Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu Skala i znaczenie wsparcia DODR we Wrocławiu ul. Zwycięska 12 53-033 Wrocław www.dodr.pl rolnictwa z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w powiecie wałbrzyskim po 2004 r
Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji w Rolnictwie 2004-2006 Plan Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) -Sekcja Gwarancji Sektorowy Program Operacyjny (SOP) Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich - Sekcja Orientacji
Działania PROW 1. Renty strukturalne 2. Wspieranie gospodarstw niskotowarowych 3. Wspieranie działalności rolniczej na obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania 4. Wspieranie przedsięwzięd rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt 5. Zalesianie gruntów rolnych 6. Dostosowania gospodarstw rolnych do standardów UE 7. Wspieranie grup producentów rolnych 8. Pomoc techniczna 9. Uzupełnienie płatności obszarowych (bezpośrednich) Działania SOP 1. Inwestycje w gospodarstwach rolnych 2. Ułatwienie startu młodym rolnikom 3. Szkolenia 4. Wsparcie doradztwa rolniczego 5. Scalanie gruntów 6. Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi 7. Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego 8. Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolniczej w celu zapewnienia różnorodności działao lub alternatywnych źródeł dochodu 9. Rozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej związanej z rolnictwem 10. Przywracanie potencjału produkcji leśnej zniszczonej naturalną katastrofą i/lub pożarem 11. Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych 12. Pilotażowy Program Leader+ 13. Pomoc techniczna
Działania Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013
Oś 1 Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego
Oś 1 Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego 1. Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie 2. Ułatwianie startu młodym rolnikom 3. Renty strukturalne 4. Korzystanie z usług doradczych przez rolników i posiadaczy lasów 5. Modernizacja gospodarstw rolnych 6. Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej 7. Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa 8. Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych 9. Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności 10. Działania informacyjne i promocyjne 11. Grupy producentów rolnych
Oś 2 Poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich
Oś 2 Poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich 1. Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) 2. Program rolnośrodowiskowy (Płatności rolnośrodowiskowe) 3. Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne 4. Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy oraz wprowadzanie instrumentów zapobiegawczych
OŚ 3 Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej
OŚ 3 Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej 1. Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej 2. Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw 3. Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej 4. Odnowa i rozwój wsi
OŚ 4 LEADER
OŚ 4 LEADER 1. Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju 2. Wdrażanie projektów współpracy 3. Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja
Modernizacja gospodarstw rolnych
Modernizacja gospodarstw rolnych Cel Działanie ma na celu wsparcie modernizacji gospodarstw w celu zwiększenia ich efektywności poprzez lepsze wykorzystanie czynników produkcji. Celem działania jest również zapewnienie producentom rolnym prowadzącym produkcję mleczarską możliwości dostosowania się do zmieniających się warunków, w związku z przewidzianym wygaśnięciem systemu kwot mlecznych w roku 2015.
Modernizacja gospodarstw rolnych Beneficjent Osoba fizyczna, osoba prawna, spółka osobowa, prowadząca działalność rolniczą w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej. Osoba fizyczna jest pełnoletnia i nie osiągnęła wieku emerytalnego.
Modernizacja gospodarstw rolnych Forma i wysokość pomocy Pomoc ma formę refundacji części kosztów kwalifikowalnych operacji. Maksymalna wysokość pomocy udzielonej jednemu beneficjentowi i na jedno gospodarstwo rolne w ramach działania, w okresie realizacji PROW, nie może przekroczyć 300 000 zł. Do realizacji mogą być przyjęte operacje, których wysokość kosztów kwalifikowalnych będzie wynosiła powyżej 20 000 zł.
Modernizacja gospodarstw rolnych Poziom pomocy wynosi maksymalnie: 40% kosztów kwalifikowalnych inwestycji 50% kosztów kwalifikowalnych inwestycji realizowanej przez osobę fizyczną, która w dniu złożenia wniosku o pomoc nie ukończyła 40 roku życia; 50% kosztów kwalifikowalnych inwestycji realizowanej na obszarach ONW, obszarach rolnych objętych siecią NATURA 2000 lub obszarach, na których obowiązują ograniczenia w związku z wdrażaniem Ramowej Dyrektywy Wodnej; 60% kosztów kwalifikowalnych inwestycji realizowanej przez osobę w wieku do 40 roku życia, na obszarach ONW, obszarach rolnych objętych siecią NATURA 2000 lub obszarach, na których obowiązują ograniczenia w związku z wdrażaniem Ramowej Dyrektywy Wodnej; 75% kosztów kwalifikowalnych inwestycji realizowanej w związku z wprowadzeniem w życie Dyrektywy Azotanowej dotyczy umów zawartych do dnia 30 kwietnia 2008 r.
Oś 2 Poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich
Oś 2 Poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW)
ONW Zakres W ramach delimitacji obszarów górskich i innych obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania wyróżniono: 1) obszary górskie - gdzie produkcja rolna jest utrudniona ze względu na niekorzystne warunki klimatyczne i ukształtowanie terenu; do obszarów górskich zalicza się gminy i obręby ewidencyjne, w których ponad połowa użytków rolnych znajduje się na wysokości powyżej 500 m n.p.m.; 2) obszary nizinne - gdzie występują ograniczenia produktywności rolnictwa związane z niską jakością gleb, niekorzystnymi warunkami klimatycznymi, niekorzystnymi warunkami wodnymi, niesprzyjającą rzeźbą terenu oraz wskaźnikiem demograficznym i znacznym udziałem ludności związanej z rolnictwem; 3) obszary ze specyficznymi naturalnymi utrudnieniami - obejmują gminy i obręby ewidencyjne rejonów podgórskich, co najmniej 50% powierzchni użytków rolnych znajduje się powyżej 350 m n.p.m.
Oś 2 Poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich Gminy te charakteryzują się co najmniej dwiema z czterech niżej wymienionych cech: 1) średnia powierzchnia gospodarstw rolnych wynosi poniżej 7,5 ha; 2) gleby są zagrożone występowaniem erozji wodnej; 3) udział gospodarstw rolnych, które zaprzestały produkcji rolnej, wynosi powyżej 25% wszystkich gospodarstw rolnych; 4) udział trwałych użytków zielonych wynosi powyżej 40% w strukturze użytkowania gruntów.
Tereny ONW w powiecie wałbrzyskim Gmina Czarny Bór Głuszyca Mieroszów Stare Bogaczowice Walim Cała gmina obszary górskie (320 zł/ha) Cała gmina Tekst z wyłączeniem miasta Głuszyca Cała gmina z wyłączeniem miasta Mieroszów Gostków Jabłów Nowe Bogaczowice Glinno Michałkowa Niedźwiedzica Rusinowa Rzeczka Walim ONW obszary ze specyficznymi naturalnymi utrudnieniami (264 zł/ha) Chwaliszów Cieszów Lubomin Stare Bogaczowice Struga Dziećmorowice Jugowice Olszynie Zagórze Śląskie
Program rolnośrodowiskowy
Oś 2 Poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich W ramach programu rolnośrodowiskowego są realizowane następujące pakiety rolnośrodowiskowe Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone Pakiet 2. Rolnictwo ekologiczne Pakiet 3. Ekstensywne trwałe użytki zielone Pakiet 4. Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych poza obszarami Natura 2000 Pakiet 5. Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych na obszarach Natura 2000 Pakiet 6. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie Pakiet 7. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie Pakiet 8. Ochrona gleb i wód Pakiet 9. Strefy buforowe
Tabela: PROW 2004-2006
Gmina Liczba gospodarstw S01 S02 P01 P02 K01 S02a S02b S02c S02d Boguszów-Gorce 1 1,98 18,84 15,04 Czarny Bór 5 43,03 0 0 0 0 15,21 1,56 36,39 Głuszyca 2 41,34 0 8,23 0 0 13,26 0 3,07 Jedlina-Zdrój 0 Mieroszów 4 0 19,64 224,53 0 0 100,40 109,18 0,00 Stare Bogaczowice 4 26,87 0 0 0 0 107,64 46,57 11,20 Szczawno Zdrój 1 0 0 0 0 0 0 0 6,89 Walim 10 124,31 4,67 93,51 0 0,20 76,85 10,33 34,50 Wałbrzych 2 9,28 0 7,02 0 0,15 0,60 0 18,00 Razem 29 244,83 26,29 352,13 0 0,35 329,00 167,64 110,05 Rolnictwo zrównoważone 244,83 Rolnictwo ekologiczne 378,77 Ekstensywne TUZ 2011-12-23 496,64Krzysztof Borsuk
Tabela: PROW 2007-2013
Gmina L iczba gosp. 1 2 3 4i5 7 8 1.1 2.1/2.2 2.3/2.4 2.5/2.6 2.9/2.10 3.1 1 5 6 7 10 7.1 7.2 8.1 8.2 8.3 Boguszów- Gorce 3 0 3,27 62,58 0,30 0 21,60 0 0 1,05 0 0 0 0 0 0 0 Czarny Bór 25 10,88 17,10 45,77 0,80 0 226,88 38,60 0 0 0 0 0 0 0 37,25 2,07 Głuszyca 37 61,05 0,75 192,2 0,25 9,38 318,62 75,32 0 0 4,33 0,39 36 0 0 0 0 Jedlina Zdrój 5 13,44 0 0 0,00 0 54,68 69,38 0 0 0 0 19 0 0 0 0 Mieroszów 22 0 23,77 203,64 0,68 0 129,24 112,40 0 9,58 66,65 0 0 3 0 0 0 St. Bogaczowice 16 40,82 1,10 49,11 0,15 0 74,58 1,42 9,1 0 20,91 0 0 0 0 103,8 26,33 Walim 28 204,3 20,99 163,16 0,43 79,56 272,83 20,00 0 1,24 40,86 0 12 0 0 0 24,50 Wałbrzych 3 0 0 1,5 0,00 0 7,44 0 0 1,94 2,20 0 0 0 0 0 0 Razem 139 330,5 66,98 717,96 2,61 88,94 1105,87 317,12 9,1 13,81 135 0,39 67 3 0 141,1 52,9
Gmina Boguszów- Gorce Liczba gospodarstw realizujących program rolnośrodowiskowy PROW 2004-2006 PROW 2007-2013 Razem 1 3 4 Czarny Bór 5 25 30 Głuszyca 2 37 39 Jedlina-Zdrój 0 5 5 Mieroszów 4 22 26 Stare Bogaczowice 4 16 20 Szczawno-Zdrój 1 0 1 Walim 10 28 38 Wałbrzych 2 3 5 Razem 29 139 168
PROW 2004-06 i PROW 2007-13 [ha] PROW 2004-06 PROW 2007-13 Razem Łącznie Rolnictwo zrównoważone Rolnictwo ekologiczne Pakiety przyrodnicze -P01,P02 244,83 378,77 496,64 330,53-3,1;4/5 1571,24 575,36 876,49 1255,26 1830,62 2067,88
Efekty finansowe wdrażania PROW i SOP 2004-2006
Płatności z PROW 2004-2006 Działanie Liczba beneficjentów Wypłacona kwota pomocy ( tys. zł ) Renty strukturalne 29 Przec. 1881,00 zł/gosp./mies Wspieranie gospodarstw niskotowarowych Wspieranie działalności rolniczej na obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania Wspieranie przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt 61 700 2004 801 2005 887 2006-920 2 200 2 400 2 500 110 2 386 Zalesianie gruntów rolnych 4 723 Dostosowania gospodarstw rolnych do standardów UE 25 612 Razem 11521
Płatności z SOP 2004-2006 Działanie Liczba beneficjentów Wypłacona kwota pomocy ( tys. zł ) Inwestycje w gospodarstwach rolnych 4 2 27,3 Ułatwienie startu młodym rolnikom Rozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej związanej z rolnictwem Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolniczej w celu zapewnienia różnorodności działań lub alternatywnych źródeł dochodu 3 1 50,0 1 3,67 1 1 00,0 Razem 480,9
Efekty finansowe wdrażania PROW 2007-2013 Działanie Liczba beneficjentów Wypłacona kwota pomocy ( tys. zł ) Oś 1 Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego Ułatwianie startu młodym rolnikom 6 325 Renty strukturalne 6 Przec. 1150,00 zł/gosp/mies Modernizacja gospodarstw rolnych 13 1 701 (Wartość inwestycji ok. 4 000 tys. zł) Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) Oś 2 Poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich * 2007 905 2008 879 2009-877 2010-841 2007 111 2 559 2 532 2 606 2 654 1 545 Program rolnośrodowiskowy (Płatności rolnośrodowiskowe) Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne 2008 137 2009-165 2010-178 1 1 908 2 311 2 608 Razem 20749 2011-12-23 * Wg. Danych BP ARiMR w Wałbrzychu Krzysztof Borsuk
Efekty finansowe Program Kwota dotacji (tys. zł) PROW 2004-2006 11 521 SOP 2004-2006 481 PROW 2007-2013 20749 Razem 32751 Płatności obszarowe 2004-2010 * Rok Liczba gospodarstw Kwota dotacji (tys. zł) 2004 1126 6 300 2005 1231 7 100 2006 1217 8 200 2007 1167 7 147 2008 1127 7 166 2009 1098 10 341 2010 1082 10 628 Razem 56882 2011-12-23 * Wg. Danych BP ARiMR w Wałbrzychu Krzysztof Borsuk
Efekty rzeczowe
Inwestycje w gospodarstwach rolnych oraz Modernizacja gospodarstw rolnych sfinansowano: Zakup maszyn rolniczych Ciągniki 9 Rozrzutniki obornika 5 Wozy paszowe 3 Kosiarki 2 Ładowacze 3 Zgrabiarki, przetrząsarki 4 Pasy 3 Owijarki bel 2 Beczka asenizacyjna 1 I inne Efekty rzeczowe
Efekty rzeczowe Inwestycje budowlane Obora 1 Wiata 1 Ogrodzenie pastwiska 1 Nawierzchnia podwórza z kostki brukowej 1 W ramach działania Dostosowania gospodarstw rolnych do standardów UE w 25 gospodarstwach wybudowano zbiorniki na gnojówkę i płyty obornikowe
Znaczenie wsparcia rolnictwa z PROW zapewnienie ciągłości rolniczego użytkowania ziemi i tym samym utrzymanie żywotności obszarów wiejskich zachowanie walorów krajobrazowych obszarów wiejskich. utrzymanie zrównoważonego sposobu gospodarowania uwzględniającego, aspekty ochrony środowiska poprawa środowiska przyrodniczego i obszarów wiejskich, w szczególności: przywracanie walorów lub utrzymanie stanu cennych siedlisk użytkowanych rolniczo oraz zachowanie różnorodności biologicznej na obszarach wiejskich; odpowiednie użytkowanie gleb i ochrona wód; ochrona zagrożonych lokalnych ras zwierząt gospodarskich i lokalnych odmian roślin uprawnych.
Zatrzymanie wzrostu bezrobocia Poprawa jakości życia rolników Efekty społeczne
Fot. Krzysztof Różaoski
2011-12-23 Fot. Bogdan Sucharski Krzysztof Borsuk
2011-12-23 Fot. Bogdan Sucharski Krzysztof Borsuk
2011-12-23 Fot. Bogdan Sucharski Krzysztof Borsuk
Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu DODR we Wrocławiu ul. Zwycięska 12 53-033 Wrocław Dziękuję za uwagę www.dodr.pl