opasu i 10-15 szt. jałowic do hodowli. Do obecnego roku żadna jałówka nie poszła na rzeź. Poziom dobrostanu-bardzo dobry. Systematyczne zwiększa się dolew krwi rasy limousine, poprawia typ poprzez selekcję krów. W oborze zamontowane są szczotki poziome i pionowe, o które zwierzęta mogą się czochrać, co 2 lata specjalna ekipa przeprowadza korektę racic, zwierzęta na bieżąco są odrobaczane. Dwukrotny udział w wystawach regionalnych ODR Sitno. Członek Lubelskiej Izby Rolniczej, praca w Komisji Rewizyjnej Polskiego Związku Hodowców i Producentów Bydła Mięsnego. Wykorzystanie środków unijnych: płyta gnojowa, iągnik i zestaw maszyn. Plany: wybudowanie budynku do opasu bydła, do 30 szt. krów ograniczona powierzchnia paszowa, doskonalenie stada, udział w wystawach regionalnych. Mirosław i Barbara Binek Michałów, gm. Pińczów, pow. pińczowski, woj. świętokrzyskie Areał: 18 ha (w tym 4 dzierżawa). Struktura zasiewów: zboża 7,50 ha, ziemniaki 0,30 ha, kukurydza 2,20 ha, użytki zielone 8,00 ha. Produkcję bydła mięsnego rozpoczęto w 2005 r., skorzystano wtedy ze wsparcia w ramach programu Modernizacja gospodarstw rolnych i zakupiono 7 jałówek i buhaja rasy limousine oraz zmodernizowano starą oborę pod potrzeby chowu bydła mięsnego (krowy mamki) na głębokiej ściółce. Ponadto z własnych środków wybudowano nową oborę wolnostanowiskową z głęboką ściółką. W 2006 r. również z tego programu zakupiono maszyny rolnicze pomocne przy prowadzeniu hodowli bydła mięsnego. W 2007 r. były pierwsze wycielenia wszystkie jałówki zostawiono na powiększenie stada. Byczki są sprzedawane w wieku 8-9 m-cy, jako odsadki do dalszego chowu. Obecnie stado liczy 13 matek, 3 jałówki oraz 10 sztuk cieląt i buhaja. Buhaj wymieniany jest co 3 lata. Obora wolnostanowiskową na głębokiej ściółce, boksy porodowe, cielętnik. Bydło cały rok korzysta z wybiegu, w sezonie letnim z wypasu na pastwisku wypas kwaterowy. Żywienie letnie: siano, pastwisko, kiszonka z kukurydzy, słoma. Stały dostęp do wody pitnej, lizawki. Wczesną wiosną dieta bydła uzupełniana jest preparatem magnezowo-wapniowym. Cielęta przebywają przy matkach z możliwością korzystania z dodatkowej paszy w cielętniku Żywienie zimowe: siano, kiszonka z kukurydzy, śruta zbożowa z dodatkiem drożdży, słoma, lizawki. Żywienie dostosowane jest odpowiednio do grup technologicznych. Metoda rozrodu naturalna system haremowy. Przy doborze buhaja hodowca korzysta z pomocy zootechnika z PZHiPBM. Wiek zacielenia jałówek ok. 2 lata. Sezonowość wycieleń od marca do maja, okres międzywycieleniowy 360 dni. Upadki cieląt nie występują, a współczynnik płodności wynosi 100%. Gospodarstwo nie prowadzi opasu bydła. Prowadzona jest sprzedaż odsadków do opasu i hodowli. Średnio rocznie sprzedawane jest 13 sztuk, w tym 4 jałówki do hodowli, 1 buhaja do rozrodu oraz 8 odsadków do opasu. Poziom dobrostanu bardzo dobry, zwierzęta mają stały dostęp do paszy, wody, dużą przestrzeń życiową i dobry mikroklimat. Gospodarz dba o to, by legowiska były czyste i suche. Regularnie stosowane są zabiegi pielęgnacyjne. Wizyta zootechnika raz na 3 miesiące. Korekcja racic wykonywana w razie potrzeb, regularne odrobaczanie. Dezynfekcja obory 4 razy w roku, 2 razy w sezonie letnim wykonywany jest oprysk przeciw owadom (muchy, komary). Obornik usuwany 2-3 razy do roku bezpośrednio na pole. Odpowiednie oświetlenie i mikroklimat, dzięki wentylacji grawitacyjnej - budynek otwarty cały rok. Początkowo wykonywano dekornizację rogów u cieląt. Obecnie zaprzestano jej wykonywania na korzyść skracania rogów u krów po pierwszym lub drugim wycieleniu ze względu na lepsze zapewnienie bezpieczeństwa zwierzęciu i osobom udzielającym mu pomocy. Gospo- 11

darstwo wyposażone jest w poskrom, pozwalający na bezpieczne wykonywanie zabiegów weterynaryjnych lub pielęgnacyjnych. Rolnik otrzymał w 2009 r. odznakę honorową Zasłużony dla Rolnictwa za działalność związaną hodowlą bydła mięsnego na terenie powiatu pińczowskiego. Ponadto w gospodarstwie rolnika był nagrany materiał nt. promocji i produkcji wołowiny krajowej, który był emitowany w programie Tydzień oraz w informacjach TVP Kielce. Rolnik jest członkiem PZHiPBM - stado matek jest pod oceną wartości użytkowej i hodowlanej. Prowadzona jest odpowiednia dokumentacja hodowlana, a zwierzęta posiadają wpis do ksiąg hodowlanych. Gospodarstwo współpracuje z ŚODR w Modliszewicach (PZD Pińczów), przyjmowani są rolnicy na różnego typu szkolenia i pokazy oraz studenci wydziałów rolniczych na praktyki zawodowe. Planowane jest powiększenie stada do 20 matek. Doskonalenie stada poprzez odpowiednie kierowanie rozrodem, selekcję i dążenie do uzyskania jak najlepszego materiału hodowlanego. Informacje zebrała Teresa Szeniawska, ŚODR/PZD Pińczów NOVA POLSKA Majątek Ziemski Zamczysko Sp. z o.o., pow. Dzierżoniów, woj. Dolnośląskie a latem i jesienią na pastwisku. Młodzież hodowlana przebywa w sezonie zimowym w zbudowanej w 2011r. wiacie, na głębokiej ściółce. Żywienie krów i młodzieży hodowlanej: letnie pastwisko (wypas kwaterowy), oraz wypas poplonów (mieszanka zbożowa) na gruntach ornych; zimowe siano, kiszonka z traw, GPS, a jako uzupełnienie stosowana jest dobra słoma oraz dodatek pasz treściwych w postaci śruty zbożowej - dodatki witaminowe i mineralne przez cały rok. Metody rozrodu: krycie haremowe oraz inseminacja; nasienie importowane buhajów francuskich oraz ich potomkowie dobierani ze względu na duży kaliber, dobre umięśnienie, łatwość wycieleń oraz dobre wykorzystanie paszy. Wiek I zacielenia jałówek 24-28 m-ce, wycielenia wiosenne i letnie, okres międzyocieleniowy ok. roku, odsetek krów cielących się w ciągu roku ok. 85%, procent upadków cieląt do czasu odsadzenia do 10%. Sprzedaż odsadków do opasu i do hodowli,sprzedaż jałówek cielnych. Poziom dobrostanu bardzo dobry. Program hodowlany, główne cele: utrzymanie stada w czystości i typie rasy poprzez selekcję materiału żeńskiego oraz wykorzystanie do rozpłodu nasienia odpowiednich buhajów; zachowanie u krów typowego ekstensywnego charakteru hodowli, łatwości wycieleń i wysokiego poziomu cech macierzyńskich oraz dużego kalibru. Stosowane odrobaczanie. Współpraca z ODR-em oraz UP we Wrocławiu. Udział w programach rolno środowiskowych, korzystanie z kredytów preferencyjnych na zakup ziemi, korzystanie z dofinansowania unijnego podczas odrestaurowywania pałacu znajdującego się na terenie gospodarstwa. Plany: zmiana systemu utrzymania z obory uwięziowej na wiatę na głębokiej ściółce, utrzymanie stada podstawowego na poziomie 50 szt. utrzymanie stada w czystości rasy, zakup nasienia francuskich buhajów, całkowite odnowienie pałacu i utworzenie kompleksowego edukacyjnego ośrodka wypoczynkowego połączonego z gospodarstwem. Areał: 120 ha, w tym grunty orne 10 ha. Struktura zasiewów: zboża do zbioru na kiszonkę (GPS)- 10 ha. W 1996 r. hodowca kupił 20 jałowic hodowlanych rasy charolaise. Hodowca w swoim stadzie na najlepsze krowy stosuje inseminację, używając nasienia francuskich buhajów, a pozostałe są kryte w systemie haremowym przez 3 rozpłodniki. Teraz stado podstawowe liczy 50 matek i 50 jałówek. Towarem handlowym są jałowice hodowlane oraz odsadki płci męskiej. Hodowca nie zajmuje się produkcją opasów ze względu na strukturę areału. Jedynie odchowuje wyselekcjonowane buhaje rozpłodniki dla własnego stada. Zimą zwierzęta utrzymywane są w oborze uwięziowej na płytkiej ściółce, 12